TEDxBrussels
Tristan Harris: How better tech could protect us from distraction
Tristan Harris: İyi teknoloji bizi dikkat dağınıklığından nasıl koruyabilir?
Filmed:
Readability: 3.7
1,765,149 views
Ne sıklıkla teknoloji bizi normalde yapıyor olmamız gereken şeyden uzaklaştırıyor? İş yerinde veya oyun oynarken ürkütücü miktarda zamanımızı bildirimler ve açılan yeni sayfalarla geçiriyoruz. Zamanımızı iyi şekilde geçirmemize yardımcı olmak yerine, sanki teknoloji zamanımızı bizden çalışıyormuş gibi hissediyoruz. Tasarım düşünürü Tritan Harris daha anlamlı etkileşimler sağlayacak teknoloji hakkında düşünceli, yeni fikirler sunuyor. Bize şunu soruyor: "En derin insani değerler için tasarlandığı zaman teknolojinin geleceği nasıl görünüyor?"
Tristan Harris - Design thinker
Tristan Harris helps the technology industry more consciously and ethically shape the human spirit and human potential. Full bio
Tristan Harris helps the technology industry more consciously and ethically shape the human spirit and human potential. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
What does it mean to spend our time well?
0
1863
3690
Zamanımızı iyi harcamak
ne anlama geliyor?
ne anlama geliyor?
00:20
I spend a lot of my time
1
8111
1871
Zamanımın çoğunu,
00:22
thinking about how to spend my time.
2
10463
3153
zamanımı nasıl harcayacağımı
düşünerek harcıyorum.
düşünerek harcıyorum.
Galiba aşırı düşünüyorum.
Sanırım saplantı yaptım.
Sanırım saplantı yaptım.
00:26
Probably too much --
I probably obsess over it.
I probably obsess over it.
3
14914
2287
00:29
My friends think I do.
4
17225
1445
Arkadaşlarım da öyle diyor.
00:30
But I feel like I kind of have to,
because these days,
because these days,
5
18694
4487
Ama buna zorunlu gibi hissediyorum.
Çünkü şu sıralar zamanım parça parça
elimden kayıp gidiyor gibi geliyor.
elimden kayıp gidiyor gibi geliyor.
00:35
it feels like little bits of my time
kind of slip away from me,
kind of slip away from me,
6
23205
3881
00:39
and when that happens, it feels like
parts of my life are slipping away.
parts of my life are slipping away.
7
27110
4518
Ve böyle olunca, yaşamımın bir kısmı da
kayıp gidiyor gibi hissediyorum.
kayıp gidiyor gibi hissediyorum.
00:45
Specifically,
8
33086
1151
Özellikle,
00:46
it feels like little bits
of my time get slipped away
of my time get slipped away
9
34261
2849
sanki zamanımın küçük bir bölümü
çeşitli şeyler yüzünden
çeşitli şeyler yüzünden
00:49
to various things like this,
10
37134
1604
kayıp gidiyor gibi hissediyorum.
00:50
like technology -- I check things.
11
38762
1967
Mesela teknoloji, her şeyi
kontrol ediyorum.
kontrol ediyorum.
00:53
I'll give you an example.
12
41515
1289
Bir örnek vereyim.
00:55
If this email shows up --
13
43586
1991
Böyle bir e-posta gelirse,
00:57
how many of you have gotten
an email like this, right?
an email like this, right?
14
45601
2685
çoğumuz böyle bir
ileti almıştır, değil mi?
ileti almıştır, değil mi?
01:00
I've been tagged in a photo.
15
48310
2298
Bir fotoğrafta etiketlenmişim.
01:03
When this appears,
16
51684
1803
Bu bildirim gelince,
01:05
I can't help but click on it right now.
17
53511
3411
hemen tıklamaktan kendimi alamıyorum.
01:08
Right? Because, like,
what if it's a bad photo?
what if it's a bad photo?
18
56946
2541
Değil mi? Çünkü ya kötü bir fotoğrafsa?
01:11
So I have to click it right now.
19
59511
1705
O yüzden hemen tıklamak zorundayım.
01:13
But I'm not just going
to click "See photo,"
to click "See photo,"
20
61582
2447
Fakat yalnızca "Fotoğrafa Bak"a
tıklamış olmuyorum,
tıklamış olmuyorum,
01:16
what I'm actually going to do
is spend the next 20 minutes.
is spend the next 20 minutes.
21
64053
2898
aslında yaptığım şey
gelecek 20 dakikayı harcamak oluyor.
gelecek 20 dakikayı harcamak oluyor.
01:18
(Laughter)
22
66975
1177
(Gülüşmeler)
01:20
But the worst part is that I know
this is what's going to happen,
this is what's going to happen,
23
68176
4037
Fakat daha da kötüsü neyin
olacağını da biliyorum
olacağını da biliyorum
01:24
and even knowing
that's what's going to happen
that's what's going to happen
24
72237
3445
ve bunun olacağını bilmek bile
01:27
doesn't stop me
from doing it again the next time.
from doing it again the next time.
25
75706
2816
beni bir dahakine yine
yapmaktan alıkoymuyor.
yapmaktan alıkoymuyor.
01:31
Or I find myself in a situation like this,
26
79871
2762
Veya buna benzer bir durumda
kendimi buluyorum:
kendimi buluyorum:
01:36
where I check my email
and I pull down to refresh,
and I pull down to refresh,
27
84097
3574
E-postalarımı kontrol ettiğim yerde
aşağıya kaydırarak yeniliyorum.
aşağıya kaydırarak yeniliyorum.
01:41
But the thing is that 60 seconds later,
28
89164
3351
Fakat ne hikmetse 60 saniye sonra,
01:44
I'll pull down to refresh again.
