ABOUT THE SPEAKERS
Gwynne Shotwell - Space leader
As president and COO of SpaceX, Gwynne Shotwell is responsible for day-to-day operations and for managing all customer and strategic relations.

Why you should listen

Gwynne Shotwell joined SpaceX in 2002 as vice president of business development and built the Falcon vehicle family manifest to more than 70 launches, representing more than $10 billion in business. Shotwell is a member of the SpaceX Board of Directors.
 
Prior to joining SpaceX, Shotwell spent more than 10 years at the Aerospace Corporation, holding positions in space systems engineering and technology and project management. Shotwell was subsequently recruited to be director of Microcosm's space systems division, managing space system technologies, serving on the executive committee and directing corporate business development.
 
In 2014, Shotwell was appointed to the United States Export Import Bank's Advisory Committee and the Federal Aviation Administration’s Management Advisory Council. She has been awarded the World Technology Award for Individual Achievement in Space, has been inducted into the Women In Technology International Hall of Fame and was elected to the honorable grade of Fellow with the American Institute of Aeronautics and Astronautics.
 
SpaceX supports science, technology, engineering and math (STEM) programs locally as well as national engineering programs and competitions. Shotwell has helped raise over $1.4 million for STEM education programs reaching thousands of students nationwide.
Shotwell received, with honors, her bachelor’s and master’s degrees from Northwestern University in mechanical engineering and applied mathematics, and she serves as both a University Trustee and a member of the Advisory Council for Northwestern’s McCormick School of Engineering. She has authored dozens of papers on a variety of space-related subjects.

More profile about the speaker
Gwynne Shotwell | Speaker | TED.com
Chris Anderson - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading.

Why you should listen

Chris Anderson is the Curator of TED, a nonprofit devoted to sharing valuable ideas, primarily through the medium of 'TED Talks' -- short talks that are offered free online to a global audience.

Chris was born in a remote village in Pakistan in 1957. He spent his early years in India, Pakistan and Afghanistan, where his parents worked as medical missionaries, and he attended an American school in the Himalayas for his early education. After boarding school in Bath, England, he went on to Oxford University, graduating in 1978 with a degree in philosophy, politics and economics.

Chris then trained as a journalist, working in newspapers and radio, including two years producing a world news service in the Seychelles Islands.

Back in the UK in 1984, Chris was captivated by the personal computer revolution and became an editor at one of the UK's early computer magazines. A year later he founded Future Publishing with a $25,000 bank loan. The new company initially focused on specialist computer publications but eventually expanded into other areas such as cycling, music, video games, technology and design, doubling in size every year for seven years. In 1994, Chris moved to the United States where he built Imagine Media, publisher of Business 2.0 magazine and creator of the popular video game users website IGN. Chris eventually merged Imagine and Future, taking the combined entity public in London in 1999, under the Future name. At its peak, it published 150 magazines and websites and employed 2,000 people.

This success allowed Chris to create a private nonprofit organization, the Sapling Foundation, with the hope of finding new ways to tackle tough global issues through media, technology, entrepreneurship and, most of all, ideas. In 2001, the foundation acquired the TED Conference, then an annual meeting of luminaries in the fields of Technology, Entertainment and Design held in Monterey, California, and Chris left Future to work full time on TED.

He expanded the conference's remit to cover all topics, including science, business and key global issues, while adding a Fellows program, which now has some 300 alumni, and the TED Prize, which grants its recipients "one wish to change the world." The TED stage has become a place for thinkers and doers from all fields to share their ideas and their work, capturing imaginations, sparking conversation and encouraging discovery along the way.

In 2006, TED experimented with posting some of its talks on the Internet. Their viral success encouraged Chris to begin positioning the organization as a global media initiative devoted to 'ideas worth spreading,' part of a new era of information dissemination using the power of online video. In June 2015, the organization posted its 2,000th talk online. The talks are free to view, and they have been translated into more than 100 languages with the help of volunteers from around the world. Viewership has grown to approximately one billion views per year.

Continuing a strategy of 'radical openness,' in 2009 Chris introduced the TEDx initiative, allowing free licenses to local organizers who wished to organize their own TED-like events. More than 8,000 such events have been held, generating an archive of 60,000 TEDx talks. And three years later, the TED-Ed program was launched, offering free educational videos and tools to students and teachers.

