TEDWomen 2016
Suzanne Barakat: Islamophobia killed my brother. Let's end the hate
Suzanne Barakat: Làn sóng chống Hồi giáo đã giết chết em trai tôi. Hãy dập tắt sự kỳ thị.
Filmed:
Readability: 4.4
1,959,626 views
Vào ngày 10 tháng Hai, 2015, em trai của Suzanne Barakat, Deah, em dâu của cô, Yusor, và em gái của Yusor, Razan, đã bị giết hại bởi hàng xóm của họ ở Chapel Hill, North Carolina. Lời khai của hung thủ, rằng anh ta giết họ chỉ vì mâu thuẫn giao thông, thoát khỏi sự nghi ngờ của giới truyền thông và cảnh sát cho đến khi Barakat lên tiếng ở một cuộc họp báo, gọi những vụ sát hại này với chính tên gọi của chúng: tội ác kỳ thị. Cô phản ánh quá trình cô và gia đình mang sự thật tới cho câu chuyện của mình, Barakat kêu gọi chúng ta lên tiếng khi chúng ta chứng kiến sự kỳ thị mù quáng and thể hiện sự ủng hộ của mình đối với những ai gặp phải sự phân biệt đối xử.
Suzanne Barakat - Physician
With a voice amplified by unthinkable personal tragedy, Suzanne Barakat speaks out against bigotry and violence against those society deems "different." Full bio
With a voice amplified by unthinkable personal tragedy, Suzanne Barakat speaks out against bigotry and violence against those society deems "different." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Last year,
0
1052
1663
Một năm trước,
00:14
three of my family members
were gruesomely murdered
were gruesomely murdered
1
2739
2507
ba thành viên trong gia đình tôi
bị sát hại dã man
bị sát hại dã man
00:17
in a hate crime.
2
5270
1443
bởi tội ác kỳ thị.
00:20
It goes without saying
that it's really difficult
that it's really difficult
3
8094
2334
Hiển nhiên, thật không dễ dàng
00:22
for me to be here today,
4
10452
1723
để tôi có thể đứng đây hôm nay,
00:24
but my brother Deah,
5
12199
1583
nhưng vì em trai tôi Deah,
00:25
his wife Yusor,
6
13806
1416
em dâu tôi Yusor,
00:27
and her sister Razan
7
15246
1531
và em gái Razan
00:28
don't give me much of a choice.
8
16801
1709
tôi không có lựa chọn nào khác.
00:31
I'm hopeful that by the end
of this talk you will make a choice,
of this talk you will make a choice,
9
19274
3389
Hy vọng đến cuối cuộc trò chuyện
các bạn sẽ đưa ra cho mình sự lựa chọn,
các bạn sẽ đưa ra cho mình sự lựa chọn,
00:34
and join me in standing up against hate.
10
22687
2443
cùng với tôi đứng lên chống lại
sự kỳ thị.
sự kỳ thị.
00:38
It's December 27, 2014:
11
26659
3087
Vào ngày 27 tháng 12, 2014:
00:41
the morning of my brother's wedding day.
12
29770
2232
buổi sáng ngày em trai tôi kết hôn.
00:44
He asks me to come over and comb his hair
13
32026
2064
Em ấy gọi tôi đến và nhờ tôi chải tóc
00:46
in preparation
for his wedding photo shoot.
for his wedding photo shoot.
14
34114
2140
để chuẩn bị cho buổi chụp hình
ngày cưới.
ngày cưới.
00:48
A 23-year-old, six-foot-three basketball,
particularly Steph Curry, fanatic --
particularly Steph Curry, fanatic --
15
36614
5333
Một vận động viên bóng rổ 23 tuổi, cao
1m92, cực kỳ hâm mộ Steph Curry --
1m92, cực kỳ hâm mộ Steph Curry --
00:53
(Laughter)
16
41971
1903
(Cười)
00:57
An American kid in dental school
ready to take on the world.
ready to take on the world.
17
45684
3146
Một cậu bé người Mỹ học nha sĩ
sẵn sàng cống hiến cho cuộc đời.
sẵn sàng cống hiến cho cuộc đời.
01:01
When Deah and Yusor
have their first dance,
have their first dance,
18
49721
2761
Khi Deah và Yusor nhảy điệu
đầu tiên,
đầu tiên,
01:04
I see the love in his eyes,
19
52506
1806
Tôi thấy đôi mắt nó tràn đầy tình yêu,
01:06
her reciprocated joy,
20
54336
1630
niềm vui sướng đáp lại của em dâu,
01:07
and my emotions begin to overwhelm me.
21
55990
2287
và những cảm xúc bắt đầu tuôn trào
trong tôi.
trong tôi.
01:11
I move to the back of the hall
and burst into tears.
and burst into tears.
22
59175
2770
Tôi đi ra phía sau hội trường và bật khóc.
01:14
And the second the song finishes playing,
23
62557
1988
Và khi bài hát thứ hai kết thúc,
01:16
he beelines towards me,
24
64569
1187
nó hướng về phía tôi,
01:17
buries me into his arms
25
65780
1251
ôm chặt tôi trong cánh tay
01:19
and rocks me back and forth.
26
67055
1420
và đung đưa tôi qua lại.
01:20
Even in that moment,
27
68934
1189
Thậm chí ngay lúc ấy,
01:22
when everything was so distracting,
28
70147
1877
khi mọi thứ thật là hỗn độn,
01:24
he was attuned to me.
29
72048
1853
em ấy vẫn đồng điệu với tôi.
01:25
He cups my face and says,
30
73925
1831
Thằng bé ôm mặt tôi và nói,
01:27
"Suzanne,
31
75780
1180
"Suzanne,
01:28
I am who I am because of you.
32
76984
2284
Nhờ có chị, em mới được là chính mình.
01:35
Thank you for everything.
33
83179
1664
Cảm ơn chị vì mọi thứ.
01:36
I love you."
34
84867
1171
Em yêu chị."
01:39
About a month later, I'm back home
in North Carolina for a short visit,
in North Carolina for a short visit,
35
87180
3483
Khoảng 1 tháng sau, tôi về North
Carolina thăm nhà một thời gian ngắn,
Carolina thăm nhà một thời gian ngắn,
01:42
and on the last evening,
I run upstairs to Deah's room,
I run upstairs to Deah's room,
36
90687
2711
và vào đêm cuối cùng, tôi chạy lên phòng
Deah,
Deah,
01:45
eager to find out how he's feeling
being a newly married man.
being a newly married man.
