ABOUT THE SPEAKER
Kate Stafford - Oceanographer
Kate Stafford's research examines migratory movements, geographic variation and physical drivers of marine mammals, particularly large whales.

Why you should listen

Dr. Kate Stafford has worked in marine habitats all over the world, from the tropics to the poles, and is fortunate enough to have seen (and recorded) blue whales in every ocean in which they occur. Stafford's current research focuses on the changing acoustic environment of the Arctic and how changes from declining sea ice to increasing industrial human use may be influencing subarctic and Arctic marine mammals.

Stafford is a Principal Oceanographer at the Applied Physics Lab and affiliate Associate Professor in the School of Oceanography at the University of Washington in Seattle. She has degrees in French literature and biology from the University of California at Santa Cruz and wildlife science (MS) and oceanography (PhD) from Oregon State University. Before going to graduate school, she lived as a Fulbright scholar for a year in Paris studying Medieval French literature. Stafford's research has been featured in Wild Blue: a Natural History of the World's Largest Animal by Dan Bortolotti, the New York Times "Scientist at Work" blog, The Planet magazine, and in Highlights for Children magazine. She has collaborated with artists around the world, providing sounds for multimedia art exhibits.

More profile about the speaker
Kate Stafford | Speaker | TED.com
TEDxCERN

Kate Stafford: How human noise affects ocean habitats

Kate Stafford: Jak ludzki hałas wpływa na podwodne życie

Filmed:
1,233,640 views

Oceanolog Kate Stafford pokazuje nam bogate akustycznie głębiny Oceanu Arktycznego, gdzie lód skrzypi, a walenie komunikują się, śpiewając. Kate tłumaczy, że zmiany klimatyczne i hałas robiony przez ludzi wpływają na środowisko w bliżej nieokreślony sposób. Dowiedz się więcej, jakie znaczenie ma podwodne środowisko akustyczne i co możemy zrobić, żeby je chronić.
- Oceanographer
Kate Stafford's research examines migratory movements, geographic variation and physical drivers of marine mammals, particularly large whales. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
In 1956, a documentaryfilm dokumentalny
by JacquesJacques CousteauCousteau wonwygrał
0
1033
4784
Film dokumentalny
Jacques'a Cousteau z 1956 roku
wygrał Złotą Palmę i Oskara.
00:17
bothobie the PalmePalme d'Ord'Or and an OscarOscar awardnagroda.
1
5841
3001
Nosi tytuł "Le Monde du silence",
00:20
This filmfilm was callednazywa,
"LeLe MondeMonde DuDu SilenceMilczenie,"
2
8866
2861
czyli "Świat milczenia".
00:23
or, "The SilentCichy WorldŚwiat."
3
11751
2092
Jego przesłaniem było ukazanie
podwodnego świata jako świata spokoju.
00:26
The premiseprzesłanka of the titletytuł was that
the underwaterPodwodny worldświat was a quietcichy worldświat.
4
14427
5350
60 lat później wiemy,
00:32
We now know, 60 yearslat laterpóźniej,
5
20459
2315
że wcale taki nie jest.
00:34
that the underwaterPodwodny worldświat
is anything but silentcichy.
6
22798
3436
Chociaż dźwięki są nieuchwytne ponad wodą,
00:38
AlthoughChociaż the soundsDźwięki
are inaudibleniesłyszalny abovepowyżej waterwoda
7
26677
3007
to w zależności od tego,
gdzie się jest i pory roku,
00:41
dependingw zależności on where you are
and the time of yearrok,
8
29708
3310
podwodny świat może być równie głośny
jak dżungla czy las deszczowy.
00:45
the underwaterPodwodny soundscapesoundscape can be as noisygłośny
as any jungledżungla or rainforestLas deszczowy.
9
33042
5858
Bezkręgowce, jak krewetki pistoletowe,
a także ryby i ssaki morskie
00:51
InvertebratesBezkręgowce like snappingtrzaskanie shrimpkrewetki,
fishryba and marineMarine mammalsssaki
10
39791
4858
używają dźwięku.
00:56
all use sounddźwięk.
11
44673
1205
Dzięki niemu badają otoczenie,
00:58
They use sounddźwięk to studybadanie theirich habitatsiedlisko,
12
46354
2913
porozumiewają się między sobą,
01:01
to keep in communicationkomunikacja with eachkażdy other,
13
49291
2302
odnajdują drogę,
01:03
to navigatenawigować,
14
51617
1283
wykrywają drapieżniki i polują.
