ABOUT THE SPEAKER
Charity Tillemann-Dick - Soprano
Charity Tillemann-Dick is a soprano who has appeared on opera and concert stages around the world. Her roles have included Titania in "A Midsummer's Night Dream," Gilda in "Rigoletto" and Violetta in "La Traviata."

Why you should listen

Charity Sunshine Tillemann-Dick is an American-born soprano. She has performed across the United States, Europe, and Asia in venues as diverse as The Kennedy Center in Washington, DC; Severance Hall in Cleveland, Ohio; Il Giardino Di Boboli in Florence, Italy; The National Symphony Hall in Budapest, Hungary; The Tel Aviv Opera House in Israel; and the American Embassy in Beijing, China. She studied music at the Peabody Conservatory at Johns Hopkins University and the Liszt Academy of Music in Budapest.

She has collaborated and performed with noted conductors and musicians Bruno Rigacci, Joella Jones, Marvin Hamlisch, Bono, Zoltán Kocsis, Joan Dornemann, Eva Marton, and former Secretary of State Condoleeza Rice. Some of her operatic roles have included Titania in A Midsummer's Night Dream, Gilda in Rigoletto and Violetta in La Traviata. She has performed for presidents, prime ministers, members of Congress, and world dignitaries. Her performances have been broadcast around the world on the BBC, IRA, Bartok Radio, MTV, PBS and NPR.

Tillemann-Dick has served as the national spokesperson for the Pulmonary Hypertension Association, working to raise awareness, increase federal research funding, expand stem cell research, and promote preventative and alternative medicine.

 

More profile about the speaker
Charity Tillemann-Dick | Speaker | TED.com
TEDMED 2010