29
92539
3131
yenilemek için yine aşağıya kaydırıyorum.
01:50
Why am I doing this?
30
98145
1802
Bunu niye yapıyorum?
01:51
This doesn't make any sense.
31
99971
1808
Hiç mantıklı gelmiyor.
01:55
But I'll give you a hint
why this is happening.
why this is happening.
32
103010
3498
Fakat nedeniyle ilgili size
bir ipucu vereyim.
bir ipucu vereyim.
02:00
What do you think makes
more money in the United States
more money in the United States
33
108357
4508
Birleşmiş Devletler'de filmler,
oyun alanları ve beyzbolun toplamından
oyun alanları ve beyzbolun toplamından
02:05
than movies, game parks
and baseball combined?
and baseball combined?
34
113547
5674
daha fazla sizce ne para kazandırır?
02:13
Slot machines.
35
121742
1241
Kumar makineleri.
02:17
How can slot machines make all this money
36
125195
2697
Böylesine küçük miktarda
parayla oynamamıza rağmen
parayla oynamamıza rağmen
02:20
when we play with such small
amounts of money?
amounts of money?
37
128799
4784
bu makineler nasıl oluyor da bu
kadar çok para kazandırıyor?
kadar çok para kazandırıyor?
02:26
We play with coins.
38
134022
1658
Bozuk parayla oynuyoruz.
02:27
How is this possible?
39
135704
1275
Nasıl olur böyle bir şey?
02:30
Well, the thing is ...
40
138137
1945
Mesele şu ki...
02:33
my phone is a slot machine.
41
141490
3085
telefonum bir kumar makinesi.
02:37
Every time I check my phone,
42
145809
1988
Telefonumu her kontrol edişimde,
02:39
I'm playing the slot machine to see,
43
147821
2317
kumar makinesiyle oynuyorum,
02:42
what am I going to get?
44
150162
1192
bakalım ne tutturacağım?
02:43
What am I going to get?
45
151925
1160
Bakalım ne tutturacağım?
02:45
Every time I check my email,
46
153109
1841
E-postalarımı her kontrol edişimde,
02:46
I'm playing the slot machine,
47
154974
1452
kumar makinesiyle oynuyorum,
02:48
saying, "What am I going to get?"
48
156450
1611
"Bakalım ne tutturacağım?"
02:50
Every time I scroll a news feed,
49
158085
2721
Her haber akışında aşağı kaydırışımda,
02:53
I'm playing the slot machine to see,
50
161334
1942
kumar makinesiyle oynuyorum.
02:55
what am I going to get next?
51
163300
1582
Sonrasında ne tutturacağım?
02:58
And the thing is that,
52
166346
1151
Sıkıntı şu ki,
02:59
again, knowing exactly
how this works -- and I'm a designer,
how this works -- and I'm a designer,
53
167521
3092
yine nasıl işlediğini biliyorum.
Ben bir tasarımcıyım,
Ben bir tasarımcıyım,
03:02
I know exactly how
the psychology of this works,
the psychology of this works,
54
170637
2277
bu işlerin psikolojisini
tam manada biliyorum.
tam manada biliyorum.
03:04
I know exactly what's going on --
55
172938
1855
Neler döndüğünü tam manada biliyorum,
03:06
but it doesn't leave me with any choice,
56
174817
2242
fakat bana başka seçenek bırakmıyor.
03:09
I still just get sucked into it.
57
177083
2051
Yine de beni içine çekiyor.
03:12
So what are we going to do?
58
180173
1810
Peki ne yapacağız?
03:14
Because it leaves us
with this all-or-nothing relationship
with this all-or-nothing relationship
59
182991
3021
Bizi teknolojiye karşı ya hep ya hiç
03:18
with technology, right?
60
186036
1480
noktasına getiriyor, değil mi?
03:20
You're either on,
61
188478
1538
Ya varsın
03:22
and you're connected
and distracted all the time,
and distracted all the time,
62
190510
2375
ve bağlı kalıyorsun
ve sürekli dikkatin dağılıyor
ve sürekli dikkatin dağılıyor
03:24
or you're off,
63
192909
1850
ya da yoksun,
03:26
but then you're wondering,
64
194783
1254
ama bu sefer de meraklanıp
03:28
am I missing something important?
65
196061
1625
önemli şeyleri kaçırıyor muyum diyorsun.
03:30
In other words, you're either distracted
66
198352
2254
Diğer bir deyişle, ya dikkatin dağılıyor
03:33
or you have fear of missing out.
67
201443
2061
ya da bir şeyleri kaçırmaktan korkuyorsun.
03:36
Right?
68
204363
1157
Öyle değil mi?
03:38
So we need to restore choice.
69
206822
4102
Yani seçeneği tekrar düzenlememiz gerekli.
03:43
We want to have
a relationship with technology
a relationship with technology
70
211942
2520
Teknolojiyle öyle bir ilişki
istiyoruz ki,
istiyoruz ki,
bize onunla nasıl zaman harcayacağımızı
seçmeye yeniden izin versin
seçmeye yeniden izin versin
03:46
that gives us back choice
about how we spend time with it,
about how we spend time with it,
71
214486
4206
03:50
and we're going to need
help from designers,
help from designers,
72
218716
3057
ve bunun için bunları tasarlayanların
yardımına ihtiyacımız var.
yardımına ihtiyacımız var.
03:54
because knowing this stuff doesn't help.
73
222662
2805
Çünkü bunları bilmek bir
işimize yaramayacak.
işimize yaramayacak.
03:57
We're going to need design help.
74
225491
2052
Tasarım bakımından yardım gerek.
03:59
So what would that look like?
75
227567
1927
Peki bu nasıl bir şeye benzerdi?