01:04
to detectwykryć predatorsdrapieżniki and preyzdobycz.
15
52924
2209
Dzięki odgłosom poznają środowisko.
01:07
They alsorównież use sounddźwięk by listeningsłuchający
to know something about theirich environmentśrodowisko.
16
55737
5289
Weźmy na przykład Arktykę.
01:13
Take, for an exampleprzykład, the ArcticArctic.
17
61050
2679
Uważa się ją za rozległe,
niegościnne miejsce,
01:15
It's considereduważane a vastogromny,
inhospitableniegościnne placemiejsce,
18
63753
3228
a czasem opisuje jako pustynię,
01:19
sometimesczasami describedopisane as a desertpustynia,
19
67005
2581
01:21
because it is so coldzimno and so remotezdalny
20
69610
2933
bo jest tak zimna i odległa,
i pokryta lodem przez większość roku.
01:24
and ice-coveredpokryte lodem for much of the yearrok.
21
72567
2211
Pomimo tego właśnie tam
najbardziej chciałabym być, na Arktyce,
01:27
And despitepomimo this,
22
75268
1713
01:29
there is no placemiejsce on EarthZiemia
that I would ratherraczej be than the ArcticArctic,
23
77005
4044
szczególnie wiosną, gdy dni się wydłużają.
01:33
especiallyszczególnie as daysdni lengthenwydłużyć
and springwiosna comespochodzi.
24
81073
3639
Arktyka jest dla mnie
ucieleśnieniem różnicy
01:37
To me, the ArcticArctic really
embodiesuosabia this disconnectodłączyć
25
85464
4303
między tym, co widzimy na powierzchni,
a tym, co dzieje się pod wodą.
01:41
betweenpomiędzy what we see on the surfacepowierzchnia
and what's going on underwaterPodwodny.
26
89791
5256
Można spojrzeć na lód,
biały, niebieski i zimny,
01:47
You can look out acrossprzez the icelód --
all whitebiały and blueniebieski and coldzimno --
27
95685
5006
i niczego nie dostrzec.
01:53
and see nothing.
28
101691
1296
Jednak gdyby się znaleźć pod wodą,
01:55
But if you could hearsłyszeć underwaterPodwodny,
29
103653
2637
01:58
the soundsDźwięki you would hearsłyszeć
would at first amazezadziwia
30
106314
3381
dźwięki, jakie można usłyszeć,
najpierw zadziwiają,
a potem zachwycają.
02:01
and then delightrozkosz you.
31
109719
2087
Podczas gdy oczy widzą bezmiar lodu,
02:03
And while your eyesoczy are seeingwidzenie
nothing for kilometerskilometrów but icelód,
32
111830
4022
słychać wieloryby grenlandzkie i białuchy,
02:07
your earsuszy are tellingwymowny you that out there
are bowheadbowhead and belugaBeluga whaleswieloryby,
33
115876
5463
morsy i foki wąsate.
02:13
walrusMors and beardedBrodaty sealspieczęcie.
34
121363
2276
Lód też wydaje dźwięki.
02:16
The icelód, too, makesczyni soundsDźwięki.
35
124661
1909
Zgrzyta, pęka, trzaska i skrzypi,
02:18
It screechesskrzeczy and cracksspękanie
and popswyskakuje mi and groansjęki,
36
126594
3484
kiedy zderza się i ściera podczas zmian
temperatury, prądów lub wiatru.
02:22
as it collideszderza się and rubsściera when temperaturetemperatura
or currentsprądy or windswiatry changezmiana.
37
130102
4954
A pod lodem, w samym środku zimy,
02:28
And underpod 100 percentprocent seamorze icelód
in the deadnie żyje of winterzimowy,
38
136112
3819
śpiewają wieloryby grenlandzkie.
02:32
bowheadbowhead whaleswieloryby are singingśpiewanie.
39
140784
2307
Nikt się tego nie spodziewa,
02:36
And you would never expectoczekiwać that,
40
144247
1867
bo człowiek skupia się na tym, co widzi.
02:38
because we humansludzie,
41
146138
2191
02:40
we tendzmierzać to be very visualwizualny animalszwierzęta.
42
148353
2597
Większość z nas, ale nie każdy,
02:43
For mostwiększość of us, but not all,
43
151434
3045
porusza się po świecie dzięki wzrokowi.
02:46
our sensesens of sightwidok is how
we navigatenawigować our worldświat.