37
93422
3295
thích thú nhìn thằng bé cảm thấy
thế nào khi trở thành người chồng.
thế nào khi trở thành người chồng.
01:48
With a big boyish smile he says,
38
96741
2301
Với một nụ cười ngoác như trẻ con
Deah nói,
Deah nói,
01:51
"I'm so happy. I love her.
She's an amazing girl."
She's an amazing girl."
39
99066
3714
"Em rất vui, em yêu cô ấy.
Cô ấy là một người tuyệt vời."
Cô ấy là một người tuyệt vời."
01:55
And she is.
40
103201
1237
Và em dâu đúng là như vậy.
01:56
At just 21, she'd recently
been accepted to join Deah
been accepted to join Deah
41
104902
2938
Ở tuổi 21, cô ấy vừa cùng
với Deah được nhận
với Deah được nhận
01:59
at UNC dental school.
42
107864
1575
vào trường nha sĩ Đại học NC.
02:01
She shared his love for basketball,
and at her urging,
and at her urging,
43
109974
3275
Hai đứa có chung tình yêu với bóng rổ,
và vì sự hối thúc của em dâu,
và vì sự hối thúc của em dâu,
02:05
they started their honeymoon off
attending their favorite team of the NBA,
attending their favorite team of the NBA,
44
113273
3923
họ bắt đầu kỳ trăng mật bằng việc đi xem
đội nhà ở Giải Bóng rổ chuyên nghiệp,
đội nhà ở Giải Bóng rổ chuyên nghiệp,
02:09
the LA Lakers.
45
117220
1405
đội LA Lakers.
02:10
I mean, check out that form.
46
118649
1752
Xem cái cách ném bóng kìa.
02:12
(Laughter)
47
120425
3227
(Cười)
02:19
I'll never forget that moment
sitting there with him --
sitting there with him --
48
127233
2771
Tôi không bao giờ quên khoảnh khắc
ngồi cùng thằng bé --
ngồi cùng thằng bé --
02:22
how free he was in his happiness.
49
130028
2500
nhìn nó được tự do sống trong hạnh phúc.
02:24
My littler brother,
a basketball-obsessed kid,
a basketball-obsessed kid,
50
132552
2465
Em trai tôi, một đứa bé nghiện bóng rổ
02:27
had become and transformed
into an accomplished young man.
into an accomplished young man.
51
135041
3806
giờ đã thay đổi và trở thành
một chàng trai trẻ đầy chuyên nghiệp.
một chàng trai trẻ đầy chuyên nghiệp.
02:31
He was at the top
of his dental school class,
of his dental school class,
52
139448
2151
Em ấy đứng đầu khi còn học
lớp nha sĩ,
lớp nha sĩ,
02:33
and alongside Yusor and Razan,
53
141623
1577
và cùng với Yusor và Yaran,
02:35
was involved in local and international
community service projects
community service projects
54
143224
4216
tham gia vào những dự án cộng đồng
cả ở địa phương và quốc tế
cả ở địa phương và quốc tế
02:39
dedicated to the homeless and refugees,
55
147464
2329
cống hiến cho những người
vô gia cư và tị nạn,
vô gia cư và tị nạn,
02:41
including a dental relief trip
they were planning
they were planning
56
149817
2287
bao gồm cả dự định
về một chuyến cứu trợ nha khoa
về một chuyến cứu trợ nha khoa
02:44
for Syrian refugees in Turkey.
57
152128
1898
cho người tị nạn Syria ở Thổ Nhĩ Kỳ.
02:46
Razan, at just 19,
58
154668
2128
Razan, mới 19 tuổi
02:48
used her creativity
as an architectural engineering student
as an architectural engineering student
59
156820
3154
mang sự sáng tạo của một sinh viên
ngành kỹ thuật kiến trúc
ngành kỹ thuật kiến trúc
02:51
to serve those around her,
60
159998
1691
phục vụ cộng đồng của cô ấy,
02:53
making care packages
for the local homeless,
for the local homeless,
61
161713
2247
làm những gói cứu trợ cho
người vô gia cư,
người vô gia cư,
02:55
among other projects.
62
163984
1666
cùng nhiều dự án khác.
02:58
That is who they were.
63
166235
1396
Họ là những người như vậy.
03:01
Standing there that night,
64
169423
1240
Đứng cùng thằng bé đêm ấy,
03:02
I take a deep breath
and look at Deah and tell him,
and look at Deah and tell him,
65
170687
2941
tôi hít một hơi thật sâu,
nhìn Deah và nói với nó rằng,
nhìn Deah và nói với nó rằng,
03:05
"I have never been more proud of you
than I am in this moment."
than I am in this moment."
66
173652
3489
"Chị chưa bao giờ được tự hào về em
hơn chính giờ phút này."
hơn chính giờ phút này."
03:09
He pulls me into his tall frame,
67
177575
1805
Em ấy kéo tôi vào cơ thể cao lớn,
03:11
hugs me goodnight,
68
179404
1163
ôm và chúc tôi an giấc,
03:12
and I leave the next morning
without waking him
without waking him
69
180591
2230
rồi sáng hôm sau tôi đi
mà không đánh thức nó
mà không đánh thức nó
03:14
to go back to San Francisco.
70
182845
1440
để quay về San Francisco.
03:16
That is the last time I ever hug him.
71
184958
2287
Đó cũng là lần cuối tôi được ôm nó.
03:22
Ten days later, I'm on call
at San Francisco General Hospital
at San Francisco General Hospital
72
190617
2998
10 ngày sau, tôi đang trong ca trực ở
bệnh viện đa khoa San Francisco
bệnh viện đa khoa San Francisco
03:25
when I receive a barrage of vague
text messages expressing condolences.
text messages expressing condolences.
73
193639
3846
lúc nhận được hàng loạt những
tin nhắn khó hiểu thể hiện sự chia buồn.
tin nhắn khó hiểu thể hiện sự chia buồn.
