TEDxRainier
Chris Bliss: Comedy is translation
Κρις Μπλις: Η κωμωδία είναι μετάφραση
Filmed:
Readability: 4.9
764,430 views
Κάθε πράξη επικοινωνίας αποτελεί,κατά κάποιο τρόπο, μια μεταφραστική πράξη. Επι σκηνής στο TEDxRainier, ο συγγραφέας Κρις Μπλις επιχειρηματολογεί σχετικά με τον τρόπο που η σπουδαία κωμωδία, κυρίως, μπορεί να μεταφράσει μεγάλες αλήθειες για ένα ευρύ κοινό.
Chris Bliss - Writer
Chris Bliss explores the inherent challenge of communication, and how comedy opens paths to new perspectives. Full bio
Chris Bliss explores the inherent challenge of communication, and how comedy opens paths to new perspectives. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Gabriel García Márquez is one of my favorite writers,
0
0
2000
Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες είναι ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς
00:17
for his storytelling,
1
2000
2000
για την αφηγηματικότητά του,
00:19
but even more, I think,
2
4000
2000
αλλά ακόμη περισσότερο, νομίζω,
00:21
for the beauty and precision of his prose.
3
6000
2000
για την ομορφιά και την ακρίβεια του λόγου του.
00:23
And whether it's the opening line from "One Hundred Years of Solitude"
4
8000
4000
Είτε πρόκειται για την εισαγωγική φράση στα «Εκατό χρόνια μοναξιάς»
00:27
or the fantastical stream of consciousness
5
12000
2000
είτε για το φανταστικό ρεύμα συνείδησης
00:29
in "Autumn of the Patriarch,"
6
14000
2000
στο «Φθινόπωρο του Πατριάρχη»
00:31
where the words rush by,
7
16000
2000
όπου οι λέξεις ρέουν
00:33
page after page of unpunctuated imagery
8
18000
2000
μέσα στις σελίδες σε συνεχή σχήματα λόγου
00:35
sweeping the reader along
9
20000
2000
παρασύροντας μαζί τους τον αναγνώστη
00:37
like some wild river
10
22000
2000
σαν ορμητικό ποτάμι
00:39
twisting through a primal South American jungle,
11
24000
2000
που διατρέχει την αρχέγονη Νοτιοαμερικάνικη ζούγκλα,
00:41
reading Márquez is a visceral experience.
12
26000
3000
η ανάγνωση του Μάρκες είναι μια ενστικτώδης εμπειρία.
00:44
Which struck me as particularly remarkable
13
29000
2000
Κάτι που μου φάνηκε ιδιαίτερα αξιοσημείωτο
00:46
during one session with the novel
14
31000
2000
καθώς διάβαζα το μυθιστόρημα
00:48
when I realized that I was being swept along
15
33000
2000
όταν συνειδητοποίησα ότι με είχε παρασύρει
00:50
on this remarkable, vivid journey
16
35000
3000
σε αυτό το ξεχωριστό, ζωντανό ταξίδι
00:53
in translation.
17
38000
2000
σε μετάφραση.
00:55
Now I was a comparative literature major in college,
18
40000
2000
Στο κολέγιο είχα ειδίκευση στη συγκριτική λογοτεχνία,
00:57
which is like an English major,
19
42000
2000
το οποίο είναι σαν να σπουδάζεις Αγγλική φιλολογία,
00:59
only instead of being stuck studying Chaucer for three months,
20
44000
2000
μόνο που αντί να διαβάζουμε Τσόσερ για τρεις μήνες στη σειρά,
01:01
we got to read great literature in translation
21
46000
2000
διαβάζαμε σπουδαία λογοτεχνία σε μετάφραση
01:03
from around the world.
22
48000
2000
από ολόκληρο τον κόσμο.
01:05
And as great as these books were,
23
50000
2000
Και όσο σπουδαία και αν ήταν τα βιβλία αυτά,
01:07
you could always tell
24
52000
2000
μπορούσες πάντα να καταλάβεις
01:09
that you were getting close to the full effect.
25
54000
2000
ότι πλησίαζες το πλήρες αποτέλεσμα.
01:11
But not so with Márquez
26
56000
2000
Αυτό, όμως δεν ίσχυε για τον Μάρκες
01:13
who once praised his translator's versions
27
58000
2000
ο οποίος κάποτε εγκωμίασε τις αποδόσεις του μεταφραστή του
01:15
as being better than his own,
28
60000
3000
ως καλύτερες από τις δικές του,
01:18
which is an astonishing compliment.
29
63000
3000
κάτι που αποτελεί εκπληκτική φιλοφρόνηση.
01:21
So when I heard that the translator, Gregory Rabassa,
30
66000
2000
Οπότε, όταν άκουσα ότι ο μεταφραστής Γκρέγκορι Ραμπάσα
01:23
had written his own book on the subject,
31
68000
2000
είχε γράψει δικό του βιβλίο γι' αυτό το θέμα,
01:25
I couldn't wait to read it.
32
70000
2000
ανυπομονούσα να το διαβάσω.
01:27
It's called apropos of the Italian adage
33
72000
2000
Πήρε τον τίτλο του από το ιταλικό γνωμικό
01:29
that I lifted from his forward,
34
74000
2000
που ξεσήκωσα απο την εισαγωγή του,
01:31
"If This Be Treason."
35
76000
2000
"Εάν Αυτό Είναι Προδοσία".
01:33
And it's a charming read.
36
78000
2000
Και πρόκειται για χαριτωμένο ανάγνωσμα.
01:35
It's highly recommended for anyone who's interested
37
80000
2000
Συστήνεται ανεπιφύλακτα σε όποιον ενδιαφέρεται
01:37
in the translator's art.
38
82000
2000
για την τέχνη του μεταφραστή.
01:39
But the reason that I mention it
39
84000
2000
Ομως ο λόγος που το αναφέρω
01:41
is that early on, Rabassa offers
40
86000
2000
είναι οτι νωρίτερα, ο Ραμπάσα προσφέρει
01:43
this elegantly simple insight:
41
88000
4000
αυτή την κομψά απλή βαθιά γνώση:
01:47
"Every act of communication
42
92000
2000
"Κάθε πράξη επικοινωνίας
01:49
is an act of translation."
