TED2017
Jimmy Lin: A simple new blood test that can catch cancer early
Jimmy Lin: Yeni bir kan testi kanseri erken teşhis edebilir
Filmed:
Readability: 5.1
1,471,238 views
Jimmy Lin, kanseri şu andaki yöntemlerden aylar ve hatta yıllar önce teşhis edebilecek bir teknoloji geliştiriyor. Lin, basit bir kan örneğinden, kanserin varlığını tespit edebilecek, çığır açacak teknik üzerinde çalışıyor. Bu yöntem şu an kullanılan yöntemlere göre 100 gün öncesinden kanseri teşhis edebiliyor. Bu, bizim için erken teşhis farkını oluşturabilecek bir umut ışığı olabilir.
Jimmy Lin - Geneticist
TED Fellow Jimmy Lin is developing technologies to catch cancer early. Full bio
TED Fellow Jimmy Lin is developing technologies to catch cancer early. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Kanser.
00:13
Cancer.
0
1753
1167
Çoğumuz bu korkunç hastalıktan
dolayı sevdiklerini,
dolayı sevdiklerini,
00:15
Many of us have lost family,
friends or loved ones
friends or loved ones
1
3301
3065
aike ve arkadaşlarını kaybetti.
00:18
to this horrible disease.
2
6390
1680
Şu an aranızda,
dinleyicilerden kanser olanların,
dinleyicilerden kanser olanların,
00:20
I know there are some of you
in the audience
in the audience
3
8094
2096
kanserden kurtulanların
00:22
who are cancer survivors,
4
10214
1241
00:23
or who are fighting cancer at this moment.
5
11479
2155
veya kanserle olduğunu biliyorum.
00:25
My heart goes out to you.
6
13658
1991
Sizi çok iyi anlıyorum.
00:27
While this word often conjures up
emotions of sadness and anger and fear,
emotions of sadness and anger and fear,
7
15673
5274
Bu dünya korku, öfke ve hüzün
gibi duyguları bir ayara getirse de
gibi duyguları bir ayara getirse de
00:32
I bring you good news
from the front lines of cancer research.
from the front lines of cancer research.
8
20971
3514
kanser tedavisi için çok
güzel haberlerim var sizlere.
güzel haberlerim var sizlere.
00:36
The fact is, we are starting to win
the war on cancer.
the war on cancer.
9
24509
3860
Gerçek şu ki biz kansere açtığımız
savaşı kazanmaya başlıyoruz.
savaşı kazanmaya başlıyoruz.
00:41
In fact, we lie at the intersection
10
29318
1703
Aslında biz kanser araştırmasının
00:43
of the three of the most exciting
developments within cancer research.
developments within cancer research.
11
31045
4189
en heyecanlı 3 gelişmesinin
tam ortasında duruyoruz.
tam ortasında duruyoruz.
00:47
The first is cancer genomics.
12
35258
2285
İlki kanser genetiği.
00:49
The genome is a composition
13
37567
2025
Genom, bir organizmadaki
00:51
of all the genetic information
encoded by DNA
encoded by DNA
14
39616
2936
DNA tarafından kodlanmış
00:54
in an organism.
15
42576
1367
genetik bir kod bileşiğidir.
00:55
In cancers, changes
in the DNA called mutations
in the DNA called mutations
16
43967
2841
Kanserde kontrolden çıkan şey,
00:58
are what drive these cancers
to go out of control.
to go out of control.
17
46832
2802
mutasyon adı verilen,
DNA'da meydana gelen değişiklikler.
DNA'da meydana gelen değişiklikler.
01:02
Around 10 years ago,
I was part of the team at Johns Hopkins
I was part of the team at Johns Hopkins
18
50070
3292
10 yıl önce ben Johns Hopkins'te
01:05
that first mapped
the mutations of cancers.
the mutations of cancers.
19
53386
2598
kanserdeki mutasyonları
belirleyen takımdaydım.
belirleyen takımdaydım.
01:08
We did this first for colorectal,
20
56008
2186
Bunu ilk olarak kolon, mide,
01:10
breast, pancreatic and brain cancers.
21
58218
2526
göğüs, pankreas
ve beyin kanserleri için yaptık.
ve beyin kanserleri için yaptık.
01:13
And since then, there have been
over 90 projects in 70 countries
over 90 projects in 70 countries
22
61164
3512
O zamandan beri bu hastalığın
genetik temelini anlamak için
genetik temelini anlamak için
01:16
all over the world,
23
64700
1590
dünya çapında,
01:18
working to understand
the genetic basis of these diseases.
the genetic basis of these diseases.
24
66314
3375
70 ülkeden 90 proje yapıldı.
01:21
Today, tens of thousands
of cancers are understood
of cancers are understood
25
69713
3054
Günümüzde, on binlerce kanser
hassas moleküler yapılarına kadar
hassas moleküler yapılarına kadar
01:24
down to exquisite molecular detail.