03:29
Confused, I call my father,
who calmly intones,
who calmly intones,
74
197509
2808
Bối rối, tôi gọi cho bố tôi,
người vẫn giữ bình tĩnh,
người vẫn giữ bình tĩnh,
03:32
"There's been a shooting
in Deah's neighborhood in Chapel Hill.
in Deah's neighborhood in Chapel Hill.
75
200341
3001
"Vừa có một cuộc xả súng
gần nhà Deah tại Chapel Hill.
gần nhà Deah tại Chapel Hill.
03:35
It's on lock-down. That's all we know."
76
203366
1992
Bị phong toả rồi.
Ta chỉ biết có vậy."
Ta chỉ biết có vậy."
03:37
I hang up and quickly Google,
"shooting in Chapel Hill."
"shooting in Chapel Hill."
77
205829
2993
Tôi dập máy và lập tức tra
"xả súng ở Chapel Hill" trên Google.
"xả súng ở Chapel Hill" trên Google.
03:41
One hit comes up.
78
209354
1523
Một kết quả hiện ra.
03:42
Quote:
79
210901
1422
Viết rằng:
03:44
"Three people were shot
in the back of the head
in the back of the head
80
212347
2261
"Ba nạn nhân bị bắn
từ phía sau đầu
từ phía sau đầu
03:46
and confirmed dead on the scene."
81
214632
1744
và được xác nhận tử vong tại chỗ."
03:48
Something in me just knows.
82
216819
1647
Tôi đã có linh cảm không lành.
03:50
I fling out of my chair and faint
onto the gritty hospital floor,
onto the gritty hospital floor,
83
218490
3120
Tôi bật ra khỏi ghế và ngất lịm
trên sàn bệnh viện thô ráp,
trên sàn bệnh viện thô ráp,
03:53
wailing.
84
221634
1250
oà khóc.
03:55
I take the first red-eye
out of San Francisco,
out of San Francisco,
85
223419
2338
Ngay khi tỉnh, tôi nhìn về
hướng San Francisco,
hướng San Francisco,
03:57
numb and disoriented.
86
225781
1237
tê dại và hoang mang.
03:59
I walk into my childhood home
and faint into my parents' arms,
and faint into my parents' arms,
87
227443
3505
Tôi bước vào ngôi nhà thời thơ ấu
và ngã quỵ vào lòng cha mẹ,
và ngã quỵ vào lòng cha mẹ,
04:02
sobbing.
88
230972
1182
khóc nức nở.
04:04
I then run up to Deah's room
as I did so many times before,
as I did so many times before,
89
232178
2918
Rồi chạy lên phòng Deah
y như ngày trước,
y như ngày trước,
04:07
just looking for him,
90
235120
2048
chỉ để tìm em ấy,
04:09
only to find a void
that will never be filled.
that will never be filled.
91
237192
2593
chỉ để tìm lại chỗ trống
không bao giờ được lấp lại.
không bao giờ được lấp lại.
04:15
Investigation and autopsy reports
eventually revealed
eventually revealed
92
243769
3237
Kết quả điều tra và khám nghiệm tử thi
đã tái hiện
đã tái hiện
04:19
the sequence of events.
93
247030
1519
những sự việc diễn ra.
04:22
Deah had just gotten
off the bus from class,
off the bus from class,
94
250069
2707
Deah ra khỏi xe buýt
sau khi ra về từ lớp học,
sau khi ra về từ lớp học,
04:24
Razan was visiting for dinner,
95
252800
1579
Razan đến cùng ăn tối,
04:26
already at home with Yusor.
96
254403
1575
khi đó đã ở nhà cùng với Yusor.
04:28
As they began to eat,
they heard a knock on the door.
they heard a knock on the door.
97
256550
2834
Đúng lúc bắt đầu ăn,
họ nghe tiếng gõ cửa.
họ nghe tiếng gõ cửa.
04:31
When Deah opened it,
98
259408
2028
Khi Deah ra mở cửa,
04:33
their neighbor proceeded
to fire multiple shots at him.
to fire multiple shots at him.
99
261460
2751
người hàng xóm lên đạn
bắn liên tiếp vào nó.
bắn liên tiếp vào nó.
04:38
According to 911 calls,
100
266787
1530
Trong những cuộc gọi đến 911,
04:40
the girls were heard screaming.
101
268341
2037
họ nghe thấy tiếng hét của phụ nữ.
04:43
The man turned towards the kitchen
and fired a single shot into Yusor's hip,
and fired a single shot into Yusor's hip,
102
271516
3657
Người đàn ông quay về phía bếp
và bắn một phát vào hông Yusor,
và bắn một phát vào hông Yusor,
04:47
immobilizing her.
103
275197
1150
khiến cô bất động.
04:48
He then approached her from behind,
104
276371
1768
Hắn tới gần cô từ phía sau,
04:50
pressed the barrel of his gun
against her head,
against her head,
105
278163
2245
chĩa nòng súng về phía đầu cô,
04:52
and with a single bullet,
lacerated her midbrain.
lacerated her midbrain.
106
280432
2715
và bằng một viên duy nhất,
xuyên thẳng vào giữa não.
xuyên thẳng vào giữa não.
04:56
He then turned towards Razan,
who was screaming for her life,
who was screaming for her life,
107
284365
3089
Hắn tiếp tục quay về phía Razan,
đang la hét cầu xin được sống,
đang la hét cầu xin được sống,
04:59
and, execution-style, with a single bullet
108
287478
2162
và, với kiểu hành quyết, một viên
duy nhất
duy nhất
05:03
to the back of the head,
109
291927
1441
tới phía sau đầu,
05:05
killed her.
110
293392
1180
giết con bé.
05:07
On his way out,
111
295754
1151
Khi đi ra,
05:08
he shot Deah one last time --
a bullet in the mouth --
a bullet in the mouth --
112
296929
3277
hắn bắn Deah một lần cuối --
một viên đạn vào miệng --
một viên đạn vào miệng --
05:12
for a total of eight bullets:
113
300230
1851
trong tổng số tám viên:
05:14
two lodged in the head,
114
302105
1854
hai viên ghim vào đầu em ấy,
05:15
two in his chest
115
303983
1511
hai viên vào ngực
05:17
and the rest in his extremities.
116
305518
2030
số còn lại vào tứ chi.
