TED2009
Dan Dennett: Cute, sexy, sweet, funny
دن دنت: جذاب، سکسی، شیرین و خنده‌دار
Filmed:
Readability: 3.4
3,553,924 views
چرا کودکان جذاب هستند؟ چرا کیک شیرین است؟ دن دنتِ فیلسوف جواب‌هایی دارد که شما انتظارش را ندارید، وقتی که او استدلال ضدشهودی نظریه تکامل تدریجی [فرگشت] را دربارهٔ چیزهای جذاب، شیرین و سکسی (بعلاوه یک تئوری جدید از ماتیو هارلی درباره اینکه چرا جوک‌ها خنده‌دار هستند) در میان می‌گذارد.
Dan Dennett - Philosopher, cognitive scientist
Dan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes. Full bio
Dan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I’m going around the world giving talks about Darwin,
0
0
3000
من دورتادور دنیا می‌روم و درباره داروین سخنرانی می‌کنم،
00:15
and usually what I’m talking about
1
3000
2000
و معمولا آنچه درباره‌اش سخنرانی می‌کنم
00:17
is Darwin’s strange inversion of reasoning.
2
5000
3000
وارونگی غیرمتجانس استدلال داروین است.
00:20
Now that title, that phrase, comes from a critic, an early critic,
3
8000
5000
حال، این عنوان (این عبارت) از یک منتقد (یک منتقد قدیمی) سرچشمه گرفته است،
00:25
and this is a passage that I just love, and would like to read for you.
4
13000
4000
و این یک نقل قولی است که مورد علاقه من است، و دوست دارم برای شما بخوانمش.
00:29
"In the theory with which we have to deal, Absolute Ignorance is the artificer;
5
17000
5000
«در نظریه‌ای که ما با آن سرو کار داریم، جهل مطلق استادکار است؛
00:34
so that we may enunciate as the fundamental principle of the whole system,
6
22000
5000
به این طریق ما می‌توانیم آنرا به عنوان اصل اساسی تمام سیستم اعلام کنیم،
00:39
that, in order to make a perfect and beautiful machine,
7
27000
3000
که برای ساختن یک ماشین کامل و عالی،
00:42
it is not requisite to know how to make it.
8
30000
3000
احتیاجی به اطلاع از نحوهٔ ساخت آن نیست.
00:45
This proposition will be found on careful examination to express,
9
33000
4000
با بررسی دقیق، معلوم می‌گردد که این گزاره
00:49
in condensed form, the essential purport of the Theory,
10
37000
4000
به صورت فشرده، فحوای اصلی تئوری را بیان می‌کند،
00:53
and to express in a few words all Mr. Darwin’s meaning;
11
41000
4000
و برای بیان چکیدهٔ کل مقصود آقای داروین است؛
00:57
who, by a strange inversion of reasoning,
12
45000
4000
کسی که، با یک وارونگی غیرمتجانس استدلال،
01:01
seems to think Absolute Ignorance fully qualified
13
49000
3000
به نظر می‌رسد به این می‌اندیشد که جهل مطلق کاملا بس است
01:04
to take the place of Absolute Wisdom in the achievements of creative skill."
14
52000
6000
تا جایگزین معرفت مطلق در تمام دست‌آوردهای مهارت خلاق شود.»
01:10
Exactly. Exactly. And it is a strange inversion.
15
58000
7000
دقیقا. دقیقا. و این خود یک وارونگی غیرمتجانس است.
01:17
A creationist pamphlet has this wonderful page in it:
16
65000
4000
یک جزوۀ معتقدین به آفرینش [خلقت توسط خدا] شامل این صفحۀ فوقالعاده است:
01:21
"Test Two:
17
69000
2000
«آزمون شماره دو:
01:23
Do you know of any building that didn’t have a builder? Yes/No.
18
71000
4000
آیا هیچ ساختمانی که بنّایی نداشته است می‌شناسید؟ بله - خیر
01:27
Do you know of any painting that didn’t have a painter? Yes/No.
19
75000
3000
آیا هیچ نقشی که نقاشی نداشته است، می‌شناسید؟ بله - خیر
01:30
Do you know of any car that didn’t have a maker? Yes/No.