26
72791
2295
anlaşılabiliyor.
01:28
The second revolution
is precision medicine,
is precision medicine,
27
76200
2302
İkinci madde ise
"hassas tıp."
"hassas tıp."
01:30
also known as "personalized medicine."
28
78526
2404
diğer adıyla "kişiselleştirilmiş tıp".
01:32
Instead of one-size-fits-all methods
to be able to treat cancers,
to be able to treat cancers,
29
80954
3577
Kanser tedavisindeki
tek tip ilaçlar yerine,
tek tip ilaçlar yerine,
01:36
there is a whole new class of drugs
that are able to target cancers
that are able to target cancers
30
84555
3655
eşsiz genetik yapılarına göre
farklı kanserleri hedef alan
farklı kanserleri hedef alan
01:40
based on their unique genetic profile.
31
88234
2207
yepyeni bir dizi ilaç var.
01:42
Today, there are a host
of these tailor-made drugs,
of these tailor-made drugs,
32
90917
2930
Bugün hedeflenmiş terapi denen
01:45
called targeted therapies,
33
93871
1330
kişiye özel ilaçları
01:47
available to physicians even today
34
95225
2183
kullanan bir sürü taşıyıcı var.
01:49
to be able to personalize
their therapy for their patients,
their therapy for their patients,
35
97432
3263
Bunlar kendi terapi ilaçlarını
ve gelişmekte olan ilaçları
ve gelişmekte olan ilaçları
01:52
and many others are in development.
36
100719
1926
deneyip özelleştirmeye yarıyorlar.
01:55
The third exciting revolution
is immunotherapy,
is immunotherapy,
37
103296
3298
Üçüncü heyecan verici etken ise
"immünoterapi"
"immünoterapi"
01:58
and this is really exciting.
38
106618
1776
ve bu gerçekten heyecan verici.
02:01
Scientists have been able
to leverage the immune system
to leverage the immune system
39
109045
2710
Bilim, bağışıklık sistemini
kanserle savaşması için
kanserle savaşması için
02:03
in the fight against cancer.
40
111779
1495
düzenlemeyi başardılar.
02:05
For example, there have been ways
where we find the off switches of cancer,
where we find the off switches of cancer,
41
113832
4196
Mesela, kanserin kapatma tuşunu
bulmamızı sağlayan bir çok yol var.
bulmamızı sağlayan bir çok yol var.
02:10
and new drugs have been able
to turn the immune system back on,
to turn the immune system back on,
42
118052
3444
Yeni ilaçlar da bağışıklık sistemini
aktive ederek
aktive ederek
02:13
to be able to fight cancer.
43
121520
1588
kanserle savaşmasını sağlıyor.
02:15
In addition, there are ways
where you can take away immune cells
where you can take away immune cells
44
123132
4091
Ek olarak, vücuttaki bağışıklık
hücrelerini alıp
hücrelerini alıp
02:19
from the body,
45
127247
1160
eğitip değiştirerek
02:20
train them, engineer them
and put them back into the body
and put them back into the body
46
128431
3087
kanserler savaşması
için vücuda geri göndermenin
için vücuda geri göndermenin
02:23
to fight cancer.
47
131542
1377
bir çok yolu var.
02:24
Almost sounds like
science fiction, doesn't it?
science fiction, doesn't it?
48
132943
2678
Tam bir bilimkurgu filmi
gibi geliyor, değil mi ?
gibi geliyor, değil mi ?
02:28
While I was a researcher
at the National Cancer Institute,
at the National Cancer Institute,
49
136090
3016
Ulusal Kanser Enstitüsü'nde çalışırken
02:31
I had the privilege of working
with some of the pioneers of this field
with some of the pioneers of this field
50
139130
3455
alanında uzman kişilerle
çalışma ayrıcalığına sahip oldum
çalışma ayrıcalığına sahip oldum
02:34
and watched the development firsthand.
51
142609
2246
ve çalışmaları yakından izleyebildim.
02:36
It's been pretty amazing.
52
144879
1443
Çok etkileyiciydi.
02:38
Today, over 600 clinical trials are open,
53
146346
3005
Aktif olarak çalışan hastaların
immünuterapiyi anlamaları için
immünuterapiyi anlamaları için
02:41
actively recruiting patients
to explore all aspects in immunotherapy.
to explore all aspects in immunotherapy.
54
149375
4185
bugün 600'ün üzerinde
deneme yapılıyor.
deneme yapılıyor.
02:46
While these three exciting
revolutions are ongoing,
revolutions are ongoing,
55
154664
3061
Bu harika 3 çalışmaya devam ediliyor
02:49
unfortunately, this is only the beginning,
56
157749
2024
fakat ne yazık ki bu sadece başlangıç,
02:51
and there are still many, many challenges.
57
159797
3211
hala çözmemiz gereken
bir sürü sorun var.
bir sürü sorun var.
02:55
Let me illustrate with a patient.
58
163032
1749
Bir hasta ile size resmedeyim.