43
94000
3000
είναι μια μεταφραστική πράξη".
01:52
Now maybe that's been obvious to all of you for a long time,
44
97000
3000
Βέβαια, αυτό πιθανόν να είναι προφανές σε όλους εσάς εδώ και καιρό,
01:55
but for me,
45
100000
2000
αλλά για μένα,
01:57
as often as I'd encountered
46
102000
2000
όσο συχνά και να συναντούσα
01:59
that exact difficulty on a daily basis,
47
104000
2000
αυτήν ακριβώς τη δυσκολία σε καθημερινή βάση,
02:01
I had never seen the inherent challenge of communication
48
106000
3000
ποτέ δεν είχα δει τη σύμφυτη πρόκληση της επικοινωνίας
02:04
in so crystalline a light.
49
109000
2000
κάτω από τόσο καθαρό φως.
02:06
Ever since I can remember
50
111000
2000
Από τότε που μπορώ να θυμηθώ
02:08
thinking consciously about such things,
51
113000
2000
να προβληματίζομαι για τέτοια πράγματα,
02:10
communication has been my central passion.
52
115000
2000
η επικοινωνία ήταν το κατ' εξοχήν πάθος μου.
02:12
Even as a child,
53
117000
2000
Σαν παιδί ακόμη,
02:14
I remember thinking that what I really wanted most in life
54
119000
3000
θυμάμαι πως σκεπτόμουν ότι αυτό που περισσότερο επιθυμούσα στη ζωή
02:17
was to be able to understand everything
55
122000
3000
ήταν να μπορώ να καταλαβαίνω το καθετί
02:20
and then to communicate it to everyone else.
56
125000
3000
και στη συνέχεια να το επικοινωνώ σε όλους τους άλλους.
02:23
So no ego problems.
57
128000
3000
Κανένα πρόβλημα εγωισμού.
02:26
It's funny, my wife, Daisy,
58
131000
2000
Η πλάκα είναι οτι η γυναίκα μου, η Νταίζη,
02:28
whose family is littered with schizophrenics --
59
133000
2000
της οποίας η οικογένεια είναι γεμάτη απο σχιζοφρενείς--
02:30
and I mean littered with them --
60
135000
3000
και το εννοώ ότι είναι γεμάτη --
02:33
once said to me, "Chris, I already have a brother who thinks he's God.
61
138000
4000
μου είπε κάποτε: "Κρις, έχω ήδη έναν αδελφό που νομίζει πως είναι Θεός.
02:37
I don't need a husband who wants to be."
62
142000
2000
Δε χρειάζομαι εναν σύζυγο που να θέλει να είναι".
02:39
(Laughter)
63
144000
2000
(Γέλια)
02:41
Anyway, as I plunged through my 20s
64
146000
2000
Εν πάση περιπτώσει, καθώς βάδιζα στη δεύτερη δεκαετία της ζωής μου
02:43
ever more aware of how unobtainable
65
148000
2000
έχοντας συνειδητοποιήσει ακόμη περισσότερο πόσο άπιαστο
02:45
the first part of my childhood ambition was,
66
150000
3000
ήταν το πρώτο μέρος της αρχικής μου φιλοδοξίας,
02:48
it was that second part,
67
153000
2000
ήταν το δεύτερο μέρος
02:50
being able to successfully communicate to others
68
155000
2000
όντας ικανός να επικοινωνήσω με επιτυχία σε άλλους ανθρώπους
02:52
whatever knowledge I was gaining,
69
157000
2000
όποια γνώση αποκτούσα,
02:54
where the futility of my quest really set in.
70
159000
3000
όπου η ματαιότητα της αναζήτησής μου παρουσιάστηκε.
02:57
Time after time,
71
162000
2000
Με τον καιρό,
02:59
whenever I set out to share some great truth
72
164000
2000
όποτε επιχειρούσα να μοιραστώ μια μεγάλη αλήθεια
03:01
with a soon-to-be grateful recipient,
73
166000
2000
με κάποιον αποδέκτη που στη συνέχεια θα ήταν ευγνώμων,
03:03
it had the opposite effect.
74
168000
3000
είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.
03:06
Interestingly, when your opening line of communication is,
75
171000
2000
Κατά ενδιαφέροντα τρόπο, όταν η πρώτη ατάκα για την επικοινωνία είναι:
03:08
"Hey, listen up,
76
173000
2000
" Ει, άκου,
03:10
because I'm about to drop some serious knowledge on you,"
77
175000
4000
γιατί πρόκειται να σου μεταδώσω κάποια σοβαρή γνώση",
03:14
it's amazing how quickly you'll discover
78
179000
2000
είναι εκπληκτικό πόσο σύντομα ανακαλύπτεις
03:16
both ice and the firing squad.
79
181000
3000
παγωμένες και επικριτικές αντιδράσεις.
03:20
Finally, after about 10 years
80
185000
2000
Τελικά, μετά απο 10 χρόνια
03:22
of alienating friends and strangers alike,
81
187000
3000
αποξένωσης από φίλους και αγνώστους,
03:25
I finally got it,
82
190000
2000
τελικά το βρήκα,
03:27
a new personal truth all my own,
83
192000
3000
μια νέα προσωπική αλήθεια όλη δική μου,
03:30
that if I was going to ever communicate well with other people
84
195000
4000
ότι αν ποτέ ήθελα να μεταφέρω σε άλλους ανθρώπους
03:34
the ideas that I was gaining,
85
199000
2000
τις ιδέες που αποκτούσα,
03:36
I'd better find a different way of going about it.
86
201000
2000
ήταν προτιμότερο να βρω ενα διαφορετικό τρόπο για να το επιχειρήσω.
03:38
And that's when I discovered comedy.
87
203000
3000
Και τότε ανακάλυψα την κωμωδία.
03:41
Now comedy travels along a distinct wavelength
88
206000
3000
Τώρα η κωμωδία μεταφέρεται μέσα απο ένα ξεχωριστό μήκος κύματος
03:44
from other forms of language.
89
209000
2000
από άλλες μορφές της γλώσσας.
03:46
If I had to place it on an arbitrary spectrum,
90
211000
2000
Αν ήταν να την τοποθετήσω σε ένα υποθετικό φάσμα,
03:48
I'd say it falls somewhere
91
213000
2000
θα έλεγα ότι πέφτει ανάμεσα
03:50
between poetry and lies.
