TEDSalon London 2010
Noreena Hertz: How to use experts -- and when not to
Νορίνα Χερτζ: Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό -- και πότε όχι
Filmed:
Readability: 5.3
951,198 views
Κάθε μέρα παίρνουμε σημαντικές αποφάσεις, και πολύ συχνά βασιζόμαστε σε ειδικούς για να μας βοηθήσουν να αποφασίσουμε. Σύμφωνα όμως με τη οικονομολόγο Νορίνα Χερτζ, εάν βασιζόμαστε πολύ στους ειδικούς, μπορεί να αποβεί περιοριστικό, ακόμη και επικίνδυνο. Μάς καλεί να εκδημοκρατίσουμε την εξειδίκευση, να μην συμβουλευόμαστε μόνο "χειρουργούς και διευθυντές, αλλά και το προσωπικό των καταστημάτων".
Noreena Hertz - Economist
Noreena Hertz looks at global culture -- financial and otherwise -- using an approach that combines traditional economic analysis with foreign policy trends, psychology, behavioural economics, anthropology, history and sociology. Full bio
Noreena Hertz looks at global culture -- financial and otherwise -- using an approach that combines traditional economic analysis with foreign policy trends, psychology, behavioural economics, anthropology, history and sociology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
It's Monday morning.
0
0
3000
Πρωινό Δευτέρας.
00:18
In Washington,
1
3000
2000
Στην Ουάσιγκτον,
00:20
the president of the United States
2
5000
2000
ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών
00:22
is sitting in the Oval Office,
3
7000
2000
κάθεται στο οβάλ γραφείο,
00:24
assessing whether or not
4
9000
2000
αξιολογώντας κατά πόσο να επιτεθεί, ή να μην
00:26
to strike Al Qaeda
5
11000
2000
επιτεθεί στην Αλ Κάιντα
00:28
in Yemen.
6
13000
2000
στην Υεμένη.
00:30
At Number 10 Downing Street,
7
15000
2000
Στο υπουργείο εξωτερικών στην Αγγλία,
00:32
David Cameron is trying to work out
8
17000
3000
ο Ντέιβιντ Κάμερον προσπαθεί να αποφασίσει
00:35
whether to cut more public sector jobs
9
20000
3000
εάν θα μειώσει περισσότερες θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα
00:38
in order to stave off a double-dip recession.
10
23000
3000
για να αποτρέψει μια διπλή ύφεση.
00:41
In Madrid, Maria Gonzalez
11
26000
3000
Στη Μαδρίτη, η Μαρία Γκονζάλεζ
00:44
is standing at the door,
12
29000
2000
στέκεται στην πόρτα,
00:46
listening to her baby crying and crying,
13
31000
3000
ακούγοντας το μωρό της να κλαίει συνεχώς,
00:49
trying to work out whether she should let it cry
14
34000
3000
και προσπαθεί να αποφασίσει εάν θα το αφήσει να κλαίει
00:52
until it falls asleep
15
37000
2000
μέχρι να κοιμηθεί
00:54
or pick it up and hold it.
16
39000
3000
ή να το σηκώσει και να το κρατήσει.
00:57
And I am sitting by my father's bedside in hospital,
17
42000
4000
Και εγώ κάθομαι στο πλευρό του πατέρα μου στο νοσοκομείο,
01:01
trying to work out
18
46000
2000
προσπαθώντας να αποφασίσω
01:03
whether I should let him drink
19
48000
2000
εάν πρέπει να τον αφήσω να πιεί
01:05
the one-and-a-half-liter bottle of water
20
50000
3000
το ενάμιση λίτρο μπουκάλι νερού
01:08
that his doctors just came in and said,
21
53000
3000
που οι γιατροί του μόλις μπήκαν και μου είπαν,
01:11
"You must make him drink today," --
22
56000
2000
"Πρέπει να τον κάνεις να πιεί σήμερα", --
01:13
my father's been nil by mouth for a week --
23
58000
3000
ο πατέρας μου δεν έχει πιει ούτε και έχει φάει για μια εβδομάδα --
01:16
or whether, by giving him this bottle,
24
61000
4000
ή αν δίνοντας του αυτό το μπουκάλι,
01:20
I might actually kill him.
25
65000
3000
στην πραγματικότητα μπορεί να τον σκοτώσω.
01:23
We face momentous decisions
26
68000
3000
Αντιμετωπίζουμε αποφάσεις τεράστιας σημασίας
01:26
with important consequences
27
71000
2000
με σημαντικές συνέπειες
01:28
throughout our lives,
28
73000
2000
στη διάρκεια της ζωής μας.
01:30
and we have strategies for dealing with these decisions.
29
75000
3000
Και έχουμε στρατηγικές για τη λήψη αυτών των αποφάσεων.
01:33
We talk things over with our friends,
30
78000
3000
Τα συζητάμε με τους φίλους μας,
01:36
we scour the Internet,
31
81000
3000
χτενίζουμε το διαδίκτυο,
01:39
we search through books.
32
84000
3000
ψάχνουμε σε βιβλία.
01:42
But still,
33
87000
2000
Παρόλα αυτά όμως,
01:44
even in this age
34
89000
2000
ακόμη και σ' αυτή την εποχή
01:46
of Google and TripAdvisor
35
91000
2000
του Google και του TripAdvisor
01:48
and Amazon Recommends,
36
93000
3000
και των προτάσεων του Amazon,
01:51
it's still experts
37
96000
2000
ακόμη στους ειδικούς
01:53
that we rely upon most --
38
98000
3000
εξακολουθούμε να στηριζόμαστε περισσότερο --
01:56
especially when the stakes are high
39
101000
2000
ειδικά όταν κάτι σημαντικό διακυβεύεται
01:58
and the decision really matters.