44
154503
2538
Dla żyjących pod wodą ssaków morskich
02:49
For marineMarine mammalsssaki that liverelacja na żywo underwaterPodwodny,
45
157725
2692
sygnały chemiczne i światło
są słabo przewodzone,
02:52
where chemicalchemiczny cuespodpowiedzi
and lightlekki transmitprzekazać poorlysłabo,
46
160441
3863
więc to słuch jest najważniejszym zmysłem.
02:56
sounddźwięk is the sensesens by whichktóry they see.
47
164328
4075
Dźwięk rozchodzi się w wodzie
03:00
And sounddźwięk transmitsprzesyła very well underwaterPodwodny,
48
168427
2314
03:02
much better than it does in airpowietrze,
49
170765
1932
znacznie lepiej niż w powietrzu,
dlatego sygnały można
usłyszeć z dużych odległości.
03:04
so signalssygnały can be heardsłyszał
over great distancesodległości.
50
172721
2994
Na Arktyce jest to szczególnie ważne,
03:08
In the ArcticArctic, this
is especiallyszczególnie importantważny,
51
176270
3091
bo ssaki morskie nie tylko
muszą się wzajemnie słyszeć,
03:11
because not only do ArcticArctic marineMarine
mammalsssaki have to hearsłyszeć eachkażdy other,
52
179385
3913
ale również nasłuchiwać
bodźców ze środowiska,
03:15
but they alsorównież have to listen
for cuespodpowiedzi in the environmentśrodowisko
53
183322
3111
które mogą wskazywać
na gruby lód lub otwarte wody.
03:18
that mightmoc indicatewskazać
heavyciężki icelód aheadprzed siebie or openotwarty waterwoda.
54
186457
3908
03:22
RememberNależy pamiętać, althoughmimo że they spendwydać
mostwiększość of theirich liveszyje underwaterPodwodny,
55
190862
3399
Mimo że większość życia spędzają pod wodą,
to nadal są ssaki
03:26
they are mammalsssaki,
56
194285
1224
i muszą wynurzać się, żeby oddychać.
03:27
and so they have to surfacepowierzchnia to breatheoddychać.
57
195533
2279
Dlatego wysłuchują, gdzie jest,
a gdzie nie ma cienkiego lodu,
03:30
So they mightmoc listen
for thincienki icelód or no icelód,
58
198458
3856
albo echa odbijającego się
od pobliskiego lodu.
03:34
or listen for echoesecha off nearbyblisko icelód.
59
202338
3049
Arktyczne ssaki morskie żyją w bogatym
i różnorodnym środowisku akustycznym.
03:39
ArcticArctic marineMarine mammalsssaki liverelacja na żywo in a richbogaty
and variedurozmaicony underwaterPodwodny soundscapesoundscape.
60
207094
5120
Wiosną to wręcz kakofonia dźwięków.
03:44
In the springwiosna,
61
212726
1242
03:45
it can be a cacophonykakofonia of sounddźwięk.
62
213992
2134
(Odgłosy ssaków morskich)
03:49
(MarineMarine mammalssak soundsDźwięki)
63
217329
3886
Gdy lód jest całkowicie zamarznięty,
04:05
But when the icelód is frozenmrożony solidsolidny,
64
233169
2890
a zmiany temperatur i nurtu są niewielkie,
04:08
and there are no bigduży temperaturetemperatura
shiftszmiany or currentobecny changeszmiany,
65
236083
3708
podwodny świat Arktyki jest najcichszy
04:11
the underwaterPodwodny ArcticArctic has some
of the lowestnajniższy ambientotoczenia noisehałas levelspoziomy
66
239815
4299
ze wszystkich oceanów.
04:16
of the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy oceansoceany.
67
244138
1720
Jednak to się zmienia.
04:17
But this is changingwymiana pieniędzy.
68
245882
1322
Powodem tego jest redukcja
sezonowego lodu morskiego
04:19
This is primarilyprzede wszystkim duez powodu to a decreasezmniejszać
in seasonalsezonowe seamorze icelód,
69
247228
3664
wynikająca bezpośrednio z emisji
gazów cieplarnianych przez człowieka.
04:23
whichktóry is a directbezpośredni resultwynik of humanczłowiek
greenhouseszklarnia gasgaz emissionsemisje.
70
251796
3592
Zmieniamy klimat i tym samym
04:28
We are, in effectefekt, with climateklimat changezmiana,
71
256354
2906
przeprowadzamy na naszej planecie
niekontrolowany eksperyment.