05:21
Deah, Yusor and Razan were executed
117
309377
2285
Deah, Yusor và Razan bị hành quyết
05:23
in a place that was meant
to be safe: their home.
to be safe: their home.
118
311686
3358
ngay chính nơi lẽ ra phải được an toàn:
nhà của họ.
nhà của họ.
05:27
For months, this man
had been harassing them:
had been harassing them:
119
315821
2494
Trong vòng nhiều thắng, hắn ta
từng quấy rầy họ:
từng quấy rầy họ:
05:30
knocking on their door,
120
318339
1405
gõ cửa,
05:31
brandishing his gun
on a couple of occasions.
on a couple of occasions.
121
319768
2432
doạ dẫm bằng súng
trong một vài lần.
trong một vài lần.
05:34
His Facebook was cluttered
anti-religion posts.
anti-religion posts.
122
322579
3045
Trrang Facebook của hắn
tràn ngập những bài viết bài trừ tôn giáo.
tràn ngập những bài viết bài trừ tôn giáo.
05:38
Yusor felt particularly threatened by him.
123
326634
2316
Yusor đặc biệt cảm thấy bị đe doạ từ hắn.
05:41
As she was moving in,
124
329947
1524
Khi cô chuyển tới,
05:44
he told Yusor and her mom
that he didn't like the way they looked.
that he didn't like the way they looked.
125
332500
3498
Hắn nói với mẹ con Yusor rằng
hắn không thích vẻ ngoài của họ.
hắn không thích vẻ ngoài của họ.
05:48
In response, Yusor's mom told her
to be kind to her neighbor,
to be kind to her neighbor,
126
336863
3418
Đáp lại, mẹ Yusor dặn cô bé phải
đối xử tốt với người hàng xóm,
đối xử tốt với người hàng xóm,
05:52
that as he got to know them,
127
340305
1357
bới chỉ khi anh ta hiểu họ,
05:53
he'd see them for who they were.
128
341686
1743
anh sẽ nhìn ra thật sự họ là ai.
05:57
I guess we've all become
so numb to the hatred
so numb to the hatred
129
345280
2516
Tôi đoán chúng ta đã trở nên
quá quen với sự kỳ thị
quá quen với sự kỳ thị
05:59
that we couldn't have ever imagined
it turning into fatal violence.
it turning into fatal violence.
130
347820
3535
đến mức ta không thể tưởng tượng
nó lại dẫn đến sự bạo lực chết người.
nó lại dẫn đến sự bạo lực chết người.
06:05
The man who murdered my brother
turned himself in to the police
turned himself in to the police
131
353685
2971
Người đàn ông giết hại em tôi
tự nộp mình cho cảnh sát
tự nộp mình cho cảnh sát
06:08
shortly after the murders,
132
356680
1812
ngay sau vụ giết người,
06:10
saying he killed three kids,
133
358516
2230
nói rằng anh ta đã giết ba đứa trẻ,
06:12
execution-style,
134
360770
1547
theo kiểu hành quyết,
06:14
over a parking dispute.
135
362341
1725
vì cãi vã chuyện đậu xe.
06:17
The police issued a premature
public statement that morning,
public statement that morning,
136
365321
2883
Phía cảnh sát đưa ra công bố
sớm hơn dự định vào buổi sáng,
sớm hơn dự định vào buổi sáng,
06:20
echoing his claims
without bothering to question it
without bothering to question it
137
368228
2444
nhắc lại lời khai của hắn
mà không mảy may nghi ngờ
mà không mảy may nghi ngờ
06:22
or further investigate.
138
370696
1451
hay điều tra lại.
06:24
It turns out there was no parking dispute.
139
372703
3047
Sự thật là chẳng có cãi vã gì
về chuyện đậu xe hết.
về chuyện đậu xe hết.
06:27
There was no argument.
140
375774
1606
Không có tranh chấp.
06:29
No violation.
141
377404
1278
Không có vi phạm.
06:31
But the damage was already done.
142
379197
1655
Nhưng thiệt hại đã được dựng lên.
06:33
In a 24-hour media cycle,
143
381329
2053
nhờ sự thần tốc của giới truyền thông,
06:35
the words "parking dispute" had already
become the go-to sound bite.
become the go-to sound bite.
144
383406
3437
những từ "tranh chấp đậu xe"
trở thành những từ khoá tiêu biểu.
trở thành những từ khoá tiêu biểu.
06:41
I sit on my brother's bed
and remember his words,
and remember his words,
145
389578
2595
Tôi ngồi trên giường em trai
và nhớ lại lời nó nói,
và nhớ lại lời nó nói,
06:44
the words he gave me
so freely and with so much love,
so freely and with so much love,
146
392763
3239
những lời đến thật tự nhiên
và chan chứa tình yêu,
và chan chứa tình yêu,
06:48
"I am who I am because of you."
147
396026
2231
"Nhờ có chị, em đã được là chính mình."
06:50
That's what it takes for me
to climb through my crippling grief
to climb through my crippling grief
148
398940
3016
Điều đó chính là động lực
để tôi vượt qua nỗi đau đớn
để tôi vượt qua nỗi đau đớn
06:53
and speak out.
149
401980
1157
và lên tiếng.
06:55
I cannot let my family's deaths
be diminished to a segment
be diminished to a segment
150
403161
2782
Tôi không thể nhìn cái chết của gia đình
bị biến thành một mẩu tin
bị biến thành một mẩu tin
06:57
that is barely discussed on local news.
151
405967
2098
thỉnh thoảng lên bản tin địa phương.
07:00
They were murdered by their neighbor
because of their faith,
because of their faith,
152
408730
3429
Họ bị người hàng xóm sát hại
chỉ bời đức tin của họ,
chỉ bời đức tin của họ,
07:04
because of a piece of cloth
they chose to don on their heads,
they chose to don on their heads,
153
412183
3458
bởi một miếng vải họ đội trên đầu,
07:07
because they were visibly Muslim.
154
415665
1993
bởi họ mang diện mạo của người Hồi giáo.