40
103000
3000
και η απόφαση πραγματικά έχει σημασία.
02:01
Because in a world of data deluge
41
106000
2000
Διότι σε ένα κόσμο που κατακλύζεται από δεδομένα
02:03
and extreme complexity,
42
108000
3000
και τεράστια πολυπλοκότητα,
02:06
we believe that experts
43
111000
2000
πιστεύουμε ότι οι ειδικοί
02:08
are more able to process information than we can --
44
113000
3000
επεξεργάζονται καλύτερα από εμάς πληροφορίες --
02:11
that they are able to come to better conclusions
45
116000
3000
ότι είναι ικανοί να βγάλουν καλύτερα συμπέρασματα
02:14
than we could come to on our own.
46
119000
3000
από αυτά που θα βγάλουμε μόνοι μας.
02:17
And in an age
47
122000
2000
Και σε μια εποχή
02:19
that is sometimes nowadays frightening
48
124000
3000
που κάποιες φορές είναι σήμερα τρομακτική
02:22
or confusing,
49
127000
2000
ή προκαλεί σύγχυση,
02:24
we feel reassured
50
129000
2000
νιώθουμε καθησυχασμένοι
02:26
by the almost parental-like authority
51
131000
3000
από τη σχεδόν γονεϊκή αρχή
02:29
of experts
52
134000
2000
των ειδικών,
02:31
who tell us so clearly what it is
53
136000
3000
οι οποίο μας λένε ξεκάθαρα τι πρέπει
02:34
we can and cannot do.
54
139000
3000
να κάνουμε και τι όχι.
02:38
But I believe
55
143000
2000
Αλλά πιστεύω
02:40
that this is a big problem,
56
145000
2000
ότι αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα,
02:42
a problem with potentially dangerous consequences
57
147000
4000
ένα πρόβλημα με πιθανώς επικίνδυνες συνέπειες
02:46
for us as a society,
58
151000
3000
για εμάς ως κοινωνία,
02:49
as a culture
59
154000
2000
ως πολιτισμό,
02:51
and as individuals.
60
156000
2000
και τον καθένα μας ξεχωριστά.
02:53
It's not that experts
61
158000
2000
Δεν είναι πως οι ειδικοί
02:55
have not massively contributed to the world --
62
160000
2000
δεν έχουν συμβάλει σημαντικά στον κόσμο --
02:57
of course they have.
63
162000
2000
φυσικά και έχουν.
02:59
The problem lies with us:
64
164000
3000
Το πρόβλημα πηγάζει από εμάς,
03:02
we've become addicted to experts.
65
167000
3000
έχουμε εθιστεί στους ειδικούς.
03:05
We've become addicted to their certainty,
66
170000
3000
Έχουμε εθιστεί στη βεβαιότητα τους,
03:08
their assuredness,
67
173000
2000
στην καθησύχαση,
03:10
their definitiveness,
68
175000
2000
στην προσδιοριστικότητά τους,
03:12
and in the process,
69
177000
2000
και κατά τη διαδικασία,
03:14
we have ceded our responsibility,
70
179000
2000
έχουμε παραχωρήσει την ευθύνη μας,
03:16
substituting our intellect
71
181000
2000
αντικαθιστώντας τη διανόηση
03:18
and our intelligence
72
183000
3000
και τη νοημοσύνη μας
03:21
for their supposed words of wisdom.
73
186000
3000
με τις υποτιθέμενες σοφές τους λέξεις.
03:24
We've surrendered our power,
74
189000
3000
Έχουμε παραδώσει τη δύναμη μας,
03:27
trading off our discomfort
75
192000
2000
ανταλλάσσοντας τη δυσφορία μας
03:29
with uncertainty
76
194000
2000
με αβεβαιότητα
03:31
for the illusion of certainty
77
196000
2000
για τη ψευδαίσθηση της βεβαιότητας
03:33
that they provide.
78
198000
3000
που παρέχουν.
03:36
This is no exaggeration.
79
201000
3000
Δεν είναι υπερβολή.
03:39
In a recent experiment,
80
204000
2000
Σε ένα πρόσφατο πείραμα,
03:41
a group of adults
81
206000
2000
απεικονίστηκαν οι εγκέφαλοι
03:43
had their brains scanned in an MRI machine
82
208000
3000
μιας ομάδας ενηλίκων με μαγνητικές τομογραφίες
03:46
as they were listening to experts speak.
83
211000
3000
καθώς άκουγαν τους ειδικούς ενώ μιλούσαν.
03:50
The results were quite extraordinary.
84
215000
3000
Τα αποτελέσματα ήταν απίστευτα.
03:53
As they listened to the experts' voices,
85
218000
3000
Καθώς άκουγαν τις φωνές των ειδικών,
03:56
the independent decision-making parts of their brains
86
221000
5000
οι περιοχές των εγκεφάλων που παίρνουν ανεξάρτητες αποφάσεις
04:01
switched off.
87
226000
2000
είχαν σβήσει.
04:03
It literally flat-lined.
88
228000
3000
Είχαν κυριολεκτικά νεκρωθεί.
04:06
And they listened to whatever the experts said
89
231000
2000
Άκουγαν οτιδήποτε τους έλεγαν οι ειδικοί
04:08
and took their advice, however right or wrong.
90
233000
3000
και ακολουθούσαν τις συμβουλές τους, είτε ήταν σωστές είτε λάθος.
04:12
But experts do get things wrong.
91
237000
3000
Αλλά και οι ειδικοί κάνουν λάθη.
04:16
Did you know that studies show
92
241000
3000
Γνωρίζατε πως μελέτες δείχνουν
04:19
that doctors misdiagnose
93
244000
3000
ότι οι γιατροί κάνουν λάθος διάγνωση
04:22
four times out of 10?