20
78000
4000
آیا هیچ خودرویی که سازنده‌ای نداشته است، می‌شناسید؟ بله - خیر
01:34
If you answered 'Yes' for any of the above, give details."
21
82000
5000
اگر به هر یک از پرسش‌های فوق جواب 'بله' داده‌اید، شرح دهید.»
01:39
A-ha! I mean, it really is a strange inversion of reasoning.
22
87000
6000
آها! به نظر من، این واقعا یک وارونگی غیرمتجانس استدلال است.
01:45
You would have thought it stands to reason
23
93000
4000
شما ممکن است فکر کرده باشید که این منطقی است
01:49
that design requires an intelligent designer.
24
97000
4000
که طراحی به یک طراح هوشمند نیاز داشته باشد.
01:53
But Darwin shows that it’s just false.
25
101000
2000
اما داروین نشان می‌دهد که این کاملا اشتباه است.
01:55
Today, though, I’m going to talk about Darwin’s other strange inversion,
26
103000
5000
به هرحال امروز می‌خواهم دربارهٔ وارونگی غیرمتجانس دیگری از داروین بحث کنم،
02:00
which is equally puzzling at first, but in some ways just as important.
27
108000
6000
که در نگاه نخست به همان اندازه گیج کننده، اما از جنبه‌هایی به همان اندازه مهم است.
02:06
It stands to reason that we love chocolate cake because it is sweet.
28
114000
7000
منطقی به نظر می‌رسد که ما عاشق کیک شکلاتی باشیم چون شیرین است.
02:13
Guys go for girls like this because they are sexy.
29
121000
6000
پسرها دنبال دخترهایی اینچنین می‌روند چون آنها سکسی هستند.
02:19
We adore babies because they’re so cute.
30
127000
4000
ما به نوزادان عشق می‌ورزیم چون آنها خیلی بامزه هستند.
02:23
And, of course, we are amused by jokes because they are funny.
31
131000
9000
و البته، ما با جوک‌ها سرگرم می‌شویم چون آنها خنده‌دار هستند.
02:32
This is all backwards. It is. And Darwin shows us why.
32
140000
7000
همهٔ اینها برعکس است. بله هستند. و داروین به ما نشان می‌دهد چرا.
02:39
Let’s start with sweet. Our sweet tooth is basically an evolved sugar detector,
33
147000
8000
اجازه بدهید با شیرینی شروع کنیم. علاقمندی ما به شيرينى اساسا یک ردیابی فرگشت یافته [تکاملی] برای یافت شکر است،
02:47
because sugar is high energy, and it’s just been wired up to the preferer,
34
155000
4000
زیراکه شکر پرانرژی است، و به همین علت اینطور ساختمان‌بندی شده‌ایم که آن را ترجیح دهیم،
02:51
to put it very crudely, and that’s why we like sugar.
35
159000
5000
اگر بخواهیم آنرا خیلی ابتدایی بیان کنیم، و این دلیل آن است که چرا ما شکر دوست داریم.
02:56
Honey is sweet because we like it, not "we like it because honey is sweet."
36
164000
7000
عسل برایمان شیرین است چون ما آن را دوست داریم، نه اینکه «ما عسل را دوست داریم چون عسل شیرین است.»
03:03
There’s nothing intrinsically sweet about honey.
37
171000
5000
هیچ چیز ذاتا شیرینی در داخل عسل وجود ندارد.
03:08
If you looked at glucose molecules till you were blind,
38
176000
4000
اگر آنقدر به مولکول‌های گلوکز نگاه کنید تا کور شوید،
03:12
you wouldn’t see why they tasted sweet.
39
180000
3000
باز هم نمی‌توانید چیزی برای شیرینی مزهٔ آنها بیابید.
03:15
You have to look in our brains to understand why they’re sweet.
40
183000
6000
شما بایستی که به داخل مغز انسان نگاه کنید تا بفهمید که چرا آنها شیرین هستند.
03:21
So if you think first there was sweetness,
41
189000
2000
پس اگر فکر می‌کنید که در ابتدا شیرینی بوده،
03:23
and then we evolved to like sweetness,
42
191000
2000
و بعد ما فرگشت یافته‌ایم تا شیرینی را دوست داشته باشیم
03:25
you’ve got it backwards; that’s just wrong. It’s the other way round.