07:13
Some of the rage I felt at the time
155
421720
1699
Khi ấy tôi cảm thấy thật sự giận dữ
07:15
was that if roles were reversed,
156
423443
1921
khi tưởng tượng nếu thay đổi vị trí,
07:17
and an Arab, Muslim
or Muslim-appearing person
or Muslim-appearing person
157
425388
3815
và một người Ả Rập, Hồi giáo
hoặc mang diện mạo Hồi giáo
hoặc mang diện mạo Hồi giáo
07:21
had killed three white American
college students execution-style,
college students execution-style,
158
429227
4854
giết chết ba người học sinh Mỹ da trắng
theo cách hành quyết,
theo cách hành quyết,
07:26
in their home,
159
434105
1156
tại nhà họ,
07:27
what would we have called it?
160
435285
1494
thì chúng ta sẽ gọi đó là gì?
07:30
A terrorist attack.
161
438041
1451
Một vụ khủng bố.
07:32
When white men commit
acts of violence in the US,
acts of violence in the US,
162
440304
3171
Khi người da trắng phạm tội về
bạo lực ở Mỹ,
bạo lực ở Mỹ,
07:35
they're lone wolves,
163
443499
1220
họ là người neo đơn,
07:36
mentally ill
164
444743
1190
tâm thần bất ổn
07:37
or driven by a parking dispute.
165
445957
1824
hoặc có nguyên do tranh chấp đậu xe.
07:43
I know that I have to give
my family voice,
my family voice,
166
451323
2588
Tôi biết rằng tôi phải
lên tiếng cho người thân mình,
lên tiếng cho người thân mình,
07:45
and I do the only thing I know how:
167
453935
2196
và tôi chỉ biết làm một thứ:
07:48
I send a Facebook message
to everyone I know in media.
to everyone I know in media.
168
456155
2815
Tôi liên lạc tất cả
những phóng viên tôi biết qua Facebook.
những phóng viên tôi biết qua Facebook.
07:53
A couple of hours later,
169
461253
1451
Vài giờ sau,
07:54
in the midst of a chaotic house
overflowing with friends and family,
overflowing with friends and family,
170
462728
3794
giữa căn nhà đang hỗn loạn
trong dòng người đến thăm hỏi,
trong dòng người đến thăm hỏi,
07:58
our neighbor Neal comes over,
sits down next to my parents
sits down next to my parents
171
466546
3050
người hàng xóm tên Neal tiến đến,
ngồi xuống cạnh ba mẹ tôi
ngồi xuống cạnh ba mẹ tôi
08:01
and asks, "What can I do?"
172
469620
2129
và hỏi, "Tôi có thể giúp gì không?"
08:04
Neal had over two decades
of experience in journalism,
of experience in journalism,
173
472933
3602
Neal có hơn hai mươi năm kinh ngiệm
viết báo,
viết báo,
08:08
but he makes it clear that he's not
there in his capacity as journalist,
there in his capacity as journalist,
174
476559
3405
nhưng ông nói rõ ông không ở đây
với tư cách một phóng viên,
với tư cách một phóng viên,
08:11
but as a neighbor who wants to help.
175
479988
1853
mà là người hàng xóm muốn giúp đỡ.
08:14
I ask him what he thinks we should do,
176
482367
1841
Tôi hỏi ông chúng tôi nên làm gì,
08:16
given the bombardment
of local media interview requests.
of local media interview requests.
177
484232
3054
kèm hàng loạt yêu cầu phỏng vấn
của các tờ báo địa phương.
của các tờ báo địa phương.
08:19
He offers to set up a press conference
at a local community center.
at a local community center.
178
487310
4812
Ông gợi ý mở một cuộc họp báo
ở trung tâm cộng đồng ở địa phương.
ở trung tâm cộng đồng ở địa phương.
08:25
Even now I don't have
the words to thank him.
the words to thank him.
179
493431
2436
Tới giờ tôi vẫn chưa thể nói hết
sự biết ơn với ông.
sự biết ơn với ông.
08:28
"Just tell me when, and I'll have
all the news channels present," he said.
all the news channels present," he said.
180
496649
3696
"Cho tôi biết thời gian, tôi sẽ đưa
tất cả các kênh truyền hình tới," ông nói.
tất cả các kênh truyền hình tới," ông nói.
08:32
He did for us what we
could not do for ourselves
could not do for ourselves
181
500870
2268
Ông đã giúp những gì chúng tôi
không thể tự làm
không thể tự làm
08:35
in a moment of devastation.
182
503162
1652
trong cái khoảnh khắc đầy mất mát.
08:37
I delivered the press statement,
183
505737
1595
Tôi là người tuyên bố họp báo,
08:39
still wearing scrubs
from the previous night.
from the previous night.
184
507356
2127
trên mặt vẫn còn lớp trang điểm
tối qua.
tối qua.
08:41
And in under 24 hours from the murders,
185
509507
2011
Và trong vòng chưa đến 24 giờ
kể từ vụ án,
kể từ vụ án,
08:43
I'm on CNN being interviewed
by Anderson Cooper.
by Anderson Cooper.
186
511542
2749
Tôi được Anderson Cooper
phỏng vấn trên kênh CNN.
phỏng vấn trên kênh CNN.
08:47
The following day, major newspapers --
187
515030
1872
Hôm sau, các tờ báo lớn --
08:48
including the New York Times,
Chicago Tribune --
Chicago Tribune --
188
516926
2751
bao gồm cả New York Times,
Chicago Tribune --
Chicago Tribune --
08:51
published stories about Deah,
Yusor and Razan,
Yusor and Razan,
189
519701
2631
đăng tin về Deah, Yusor và Razan,
08:54
allowing us to reclaim the narrative
190
522356
2175
cho chúng tôi được giải thích lại sự việc
08:56
and call attention the mainstreaming
of anti-Muslim hatred.
of anti-Muslim hatred.
191
524555
3493
và kêu gọi sự chú ý tới làn sóng
kỳ thị Hồi giáo.
kỳ thị Hồi giáo.
09:03
These days,
192
531323
1168
Dạo gần đây,
09:04
it feels like Islamophobia
is a socially acceptable form of bigotry.
is a socially acceptable form of bigotry.
193
532515
4580
phân biệt tôn giáo đã trở thành một
hình thức cuồng tín được xã hội công nhận.
hình thức cuồng tín được xã hội công nhận.
09:09
We just have to put up with it and smile.
194
537987
2312
Ta chỉ có thể chịu đựng và mỉm cười.