94
247000
3000
τέσσερις φορές στις δέκα;
04:25
Did you know
95
250000
2000
Γνωρίζατε ότι εάν
04:27
that if you file your tax returns yourself,
96
252000
3000
υποβάλλετε μόνοι σας τη φορολογική σας δήλωση,
04:30
you're statistically more likely
97
255000
2000
στατιστικά είναι πιο πιθανό
04:32
to be filing them correctly
98
257000
2000
να την υποβάλλετε σωστά
04:34
than if you get a tax adviser
99
259000
2000
παρά εάν τη κάνει ένας φοροτεχνικός
04:36
to do it for you?
100
261000
2000
για εσάς;
04:38
And then there's, of course, the example
101
263000
2000
Υπάρχει βέβαια, και το παράδειγμα
04:40
that we're all too aware of:
102
265000
2000
που όλοι μας γνωρίζουμε:
04:42
financial experts
103
267000
2000
Οι ειδικοί της οικονομίας
04:44
getting it so wrong
104
269000
2000
κάναν τόσα λάθη
04:46
that we're living through the worst recession
105
271000
2000
που ζούμε τη χειρότερη ύφεση
04:48
since the 1930s.
106
273000
3000
μετά τη δεκαετία του 30'.
04:52
For the sake of our health,
107
277000
2000
Για το καλό της υγείας μας,
04:54
our wealth
108
279000
2000
του πλούτου μας,
04:56
and our collective security,
109
281000
2000
και για τη συλλογική ασφάλεια,
04:58
it's imperative that we keep
110
283000
3000
είναι επιτακτική ανάγκη να κρατήσουμε
05:01
the independent decision-making parts of our brains
111
286000
4000
τις ανεξάρτητες περιοχές λήψης αποφάσεων
05:05
switched on.
112
290000
2000
των μυαλών μας ενεργές.
05:07
And I'm saying this as an economist
113
292000
2000
Και το λέω αυτό ως οικονομολόγος,
05:09
who, over the past few years,
114
294000
2000
που τα τελευταία χρόνια
05:11
has focused my research
115
296000
2000
έχω επικεντρώσει την έρευνα μου
05:13
on what it is we think
116
298000
2000
πάνω στο τι είναι αυτό που σκεφτόμαστε
05:15
and who it is we trust and why,
117
300000
3000
και ποιον εμπιστευόμαστε και γιατί.
05:18
but also --
118
303000
2000
Επίσης,
05:20
and I'm aware of the irony here --
119
305000
2000
έχω επίγνωση της ειρωνείας που υποβόσκει,
05:22
as an expert myself,
120
307000
3000
πως ως ειδικός και εγώ,
05:25
as a professor,
121
310000
2000
ως καθηγήτρια,
05:27
as somebody who advises prime ministers,
122
312000
3000
ως κάποια που συμβουλεύει πρωθυπουργούς,
05:30
heads of big companies,
123
315000
2000
διευθύνοντα στελέχη μεγάλων εταιρειών,
05:32
international organizations,
124
317000
2000
διεθνών οργανώσεων,
05:34
but an expert who believes
125
319000
2000
αλλά ως ειδικός που πιστεύει
05:36
that the role of experts needs to change,
126
321000
3000
ότι ο ρόλος των ειδικών πρέπει να αλλάξει,
05:39
that we need to become more open-minded,
127
324000
3000
ότι είναι αναγκαίο να γίνουμε περισσότερο ανοιχτόμυαλοι,
05:42
more democratic
128
327000
2000
περισσότερο δημοκρατικοί,
05:44
and be more open
129
329000
2000
και περισσότερο ανοιχτοί
05:46
to people rebelling against
130
331000
2000
στους ανθρώπους που αμφισβητούν
05:48
our points of view.
131
333000
3000
τις απόψεις μας.
05:51
So in order to help you understand
132
336000
3000
Έτσι για να σας βοηθήσω να καταλάβετε
05:54
where I'm coming from,
133
339000
2000
από πού έρχομαι,
05:56
let me bring you into my world,
134
341000
3000
αφήστε με να σάς ξεναγήσω στον κόσμο μου,
05:59
the world of experts.
135
344000
2000
τον κόσμο των ειδικών.
06:01
Now there are, of course, exceptions,
136
346000
4000
Υπάρχουν φυσικά και εξαιρέσεις,
06:05
wonderful, civilization-enhancing exceptions.
137
350000
6000
υπέροχες εξαιρέσεις που βελτιώνουν τον πολιτισμό.
06:11
But what my research has shown me
138
356000
3000
Η έρευνα μου όμως μου έχει αποδείξει
06:14
is that experts tend on the whole
139
359000
3000
ότι οι ειδικοί ως επί το πλείστον
06:17
to form very rigid camps,
140
362000
3000
τείνουν να σχηματίζουν πολύ αυστηρά στρατόπεδα,
06:20
that within these camps,
141
365000
2000
και μέσα σε αυτά,
06:22
a dominant perspective emerges
142
367000
3000
αναδύεται μια κυρίαρχη προοπτική
06:25
that often silences opposition,
143
370000
3000
που συχνά αποσιωπά τις αντίθετες απόψεις,
06:28
that experts move with the prevailing winds,
144
373000
3000
με αποτέλεσμα οι ειδικοί να κινούνται με τους επικρατέστερους ανέμους,
06:31
often hero-worshipping
145
376000
3000
και συχνά να λατρεύουν σαν ήρωες
06:34
their own gurus.
146
379000
2000
τους δικούς τους γκουρού.