04:02
So let's take an example that we all face:
76
230656
2807
Hepimizin karşılaştığı bir
örneği ele alalım:
örneği ele alalım:
04:05
chat -- text messaging.
77
233487
2046
Sohbetler, mesajlaşmak.
04:08
So let's say there's two people.
78
236089
1577
Diyelim ki iki insan var:
04:09
Nancy's on the left
and she's working on a document,
and she's working on a document,
79
237690
3156
Soldaki Nancy ve
bir belge üzerinde çalışıyor
bir belge üzerinde çalışıyor
04:12
and John's on the right.
80
240870
1207
John da sağda
04:14
And John suddenly remembers,
81
242669
1637
John bir anda hatırlar:
04:16
"I need to ask Nancy
for that document before I forget."
for that document before I forget."
82
244330
3603
"Unutmadan Nancy'den o
belgeyi istemeliyim."
belgeyi istemeliyim."
04:22
So when he sends her that message,
83
250291
1667
John mesajı gönderdiğinde,
04:23
it blows away her attention.
84
251982
2086
Nancy'nin bütün dikkati dağılır.
04:27
That's what we're doing all the time,
bulldozing each other's attention,
bulldozing each other's attention,
85
255436
3408
Sürekli yaptığımız şey de bu, bir şekilde
birbirimizin dikkatini dağıtmak.
birbirimizin dikkatini dağıtmak.
04:30
left and right.
86
258868
1414
04:32
And there's serious cost to this,
87
260306
1766
Ve bunun ciddi bir bedeli var.
04:34
because every time
we interrupt each other,
we interrupt each other,
88
262534
2631
Çünkü her birbirimizin işini böldüğümüzde,
04:38
it takes us about 23 minutes, on average,
89
266729
3247
dikkatimizi tekrar toplamamız
ortalama 23 dakika sürüyor.
ortalama 23 dakika sürüyor.
04:42
to refocus our attention.
90
270000
1840
04:43
We actually cycle through
two different projects
two different projects
91
271864
3348
Başta yaptığımız temel işe dönene kadar,
aslında iki farklı proje arasında
gidip gelmiş oluyoruz
gidip gelmiş oluyoruz
04:47
before we come back
to the original thing we were doing.
to the original thing we were doing.
92
275236
2709
04:50
This is Gloria Mark's research
combined with Microsoft research,
combined with Microsoft research,
93
278806
4341
Gloria Mark'ın Microsoft ile
yaptığı araştırma sonucu,
yaptığı araştırma sonucu,
04:55
that showed this.
94
283171
1358
bu veri ortaya çıktı.
04:56
And her research also shows
that it actually trains bad habits.
that it actually trains bad habits.
95
284553
3955
Araştırma ayrıca bunun kötü
alışkanlıkları artırdığını da gösteriyor.
alışkanlıkları artırdığını da gösteriyor.
05:00
The more interruptions we get externally,
96
288532
2445
Dışarıdan daha çok kesintiye uğradıkça,
05:03
it's conditioning and training us
to interrupt ourselves.
to interrupt ourselves.
97
291482
4280
kendi kendimize işimizi bölme
eğilimi göstermeye şartlanıyoruz.
eğilimi göstermeye şartlanıyoruz.
05:08
We actually self-interrupt
every three-and-a-half minutes.
every three-and-a-half minutes.
98
296303
3580
Aslında her üç buçuk dakikada bir
kendi kendimizi bölüyoruz.
kendi kendimizi bölüyoruz.
05:13
This is crazy.
99
301176
1151
Çok çılgınca bir şey.
Peki bunu nasıl düzelteceğiz?
05:14
So how do we fix this?
100
302351
1301
05:15
Because Nancy and John are in this
all-or-nothing relationship.
all-or-nothing relationship.
101
303676
3250
Nancy ve John bu ya hep ya hiç
ilişkisinde oldukları için
ilişkisinde oldukları için
05:18
Nancy might want to disconnect,
102
306950
1501
Nancy bağı koparmak isteyebilir,
05:20
but then she'd be worried:
103
308475
1353
fakat sonra endişelenecektir:
05:21
What if I'm missing something important?
104
309852
2051
"Ya önemli bir şeyi kaçırıyorsam?"
05:24
Design can fix this problem.
105
312296
1963
Tasarım bu sorunu çözebilir.
05:27
Let's say you have
Nancy again on the left,
Nancy again on the left,
106
315311
2033
Diyelim ki, Nancy yine solda
05:29
John on the right.
107
317368
1172
ve sağda John var.
05:30
And John remembers,
"I need to send Nancy that document."
"I need to send Nancy that document."
108
318564
2691
Ve John hatırlar:
"Nancy'ye o dokümanı yollamam gerek".
"Nancy'ye o dokümanı yollamam gerek".
05:33
Except this time,
109
321279
1229
Fakat bu sefer,
05:34
Nancy can mark that she's focused.
110
322532
1937
Nancy konsantre olduğunu belirtebilir.
Diyelim ki Nancy bir kaydırıcı ayarlayıp:
05:36
Let's say she drags a slider and says,
111
324493
1968
"30 dakika boyunca
odaklanmak istiyorum" der.
odaklanmak istiyorum" der.
05:38
"I want to be focused for 30 minutes,"
112
326485
1923
05:40
so -- bam -- she's focused.
113
328432
1435
Böylece -- bam -- Nancy
odağını yitirmez.
odağını yitirmez.
05:42
Now when John wants to message her,
114
330771
2620
John aklındaki işten kurulmak üzere
05:45
he can get the thought off of his mind --
115
333415
2127
ona mesaj atmak isteyince ise,
05:47
because he has a need,
he has this thought,
he has this thought,
116
335566
2073
çünkü onun bir ihtiyacı var,
aklında bu düşünce var
aklında bu düşünce var
05:49
and he needs to dump it out
before he forgets.
before he forgets.