02:58
Here is a patient
with a skin cancer called melanoma.
with a skin cancer called melanoma.
59
166201
2911
Melanoma adında bir deri
kanserine yakalanmış bir hasta var.
kanserine yakalanmış bir hasta var.
03:01
It's horrible; the cancer
has gone everywhere.
has gone everywhere.
60
169136
3047
Korkunç bir şey!
Kanser her tarafa yayılmış.
Kanser her tarafa yayılmış.
03:05
However, scientists were able
to map the mutations of this cancer
to map the mutations of this cancer
61
173206
3720
Ancak bilim insanları
bu mutasyonu düzenleyip
bu mutasyonu düzenleyip
03:08
and give a specific treatment
that targets one of the mutations.
that targets one of the mutations.
62
176950
4056
özel olarak geliştirdiler
ve hastalara özel tedavide uyguladılar.
ve hastalara özel tedavide uyguladılar.
03:13
And the result is almost miraculous.
63
181950
2453
Sonuç neredeyse mucizeviydi.
03:16
Tumors almost seem to melt away.
64
184427
2446
Tümörler neredeyse eriyip gidiyordu.
03:19
Unfortunately, this is not
the end of the story.
the end of the story.
65
187910
2512
Ne yazık ki bu hikayenin sonu değil.
03:23
A few months later, this picture is taken.
66
191077
2479
Birkaç ay sonra bu fotoğraf çekildi.
03:26
The tumor has come back.
67
194157
1487
Tümör geri dönmüş.
03:28
The question is: Why?
68
196627
1580
Asıl soru ise "Neden ?"
03:30
The answer is tumor heterogeneity.
69
198892
2432
Cevabı: "tümör heterojenliği"
03:34
Let me explain.
70
202107
1249
Açıklamama izin verin.
03:37
Even a cancer as small
as one centimeter in diameter
as one centimeter in diameter
71
205124
3488
Çapı 1 santimetre olan bir kanser bile
03:40
harbors over a hundred million
different cells.
different cells.
72
208636
2693
yüz milyonlarca hücre barındırabiliyor.
03:43
While genetically similar,
73
211848
1881
Genetik olarak benzer
olmalarına rağmen,
olmalarına rağmen,
03:45
there are small differences
in these different cancers
in these different cancers
74
213753
2709
Bu küçük farklı hücreler,
özelleşmeye başlıyor.
özelleşmeye başlıyor.
03:48
that make them differently prone
to different drugs.
to different drugs.
75
216486
2857
Bu da farklı ilaçlara karşı
zayıf olmalarına neden oluyor.
zayıf olmalarına neden oluyor.
03:51
So even if you have a drug
that's highly effective,
that's highly effective,
76
219367
2428
Yani bütün kanser hücrelerini
yok edebilecek
yok edebilecek
03:53
that kills almost all the cells,
77
221819
1735
bir ilaç olsa bile
03:55
there is a chance
that there's a small population
that there's a small population
78
223578
3190
çok küçük bir kısmın,
03:58
that's resistant to the drug.
79
226792
1774
bu ilaca direnebilme ihtimali var.
04:00
This ultimately is the population
80
228590
2022
Problem olan kısım ise
04:02
that comes back,
81
230636
1164
geri dönen hücrelerin
04:03
and takes over the patient.
82
231824
1318
hastayı ele geçirmesi.
04:05
So then the question is:
What do we do with this information?
What do we do with this information?
83
233887
2859
O zaman sorumuz şu olmalı:
Bu bilgiyle ne yapacağız?
Bu bilgiyle ne yapacağız?
04:08
Well, the key, then,
84
236770
1262
İşte anahtar sözcük,
04:10
is to apply all these exciting
advancements in cancer therapy earlier,
advancements in cancer therapy earlier,
85
238056
4870
bu tedavileri erken teşhis
süresinde uygulayabilmek.
süresinde uygulayabilmek.
04:14
as soon as we can,
86
242950
1222
En kısa sürede
04:16
before these resistance clones emerge.
87
244196
2339
bu direnç hücreleri çoğalmadan önce.
04:19
The key to cancer and curing cancer
is early detection.
is early detection.
88
247230
4359
Kanser tedavisindeki en önemli nokta:
"erken teşhis."
"erken teşhis."
04:24
And we intuitively know this.
89
252439
1669
Bunu öngörümüzle bilebiliyoruz.
04:26
Finding cancer early
results in better outcomes,
results in better outcomes,
90
254132
3086
Kanseri erken teşhis etmenin
çok büyük yararları oluyor.
çok büyük yararları oluyor.
04:29
and the numbers show this as well.
91
257242
2046
Sayılar da bunu bize ispatlıyor.
04:31
For example, in ovarian cancer,
if you detect cancer in stage four,
if you detect cancer in stage four,
92
259312
4243
Mesela rahim kanserinde,
kanser eğer 4. aşamada tespit edilirse
kanser eğer 4. aşamada tespit edilirse
04:35
only 17 percent of the women
survive at five years.
survive at five years.