09:12
The nasty stares,
195
540919
1584
Những cái nhìn khinh bỉ,
09:14
the palpable fear when boarding a plane,
196
542527
2403
sự sợ hãi ra mặt khi lên máy bay,
09:16
the random pat downs at airports
that happen 99 percent of the time.
that happen 99 percent of the time.
197
544954
4296
những cuộc khám xét ngẫu nhiên
tại sân bay xảy ra đến 99%.
tại sân bay xảy ra đến 99%.
09:22
It doesn't stop there.
198
550148
1347
Không chỉ dừng lại ở đó.
09:24
We have politicians reaping political
and financial gains off our backs.
and financial gains off our backs.
199
552064
4200
Những chính khách thu lợi ích
kinh tế và chính trị là nhờ vào chúng ta.
kinh tế và chính trị là nhờ vào chúng ta.
09:28
Here in the US,
200
556288
1160
Ngay tại nước Mỹ,
09:29
we have presidential candidates
like Donald Trump,
like Donald Trump,
201
557472
2367
có những ứng viên
tổng thống như Donald Trump,
tổng thống như Donald Trump,
09:31
casually calling to register
American Muslims,
American Muslims,
202
559863
2403
yêu cầu xác minh danh tính
người Mỹ theo đạo Hồi,
người Mỹ theo đạo Hồi,
09:34
and ban Muslim immigrants and refugees
from entering this country.
from entering this country.
203
562290
3435
và cấm dân nhập cư và tị nạn theo đạo Hồi
được nhập cư.
được nhập cư.
09:38
It is no coincidence that hate crimes rise
204
566353
2724
Không phải ngẫu nhiên mà
tội ác do kỳ thị gia tăng
tội ác do kỳ thị gia tăng
09:41
in parallel with election cycles.
205
569101
2489
tỷ lệ thuận với các kỳ bầu cử.
09:46
Just a couple months ago, Khalid Jabara,
206
574748
2284
Chỉ vài tháng trước, Khalid Jabara,
09:49
a Lebanese-American Christian,
207
577056
1800
là người Mỹ gốc Lebanon
theo đạo Thiên Chúa,
theo đạo Thiên Chúa,
09:50
was murdered in Oklahoma
by his neighbor --
by his neighbor --
208
578880
2756
bị giết hại ở Oklahoma
bởi người hàng xóm --
bởi người hàng xóm --
09:53
a man who called him a "filthy Arab."
209
581660
2250
hắn gọi anh là "tên Hồi giáo bẩn thỉu."
09:56
This man was previously jailed
for a mere 8 months,
for a mere 8 months,
210
584627
2711
Hắn ta từng bị bỏ tù
chỉ trong 8 tháng,
chỉ trong 8 tháng,
09:59
after attempting run over
Khalid's mother with his car.
Khalid's mother with his car.
211
587362
3123
sau khi cố tình lái xe đâm vào mẹ Khalid.
10:03
Chances are you haven't heard
Khalid's story,
Khalid's story,
212
591627
2854
Có thể bạn chưa từng nghe
chuyện của Khalid,
chuyện của Khalid,
10:06
because it didn't make it
to national news.
to national news.
213
594505
2355
Vì nó chưa bao giờ xuất hiện
trên các bản tin.
trên các bản tin.
10:09
The least we can do is call it what it is:
214
597232
2773
Điều duy nhất ta có thể làm là
gọi chính xác tên nó:
gọi chính xác tên nó:
10:12
a hate crime.
215
600029
1316
tội phạm kỳ thị.
10:13
The least we can do is talk about it,
216
601369
2238
Điều duy nhất có thể làm là bàn về nó,
10:16
because violence and hatred
doesn't just happen in a vacuum.
doesn't just happen in a vacuum.
217
604184
3379
bởi lẽ bạo lực và sự kỳ thị có
mối liên quan chặt chẽ với nhau.
mối liên quan chặt chẽ với nhau.
10:23
Not long after coming back to work,
218
611759
1695
Không lâu sau khi trở lại làm việc,
10:25
I'm the senior on rounds in the hospital,
219
613478
1978
Tôi là bác sĩ phụ trách ở bệnh viện,
10:27
when one of my patients
looks over at my colleague,
looks over at my colleague,
220
615480
2616
khi một bệnh nhân nhìn vào
đồng nghiệp tôi,
đồng nghiệp tôi,
10:30
gestures around her face
and says, "San Bernardino,"
and says, "San Bernardino,"
221
618120
3553
chỉ chỉ mặt cô và nói, "San Bernardino,"
10:33
referencing a recent terrorist attack.
222
621697
1977
là tên của một vụ khủng bố gần đây.
10:36
Here I am having just lost three
family members to Islamophobia,
family members to Islamophobia,
223
624596
3564
Ở đây tôi vừa mới mất ba người thân
bởi làn sóng kỳ thị Hồi giáo,
bởi làn sóng kỳ thị Hồi giáo,
10:40
having been a vocal advocate
within my program
within my program
224
628184
2172
là nhà tuyên truyền
cho dự án của chính mình
cho dự án của chính mình
10:42
on how to deal with such microaggressions,
225
630380
2227
mục tiêu để giải quyết
những xung đột nhỏ,
những xung đột nhỏ,
10:44
and yet --
226
632631
1159
và trên hết --
10:45
silence.
227
633814
1162
sự im lặng.
10:47
I was disheartened.
228
635535
1266
Tôi đã từng gục ngã.
10:49
Humiliated.
229
637207
1332
Bị sỉ nhục.
10:51
Days later rounding on the same patient,
230
639413
1935
Vài ngày sau, vẫn người bệnh nhân ấy,
10:53
she looks at me and says,
231
641372
1316
nhìn tôi và nói,
10:54
"Your people are killing
people in Los Angeles."
people in Los Angeles."
232
642712
3090
"Những người như cô đang
giết chóc ở Los Angeles."
giết chóc ở Los Angeles."
10:59
I look around expectantly.
233
647216
2063
Tôi nhìn xung quanh cầu cứu.
11:01
Again:
234
649303
1321
Lại một lần nữa:
11:02
silence.
235
650648
1200
sự câm lặng.
11:04
I realize that yet again,
236
652865
1730
Tôi đã nhận ra rằng,
11:06
I have to speak up for myself.