117
337663
2427
ve unutmadan bunu
eyleme geçirmesi gerekir.
eyleme geçirmesi gerekir.
05:52
Except this time,
118
340744
1522
Fakat bu sefer,
05:54
it holds the messages
so that Nancy can still focus,
so that Nancy can still focus,
119
342290
4304
program mesajı bekletir ki
Nancy'nin konsantrasyonu bozulmasın,
Nancy'nin konsantrasyonu bozulmasın,
05:58
but John can get the thought
off of his mind.
off of his mind.
120
346618
2543
ama aynı şekilde John aklındaki
düşünceden kurtulabilir.
düşünceden kurtulabilir.
06:02
But this only works
if one last thing is true,
if one last thing is true,
121
350875
3199
Fakat bu sadece son
bir şey doğruysa işler:
bir şey doğruysa işler:
06:06
which is that Nancy needs to know
that if something is truly important,
that if something is truly important,
122
354098
4486
Nancy'nin bilmesi gerekir ki eğer
yaptığı şey gerçekten önemliyse
yaptığı şey gerçekten önemliyse
06:11
John can still interrupt.
123
359564
1678
John hâlâ Nancy'i işinden alıkoyabilir.
06:16
But instead of having constant
accidental or mindless interruptions,
accidental or mindless interruptions,
124
364158
4113
Ama sürekli olarak kazara veya
anlamsızca bölünmektense,
anlamsızca bölünmektense,
06:20
we're now only creating
conscious interruptions,
conscious interruptions,
125
368295
2682
şimdi sadece kasıtlı
kesintiler yaratmış oluyoruz.
kesintiler yaratmış oluyoruz.
06:24
So we're doing two things here.
126
372985
1521
Yani burada iki şey yapmış oluyoruz:
06:26
We're creating a new choice
for both Nancy and John,
for both Nancy and John,
127
374530
3102
Hem Nancy, hem John için bir
seçenek oluşturmanın yanında,
seçenek oluşturmanın yanında,
06:30
But there's a second, subtle thing
we're doing here, too.
we're doing here, too.
128
378436
2806
bir de zekice ikinci bir şey
yapmış oluyoruz.
yapmış oluyoruz.
06:34
And it's that we're changing
the question we're answering.
the question we're answering.
129
382022
3129
Aslında cevapladığımız
soruyu değiştirmiş oluyoruz.
soruyu değiştirmiş oluyoruz.
06:37
Instead of the goal of chat being:
130
385922
2988
Konuşmanın hedefinin bu olması yerine:
"Haydi öyle bir tasarım yapalım ki
mesaj göndermek çok kolay olsun."
mesaj göndermek çok kolay olsun."
06:42
"Let's design it so it's easy
to send a message" --
to send a message" --
131
390056
3197
06:45
that's the goal of chat,
132
393277
1430
Konuşmanın hedefi budur,
06:46
it should be really easy to send
a message to someone --
a message to someone --
133
394731
2695
birine mesaj göndermek
gerçekten kolay olmalı.
gerçekten kolay olmalı.
06:49
we change the goal to something
deeper and a human value,
deeper and a human value,
134
397808
3080
Asıl hedefi çok daha derin ve insani
bir değere değiştirmeliyiz:
bir değere değiştirmeliyiz:
06:52
which is: "Let's create the highest
possible quality communication
possible quality communication
135
400912
4204
"Haydi iki insanın ilişkisinde
en yüksek kalitede
en yüksek kalitede
06:57
in a relationship between two people.
136
405140
2483
iletişimi kurmasını hedefleyelim."
07:00
So we upgraded the goal.
137
408162
1865
Böylece hedefi geliştirmiş olduk.
07:03
Now, do designers
actually care about this?
actually care about this?
138
411832
2811
Şimdi, peki ya tasarımcılar bunu
gerçekten umursuyor mu?
gerçekten umursuyor mu?
07:06
Do we want to have conversations
about what these deeper human goals are?
about what these deeper human goals are?
139
414667
5029
Biz bu derin insani hedeflerin
ne olduğunu tartışmak istiyor muyuz?
ne olduğunu tartışmak istiyor muyuz?
07:12
Well, I'll tell you one story.
140
420538
1759
Peki, size bir hikâye anlatayım.
07:14
A little over a year ago,
141
422321
3070
Aşağı yukarı bir yıl önce,
07:17
I got to help organize a meeting
142
425415
3080
Thich Nhat Hanh ve teknolojinin
önde gelen tasarımcıları için
önde gelen tasarımcıları için
07:20
between some of technology's leading
designers and Thich Nhat Hanh.
designers and Thich Nhat Hanh.
143
428519
4872
bir toplantı organize etme şansım oldu.
07:26
Thich Nhat Hanh is an international
spokesperson for mindfulness meditation.
spokesperson for mindfulness meditation.
144
434297
4837
Thich Nhat Hanh, odaklı meditasyon
dalında uluslararası bir konuşmacı.
dalında uluslararası bir konuşmacı.
Ve bu katıldığım en harika toplantıydı.
07:31
And it was the most amazing meeting.
145
439158
1751
07:32
You have to imagine -- picture a room --
146
440933
2020
Hayal edin, bir oda düşünün:
07:34
on one side of the room,
you have a bunch of tech geeks;
you have a bunch of tech geeks;
147
442977
3853
Odanın bir kenarında bir
grup teknoloji kurdu;
grup teknoloji kurdu;
07:38
on the other side of the room,
148
446854
1496
diğer tarafında ise,
07:40
you have a bunch of long brown robes,
shaved heads, Buddhist monks.
shaved heads, Buddhist monks.