92
215000
3000
στην ποίηση και τα ψέμματα.
03:54
And I'm not talking about all comedy here,
93
219000
2000
Και δεν αναφέρομαι σε όλες τις μορφές της κωμωδίας εδώ,
03:56
because, clearly, there's plenty of humor
94
221000
2000
γιατί, σαφώς, υπάρχει πολύ χιούμορ
03:58
that colors safely within the lines of what we already think and feel.
95
223000
3000
που με ασφάλεια επηρεάζει πράγματα που ήδη ξέρουμε και νιώθουμε.
04:01
What I want to talk about
96
226000
2000
Αυτό για το οποίο θέλω να μιλήσω
04:03
is the unique ability that the best comedy and satire has
97
228000
3000
είναι η μοναδική ικανότητα που έχει η καλύτερη κωμωδία και σάτιρα
04:06
at circumventing our ingrained perspectives --
98
231000
3000
στο να παρακάμπτει τις ριζωμένες αντιλήψεις μας--
04:09
comedy as the philosopher's stone.
99
234000
3000
η κωμωδία ως η φιλοσοφική λίθος.
04:12
It takes the base metal of our conventional wisdom
100
237000
3000
Παίρνει το μέταλλο βάση της συμβατικής μας σοφίας
04:15
and transforms it through ridicule
101
240000
2000
και το μετατρέπει μέσω της διακωμώδησης
04:17
into a different way of seeing
102
242000
2000
σ΄εναν διαφορετικό τρόπο θέασης
04:19
and ultimately being in the world.
103
244000
2000
και τελικά ύπαρξης στον κόσμο.
04:21
Because that's what I take
104
246000
2000
Διότι αυτό λαμβάνω
04:23
from the theme of this conference: Gained in Translation.
105
248000
3000
από το θέμα αυτού του συνεδρίου: Κερδισμένοι στη Μετάφραση.
04:26
That it's about communication
106
251000
2000
Το γεγονός ότι πρόκειται για επικοινωνία
04:28
that doesn't just produce greater understanding
107
253000
2000
που δεν παράγει απλώς μεγαλύτερη κατανόηση
04:30
within the individual,
108
255000
2000
στο ίδιο το άτομο,
04:32
but leads to real change.
109
257000
2000
αλλά οδηγεί σε πραγματική αλλαγή.
04:34
Which in my experience means communication
110
259000
2000
Η οποία, σύμφωνα με την εμπειρία μου, σημαίνει επικοινωνία
04:36
that manages to speak to and expand
111
261000
3000
που καταφέρνει να απευθυνθεί και να διευρύνει
04:39
our concept of self-interest.
112
264000
3000
την έννοια της ιδιοτέλειας.
04:42
Now I'm big on speaking to people's self-interest
113
267000
2000
Μπορώ και αναφέρομαι στην ιδιοτέλεια των ανθρώπων
04:44
because we're all wired for that.
114
269000
2000
γιατί όλοι διαθέτουμε.
04:46
It's part of our survival package,
115
271000
2000
Είναι μέρος του πακέτου της επιβίωσής μας,
04:48
and that's why it's become so important for us,
116
273000
3000
και γι' αυτό έχει γίνει τόσο σημαντική
04:51
and that's why we're always listening at that level.
117
276000
3000
και γι΄αυτό πάντα ακούμε σε αυτό το επίπεδο.
04:54
And also because that's where,
118
279000
3000
Και επίσης διότι σ΄αυτό το επίπεδο,
04:57
in terms of our own self-interest,
119
282000
2000
από ιδιοτέλεια,
04:59
we finally begin to grasp
120
284000
2000
ξεκινάμε τελικά να κατανοήσουμε
05:01
our ability to respond, our responsibility
121
286000
3000
την ικανότητα να ανταποκρινόμαστε, την ευθύνη μας,
05:04
to the rest of the world.
122
289000
2000
στον υπόλοιπο κόσμο.
05:06
Now as to what I mean by the best comedy and satire,
123
291000
3000
Τώρα, τι εννοώ λέγοντας η καλύτερη κωμωδία και σάτυρα,
05:09
I mean work that comes first and foremost
124
294000
2000
εννοώ έργο που προέρχεται κυρίως
05:11
from a place of honesty and integrity.
125
296000
3000
από τιμιότητα και ακεραιότητα.
05:14
Now if you think back
126
299000
2000
Τώρα αν κάνετε μια αναδρομή
05:16
on Tina Fey's impersonations on Saturday Night Live
127
301000
3000
στις μιμήσεις της Τίνα Φέι στο Saturday Night Live
05:19
of the newly nominated vice presidential candidate
128
304000
2000
της πρόσφατα ανακηρυχθείσας υποψήφιας για την αντιπροεδρία
05:21
Sarah Palin,
129
306000
2000
Σάρα Πέιλιν,
05:23
they were devastating.
130
308000
2000
ήταν απογοητευτικές.
05:25
Fey demonstrated far more effectively than any political pundit
131
310000
3000
Η Φέι κατέδειξε πολύ πιο αποτελεσματικά απο κάθε πολιτική αυθεντία
05:28
the candidate's fundamental lack of seriousness,
132
313000
3000
την βασική έλλειψη σοβαρότητας της υποψηφίου,
05:31
cementing an impression
133
316000
2000
παγιώνοντας μια εντύπωση
05:33
that the majority of the American public still holds today.
134
318000
3000
που η πλειοψηφία του Αμερικάνικου κοινού έχει μέχρι σήμερα.
05:36
And the key detail of this
135
321000
2000
Και η βασική λεπτομέρεια όλου αυτού
05:38
is that Fey's scripts weren't written by her
136
323000
2000
είναι ότι τα γραπτά της Φέι δεν γραφτηκαν απο την ίδια
05:40
and they weren't written by the SNL writers.
137
325000
2000
ούτε απο τους σεναριογράφους του Saturday Night Live.
05:42
They were lifted verbatim
138
327000
2000
Αντιγράφηκαν αυτολεξεί
05:44
from Palin's own remarks.
139
329000
2000
από σχόλια της ίδιας της Πέιλιν.