06:36
Alan Greenspan's proclamations
147
381000
2000
Οι προκηρύξεις του Άλαν Γκρίνσπαν
06:38
that the years of economic growth
148
383000
3000
ότι τα χρόνια της οικονομικής ανάπτυξης
06:41
would go on and on,
149
386000
3000
θα συνεχίζονταν και θα συνεχίζονταν,
06:44
not challenged by his peers,
150
389000
3000
δεν αμφισβητήθηκαν από τους ομότιμούς του,
06:47
until after the crisis, of course.
151
392000
3000
φυσικά μέχρι που ήρθε η κρίση.
06:51
You see,
152
396000
3000
Όπως βλέπετε,
06:54
we also learn
153
399000
2000
μαθαίνουμε επίσης
06:56
that experts are located,
154
401000
2000
ότι οι ειδικοί βρίσκονται,
06:58
are governed,
155
403000
2000
και κυβερνώνται,
07:00
by the social and cultural norms
156
405000
3000
βάσει των κοινωνικών και πολιτισμικών κανόνων
07:03
of their times --
157
408000
2000
των εποχών τους,
07:05
whether it be the doctors
158
410000
2000
είτε αυτοί είναι γιατροί
07:07
in Victorian England, say,
159
412000
2000
στη Βικτωριανή Αγγλία, ας πούμε,
07:09
who sent women to asylums
160
414000
3000
που στέλνουν τις γυναίκες σε άσυλα
07:12
for expressing sexual desire,
161
417000
3000
επειδή εξέφραζαν σεξουαλική επιθυμία,
07:15
or the psychiatrists in the United States
162
420000
3000
είτε ψυχίατροι στις Ηνωμένες Πολιτείες,
07:18
who, up until 1973,
163
423000
3000
οι οποίοι μέχρι το 1973,
07:21
were still categorizing homosexuality
164
426000
4000
κατηγοριοποιούσαν ακόμη την ομοφυλοφιλία
07:25
as a mental illness.
165
430000
2000
ως ψυχική ασθένεια.
07:27
And what all this means
166
432000
2000
Και όλα αυτά δείχνουν
07:29
is that paradigms
167
434000
2000
ότι τα παραδείγματα
07:31
take far too long to shift,
168
436000
3000
παίρνουν πολύ καιρό για να αλλάξουν,
07:34
that complexity and nuance are ignored
169
439000
4000
η πολυπλοκότητα και οι μικροδιαφόρες αγνοούνται,
07:38
and also that money talks --
170
443000
3000
και ότι το χρήμα μιλάει,
07:41
because we've all seen the evidence
171
446000
3000
καθώς όλοι μας έχουμε δει τις αποδείξεις
07:44
of pharmaceutical companies
172
449000
2000
φαρμακευτικές εταιρείες
07:46
funding studies of drugs
173
451000
3000
να χρηματοδοτούν μελέτες για φάρμακα
07:49
that conveniently leave out
174
454000
2000
που βολικά αφήνουν απ' έξω
07:51
their worst side effects,
175
456000
3000
τις χειρότερες παρενέργειες τους,
07:54
or studies funded by food companies
176
459000
3000
ή εταιρείες τροφίμων που χρηματοδοτούν
07:57
of their new products,
177
462000
3000
τις μελέτες των νέων τους προϊόντων,
08:00
massively exaggerating the health benefits
178
465000
3000
να υπερβάλλουν για τα οφέλη στην υγεία
08:03
of the products they're about to bring by market.
179
468000
3000
των προϊόντων που θα φέρουν στην αγορά.
08:06
The study showed that food companies exaggerated
180
471000
2000
Η μελέτη απέδειξε ότι οι εταιρείες αυτές υπερέβαλαν
08:08
typically seven times more
181
473000
3000
συνήθως εφτά φορές περισσότερο
08:11
than an independent study.
182
476000
3000
από κάποια ανεξάρτητη μελέτη.
08:15
And we've also got to be aware
183
480000
2000
Επίσης, πρέπει να έχουμε υπόψην
08:17
that experts, of course,
184
482000
2000
ότι και οι ειδικοί φυσικά,
08:19
also make mistakes.
185
484000
2000
επίσης κάνουν λάθη.
08:21
They make mistakes every single day --
186
486000
3000
Κάνουν λάθη κάθε μέρα --
08:24
mistakes born out of carelessness.
187
489000
3000
λάθη από απροσεξία.
08:27
A recent study in the Archives of Surgery
188
492000
3000
Πρόσφατη μελέτη σε ιατρικό περιοδικό
08:30
reported surgeons
189
495000
2000
κατήγγειλε χειρουργούς
08:32
removing healthy ovaries,
190
497000
3000
να αφαιρούν υγιείς ωοθήκες,
08:35
operating on the wrong side of the brain,
191
500000
3000
να χειρουργούν στο λάθος ημισφαίριο του εγκεφάλου,
08:38
carrying out procedures on the wrong hand,
192
503000
3000
να κάνουν επεμβάσεις σε λάθος χέρι,
08:41
elbow, eye, foot,
193
506000
3000
αγκώνα, μάτι, πόδι,
08:44
and also mistakes born out of thinking errors.
194
509000
3000
καθώς και λάθη που έχουν γίνει από λάθος τρόπο σκέψης.
08:47
A common thinking error
195
512000
2000
Για παράδειγμα ένας συχνός
08:49
of radiologists, for example --
196
514000
3000
λάθος τρόπος σκέψης των ακτινολόγων,
08:52
when they look at CT scans --
197
517000
3000
όταν κοιτάνε τις σπινθηρογραφίες,
08:55
is that they're overly influenced
198
520000
2000
είναι ότι επηρεάζονται υπερβολικά
08:57
by whatever it is
199
522000
2000
από ό,τι και εάν έχει πει
08:59
that the referring physician has said
200
524000
2000
ο ανάλογος γιατρός
09:01
that he suspects
201
526000
2000
ότι υποψιάζεται
09:03
the patient's problem to be.