43
193000
4000
شما موضوع را برعکس گرفته‌اید؛ این کاملا اشتباه است. قضیه آن طرفی است.
03:29
Sweetness was born with the wiring which evolved.
44
197000
4000
شیرین بودن با طرز فرگشت سیم-کشی [درون مغز] متولد شده است.
03:33
And there’s nothing intrinsically sexy about these young ladies.
45
201000
4000
و به همین شکل هیچ چیز ذاتا سکسی در این خانم‌های جوان وجود ندارد.
03:37
And it’s a good thing that there isn’t, because if there were,
46
205000
5000
و خوب است که چنین نیست، چون اگر چنین می‌بود
03:42
then Mother Nature would have a problem:
47
210000
4000
مادر طبیعت با مشکلی روبرو می‌شد:
03:46
How on earth do you get chimps to mate?
48
214000
5000
آخر چطوری می‌توانستید شامپانزه‌ها را مجاب به جفتگیری کنید؟ (خنده)
03:53
Now you might think, ah, there’s a solution: hallucinations.
49
221000
8000
حالا ممکن است بیاندیشید، آه، یک راه حل هست: توهمات.
04:01
That would be one way of doing it, but there’s a quicker way.
50
229000
4000
آن می‌تواند یک راه انجامش باشد، ولی یک راه سریعتر هست.
04:05
Just wire the chimps up to love that look,
51
233000
3000
کافیست شامپانزه‌ها را به «عاشق آن شمایل شدن» اتصال دهید،
04:08
and apparently they do.
52
236000
3000
و به نظر می‌رسد همین کار را هم می‌کنند.
04:11
That’s all there is to it.
53
239000
4000
تمامش همین است و بس.
04:16
Over six million years, we and the chimps evolved our different ways.
54
244000
4000
در طول شش میلیون سال، ما و شامپانزه‌ها در مسیرهای متفاوت خود فرگشت یافته‌ایم.
04:20
We became bald-bodied, oddly enough;
55
248000
3000
ما به طورعجیبی دارای بدن بیمو شدیم؛
04:23
for one reason or another, they didn’t.
56
251000
4000
به این دلیل و اون دلیل آنها نشدند.
04:27
If we hadn’t, then probably this would be the height of sexiness.
57
255000
12000
اگر ما اینگونه نمی‌شدیم، احتمالا این دیگر اوج سکسی بودن از نظر ما می‌شد. (خنده)
04:39
Our sweet tooth is an evolved and instinctual preference for high-energy food.
58
267000
5000
علاقهٔ ما به شيرينى یک نوع ارجحیت فرگشت یافته و غریزی نسبت به غذای پرانرژی است.
04:44
It wasn’t designed for chocolate cake.
59
272000
3000
این [غریزه] برای کیک شکلاتی طراحی نشده است.
04:47
Chocolate cake is a supernormal stimulus.
60
275000
3000
کیک شکلاتی یک محرک فوق عادی است.
04:50
The term is owed to Niko Tinbergen,
61
278000
2000
این عبارت به نیکو تینبرگن نسبت داده شده،
04:52
who did his famous experiments with gulls,
62
280000
2000
کسی که آزمایش‌های معروفش را بر روی مرغان نوروزی انجام می‌داد،
04:54
where he found that that orange spot on the gull’s beak --
63
282000
4000
در آنجا که متوجه یک نقطهٔ نارنجی رنگ بر روی منقار مرغ نوروزی شد --
04:58
if he made a bigger, oranger spot
64
286000
2000
اگر او آن نقطه را بزرگتر یا نارنجی‌تر می‌کرد
05:00
the gull chicks would peck at it even harder.
65
288000
2000
جوجه‌های مرغ نوروزی حتی محکمتر به آن نوک می زدند.
05:02
It was a hyperstimulus for them, and they loved it.
66
290000
3000
چون این برایشان یک محرک فوق عادی بود، و دوستش داشتند.
05:05
What we see with, say, chocolate cake
67
293000
4000
چیزی که ما مثلا در مورد کیک شکلاتی شاهدش هستیم
05:09
is it’s a supernormal stimulus to tweak our design wiring.
68
297000
5000
اینست که این یک محرک فوق عادی است که اتصالات طراحی ما را نیشگون می‌گیرد.