04:31
conductingprowadzenie a completelycałkowicie uncontrolledniekontrolowane
experimenteksperyment with our planetplaneta.
72
259284
3674
W przeciągu ostatnich 30 lat
04:35
Over the pastprzeszłość 30 yearslat,
73
263765
2089
rejony arktyczne doświadczyły
redukcji sezonowego lodu morskiego
04:37
areasobszary of the ArcticArctic have seenwidziany
decreaseszmniejsza się in seasonalsezonowe seamorze icelód
74
265878
3853
04:41
from anywheregdziekolwiek from
sixsześć weekstygodnie to fourcztery monthsmiesiące.
75
269755
4415
przez okres od sześciu tygodni
do czterech miesięcy.
Zmniejszenie się lodu morskiego
04:46
This decreasezmniejszać in seamorze icelód is sometimesczasami
referredodniesione to as an increasezwiększać
76
274820
4610
czasami określa się
jako wzrost sezonu wód otwartych.
04:51
in the openotwarty waterwoda seasonpora roku.
77
279454
1863
To pora roku, kiedy po Arktyce
mogą pływać statki.
04:53
That is the time of yearrok when
the ArcticArctic is navigableżeglownych to vesselsstatków.
78
281341
3511
04:57
And not only is the extentstopień
of icelód changingwymiana pieniędzy,
79
285560
2654
Nie tylko zasięg lodu ulega zmianie,
ale też jego grubość i szerokość.
05:01
but the agewiek and the widthszerokość of icelód is, too.
80
289345
3329
Słyszeliście zapewne,
05:05
Now, you maymoże well have heardsłyszał
81
293356
1458
że coraz mniejsza ilość lodu sezonowego
powoduje utraty siedlisk
05:06
that a decreasezmniejszać in seasonalsezonowe seamorze icelód
is causingspowodowanie a lossutrata of habitatsiedlisko
82
294838
3483
wśród zwierząt, które go potrzebują,
05:10
for animalszwierzęta that relypolegać on seamorze icelód,
83
298345
2131
na przykład lodofok grenlandzkich,
waleni czy niedźwiedzi polarnych.
05:12
suchtaki as icelód sealspieczęcie,
or walrusMors, or polarpolarny bearsniedźwiedzie.
84
300500
3573
Redukcja lodu morskiego
nasila erozje w przybrzeżnych wioskach
05:16
DecreasingZmniejszenie seamorze icelód is alsorównież causingspowodowanie
increasedzwiększony erosionErozja alongwzdłuż coastalprzybrzeżny villageswioski,
85
304858
4839
oraz zmienia dostępność pożywienia
dla ptaków i ssaków morskich.
05:21
and changingwymiana pieniędzy preyzdobycz availabilitydostępność
for marineMarine birdsptaki and mammalsssaki.
86
309721
3566
Zmiana klimatu i redukcja lodu morskiego
05:26
ClimateKlimat changezmiana and decreaseszmniejsza się in seamorze icelód
87
314319
3078
zaburza środowisko akustyczne Arktyki.
05:29
are alsorównież alteringzmiany the underwaterPodwodny
soundscapesoundscape of the ArcticArctic.
88
317421
4515
Co rozumiem przez środowisko akustyczne?
05:35
What do I mean by soundscapesoundscape?
89
323370
1728
Profesjonaliści słuchający oceanów
05:37
Those of us who eavesdroppodsłuchiwać
on the oceansoceany for a livingżycie
90
325833
2857
posługują się tak zwanymi hydrofonami,
05:40
use instrumentsinstrumenty callednazywa hydrophoneshydrofony,
91
328714
2254
czyli podwodnymi mikrofonami
05:42
whichktóry are underwaterPodwodny microphonesMikrofony,
92
330992
2045
nagrywającymi dźwięk otoczenia,
05:45
and we recordrekord ambientotoczenia noisehałas --
93
333061
1946
dźwięki, które nas otaczają.
05:47
the noisehałas all around us.
94
335031
1924
Ten dźwięk odzwierciedla wszystko,
05:48
And the soundscapesoundscape describesopisuje
the differentróżne contributorswspółtwórcy
95
336979
3341
co wchodzi w skład pola akustycznego.
05:52
to this noisehałas fieldpole.
96
340344
1517
Słyszymy, dzięki hydrofonom,
05:54
What we are hearingprzesłuchanie on our hydrophoneshydrofony
97
342743
2601
05:57
are the very realreal soundsDźwięki
of climateklimat changezmiana.