202
528000
3000
πως είναι το πρόβλημα του ασθενή.
09:06
So if a radiologist
203
531000
2000
Οπότε εάν ένας ακτινολόγος
09:08
is looking at the scan
204
533000
2000
κοιτάζει την ακτινογραφία
09:10
of a patient with suspected pneumonia, say,
205
535000
3000
ενός ασθενή με πιθανή πνευμονία, ας πούμε,
09:13
what happens is that,
206
538000
2000
αυτό που συμβαίνει είναι ότι,
09:15
if they see evidence
207
540000
2000
εάν όντως δουν στοιχεία
09:17
of pneumonia on the scan,
208
542000
3000
που υποδεικνύουν πνευμονία στην ακτινογραφία,
09:20
they literally stop looking at it --
209
545000
3000
κυριωλεκτικά σταματάνε να την κοιτάζουν,
09:23
thereby missing the tumor
210
548000
2000
με αποτέλεσμα να μην δουν τον όγκο
09:25
sitting three inches below
211
550000
2000
που βρίσκεται εφτά εκατοστά πιο κάτω
09:27
on the patient's lungs.
212
552000
3000
στους πνεύμονες του ασθενή.
09:31
I've shared with you so far
213
556000
3000
Μέχρι τώρα έχω μοιραστεί μαζί σας
09:34
some insights into the world of experts.
214
559000
3000
διεισδυτικές ματιές στον κόσμο των ειδικών.
09:37
These are, of course,
215
562000
2000
Φυσικά, δεν είναι οι μόνες
09:39
not the only insights I could share,
216
564000
2000
που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας,
09:41
but I hope they give you a clear sense at least
217
566000
3000
αλλά ελπίζω πως θα σας δώσουν τουλάχιστον
09:44
of why we need to stop kowtowing to them,
218
569000
3000
μια πιο καθαρή εικόνα γιατί δεν πρέπει να τους προσκυνάμε,
09:47
why we need to rebel
219
572000
2000
για ποιο λόγο χρειάζεται να επαναστατήσουμε,
09:49
and why we need to switch
220
574000
2000
και γιατί πρέπει να ενεργοποιήσουμε
09:51
our independent decision-making capabilities on.
221
576000
4000
την περιοχή των δικών μας ανεξάρτητων αποφάσεων.
09:55
But how can we do this?
222
580000
3000
Πώς όμως μπορούμε να το κάνουμε αυτό;
09:58
Well for the sake of time,
223
583000
3000
Για να εξοικονομήσω χρόνο,
10:01
I want to focus on just three strategies.
224
586000
3000
θέλω να επικεντρωθώ μόνο σε τρεις στρατηγικές.
10:06
First, we've got to be ready and willing
225
591000
2000
Πρώτα από όλα, πρέπει να είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι
10:08
to take experts on
226
593000
3000
να προσλάβουμε ειδικούς
10:11
and dispense with this notion of them
227
596000
3000
και να απαλλαγούμε από την έννοια τους
10:14
as modern-day apostles.
228
599000
2000
ως μοντέρνους απόστολους.
10:16
This doesn't mean having to get a Ph.D.
229
601000
3000
Θα σας ανακούφιζε εάν σας έλεγα,
10:19
in every single subject,
230
604000
2000
ότι δεν χρειάζεται να έχουμε διδακτορικά,
10:21
you'll be relieved to hear.
231
606000
2000
σε κάθε πεδίο.
10:23
But it does mean persisting
232
608000
3000
Σημαίνει όμως επιμονή
10:26
in the face of their inevitable annoyance
233
611000
3000
στη μη ανατρέψιμη ενόχληση τους,
10:29
when, for example,
234
614000
2000
όταν για παράδειγμα,
10:31
we want them to explain things to us
235
616000
2000
θέλουμε να μάς εξηγούν πράγματα
10:33
in language that we can actually understand.
236
618000
4000
στη γλώσσα που μπορούμε να καταλάβουμε.
10:38
Why was it that, when I had an operation,
237
623000
3000
Για ποιο λόγο, όταν υποβλήθηκα σε εγχείρηση,
10:41
my doctor said to me,
238
626000
2000
ο γιατρός μου, μου είπε,
10:43
"Beware, Ms. Hertz,
239
628000
2000
"Προσέξτε, κυρία Χερτζ,
10:45
of hyperpyrexia,"
240
630000
2000
την υπερπυρεξία",
10:47
when he could have just as easily said,
241
632000
2000
όταν θα μπορούσε πολύ απλά να μου πει
10:49
"Watch out for a high fever."
242
634000
3000
προσέξτε μην ανεβάσετε υψηλό πυρετό;
10:53
You see, being ready to take experts on
243
638000
4000
Βλέπετε, για να είμαστε έτοιμοι να τους αντιμετωπίσουμε
10:57
is about also being willing
244
642000
2000
πρέπει επίσης να έχουμε τη θέληση
10:59
to dig behind their graphs,
245
644000
3000
να ψάξουμε πίσω από τις γραφικές παραστάσεις,
11:02
their equations, their forecasts,
246
647000
2000
τις εξισώσεις, τις προβλέψεις,
11:04
their prophecies,
247
649000
2000
τις προφητείες τους,
11:06
and being armed with the questions to do that --
248
651000
3000
και να είμαστε οπλισμένοι με ερωτήσεις για νατο κάνουμε αυτό--
11:09
questions like:
249
654000
2000
ερωτήσεις όπως:
11:11
What are the assumptions that underpin this?
250
656000
3000
Ποιές υποθέσεις το στηρίζουν αυτό;
11:14
What is the evidence upon which this is based?
251
659000
3000
Βάσει ποιών στοιχείων υποστηρίζεται αυτό;
11:17
What has your investigation focused on?