More profile about the speaker
Chris Anderson | Speaker | TED.com
TED2018

Gwynne Shotwell: SpaceX's plan to fly you across the globe in 30 minutes

Гвэн Шатвэл: Планы SpaceX перанесці вас праз увесь свет за 30 хвілін

Filmed:
2,933,173 views

Што новага ў SpaceX? Інжынерка Гвэн Шатвэл была супрацоўніцай нумар сем у першапраходніцкай аэракасмічнай кампаніі Ілана Маска, а цяпер стала ейнай прэзідэнткай. У размове з куратам TED Крысам Андэрсанам яна распавядае пра спаборніцтва па дастаўцы людзей на арбіту а таксама пра наступны вялікі праэкт арганізацыі – BFR (спытайма яе, што гэта значыць). Новая ракета-асілак будуецца, каб перанесці чалавецтва на Марс, пры гэтым яна мае і яшчэ адно магчымае выкарыстанне: падарожжы ў космас для зямлян.
- Space leader
As president and COO of SpaceX, Gwynne Shotwell is responsible for day-to-day operations and for managing all customer and strategic relations. Full bio - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:14
Chris Anderson: So two months ago,
something crazy happened.
0
2801
2817
Крыс Андэрсан: Два месяцы таму
здарылася нешта шалёнае.
00:17
Can you talk us through this, because
this caught so many people's attention?
1
5643
3626
Раскажы, калі ласка, аб гэтым, бо гэта
прыцягнула ўвагу мноства людзей.
Гвэн Шатвэл: Я спачатку прамаўчу,
00:21
Gwynne Shotwell: I'll stay quiet
for the beginning,
2
9294
2388
а потым пачну свой аповед.
00:23
and then I'll start talking.
3
11707
1341
(Відэа) Галасы:
Пяць! Чатыры! Тры! Два! Адзін!
00:25
(Video) Voices: Five, four,
three, two, one.
4
13073
4339
00:29
(Cheering)
5
17436
2120
(Воклічы)
00:31
Woman: Liftoff. Go Falcon Heavy.
6
19580
2736
Жанчына:
Старт! Давай, Falcon Heavy.
00:34
GS: So this was such
an important moment for SpaceX.
7
22930
3262
ГШ: Гэта быў вельмі важны момант
для SpaceX.
00:38
With the Falcon 9
and now the Falcon Heavy,
8
26216
2756
З дапамогай Falcon 9,
а цяпер і Falcon Heavy
00:40
we can launch into orbit
9
28996
2715
мы можам запускаць на арбіту
00:43
any payload that has previously
been conceived or is conceived right now.
10
31735
4872
любыя карысныя грузы,
якія б мы толькі маглі ўявіць.
00:48
We've got a couple of launches
of Falcon Heavy later this year,
11
36631
2953
Ужо сёлета мы мелі
пару запускаў Falcon Heavy.
00:51
so this had to go right.
12
39608
1656
Таму ўсё павінна прайсці добра.
00:53
It was the first time we flew it,
13
41288
2358
А гэта першы раз, калі яны паляцелі,
00:55
and the star of the show, of course,
14
43670
1799
і пачатак шоў:
00:57
brother and sister side boosters landing.
15
45493
2524
бакавыя паскаральнікі адной ракеты
прызямляюцца.
01:00
I was excited.
16
48041
1151
Я была ўсхваляваная.
01:01
(Laughter)
17
49216
1603
(Смех)
01:02
Thanking my team.
18
50843
1151
Дзякую сваёй камандзе.
01:04
By the way, there's maybe
a thousand people
19
52018
2048
Дарэчы, тут недзе тысяча людзей
01:06
standing around me right there.
20
54090
1619
стаіць вакол мяне.
01:08
And Starman.
21
56682
1150
І Зорны чалавек.
01:10
Starman did not steal the show, though --
22
58357
1953
Зорны чалавек не скрадаў шоў,
гэта зрабілі паскаральнікі.
01:12
the boosters did.
23
60334
1246
01:13
CA: (Laughter)
24
61604
1011
КА: (Смех)
01:14
CA: There had to be some payload --
why not put a Tesla into space?
25
62639
3317
КА: Мусіў быць нейкі карысны груз,
чаму б не адправіць у космас Тэсла?
01:17
GS: Exactly. It was perfect.
26
65980
1953
ГШ: Менавіта. Гэта было выдатна.
01:19
CA: Gwynne, let's wind the clock back.
27
67957
2465
КА: Давай адматаем час назад.
01:22
I mean, how did you end up an engineer
and President of SpaceX?
28
70446
4344
Якім чынам ты стала інжынеркай
і прэзідэнткай SpaceX?
01:26
Were you supernerdy as a girl?
29
74814
2269
Ці была ты асаблівым батанам ў дзяцінстве?
ГШ: Мне здаецца, я не была батанам,
01:29
GS: I don't think I was nerdy,
30
77107
1498
01:30
but I was definitely doing the things
that the girls weren't doing.
31
78629
3316
але, бясспрэчна, я рабіла тое,
што дзяўчаты звычайна не робяць.
У трэцім класе
я спытала сваю маці мастачку,
01:33
I asked my mom, who was an artist,
when I was in third grade,
32
81969
3012
01:37
how a car worked,
33
85005
1241
як працуе машына.
01:38
so she had no idea so she gave me
a book, and I read it,
34
86270
3690
Яна не мела аніякага ўяўлення,
таму яна дала мне кнігу, і я прачытала яе.
01:41
and sure enough, my first job
out of my mechanical engineering degree
35
89984
4173
Першая праца ў маім навуковым профілі
па машынабудаванні
01:46
was with Chrysler Motors
in the automotive industry.
36
94181
3472
была звязаная з аўтамабільнай вытворчасцю
на Крайслер Мотарс.
01:49
But I actually got into engineering
not because of that book
37
97677
2886
А насамрэч, я трапіла ў інжынеры
не праз тую кнігу,
але праз тое, што маці ўзяла мяне
на сход Таварыства жанчын інжынерак,
01:52
but because my mom took me
to a Society of Women Engineers event,
38
100587
3084
і я закахалася ў машынабудаўнічую
інжынерку, якая прамаўляла там.
01:55
and I fell in love with
the mechanical engineer that spoke.
39
103695
2781
Яна рабіла вельмі важную працу.
01:58
She was doing really critical work,
40
106500
1793
02:00
and I loved her suit.
41
108317
2042
І я ўпадабала ейны строй.
02:02
(Laughter)
42
110383
1001
(Смех)
02:03
And that's what a 15-year-old
girl connects with.
43
111408
2309
Вось што прыцягвае 15-гадовую дзяўчыну.
02:05
And I used to shy away
from telling that story,
44
113741
2474
Раней мне было сорамна
распавядаць гэтую гісторыю,
02:08
but if that's what caused me
to be an engineer --
45
116239
2286
але калі сапраўды
я стала інжынеркай праз гэта –
02:10
hey, I think we should talk about that.
46
118549
1858
гэй, здаецца, пра гэта варта сказаць!
02:12
CA: Sixteen years ago, you became
employee number seven at SpaceX,
47
120431
5876
КА: Шаснаццаць год таму ты стала
супрацоўніцай нумар сем у SpaceX,
02:18
and then over the next years,
48
126331
1802
а потым праз некалькі год,
02:20
you somehow built a multi-billion-dollar
relationship with NASA,
49
128157
5352
ты нейкім чынам пабудавала зносіны з NASA
на некалькі мільярдаў долараў,
02:25
despite the fact that SpaceX's
first three launches blew up.
50
133533
3825
нягледзячы на тое, што першыя тры
запускі SpaceX скончыліся выбухамі.
02:29
I mean, how on earth did you do that?
51
137382
1876
Якім чынам табе ўдалася гэта?
02:31
GS: So actually, selling rockets
is all about relationships
52
139282
3880
ГШ: Насамрэч продаж ракетаў заўсёды
звязаны з пабудовай зносінаў
02:35
and making a connection
with these customers.
53
143186
2634
і наладжваннем сувязяў з замоўцамі.
02:37
When you don't have a rocket to sell,
54
145844
1817
Калі ў вас няма ракеты на продаж,
02:39
what's really important
is selling your team,
55
147685
2126
то вельмі важна прадаць сваю каманду,
прадаць кемлівасць у бізнэсе
свайго начальніка,
02:41
selling the business savvy of your CEO --
56
149835
2168
02:44
that's not really hard
to sell these days --
57
152027
2366
у нашы дні яе не так цяжка прадаць,
02:46
and basically, making sure
that any technical issue that they have
58
154417
3264
і асноўнае: пераканацца, што мы ў стане
адказаць на ўсе тэхнічныя пытанні
02:49
or any concern,
you can address right away.
59
157705
2119
і развеяць усе сумневы.
02:51
So I think it was helpful
for me to be an engineer.
60
159848
3412
Думаю, мне было карысна быць інжынеркай.
02:55
I think it was helpful to my role
of running sales for Elon.
61
163284
3571
Думаю, гэта дапамагло мне
займацца продажамі для Ілана.
02:58
CA: And currently,
a big focus of the company
62
166879
2405
КА: А на цяперашні момант,
шмат вашай ўвагі
03:01
is, I guess, kind of a race with Boeing
63
169308
2235
звернута да так званай гонкі з Боінгам,
03:03
to be the first to provide
the service to NASA
64
171567
3317
каб стаць першым пастаўшчыком паслуг NASA
03:06
of actually putting humans into orbit.
65
174908
4278
ва ўласна дастаўцы людзей на арбіту.
03:12
Safety considerations obviously
come to the fore, here.
66
180702
3233
Пытанні бяспекі, безумоўна,
набываюць значэнне.
03:15
How are you sleeping?
67
183959
2523
Як вам спіцца?
ГШ: (Смех) Насамрэч, я сплю вельмі добра.
03:18
GS: I actually sleep really well.
I'm a good sleeper, that's my best thing.
68
186506
3973
Спаць я сапраўды мастачка,
гэта мой самы моцны бок.
І ўсё ж, думаю, ночы напярэдадні вылету
03:22
But I think the days leading up
to our flying crew
69
190503
4237
03:26
will probably be a little sleepless.
70
194764
1912
будуць трошкі бяссоннымі.
03:28
But really, fundamentally,