149
448374
4981
bir takım uzun kahverengi elbiseleri ve
kazınmış kafalarıyla Budist keşişler.
kazınmış kafalarıyla Budist keşişler.
07:46
And the questions were about
the deepest human values,
the deepest human values,
150
454442
3231
Ve toplantıdaki sorular en derin
insani değerlerle ilgiliydi.
insani değerlerle ilgiliydi.
07:49
like what does the future
of technology look like
of technology look like
151
457697
2318
Mesela, teknolojinin geleceğinin,
onu en derin sorular ve insani değerler
için tasarladığımız takdirde
için tasarladığımız takdirde
07:52
when you're designing
for the deepest questions
for the deepest questions
152
460039
2215
07:54
and the deepest human values?
153
462278
1483
nasıl olacağı gibi.
07:56
And our conversation centered
on listening more deeply
on listening more deeply
154
464445
3690
Konuşmanın odağı,
bu insani değerlerin neler olabileceğine
kulak vermenin önemiydi.
kulak vermenin önemiydi.
08:00
to what those values might be.
155
468159
1928
08:02
He joked in our conversation
156
470929
1707
Konuşmada Thich bir de şaka yaptı:
08:04
that what if, instead of a spell check,
157
472660
1948
"Ya yazım denetimi yerine,
08:07
you had a compassion check,
158
475551
2031
şefkat denetimi olsaydı?"
08:09
meaning, you might highlight a word
that might be accidentally abrasive --
that might be accidentally abrasive --
159
477606
4363
Yani, birinin istemsizce sinirlenebileceği
kelimenin altını çizdirsek,
kelimenin altını çizdirsek,
08:13
perceived as abrasive by someone else.
160
481993
1914
birinin alınabileceği bir kelimeyi.
08:16
So does this kind of conversation
happen in the real world,
happen in the real world,
161
484844
3971
Peki bu tarz konuşmalar gerçek
hayatta da geçiyor mu,
hayatta da geçiyor mu,
08:20
not just in these design meetings?
162
488839
2122
yoksa sadece bu tarz tasarım
toplantılarıyla mı sınırlı?
toplantılarıyla mı sınırlı?
08:23
Well, the answer is yes,
163
491917
1175
Cevap: Evet.
08:25
and one of my favorites is Couchsurfing.
164
493116
2297
Benim favorilerimden biri de Couchsurfing.
08:28
If you didn't know,
Couchsurfing is a website
Couchsurfing is a website
165
496413
2453
Bilmiyorsanız,
Couchsurfing bir web sitesi.
Couchsurfing bir web sitesi.
08:30
that matches people
who are looking for a place to stay
who are looking for a place to stay
166
498890
3885
Ücretsiz bir kalacak yer arayanları,
boş bir koltuğu, yeri olanlarla
eşleştiren bir site.
eşleştiren bir site.
08:34
with a free couch, from someone
who's trying to offer it.
who's trying to offer it.
167
502799
2871
08:38
So, great service --
168
506185
1543
Yani, harika bir hizmet.
Bu sitenin tasarım hedefi ne olabilir?
08:39
what would their design goal be?
169
507752
1664
08:41
What are you designing
for if you work at Couchsurfing?
for if you work at Couchsurfing?
170
509440
2747
Couchsurfing'de çalışsaydınız
ne amaçla tasarlardınız?
ne amaçla tasarlardınız?
08:44
Well, you would think
it's to match guests with hosts.
it's to match guests with hosts.
171
512211
4524
Ev sahipleriyle ziyaretçileri
eşleştirmek için olduğunu düşünürdünüz.
eşleştirmek için olduğunu düşünürdünüz.
08:49
Right?
172
517589
1150
Değil mi?
08:50
That's a pretty good goal.
173
518763
1255
Bu harika bir hedef.
Ama bu, bir nevi önceki
mesajlaşma örneğindeki hedefe benziyor.
mesajlaşma örneğindeki hedefe benziyor.
08:52
But that would kind of be like
our goal with messaging before,
our goal with messaging before,
174
520042
2919
08:54
where we're just trying
to deliver a message.
to deliver a message.
175
522985
2365
O zaman da sadece bir
mesaj iletmeye çalışıyorduk.
mesaj iletmeye çalışıyorduk.
08:57
So what's the deeper, human goal?
176
525374
2142
Peki buradaki derin, insani hedef ne?
09:00
Well, they set their goal
177
528175
1945
Onlar hedeflerini,
09:02
as the need to create lasting,
positive experiences and relationships
positive experiences and relationships
178
530144
5654
birbirini tanımayan insanlar arasında
uzun süren pozitif tecrübe ve
ilişkiler kurmak olarak belirlemişler.
ilişkiler kurmak olarak belirlemişler.
09:07
between people who've never met before.
179
535822
2159
09:11
And the most amazing thing
about this was in 2007,
about this was in 2007,
180
539343
2583
Ve bunun hakkındaki
en muhteşem şey ise 2007 yılında,
en muhteşem şey ise 2007 yılında,
09:13
they introduced a way to measure this,
181
541950
2641
onlar bunu ölçmenin bir yolunu buldular.
09:16
which is incredible.
182
544615
1451
Bu inanılmaz.
Nasıl çalıştığını anlatayım:
09:18
I'll tell you how it works.
183
546090
1307
Sahip olduğunuz her tasarım hedefi için
09:19
For every design goal you have,
184
547421
1547
09:20
you have to have
a corresponding measurement
a corresponding measurement
185
548992
2068
uyumlu bir ölçümünüzün olması gerekir,
09:23
to know how you're doing --
186
551084
1549
nasıl gittiğinizi bilmek için.