98
345368
3535
odgłosy zmian klimatu.
Słyszymy te zmiany z trzech frontów:
06:01
We are hearingprzesłuchanie these changeszmiany
from threetrzy frontsfronty:
99
349503
2638
z powietrza,
06:04
from the airpowietrze,
100
352831
1772
wody
06:06
from the waterwoda
101
354627
1453
i lądu.
06:08
and from landwylądować.
102
356104
1349
Po pierwsze: powietrze.
06:10
First: airpowietrze.
103
358319
2220
Wiatr na wodzie tworzy fale.
06:13
WindWiatr on waterwoda createstworzy wavesfale.
104
361904
2613
Fale wytwarzają bąbelki,
06:16
These wavesfale make bubblesbąbelki;
105
364541
1825
bąbelki pękają,
06:18
the bubblesbąbelki breakprzerwa,
106
366390
1367
a kiedy to się dzieje,
06:19
and when they do,
107
367781
1506
06:21
they make noisehałas.
108
369311
1203
wytwarzają dźwięk
przypominający syk lub szum w tle.
06:22
And this noisehałas is like a hissSYK
or a staticstatyczne in the backgroundtło.
109
370538
3904
Na pokrytej lodem Arktyce
06:27
In the ArcticArctic, when it's ice-coveredpokryte lodem,
110
375298
2951
większość dźwięków w powietrzu
nie dociera do wody,
06:30
mostwiększość of the noisehałas from windwiatr
doesn't make it into the waterwoda columnkolumna,
111
378273
3631
ponieważ lód je wycisza.
06:33
because the icelód actsdzieje as a bufferbufor
betweenpomiędzy the atmosphereatmosfera and the waterwoda.
112
381928
4590
To jeden z powodów,
06:39
This is one of the reasonspowody
113
387000
1345
dla których Arktykę zalicza się
do najcichszych obszarów.
06:40
that the ArcticArctic can have
very lowNiska ambientotoczenia noisehałas levelspoziomy.
114
388369
3703
Wraz ze spadkiem poziomu lodu sezonowego
06:44
But with decreaseszmniejsza się in seasonalsezonowe seamorze icelód,
115
392834
2630
Arktyka jest mniej wytłumiona
i dociera do niej fala dźwięków,
06:47
not only is the ArcticArctic now openotwarty
to this wavefala noisehałas,
116
395488
4367
a także zwiększa się ilość
i intensywność arktycznych burz.
06:52
but the numbernumer of stormsburze
and the intensityintensywność of stormsburze in the ArcticArctic
117
400459
3487
06:55
has been increasingwzrastający.
118
403970
1263
Wszystko to sprawia,
że kiedyś cichy ocean staje się głośny.
06:57
All of this is raisingwychowywanie noisehałas levelspoziomy
in a previouslypoprzednio quietcichy oceanocean.
119
405725
4489
Po drugie: woda.
07:02
SecondDrugi: waterwoda.
120
410748
2226
Zanikanie lodu sezonowego
07:06
With lessmniej seasonalsezonowe seamorze icelód,
121
414481
1874
sprawia, że subarktyczne gatunki
migrują na północ,
07:08
subarcticsubarktyczne speciesgatunki are movingw ruchu northpółnoc,
122
416379
2676
korzystając z otwartych wód,
których nie blokuje lód.
07:11
and takingnabierający advantageZaletą of the newNowy habitatsiedlisko
that is createdstworzony by more openotwarty waterwoda.
123
419079
4552
07:16
Now, ArcticArctic whaleswieloryby, like this bowheadbowhead,
124
424504
3025
Walenie arktyczne,
jak ten wieloryb grenlandzki,
07:19
they have no dorsalgrzbietowej finFin,
125
427553
1712
nie mają płetwy grzbietowej,
bo przystosowane są do życia
w wodach pokrytych lodem,
07:21
because they have evolvedewoluował to liverelacja na żywo
and swimpływać in ice-coveredpokryte lodem watersfale,
126
429289
4768
a coś wystającego z grzbietu nie ułatwia
07:26
and havingmający something stickingklejący
off of your back is not very conducivesprzyjający
127
434081
3523
migracji przez lód,
07:29
to migratingMigracja throughprzez icelód,
128
437628
1810
a nawet wyklucza taką możliwość.
07:31
and maymoże, in factfakt, be excludingz wyjątkiem
animalszwierzęta from the icelód.