safety comes in the design
71
196700
3376
У сваёй аснове, бяспека
ўвасабляецца на этапе дызайна сістэмы,
03:32
of the system that you're going
to fly people on,
72
200100
2286
што збіраецца панесці чалавека ў палёт,
03:34
and so we've been working for years,
73
202410
1939
мы працавалі гадамі, амаль дзесяцігоддзе,
03:36
actually, almost a decade,
on this technology.
74
204373
2385
над гэтай тэхналогіяй.
03:38
We're taking the Dragon cargo spaceship
75
206782
2232
Мы бярэм грузавы касмічны карабель Dragon
03:41
and we're upgrading it
to be able to carry crew.
76
209038
2738
і абнаўляем яго да здольнасці
ўзяць на борт каманду.
03:43
And as I said, we've been
engineering in these safety systems
77
211800
4023
І, як я казала, мы распрацоўвалі
сістэмы бяспекі
03:47
for quite some time.
78
215847
1588
досыць доўгі час.
03:49
CA: So isn't it that there's one system
that actually allows instant escape
79
217459
4356
КА: А ці не існуе адной сістэмы,
якая дазваляе імгненна ўцякчы
ў выпадку праблемы?
03:53
if there's a problem.
80
221839
1182
ГШ: Так. Яна завецца
стартавая сістэма ўцёку.
03:55
GS: That's right. It's called
the launch escape system.
81
223045
2612
КА: Давайце паглядзім.
03:57
CA: I think we have that. Let's show that.
82
225681
2000
ГШ: У нас ёсць відэа выпрабавання,
якое мы правялі ў 2015-м.
03:59
GS: We've got a video
of a test that we ran in 2015.
83
227705
2451
04:03
So this simulated having
a really bad day on the pad.
84
231062
4106
Тут сімуліравалася вельмі дрэнная сітуацыя
на стартавай пляцоўцы.
Асноўнае, што патрэбна – каб
капсула вызвалілася з гэтага пекла.
04:07
Basically, you want the capsule
to get out of Dodge.
85
235192
2699
04:09
You want it to get away from the rocket
86
237915
2008
Трэба, каб яна аддзялілася ад ракеты,
04:11
that had a bad day right below it.
87
239947
2753
з якой нешта пайшло не так на старце.
Гэта прыклад, калі няспраўнасць
у стартавай пляцоўцы.
04:14
This is if there was an issue on the pad.
88
242724
2028
04:16
We also will be doing
another demonstration later this year
89
244776
2762
Мы таксама зробім іншую дэманстрацыю
пазней у гэтым годзе,
04:19
on if we have an issue
with the rocket during flight.
90
247562
3119
нібыта няспраўнасць была ў самой ракеце
падчас палёту.
04:23
CA: And those rockets have another
potential function as well, eventually.
91
251228
4183
КА: Гэтыя ракеты маюць, відавочна,
яшчэ адну магчымую функцыю.
04:27
GS: Yeah, so the launch escape system
for Dragon is pretty unique.
92
255435
3307
ГШ: Так, стартавая сістэма ўцёку
для Dragon – ўнікальная,
04:30
It's an integrated launch escape system.
93
258766
1905
гэта аб'яднаная стартавая сістэма ўцёку,
04:32
It's basically a pusher,
94
260695
1278
у асноўным – гэта штурхач,
04:33
so the propellant system and the thrusters
are integrated into the capsule,
95
261997
4336
дзе паліўная сістэма і паскаральнік
убудаваныя ў капсулу,
04:38
and so if it detects a rocket problem,
it pushes the capsule away.
96
266357
4107
і калі яна выяўляе праблему ў ракеце,
то выштурхоўвае капсулу вонкі.
04:42
Capsule safety systems in the past
have been like tractor pullers,
97
270488
3801
У мінулым сістэмы бяспекі капсулы
нагадвалі цягачы,
04:46
and the reason we didn't want to do that
98
274313
1976
і прычына, чаму мы не хацелі так рабіць,
04:48
is that puller needs to come off before
you can safely reenter that capsule,
99
276313
3651
у тым, што цягачу неабходна адлучыцца
да таго, як вы зможаце пакінуць капсулу,
04:51
so we wanted to eliminate, in design,
that possibility of failure.
100
279988
4473
гэтак, мы хацелі яшчэ на ўзроўні дызайну
пазбегнуць магчымасць памылкі.
04:57
CA: I mean, SpaceX has made
the regular reusability of rockets
101
285084
4429
КА: SpaceX зрабіла паўторнае
выкарыстанне ракет
05:01
seem almost routine,
102
289537
2165
амаль што штодзённым,
што значыць, вы ажыццявілі
нешта такое,
05:03
which means you've done something
103
291726
1652
05:05
that no national
space program, for example,
104
293402
2660
на што аніякая
дзяржаўная касмічная праграма
05:08
has been able to achieve.
105
296086
2012
не была здольная.
05:10
How was that possible?
106
298122
1634
Як гэта магчыма?
05:12
GS: I think there's a couple of things --
107
300423
2706
ГШ: Думаю, на гэта ёсць пара прычынаў,
05:15
there's a million things, actually --
108
303153
2063
насамрэч, ёсць процьма прычынаў...
05:17
that have allowed SpaceX to be successful.
109
305240
2920
якія дазволілі SpaceX стаць паспяховай.
05:20
The first is that we're kind of standing
on the shoulders of giants. Right?
110
308184
3642
Найперш, мы нібыта
стаялі на плячах волатаў. Так?
05:23
We got to look at the rocket industry
and the developments to date,
111
311850
4556
Мы паглядзелі на ракетную прамысловасць
і сучасныя распрацоўкі,
05:28
and we got to pick the best ideas,
112
316430
2427
і ўзялі найлепшыя ідэі,
05:30
leverage them.
113
318881
1807
развілі іх.
05:32
We also didn't have technology
that we had to include
114
320712
4027
А яшчэ не было такой тэхналогіі,
якую б мы вымушаныя былі ўжываць
05:36
in our vehicle systems.
115
324763
1416
у нашых сістэмах рухавіка.
05:38
So we didn't have to design
around legacy components
116
326203
3832
Такім чынам, мы не былі абавязаныя
будаваць нешта з састарэлых элементаў,
05:42
that maybe weren't the most reliable
or were particularly expensive,
117
330059
3191
якія б маглі быць не самымі надзейнымі
ці быць вельмі дарагімі,
05:45
so we really were able to let physics
drive the design of these systems.
118
333274
4060
гэтак мы змаглі дазволіць фізіцы
вызначаць пабудову гэтых сістэм.
КА: Былі і іншыя праграмы,
якія пачыналі з чыстага аркуша.
05:49
CA: I mean, there are other programs
started from scratch.
119
337358
2715
05:52
That last phrase you said there,
you let physics drive the design,
120
340097
3348
Той ваш апошні сказ:
вы дазволілі фізіцы вызначаць пабудову,
05:55
what's an example of that?
121
343469
2372
прывяздзіце прыклад гэтага?
05:57
GS: There's hundreds of examples,
actually, of that,
122
345865
3119
ГШ: Насамрэч, прыкладаў гэтага
проста сотні,
06:01
but basically, we got to construct
the vehicle design
123
349008
4380
нам давялося канструяваць
пабудову рухавіка,
06:05
from, really, a clean sheet of paper,
124
353412
2064
сапраўды, з чыстага аркуша паперы,
06:07
and we got to make decisions
that we wanted to make.
125
355500
3856
і мы прымалі рашэнні,
якія захацелі прыняць.
Архітэктура паліўнага бака
мае форму звычайнага купала.
06:11
The tank architecture --
it's a common dome design.
126
359380
2769
Гэта як дзве піўныя бляшанкі,
адна на другой, па сутнасці,
06:14
Basically it's like two beer cans
stacked together,
127
362173
2571
06:16
one full of liquid oxygen,
128
364768
1610
адна – поўная вадкім кіслародам,
06:18
one full of RP,
129
366402
2119
іншая – ракетным палівам,
06:20
and that basically saved weight.
130
368545
2634
і гэта істотна зменшыла вагу.
06:23
It allowed us to basically take
more payload for the same design.
131
371203
4644
Па сутнасці, гэта дазволіла нам узяць
больш карыснага грузу пры той жа пабудове.
06:27
One of the other elements of the vehicle
that we're flying right now
132
375871
3395
Яшчэ адзін хітрык у рухавіку,
на якім мы зараз лётаем,
06:31
is we do use densified
liquid oxygen and densified RP,
133
379290
3336
у тым, што мы выкарыстоўваем
сціснутыя кісларод і ракетнае паліва,
06:34
so it's ultracold,
134
382650
1441
яны – звышхалодныя,
06:36
and it allows you to pack
more propellent into the vehicle.
135
384115
4728
і гэта ўтрамбоўвае, дазваляе змясціць
яшчэ больш паліва ў ракеце-носьбіце.
06:40
It is done elsewhere,
136
388867
1481
Такое робяць паўсюль,
06:42
probably not to the degree that we do it,
137
390372
2278
магчыма, не ў такой ступені, як мы робім,
але гэта значна пашырае
магчымасці ракеты-носьбіта,
06:44
but it adds a lot
of margin to the vehicle,
138
392674
2001
06:46
which obviously adds reliability.
139
394699
2218
што, відавочна, дадае надзейнасці.
06:48
CA: Gwynne, you became President
of SpaceX 10 years ago, I think.
140
396941
4436
КА: Гвэн, вы сталі прэзідэнтам SpaceX
10 год таму, мне здаецца.
06:53
What's it been like to work
so closely with Elon Musk?
141
401401
3515
Як гэта было, працаваць
так блізка з Іланам Маскам?
06:57
GS: So I love working for Elon.
142
405408
2447
ГШ: Я люблю працаваць на Ілана.
06:59
I've been doing it for 16 years
this year, actually.
143
407879
2461
Сёлета будзе ўжо 16 год.
07:02
I don't think I'm dumb enough
to do something for 16 years
144
410364
3435