09:24
a way of measuring success.
187
552657
1335
Başarıyı ölçmenin bir yolu.
09:26
So what they do is,
188
554016
1296
Onların yaptıkları ise,
09:27
let's say you take two people who meet up,
189
555336
2443
diyelim ki elimizde buluşan iki insan var.
09:32
and they take the number of days
those two people spent together,
those two people spent together,
190
560120
3645
Onların birlikte geçirdiği
gün sayısını alıp
gün sayısını alıp
09:37
and then they estimate how many
hours were in those days --
hours were in those days --
191
565010
3470
bu günlerde kaçar saat olduğunu kestirip
09:41
how many hours did
those two people spend together?
those two people spend together?
192
569136
2817
-- bu iki insanın kaçar saatini
birlikte geçirdiğini --
birlikte geçirdiğini --
09:43
And then after they spend
that time together,
that time together,
193
571977
2135
ve birlikte geçirdikleri saatlerden sonra
ikisine de şunu sormuşlar:
09:46
they ask both of them:
194
574136
1190
09:47
How positive was your experience?
195
575350
1958
Tecrübeniz ne kadar olumluydu?
09:49
Did you have a good experience
with this person that you met?
with this person that you met?
196
577332
3049
Buluştuğunuz bu insanla
iyi deneyimler edindiniz mi?
iyi deneyimler edindiniz mi?
09:52
And they subtract
from those positive hours
from those positive hours
197
580952
3370
Sonra bu pozitif saatlerden
09:56
the amount of time
people spent on the website,
people spent on the website,
198
584346
3317
web sitesinde
harcadıkları saati çıkarmışlar.
harcadıkları saati çıkarmışlar.
10:00
because that's a cost to people's lives.
199
588425
2714
Çünkü bu o insanların
yaşamından bir bedel.
yaşamından bir bedel.
O saatleri neden başarı olarak sayalım ki?
10:03
Why should we value that as success?
200
591661
1765
10:06
And what you were left with
201
594066
1456
Ve ellerinde kalan sayıyı
10:07
is something they refer to as "net
orchestrated conviviality,"
orchestrated conviviality,"
202
595546
4741
"Net organize edilmiş keyif"
diye adlandırmışlar.
diye adlandırmışlar.
10:12
or, really, just a net
"Good Times" created.
"Good Times" created.
203
600311
2682
veya direkt yaratılmış
net "iyi zaman" miktarı.
net "iyi zaman" miktarı.
10:15
The net hours that would have never
existed, had Couchsurfing not existed.
existed, had Couchsurfing not existed.
204
603017
5032
Couchsurfing olmadan
var olamayacak olan net saat sayısı.
var olamayacak olan net saat sayısı.
10:20
Can you imagine how inspiring it would be
to come to work every day
to come to work every day
205
608799
3960
Her gün işe gelip de başarı miktarınızı
insanların hayatına kattığınız yeni net
insanların hayatına kattığınız yeni net
10:24
and measure your success
206
612783
1493
pozitif saatlerle,
10:26
in the actual net new contribution
of hours in people's lives
of hours in people's lives
207
614300
5029
o gün yapacağınız işi yapmasaydınız
var olamayacak saatlerle
var olamayacak saatlerle
ölçmenin ne kadar da
ilham verici olduğunu bir düşünsenize.
ilham verici olduğunu bir düşünsenize.
10:31
that are positive,
that would have never existed
that would have never existed
208
619353
2601
10:33
if you didn't do what you were
about to do at work today?
about to do at work today?
209
621978
2810
10:37
Can you imagine a whole world
that worked this way?
that worked this way?
210
625692
4980
Bütün dünyanın böyle
işlediğini düşünebiliyor musunuz?
işlediğini düşünebiliyor musunuz?
10:43
Can you imagine a social network that --
211
631564
2755
Şöyle bir sosyal ağ düşünebiliyor musunuz?
Diyelim ki yemek yapmayı önemsiyorsunuz
10:46
let's say you care about cooking,
212
634343
1583
10:47
and it measured its success
in terms of cooking nights organized
in terms of cooking nights organized
213
635950
3031
ve başarısını organize ettiğiniz
yemek yapma geceleriyle
yemek yapma geceleriyle
10:51
and the cooking articles
that you were glad you read,
that you were glad you read,
214
639005
2965
ve okuduğunuza memnun olduğunuz
aşçılık yazılarıyla ölçüyorsunuz.
aşçılık yazılarıyla ölçüyorsunuz.
10:53
and subtracted from that the articles
you weren't glad you read
you weren't glad you read
215
641994
2977
Okuduğunuza memnun olmadıklarınızı
ise ölçümünüzden çıkarıyorsunuz
ise ölçümünüzden çıkarıyorsunuz
10:56
or the time you spent scrolling
that you didn't like?
that you didn't like?
216
644995
2563
veya sevmediğiniz bir yazıyı gözden
geçirmeye harcadığınız süreyi.
geçirmeye harcadığınız süreyi.
11:00
Imagine a professional social network
217
648009
3496
Profesyonel bir sosyal ağ düşünün.
11:03
that, instead of measuring its success
in terms of connections created
in terms of connections created
218
651529
3915
Bu ağ başarısını,
yarattığı bağlantılar veya
yarattığı bağlantılar veya
11:07
or messages sent,
219
655468
1589
gönderilen mesajlarla değil;
11:09
instead measured its success in terms
of the job offers that people got
of the job offers that people got
220
657081
4312
insanların heyecan duyduğu alanda
aldıkları iş tekliflerine göre
aldıkları iş tekliflerine göre
11:13
that they were excited to get.
221
661417
1829
ölçüyor olsun.