252
662000
4000
Πού επικεντρωνόταν η έρευνά σας;
11:21
And what has it ignored?
253
666000
3000
Και τι δεν συμπεριέλαβε;
11:24
It recently came out
254
669000
2000
Πρόσφατα αποδείχθηκε
11:26
that experts trialing drugs
255
671000
3000
ότι οι ειδικοί δοκίμαζαν φάρμακα
11:29
before they come to market
256
674000
2000
πριν βγουν στην αγορά
11:31
typically trial drugs
257
676000
3000
δηλαδή πειραματικά φάρμακα
11:34
first, primarily on male animals
258
679000
4000
πρώτα κυρίως σε ζώα γένους αρσενικού
11:38
and then, primarily on men.
259
683000
3000
και μετά κυρίως σε άντρες.
11:41
It seems that they've somehow overlooked the fact
260
686000
3000
Φαίνεται πως για κάποιο λόγο παρέβλεψαν το γεγονός
11:44
that over half the world's population are women.
261
689000
3000
ότι ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός είναι γυναικείος.
11:49
And women have drawn the short medical straw
262
694000
3000
Και οι γυναίκες δεν χαίρουν της ίδιας ιατρικής φροντίδας,
11:52
because it now turns out that many of these drugs
263
697000
3000
επειδή αποδείχτηκε πως πολλά από αυτά τα φάρμακα
11:55
don't work nearly as well on women
264
700000
3000
δεν έχουν την ίδια θετική επίδραση στις γυναίκες
11:58
as they do on men --
265
703000
2000
που έχουν στους άντρες,
12:00
and the drugs that do work well work so well
266
705000
3000
και τα φάρμακα που δουλεύουν καλά έχουν τόσο θετική επίδραση
12:03
that they're actively harmful for women to take.
267
708000
3000
που είναι βλαβερά για τις γυναίκες.
12:06
Being a rebel is about recognizing
268
711000
3000
Επαναστατούμε όταν αναγνωρίζουμε
12:09
that experts' assumptions
269
714000
3000
ότι οι υποθέσεις των ειδικών
12:12
and their methodologies
270
717000
2000
και οι μεθοδολογίες τους μπορούν εύκολα
12:14
can easily be flawed.
271
719000
3000
να αποδειχτούν λάθος.
12:17
Second,
272
722000
2000
Δεύτερον,
12:19
we need to create the space
273
724000
3000
πρέπει να δημιουργήσουμε το χώρο
12:22
for what I call "managed dissent."
274
727000
3000
γι' αυτό που αποκαλώ ελεγχόμενη διαφωνία.
12:25
If we are to shift paradigms,
275
730000
2000
Εάν πρόκειται να αλλάξουμε παραδείγματα,
12:27
if we are to make breakthroughs,
276
732000
2000
να κάνουμε σοβαρές επεμβάσεις,
12:29
if we are to destroy myths,
277
734000
3000
να καταρρίψουμε μύθους,
12:32
we need to create an environment
278
737000
2000
πρέπει να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον
12:34
in which expert ideas are battling it out,
279
739000
3000
στο οποίο οι ιδέες των ειδικών θα μονομαχούν,
12:37
in which we're bringing in
280
742000
2000
στο οποίο θα φέρουμε εμείς
12:39
new, diverse, discordant, heretical views
281
744000
3000
νέες, ποικίλες, διαφορετικές, αιρετικές απόψεις
12:42
into the discussion,
282
747000
2000
στη συζήτηση,
12:44
fearlessly,
283
749000
2000
άφοβα,
12:46
in the knowledge that progress comes about,
284
751000
3000
γνωρίζοντας ότι η εξέλιξη πηγάζει
12:49
not only from the creation of ideas,
285
754000
4000
όχι μόνο από τη δημιουργία ιδεών,
12:53
but also from their destruction --
286
758000
3000
αλλά και από την καταστροφή τους,
12:56
and also from the knowledge
287
761000
3000
καθώς και από τη γνώση ότι
12:59
that, by surrounding ourselves
288
764000
2000
εάν περιβάλλουμε τους εαυτούς μας
13:01
by divergent, discordant,
289
766000
3000
με αποκλίνουσες, διαφορετικές,
13:04
heretical views.
290
769000
2000
αιρετικές απόψεις,
13:06
All the research now shows us
291
771000
2000
όλη η έρευνα μας δείχνει τώρα πως
13:08
that this actually makes us smarter.
292
773000
4000
ουσιαστικά αυτό μας κάνει πιο έξυπνους.
13:13
Encouraging dissent is a rebellious notion
293
778000
3000
Η ενθάρρυνση των διαφωνιών αποτελεί επαναστατικό κίνημα
13:16
because it goes against our very instincts,
294
781000
3000
επειδή πάει κόντρα στο ένστικτό μας,
13:19
which are to surround ourselves
295
784000
3000
να περιβάλλουμε τους εαυτούς μας
13:22
with opinions and advice
296
787000
2000
με γνώμες και συμβουλές
13:24
that we already believe
297
789000
3000
τις οποίες ήδη πιστεύουμε ή θέλουμε
13:27
or want to be true.
298
792000
2000
να είναι αληθινές.
13:29
And that's why I talk about the need
299
794000
2000
Για αυτό μιλάω για την ανάγκη
13:31
to actively manage dissent.
300
796000
3000
να χειριστούμε δραστικά τις διαφωνίες.
13:35
Google CEO Eric Schmidt
301
800000
2000
O γενικός διευθυντής της Google, Έρικ Σμιντ,
13:37
is a practical practitioner
302
802000
3000
είναι πρακτικός εφαρμοστής
13:40
of this philosophy.
303
805000
2000
αυτής της φιλοσοφίας.