129
439462
3779
07:35
But now, everywherewszędzie we'vemamy listenedsłuchałem,
130
443835
2647
Teraz wszędzie słychać dźwięki
07:38
we're hearingprzesłuchanie the soundsDźwięki
of finFin whaleswieloryby and humpbackpanterka whaleswieloryby
131
446506
3058
płetwali, humbaków i orek
07:41
and killerzabójca whaleswieloryby,
132
449588
1469
coraz dalej na północ
07:43
furtherdalej and furtherdalej northpółnoc,
133
451081
2231
i w coraz późniejszym sezonie.
07:45
and laterpóźniej and laterpóźniej in the seasonpora roku.
134
453336
2048
To, co słyszymy, jest inwazją Arktyki
przez subarktyczne gatunki.
07:48
We are hearingprzesłuchanie, in essenceistota,
135
456003
1412
07:49
an invasioninwazja of the ArcticArctic
by subarcticsubarktyczne speciesgatunki.
136
457439
3733
Nie wiemy, co to oznacza.
07:53
And we don't know what this meansznaczy.
137
461874
1963
Czy arktyczne i subarktyczne
zwierzęta zaczną rywalizować o pokarm?
07:55
Will there be competitionzawody for foodjedzenie
betweenpomiędzy ArcticArctic and subarcticsubarktyczne animalszwierzęta?
138
463861
4667
Czy subarktyczne gatunki wprowadzą
do Arktyki choroby lub pasożyty?
08:00
MightMoże these subarcticsubarktyczne speciesgatunki introduceprzedstawiać
diseaseschoroby or parasitespasożyty into the ArcticArctic?
139
468965
5198
Jak nowe dźwięki, które wydają,
08:07
And what are the newNowy soundsDźwięki
that they are producingprodukujący
140
475035
2777
wpłyną na środowisko akustyczne Arktyki?
08:09
doing to the soundscapesoundscape underwaterPodwodny?
141
477836
2390
08:12
And thirdtrzeci: landwylądować.
142
480980
1762
Po trzecie: ląd.
08:15
And by landwylądować ...
143
483188
1656
Mówiąc ląd,
mam na myśli ludzi.
08:16
I mean people.
144
484868
1257
Więcej otwartych wód oznacza zwiększoną
eksploatację Arktyki przez człowieka.
08:18
More openotwarty waterwoda meansznaczy
increasedzwiększony humanczłowiek use of the ArcticArctic.
145
486714
3728
Zeszłego lata
08:23
Just this pastprzeszłość summerlato,
146
491254
1318
ogromny rejs wycieczkowy przepłynął
przez Przejście Północno-Zachodnie,
08:24
a massivemasywny cruiserejs shipstatek madezrobiony its way
throughprzez the NorthwestPółnocno-zachodni PassagePrzejście --
147
492596
4181
dawniej mityczną trasę
między Europą a Pacyfikiem.
08:28
the once-mythicalraz mityczne routetrasa
betweenpomiędzy EuropeEuropy and the PacificPacyfiku.
148
496801
3463
Redukcja lodu morskiego umożliwiła
ludziom częstsze podboje Arktyki.
08:33
DecreasesZmniejsza się in seamorze icelód have alloweddozwolony
humansludzie to occupyzająć the ArcticArctic more oftenczęsto.
149
501386
6381
Zwiększyła poszukiwania
i wydobycie ropy i gazu,
08:40
It has alloweddozwolony increaseswzrasta in oilolej
and gasgaz explorationbadanie and extractionekstrakcji,
150
508167
4641
umożliwiła żeglugę komercyjną,
08:44
the potentialpotencjał for commercialReklama w telewizji shippingWysyłka ,
151
512832
2630
08:47
as well as increasedzwiększony tourismturystyka.
152
515486
1797
a także rozwój turystyki.
Hałas, jaki wydają statki,
zwiększa poziom stresu u wielorybów
08:50
And we now know that shipstatek noisehałas increaseswzrasta
levelspoziomy of stressnaprężenie hormoneshormony in whaleswieloryby
153
518394
4865
i może zakłócić zachowania żywieniowe.
08:55
and can disruptzakłócać feedingkarmienie behaviorzachowanie.
154
523283
2082
Pistolety pneumatyczne wydające
głośne dźwięki o niskiej częstotliwości,
08:58
AirPowietrza gunspistolety, whichktóry produceprodukować loudgłośny,
low-frequencyniskiej częstotliwości "whoompswhoomps"
155
526051
5249
co 10 lub 20 sekund,
09:03
everykażdy 10 to 20 secondstowary drugiej jakości,
156
531324
2574
zmieniły trasy i pieśni wielorybów.