11:16
And subtracted the amount of time
people spent on the website.
people spent on the website.
222
664281
3638
Ve insanların bu sitede geçirdikleri
zamanı başarı ölçümünden çıkartalım.
zamanı başarı ölçümünden çıkartalım.
11:20
Or imagine dating services,
223
668643
3035
Veya bir arkadaş bulma hizmeti hayal edin,
11:23
like maybe Tinder or something,
224
671702
1738
mesela Tinder veya başka bir tanesi,
11:25
where instead of measuring the number
of swipes left and right people did,
of swipes left and right people did,
225
673464
3478
sağa sola atılan profil sayılarını
ölçmek yerine,
ölçmek yerine,
11:28
which is how they measure success today,
226
676966
2084
ki şu an başarılarını bununla ölçüyorlar,
11:31
instead measured the deep, romantic,
fulfilling connections people created.
fulfilling connections people created.
227
679074
6145
insanların kurduğu bağlantıların ne kadar
derin, romantik ve tatminkâr
olduğunu ölçen bir hizmet.
olduğunu ölçen bir hizmet.
11:38
Whatever that was for them, by the way.
228
686613
2059
Veya onlar için her ne önemliyse.
11:43
But can you imagine a whole world
that worked this way,
that worked this way,
229
691886
3228
Bu şekilde işleyen bir dünya
hayal edebiliyor musunuz?
hayal edebiliyor musunuz?
11:47
that was helping you spend your time well?
230
695138
2252
Zamanınızı iyi bir şekilde geçirmenize
yardımcı olan bir dünya?
yardımcı olan bir dünya?
Bunu yapmanız için
yeni bir sistem de gerekli.
yeni bir sistem de gerekli.
11:51
Now to do this you also need a new system,
231
699009
2029
11:53
because you're probably thinking,
232
701062
1678
Çünkü muhtemelen şunu düşünüyorsunuz:
11:54
today's Internet economy --
233
702764
1555
Bugünün internet ekonomisi,
11:56
today's economy in general --
234
704343
1433
günümüz ekonomisi,
harcanılan zaman ile ölçülüyor.
11:57
is measured in time spent.
235
705800
1270
11:59
The more users you have,
236
707094
2047
Ne kadar fazla üyeniz varsa,
ne kadar fazla kullanılıyorsanız,
12:01
the more usage you have,
237
709165
1378
insanlar o kadar fazla zaman geçiriyorsa.
12:02
the more time people spend,
238
710567
1318
12:03
that's how we measure success.
239
711909
1658
Ve başarıyı bu şekilde ölçüyoruz.
12:06
But we've solved this problem before.
240
714419
1932
Ama biz bu sorunu önceden çözmüştük.
12:09
We solved it with organic,
241
717335
2566
Ürünlere farklı şekilde değer biçmemiz
gerektiğini fark ettiğimiz zaman,
gerektiğini fark ettiğimiz zaman,
12:11
when we said we need
to value things a different way.
to value things a different way.
242
719925
2934
"organik" diye etiketlendirerek çözdük.
12:14
We said this is a different kind of food.
243
722883
2936
Bunların farklı çeşit yiyecekler
olduğunu söyledik.
olduğunu söyledik.
Onları yalnızca ücretleri
üzerinden kıyaslayamayız.
üzerinden kıyaslayamayız.
12:19
So we can't compare it
just based on price;
just based on price;
244
727067
2049
12:21
this is a different category of food.
245
729140
1840
Bu farklı bir kategori yiyeceği.
12:23
We solved it with Leed Certification,
246
731004
2733
"LEED" Sertifikası da bir çözümdü.
12:25
where we said this
is a different kind of building
is a different kind of building
247
733761
3447
"Bu farklı türden bir bina" dedik.
12:29
that stood for different values
of environmental sustainability.
of environmental sustainability.
248
737232
4147
Birçok çevresel sürdürebilirlik değerini
temsil ettiğini belirttik.
temsil ettiğini belirttik.
12:34
What if we had something
like that for technology?
like that for technology?
249
742500
4048
Peki böyle bir şeyi
teknoloji için yapsak nasıl olurdu?
teknoloji için yapsak nasıl olurdu?
12:39
What if we had something
whose entire purpose and goal
whose entire purpose and goal
250
747772
5197
Tüm amacı ve hedefi,
insan hayatına yeni pozitif katkılar
insan hayatına yeni pozitif katkılar
12:44
was to help create net new positive
contributions to human life?
contributions to human life?
251
752993
4273
oluşturulmasına yardımcı olmak olan
bir şey nasıl olurdu?
bir şey nasıl olurdu?
12:50
And what if we could
value it a different way,
value it a different way,
252
758971
3355
Acaba ona farklı bir şekilde
değer biçebilseydik
değer biçebilseydik
12:54
so it would actually work?
253
762350
1498
gerçekten işler hâle gelir miydi?
12:56
Imagine you gave this different
premium shelf space on app stores.
premium shelf space on app stores.
254
764634
3931
Buna uygulama mağazalarında
seçkin listelerde yer verdiğinizi düşünün.
seçkin listelerde yer verdiğinizi düşünün.
13:00
Imagine you had web browsers
that helped route you
that helped route you
255
768589
2335
Sizi bu tür tasarımlara yönlendiren
internet tarayıcıları olduğunu
hayal edin.
hayal edin.
13:02
to these kinds of design products.
256
770948
2474
13:07
Can you imagine how exciting it would be
to live and create that world?
to live and create that world?
257
775475
4498
Bu dünyayı oluşturmak ve içinde yer almak
ne kadar heyecan verici olurdu?
ne kadar heyecan verici olurdu?
13:13
We can create this world today.
258
781211
2721
Bu dünyayı bugün oluşturabiliriz.