93
263579
3129
kadınların sadece %17'si
kurtulmayı başarabiliyor.
kurtulmayı başarabiliyor.
04:39
However, if you are able to detect
this cancer as early as stage one,
this cancer as early as stage one,
94
267268
4428
Ancak siz bu kanseri ilk aşamasında
teşhis edebilirseniz,
teşhis edebilirseniz,
04:43
over 92 percent of women will survive.
95
271720
2692
%92'nin üzerinde bir kısım kurtulabiliyor.
04:46
But the sad fact is, only 15 percent
of women are detected at stage one,
of women are detected at stage one,
96
274925
4803
Kötü haber ise sadece bunların %15'i
kanserin ilk aşamasında tespit ediliyor.
kanserin ilk aşamasında tespit ediliyor.
04:51
whereas the vast majority, 70 percent,
are detected in stages three and four.
are detected in stages three and four.
97
279752
5572
Ne yazık ki diğer çok büyük %70'lik kısım
3 veya 4. aşamada tespit edilebiliyor.
3 veya 4. aşamada tespit edilebiliyor.
04:57
We desperately need
better detection mechanisms for cancers.
better detection mechanisms for cancers.
98
285348
4181
Aşırı derecede daha iyi tespit
mekanizmalarına ihtiyacımız var.
mekanizmalarına ihtiyacımız var.
05:02
The current best ways to screen cancer
fall into one of three categories.
fall into one of three categories.
99
290053
4278
Şu an kanseri en iyi görüntülemenin
üç yolundan birini kullanıyoruz.
üç yolundan birini kullanıyoruz.
05:06
First is medical procedures,
100
294355
2175
İlk yolu medikal süreç,
05:08
which is like colonoscopy
for colon cancer.
for colon cancer.
101
296554
2908
kolon kanseri için
kolonoskopi yapmak mesela.
kolonoskopi yapmak mesela.
05:11
Second is protein biomarkers,
like PSA for prostate cancer.
like PSA for prostate cancer.
102
299486
4616
İkincisi ise protein biyolojisi,
prostat kanseri için PSA olabilir.
prostat kanseri için PSA olabilir.
05:16
Or third, imaging techniques,
103
304126
2912
Veya üçüncüsü, resimleme teknikleri.
05:19
such as mammography for breast cancer.
104
307062
2363
Göğüs kanseri için mamografi örneği.
05:22
Medical procedures are the gold standard;
105
310419
2426
Bu tarz medikal süreçler
altın değerindedir.
altın değerindedir.
05:24
however, they are highly invasive
106
312869
2096
Ancak bunlar çok invazif olabiliyor
05:26
and require a large
infrastructure to implement.
infrastructure to implement.
107
314989
2805
ve ayrıca zamanda yapabilmek için
bir altyapı gerekiyor.
bir altyapı gerekiyor.
05:30
Protein markers, while effective
in some populations,
in some populations,
108
318682
3204
Protein işaretçileri her ne kadar
bazı kesimlerde etkili olsa da
bazı kesimlerde etkili olsa da
05:33
are not very specific
in some circumstances,
in some circumstances,
109
321910
2489
bazı durumlarda yetersiz kalabiliyor,
05:36
resulting in high numbers
of false positives,
of false positives,
110
324423
2583
yanlış pozitif sonuçlara yol açabiliyor.
05:39
which then results in unnecessary work-ups
and unnecessary procedures.
and unnecessary procedures.
111
327030
5205
Sonra da bir çok gereksiz prosedür
ve çalışma yapılmasına neden oluyor.
ve çalışma yapılmasına neden oluyor.
05:45
Imaging methods,
while useful in some populations,
while useful in some populations,
112
333322
2964
Resimleme teknikleri ise
bazı yerlerde çok kullanışlı olsa da
bazı yerlerde çok kullanışlı olsa da
05:48
expose patients to harmful radiation.
113
336961
2897
Hastaları zararlı radyasyona
maruz bırakıyor.
maruz bırakıyor.
05:51
In addition, it is not applicable
to all patients.
to all patients.
114
339882
2614
Ek olarak, her hastaya uygulanabilen
bir yöntem değil.
bir yöntem değil.
05:54
For example, mammography has problems
in women with dense breasts.
in women with dense breasts.
115
342520
4043
Mesela mamografi, büyük göğüslü
kadınlarda bazı problemlere yol açabilir.
kadınlarda bazı problemlere yol açabilir.
05:59
So what we need is a method
that is noninvasive,
that is noninvasive,
116
347036
3394
Yani bizim ihtiyacımız
olan zararsız bir yöntem;
olan zararsız bir yöntem;
06:02
that is light in infrastructure,
117
350454
1767
altyapıda ışık,
06:04
that is highly specific,
118
352245
1263
oldukça spesifik,
06:06
that also does not have false positives,
119
354148
3221
yanlış pozitif sonuç vermeyen,
06:09
does not use any radiation
120
357393
1966
radyasyon kullanmayan,
06:11
and is applicable to large populations.