237
654619
1775
tôi cần phải lên tiếng cho bản thân.
11:09
I sit on her bed and gently ask her,
238
657800
2484
Tôi ngồi xuống giường cô ấy và hỏi,
11:12
"Have I ever done anything
but treat you with respect and kindness?
but treat you with respect and kindness?
239
660308
3969
"Tôi đã làm gì khác ngoài việc chăm sóc cô
một cách tôn trọng và nhẹ nhàng?
một cách tôn trọng và nhẹ nhàng?
11:17
Have I done anything but give
you compassionate care?"
you compassionate care?"
240
665395
3186
Tôi đã làm gì khác ngoài quan tâm cô
với tất cả tâm huyết?"
với tất cả tâm huyết?"
11:21
She looks down and realizes
what she said was wrong,
what she said was wrong,
241
669143
2435
Cô cúi đầu nhận ra mình sai,
11:23
and in front of the entire team,
242
671602
1735
và trước toàn thể mọi người,
11:25
she apologizes and says,
243
673361
1516
cô xin lỗi và nói,
11:26
"I should know better.
I'm Mexican-American.
I'm Mexican-American.
244
674901
2586
"Tôi nên biết rõ hơn.
Tôi là người Mỹ gốc Mexico.
Tôi là người Mỹ gốc Mexico.
11:29
I receive this kind
of treatment all the time."
of treatment all the time."
245
677511
2432
Tôi lúc nào cũng bị đối xử như vậy."
11:35
Many of us experience
microaggressions on a daily basis.
microaggressions on a daily basis.
246
683339
3279
Nhiều người trong chúng ta đối mặt
những xúc phạm nhỏ ấy hàng ngày.
những xúc phạm nhỏ ấy hàng ngày.
11:39
Odds are you may have experienced it,
247
687156
2345
Kỳ lạ là bạn phải trải qua nó,
11:41
whether for your race,
248
689525
1399
chỉ bởi chủng tộc bạn,
11:42
gender,
249
690948
1151
giới tính,
11:44
sexuality
250
692123
1151
xu hướng tình dục
11:45
or religious beliefs.
251
693298
1409
hay đức tin tôn giáo.
11:46
We've all been in situations
where we've witnessed something wrong
where we've witnessed something wrong
252
694731
3133
Chúng ta đều từng rơi vào hoàn cảnh
mà bản thân nhìn thấy điều sai trái
mà bản thân nhìn thấy điều sai trái
11:49
and didn't speak up.
253
697888
1260
nhưng không dám lên tiếng.
11:51
Maybe we weren't equipped
with the tools to respond in the moment.
with the tools to respond in the moment.
254
699172
3657
Có thể do ta không được trang bị kỹ năng
để giải quyết ngay tại lúc đó.
để giải quyết ngay tại lúc đó.
11:54
Maybe we weren't even aware
of our own implicit biases.
of our own implicit biases.
255
702853
3436
Có thể ngay bản thân ta cũng không nhận ra
định kiến của mình.
định kiến của mình.
11:59
We can all agree that bigotry
is unacceptable,
is unacceptable,
256
707466
3119
Chúng ta đều đồng tình rằng
sự phân biệt không nên tồn tại,
sự phân biệt không nên tồn tại,
12:02
but when we see it,
257
710609
1205
nhưng khi ta thấy nó,
12:03
we're silent,
258
711838
1167
ta lại câm lặng,
12:05
because it makes us uncomfortable.
259
713029
1781
bởi nó khiến ta khó chịu.
12:07
But stepping right into that discomfort
260
715834
2154
Nhưng dám lấn sau vào sự khó chịu đó
12:10
means you are also stepping
into the ally zone.
into the ally zone.
261
718012
2568
có nghĩa bạn đang dần trở thành
một người đồng minh.
một người đồng minh.
12:13
There may be over three million
Muslims in America.
Muslims in America.
262
721472
3176
Có khoảng hơn ba triệu người Hồi giáo
sống trên đất Mỹ.
sống trên đất Mỹ.
12:16
That's still just one percent
of the total population.
of the total population.
263
724672
3075
Con số chỉ hơn 1%
của tổng số dân.
của tổng số dân.
12:20
Martin Luther King once said,
264
728966
1601
Martin Luther King từng nói,
12:22
"In the end,
265
730591
1340
"Đến phút cuối,
12:23
we will remember not
the words of our enemies,
the words of our enemies,
266
731955
2506
điều ta nhớ tới không phải
lời nói của kẻ thù,
lời nói của kẻ thù,
12:27
but the silence of our friends."
267
735098
2141
mà là sự im lặng của những người bạn."
12:33
So what made my neighbor
Neal's allyship so profound?
Neal's allyship so profound?
268
741650
3038
Vậy nên điều gì đã khiến cho
sự giúp đỡ của Neal thật vĩ đại?
sự giúp đỡ của Neal thật vĩ đại?
12:37
A couple of things.
269
745313
1320
Có một số nguyên nhân.
12:39
He was there as a neighbor who cared,
270
747170
2157
Ông xuất hiện với tình hàng xóm
ấm áp,
ấm áp,
12:41
but he was also bringing in
his professional expertise and resources
his professional expertise and resources
271
749351
3192
những cũng đã mang sự chuyên nghiệp
và những mối quan hệ ra dùng
và những mối quan hệ ra dùng
12:44
when the moment called for it.
272
752567
1543
đúng lúc cần nhất.
12:46
Others have done the same.
273
754926
1622
Một số khác cũng đã làm tương tự.
12:49
Larycia Hawkins drew on her platform
274
757113
2461
Larycia Hawkins cống hiến theo cách riêng
12:51
as the first tenured African-American
professor at Wheaton College
professor at Wheaton College
275
759598
3488
khi là giáo sư người Mỹ gốc Phi
đầu tiên tại Đại học Wheaton
đầu tiên tại Đại học Wheaton
12:55
to wear a hijab in solidarity
276
763110
1654
đeo hijab thể hiện sự ủng hộ
12:56
with Muslim women who face
discrimination every day.
discrimination every day.
277
764788
2826
với phụ nữ Hồi giáo đang đối mặt
với sự kỳ thị hàng ngày.
với sự kỳ thị hàng ngày.
13:00
As a result, she lost her job.
278
768070
2413
Kết quả là, cô ấy mất việc.