05:46
(Laughter)
140
331000
4000
(Γέλια)
05:50
Here was a Palin impersonator
141
335000
2000
Είχαμε, λοιπόν, μια μίμο της Πέιλιν
05:52
quoting Palin word for word.
142
337000
2000
που παρέθετε τα λόγια της Πέιλιν αυτολεξεί.
05:54
Now that's honesty and integrity,
143
339000
2000
Αυτό είναι, λοιπόν, τιμιότητα και ακεραιότητα
05:56
and it's also why Fey's performances
144
341000
2000
και γι' αυτό οι παραστάσεις της Φέι
05:58
left such a lasting impression.
145
343000
2000
άφησαν τόσο μεγάλη εντύπωση.
06:00
On the other side of the political spectrum,
146
345000
3000
Απο την άλλη μεριά του πολιτικού φάσματος,
06:03
the first time that I heard Rush Limbaugh
147
348000
2000
την πρώτη φορά που άκουσα τον Ρας Λίμπο
06:05
refer to presidential hopeful John Edwards as the Breck girl
148
350000
4000
να αναφέρεται στον φερέλπιδα πρόεδρο Τζων Εντουαρντς ως κορίτσι της Μπρεκ
06:09
I knew that he'd made a direct hit.
149
354000
3000
ήξερα ότι είχε κάνει ένα άμεσο χτύπημα.
06:12
Now it's not often that I'm going to associate
150
357000
2000
Δεν πρόκειται να συσχετίσω
06:14
the words honesty and integrity with Limbaugh,
151
359000
3000
τις λέξεις τιμιότητα και ακεραιότητα με τον Λίμπο,
06:17
but it's really hard to argue with that punchline.
152
362000
3000
αλλά είναι δύσκολο να αμφισβητήσεις αυτό το αστείο.
06:20
The description perfectly captured
153
365000
2000
Η περιγραφή αποτύπωσε τέλεια
06:22
Edwards' personal vanity.
154
367000
2000
την προσωπική ματαιοδοξία του Εντουαρντ.
06:24
And guess what?
155
369000
2000
Και ξέρετε κάτι;
06:26
That ended up being the exact personality trait
156
371000
2000
Αυτό κατέληξε να είναι και το χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του
06:28
that was at the core of the scandal that ended his political career.
157
373000
3000
που ήταν στον πυρήνα του σκανδάλου που έδωσε τέλος στην πολιτική του καριέρα.
06:33
Now The Daily Show with John Stewart
158
378000
2000
Τώρα το The Daily Show με τον Τζων Στιούαρτ
06:35
is by far the most --
159
380000
2000
είναι μακράν το πιο-
06:37
(Applause)
160
382000
5000
(Χειροκρότημα)
06:44
(Laughter)
161
389000
2000
(Γέλια)
06:46
it's by far the most well-documented example
162
391000
3000
είναι μακράν το πιο τεκμηριωμένο παράδειγμα
06:49
of the effectiveness of this kind of comedy.
163
394000
3000
της αποτελεσματικότητας αυτού του είδους κωμωδίας.
06:52
Survey after survey,
164
397000
2000
Ολες οι έρευνες,
06:54
from Pew Research to the Annenberg Center for Public Policy,
165
399000
3000
απο την Pew Research μέχρι το Κέντρο Annenberg για τη Δημόσια Πολιτική,
06:57
has found that Daily Show viewers are better informed about current events
166
402000
3000
έδειξαν οτι οι θεατές του Daily Show είναι καλύτερα πληροφορημένοι για τα τρέχοντα γεγονότα
07:00
than the viewers of all major network and cable news shows.
167
405000
4000
απο τους θεατές όλων των δελτίων ειδήσεων της συμβατικής και καλωδιακής τηλεόρασης.
07:04
(Applause)
168
409000
3000
(Χειροκρότημα)
07:07
Now whether this says more
169
412000
2000
Τώρα εάν αυτο λέει περισσότερα
07:09
about the conflict between integrity and profitability
170
414000
3000
για την σύγκρουση μεταξύ ακεραιότητας και κέρδους
07:12
of corporate journalism
171
417000
2000
της εταιρική δημοσιογραφίας
07:14
than it does about the attentiveness of Stewart's viewers,
172
419000
2000
απ' ό,τι λέει για την ακροαματικότητα των θεατών του Στιούαρτ,
07:16
the larger point remains
173
421000
2000
το κυρίαρχο θέμα παραμένει
07:18
that Stewart's material
174
423000
2000
ότι το υλικό του Στιούαρτ
07:20
is always grounded in a commitment to the facts --
175
425000
3000
βασίζεται πάντα στη δέσμευσή του στα γεγονότα-
07:23
not because his intent is to inform. It's not.
176
428000
2000
όχι επειδή ο σκοπός του είναι να πληροφορήσει. Δεν είναι.
07:25
His intent is to be funny.
177
430000
2000
Ο σκοπός του είναι να είναι αστείος.
07:27
It just so happens that Stewart's brand of funny
178
432000
3000
Απλώς συμβαίνει οτι η σφραγίδα του Στιούαρτ για το αστείο
07:30
doesn't work unless the facts are true.
179
435000
3000
έχει αποτέλεσμα μόνο εάν τα γεγονότα είναι αληθινά.
07:33
And the result is great comedy
180
438000
2000
Και το αποτέλεσμα είναι σπουδαία κωμωδία
07:35
that's also an information delivery system
181
440000
3000
που είναι ταυτόχρονα και σύστημα μετάδοσης πληροφοριών
07:38
that scores markedly higher in both credibility and retention
182
443000
3000
που πιάνει υψηλότερα επίπεδα αξιοπιστίας και συγκράτησης της πληροφορίας
07:41
than the professional news media.
183
446000
3000
από τα επαγγελματικά ειδησεογραφικά μέσα.
07:44
Now this is doubly ironic
184
449000
2000
Αυτό, βέβαια, είναι διπλή ειρωνεία
07:46
when you consider that what gives comedy its edge
185
451000
3000
όταν κανείς σκέφτεται οτι αυτό που προσδίδει το πλεονέκτημα στην κωμωδία
07:49
at reaching around people's walls
186
454000
2000
στο να αγγίζει τις άμυνες των ανθρώπων
07:51
is the way that it uses deliberate misdirection.
187
456000
3000
είναι ο τρόπος που χρησιμοποιεί συνειδητά τον αποπροσνατατολισμό.
07:54
A great piece of comedy is a verbal magic trick,
188
459000
3000
Μια σπουδαία κωμωδία είναι ένα λεκτικό μαγικό κόλπο,
07:57
where you think it's going over here
189
462000
2000
όπου ενώ πιστεύεις οτι πάει προς τα εδώ
07:59
and then all of a sudden you're transported over here.
190
464000
3000
μετά εντελώς ξαφνικά σε μεταφέρει εδώ.
08:02
And there's this mental delight
191
467000
2000
Και υπάρχει αυτή η πνευματική ευχαρίστηση
08:04
that's followed by the physical response of laughter,
192
469000
2000
που ακολουθείται από τη φυσική ανταπόκριση του γέλιου,
08:06
which, not coincidentally,
193
471000
2000
το οποίο, όχι τυχαία,
08:08
releases endorphins in the brain.
194
473000
2000
απελευθερώνει ενδορφίνες στον εγκέφαλο.
08:10
And just like that, you've been seduced
195
475000
2000
Και έτσι απλά, έχεις αποπλανηθεί
08:12
into a different way of looking at something
196
477000
2000
σε εναν διαφορετικό τρόπο να βλέπεις κάτι
08:14
because the endorphins have brought down your defenses.
197
479000
3000
επειδή οι ενδορφίνες έχουν μειώσει τις αντιστάσεις σου.
08:17
This is the exact opposite
198
482000
2000
Αυτό είναι το ακριβώς αντίθετο
08:19
of the way that anger and fear and panic,
199
484000
2000
από τον τρόπο που ο θυμός, ο φόβος και ο πανικός,
08:21
all of the flight-or-fight responses, operate.
200
486000
3000
όλες οι αντιδράσεις του "πάλεψε ή ξέφυγε" λειτουργούν.
08:24
Flight-or-fight releases adrenalin,
201
489000
3000
Η τακτική "πάλεψε ή ξέφυγε" απελευθερώνει αδρεναλίνη,
08:27
which throws our walls up sky-high.
202
492000
2000
που ανεβάζει τις άμυνές μας σε υψηλά επίπεδα.
08:29
And the comedy comes along,
203
494000
2000
Και έρχεται η κωμωδία,
08:31
dealing with a lot of the same areas
204
496000
2000
κι ασχολείται με πολλές παρόμοιες περιοχές
08:33
where our defenses are the strongest --
205
498000
2000
όπου οι άμυνές μας είναι στο απώγειό τους-
08:35
race, religion, politics, sexuality --
206
500000
3000
φυλή, θρησκεία, πολιτική, σεξουαλικότητα -
08:38
only by approaching them through humor instead of adrenalin,
207
503000
3000
απλά προσεγγίζοντάς τες με χιούμορ αντί για αδρεναλίνη,
08:41
we get endorphins
208
506000
2000
αναπτύσσει ενδορφίνες
08:43
and the alchemy of laughter turns our walls into windows,
209
508000
3000
και η αλχημεία του γέλιου μετατρέπει τους τοίχους της άμυνας σε παράθυρα,
08:46
revealing a fresh and unexpected point of view.
210
511000
3000
αποκαλύπτοντας μια φρέσκια και απροσδόκητη οπτική γωνία.
08:49
Now let me give you an example from my act.
211
514000
3000
Τώρα θα σας δώσω ένα παράδειγμα απο το δικό μου νούμερο.
08:52
I have some material
212
517000
2000
Εχω κάποιο υλικό
08:54
about the so-called radical gay agenda,
213
519000
2000
για την επονομαζόμενη ριζοσπαστική ομοφυλοφιλική αντζέντα,
08:56
which starts off by asking,
214
521000
2000
που ξεκινά με το ερώτημα
08:58
how radical is the gay agenda?
215
523000
2000
πόσο ριζοσπαστική είναι η ομοφυλοφιλική αντζέντα;
09:00
Because from what I can tell, the three things gay Americans seem to want most
216
525000
3000
Διότι, από όσο γνωρίζω, τα τρία πράγματα που φαίνεται να θέλουν περισότερο οι Αμερικάνοι ομοφυλόφιλοι
09:03
are to join the military, get married and start a family.
217
528000
3000
είναι να πάνε στο στρατό, να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια.
09:06
(Laughter)
218
531000
4000
(Γέλια)
09:10
Three things I've tried to avoid my entire life.
219
535000
4000
Τρία πράγματα που προσπαθούσα να αποφύγω σε όλη μου τη ζωή.
09:14
(Laughter)
220
539000
2000
(Γέλια)
09:16
Have at it you radical bastards. The field is yours.
221
541000
3000
Εμπρός ριζοσπάστες μπάσταρδοι. Το πεδίο είναι ελεύθερο.
09:19
(Laughter)
222
544000
3000
(Γέλια)
09:22
And that's followed by these lines
223
547000
2000
Και ακολουθείται από αυτές τις ατάκες
09:24
about gay adoption:
224
549000
2000
για την υιοθεσία των ομοφυλόφιλων:
09:26
What is the problem with gay adoption?
225
551000
2000
Ποιό είναι ο πρόβλημα με την υιοθεσία των ομοφυλόφιλων;
09:28
Why is this remotely controversial?
226
553000
2000
Γιατί είναι ελάχιστα αντιφατικό;
09:30
If you have a baby and you think that baby's gay,
227
555000
3000
Εάν έχεις ένα μωρό που νομίζεις οτι είναι ομοφυλόφιλο,
09:33
you should be allowed to put it up for adoption.
228
558000
2000
θα έπρεπε να επιτρέπεται να το δίνεις για υιοθεσία.
09:35
(Laughter)
229
560000
2000
(Γέλια)
09:37
You have given birth to an abomination.
230
562000
2000
Εχεις γεννήσει ένα βδέλυγμα.
09:39
Remove it from your household.
231
564000
3000
Απομάκρυνέ το από το σπιτικό σου.
09:43
Now by taking the biblical epithet "abomination"
232
568000
3000
Υιοθετώντας το βιβλικό επίθετο" βδέλυγμα"
09:46
and attaching it to the ultimate image of innocence, a baby,
233
571000
4000
και προσαρτώντας το στην έσχατη απεικόνιση της αθωότητας, ενα μωρό,
09:50
this joke short circuits the emotional wiring
234
575000
2000
το αστείο βραχυκυκλώνει τη συναισθηματική καλωδίωση
09:52
behind the debate
235
577000
2000
πίσω από τη συζήτηση
09:54
and it leaves the audience with the opportunity, through their laughter,
236
579000
3000
και αφήνει το ακροατήριο με την ευκαιρία, μέσω του γέλιου,
09:57
to question its validity.
237
582000
2000
να αμφισβητήσει την εγκυρότητά του.
09:59
Misdirection isn't the only trick
238
584000
2000
Ο αποπροσανατολισμός δεν είναι το μόνο κόλπο
10:01
that comedy has up its sleeve.
239
586000
2000
που έχει στο μανίκι της η κωμωδία.
10:03
Economy of language
240
588000
2000
Η οικονομία της γλώσσας
10:05
is another real strong suit of great comedy.
241
590000
2000
είναι ένα άλλο ισχυρό ατού της σπουδαίας κωμωδίας.
10:07
There are few phrases
242
592000
2000
Υπάρχουν λίγες φράσεις
10:09
that pack a more concentrated dose of subject and symbol
243
594000
3000
που συγκροτούν μια πιο συμπυκνωμένη δόση υποκειμένου και συμβόλου
10:12
than the perfect punchline.
244
597000
2000
από την τέλεια ατάκα.
10:14
Bill Hicks -- and if you don't know his work,
245
599000
2000
Ο Μπιλ Χικς- και σε περίπτωση που δε γνωρίζετε τη δουλειά του
10:16
you should really Google him --
246
601000
2000
πρέπει να τον ψάξετε στο Google -
10:18
Hicks had a routine
247
603000
2000
Ο Χικς είχε ένα νούμερο
10:20
about getting into one of those childhood bragging contests on the playground,
248
605000
3000
όπου μπλεκόταν σε έναν φραστικό τσακωμό μεταξύ παιδιών στην παιδική χαρά
10:23
where finally the other kid says to him,
249
608000
2000
όπου τελικά το άλλο παιδί του λέει,
10:25
"Huh? Well my dad can beat up your dad,"
250
610000
3000
" Χα, ο μπαμπάς μου μπορεί να δείρει τον δικό σου".
10:28
to which Hicks replies,
251
613000
2000
και ο Χικς απαντά
10:30
"Really? How soon?"
252
615000
2000
" Αλήθεια; Πόσο σύντομα;"
10:32
(Laughter)
253
617000
5000
(Γέλια)
10:37
That's an entire childhood
254
622000
2000
Έχει συνοψίσει ολόκληρη την παιδική ηλικία
10:39
in three words.
255
624000
2000
σε τρεις λέξεις.
10:41
(Laughter)
256
626000
3000
(Γέλια)
10:44
Not to mention what it reveals
257
629000
2000
Για να μην αναφέρω τι αποκαλύπτει
10:46
about the adult who's speaking them.
258
631000
2000
για τον ενήλικα που τις χρησιμοποιεί.
10:48
And one last powerful attribute
259
633000
2000
Και το τελευταίο δυνατό χαρακτηριστικό
10:50
that comedy has as communication
260
635000
2000
που η κωμωδία έχει ως επικοινωνία
10:52
is that it's inherently viral.
261
637000
2000
είναι οτι είναι εγγενώς μεταδοτική.
10:54
People can't wait
262
639000
2000
Οι άνθρωποι ανυπομονούν
10:56
to pass along that new great joke.
263
641000
2000
να μεταφέρουν το καινούργιο ωραίο αστείο.
10:58
And this isn't some new phenomenon of our wired world.
264
643000
3000
Και αυτό δεν είναι νέο φαινόμενο του καλωδιωμένου μας κόσμου.
11:01
Comedy has been crossing country
265
646000
2000
Η κωμωδία διέσχιζε τα σύνορα
11:03
with remarkable speed
266
648000
2000
με εκπληκτική ταχύτητα
11:05
way before the Internet, social media,
267
650000
2000
πολύ πριν απο το Ίντερνετ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης,
11:07
even cable TV.
268
652000
2000
ακόμη και την καλωδιακή τηλεόραση.
11:09
Back in 1980
269
654000
2000
Αν πάμε πίσω στο 1980
11:11
when comedian Richard Pryor accidentally set himself on fire
270
656000
3000
όταν ο κωμικός Ρίτσαρντ Πράιορ αυτοπυρπολήθηκε κατά λάθος
11:14
during a freebasing accident,
271
659000
2000
στη διάρκεια ενός ατυχήματος με φιλτράρισμα κοκκαίνης
11:16
I was in Los Angeles the day after it happened
272
661000
2000
ήμουν στο Λος Αντζελες την επόμενη μέρα
11:18
and then I was in Washington D.C. two days after that.
273
663000
4000
και δυο μέρες μετά ήμουν στην Ουάσιγκτον.
11:22
And I heard the exact same punchline on both coasts --
274
667000
3000
Και άκουσα ακριβώς το ίδιο αστείο και στις δυο ακτές--
11:25
something about the Ignited Negro College Fund.
275
670000
4000
κάτι σχετικό με το Κολεγιακό Ιδρυμα του Φλεγόμενου Νέγρου.
11:29
Clearly, it didn't come out of a Tonight Show monologue.
276
674000
4000
Σαφώς, δεν προέκυψε από έναν μονόλογο του Tonight Show.
11:33
And my guess here -- and I have no research on this --
277
678000
2000
Και η υπόθεση που κάνω - χωρίς να έχω κάνει έρευνα-
11:35
is that if you really were to look back at it and if you could research it,
278
680000
3000
είναι ότι αν μπορούσατε να κάνετε μια αναδρομή και να το ερευνήσετε,
11:38
you'd find out that comedy
279
683000
2000
θα διαπιστώνατε οτι η κωμωδία
11:40
is the second oldest viral profession.
280
685000
2000
είναι το δεύτερο αρχαιότερο μεταδιδόμενο επάγγελμα.
11:42
First there were drums
281
687000
2000
Πρώτα ήταν με τους Πόντιους
11:44
and then knock-knock jokes.
282
689000
2000
και μετά τα ανέκδοτα με τον Τοτό.
11:46
(Laughter)
283
691000
2000
(Γέλια)
11:48
But it's when you put all of these elements together --
284
693000
3000
Αλλά όταν ενώσεις όλα αυτά τα στοιχεία--
11:51
when you get the viral appeal of a great joke
285
696000
3000
όταν βάλεις τη μεταδοτική απήχηση ενός σπουδαίου αστείου
11:54
with a powerful punchline
286
699000
2000
με μια δυνατή ατάκα
11:56
that's crafted from honesty and integrity,
287
701000
2000
φτιαγμένη με τιμιότητα και ακεραιότητα,
11:58
it can have a real world impact
288
703000
3000
μπορεί να έχει παγκόσμια απήχηση
12:01
at changing a conversation.
289
706000
2000
στο να αλλάξει μια συζήτηση.
12:03
Now I have a close friend, Joel Pett,
290
708000
2000
Εχω έναν καλό φίλο, τον Τζόελ Πετ,
12:05
who's the editorial cartoonist
291
710000
2000
που είναι ο κύριος σκιτσογράφος
12:07
for the Lexington Herald-Leader.
292
712000
2000
της Lexington Herald-Leader.
12:09
And he used to be the USA Today Monday morning guy.
293
714000
3000
Και ήταν ο τύπος του πρωινού της Δευτέρας του USA Today.
12:12
I was visiting with Joel
294
717000
2000
Επισκέφθηκα με τον Τζόελ,
12:14
the weekend before the Copenhagen conference on climate change opened
295
719000
3000
το Σαββατοκύριακο προτού ξεκινήσει στην Κοπεγχάγη η συνδιάσκεψη για την κλιματική αλλαγή
12:17
in December of 2009.
296
722000
2000
τον Δεκέμβριο του 2009.
12:19
And Joel was explaining to me
297
724000
2000
Και ο Τζόελ μου εξηγούσε
12:21
that, because USA Today
298
726000
2000
οτι, επειδή η USA Today
12:23
was one of America's four papers of record,
299
728000
2000
ήταν μία απο τις τέσσερεις εφημερίδες της Αμερικής με τη μεγάλη κυκλοφορία,
12:25
it would be scanned by virtually everyone in attendance at the conference,
300
730000
4000
θα τη διάβαζαν σχεδόν όλοι όσοι παρακολουθούσαν το συνέδριο,
12:29
which meant that, if he hit it out of the park with his cartoon
301
734000
3000
που σήμαινε ότι, αν έκανε επιτυχία με το σκίτσο του
12:32
on Monday, the opening day of the conference,
302
737000
2000
τη Δευτέρα, την πρώτη μέρα του συνεδρίου,
12:34
it could get passed around
303
739000
2000
θα μπορούσε να κυκλοφορήσει σε όλους
12:36
at the highest level among actual decision-makers.
304
741000
3000
στο υψηλότερο επίπεδο ανάμεσα σε αυτούς που έπαιρναν τις αποφάσεις.
12:39
So we started talking about climate change.
305
744000
3000
Ετσι αρχίσαμε να μιλάμε για την κλιματική αλλαγή.
12:42
And it turned out that Joel and I
306
747000
2000
Και αποδείχτηκε οτι ο Τζοελ και εγώ
12:44
were both bothered by the same thing,
307
749000
2000
ήμασταν και οι δυο ενοχλημένοι από το ίδιο πράγμα
12:46
which was how so much of the debate
308
751000
2000
δηλαδή πόσος πολύς χρόνος της συζήτησης
12:48
was still focused on the science
309
753000
2000
επικεντρωνόταν στην επιστήμη
12:50
and how complete it was or wasn't,
310
755000
2000
και πόσο ολοκληρωμένη ήταν ή δεν ήταν,
12:52
which, to both of us,
311
757000
2000
πράγμα που και στους δυο μας
12:54
seems somewhat intentionally off point.
312
759000
3000
φαίνεται κάπως σκόπιμα εκτός θέματος.
12:57
Because first of all, there's this false premise
313
762000
3000
Διότι, πρώτα από όλα υπάρχει ο εσφαλμένος συλλογισμός
13:00
that such a thing as complete science exists.
314
765000
4000
ότι υφίσταται ολοκληρωμένη επιστήμη.
13:04
Now Governor Perry of my newly-adopted state of Texas
315
769000
3000
Ο κυβερνήτης Πέρυ της πολιτείας του Τέξας όπου ζω τελευταία
13:07
was pushing this same line this past summer
316
772000
3000
ακολουθούσε την ίδια γραμμή το περασμένο καλοκαίρι
13:10
at the beginning of his oops-fated campaign
317
775000
4000
στο ξεκίνημα της αποτυχημένης εκστρατείας του
13:14
for the Republican presidential nomination,
318
779000
3000
για την υποψηφιότητα της Προεδρίας των Ρεπουμπλικάνων,
13:17
proclaiming over and over that the science wasn't complete
319
782000
3000
υποστηρίζοντας κατ' επανάληψη οτι η επιστήμη δεν ήταν ολοκληρωμένη
13:20
at the same time that 250
320
785000
3000
την ίδια στιγμή που 250
13:23
out of 254 counties in the state of Texas
321
788000
3000
από τις 254 κομητείες στην πολιτεία του Τέξας
13:26
were on fire.
322
791000
3000
φλέγονταν.
13:29
And Perry's policy solution
323
794000
2000
Και η πολιτική λύση του Πέρι
13:31
was to ask the people of Texas
324
796000
2000
ήταν να ζητήσει απο το λαό του Τέξας
13:33
to pray for rain.
325
798000
3000
να προσευχηθεί για να βρέξει.
13:36
Personally, I was praying for four more fires
326
801000
2000
Προσωπικά, προσευχόμουν για τέσσερεις ακόμα φωτιές
13:38
so we could finally complete the damn science.
327
803000
3000
έτσι ώστε να καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε την καταραμένη επιστήμη.