Мне здаецца, я не настолькі дурная,
каб цягам 16 год рабіць нешта,
07:05
that I don't like doing.
145
413823
1976
што мне не даспадобы рабіць.
07:07
He's funny
146
415823
1920
Ён пацешны,
07:09
and fundamentally without
him saying anything
147
417767
3148
і ў прынцыпе, нават не кажучы анічога,
07:12
he drives you to do your best work.
148
420939
2766
ён стымулюе вас зрабіць
сваю працу як найлепей.
Яму не трэба казаць ані слоўца.
07:16
He doesn't have to say a word.
149
424300
1443
07:17
You just want to do great work.
150
425767
1856
Проста табе хочацца працаваць выдатна.
07:20
CA: You might be the person
best placed to answer this question,
151
428101
3011
КА: Маё наступнае пытанне лепш
адрасаваць асобе з вашай пасадай,
07:23
which has puzzled me,
152
431136
1493
гэта даўно мяне цікавіць,
07:24
which is to shed light
on this strange unit of time
153
432653
3482
давайце пральем трохі святла
на такую дзіўную адзінку часу,
07:28
called "Elon time."
154
436159
2776
званую "час Ілана".
07:30
For example, last year,
I asked Elon, you know,
155
438959
3161
Напрыклад, летась я спытаў Ілана,
07:34
when Tesla would
auto-drive across America,
156
442144
3444
калі Тэсла будзе ездзіць
беспілотна па Амерыцы,
07:37
and he said by last December,
157
445612
2325
і ён адказаў: "у мінулым снежні",
07:39
which is definitely true,
if you take Elon time into account.
158
447961
4304
гэта менавіта так і ёсць,
калі прыняць да ведама час Ілана.
07:44
So what's the conversion ratio
between Elon time and real time?
159
452289
4579
Дык вось, які каэфіцэнт паміж
часам Ілана і сапраўдным часам?
07:48
(Laughter)
160
456892
1007
(Смех)
07:49
GS: You put me
in a unique position, Chris.
161
457923
2010
ГШ: Адразу і не ведаю, як адказаць, Крыс.
07:51
Thanks for that.
162
459957
1868
Дзякуй за гэта.
07:53
There's no question that Elon
is very aggressive on his timelines,
163
461849
3096
Бясспрэчна, у Ілана вельмі дзікія графікі,
07:56
but frankly, that drives us
to do things better and faster.
164
464969
4533
але, па праўдзе, гэта вымушае нас
працаваць лепей і хутчэй.
Я думаю, што ўвесь час і ўсе грошы свету
08:01
I think all the time
and all the money in the world
165
469526
2388
08:03
does not yield the best solution,
166
471938
1865
не дадуць такога выніку,
08:05
and so putting that pressure on the team
to move quickly is really important.
167
473827
4746
таму, прымушаць каманду рухацца хутка –
гэта сапраўды вельмі важна.
08:11
CA: It feels like you play
kind of a key intermediary role here.
168
479531
3018
КА: Падаецца, вы займаеце ролю
самага важнага пасярэдніка.
08:14
I mean, he sets these crazy goals
that have their impact,
169
482573
4487
То бок, ён ставіць гэтыя дзікія мэты,
што прыносіць плён,
08:19
but, in other circumstances,
might blow up a team
170
487084
3494
але пры іншых умовах,
можа раздзьмуць каманду
08:22
or set impossible expectations.
171
490602
2086
або выставіць немагчымыя чаканні.
08:24
It feels like you've found a way
of saying, "Yes, Elon,"
172
492823
3429
Падаецца, вы зайшлі спосаб сказаць
"Так, Ілан", а потым
08:28
and then making it happen
in a way that is acceptable
173
496648
2477
выканаць усё прымальным чынам
08:31
both to him and to your company,
to your employees.
174
499150
2927
і для яго, і для кампаніі,
і вашых супрацоўнікаў.
08:34
GS: There is two really important
realizations for that.
175
502296
3653
ГШ: У мяне два сродкі, як зрабіць гэта.
08:37
First of all, when Elon says something,
you have to pause
176
505973
4610
Перш за ўсё, калі Ілан кажа нешта,
трэба ўзяць паўзу,
08:42
and not immediately blurt out,
"Well, that's impossible,"
177
510607
4075
і не выпальваць адразу
"Гэта немагчыма",
ці "Мы ніякім чынам не зможам
здзейсніць гэта", "Я не ведаю, як".
08:46
or, "There's no way we're going
to do that. I don't know how."
178
514706
2965
08:49
So you zip it, and you think about it,
179
517695
1842
Ты зачыняеш рот і мяркуеш пра гэта,
08:51
and you find ways to get that done.
180
519561
1848
і знаходзіш спосабы гэта зрабіць.
08:53
And the other thing I realized,
181
521801
2257
І яшчэ адна рэч, каторую я ўсвядоміла,
08:56
and it made my job satisfaction
substantially harder.
182
524082
3035
што зрабіла маю задаволенасць працай
значна цяжэйшай.
08:59
So I always felt like my job
was to take these ideas
183
527141
4960
Мне здавалася, што мая праца ў тым,
каб браць ягоныя ідэі
09:04
and kind of turn them into company goals,
make them achievable,
184
532125
3483
і пераўвасабляць іх у мэты кампаніі,
рабіць іх дасягальнымі,
09:07
and kind of roll the company over
from this steep slope, get it comfortable.
185
535632
4602
і нібыта перакатваць кампанію праз
стромкі пагорак, рабіць гэта зручна.
09:12
And I noticed every time
I felt like we were there,
186
540258
3039
І кожны раз, калі я адчувала,
што ўсё гатова, я заўважала,
09:15
we were rolling over,
people were getting comfortable,
187
543321
3313
што мы адольваем гару,
людзям становіцца зручна,
09:18
Elon would throw something out there,
188
546658
1762
Ілан падкідае нешта такое,
09:20
and all of a sudden, we're not comfortable
189
548444
2143
што раптам ўсім становіцца нязручна,
09:22
and we're climbing that steep slope again.
190
550611
2317
і мы зноў караскаемся на стромкі пад'ём.
09:24
But then once I realized
that that's his job,
191
552952
2626
Але аднойчы я ўсвядоміла,
што ў гэтым ягоная праца,
09:27
and my job is to get the company
close to comfortable
192
555602
3322
а мая – у тым, каб кампаніі было
больш-менш зручна,
09:30
so he can push again
and put us back on that slope,
193
558948
2709
то бок, ён насядае зноў
і заганяе нас на гэты пагорак,
09:33
then I started liking my job a lot more,
194
561681
1971
тады я стала любіць маю працу яшчэ больш,
09:35
instead of always being frustrated.
195
563676
2089
замест таго, каб заўсёды быць знясіленай.
09:37
CA: So if I estimated
that the conversation ratio
196
565789
3301
КА: Я ацаніў той каэфіцыент
09:41
for Elon time to your time is about 2x,
197
569114
2293
паміж часам Ілана і тваім недзе як 2х,
09:43
am I a long way out there?
198
571431
2920
ці далёкі я да праўды?
09:46
GS: That's not terrible,
and you said it, I didn't.
199
574375
2564
ГШ: Добра, што ты гэта сказаў, а не я.
09:48
(Laughter)
200
576963
1991
(Смех)
09:50
CA: You know, looking ahead,
201
578978
1999
КА: Ведаеш, калі паглядзець наперад,
09:53
one huge initiative
202
581001
1668
ёсць адна вялікая праграма,
09:54
SpaceX is believed to be,
rumored to be working on,
203
582693
3006
якой, быццам бы, займаецца SpaceX,
09:57
is a massive network of literally
thousands of low earth orbit satellites
204
585723
6555
паводле якой, агромністая сетка з фактычна
тысяч спадарожнікаў на нізкай арбіце,
10:04
to provide high-bandwidth,
low-cost internet connection
205
592302
3515
забяспечыць высокахуткасную, танную
сувязь з Інтэрнэтам
10:07
to every square foot of planet earth.
206
595841
2365
на ўсёй плошчы планеты Зямля.
10:10
Is there anything
you can tell us about this?
207
598230
2234
Ці можаш ты нешта расказаць
пра гэта?
10:12
GS: We actually don't chat very much
about this particular project,
208
600488
4102
ГШ: Насмрэч, мы не балбочам шмат
што датычна ўласна гэтага праэкта,
10:16
not because we're hiding anything,
209
604614
1690
не таму што мы хаваем нешта,
а таму, што гэта, мабыць,
адзін з самых складаных,
10:18
but this is probably
one of the most challenging
210
606328
2246
10:20
if not the most challenging
project we've undertaken.
211
608598
2538
калі не самы складаны,
праект, якім мы займаемся.
10:23
No one has been successful
212
611160
1842
Пакуль яшчэ ніхто не даў рады
10:25
deploying a huge constellation
for internet broadband,
213
613026
3581
размясціць вялікае сузор'е
дзеля шырокаполаснага Інтэрнэту,
10:28
or basically for satellite internet,
214
616631
2299
фактычна, для спадарожнікавага Інтэрнэту,
10:30
and I don't think physics
is the difficulty here.
215
618954
2615
і я не думаю, што праблема
ўпіраецца ў фізіку.
10:33
I think we can come up
with the right technology solution,
216
621593
2876
Я думаю, мы падбярэм правільнае
тэхнічнае развязанне,
аднак нам яшчэ трэба
пабудаваць бізнэс на гэтым,
10:36
but we need to make a business out of it,
217
624493
2260
10:38
and it'll cost the company
about 10 billion dollars or more
218
626777
3587
гэта будзе каштаваць кампаніі
недзе з 10 мільярдаў даляраў ці больш,
10:42
to deploy this system.
219
630388
1761
каб разгарнуць падобную сістэму.
10:44
And so we're marching steadily along
220
632173
4061
А мы няўхільна маршыруем далей,
10:48
but we're certainly
not claiming victory yet.
221
636258
2365
хаця, вядома, яшчэ не абвяшчаем перамогу.
10:50
CA: I mean, the impact of that,
obviously, if that happened to the world,
222
638647
3429
КА: Думаю, калі гэтак станецца,
10:54
of connectivity everywhere,
would be pretty radical,
223
642100
3388
што падлучыцца можна будзе дзе заўгодна,
то змены будуць вельмі значныя,
10:57
and perhaps mainly for good --
224
645512
1493
і, збольшага добрыя.
10:59
I mean, it changes a lot
if suddenly everyone can connect cheaply.
225
647029
3815
Па-мойму, гэта зменіць шмат што,
калі кожны зможа падлучыцца танна.
11:02
GS: Yeah, there's no question
it'll change the world.
226
650868
2477
ГШ: Так, безумоўна, гэта зменіць свет.
11:05
CA: How much of a worry is it,
227
653369
1848
КА: А ці шмат непакою выклікае,
11:07
and how much of a drag
on the planning is it,
228
655241
2183
і ці не марудзіць планаванні,
11:09
are concerns just about space junk?
229
657448
1985
праблемы касмічнага смецця?
Людзі вельмі хвалюцца аб гэтым.
11:11
People worry a lot about this.
230
659457
1468
Наперадзе значнае павышэнне агульнай
колькасці спадарожнікаў на арбіце.
11:12
This would a huge increase in the total
number of satellites in orbit.
231
660949
3343
11:16
Is that a concern?
232
664316
1151
Ці гэта праблема?
11:17
GS: So space debris is a concern,
there's no question --
233
665491
3681
ГШ: Так, касмічнае смецце – гэта праблема,
у гэтым няма сумненняў,
11:21
not because it's so likely to happen,
234
669196
2515
не таму, што гэта вельмі імаверна,
11:23
but the consequences of it happening
are pretty devastating.
235
671735
3894
а таму, што наступствы гэтага
проста катастрафічныя.
11:27
You could basically spew
a bunch of particles in orbit
236
675653
3766
Можна выкінуць жменю часцінак,
11:31
that could take out that orbit
from being useful for decades or longer.
237
679443
5158
якія не дазволяць выкарыстоўваць арбіту
з дзесяцігоддзе ці, нават, даўжэй.
11:36
So as a matter of fact,
238
684625
1818
Такім чынам,
11:38
we are required to bring down
our second stage after every mission
239
686467
3879
мы абвязкова мусім апускаць
другую ступень пасля кожнай місіі,
11:42
so it doesn't end up being
a rocket carcass orbiting earth.
240
690370
4127
каб яна не пераўтварылася ў шкілет ракеты,
які абарачаецца вакол Зямлі.
11:46
So you really need to be
a good steward of that.
241
694521
2816
Так што гэта сапраўды трэба даглядаць.
11:50
CA: So despite
the remarkable success there
242
698398
4100
КА: Атрымліваецца, нягледзячы на
значны поспех з ракетай Falcon Heavy,
11:54
of that Falcon Heavy rocket,
243
702522
3347
11:57
you're actually not focusing on that
as your future development plan.
244
705893
3248
Вы, насамрэч, не засяроджвайцеся на гэтым
у сваіх будучых планах.
12:01
You're doubling down
to a much bigger rocket
245
709165
2991
Вы робіце падвойную стаўку на
куды большую ракету
12:04
called the BFR,
246
712180
1508
званую BFR,
12:05
which stands for ...
247
713712
1770
што значыць...
ГШ: Big Falcon Rocket.
[вялікая ракета "Сокал"]
12:07
GS: It's the Big Falcon Rocket.
CA: The Big Falcon Rocket, that's right.
248
715506
4333
КА: Big Falcon Rocket, менавіта так.
(Смех)
12:11
(Laughter)
249
719863
1666
Якая бізнэс задума стаіць за гэтым?
12:13
What's the business logic of doing this
250
721553
2670
12:16
when you invested all that
in that incredible technology,
251
724247
3298
Калі вы інвеставалі ўсё ў гэтую
неверагодную тэхналогію,
12:19
and now you're just going
to something much bigger. Why?
252
727569
2828
а цяпер збіраецеся зрабіць
нешта яшчэ большае. Чаму?
ГШ: Насамрэч, мы атрымалі некалькі ўрокаў
12:22
GS: Actually, we've learned some lessons
253
730421
1912
12:24
over the duration where we've
been developing these launch systems.
254
732357
3687
пакуль распрацоўвалі тыя сістэмы запуску.
12:28
What we want to do is not introduce
a new product before we've been able
255
736068
4880
На гэты раз мы не збіраемся паказваць
новы прадукт, да таго як мы
12:32
to convince the customers that this
is the product that they should move to,
256
740972
3579
пераканаем кліентаў, што гэта тое,
на што ім варта перайсці,
12:36
so we're working on
the Big Falcon Rocket now,
257
744575
3372
мы працуем зараз над Big Falcon Rocket,
12:39
but we're going to continue
flying Falcon 9s and Falcon Heavies
258
747971
3015
але мы збіраемся працягваць палёты
на Falcon 9 і Falcon Heavy,
12:43
until there is absolute
widespread acceptance of BFR.
259
751010
3071
пакуль усе не прымуць патрэбу ў BFR.
12:46
But we are working on it right now,
260
754867
1928
Мы працуем над ёй ужо зараз,
12:48
we're just not going to cancel
Falcon 9 and Falcon Heavy
261
756819
3230
мы не збіраемся проста скасаваць
Falcon 9 і Falcon Heavy
12:52
and just put in place BFR.
262
760073
2904
і замяніць іх BFR.
12:55
CA: The logic is that BFR is what you need
to take humanity to Mars?
263
763001
4499
КА: Сутнасць такая: BFR - тое, што трэба,
каб адправіць чалавека на Марс?
12:59
GS: That's correct.
264
767524
1229
ГШ: Гэта так.
13:00
CA: But somehow, you've also found
other business ideas for this.
265
768777
4110
КА: Але ж вам трэба знайсці і іншыя
бізнэс-ідэі для гэтага.
ГШ: Так. BFR можа дастаўляць спадарожнікі,
якія мы ўжо зараз дастаўляем на арбіту,
13:04
GS: Yes. BFR can take the satellites
that we're currently taking to orbit
266
772911
3472
13:08
to many orbits.
267
776407
1233
на многія арбіты.
13:09
It allows for even a new class
of satellites to be delivered to orbit.
268
777664
5325
Гэта дазволіць дастаўляць на арбіту
цэлы новы клас спадарожнікаў.
13:15
Basically, the width, the diameter
of the fairing is eight meters,
269
783013
3626
Шырыня, дыяметр абцякальніка –
восем метраў,
13:18
so you can think about
what giant telescopes
270
786663
2349
вы можаце ўявіць, які вялізарны тэлескоп
13:21
you can put in that fairing,
in that cargo bay,
271
789036
3420
можна ўпакаваць ў гэты абцякальнік,
у ягоны грузавы адсек,
13:24
and see really incredible things
272
792480
2095
і ўбачыць проста неверагодныя рэчы
13:26
and discover incredible things in space.
273
794599
2269
і выявіць неверагодныя рэчы ў космасе.
13:28
But then there are some
residual capabilities
274
796892
2182
Але ёсць яшчэ і некаторыя
рэштавыя магчымасці, дзякуючы BFR.
13:31
that we have out of BFR as well.
275
799098
2308
13:33
CA: A residual capability?
GS: It's a residual capability.
276
801430
2772
КА: Рэштавая магчымасць?
ГШ: Так, рэштавая магчымасць.
13:36
CA: Is that what you call this?
Talk about what the heck this is.
277
804226
3109
КА: Вы гэта так называеце?
Распавядзіце больш, што гэта за чорт.
13:39
Oh wait a sec --
278
807360
1151
А, пачакайце хвілінку --
13:40
GS: That's Falcon Heavy.
279
808535
1171
ГШ: Гэта Falcon Heavy.
13:41
That's worth pointing out, by the way.
280
809730
1811
На гэта варта звярнуць увагу, дарэчы.
13:43
What a beautiful rocket,
281
811565
1411
Якая прыгожая ракета,
13:45
and that hangar could just fit
the Statue of Liberty in it,
282
813000
4960
ейны ангар мог бы змясціць Статую Свабоды,
13:49
so you get a sense of size
of that Falcon Heavy Rocket.
283
817984
4396
так, вы ўяўляеце трохі,
які памер мае Falcon Heavy.
13:54
CA: And the fact that
there are 27 engines there.
284
822404
2476
КА: І той факт, што ў яе 27 рухавікоў.
13:56
That's part of the design principle
285
824904
1667
Гэта частка прынцыпу пабудовы,
13:58
that you, rather than just
inventing ever bigger rockets,
286
826595
3229
замест таго, каб вынаходзіць
яшчэ большыя ракеты,
14:01
you team them up.
287
829848
1150
вы яднаеце іх разам.
14:03
GS: It's exactly this residual capability.
288
831014
2086
ГШ: У гэтым і ёсць рэштавая магчымасць.
14:05
We developed the Merlin engine
for the Falcon 1 launch vehicle.
289
833124
3018
Мы распрацавалі рухавік Merlin
для ракеты-носбіта Falcon 1.
14:08
We could have tossed that engine
290
836166
1766
Мы маглі выкінуць гэты рухавік
14:09
and built an entirely new engine
for the Falcon 9.
291
837956
2961
і збудаваць абсалютна новы рухавік
для Falcon 9.
14:12
It would have been called
something different,
292
840941
2178
Тады б гэта называлася неяк па-іншаму,
бо Falcon 9 – гэта 9 рухавікоў Merelin,
14:15
because Falcon 9 is nine Merlin engines,
293
843143
1905
але замест таго, каб выдаткаваць
мільярд даляраў на новенечкі рухавік,
14:17
but instead of spending a billion dollars
on a brand new engine,
294
845072
3039
14:20
we put nine of them together
on the back end of Falcon 9.
295
848135
3186
мы проста злучылі дзевяць такіх
на спіне ў Falcon 9.
14:23
Residual capability:
glue three Falcon 9s together
296
851345
3080
Рэштавая магчымасць:
склей разам тры Falcon 9 разам
14:26
and you have the largest
operational rocket flying.
297
854449
3119
і атрымай найбольшую дзейсную ракету.
14:29
And so it was expensive to do,
298
857592
1809
І хоць атрымалася дорага,
14:31
but it was a much more efficient path
than starting from scratch.
299
859425
3226
гэта быў куды больш эфектыўны шлях,
чым пачаць усё па-новаму.
14:34
CA: And the BFR is the equivalent
of how much bigger than that,
300
862675
3861
КА: А наколькі большым будзе BFR?
14:38
in terms of its power?
301
866560
1151
Па магутнасці?
ГШ: Падаецца, BFR будзе недзе
ў два з паловай разы большы.
14:39
GS: BFR is about, I believe,
two and half times the size of this.
302
867735
3120
14:42
CA: Right, and so that allows you --
303
870879
1977
КА: Так, і гэта дазволіць вам –
14:44
I mean, I still don't really believe
this video that we're about to play here.
304
872880
3687
я ўсё яшчэ не да канца веру ў тое відэа,
якое мы неўзабаве запусцім.
Што гэта яшчэ такое?
[літаральна: што гэта на Зямлі]
14:48
What on earth is this?
305
876591
1851
14:50
GS: So it currently is on earth,
306
878863
2859
ГШ: У гэты момант яно на Зямлі,
14:53
but this is basically
space travel for earthlings.
307
881746
3132
але па сутнасці гэта
касмічныя падарожжы для зямлянаў.
14:56
I can't wait for this residual capability.
308
884903
2221
Не магу дачакацца гэтай
рэштавай магчымасці.
14:59
Basically, what we're going to do
is we're going to fly BFR like an aircraft
309
887148
4656
Па сутнасці мы што збіраемся зрабіць:
запускаць BRF як самалёт
15:03
and do point-to-point travel on earth,
310
891828
2586
і выконваць падарожжы
з пункта ў пункт на Зямлі,
15:06
so you can take off
from New York City or Vancouver
311
894438
4027
так што вы зможаце выляцець
з Нью-Ёрка або Ванкувера
15:10
and fly halfway across the globe.
312
898489
2038
і праляцець палову зямной кулі.
15:12
You'll be on the BFR for roughly
half an hour or 40 minutes,
313
900551
4015
На борце BFR вы прабудзеце недзе
з 30-40 хвілін,
15:16
and the longest part --
yeah, it's so awesome.
314
904590
2444
і самая доўгая частка –
так, гэта так цудоўна.
15:19
(Applause)
315
907058
1092
(Апладысменты)
15:20
The longest part of that flight
is actually the boat out and back.
316
908174
4193
Самая доўгая частка ўсяго палёту
гэта, уласна, пасадка і высадка.
15:24
(Laughter)
317
912391
1001
(Смех)
15:25
CA: I mean. Gwynne, come on,
this is awesome, but it's crazy, right?
318
913416
3402
КА: Так, Гвэн, слухай,
гэта ўсё цудоўна, але і шалёна, не?
15:28
This is never going to actually happen.
319
916842
2850
Гэта ж ніколі не адбудзецца.
15:31
GS: Oh no, it's definitely
going to happen.
320
919716
2019
ГШ: Вой не, гэта абавязкова адбудзецца.
15:33
This is definitely going to happen.
321
921759
1667
Гэта абавязкова абдудзецца.
15:35
CA: How?
322
923450
1151
КА: Якім чынам?
15:36
(Applause)
323
924625
4134
(Апладысменты)
15:40
So first of all, countries are going
to accept this incoming missile --
324
928783
4256
Перш за ўсё, краіны мусяць прыняць
гэты лятучы снарад...
15:45
(Laughter)
325
933063
1001
(Смех)
15:46
GS: Chris, so can you imagine
us trying to convince a federal range,
326
934088
4341
ГШ: Крыс, значыць ты ўяўляеш, як мы
спрабуем пераканаць федэральнае кола,
15:50
Air Force bases to take the incomers?
327
938453
2143
Базы Паветраных Сілаў прыняць ракеты?
15:52
Because we're doing it now,
regularly, right?
328
940620
2180
Бо мы ўжо цяпер гэта робім пастаянна, так?
15:54
We're bringing the first stages back,
329
942824
1801
Мы вяртаем назад першыя ступені,
мы прызямляем іх на федэральную маёмасць
на базе Паветраных Сілаў.
15:56
and we're landing them
on federal property on an Air Force base.
330
944649
3007
Я думаю мы зможам, не ведаю дакладна,
15:59
So I think doing it, I don't know,
331
947680
1745
16:01
10 kilometers out from a city, maybe
it's only five kilometers out from a city.
332
949449
3729
10 кіламетраў ад горада, можа ўсяго 5.
16:05
CA: So how many passengers
can possibly afford the fortune
333
953202
2815
КА: А якую колькасць пасажыраў зможа
ахапіць шчасце касмічных палётаў?
16:08
of flying by space?
334
956041
1019
16:09
GS: So the first BFR is going to have
roughly a hundred passengers.
335
957132
5008
ГШ: Першая BFR будзе мець
недзе з сотню пасажыраў.
16:14
And let's talk a little bit
about the business.
336
962165
2198
І давайце трошкі пагаворым пра бізнэс.
16:16
Everyone thinks rockets
are really expensive,
337
964387
2142
Усе думаюць, што ракеты –
гэта вельмі дорага,
16:18
and to a large degree they are,
338
966554
1539
і ў вялікай ступені, гэта так,
дык якім чынам мы зможам спаборнічаць
з білетамі на самалёты?
16:20
and how could we possibly compete
with airline tickets here?
339
968463
2810
Але калі падумаць:
такую паездку можна здзейсніць
16:23
But if you think about it,
if I can do this trip
340
971298
2315
16:25
in half an hour to an hour,
341
973638
2929
за паўгадзіны-гадзіну,
16:28
I can do dozens of these a day, right?
342
976591
2956
Можна зрабіць тузіны іх за дзень, так?
16:31
And yet, a long-haul aircraft
can only make one of those flights a day.
343
979571
3622
Калі ўзяць дальнюю авіацыю, то яна
зможа здзейсніць толькі адзін такі палёт.
16:35
So even if my rocket
was slightly more expensive
344
983217
2309
Такім чынам, калі мая ракета
трошкі даражэйшая,
16:37
and the fuel is
a little bit more expensive,
345
985550
2036
і паліва трошкі даражэйшае,
16:39
I can run 10x at least
what they're running in a day,
346
987611
2900
Я магу запусцкаць сама
у 10 разоў больш рэйсаў за дзень,
16:42
and really make the revenue
that I need to out of that system.
347
990536
3491
і атрымаць прыбытак, каторы хачу,
ад гэтай сістэмы.
16:46
CA: So you really believe this is going
to be deployed at some point
348
994051
3274
КА: То бок, вы сапраўды верыце,
што гэта некалі адбудзецца
16:49
in our amazing future. When?
349
997349
1669
ў нашай чароўнай будучыні. Калі?
16:51
GS: Within a decade, for sure.
350
999042
1843
ГШ: Цягам дзесяцігоддзя, дакладна.
16:53
CA: And this is Gwynne time or Elon time?
351
1001495
2618
КА: Гэта ў часе Гвэн ці ў часе Ілана?
ГШ: У часе Гвэн. Я перакананая,
Ілан захоча, каб мы рухаліся хутчэй.
16:56
GS: That's Gwynne time.
I'm sure Elon will want us to go faster.
352
1004137
3072
16:59
(Laughter)
353
1007233
1245
(Смех)
17:01
CA: OK, that's certainly amazing.
354
1009056
4111
КА: Ну добра, насамрэч, гэта ашаламляльна.
17:05
(Laughter)
355
1013191
1621
(Смех)
17:06
GS: I'm personally invested in this one,
because I travel a lot
356
1014836
3044
ГШ: Я асабіста ўклалася ў гэта,
бо я шмат вандрую
17:09
and I do not love to travel,
357
1017904
1368
і я не люблю вандраваць,
17:11
and I would love to get to see
my customers in Riyadh,
358
1019296
3587
і я бы хацела трапіць на сустрэчу
з заказчыкамі ў Эр-Рыядзе,
17:14
leave in the morning
and be back in time to make dinner.
359
1022907
3218
выехаўшы ранкам
і быць дома ўжо да абеду.
17:18
CA: So we're going to test this out.
360
1026149
1769
КА: Вы збіраецеся пратэставаць гэта?
17:19
So within 10 years,
an economy price ticket,
361
1027942
2770
Значыць, праз 10 год,
білет коштам эканом-класа,
17:22
or, like, a couple thousand dollars
per person to fly New York to Shanghai.
362
1030736
5650
недзе з пару тысячаў даляраў з асобы,
каб даляцець з Нью-Ёрка да Шанхая.
17:28
GS: Yeah, I think it'll be between
economy and business,
363
1036410
3110
ГШ: Так, я думаю, будзе нешта паміж
эканом і бізнэс-класам,
17:31
but you do it in an hour.
364
1039544
1398
але вы даберацеся за гадзіну.
17:32
CA: Yeah, well, OK,
that is definitely something.
365
1040966
2777
КА: Так, добра, гэта сапраўды нешта.
17:35
(Laughter)
366
1043767
1001
(Смех)
17:36
And meanwhile, the other use
of BFR is being developed
367
1044792
3339
І між тым, распрацоўваюцца іншыя спосабы
выкарыстання BFR,
17:40
to go a little bit further than Shanghai.
368
1048155
3189
каб дабрацца трошкі далей за Шанхай.
17:43
Talk about this.
369
1051368
1242
Распавядзіце пра гэта.
17:44
You guys have actually developed
quite a detailed, sort of, picture
370
1052634
3993
Вы намалявалі досыць дэталёвую карціну
17:48
of how humans might fly to Mars,
371
1056651
3420
палётаў чалавека на Марс,
17:52
and what that would look like.
372
1060095
1592
і як гэта будзе выглядаць.
17:53
GS: Yeah. So we've got a video,
this is a cropped video
373
1061711
2572
ГШ: Так. У нас ёсць відэа,
гэта абрэзаная версія таго,
што мы паказвалі раней
17:56
from others we've shown, and then
there's a couple of new bits to it.
374
1064307
3309
і трошкі новых кадраў.
17:59
But basically, you're going
to lift off from a pad,
375
1067640
3318
Мы падымаемся са стартавай пляцоўкі,
бярэм з сабой паскаральнік і BFS,
18:02
you've got a booster as well as the BFS,
the Big Falcon Spaceship.
376
1070982
3941
Big Falcon Spaceship.
[Вялікі касмічны карабель "Сокал"]
18:07
It's going to take off.
377
1075535
1182
Адпраўляемся.
18:11
The booster is going to drop
the spaceship off in orbit,
378
1079550
3391
Паскаральнік пакідае карабель на арбіце,
18:14
low earth orbit,
379
1082965
1150
ніжняй зямной арбіце,
18:16
and then return just like
we're returning boosters right now.
380
1084139
3206
і вяртаецца, так жа сама, як мы вяртаем
паскаральнікі цяпер.
18:19
So it sounds incredible,
but we're working on the pieces,
381
1087369
2722
Гэта гучыць неверагодна,
але мы працуем над дэталямі,
18:22
and you can see us achieve these pieces.
382
1090115
1968
і вы ўбачыце, мы іх дапрацуем.
Паскаральнік вяртаецца.
18:24
So booster comes back.
383
1092107
1203
18:25
The new thing here
384
1093334
1151
Навінка ў тым,
18:26
is that we're going to actually land
on the pad that we launched from.
385
1094509
3319
што мы збіраемся здзейсніць пасадку
на пляцоўку, з якой стартавалі.
18:29
Currently, we land on a separate pad,
or we land out on a boat.
386
1097852
2968
Цяпер мы саджаем на асобную пляцоўку,
ці на плывучую платформу.
18:33
Fast, quick connect.
387
1101390
1673
Хуткае, скорае спалучэнне.
18:35
You take a cargo ship full of fuel,
388
1103087
2669
Бераце грузавы карабель, поўны паліва,
18:37
or a fuel depot,
389
1105780
1173
ці "палівасховішча"
18:38
put it on that booster, get that in orbit,
390
1106977
2474
ставіце на паскаральнік,
адпраўляеце на арбіту,
18:41
do a docking maneuver,
refuel the spaceship,
391
1109475
2924
выконвайце стыкоўку,
дазапраўляеце касмічны карабель,
18:45
and head on to your destination,
392
1113979
1874
і выпраўляйцеся ў свой кірунак,
18:47
and this one is Mars.
393
1115877
2113
у гэтым выпадку – да Марса.
18:51
CA: So, like, a hundred people
go to Mars at one time,
394
1119131
5301
КА: Значыць, каля сотні людзей
адпраўляецца на Марс адначасова,
18:56
taking, what, six months? Two months?
395
1124456
2690
дзесці за колькі шэсць месяцаў?
Два месяцы?
ГШ: Гэта залежыць ад таго,
наколькі вялікая ракета ў нас.
18:59
GS: It ends up depending
on how big the rocket is.
396
1127170
2626
19:01
I think this first version,
and we'll continue to make
397
1129820
3182
Думаю, што ў першай версіі
мы працягнем рабіць
19:05
even bigger BFRs,
398
1133026
2158
яшчэ большыя BFR.
19:07
I think it's a three-month trip.
399
1135208
2031
Думаю, дзесці трохмесяцовая паездка.
19:09
Right now, the average is six to eight,
400
1137263
1915
На сёння
дзесьці 6-8 месяцаў у сярэднім.
19:11
but we're going to try to do it faster.
401
1139202
1962
але мы пастараемся зрабіць хутчэй.
19:13
CA: When do you believe SpaceX
will land the first human on Mars?
402
1141188
4455
КА: Калі па-вашаму SpaceX высадзіць
першага чалавека на Марс?
ГШ: Гэта амаль той жа адрэзак часу,
што для палётаў з пункта ў пункт.
19:17
GS: It's a very similar time frame
from the point-to-point.
403
1145667
2762
19:20
It's the same capability.
404
1148453
1245
Патрэбы тыя ж самыя.
19:21
It will be within a decade --
not this decade.
405
1149722
4209
Гэта адбудзецца цягам дзесяцігоддзя –
не ў гэтым дзесяцігоддзі.
КА: У сапраўдным часе, зноў жа,
цягам дзесяцігоддзя.
19:25
CA: In real time, again, within a decade.
406
1153955
2210
19:28
Well, that would also be amazing.
407
1156189
2799
Ну, гэта будзе неверагодна.
19:31
(Laughter)
408
1159012
1150
(Смех)
19:32
Why, though? Seriously, why?
409
1160186
2515
Навошта? Сур'ёзна, навошта?
19:34
I mean, you've got a company
where this is the official stated mission.
410
1162725
3754
У вашай кампаніі
гэта афіцыйна агучаная місія.
19:38
Has everyone actually
bought into that mission,
411
1166503
2507
Ці хтосьці купіўся на гэтую місію,
19:41
given that, I mean,
there's a lot of people around
412
1169034
2692
думаю, навокал процьма людзей,
19:43
who think, come on,
you've got so much talent,
413
1171750
2158
якія думаюць:
"ды ў вас жа столькі таленту,
19:45
so much technology capability.
414
1173932
1697
столькі тэхналагічных магчымасцей.
19:47
There are so many things on earth
that need urgent attention.
415
1175653
3311
Столькім праблемам на Зямлі
трэба вашая пільная ўвага.
19:50
Why would you have this escape trip
off to another planet?
416
1178988
2945
Навошта вам гэтыя ўцёкі на іншую планету?"
19:53
(Applause)
417
1181957
1635
(Апладысменты)
ГШ: Я цешуся, што ты спытаў мяне,
19:55
GS: So I am glad you asked that,
418
1183616
1680
19:57
but I think we need
to expand our minds a little bit.
419
1185320
2644
але я думаю, што нам трэба трохі
пашырыць розум.
19:59
There are plenty of things to do on earth,
420
1187988
2079
На Зямлі шмат чым можна заняцца,
20:02
but there are lots of companies
working on that.
421
1190091
2571
але ж ёсць шмат кампаній,
што над гэтым працуюць.
20:04
I think we're working on one of
the most important things we possibly can,
422
1192686
4295
Я думаю, што мы працуем над адной
з самых важных з усіх магчымых задач:
20:09
and that's to find another place
for humans to live and survive and thrive.
423
1197005
4727
знайсці людзям яшчэ адно месца
для выжывання, жыцця і дабрабыту.
20:13
If something happened on earth,
424
1201756
3309
Калі нешта здарыцца на Зямлі,
20:17
you need humans living somewhere else.
425
1205089
2095
трэба, каб людзі жылі яшчэ дзесьці.
20:20
(Applause)
426
1208896
1772
(Апладысменты)
20:22
It's the fundamental risk reduction
for the human species.
427
1210692
2757
Гэта грунтоўнае змяншэнне рызыкі
для чалавечага віду.
20:25
And this does not subvert
428
1213473
2223
Гэта не адмаўляе памкненне
20:27
making our planet here better
and doing a better job taking care of it,
429
1215720
4809
зрабіць нашу планету лепшай
і старацца больш даглядаць яе,
20:32
but I think you need
multiple paths to survival,
430
1220553
3110
я думаю, нам патрэбныя розныя шляхі
да выжывання.
20:35
and this is one of them.
431
1223687
2143
і гэта адзін з іх.
20:37
And let's not talk about the downer piece,
432
1225854
2099
І давайце спынім гаворку пра нудныя рэчы,
20:39
like, you go to Mars to make sure
all earthlings don't die.
433
1227977
3388
кшталту, "мы ляцім на Марс пераканацца,
што зямляне не загінуць".
20:43
That's terrible, actually,
that's a terrible reason to go do it.
434
1231389
3650
Гэта жахліва, насамрэч,
гэта жахлівая нагода.
20:47
Fundamentally,
it's another place to explore,
435
1235063
2928
Першапачаткова,
гэта яшчэ адно месца для вывучэння,
20:50
and that's what makes humans
different from animals,
436
1238015
3398
і гэта тое, што робіць нас чалавекам
адрозным ад жывёлы,
20:53
it's our sense of exploration
and sense of wonderment
437
1241437
2477
гэта наша здольнасць вывучаць,
здольнасць здзіўляцца
20:55
and learning something new.
438
1243938
1377
і вывучаць нешта новае.
20:57
And then I also have to say,
439
1245339
2515
І яшчэ я мушу сказаць,
20:59
this is the first step
in us moving to other solar systems
440
1247878
3841
гэта наш першы крок
да палёту да іншых сонечных сістэм
21:03
and potentially other galaxies,
441
1251743
1584
і магчыма, да іншых галактык,
21:05
and I think this is the only time
I ever out-vision Elon,
442
1253351
3145
і я думаю, гэта адзіны раз,
калі я бачу далей за Ілана,
бо я хачу сустрэць іншых людзей
у іншых сонечных сістэмах.
21:08
because I want to meet other people
in other solar systems.
443
1256520
2849
Марс – добра, але гэта планета,
якую трэба дабудоўваць.
21:11
Mars is fine, but it is
a fixer-upper planet.
444
1259393
2269
21:13
There's work to do there
to make it habitable.
445
1261686
2184
Трэба яшчэ папрацаваць, каб яна
стала прыдатнай для жыцця.
21:15
(Laughter)
446
1263894
1001
(Смех)
21:16
I want to find people,
or whatever they call themselves,
447
1264919
2987
Я хачу знайсці людзей,
ці як там яны сябе называюць,
21:19
in another solar system.
448
1267930
1619
у іншых сонечных сістэмах.
21:21
CA: That is a big vision.
449
1269573
2228
КА: Гэта далёкае бачанне.
21:23
Gwynne Shotwell, thank you.
450
1271825
1770
Гвэн Шатвэл, дзякуй.
21:25
You have one of the most
amazing jobs on the planet.
451
1273619
2430
У вас адна з самых захапляльных
прац на планеце.
21:28
GS: Thank you very much. Thanks, Chris.
452
1276073
2334
ГШ: Вялікі дзякуй. Дзякуй, Крыс.