13:42
In meetings, he looks out for the person in the room --
304
807000
3000
Στα συμβούλια, ψάχνει στην αίθουσα για το άτομο
13:45
arms crossed, looking a bit bemused --
305
810000
3000
που κάθεται με σταυρωμένα χέρια και φαίνεται μπερδεμένο
13:48
and draws them into the discussion,
306
813000
3000
και το βάζει στη συζήτηση,
13:51
trying to see if they indeed are
307
816000
3000
να δει εάν πράγματι είναι
13:54
the person with a different opinion,
308
819000
3000
το άτομο με τη διαφορετική άποψη,
13:57
so that they have dissent within the room.
309
822000
3000
για να υπάρχει η αντίρρηση στο δωμάτιο.
14:00
Managing dissent
310
825000
2000
Η διαχείριση της αντίρρησης
14:02
is about recognizing the value
311
827000
3000
έχει να κάνει με την αναγνώριση της αξίας
14:05
of disagreement, discord
312
830000
3000
της διαφωνίας, της ασυμφωνίας
14:08
and difference.
313
833000
2000
και της διαφορετικότητας.
14:10
But we need to go even further.
314
835000
3000
Πρέπει όμως να το πάμε στο επόμενο επίπεδο.
14:13
We need to fundamentally redefine
315
838000
3000
Πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε θεμελιωδώς
14:16
who it is that experts are.
316
841000
3000
ποια είναι η ιδιότητα των ειδικών.
14:20
The conventional notion
317
845000
2000
Η συμβιβαστική έννοια
14:22
is that experts are people
318
847000
3000
είναι ότι οι ειδικοί είναι άνθρωποι
14:25
with advanced degrees,
319
850000
2000
με ανώτερα πτυχία,
14:27
fancy titles, diplomas,
320
852000
3000
εντυπωσιακούς τίτλους, διπλώματα,
14:30
best-selling books --
321
855000
2000
βιβλία μπεστ-σέλερ,
14:32
high-status individuals.
322
857000
2000
άτομα υψηλής υπόληψης.
14:34
But just imagine
323
859000
2000
Φανταστείτε όμως
14:36
if we were to junk
324
861000
2000
πως εάν αχρηστεύαμε
14:38
this notion of expertise
325
863000
4000
αυτή την έννοια εξειδίκευσης
14:42
as some sort of elite cadre
326
867000
4000
ως ελίτ ομάδα
14:46
and instead embrace the notion
327
871000
3000
και αντί αυτού να δοξάσουμε την έννοια
14:49
of democratized expertise --
328
874000
3000
της εκδημοκρατισμένης εξειδίκευσης,
14:52
whereby expertise was not just the preserve
329
877000
3000
όπου δεν θα αποτελείται μόνο από τη συντηρητική τάξη
14:55
of surgeons and CEO's,
330
880000
2000
των χειρούργων και διευθυντικών στελεχών,
14:57
but also shop-girls -- yeah.
331
882000
3000
αλλά και από πωλήτριες -- ναι σωστά.
15:01
Best Buy,
332
886000
2000
Η εταιρεία ηλεκτρονικών προϊόντων,
15:03
the consumer electronics company,
333
888000
2000
Best Buy,
15:05
gets all its employees --
334
890000
3000
συγκεντρώνει όλους τους υπαλλήλους της,
15:08
the cleaners, the shop assistants,
335
893000
2000
καθαριστές, πωλητές,
15:10
the people in the back office,
336
895000
3000
τους ανθρώπους στο πίσω γραφείο,
15:13
not just its forecasting team --
337
898000
2000
όχι μόνο την ομάδα προβλέψεων τους,
15:15
to place bets, yes bets,
338
900000
3000
για να βάλουν στοιχήματα, ναι στοιχήματα,
15:18
on things like whether or not
339
903000
2000
σε πράγματα όπως εάν ένα προϊόν
15:20
a product is going to sell well before Christmas,
340
905000
3000
θα πουλήσει καλά ή όχι πριν τα Χριστούγεννα,
15:23
on whether customers' new ideas
341
908000
3000
εάν νέες ιδέες πελατών
15:26
are going to be or should be taken on by the company,
342
911000
4000
πρέπει να υιοθετηθούν από την εταιρεία,
15:30
on whether a project
343
915000
2000
εάν ένα σχέδιο
15:32
will come in on time.
344
917000
2000
θα πραγματοποιηθεί στην ώρα του.
15:34
By leveraging
345
919000
2000
Μοχλεύοντας και
15:36
and by embracing
346
921000
2000
δοξάζοντας την εξειδίκευση
15:38
the expertise within the company,
347
923000
2000
μέσα στην εταιρεία, η Best Buy,
15:40
Best Buy was able to discover, for example,
348
925000
3000
ανακάλυψε, για παράδειγμα, πως το κατάστημα
15:43
that the store that it was going to open in China --
349
928000
4000
που θα άνοιγε στην Κίνα -- το μεγάλο τους,
15:47
its big, grand store --
350
932000
2000
τεράστιο κατάστημα --
15:49
was not going to open on time.
351
934000
3000
δεν θα άνοιγε εγκαίρως.
15:52
Because when it asked its staff,
352
937000
2000
Επειδή όταν ζητήθηκε στο προσωπικό,
15:54
all its staff, to place their bets
353
939000
3000
σε όλο το προσωπικό να βάλει στοιχήματα,
15:57
on whether they thought the store would open on time or not,
354
942000
4000
εάν πίστευαν πως το κατάστημα θα άνοιγε εγκαίρως ή όχι,
16:01
a group from the finance department
355
946000
3000
μια ομάδα από το οικονομικό τμήμα
16:04
placed all their chips
356
949000
2000
στοιχημάτισε όλες τις μάρκες του
16:06
on that not happening.
357
951000
3000
πως δεν επρόκειτο.