09:05
changedzmienione the swimmingpływanie and vocalwokalne
behaviorzachowanie of whaleswieloryby.
157
533922
3241
09:09
And all of these sounddźwięk sourcesźródła
are decreasingmalejący the acousticakustyczny spaceprzestrzeń
158
537723
4938
Te wszystkie nowe dźwięki
utrudniają komunikację
arktycznych ssaków morskich.
09:14
over whichktóry ArcticArctic marineMarine mammalsssaki
can communicatekomunikować się.
159
542685
3217
09:18
Now, ArcticArctic marineMarine mammalsssaki
are used to very highwysoki levelspoziomy of noisehałas
160
546914
4384
Zwierzęta już przyzwyczaiły się do hałasów
o określonych porach roku.
09:23
at certainpewny timesczasy of the yearrok.
161
551322
1481
Do dźwięków innych zwierząt lub lodu.
09:25
But this is primarilyprzede wszystkim from other
animalszwierzęta or from seamorze icelód,
162
553327
4076
Przy tych dźwiękach ewoluowały,
09:29
and these are the soundsDźwięki
with whichktóry they'veoni evolvedewoluował,
163
557427
2496
od nich zależy ich przetrwanie.
09:31
and these are soundsDźwięki that are vitalistotny
to theirich very survivalprzetrwanie.
164
559947
3490
Nowe dźwięki są głośne i obce.
09:35
These newNowy soundsDźwięki
are loudgłośny and they're alienobcy.
165
563461
3195
Wpływają na środowisko w sposób,
który, jak nam się wydaje, rozumiemy,
09:39
They mightmoc impactwpływ the environmentśrodowisko
in wayssposoby that we think we understandzrozumieć,
166
567161
5151
ale który jest też nieprzewidywalny.
09:44
but alsorównież in wayssposoby that we don't.
167
572336
2293
Zmysł słuchu jest najważniejszy
dla tych zwierząt.
09:48
RememberNależy pamiętać, sounddźwięk is the mostwiększość
importantważny sensesens for these animalszwierzęta.
168
576998
4801
09:53
And not only is the physicalfizyczny habitatsiedlisko
of the ArcticArctic changingwymiana pieniędzy rapidlyszybko,
169
581823
4575
Środowisko Arktyki zmienia się wizualnie,
09:58
but the acousticakustyczny habitatsiedlisko is, too.
170
586422
2216
ale też akustycznie.
10:01
It's as if we'vemamy pluckedwyrwany these animalszwierzęta up
from the quietcichy countrysidewsi
171
589086
3717
Tak jakby wyrywamy zwierzęta z cichej wsi
10:04
and droppedporzucone them into a bigduży cityMiasto
in the middleśrodkowy of rushpośpiech hourgodzina.
172
592827
3256
i wrzucamy je do metropolii
w godzinach szczytu.
Nie mają jak uciec.
10:08
And they can't escapeucieczka it.
173
596837
1604
10:11
So what can we do now?
174
599685
2009
Co można zrobić?
Nie spowolnimy wiatrów
10:15
We can't decreasezmniejszać windwiatr speedsprędkości
175
603019
2388
ani nie zatrzymamy migracji
subarktycznych gatunków,
10:17
or keep subarcticsubarktyczne animalszwierzęta
from migratingMigracja northpółnoc,
176
605431
3180
ale możemy szukać lokalnych rozwiązań,
10:20
but we can work on locallokalny solutionsrozwiązania
177
608635
2433
które pomogą zredukować
podwodny hałas wywołany przez ludzi.
10:23
to reducingredukcja human-causedspowodowanych przez człowieka underwaterPodwodny noisehałas.
178
611092
2795
10:26
One of these solutionsrozwiązania
is to slowpowolny down shipsstatki
179
614817
3157
Jednym z nich jest
zwolnienie tempa statków,
10:29
that traversetrawers the ArcticArctic,
180
617998
1790
które przemierzają Arktykę,
bo wolniejszy statek to cichszy statek.
10:31
because a slowerwolniej shipstatek is a quieterciszej shipstatek.
181
619812
3438
Można ograniczyć dostęp do regionów
10:35
We can restrictograniczać accessdostęp
in seasonspory roku and regionsregiony
182
623934
3792
ważnych w okresie godowym,
żywieniowym i migracyjnym.