05:14
And there are lots of supernormal stimuli; chocolate cake is one.
69
302000
3000
و محرک‌های فوق عادی بیشماری وجود دارند؛ کیک شکلاتی یکی از آنهاست.
05:17
There's lots of supernormal stimuli for sexiness.
70
305000
3000
محرک‌های فوق عادی بیشماری برای سکسی بودن وجود دارند.
05:20
And there's even supernormal stimuli for cuteness. Here’s a pretty good example.
71
308000
6000
و حتی محرک‌های فوق عادی برای بامزگی هست. اینجا یک مثال خوب هست.
05:26
It’s important that we love babies, and that we not be put off by, say, messy diapers.
72
314000
5000
مهم است که ما کودکان را دوست داشته باشیم، و مثلا از عوض کردن کهنهٔ کثیف سرباز نزنیم.
05:31
So babies have to attract our affection and our nurturing, and they do.
73
319000
6000
پس کودکان بایستی عاطفهٔ ما و پررورانیدن ما را جذب کنند، و چنین می‌کنند.
05:37
And, by the way, a recent study shows that mothers
74
325000
4000
و اتفاقا یک مطالعهٔ جدید نشان می‌دهد که مادرها
05:41
prefer the smell of the dirty diapers of their own baby.
75
329000
3000
بوی کهنه‌های کثیف کودک خودشان را ترجیح می‌دهند.
05:44
So nature works on many levels here.
76
332000
3000
پس در اینجا طبیعت در سطوح مختلفی عمل می‌کند.
05:47
But now, if babies didn’t look the way they do -- if babies looked like this,
77
335000
5000
اما حالا، اگر کودکان شبیه این چیزی نبودند که هستند، اگر کودکان این شکلی بودند،
05:52
that’s what we would find adorable, that’s what we would find --
78
340000
4000
این آن چیزی می‌بود که ما دوست-داشتنی می‌یافتیم، آن چیزی بود که
05:56
we would think, oh my goodness, do I ever want to hug that.
79
344000
6000
ما ممکن بود فکر کنیم، اُه خدای من! آیا من اصلا آن را بغل خواهم کرد.
06:02
This is the strange inversion.
80
350000
2000
این همان وارونگی غیرمتجانس است.
06:04
Well now, finally what about funny. My answer is, it’s the same story, the same story.
81
352000
7000
خوب حالا، بالاخره دربارهٔ چیزهای خنده‌دار چی؟ جواب من این است که؛ همین داستانه، همین داستان.
06:11
This is the hard one, the one that isn’t obvious. That’s why I leave it to the end.
82
359000
4000
این یکی سخت است، موردی است که واضح نیست. به همین خاطر آنرا گذاشتم برای آخر.
06:15
And I won’t be able to say too much about it.
83
363000
2000
و من قادر نخواهم بود زیاد درباره‌اش صحبت کنم.
06:17
But you have to think evolutionarily, you have to think, what hard job that has to be done --
84
365000
6000
اما شما باید به صورت فرگشتی فکر کنید، باید فکر کنید، که چه کار سختی باید انجام شود --
06:23
it’s dirty work, somebody’s got to do it --
85
371000
3000
کار زننده است، یک کسی باید آن را انجام دهد --
06:26
is so important to give us such a powerful, inbuilt reward for it when we succeed.
86
374000
8000
که بسیار مهم است که به ما چنان پاداش قوی و درونی برای وقتی که موفق می‌شویم بدهند.
06:34
Now, I think we've found the answer -- I and a few of my colleagues.
87
382000
4000
اکنون، من فکر می‌کنم که جواب را پیدا کرده‌ایم، من و تنی چند از همکارانم.
06:38
It’s a neural system that’s wired up to reward the brain
88
386000
4000
یک سیستم عصبی است که به نحوی اتصال یافته تا به مغز پاداش دهد
06:42
for doing a grubby clerical job.
89
390000
5000
برای انجام یک کار اجرایی ناپسند.
06:48
Our bumper sticker for this view is
90
396000
4000
برچسب تبلیغاتی ما برای این نظریه این است
06:52
that this is the joy of debugging.
91
400000
3000
که «این لذت اشکال زدایی است.»
06:55
Now I’m not going to have time to spell it all out,
92
403000
2000
الان من وقت برای شرح جزئیات کامل آنرا نخواهم داشت،
06:57
but I’ll just say that only some kinds of debugging get the reward.
93
405000
5000
اما تنها می‌گویم که فقط انواع خاصی از اشکال زدایی پاداش دریافت می‌دارند.
07:02
And what we’re doing is we’re using humor as a sort of neuroscientific probe
94
410000
8000
و کاری که ما می‌کنیم این است که از «خوشمزگی» بعنوان یک اندازه‌گیرِعلمی اعصاب استفاده می‌کنیم
07:10
by switching humor on and off, by turning the knob on a joke --
95
418000
4000
با روشن و خاموش کردن دکمهٔ خوشمزگی، بوسیلهٔ پیچاندن کلید گردان در یک جوک --
07:14
now it’s not funny ... oh, now it’s funnier ...
96
422000
2000
حالا این خنده‌دار نیست... وه، حالا این خنده‌دارتره...
07:16
now we’ll turn a little bit more ... now it’s not funny --
97
424000
2000
حالا یکم بیشتر می‌چرخونیم... حالا این خنده‌دار نیست --
07:18
in this way, we can actually learn something
98
426000
3000
به این ترتیب، ما واقعا می‌توانیم نکته‌ای
07:21
about the architecture of the brain,
99
429000
2000
دربارهٔ معماری مغز بیاموزیم.
07:23
the functional architecture of the brain.
100
431000
2000
معماری عملکردی مغز.
07:25
Matthew Hurley is the first author of this. We call it the Hurley Model.
101
433000
5000
ماتیو هارلی نخستین کسی است که در این باره نوشته. ما آن را مدل هارلی می‌نامیم.
07:30
He’s a computer scientist, Reginald Adams a psychologist, and there I am,
102
438000
4000
او یک دانشمند علوم کامپیوتره، رجینالد آدامز یک روانشناسه، و من هم اونجام،
07:34
and we’re putting this together into a book.
103
442000
2000
و ما داریم این مطالب را با همکاری هم در کتابی می‌آوریم.
07:36
Thank you very much.
104
444000
3000
از شما بسیار سپاسگزارم.
ABOUT THE SPEAKER
Dan Dennett - Philosopher, cognitive scientistDan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes.
Why you should listen
One of our most important living philosophers, Dan Dennett is best known for his provocative and controversial arguments that human consciousness and free will are the result of physical processes in the brain. He argues that the brain's computational circuitry fools us into thinking we know more than we do, and that what we call consciousness — isn't. His 2003 book "Freedom Evolves" explores how our brains evolved to give us -- and only us -- the kind of freedom that matters, while 2006's "Breaking the Spell" examines belief through the lens of biology.
This mind-shifting perspective on the mind itself has distinguished Dennett's career as a philosopher and cognitive scientist. And while the philosophy community has never quite known what to make of Dennett (he defies easy categorization, and refuses to affiliate himself with accepted schools of thought), his computational approach to understanding the brain has made him, as Edge's John Brockman writes, “the philosopher of choice of the AI community.”
“It's tempting to say that Dennett has never met a robot he didn't like, and that what he likes most about them is that they are philosophical experiments,” Harry Blume wrote in the Atlantic Monthly in 1998. “To the question of whether machines can attain high-order intelligence, Dennett makes this provocative answer: ‘The best reason for believing that robots might some day become conscious is that we human beings are conscious, and we are a sort of robot ourselves.'"
In recent years, Dennett has become outspoken in his atheism, and his 2006 book Breaking the Spell calls for religion to be studied through the scientific lens of evolutionary biology. Dennett regards religion as a natural -- rather than supernatural -- phenomenon, and urges schools to break the taboo against empirical examination of religion. He argues that religion's influence over human behavior is precisely what makes gaining a rational understanding of it so necessary: “If we don't understand religion, we're going to miss our chance to improve the world in the 21st century.”
Dennett's landmark books include The Mind's I, co-edited with Douglas Hofstaedter, Consciousness Explained, and Darwin's Dangerous Idea. Read an excerpt from his 2013 book, Intuition Pumps, in the Guardian >>
Dan Dennett | Speaker | TED.com