13:16
Company leaders, all you have to do --
259
784978
2772
Şirket başkanları, tek yapmanız gereken,
13:19
only you can prioritize a new metric,
260
787774
2888
ancak siz yeni bir ölçüt getirebilirsiniz,
13:23
which is your metric for net positive
contribution to human life.
contribution to human life.
261
791146
4403
insan hayatına net pozitif katkı
sağlayacak bir ölçüte önem vermek.
sağlayacak bir ölçüte önem vermek.
13:27
And have an honest
conversation about that.
conversation about that.
262
795573
2051
Ve bu konuda dürüstçe
tartışmalısınız.
tartışmalısınız.
13:29
Maybe you're not
doing so well to start with,
doing so well to start with,
263
797648
2161
Belki de buna başlamakta
zorluk çekiyorsunuz,
zorluk çekiyorsunuz,
ama gelin bu tartışmayı başlatalım.
13:31
but let's start that conversation.
264
799833
1691
13:35
Designers, you can redefine success;
you can redefine design.
you can redefine design.
265
803035
5695
Tasarımcılar,
başarıyı yeniden tanımlayabilirsiniz,
başarıyı yeniden tanımlayabilirsiniz,
tasarımı yeniden tanımlayabilirsiniz.
13:40
Arguably, you have more power
than many people in your organization
than many people in your organization
266
808754
3933
Muhtemelen, hepimizin seçeneklerini
yeniden oluşturmak için
yeniden oluşturmak için
13:44
to create the choices
that all of us live by.
that all of us live by.
267
812711
2923
bulunduğunuz yerdeki
herkesten daha yetkinsiniz.
herkesten daha yetkinsiniz.
13:48
Maybe like in medicine,
268
816311
1401
Mesela belki tıpta,
13:49
where we have a Hippocratic oath
269
817736
1858
hastaları tedavi etme zorunluluğunun
13:51
to recognize the responsibility
and this higher value
and this higher value
270
819618
4122
sorumluluğu ve üstün değerini
13:55
that we have to treat patients.
271
823764
1567
tanımlayan Hipokrat Yemini var.
13:57
What if designers had something like that,
272
825355
2040
Mesele tasarımcıların da
bu tür yeni tasarım hakkında
benzer bir şeyi olsa?
benzer bir şeyi olsa?
13:59
in terms of this new kind of design?
273
827419
1832
14:02
And users, for all of us --
274
830668
2005
Ve kullanıcılar olarak hepimiz adına
14:04
we can demand technology
that works this way.
that works this way.
275
832697
3503
bu şekilde işleyen yeni bir teknoloji
talep edebiliriz.
talep edebiliriz.
14:09
Now it may seem hard,
276
837176
1667
Şu anda bu zor gözükebilir,
14:10
but McDonald's didn't have salads
until the consumer demand was there.
until the consumer demand was there.
277
838867
4397
ama müşterileri talep edene kadar
McDonald's salata satmıyordu.
McDonald's salata satmıyordu.
14:16
Walmart didn't have organic food
until the consumer demand was there.
until the consumer demand was there.
278
844529
4193
Müşteri talebi olmadan önce
Walmart'ta organik yiyecek yoktu.
Walmart'ta organik yiyecek yoktu.
14:20
We have to demand
this new kind of technology.
this new kind of technology.
279
848746
4745
Bu şekilde işleyen yeni teknolojiyi
biz talep etmeliyiz.
biz talep etmeliyiz.
14:26
And we can do that.
280
854194
1281
Ve bunu başabiliriz.
14:28
And doing that
281
856092
1512
Ve bunu yaparak
14:29
would amount to shifting
from a world that's driven and run
from a world that's driven and run
282
857628
3517
yalnızca harcanan zaman üzerinden
işleyen bir dünyadan,
işleyen bir dünyadan,
14:33
entirely on time spent,
283
861169
2570
faydalı şekilde harcanan zamana
önem veren bir dünyaya geçebiliriz.
önem veren bir dünyaya geçebiliriz.
14:37
to world that's driven by time well spent.
284
865151
4035
14:43
I want to live in this world,
285
871569
2087
Ben o dünyada yaşamak istiyorum
14:45
and I want this conversation to happen.
286
873680
2088
ve bu tartışmayı
hayata geçirmek istiyorum.
hayata geçirmek istiyorum.
14:48
Let's start that conversation now.
287
876586
1850
Bu tartışmayı şu anda başlatalım.
Teşekkür ederim.
14:51
Thank you.
288
879707
1151
(Alkışlar)
14:52
(Applause)
289
880882
1895
ABOUT THE SPEAKER
Tristan Harris - Design thinkerTristan Harris helps the technology industry more consciously and ethically shape the human spirit and human potential.
Why you should listen
Tristan Harris has been called "the closest thing Silicon Valley has to a conscience" by The Atlantic magazine. Prior to founding the new Center for Humane Technology, he was Google's Design Ethicist, developing a framework for how technology should "ethically" steer the thoughts and actions of billions of people from screens.
Harris has spent a decade understanding the invisible influences that hijack human thinking and action. Drawing on literature from addiction, performative magic, social engineering, persuasive design and behavioral economics, he is currently developing a framework for ethical persuasion, especially as it relates to the moral responsibility of technology companies.
Rolling Stone magazine named Harris one of "25 People Shaping the World" in 2017. His work has been featured on TED, "60 Minutes," HBO's "RealTime with Bill Maher," "PBS NewsHour," Recode, The Atlantic, WIRED, the New York Times, Der Spiegel, The Economist and many more. Harris has briefed heads of state, technology company CEOs and members of the US Congress about the attention economy.
Tristan Harris | Speaker | TED.com