16:09
It turned out that they were aware,
358
954000
2000
Προέκυψε πως γνώριζαν, αυτό που
16:11
as no one else within the company was,
359
956000
3000
κανείς άλλος δεν γνώριζε στην εταιρεία,
16:14
of a technological blip
360
959000
2000
ένα τεχνολογικό λάθος
16:16
that neither the forecasting experts,
361
961000
2000
το οποίο ούτε οι ειδικοί προβλέψεων,
16:18
nor the experts on the ground in China,
362
963000
3000
ούτε οι ειδικοί στα εδάφη της Κίνας
16:21
were even aware of.
363
966000
3000
το γνώριζαν.
16:25
The strategies
364
970000
2000
Οι στρατηγικές
16:27
that I have discussed this evening --
365
972000
3000
που έχω αναλύσει απόψε --
16:30
embracing dissent,
366
975000
2000
η λατρεία της διαφωνίας,
16:32
taking experts on,
367
977000
2000
η αμφισβήτηση των ειδικών,
16:34
democratizing expertise,
368
979000
2000
η εκδημοκρατισμένη εξειδίκευση,
16:36
rebellious strategies --
369
981000
3000
οι επαναστατικές στρατηγικές,
16:39
are strategies that I think
370
984000
2000
πιστεύω ότι είναι στρατηγικές
16:41
would serve us all well to embrace
371
986000
2000
που θα μας βοηθήσουν να αποδεχτούμε
16:43
as we try to deal with the challenges
372
988000
3000
και να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις
16:46
of these very confusing, complex,
373
991000
3000
σε αυτούς τους γεμάτους σύγχυση, πολύπλοκους,
16:49
difficult times.
374
994000
2000
δύσκολους καιρούς.
16:51
For if we keep
375
996000
2000
Διότι εάν έχουμε
16:53
our independent decision-making part
376
998000
2000
την περιοχή των ανεξάρτητων αποφάσεων
16:55
of our brains switched on,
377
1000000
3000
των εγκεφάλων μας ενεργή,
16:58
if we challenge experts, if we're skeptical,
378
1003000
3000
εάν προκαλούμε τους ειδικούς, εάν είμαστε δύσπιστοι,
17:01
if we devolve authority,
379
1006000
2000
εάν αμφισβητούμε τις αρχές,
17:03
if we are rebellious,
380
1008000
2000
εάν είμαστε επαναστατικοί,
17:05
but also
381
1010000
2000
αλλά ταυτόχρονα
17:07
if we become much more comfortable
382
1012000
2000
εάν νιώσουμε πιο άνετα
17:09
with nuance,
383
1014000
2000
με τις μικροδιαφορές,
17:11
uncertainty and doubt,
384
1016000
3000
την αβεβαιότητα και την αμφιβολία,
17:14
and if we allow our experts
385
1019000
3000
και επιτρέψουμε στους ειδικούς
17:17
to express themselves
386
1022000
2000
να εκφραστούν
17:19
using those terms too,
387
1024000
2000
με αυτούς τους όρους,
17:21
we will set ourselves up
388
1026000
2000
θα προετοιμάσουμε τους εαυτούς μας
17:23
much better
389
1028000
2000
πολύ καλύτερα
17:25
for the challenges of the 21st century.
390
1030000
4000
για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.
17:29
For now, more than ever,
391
1034000
3000
Τώρα, περισσότερο από ποτέ,
17:32
is not the time
392
1037000
2000
δεν είναι η κατάλληλη περίοδος
17:34
to be blindly following,
393
1039000
2000
για να ακολουθούμε τυφλά,
17:36
blindly accepting,
394
1041000
2000
να δεχόμαστε τυφλά
17:38
blindly trusting.
395
1043000
3000
και να εμπιστευόμαστε τυφλά.
17:41
Now is the time to face the world
396
1046000
3000
Τώρα ήρθε η ώρα να δούμε τον κόσμο
17:44
with eyes wide open --
397
1049000
3000
με τα μάτια ορθάνοιχτα,
17:47
yes, using experts
398
1052000
2000
σίγουρα με τη χρήση ειδικών
17:49
to help us figure things out, for sure --
399
1054000
3000
για να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πράγματα --
17:52
I don't want to completely do myself out of a job here --
400
1057000
4000
δεν θέλω να μην συμπεριλάβω καθόλου το επάγγελμα μου εδώ --
17:56
but being aware
401
1061000
2000
αλλά έχοντας την επίγνωση
17:58
of their limitations
402
1063000
3000
των ορίων τους
18:01
and, of course, also our own.
403
1066000
4000
και φυσικά των δικών μας.
18:05
Thank you.
404
1070000
2000
Σάς ευχαριστώ.
18:07
(Applause)
405
1072000
5000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Noreena Hertz - EconomistNoreena Hertz looks at global culture -- financial and otherwise -- using an approach that combines traditional economic analysis with foreign policy trends, psychology, behavioural economics, anthropology, history and sociology.
Why you should listen
For more than two decades, Noreena Hertz’s economic predictions have been accurate and ahead of the curve. In her recent book The Silent Takeover, Hertz predicted that unregulated markets and massive financial institutions would have serious global consequences while her 2005 book IOU: The Debt Threat predicted the 2008 financial crisis.
An influential economist on the international stage, Hertz also played an influential role in the development of (RED), an innovative commercial model to raise money for people with AIDS in Africa, having inspired Bono (co-founder of the project) with her writings.
Her work is considered to provide a much needed blueprint for rethinking economics and corporate strategy. She is the Duisenberg Professor of Globalization, Sustainability and Finance based at Duisenberg School of Finance, RSM, Erasmus University and University of Cambridge. She is also a Fellow of University College London.
Noreena Hertz | Speaker | TED.com