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKERS
Gwynne Shotwell - Space leader
As president and COO of SpaceX, Gwynne Shotwell is responsible for day-to-day operations and for managing all customer and strategic relations.

Why you should listen

Gwynne Shotwell joined SpaceX in 2002 as vice president of business development and built the Falcon vehicle family manifest to more than 70 launches, representing more than $10 billion in business. Shotwell is a member of the SpaceX Board of Directors.
 
Prior to joining SpaceX, Shotwell spent more than 10 years at the Aerospace Corporation, holding positions in space systems engineering and technology and project management. Shotwell was subsequently recruited to be director of Microcosm's space systems division, managing space system technologies, serving on the executive committee and directing corporate business development.
 
In 2014, Shotwell was appointed to the United States Export Import Bank's Advisory Committee and the Federal Aviation Administration’s Management Advisory Council. She has been awarded the World Technology Award for Individual Achievement in Space, has been inducted into the Women In Technology International Hall of Fame and was elected to the honorable grade of Fellow with the American Institute of Aeronautics and Astronautics.
 
SpaceX supports science, technology, engineering and math (STEM) programs locally as well as national engineering programs and competitions. Shotwell has helped raise over $1.4 million for STEM education programs reaching thousands of students nationwide.
Shotwell received, with honors, her bachelor’s and master’s degrees from Northwestern University in mechanical engineering and applied mathematics, and she serves as both a University Trustee and a member of the Advisory Council for Northwestern’s McCormick School of Engineering. She has authored dozens of papers on a variety of space-related subjects.

More profile about the speaker
Gwynne Shotwell | Speaker | TED.com
Chris Anderson - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading.

Why you should listen

Chris Anderson is the Curator of TED, a nonprofit devoted to sharing valuable ideas, primarily through the medium of 'TED Talks' -- short talks that are offered free online to a global audience.

Chris was born in a remote village in Pakistan in 1957. He spent his early years in India, Pakistan and Afghanistan, where his parents worked as medical missionaries, and he attended an American school in the Himalayas for his early education. After boarding school in Bath, England, he went on to Oxford University, graduating in 1978 with a degree in philosophy, politics and economics.

Chris then trained as a journalist, working in newspapers and radio, including two years producing a world news service in the Seychelles Islands.

Back in the UK in 1984, Chris was captivated by the personal computer revolution and became an editor at one of the UK's early computer magazines. A year later he founded Future Publishing with a $25,000 bank loan. The new company initially focused on specialist computer publications but eventually expanded into other areas such as cycling, music, video games, technology and design, doubling in size every year for seven years. In 1994, Chris moved to the United States where he built Imagine Media, publisher of Business 2.0 magazine and creator of the popular video game users website IGN. Chris eventually merged Imagine and Future, taking the combined entity public in London in 1999, under the Future name. At its peak, it published 150 magazines and websites and employed 2,000 people.

This success allowed Chris to create a private nonprofit organization, the Sapling Foundation, with the hope of finding new ways to tackle tough global issues through media, technology, entrepreneurship and, most of all, ideas. In 2001, the foundation acquired the TED Conference, then an annual meeting of luminaries in the fields of Technology, Entertainment and Design held in Monterey, California, and Chris left Future to work full time on TED.

He expanded the conference's remit to cover all topics, including science, business and key global issues, while adding a Fellows program, which now has some 300 alumni, and the TED Prize, which grants its recipients "one wish to change the world." The TED stage has become a place for thinkers and doers from all fields to share their ideas and their work, capturing imaginations, sparking conversation and encouraging discovery along the way.

In 2006, TED experimented with posting some of its talks on the Internet. Their viral success encouraged Chris to begin positioning the organization as a global media initiative devoted to 'ideas worth spreading,' part of a new era of information dissemination using the power of online video. In June 2015, the organization posted its 2,000th talk online. The talks are free to view, and they have been translated into more than 100 languages with the help of volunteers from around the world. Viewership has grown to approximately one billion views per year.

Continuing a strategy of 'radical openness,' in 2009 Chris introduced the TEDx initiative, allowing free licenses to local organizers who wished to organize their own TED-like events. More than 8,000 such events have been held, generating an archive of 60,000 TEDx talks. And three years later, the TED-Ed program was launched, offering free educational videos and tools to students and teachers.

More profile about the speaker
Chris Anderson | Speaker | TED.com