121
359383
2931
ve büyük nüfuslara uygulanabilen
bir yöntem.
bir yöntem.
06:14
Even more importantly,
122
362338
1174
Daha da önemlisi,
06:15
we need a method
to be able to detect cancers
to be able to detect cancers
123
363536
2196
İhtiyacımız olan
100 milyon hücreye ulaşmadan
100 milyon hücreye ulaşmadan
06:17
before they're 100 million cells in size.
124
365756
2692
kanseri tespit edebilecek bir yöntem.
06:21
Does such a technology exist?
125
369060
1565
Böyle bir teknoloji var mı?
06:23
Well, I wouldn't be up here
giving a talk if it didn't.
giving a talk if it didn't.
126
371008
2921
Eğer olmasaydı bu konuşmayı yapmazdım.
06:26
I'm excited to tell you about
this latest technology we've developed.
this latest technology we've developed.
127
374902
3471
Son geliştirdiğimiz teknolojiyi
sizlere anlatmak için çok heyecanlıyım.
sizlere anlatmak için çok heyecanlıyım.
06:31
Central to our technology
is a simple blood test.
is a simple blood test.
128
379215
2702
Teknolojimizin merkezinde
basit bir kan tahlili var.
basit bir kan tahlili var.
06:34
The blood circulatory system,
while seemingly mundane,
while seemingly mundane,
129
382382
3730
Dolaşım sistemi
ne kadar sıradan gözükse de
ne kadar sıradan gözükse de
06:38
is essential for you to survive,
130
386136
2330
yaşamımız için çok önemli,
06:40
providing oxygen
and nutrients to your cells,
and nutrients to your cells,
131
388490
2505
hücrelerinize oksijen ve besin sağlıyor,
06:43
and removing waste and carbon dioxide.
132
391019
2605
atık ve karbondioksiti uzaklaştırıyorlar.
06:45
Here's a key biological insight:
133
393648
1853
Bir biyolojik püf nokta:
06:48
Cancer cells grow and die
faster than normal cells,
faster than normal cells,
134
396420
3083
Kanser hücreleri normal hücrelerden
daha hızlı büyür ve ölür,
daha hızlı büyür ve ölür,
06:51
and when they die,
135
399527
1196
öldükleri zaman ise
06:52
DNA is shed into the blood system.
136
400747
2721
DNA kana karışır.
06:55
Since we know the signatures
of these cancer cells
of these cancer cells
137
403492
2770
Biz bu kanser hücrelerinin
işaretlerini bildiğimiz için
işaretlerini bildiğimiz için
06:58
from all the different cancer
genome sequencing projects,
genome sequencing projects,
138
406286
2704
farklı kanser genom düzenleme
projeleri sayesinde
projeleri sayesinde
07:01
we can look for those signals in the blood
139
409014
2041
kanda bu işaretlere bakabiliyoruz,
07:03
to be able to detect these cancers early.
140
411079
2172
böylece kanseri erkenden
teşhis edebiliyoruz.
teşhis edebiliyoruz.
07:06
So instead of waiting for cancers
to be large enough to cause symptoms,
to be large enough to cause symptoms,
141
414409
3799
Yani kanserlerin semptomlara
sebep olacak kadar büyümelerini
sebep olacak kadar büyümelerini
07:10
or for them to be dense enough
to show up on imaging,
to show up on imaging,
142
418232
2899
veya belirginleşecek kadar
yoğunlaşmalarını
yoğunlaşmalarını
07:13
or for them to be prominent enough
143
421155
2442
ya da medikal süreçte
görüntülenebilir olması için
görüntülenebilir olması için
07:15
for you to be able to visualize
on medical procedures,
on medical procedures,
144
423621
3240
göze çarpmalarını beklemek yerine,
07:18
we can start looking for cancers
while they are relatively pretty small,
while they are relatively pretty small,
145
426885
3992
hala çok küçük olsalar da biz bu
kanser hücrelerini aramaya başlıyoruz,
kanser hücrelerini aramaya başlıyoruz,
07:22
by looking for these small amounts
of DNA in the blood.
of DNA in the blood.
146
430901
3604
Bunu da kanda o bahsettiğim
küçük miktarda DNA'yı arayarak yapıyoruz.
küçük miktarda DNA'yı arayarak yapıyoruz.
07:27
So let me tell you how we do this.
147
435815
1675
Nasıl yaptığımızı anlatayım.
07:29
First, like I said, we start off
with a simple blood test --
with a simple blood test --
148
437514
2864
İlk olarak dediğim gibi basit
bir kan tahlili ile başlıyoruz.
bir kan tahlili ile başlıyoruz.
07:32
no radiation, no complicated equipment --
149
440402
2575
Radyasyon veya teknik ekipman yok,
07:35
a simple blood test.
150
443001
1466
basit bir kan tahlili
07:36
Then the blood is shipped to us,
151
444491
1536
Daha sonra kan bize ulaştığında,
07:38
and what we do
is extract the DNA out of it.
is extract the DNA out of it.
152
446051
2389
yaptığımız şey DNA'yı kandan ayırmak.
07:41
While your body is mostly healthy cells,
153
449110
2396
Vücudunuzun çoğu sağlıklı hücreler
olduğundan dolayı
olduğundan dolayı
07:43
most of the DNA that's detected
will be from healthy cells.
will be from healthy cells.
154
451530
3646
Tespit edilen DNA'nın çoğu da
sağlıklı hücrelerden oluyor.
sağlıklı hücrelerden oluyor.
07:47
However, there will be a small amount,
less than one percent,
less than one percent,
155
455834
3067
fakat küçük bir miktar DNA,
hatta 1%'den daha da düşük,
hatta 1%'den daha da düşük,
07:50
that comes from the cancer cells.
156
458925
1732
bu kanserli hücrelerden geliyor.
07:53
Then we use molecular biology methods
to be able to enrich this DNA
to be able to enrich this DNA
157
461545
4206
Sonra bu DNA'yı güçlendirmek için
kanserle bağlantılı genom kısımlarında
kanserle bağlantılı genom kısımlarında
07:57
for areas of the genome which are known
to be associated with cancer,
to be associated with cancer,
158
465775
4412
kanser genonu projelerinden
elde ettiğimiz bilgiye dayanarak
elde ettiğimiz bilgiye dayanarak
08:02
based on the information
from the cancer genomics projects.
from the cancer genomics projects.
159
470211
2953
moleküler biyoloji
yöntemleri kullanıyoruz.
yöntemleri kullanıyoruz.
08:05
We're able to then put this DNA
into DNA-sequencing machines
into DNA-sequencing machines
160
473664
3877
Elde ettiğimiz DNA'yı
DNA eşleme makinesine koyuyoruz.
DNA eşleme makinesine koyuyoruz.
08:09
and are able to digitize the DNA
into A's, C's, T's and G's
into A's, C's, T's and G's
161
477565
4690
Bu sayede DNA'yı
A,C,T,G bileşenlerine ayırabiliyor
A,C,T,G bileşenlerine ayırabiliyor
08:14
and have this final readout.
162
482279
1598
ve son çıktıyı alabiliyoruz.
08:16
Ultimately, we have information
of billions of letters
of billions of letters
163
484451
5990
Sonuç olarak
bu süreçten çıkan milyarlarca
bu süreçten çıkan milyarlarca
08:22
that output from this run.
164
490465
3010
bilgi mektubu elde ediyoruz.
08:26
We then apply statistical
and computational methods
and computational methods
165
494635
3220
Daha sonra biz istatistik
ve hesaplama yöntemleri kullanarak
ve hesaplama yöntemleri kullanarak
08:29
to be able to find
the small signal that's present,
the small signal that's present,
166
497879
2672
bu küçük işaretleri bulmaya çalışıyoruz,
08:32
indicative of the small amount
of cancer DNA in the blood.
of cancer DNA in the blood.
167
500575
3656
Kanın içindeki küçük kanser DNA'sı
sayesinde kanseri tespit edebiliyoruz.
sayesinde kanseri tespit edebiliyoruz.
08:37
So does this actually work in patients?
168
505278
2425
Peki bu gerçekten hastalar
üzerinde işe yarıyor mu?
üzerinde işe yarıyor mu?
08:39
Well, because there's no way
of really predicting right now
of really predicting right now
169
507727
3490
Şu anda hangi hastaların
kanser olacağını
kanser olacağını
08:43
which patients will get cancer,
170
511241
1508
gerçekten öngöremesek de
08:44
we use the next best population:
171
512773
2057
En iyi ikinci popülasyonu kullanıyoruz:
08:47
cancers in remission;
172
515441
1435
hafifleme düzeyindeki kanser,
08:49
specifically, lung cancer.
173
517552
2422
özellikle karaciğer kanseri.
08:52
The sad fact is, even with the best drugs
that we have today,
that we have today,
174
520405
3309
Üzücü olan şey en iyi ilaçları
kullanmamıza rağmen
kullanmamıza rağmen
08:55
most lung cancers come back.
175
523738
2212
çoğu akciğer kanser geri dönüyor.
08:57
The key, then, is to see
176
525974
1300
Asıl kilit nokta ise
08:59
whether we're able to detect
these recurrences of cancers
these recurrences of cancers
177
527298
3651
biz bu kanserin geri dönüşünü
diğer standart metotlardan
diğer standart metotlardan
09:02
earlier than with standard methods.
178
530973
1867
daha hızlı tespit edebiliyoruz.
09:05
We just finished a major trial
179
533339
2377
Büyük bir denemeyi yeni bitirdik,
09:07
with Professor Charles Swanton
at University College London,
at University College London,
180
535740
3747
London Üniversite'sinden
Profesör Charles Swanton'la birlikte
Profesör Charles Swanton'la birlikte
09:11
examining this.
181
539511
1166
bu projeyi inceledik.
09:12
Let me walk you through
an example of one patient.
an example of one patient.
182
540701
2518
Bir hasta örneğini size
anlatmama izin verin.
anlatmama izin verin.
09:16
Here's an example of one patient
who undergoes surgery
who undergoes surgery
183
544766
2827
Burada ameliyat geçiren bir hastanın
09:19
at time point zero,
184
547617
1168
sıfırdan örneği var
09:20
and then undergoes chemotherapy.
185
548809
2482
ve sonra kemoterapi alıyor.
09:23
Then the patient is under remission.
186
551709
2485
Hastalığın hafifleme süreci
09:26
He is monitored using clinical exams
and imaging methods.
and imaging methods.
187
554218
4609
klinik ekipmanlar ve projeksiyon
yöntemleri kullanılarak resmedildi.
yöntemleri kullanılarak resmedildi.
09:31
Around day 450, unfortunately,
the cancer comes back.
the cancer comes back.
188
559149
4903
Yaklaşık 450. günde ne yazık ki
kanser nüksetti.
kanser nüksetti.
09:37
The question is:
Are we able to catch this earlier?
Are we able to catch this earlier?
189
565266
2485
Soru şu:
Bu kanseri önceden tespit edebilir miydik?
Bu kanseri önceden tespit edebilir miydik?
09:39
During this whole time,
we've been collecting blood serially
we've been collecting blood serially
190
567775
3745
Bütün zaman boyunca
düzenli olarak kan aldık.
düzenli olarak kan aldık.
09:43
to be able to measure
the amount of ctDNA in the blood.
the amount of ctDNA in the blood.
191
571544
3278
Kandaki ctDNA miktarını ölçmek için
09:47
So at the initial time point, as expected,
192
575560
3297
İlk başta beklediğimiz üzere,
09:50
there's a high level
of cancer DNA in the blood.
of cancer DNA in the blood.
193
578881
3698
Kanda yüksek miktarda
kanser DNA'sı bulunuyordu.
kanser DNA'sı bulunuyordu.
09:54
However, this goes away to zero
in subsequent time points
in subsequent time points
194
582603
3667
Ancak daha sonraki periyotlarda
bu miktar sıfıra doğru ilerliyor,
bu miktar sıfıra doğru ilerliyor,
09:58
and remains negligible
after subsequent points.
after subsequent points.
195
586294
3457
diğer zamanlarda da ihmal edilebilecek
kadar küçük miktarlar.
kadar küçük miktarlar.
10:02
However, around day 340, we see the rise
of cancer DNA in the blood,
of cancer DNA in the blood,
196
590993
5273
Ancak 340. gün civarında kandaki
kanser DNA'sının yükselişini görebiliriz.
kanser DNA'sının yükselişini görebiliriz.
10:08
and eventually, it goes up higher
for days 400 and 450.
for days 400 and 450.
197
596290
4565
En sonunda, 400 ve 450. günler arasında
daha da yükseliyor.
daha da yükseliyor.
10:13
Here's the key, if you've missed it:
198
601415
2432
Eğer kaçırdıysanız anahtar kelime burada,
10:15
At day 340, we see the rise
in the cancer DNA in the blood.
in the cancer DNA in the blood.
199
603871
4981
340. gün civarında kandaki DNA miktarının
yükselişini görebiliyoruz.
yükselişini görebiliyoruz.
10:20
That means we are catching this cancer
over a hundred days earlier
over a hundred days earlier
200
608876
4216
Bu demek oluyor ki
geleneksel metotlardan 100 gün önce
geleneksel metotlardan 100 gün önce
10:25
than traditional methods.
201
613116
1477
kanseri tespit edebildik.
10:27
This is a hundred days earlier
where we can give therapies,
where we can give therapies,
202
615101
2813
Bu 100 gün öncesinde
terapiler yapabiliyorduk.
terapiler yapabiliyorduk.
10:29
a hundred days earlier
where we can do surgical interventions,
where we can do surgical interventions,
203
617938
3319
100 gün önceden
cerrahi işlemler yapabiliyorduk
cerrahi işlemler yapabiliyorduk
10:33
or even a hundred days less
for the cancer to grow
for the cancer to grow
204
621281
3033
veya kanserin iyileşmesi için
10:36
or a hundred days less
for resistance to occur.
for resistance to occur.
205
624338
3122
veya tepkime olmadan önce
100 gün kazandık.
100 gün kazandık.
10:40
For some patients, this hundred days
means the matter of life and death.
means the matter of life and death.
206
628682
4175
Bazı hastalar için bu 100 gün
ölüm kalım meselesidir.
ölüm kalım meselesidir.
10:45
We're really excited
about this information.
about this information.
207
633417
2323
Biz bu bilgiyle gerçekten
çok heyecanlandık.
çok heyecanlandık.
10:48
Because of this assignment,
we've done additional studies now
we've done additional studies now
208
636539
3097
Çünkü bu görevlendirme yüzünden
diğer kanser türlerinde
diğer kanser türlerinde
10:51
in other cancers,
209
639660
1262
ek çalışmalar yaptık,
10:52
including breast cancer, lung cancer
210
640946
3335
göğüs kanseri dahil olmak üzere,
karaciğer kanseri,
karaciğer kanseri,
10:56
and ovarian cancer,
211
644305
1221
rahim kanseri,
10:58
and I can't wait to see how much earlier
we can find these cancers.
we can find these cancers.
212
646068
4350
bu kanserleri de erkenden teşhis
edebilme umuduyla sabırsızlanıyorum.
edebilme umuduyla sabırsızlanıyorum.
11:04
Ultimately, I have a dream,
213
652354
1468
Sonuç olarak bir hayalim var,
11:06
a dream of two vials of blood,
214
654394
2266
İki şişe kan ile ilgili bir hayal,
11:09
and that, in the future, as part of all
of our standard physical exams,
of our standard physical exams,
215
657536
3865
gelecekte bizim standart fiziksel
muayenelerimizin bir parçası gibi
muayenelerimizin bir parçası gibi
11:13
we'll have two vials of blood drawn.
216
661425
1928
iki tüp alınmış kanımız var.
11:15
And from these two vials of blood
we will be able to compare
we will be able to compare
217
663821
3342
Bu iki şişe kan ile DNA'dan
11:19
the DNA from all known
signatures of cancer,
signatures of cancer,
218
667187
3511
tüm kanser belirtilerini
karşılaştırabiliyoruz
karşılaştırabiliyoruz
11:22
and hopefully then detect cancers
months to even years earlier.
months to even years earlier.
219
670722
3947
ve umuyorum ki bu kanserleri aylar önce
hatta yıllar önce tespit edebiliyoruz.
hatta yıllar önce tespit edebiliyoruz.
11:27
Even with the therapies we have currently,
220
675359
2171
Şu anki terapilerimizle birlikte bile,
11:29
this could mean that millions
of lives could be saved.
of lives could be saved.
221
677554
2601
milyonlarca hayat kurtarılabilir demek bu.
11:32
And if you add on to that
recent advancements in immunotherapy
recent advancements in immunotherapy
222
680179
4171
İmmünoterapi'deki son gelişmeler
ve hedef terapileri de
ve hedef terapileri de
11:36
and targeted therapies,
223
684374
1292
buna eklerseniz,
11:37
the end of cancer is in sight.
224
685690
2172
Kanserin sonu göründü demektir.
11:40
The next time you hear the word "cancer,"
225
688934
2157
Bir dahaki sefere
"kanser" kelimesini duyduğunuzda
"kanser" kelimesini duyduğunuzda
11:43
I want you to add to the emotions: hope.
226
691115
2426
Size şu duyguyu hissetirmek istiyorum:
Umut.
Umut.
11:46
Hold on.
227
694303
1158
Bekleyin,
11:48
Cancer researchers all around the world
are working feverishly
are working feverishly
228
696342
3573
Dünya'nın dört bir yanından kanser
araştırmacıları bu hastalığı yenmek içim
araştırmacıları bu hastalığı yenmek içim
11:51
to beat this disease,
229
699939
1156
çok sıkı çalışıyorlar.
11:53
and tremendous progress is being made.
230
701119
2030
Muazzam bir gelişme kaydedildi.
11:55
This is the beginning of the end.
231
703956
1968
Bu sonun başlangıcı.
11:58
We will win the war on cancer.
232
706380
2129
Kanserle olan savaşımızı kazanacağız.
12:00
And to me, this is amazing news.
233
708861
1864
Benim için bunlar harika haberler.
12:03
Thank you.
234
711193
1167
Teşekkür ederim.
12:04
(Applause)
235
712384
4521
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Jimmy Lin - GeneticistTED Fellow Jimmy Lin is developing technologies to catch cancer early.
Why you should listen
C. Jimmy Lin, MD, PhD, MHS is the Chief Scientific Officer (CSO), Oncology at Natera and a TED Fellow. He comes from a long history as a pioneer in cancer genomics. Most recently, he led the clinical genomics program at the National Cancer Institute (NCI) at the National Institutes of Health (NIH). Previously, at Johns Hopkins and Washington University in St. Louis, Lin was part of one of the first clinical genomics labs in academia and led the computational analyses of the first ever exome sequencing studies in cancer, including breast, colorectal, pancreatic, glioblastoma, medulloblastoma and melanoma.
Lin has published in top academic journals, such as Science, Nature and Cell, and he has been an expert in national and international media outlets, such as New York Times, Forbes, Bloomberg Businessweek, The Washington Post, and the Financial Times.
Jimmy Lin | Speaker | TED.com