10:39
that are importantważny for matinggody
or feedingkarmienie or migratingMigracja.
183
627750
4291
Można wymyślić lepszy sposób
wyciszenia statków
10:44
We can get smartermądrzejszy about quietingwyciszenie shipsstatki
184
632497
3304
i znaleźć lepszy sposób
badania dna morskiego.
10:47
and find better wayssposoby
to explorebadać the oceanocean bottomDolny.
185
635825
2752
Dobra wiadomość jest taka,
10:51
And the good newsAktualności is,
186
639727
1943
że pracuje nad tym wiele osób.
10:53
there are people
workingpracujący on this right now.
187
641694
2792
Jednak wszyscy musimy dołożyć starań,
10:58
But ultimatelyostatecznie,
188
646240
1501
10:59
we humansludzie have to do the hardciężko work
189
647765
2867
żeby cofnąć lub chociaż spowolnić
11:02
of reversingcofanie or at the very
leastnajmniej deceleratingzmniejszanie prędkości
190
650656
4156
zmiany atmosferyczne
wywołane działalnością człowieka.
11:06
human-causedspowodowanych przez człowieka atmosphericatmosferyczny changeszmiany.
191
654836
2472
11:09
So, let's returnpowrót to this ideapomysł
of a silentcichy worldświat underwaterPodwodny.
192
657332
4459
Wróćmy do wizji podwodnego świata,
w którym panuje cisza.
Bardzo prawdopodobne,
11:15
It's entirelycałkowicie possiblemożliwy
193
663006
1495
11:16
that manywiele of the whaleswieloryby
swimmingpływanie in the ArcticArctic todaydzisiaj,
194
664525
3337
że wiele wielorybów
pływających w wodach Arktyki,
szczególnie długowiecznych gatunków
jak wieloryby grenlandzkie,
11:19
especiallyszczególnie long-liveddługowieczne speciesgatunki
like the bowheadbowhead whalewieloryb
195
667886
3535
o których Inuici mówią,
że przeżywają dwa ludzkie życia,
11:23
that the InuitsInuits say can liverelacja na żywo
two humanczłowiek liveszyje --
196
671445
3757
jest możliwe, że te wieloryby
już były na świecie w roku 1956,
11:27
it's possiblemożliwy that these whaleswieloryby
were aliveżywy in 1956,
197
675226
3761
kiedy Jacques Cousteau nakręcił film.
11:31
when JacquesJacques CousteauCousteau madezrobiony his filmfilm.
198
679011
1885
Z perspektywy czasu,
11:33
And in retrospectpatrząc wstecz,
199
681877
1712
patrząc na hałas,
który robimy w oceanach dziś,
11:35
consideringbiorąc pod uwagę all the noisehałas
we are creatingtworzenie in the oceansoceany todaydzisiaj,
200
683613
3908
może to faktycznie był "Świat milczenia".
11:40
perhapsmoże it really was "The SilentCichy WorldŚwiat."
201
688644
3060
Dziękuję.
11:44
Thank you.
202
692873
1264
11:46
(ApplauseAplauz)
203
694161
2404
(Brawa)
Translated by Agnieszka Fijałkowska
Reviewed by Sylwia Gliniewicz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Kate Stafford - Oceanographer
Kate Stafford's research examines migratory movements, geographic variation and physical drivers of marine mammals, particularly large whales.

Why you should listen

Dr. Kate Stafford has worked in marine habitats all over the world, from the tropics to the poles, and is fortunate enough to have seen (and recorded) blue whales in every ocean in which they occur. Stafford's current research focuses on the changing acoustic environment of the Arctic and how changes from declining sea ice to increasing industrial human use may be influencing subarctic and Arctic marine mammals.

Stafford is a Principal Oceanographer at the Applied Physics Lab and affiliate Associate Professor in the School of Oceanography at the University of Washington in Seattle. She has degrees in French literature and biology from the University of California at Santa Cruz and wildlife science (MS) and oceanography (PhD) from Oregon State University. Before going to graduate school, she lived as a Fulbright scholar for a year in Paris studying Medieval French literature. Stafford's research has been featured in Wild Blue: a Natural History of the World's Largest Animal by Dan Bortolotti, the New York Times "Scientist at Work" blog, The Planet magazine, and in Highlights for Children magazine. She has collaborated with artists around the world, providing sounds for multimedia art exhibits.

More profile about the speaker
Kate Stafford | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee