ABOUT THE SPEAKER
Tan Le - Entrepreneur
Tan Le is the founder & CEO of Emotiv, a bioinformatics company that's working on identifying biomarkers for mental and other neurological conditions using electroencephalography (EEG).

Why you should listen

Tan Le is the co-founder and president of Emotiv. Before this, she headed a firm that worked on a new form of remote control that uses brainwaves to control digital devices and digital media. It's long been a dream to bypass the mechanical (mouse, keyboard, clicker) and have our digital devices respond directly to what we think. Emotiv's EPOC headset uses 16 sensors to listen to activity across the entire brain. Software "learns" what each user's brain activity looks like when one, for instance, imagines a left turn or a jump.

Le herself has an extraordinary story -- a refugee from Vietnam at age 4, she entered college at 16 and has since become a vital young leader in her home country of Australia.

More profile about the speaker
Tan Le | Speaker | TED.com
TEDxWomen 2011

Tan Le: My immigration story

Ταν Λε: Η ιστορία της μετανάστευσής μου

Filmed:
1,296,505 views

Το 2010, η τεχνολόγος Tαν Λε είχε ανέβει στη σκηνή του TEDGlobal για να παρουσιάσει μια ισχυρή νέα διεπαφή. Αλλά τώρα, στο TEDxWomen λέει μια πολύ προσωπική ιστορία: την ιστορία της οικογένειάς της - της μητέρας, της γιαγιάς και της αδελφής της - που άφησε το Βιετνάμ και έχτισε μια καινούρια ζωή.
- Entrepreneur
Tan Le is the founder & CEO of Emotiv, a bioinformatics company that's working on identifying biomarkers for mental and other neurological conditions using electroencephalography (EEG). Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
How can I speakμιλώ in 10 minutesλεπτά
0
0
3000
Πώς να μιλήσω μέσα σε 10 λεπτά
00:18
about the bondsδεσμούς of womenγυναίκες over threeτρία generationsγενεών,
1
3000
3000
για τους δεσμούς γυναικών τριών γενεών,
00:21
about how the astonishingεκπληκτικός strengthδύναμη of those bondsδεσμούς
2
6000
3000
για το πώς η εκπληκτική δύναμη αυτών των δεσμών
00:24
tookπήρε holdΚρατήστε in the life
3
9000
2000
επηρέασε τη ζωή
00:26
of a four-year-oldηλικίας τεσσάρων ετών girlκορίτσι
4
11000
2000
ενός τετράχρονου κοριτσιού
00:28
huddledhuddled with her youngνεαρός sisterαδελφή,
5
13000
2000
που στριμώχτηκε με τη μικρή της αδερφή,
00:30
her motherμητέρα and her grandmotherγιαγιά
6
15000
2000
τη μητέρα και τη γιαγιά της
00:32
for fiveπέντε daysημέρες and nightsνύχτες
7
17000
2000
για πέντε μερόνυχτα
00:34
in a smallμικρό boatσκάφος in the ChinaΚίνα SeaΣτη θάλασσα
8
19000
2000
σε μια μικρή βάρκα στην Κινεζική Θάλασσα
00:36
more than 30 yearsχρόνια agoπριν,
9
21000
3000
περισσότερα από 30 χρόνια πριν,
00:39
bondsδεσμούς that tookπήρε holdΚρατήστε in the life of that smallμικρό girlκορίτσι
10
24000
2000
δεσμούς που επηρέασαν τη ζωή εκείνου του μικρού κοριτσιού
00:41
and never let go --
11
26000
3000
και δεν φεύγουν ποτέ -
00:44
that smallμικρό girlκορίτσι now livingζωή in SanSan FranciscoΦρανσίσκο
12
29000
2000
εκείνο το μικρό κορίτσι τώρα ζει στο Σαν Φρανσίσκο
00:46
and speakingΟμιλία to you todayσήμερα?
13
31000
3000
και σας μιλάει σήμερα;
00:49
This is not a finishedπεπερασμένος storyιστορία.
14
34000
3000
Η ιστορία αυτή δεν είναι ολοκληρωμένη.
00:52
It is a jigsawλεπτό πριόνι puzzleπαζλ still beingνα εισαι put togetherμαζί.
15
37000
3000
Είναι ένα παζλ τα κομμάτια του οποίου ακόμα ενώνονται.
00:55
Let me tell you about some of the piecesκομμάτια.
16
40000
4000
Ας σας μιλήσω για μερικά από τα κομμάτια.
00:59
ImagineΦανταστείτε the first pieceκομμάτι:
17
44000
2000
Φανταστείτε το πρώτο κομμάτι:
01:01
a man burningκαύση his life'sζωή work.
18
46000
3000
έναν άντρα να καίει τους κόπους μιας ζωής.
01:04
He is a poetποιητής, a playwrightθεατρικός συγγραφέας,
19
49000
3000
Είναι ποιητής, θεατρικός συγγραφέας,
01:07
a man whoseτου οποίου wholeολόκληρος life
20
52000
2000
ένας άντρας του οποίου ολόκληρη η ζωή
01:09
had been balancedισορροπημένη on the singleμονόκλινο hopeελπίδα
21
54000
2000
στηρίχθηκε στη μοναδική ελπίδα
01:11
of his country'sτης χώρας unityενότητα and freedomελευθερία.
22
56000
3000
για ενότητα και ελευθερία της χώρας του.
01:14
ImagineΦανταστείτε him as the communistsκομμουνιστές enterεισαγω SaigonΣαϊγκόν,
23
59000
3000
Φανταστείτε τον, καθώς οι κομμουνιστές εισέβαλαν στη Σαϊγκόν,
01:17
confrontingαντιμετωπίζοντας the factγεγονός
24
62000
2000
να αντιμετωπίζει το γεγονός
01:19
that his life had been a completeπλήρης wasteαπόβλητα.
25
64000
2000
ότι η ζωή του πήγε εντελώς στράφι.
01:21
WordsΛέξεις, for so long his friendsοι φιλοι, now mockedχλεύασαν him.
26
66000
3000
Οι λέξεις, επί χρόνια φίλοι του, τώρα τον χλεύαζαν.
01:24
He retreatedυποχώρησαν into silenceσιωπή.
27
69000
3000
Αποσύρθηκε σιωπηλά.
01:27
He diedπέθανε brokenσπασμένος by historyιστορία.
28
72000
4000
Πέθανε συντετριμμένος από την ιστορία.
01:31
He is my grandfatherπαππούς.
29
76000
2000
Είναι ο παππούς μου.
01:33
I never knewήξερε him in realπραγματικός life.
30
78000
4000
Δεν τον γνώρισα ποτέ στην πραγματική ζωή.
01:37
But our livesζωή are much more than our memoriesαναμνήσεις.
31
82000
4000
Αλλά οι ζωές μας είναι κάτι πολύ περισσότερο από τις μνήμες μας.
01:41
My grandmotherγιαγιά never let me forgetξεχνάμε his life.
32
86000
3000
Η γιαγιά μου δε με άφησε ποτέ να ξεχάσω τη ζωή του.
01:44
My dutyκαθήκον was not to allowεπιτρέπω it to have been in vainμάταια,
33
89000
3000
Το καθήκον μου ήταν να μην την αφήσω να πάει στράφι
01:47
and my lessonμάθημα was to learnμαθαίνω
34
92000
2000
και το μάθημά μου ήταν να μάθω
01:49
that, yes, historyιστορία triedδοκιμασμένος to crushφλερτ us,
35
94000
3000
ότι, ναι, η ιστορία προσπάθησε να μας συντρίψει
01:52
but we enduredυπέμεινε.
36
97000
2000
αλλά αντέξαμε.
01:54
The nextεπόμενος pieceκομμάτι of the jigsawλεπτό πριόνι
37
99000
2000
Το επόμενο κομμάτι του παζλ
01:56
is of a boatσκάφος in the earlyνωρίς dawnαυγή
38
101000
2000
είναι μια βάρκα τα χαράματα
01:58
slippingολίσθηση silentlyσιωπηλά out to seaθάλασσα.
39
103000
3000
που γλιστράει σιωπηλά στη θάλασσα.
02:01
My motherμητέρα, MaiΜάι, was 18
40
106000
2000
Η μητέρα μου, Μάι, ήταν 18
02:03
when her fatherπατέρας diedπέθανε --
41
108000
2000
όταν ο πατέρας της πέθανε -
02:05
alreadyήδη in an arrangedδιατεταγμένα marriageγάμος,
42
110000
2000
βρισκόταν σε έναν κανονισμένο γάμο,
02:07
alreadyήδη with two smallμικρό girlsκορίτσια.
43
112000
3000
και είχε ήδη δύο μικρές κόρες.
02:10
For her, life had distilledαποστάζεται itselfεαυτό into one taskέργο:
44
115000
3000
Για αυτήν, η ζωή είχε συνοψιστεί σε μια αποστολή:
02:13
the escapeδιαφυγή of her familyοικογένεια
45
118000
2000
την απόδραση της οικογένειάς της
02:15
and a newνέος life in AustraliaΑυστραλία.
46
120000
3000
και μια νέα ζωή στην Αυστραλία.
02:18
It was inconceivableαδιανόητο to her
47
123000
2000
Ήταν ασύλληπτο για εκείνη
02:20
that she would not succeedπετυχαίνω.
48
125000
2000
ότι δεν θα μπορούσε να πετύχει.
02:22
So after a four-yearτέσσερα χρόνια sagaέπος that defiesαψηφεί fictionμυθιστόρημα,
49
127000
3000
Έτσι, μετά από ένα τετραετές έπος που ξεπερνά κάθε φαντασία,
02:25
a boatσκάφος slippedγλίστρησε out to seaθάλασσα
50
130000
2000
μια βάρκα γλίστρησε στη θάλασσα
02:27
disguisedμεταμφιεσμένοι as a fishingΨάρεμα vesselσκάφος.
51
132000
3000
μεταμφιεσμένη σε αλιευτικό σκάφος.
02:30
All the adultsενήλικες knewήξερε the risksκινδύνους.
52
135000
3000
Όλοι οι ενήλικες γνώριζαν τους κινδύνους.
02:33
The greatestμεγαλύτερη fearφόβος was of piratesΟι πειρατές,
53
138000
2000
Ο μεγαλύτερος φόβος ήταν αυτός των πειρατών,
02:35
rapeβιασμός and deathθάνατος.
54
140000
2000
του βιασμού και του θανάτου.
02:37
Like mostπλέον adultsενήλικες on the boatσκάφος,
55
142000
2000
Όπως οι περισσότεροι ενήλικες στο πλοίο,
02:39
my motherμητέρα carriedμεταφέρθηκε a smallμικρό bottleμπουκάλι of poisonδηλητήριο.
56
144000
4000
η μητέρα μου κουβαλούσε κι ένα μικρό μπουκάλι με δηλητήριο.
02:43
If we were capturedσυλληφθεί, first my sisterαδελφή and I,
57
148000
3000
Αν μας αιχμαλώτιζαν, πρώτα η αδελφή μου κι εγώ
02:46
then she and my grandmotherγιαγιά would drinkποτό.
58
151000
4000
και μετά αυτή και η γιαγιά μου θα το πίναμε.
02:50
My first memoriesαναμνήσεις are from the boatσκάφος --
59
155000
2000
Οι πρώτες μου αναμνήσεις είναι από τη βάρκα -
02:52
the steadyσταθερά beatΡυθμός of the engineκινητήρας,
60
157000
2000
ο σταθερός ήχος της μηχανής,
02:54
the bowτόξο dippingβυθίζοντας into eachκαθε waveκύμα,
61
159000
3000
η πλώρη να βυθίζεται σε κάθε κύμα,
02:57
the vastαπέραντος and emptyαδειάζω horizonορίζοντας.
62
162000
3000
ο απέραντος και κενός ορίζοντας.
03:00
I don't rememberθυμάμαι the piratesΟι πειρατές who cameήρθε manyΠολλά timesφορές,
63
165000
3000
Δεν θυμάμαι τους πειρατές που ήρθαν πολλές φορές,
03:03
but were bluffedbluffed by the bravadoνταηλίκι
64
168000
2000
αλλά ξεγελάστηκαν από τους λεονταρισμούς
03:05
of the menάνδρες on our boatσκάφος,
65
170000
2000
των ανδρών της βάρκας μας,
03:07
or the engineκινητήρας dyingβαφή
66
172000
2000
ή τη μηχανή να σβήνει
03:09
and failingέλλειψη to startαρχή for sixέξι hoursώρες.
67
174000
3000
και να μη μπορεί να ξεκινήσει για έξι ώρες.
03:12
But I do rememberθυμάμαι the lightsφώτα on the oilλάδι rigενδύω
68
177000
2000
Αλλά θυμάμαι τα φώτα στην πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου
03:14
off the MalaysianΜαλαισίας coastακτή
69
179000
2000
στη Μαλαισιανή ακτή
03:16
and the youngνεαρός man who collapsedκαταρρεύσει and diedπέθανε,
70
181000
3000
και το νεαρό άνδρα που κατέρρευσε και πέθανε,
03:19
the journey'sτου ταξιδιού endτέλος too much for him,
71
184000
3000
το ταξίδι ήταν πολύ μακρύ γι' αυτόν,
03:22
and the first appleμήλο I tastedγεύση,
72
187000
2000
και το πρώτο μήλο που δοκίμασα,
03:24
givenδεδομένος to me by the menάνδρες on the rigενδύω.
73
189000
3000
που μου το έδωσαν οι άνδρες στην πλατφόρμα.
03:27
No appleμήλο has ever tastedγεύση the sameίδιο.
74
192000
3000
Κανένα μήλο δεν είχε ποτέ την ίδια γεύση.
03:32
After threeτρία monthsμήνες in a refugeeπρόσφυγας campκατασκήνωση,
75
197000
2000
Μετά από τρεις μήνες σε στρατόπεδο προσφύγων,
03:34
we landedπροσγειώθηκε in MelbourneΜελβούρνη.
76
199000
2000
προσγειωθήκαμε στη Μελβούρνη.
03:36
And the nextεπόμενος pieceκομμάτι of the jigsawλεπτό πριόνι
77
201000
2000
Και το επόμενο κομμάτι του παζλ
03:38
is about fourτέσσερα womenγυναίκες acrossαπέναντι threeτρία generationsγενεών
78
203000
3000
είναι για τέσσερις γυναίκες μέσα από τρεις γενιές
03:41
shapingδιαμόρφωση a newνέος life togetherμαζί.
79
206000
3000
να δημιουργούν μια νέα ζωή μαζί.
03:44
We settledτακτοποιημένο in FootscrayFootscray,
80
209000
2000
Εγκατασταθήκαμε στο Φούτσκρεϊ
03:46
a working-classεργατική τάξη suburbπροάστιο
81
211000
2000
ένα προάστιο της εργατικής τάξης,
03:48
whoseτου οποίου demographicδημογραφικός is layersστρώματα of immigrantsμετανάστες.
82
213000
3000
που ο πληθυσμός του είναι στρώματα μεταναστών.
03:51
UnlikeΣε αντίθεση με the settledτακτοποιημένο middle-classμεσαία τάξη suburbsΠροάστια,
83
216000
2000
Αντίθετα με τα συνηθισμένα προάστια της μεσαίας τάξης,
03:53
whoseτου οποίου existenceύπαρξη I was obliviousαγνοεί of,
84
218000
2000
την ύπαρξη των οποίων αγνοούσα,
03:55
there was no senseέννοια of entitlementδικαίωμα in FootscrayFootscray.
85
220000
3000
δεν υπήρχε η έννοια της κυριότητας στο Φούτσκρεϊ.
03:58
The smellsμυρίζει from shopκατάστημα doorsπόρτες were from the restυπόλοιπο of the worldκόσμος.
86
223000
3000
Οι μυρωδιές από τις πόρτες των μαγαζιών ήταν από τον υπόλοιπο κόσμο.
04:01
And the snippetsαποσπάσματα of haltingανάσχεση EnglishΑγγλικά
87
226000
2000
Και τα ψήγματα σπαστών αγγλικών
04:03
were exchangedανταλλάσσονται betweenμεταξύ people
88
228000
2000
ανταλλάσσονταν μεταξύ των ανθρώπων
04:05
who had one thing in commonκοινός,
89
230000
2000
που είχαν ένα πράγμα κοινό:
04:07
they were startingεκκίνηση again.
90
232000
3000
ξεκινούσαν από την αρχή.
04:10
My motherμητέρα workedεργάστηκε on farmsαγροκτήματα,
91
235000
2000
Η μητέρα μου δούλεψε σε αγροκτήματα,
04:12
then on a carαυτοκίνητο assemblyσυνέλευση lineγραμμή,
92
237000
2000
μετά σε μια γραμμή συναρμολόγησης αυτοκινήτων,
04:14
workingεργαζόμενος sixέξι daysημέρες, doubleδιπλό shiftsβάρδιες.
93
239000
2000
δουλεύοντας έξι μέρες, διπλοβάρδιες.
04:16
SomehowΚατά κάποιο τρόπο she foundβρέθηκαν time to studyμελέτη EnglishΑγγλικά
94
241000
3000
Με κάποιον τρόπο βρήκε το χρόνο να μελετήσει αγγλικά
04:19
and gainκέρδος IT qualificationsπροσόντα.
95
244000
2000
και να πάρει πιστοποιητικά πληροφορικής.
04:21
We were poorΦτωχός.
96
246000
2000
Ήμασταν φτωχοί.
04:23
All the dollarsδολάρια were allocatedκατανέμονται
97
248000
2000
Τα χρήματα ήταν μετρημένα
04:25
and extraεπιπλέον tuitionδίδακτρα in EnglishΑγγλικά and mathematicsμαθηματικά
98
250000
2000
και η πρόσθετη διδασκαλία για αγγλικά και μαθηματικά
04:27
was budgetedστον προϋπολογισμό for
99
252000
2000
χρηματοδοτούνταν
04:29
regardlessΑνεξάρτητα of what missedαναπάντητες out,
100
254000
3000
ασχέτως του τι μπορεί να παραλείπαμε,
04:32
whichοι οποίες was usuallyσυνήθως newνέος clothesρούχα;
101
257000
2000
συνήθως καινούρια ρούχα,
04:34
they were always secondhandΜεταχειρισμένα.
102
259000
2000
ήταν πάντα από δεύτερο χέρι.
04:36
Two pairsζεύγη of stockingsκαλσον for schoolσχολείο,
103
261000
3000
Δύο ζευγάρια κάλτσες για το σχολείο,
04:39
eachκαθε to hideκρύβω the holesτρύπες in the other.
104
264000
2000
η μία για να κρύβει τις τρύπες της άλλης.
04:41
A schoolσχολείο uniformστολή down to the anklesτους αστραγάλους,
105
266000
2000
Μια σχολική φόρμα κάτω από τους αστραγάλους,
04:43
because it had to last for sixέξι yearsχρόνια.
106
268000
4000
γιατί έπρεπε να αντέξει έξι χρόνια.
04:47
And there were rareσπάνιος but searingτσιγάρισμα chantsάσματα
107
272000
2000
Και υπήρχαν οι σπάνιες αλλά έντονες προσφωνήσεις
04:49
of "slit-eyeσχισμή-ματιών"
108
274000
2000
"σχιστομάτη"
04:51
and the occasionalπεριστασιακή graffitiγκράφιτι:
109
276000
2000
και τα κατά τόπους γκράφιτι:
04:53
"AsianΑσίας, go home."
110
278000
2000
"Ασιάτες, γυρίστε στην πατρίδα σας."
04:55
Go home to where?
111
280000
2000
Να πάμε πού στην πατρίδα μας;
04:57
Something stiffenedσκληρυνθεί insideμέσα me.
112
282000
3000
Κάτι δυνάμωσε μέσα μου.
05:00
There was a gatheringσυγκέντρωση of resolveαποφασίζω
113
285000
2000
Ήταν ένα μείγμα αποφασιστικότητας
05:02
and a quietησυχια voiceφωνή sayingρητό, "I will bypassπαράκαμψη you."
114
287000
4000
και μια σιγανή φωνή έλεγε: "Θα σας προσπεράσω".
05:06
My motherμητέρα, my sisterαδελφή and I
115
291000
2000
Η μητέρα μου, η αδελφή μου κι εγώ
05:08
sleptκοιμήθηκε in the sameίδιο bedκρεβάτι.
116
293000
3000
κοιμόμασταν στο ίδιο κρεβάτι.
05:11
My motherμητέρα was exhaustedεξαντληθεί eachκαθε night,
117
296000
2000
Η μητέρα μου ήταν εξαντλημένη κάθε βράδυ,
05:13
but we told one anotherαλλο about our day
118
298000
2000
αλλά λέγαμε η μία στην άλλη πώς περάσαμε τη μέρα μας
05:15
and listenedακούσει to the movementsκινήσεις
119
300000
2000
και ακούγαμε τις κινήσεις
05:17
of my grandmotherγιαγιά around the houseσπίτι.
120
302000
2000
της γιαγιάς μου μέσα στο σπίτι.
05:19
My motherμητέρα sufferedυπέφερε from nightmaresεφιάλτες
121
304000
2000
Η μητέρα μου υπέφερε από εφιάλτες
05:21
all about the boatσκάφος.
122
306000
3000
που όλοι είχαν να κάνουν με τη βάρκα.
05:24
And my jobδουλειά was to stayδιαμονή awakeξύπνιος untilμέχρις ότου her nightmaresεφιάλτες cameήρθε
123
309000
3000
Και η δουλειά μου ήταν να μένω ξύπνια μέχρι να έρθουν οι εφιάλτες της
05:27
so I could wakeίχνη her.
124
312000
3000
ώστε να την ξυπνήσω.
05:30
She openedάνοιξε a computerυπολογιστή storeκατάστημα
125
315000
2000
Άνοιξε ένα μαγαζί με υπολογιστές,
05:32
then studiedμελετημένος to be a beauticianαισθητικός
126
317000
2000
μετά σπούδασε αισθητικός
05:34
and openedάνοιξε anotherαλλο businessεπιχείρηση.
127
319000
2000
και άνοιξε και άλλη επιχείρηση.
05:36
And the womenγυναίκες cameήρθε with theirδικα τους storiesιστορίες
128
321000
2000
Και γυναίκες έρχονταν με τις ιστορίες τους
05:38
about menάνδρες who could not make the transitionμετάβαση,
129
323000
2000
για άντρες που δεν μπορούσαν να αλλάξουν,
05:40
angryθυμωμένος and inflexibleάκαμπτη,
130
325000
2000
οργισμένοι και αδιάλλακτοι,
05:42
and troubledπροβλήματα childrenπαιδιά caughtπου αλιεύονται betweenμεταξύ two worldsτου κόσμου.
131
327000
3000
και βασανισμένα παιδιά διχασμένα σε δύο κόσμους.
05:45
GrantsΕπιχορηγήσεις and sponsorsχορηγούς were soughtεπιδιώξει.
132
330000
3000
Αναζητήθηκαν επιχορηγήσεις και χορηγοί.
05:48
CentersΚέντρα were establishedκαθιερωμένος.
133
333000
2000
Δημιουργήθηκαν κέντρα.
05:50
I livedέζησε in parallelπαράλληλο worldsτου κόσμου.
134
335000
2000
Ζούσα σε παράλληλους κόσμους.
05:52
In one, I was the classicκλασσικός AsianΑσίας studentμαθητης σχολειου,
135
337000
4000
Στον έναν, ήμουν η κλασική Ασιάτισσα,
05:56
relentlessαμείλικτη in the demandsαιτήματα that I madeέκανε on myselfεγώ ο ίδιος.
136
341000
3000
αδυσώπητη στις απαιτήσεις που είχα από τον εαυτό μου.
05:59
In the other, I was enmeshedβασανίζονται in livesζωή that were precariousεπισφαλής,
137
344000
3000
Στον άλλο κόσμο, ήμουν μπλεγμένη σε ζωές επικίνδυνες,
06:02
tragicallyτραγικά scarredσημαδεμένος by violenceβία,
138
347000
2000
τραγικά σημαδεμένες από τη βία,
06:04
drugφάρμακο abuseκατάχρηση and isolationαπομόνωση.
139
349000
3000
τη χρήση ναρκωτικών και την απομόνωση.
06:07
But so manyΠολλά over the yearsχρόνια were helpedβοήθησα.
140
352000
2000
Αλλά πάρα πολλοί βοηθήθηκαν με τα χρόνια.
06:09
And for that work, when I was a finalτελικός yearέτος lawνόμος studentμαθητης σχολειου,
141
354000
3000
Και για αυτή τη δουλειά, όταν ήμουν στο τελευταίο έτος της νομικής,
06:12
I was chosenεκλεκτός as the youngνεαρός AustralianΑυστραλιανή of the yearέτος.
142
357000
3000
επιλέχθηκα ως η νεαρή Αυστραλιανή της χρονιάς.
06:15
And I was catapultedεκτόξευσε
143
360000
2000
Και εκτοξεύθηκα
06:17
from one pieceκομμάτι of the jigsawλεπτό πριόνι to anotherαλλο,
144
362000
2000
από το ένα κομμάτι του παζλ σε ένα άλλο
06:19
and theirδικα τους edgesάκρα didn't fitκατάλληλος.
145
364000
2000
και οι άκρες τους δεν ταίριαζαν.
06:21
TanΜαύρισμα LeLe, anonymousΑνώνυμος FootscrayFootscray residentΚάτοικος,
146
366000
2000
Η Ταν Λι, μια ανώνυμη κάτοικος του Φούτσκρεϊ,
06:23
was now TanΜαύρισμα LeLe, refugeeπρόσφυγας and socialκοινωνικός activistακτιβιστής,
147
368000
4000
ήταν τώρα η Ταν Λι, πρόσφυγας και κοινωνική ακτιβίστρια,
06:27
invitedκαλεσμένος to speakμιλώ in venuesχώροι she had never heardακούσει of
148
372000
3000
προσκεκλημένη να μιλήσει σε αίθουσες που δεν είχε ξανακούσει
06:30
and into homesσπίτια whoseτου οποίου existenceύπαρξη
149
375000
2000
και σε σπίτια, την ύπαρξη των οποίων
06:32
she could never have imaginedφανταστείτε.
150
377000
2000
δεν θα μπορούσε καν να φανταστεί.
06:34
I didn't know the protocolsπρωτόκολλα.
151
379000
2000
Δεν ήξερα τα πρωτόκολλα.
06:36
I didn't know how to use the cutleryμαχαιροπήρουνα.
152
381000
3000
Δεν ήξερα πως να χρησιμοποιώ τα μαχαιροπίρουνα.
06:39
I didn't know how to talk about wineκρασί.
153
384000
3000
Δεν ήξερα πως να μιλήσω για το κρασί.
06:42
I didn't know how to talk about anything.
154
387000
4000
Δεν ήξερα πως να μιλήσω για τίποτα.
06:46
I wanted to retreatυποχώρηση to the routinesρουτίνες and comfortάνεση
155
391000
3000
Ήθελα να υποχωρήσω στην καθημερινότητα και την άνεση
06:49
of life in an unsungαφανείς suburbπροάστιο --
156
394000
3000
της ζωής σε ένα ταπεινό προάστιο -
06:52
a grandmotherγιαγιά, a motherμητέρα and two daughtersθυγατέρες
157
397000
3000
μια γιαγιά, μια μητέρα και δυο κόρες
06:55
endingκατάληξη eachκαθε day as they had for almostσχεδόν 20 yearsχρόνια,
158
400000
3000
να τελειώνουν την κάθε μέρα όπως έκαναν για σχεδόν 20 χρόνια,
06:58
tellingαποτελεσματικός one anotherαλλο the storyιστορία of theirδικα τους day
159
403000
2000
λέγοντας η μια στην άλλη πως πέρασαν τη μέρα
07:00
and fallingπτώση asleepκοιμισμένος,
160
405000
2000
και να κοιμούνται,
07:02
the threeτρία of us still in the sameίδιο bedκρεβάτι.
161
407000
4000
και οι τρεις μας ακόμα στο ίδιο κρεβάτι.
07:06
I told my motherμητέρα I couldn'tδεν μπορούσε do it.
162
411000
4000
Είπα στη μητέρα μου ότι δεν μπορούσα να το κάνω.
07:10
She remindedΥπενθύμισε me that I was now the sameίδιο ageηλικία she had been
163
415000
3000
Μου θύμισε ότι ήμουν στην ίδια ηλικία με αυτήν
07:13
when we boardedεπιβιβάστηκαν the boatσκάφος.
164
418000
3000
όταν επιβιβαστήκαμε στο πλοίο.
07:16
No had never been an optionεπιλογή.
165
421000
3000
Το "όχι" δεν αποτέλεσε ποτέ επιλογή.
07:19
"Just do it," she said,
166
424000
2000
"Απλά καν'το" είπε
07:21
"and don't be what you're not."
167
426000
3000
"και μην γίνεις αυτό που δεν είσαι."
07:24
So I spokeακτίνα out on youthνεολαία unemploymentανεργία and educationεκπαίδευση
168
429000
3000
Έτσι μίλησα για την ανεργία των νέων και την παιδεία
07:27
and the neglectπαραμέληση of the marginalizedστο περιθώριο and the disenfranchisedστερημένοι των πολιτικών δικαιωμάτων.
169
432000
3000
και την αμέλεια για τους περιθωριοποιημένους και όσους δεν έχουν πολιτικά δικαιώματα.
07:30
And the more candidlyειλικρίνεια I spokeακτίνα,
170
435000
2000
Και όσο πιο ειλικρινά μιλούσα,
07:32
the more I was askedερωτηθείς to speakμιλώ.
171
437000
3000
τόσο μου ζητούσαν να μιλώ.
07:35
I metσυνάντησε people from all walksβόλτες of life,
172
440000
3000
Γνώρισα ανθρώπους από όλα τα μετερίζια,
07:38
so manyΠολλά of them doing the thing they lovedαγαπούσε,
173
443000
2000
πάρα πολλοί από αυτούς έκαναν αυτό που αγαπούσαν,
07:40
livingζωή on the frontiersσύνορα of possibilityδυνατότητα.
174
445000
3000
ζούσαν στα όρια της δυνατότητας.
07:43
And even thoughαν και I finishedπεπερασμένος my degreeβαθμός,
175
448000
3000
Και παρόλο που πήρα το πτυχίο μου,
07:46
I realizedσυνειδητοποίησα I could not settleεγκατασταθούν into a careerκαριέρα in lawνόμος.
176
451000
3000
συνειδητοποίησα ότι δεn μπορούσα να ακολουθήσω μια καριέρα στη δικηγορία.
07:49
There had to be anotherαλλο pieceκομμάτι of the jigsawλεπτό πριόνι.
177
454000
3000
Έπρεπε να υπάρχει και άλλο κομμάτι του παζλ.
07:52
And I realizedσυνειδητοποίησα at the sameίδιο time
178
457000
3000
Και την ίδια στιγμή συνειδητοποίησα
07:55
that it is okay to be an outsiderξένος,
179
460000
2000
ότι είναι εντάξει να είσαι "ξένος",
07:57
a recentπρόσφατος arrivalάφιξη,
180
462000
2000
νέα άφιξη,
07:59
newνέος on the sceneσκηνή --
181
464000
2000
καινούργιος στη σκηνή -
08:01
and not just okay,
182
466000
2000
και δεν είναι απλά εντάξει,
08:03
but something to be thankfulείμαστε ευγνώμονες for,
183
468000
2000
αλλά είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είσαι ευγνώμων,
08:05
perhapsίσως a giftδώρο from the boatσκάφος.
184
470000
3000
ίσως ένα δώρο από τη βάρκα.
08:08
Because beingνα εισαι an insiderχρησιμοποίηση εμπιστευτικών πληροφοριών
185
473000
2000
Γιατί το να είσαι "μέσα στα πράγματα"
08:10
can so easilyεύκολα mean collapsingκαταρρέει the horizonsορίζοντες,
186
475000
2000
μπορεί εύκολα να συνεπάγεται την κατάρρευση των οριζόντων,
08:12
can so easilyεύκολα mean
187
477000
2000
μπορεί τόσο εύκολα να συνεπάγεται
08:14
acceptingαποδοχή the presumptionsτεκμήρια of your provinceΕπαρχία.
188
479000
3000
την αποδοχή των υποθέσεων για την περιοχή σου.
08:17
I have steppedβγήκε outsideεξω απο my comfortάνεση zoneζώνη enoughαρκετά now
189
482000
3000
Έχω βγει εκτός της ζώνης της άνεσής μου αρκετά
08:20
to know that, yes, the worldκόσμος does fallπτώση apartχώρια,
190
485000
2000
για να ξέρω ότι, ναι, ο κόσμος καταρρέει,
08:22
but not in the way that you fearφόβος.
191
487000
3000
αλλά όχι με τον τρόπο που φοβάστε.
08:25
PossibilitiesΔυνατότητες that would not have been allowedεπιτρέπεται
192
490000
2000
Δυνατότητες που δεν θα είχαν επιτραπεί
08:27
were outrageouslyεξωφρενικά encouragedενθάρρυνε.
193
492000
2000
ενισχύθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό.
08:29
There was an energyενέργεια there,
194
494000
2000
Υπήρχε μια ενέργεια εκεί,
08:31
an implacableαδυσώπητος optimismαισιοδοξία,
195
496000
2000
μια υπέρμετρη αισιοδοξία,
08:33
a strangeπαράξενος mixtureμίγμα of humilityταπεινότητα and daringτόλμη.
196
498000
3000
ένα παράξενο μείγμα ταπεινότητας και τόλμης.
08:36
So I followedακολούθησε my hunchesεικασίες.
197
501000
2000
Έτσι, ακολούθησα το ένστικτό μου.
08:38
I gatheredσυγκεντρώθηκαν around me a smallμικρό teamομάδα of people
198
503000
3000
Μάζεψα μια μικρή ομάδα ανθρώπων
08:41
for whomποιόν the labelεπιγραφή "It can't be doneΈγινε"
199
506000
2000
για τους οποίους η ετικέτα "αυτό δεν μπορεί να γίνει"
08:43
was an irresistibleακαταμάχητη challengeπρόκληση.
200
508000
3000
αποτελούσε μια ακαταμάχητη πρόκληση.
08:46
For a yearέτος we were pennilessάφραγκος.
201
511000
2000
Για ένα χρόνο ήμασταν απένταροι.
08:48
At the endτέλος of eachκαθε day, I madeέκανε a hugeτεράστιος potδοχείο of soupσούπα
202
513000
2000
Στο τέλος κάθε μέρας, έφτιαχνα μια τεράστια κατσαρόλα με σούπα
08:50
whichοι οποίες we all sharedκοινή χρήση.
203
515000
2000
την οποία μοιραζόμασταν όλοι.
08:52
We workedεργάστηκε well into eachκαθε night.
204
517000
3000
Δουλεύαμε καλά κάθε βράδυ.
08:55
MostΠερισσότερα of our ideasιδέες were crazyτρελός,
205
520000
2000
Οι περισσότερες ιδέες μας ήταν τρελές,
08:57
but a fewλίγοι were brilliantλαμπρός,
206
522000
2000
αλλά μερικές ήταν έξοχες,
08:59
and we brokeέσπασε throughδιά μέσου.
207
524000
3000
και τα καταφέραμε.
09:02
I madeέκανε the decisionαπόφαση to moveκίνηση to the U.S.
208
527000
2000
Πήρα την απόφαση να μετακομίσω στις ΗΠΑ
09:04
after only one tripταξίδι.
209
529000
2000
μετά από ένα μόλις ταξίδι.
09:06
My hunchesεικασίες again.
210
531000
2000
Το ένστικτό μου και πάλι.
09:08
ThreeΤρεις monthsμήνες laterαργότερα I had relocatedμετακόμισε,
211
533000
2000
Τρεις μήνες αργότερα είχα μετακομίσει
09:10
and the adventureπεριπέτεια has continuedσυνεχίζεται.
212
535000
3000
και η περιπέτεια συνεχίστηκε.
09:13
Before I closeΚοντά thoughαν και,
213
538000
2000
Πριν ολοκληρώσω ωστόσο,
09:15
let me tell you about my grandmotherγιαγιά.
214
540000
3000
θα σας πω για τη γιαγιά μου.
09:18
She grewαυξήθηκε up at a time
215
543000
2000
Μεγάλωσε σε μια εποχή
09:20
when ConfucianismΚομφουκιανισμός was the socialκοινωνικός normκανόνας
216
545000
2000
όπου ο κομφουκιανισμός ήταν η κοινωνική νόρμα
09:22
and the localτοπικός MandarinΜανταρίνι was the personπρόσωπο who matteredπείραξε.
217
547000
3000
και ο τοπικός μανδαρίνος ήταν το άτομο που είχε αξία.
09:25
Life hadn'tδεν είχε changedάλλαξε for centuriesαιώνες.
218
550000
3000
Η ζωή δεν είχε αλλάξει για αιώνες.
09:28
Her fatherπατέρας diedπέθανε soonσύντομα after she was bornγεννημένος.
219
553000
4000
Ο πατέρας της πέθανε λίγο καιρό αφότου γεννήθηκε.
09:32
Her motherμητέρα raisedανυψωθεί her aloneμόνος.
220
557000
3000
Η μητέρα της τη μεγάλωσε μόνη.
09:35
At 17 she becameέγινε the secondδεύτερος wifeγυναίκα
221
560000
3000
Στα 17 έγινε η δεύτερη σύζυγος
09:38
of a MandarinΜανταρίνι whoseτου οποίου motherμητέρα beatΡυθμός her.
222
563000
3000
ενός μανδαρίνου, η μητέρα του οποίου τη χτυπούσε.
09:41
With no supportυποστήριξη from her husbandσύζυγος,
223
566000
2000
Χωρίς καμία υποστήριξη από τον άνδρα της
09:43
she causedπροκαλούνται a sensationαίσθηση by takingλήψη him to courtδικαστήριο
224
568000
3000
προκάλεσε αίσθηση πηγαίνοντάς τον στο δικαστήριο
09:46
and prosecutingτη δίωξη her ownτα δικά caseπερίπτωση,
225
571000
2000
και κάνοντας αγωγή για την περίπτωσή της
09:48
and a farμακριά greaterμεγαλύτερη sensationαίσθηση when she wonΚέρδισε.
226
573000
3000
και ακόμα μεγαλύτερη αίσθηση όταν κέρδισε.
09:51
(LaughterΤο γέλιο)
227
576000
2000
(Γέλια)
09:53
(ApplauseΧειροκροτήματα)
228
578000
4000
(Χειροκρότημα)
09:57
"It can't be doneΈγινε" was shownαπεικονίζεται to be wrongλανθασμένος.
229
582000
4000
Το "αυτό δεν μπορεί να γίνει" αποδείχθηκε λάθος.
10:03
I was takingλήψη a showerντους in a hotelξενοδοχειο roomδωμάτιο in SydneyΣίδνεϊ
230
588000
3000
Έκανα ντους σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Σίδνεϊ
10:06
the momentστιγμή she diedπέθανε
231
591000
2000
όταν πέθανε,
10:08
600 milesμίλια away in MelbourneΜελβούρνη.
232
593000
3000
970 χμ. μακριά, στη Μελβούρνη.
10:11
I lookedκοίταξε throughδιά μέσου the showerντους screenοθόνη
233
596000
2000
Κοίταξα μέσα από το τζάμι της ντουζιέρας
10:13
and saw her standingορθοστασία on the other sideπλευρά.
234
598000
3000
και την είδα να στέκεται από την άλλη μεριά.
10:16
I knewήξερε she had come to say goodbyeΑντίο.
235
601000
2000
Ήξερα ότι είχε έρθει να με αποχαιρετίσει.
10:18
My motherμητέρα phonedτηλεφώνησε minutesλεπτά laterαργότερα.
236
603000
3000
Η μητέρα μου τηλεφώνησε λίγα λεπτά αργότερα.
10:21
A fewλίγοι daysημέρες laterαργότερα,
237
606000
2000
Λίγες μέρες αργότερα,
10:23
we wentπήγε to a BuddhistΒουδιστής templeναός in FootscrayFootscray
238
608000
2000
πήγαμε σε ένα βουδιστικό ναό στο Φούτσκρεϊ
10:25
and satsat around her casketΚασετίνα.
239
610000
2000
και καθίσαμε γύρω από το φέρετρό της.
10:27
We told her storiesιστορίες
240
612000
2000
Της είπαμε ιστορίες
10:29
and assuredεξασφαλισμένη her that we were still with her.
241
614000
3000
και τη διαβεβαιώσαμε ότι ήμασταν ακόμα μαζί της.
10:32
At midnightτα μεσάνυχτα the monkκαλόγερος cameήρθε
242
617000
3000
Τα μεσάνυχτα ήρθε ο μοναχός
10:35
and told us he had to closeΚοντά the casketΚασετίνα.
243
620000
3000
και μας είπε ότι έπρεπε να κλείσουμε το φέρετρο.
10:38
My motherμητέρα askedερωτηθείς us to feel her handχέρι.
244
623000
3000
Η μητέρα μου μας ζήτησε να πιάσουμε το χέρι της.
10:41
She askedερωτηθείς the monkκαλόγερος,
245
626000
2000
Ρώτησε το μοναχό
10:43
"Why is it that her handχέρι is so warmζεστός
246
628000
2000
"Γιατί είναι το χέρι της τόσο ζεστό
10:45
and the restυπόλοιπο of her is so coldκρύο?"
247
630000
3000
και το υπόλοιπο σώμα της είναι κρύο;"
10:48
"Because you have been holdingκράτημα it sinceΑπό this morningπρωί," he said.
248
633000
4000
"Επειδή το κρατάτε από το πρωί" είπε.
10:52
"You have not let it go."
249
637000
3000
"Δεν το αφήσατε καθόλου".
10:57
If there is a sinewτένοντας in our familyοικογένεια,
250
642000
2000
Αν υπάρχει μια πηγή δύναμης στην οικογένειά μας,
10:59
it runsτρέχει throughδιά μέσου the womenγυναίκες.
251
644000
2000
αυτή τρέχει μέσω των γυναικών.
11:01
GivenΔίνεται who we were and how life had shapedσχηματισμένος us,
252
646000
3000
Δεδομένου του ποιες είμαστε και πως μας έπλασε η ζωή,
11:04
we can now see
253
649000
2000
μπορούμε να δούμε τώρα
11:06
that the menάνδρες who mightθα μπορούσε have come into our livesζωή
254
651000
2000
ότι οι άνδρες που ίσως ήρθαν στις ζωές μας
11:08
would have thwartedεξουδετερώνεται us.
255
653000
2000
θα μας είχαν σταματήσει.
11:10
DefeatΉττα would have come too easilyεύκολα.
256
655000
3000
Η ήττα θα είχε έρθει τόσο εύκολα.
11:13
Now I would like to have my ownτα δικά childrenπαιδιά,
257
658000
2000
Τώρα θέλω να κάνω τα δικά μου παιδιά
11:15
and I wonderθαύμα about the boatσκάφος.
258
660000
3000
και αναρωτιέμαι για τη βάρκα.
11:18
Who could ever wishεπιθυμία it on theirδικα τους ownτα δικά?
259
663000
3000
Ποιος θα μπορούσε να το ευχηθεί από μόνος του;
11:21
YetΑκόμη I am afraidφοβισμένος of privilegeπρονόμιο,
260
666000
2000
Ακόμα φοβάμαι τα προνόμια,
11:23
of easeευκολία,
261
668000
2000
την άνεση,
11:25
of entitlementδικαίωμα.
262
670000
2000
την κυριότητα.
11:27
Can I give them a bowτόξο in theirδικα τους livesζωή,
263
672000
2000
Μπορώ να τους δώσω μια πλώρη για τη ζωή τους
11:29
dippingβυθίζοντας bravelyγενναία into eachκαθε waveκύμα,
264
674000
3000
που να βουτάει γενναία σε κάθε κύμα,
11:32
the unperturbedunperturbed and steadyσταθερά beatΡυθμός of the engineκινητήρας,
265
677000
3000
τον γαλήνιο και σταθερό ήχο της μηχανής,
11:35
the vastαπέραντος horizonορίζοντας
266
680000
2000
τον απέραντο ορίζοντα
11:37
that guaranteesεγγυήσεις nothing?
267
682000
2000
που δεν εγγυάται τίποτα;
11:39
I don't know.
268
684000
2000
Δεν ξέρω.
11:41
But if I could give it
269
686000
2000
Αλλά αν μπορούσα να το δώσω
11:43
and still see them safelyμε ασφάλεια throughδιά μέσου,
270
688000
2000
και έβλεπα ότι θα παρέμεναν ασφαλή μέσα από όλο αυτό,
11:45
I would.
271
690000
3000
θα το έκανα.
11:48
(ApplauseΧειροκροτήματα)
272
693000
12000
(Χειροκρότημα)
12:00
TrevorTrevor NeilsonNeilson: And alsoεπίσης, Tan'sΤαν motherμητέρα is here todayσήμερα
273
705000
3000
Τρέβορ Νίλσον: Και επίσης, η μητέρα της Ταν είναι εδώ σήμερα
12:03
in the fourthτέταρτος or fifthπέμπτος rowσειρά.
274
708000
3000
στην τέταρτη ή πέμπτη σειρά.
12:06
(ApplauseΧειροκροτήματα)
275
711000
4000
(Χειροκρότημα)
Translated by Dimitra Staikou
Reviewed by Leonidas Argyros

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Tan Le - Entrepreneur
Tan Le is the founder & CEO of Emotiv, a bioinformatics company that's working on identifying biomarkers for mental and other neurological conditions using electroencephalography (EEG).

Why you should listen

Tan Le is the co-founder and president of Emotiv. Before this, she headed a firm that worked on a new form of remote control that uses brainwaves to control digital devices and digital media. It's long been a dream to bypass the mechanical (mouse, keyboard, clicker) and have our digital devices respond directly to what we think. Emotiv's EPOC headset uses 16 sensors to listen to activity across the entire brain. Software "learns" what each user's brain activity looks like when one, for instance, imagines a left turn or a jump.

Le herself has an extraordinary story -- a refugee from Vietnam at age 4, she entered college at 16 and has since become a vital young leader in her home country of Australia.

More profile about the speaker
Tan Le | Speaker | TED.com