13:03
Within a month,
279
771821
1150
Trong vòng một tháng,
13:04
she joined the faculty
at the University of Virginia,
at the University of Virginia,
280
772995
2523
cô gia nhập một khoa tại Đại học
Virginia,
Virginia,
13:07
where she now works on pluralism,
race, faith and culture.
race, faith and culture.
281
775542
3641
nơi cô ấy hiện đang nghiên cứu về
sự đa dạng, chủng tộc, đức tin và văn hoá.
sự đa dạng, chủng tộc, đức tin và văn hoá.
13:12
Reddit cofounder, Alexis Ohanian,
282
780562
2360
Người đồng sáng lập Reddit,
Alexis Ohanian,
Alexis Ohanian,
13:14
demonstrated that not all active
allyship needs to be so serious.
allyship needs to be so serious.
283
782946
3728
là minh chứng cho việc không phải tất cả
sự giúp đỡ cần phải lớn lao.
sự giúp đỡ cần phải lớn lao.
13:19
He stepped up to support
a 15-year-old Muslim girl's mission
a 15-year-old Muslim girl's mission
284
787057
2876
Ông hỗ trợ nhiệm vụ của
một cô bé Hồi giáo 15 tuổi
một cô bé Hồi giáo 15 tuổi
13:21
to introduce a hijab emoji.
285
789957
2047
giới thiệu biểu tượng cảm xúc hijab.
13:24
(Laughter)
286
792028
1513
(Cười)
13:26
It's a simple gesture,
287
794035
1589
Đó là hành động nhỏ,
13:27
but it has a significant
subconscious impact
subconscious impact
288
795648
2537
nhưng vô tình có ảnh hưởng
đáng kể
đáng kể
13:30
on normalizing and humanizing Muslims,
289
798209
3239
tới việc bình thường hoá và
con người hoá Hồi giáo,
con người hoá Hồi giáo,
13:33
including the community
as a part of an "us"
as a part of an "us"
290
801472
2645
coi cộng đồng đó là một phần
trong "chúng ta"
trong "chúng ta"
13:36
instead of an "other."
291
804141
1684
thay vì "những người khác."
13:39
The editor in chief
of Women's Running magazine
of Women's Running magazine
292
807352
2317
Tổng biên tập tạp chí
Women's Running
Women's Running
13:41
just put the first hijabi to ever be
on the cover of a US fitness magazine.
on the cover of a US fitness magazine.
293
809693
4087
vừa đăng một tấm hình hijab đầu tiên
trên trang bìa một tạp chí thể thao.
trên trang bìa một tạp chí thể thao.
13:47
These are all very different examples
294
815001
1762
Đó là những ví dụ cụ thể
13:48
of people who drew upon
their platforms and resources
their platforms and resources
295
816787
2955
cho những con người dùng sự hiểu biết
và kiến thức chuyên môn
và kiến thức chuyên môn
13:51
in academia, tech and media,
296
819766
2333
trong học thuật, công nghệ
và truyền thông,
và truyền thông,
13:54
to actively express their allyship.
297
822123
2189
để bày tỏ sự giúp đỡ một cách thiết thực.
13:57
What resources and expertise
do you bring to the table?
do you bring to the table?
298
825839
2851
Những kiến thức chuyên môn nào
bạn có thể cống hiến?
bạn có thể cống hiến?
14:01
Are you willing to step
into your discomfort
into your discomfort
299
829589
2076
Bạn có sẵn sàng vượt qua sự e dè
14:03
and speak up when you witness
hateful bigotry?
hateful bigotry?
300
831689
2512
và lên tiếng khi chứng kiến
sự phân biệt?
sự phân biệt?
14:06
Will you be Neal?
301
834826
1347
Bạn có thể như Neal không?
14:09
Many neighbors appeared in this story.
302
837258
2294
Nhiều người hàng xóm xuất hiện
trong câu chuyện.
trong câu chuyện.
14:11
And you, in your respective communities,
all have a Muslim neighbor,
all have a Muslim neighbor,
303
839576
3768
Và bạn, trong cộng đồng mình, đều có
ít nhất một người hàng xóm theo đạo Hồi,
ít nhất một người hàng xóm theo đạo Hồi,
14:15
colleague
304
843368
1153
đồng nghiệp,
14:16
or friend your child plays with at school.
305
844545
2331
hoặc người bạn thời còn đi học.
14:18
Reach out to them.
306
846900
1468
Hãy đến với họ.
14:20
Let them know you stand
with them in solidarity.
with them in solidarity.
307
848392
2576
Cho họ biết rằng bạn
ủng hộ họ
ủng hộ họ
14:23
It may feel really small,
308
851332
1392
Nhiều người nghĩ nó rất nhỏ,
14:24
but I promise you it makes a difference.
309
852748
2795
những tôi đảm bảo sẽ mang lại
sự khác biệt rất lớn.
sự khác biệt rất lớn.
14:29
Nothing will ever bring back
Deah, Yusor and Razan.
Deah, Yusor and Razan.
310
857268
3849
Không gì có thể đem Deah,
Yusor and Razan trở lại.
Yusor and Razan trở lại.
14:33
But when we raise our collective voices,
311
861723
2347
Nhưng khi ta cùng cất tiếng nói,
14:36
that is when we stop the hate.
312
864094
1715
chính là lúc sự kỳ thị bị dập tắt.
14:38
Thank you.
313
866350
1162
Xin cảm ơn.
14:39
(Applause)
314
867536
8297
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Suzanne Barakat - PhysicianWith a voice amplified by unthinkable personal tragedy, Suzanne Barakat speaks out against bigotry and violence against those society deems "different."
Why you should listen
On February 10, 2015, San Francisco doctor Suzanne Barakat received shattering news -- that her brother, Deah Barakat, his wife, Yusor Mohammad Abu-Salha, and her sister Razan, had been shot and killed in Chapel Hill, North Carolina. In spite of the noncommittal reaction of the police, Barakat recognized the shooting for what it really was -- a hate crime.
Since then, Barakat's mission has been to counter Islamophobia with her message of inclusivity, while sounding the alarm that unless we can stem the tide of hate, anyone who society marginalizes as “other” faces an increased risk of violence.
Suzanne Barakat | Speaker | TED.com