13:41
(Laughter)
328
806000
5000
(Γέλια)
13:46
But back in 2009,
329
811000
2000
Αλλά άς γυρίσουμε στο 2009,
13:48
the question Joel and I kept turning over and over
330
813000
3000
το ερώτημα που θέταμε ξανά και ξανά ο Τζόελ και εγώ
13:51
was why this late in the game
331
816000
2000
ήταν γιατί τόσο αργά στο παιχνίδι
13:53
so much energy was being spent talking about the science
332
818000
3000
ξοδευόταν τόση ενέργεια συζητώντας για την επιστήμη
13:56
when the policies necessary to address climate change
333
821000
3000
όταν οι αναγκαίες πολιτικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής
13:59
were unequivocally beneficial for humanity in the long run
334
824000
4000
ήταν σαφώς ωφέλιμες για την ανθρωπότητα μακροπρόθεσμα
14:03
regardless of the science.
335
828000
2000
ανεξάρτητα από την επιστήμη.
14:05
So we tossed it back and forth until Joel came up with this.
336
830000
3000
Το σκεφτήκαμε λοιπόν μέχρι που ο Τζόελ κατέληξε στο εξης.
14:08
Cartoon: "What if it's a big hoax and we create a better world for nothing?"
337
833000
8000
Σκίτσο: " Κι αν είναι ένα μεγάλο φιάσκο κι εμείς δημιουργούμε εναν καλύτερο κόσμο για το τίποτα;
14:16
(Laughter)
338
841000
3000
(Γέλια)
14:19
You've got to love that idea.
339
844000
2000
Μάλλον σας άρεσε η ιδέα.
14:21
(Applause)
340
846000
7000
(Χειροκρότημα)
14:28
How about that? How about we create a better world for nothing?
341
853000
4000
Τι λέτε για αυτό; Τι θα λέγατε να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο για το τίποτα;
14:32
Not for God, not for country, not for profit --
342
857000
3000
Ούτε για το Θεό, ούτε για τη χώρα, ούτε για κέρδος --
14:35
just as a basic metric for global decision-making.
343
860000
4000
απλώς ως ένα βασικό μετρικό σύστημα για την παγκόσμια λήψη αποφάσεων.
14:39
And this cartoon hit the bull's eye.
344
864000
3000
Και το σκίτσο αυτό πέτυχε διάνα.
14:42
Shortly after the conference was over,
345
867000
2000
Λίγο μετά το τέλος της συνδιάσκεψης
14:44
Joel got a request for a signed copy
346
869000
2000
ζητήθηκε απο τον Τζόελ ένα υπογεγραμμένο αντίγραφο
14:46
from the head of the EPA in Washington
347
871000
2000
από τον επικεφαλής του Γραφείου Προστασίας Περιβάλλοντος στην Ουάσινγκτον
14:48
whose wall it now hangs on.
348
873000
2000
τον τοίχο του οποίου κοσμεί.
14:50
And not long after that, he got another request for a copy
349
875000
3000
Και πολύ σύντομα, του ζητήθηκε και δεύτερο αντίγραφο
14:53
from the head of the EPA in California
350
878000
2000
από την επικεφαλής του Γραφείου Προστασίας Περιβάλλοντος στην Καλιφόρνια
14:55
who used it as part of her presentation
351
880000
3000
που το χρησιμοποίησε ως μέρος της παρουσίασης της
14:58
at an international conference on climate change
352
883000
3000
σε μια διεθνή συνδιάσκεψη για την κλιματική αλλαγή
15:01
in Sacramento last year.
353
886000
2000
στο Σακραμέντο πέρυσι.
15:03
And it didn't stop there.
354
888000
2000
Και δε σταμάτησε εκεί.
15:05
To date, Joel's gotten requests from over 40 environmental groups,
355
890000
3000
Μέχρι σήμερα, ο Τζόελ δέχεται αιτήματα από περισσότερες από 40 περιβαλλοντικές ομάδες
15:08
in the United States, Canada and Europe.
356
893000
3000
στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ευρώπη.
15:11
And earlier this year,
357
896000
2000
Και φέτος
15:13
he got a request from the Green Party in Australia
358
898000
2000
δέχτηκε ένα αίτημα απο το Κόμμα των Πρασίνων της Αυστραλίας
15:15
who used it in their campaign
359
900000
2000
που το χρησιμοποίησαν στην καμπάνια τους
15:17
where it became part of the debate
360
902000
2000
όπου αποτέλεσε τμήμα της συζήτησης
15:19
that resulted in the Australian parliament
361
904000
3000
που είχε ως αποτέλεσμα το Αυστραλιανό κοινοβούλιο
15:22
adopting the most rigorous carbon tax regime
362
907000
2000
να υιοθετήσει τον πιο αυστηρό φόρο ρύπανσης
15:24
of any country in the world.
363
909000
3000
απο οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο.
15:27
(Applause)
364
912000
5000
(Χειροκρότημα)
15:32
That is a lot of punch
365
917000
2000
Αρκετή δυναμική
15:34
for 14 words.
366
919000
3000
για 14 λέξεις.
15:37
So my suggestion to those of you out here
367
922000
2000
Η πρότασή μου, λοιπόν, σε όλους εσάς
15:39
who are seriously focused on creating a better world
368
924000
3000
που ασχολείστε σοβαρά με τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου
15:42
is to take a little bit of time each day
369
927000
2000
είναι να αφιερώνετε λίγο χρόνο κάθε μέρα
15:44
and practice thinking funny,
370
929000
3000
και να ασκηθείτε σε αστείες σκέψεις,
15:47
because you might just find the question that you've been looking for.
371
932000
3000
διότι μπορεί έτσι να βρείτε την ερώτηση που ψάχνετε.
15:50
Thank you.
372
935000
2000
Σας Ευχαριστώ.
15:52
(Applause)
373
937000
2000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Chris Bliss - WriterChris Bliss explores the inherent challenge of communication, and how comedy opens paths to new perspectives.
Why you should listen
Chris Bliss is a national headline comedian, with credits including the Tonight Show and the Late Show with David Letterman, as well as an internationally renowned variety artist, opening for superstars from Eric Clapton to Michael Jackson.
In 2005, he founded MyBillofRights.org, with the mission of creating monuments and permanent displays of the Bill of Rights in civic spaces across America. The organization expects to dedicate America’s first monument celebrating the Bill of Rights at the Arizona Capitol Mall, in December 2012.
Chris Bliss | Speaker | TED.com