Charity Tillemann-Dick: Singing after a double lung transplant

Չերիթի Թիլման-Դիք` կրկին երգել թոքերի կրկնակի փոխպատվաստումից հետո

Filmed:
605,948 views

«Դու այլևս երբեք չես երգի»,- ասաց նրա բժիշկը: Բայց իր պատմության մեջ, որտեղ խոսվում է նաև բժշկական վերջին հնարավորությունների մասին, օպերային սոպրանո Չերիթի Թիլման-Դիքը կրկնակի փրկության պատմություն է պատմում. մեկը`թոքերի կրկնակի փոխպատվաստումից հետո իր մարմնի փրկության, մյուսը` իր` երգելու անկոտրում կամքով լցված հոգու փրկության մասին: Մի ազդեցիկ պատմություն 2011 թ. TEDMED-ից։
- Soprano
Charity Tillemann-Dick is a soprano who has appeared on opera and concert stages around the world. Her roles have included Titania in "A Midsummer's Night Dream," Gilda in "Rigoletto" and Violetta in "La Traviata." Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
You may not know this,
0
0
2000
Երևի չգիտեք,
00:17
but you are celebrating an anniversary with me.
1
2000
3000
բայց ասեմ, որ դուք ինձ հետ տարեդարձ եք նշում:
00:20
I'm not married,
2
5000
3000
Ես ամուսնացած չեմ,
00:23
but one year ago today,
3
8000
3000
բայց ուղիղ մեկ տարի առաջ այս օրը,
00:26
I woke up
4
11000
2000
ես արթնացա
00:28
from a month-long coma,
5
13000
3000
մեկ ամիս տևած կոմայից,
00:31
following a double lung transplant.
6
16000
3000
որը թոքերի կրկնակի փոխպատվաստման հետևանք էր:
00:35
Crazy, I know. Insane.
7
20000
3000
Խելագարություն է, գիտեմ. Ուղղակի անմտություն:
00:40
Thank you.
8
25000
2000
Շնորհակալություն
00:42
Six years before that,
9
27000
3000
Դրանից վեց տարի առաջ
00:45
I was starting my career
10
30000
2000
ես Եվրոպայում նոր էի սկսում իմ կարիերան
00:47
as an opera singer in Europe,
11
32000
2000
որպես օպերային երգչուհի,
00:49
when I was diagnosed with
12
34000
2000
երբ ինձ մոտ ախտորոշեցին
00:51
idiopathic pulmonary hypertension --
13
36000
3000
թոքերի իդիոպաթիկ հիպերտենզիա,
00:54
also known as PH.
14
39000
2000
որը նաև հայտնի է որպես ԹՀ (PH):
00:56
It happens when there's a thickening
15
41000
3000
Դա տեղի է ունենում,
00:59
in the pulmonary veins,
16
44000
2000
երբ թոքային երակները հաստանում են,
01:01
making the right side of the heart
17
46000
2000
որն իր հերթին սրտի աջ կողմի աշխատանքը
01:03
work overtime,
18
48000
2000
առիթմիկ է դարձնում`
01:05
and causing what I call
19
50000
2000
առաջացնելով այն, ինչ ես անվանում եմ
01:07
the reverse-Grinch effect.
20
52000
2000
Գրինչի հակառակ ազդեցություն:
01:09
My heart was three-and-a-half sizes
21
54000
2000
Իմ սիրտը նորմայից երեք ու կես անգամ
01:11
too big.
22
56000
3000
ավելի մեծ էր:
01:14
Physical activity becomes very difficult
23
59000
2000
Ֆիզիկական ակտիվությունը
01:16
for people with this condition,
24
61000
3000
այս վիճակում գտնվող մարդկանց մոտ շատ է դժվարանում:
01:19
and usually after two to five years,
25
64000
3000
Եվ սովորաբար երկուսից հինգ տարի հետո
01:22
you die.
26
67000
2000
մահանում ես:
01:24
I went to see this specialist,
27
69000
2000
Ես գնացի մի մասնագետի մոտ,
01:26
and she was top-of-the-field
28
71000
2000
որն այս բնագավառում ամենալավն էր,
01:28
and told me I had to stop singing.
29
73000
3000
և նա ինձ ասաց, որ ստիպված եմ դադարեցնել երգելը:
01:31
She said, "Those high notes are going to kill you."
30
76000
3000
Նա ասաց. «Այդ բարձր նոտաները կսպանեն քեզ»:
01:34
While she didn't have any medical evidence
31
79000
2000
Թեև նա որևէ բժշկական ապացույց չուներ
01:36
to back up her claim
32
81000
2000
պնդելու,
01:38
that there was a relationship
33
83000
2000
որ որևէ կապ կա,
01:40
between operatic arias
34
85000
2000
օպերային արիաների
01:42
and pulmonary hypertension,
35
87000
2000
և թոքային հիպերտենզիայի միջև,
01:44
she was absolutely emphatic
36
89000
2000
նա միանգամայն վստահ էր,
01:46
I was singing my own obituary.
37
91000
3000
որ ես իմ սեփական մահախոսականն եմ երգում:
01:50
I was very limited by my condition, physically.
38
95000
3000
Իմ վիճակի պատճառով ես ֆիզիկապես շատ էի սահմանափակված:
01:53
But I was not limited when I sang,
39
98000
3000
Բայց ոչ մի սահմանափակում չկար, երբ երգում էի:
01:56
and as air came up from my lungs,
40
101000
2000
Եվ երբ օդը ձայնալարերի միջոցով
01:58
through my vocal cords
41
103000
2000
դուրս էր գալիս թոքերիցս`
02:00
and passed my lips as sound,
42
105000
3000
անցնելով շուրթերիս միջով և դառնալով հնչյուն,
02:03
it was the closest thing I had ever come
43
108000
3000
թվում էր, թե դա ամենամոտ բանն էր,
02:06
to transcendence.
44
111000
3000
վերափոխվելուն, որին ես երբևէ առնչվել եմ:
02:10
And just because of someone's hunch,
45
115000
2000
Եվ միայն նրա համար, որ ինչ-որ մեկը ինչ-որ բան էր կանխազգում,
02:12
I wasn't going to give it up.
46
117000
3000
ես չէի պատրաստվում թողնել երգելը:
02:15
Thankfully, I met Reda Girgis,
47
120000
3000
Բարեբախտաբար, ես հանդիպեցի Ռեդա Գիրջիսին,
02:18
who is dry as toast,
48
123000
2000
որը ձանձրալի անձնավորություն է,
02:20
but he and his team at Johns Hopkins
49
125000
3000
բայց նա և նրա թիմը Ջոնս Հոփկինս համալսարանում
02:23
didn't just want me to survive,
50
128000
2000
չէին ուզում, որ ես ուղղակի ողջ մնամ:
02:25
they wanted me
51
130000
2000
Նրանք ուզում էին, որ ես
02:27
to live a meaningful life.
52
132000
3000
իմաստալից կյանք վարեմ:
02:30
This meant making trade-offs.
53
135000
3000
Դա նշանակում էր`փոխզիջումների գնալ:
02:33
I come from Colorado.
54
138000
2000
Ես Կոլորադոյից եմ`
02:35
It's a mile high,
55
140000
2000
մեկ մղոնով բարձրադիր մի շրջան,
02:37
and I grew up there with my 10 brothers and sisters
56
142000
3000
որտեղ ես մեծացել եմ իմ 10 եղբայների, քույրերի
02:40
and two adoring parents.
57
145000
2000
և ծնողների հետ, ովքեր մեզ պաշտում էին:
02:42
Well, the altitude exacerbated my symptoms.
58
147000
3000
Դե, բարձրությունն իր հերթին խորացնում էր ախտանիշներս:
02:45
So I moved to Baltimore to be near my doctors
59
150000
2000
Ուստի իմ բժիշկներին մոտ լինելու համար ես տեղափոխվեցի Բալտիմոր
02:47
and enrolled in a conservatory nearby.
60
152000
3000
և հենց մոտակայքում էլ ընդունվեցի կոնսերվատորիա:
02:51
I couldn't walk as much as I used to,
61
156000
2000
Ես չէի կարողանում նախկինի պես շատ քայլել,
02:53
so I opted for five-inch heels.
62
158000
3000
ուստի ընտրեցի հինգ մատնաչափ մի հենափայտ:
02:56
And I gave up salt,
63
161000
2000
Ես հրաժարվեցի աղից,
02:58
I went vegan,
64
163000
2000
դարձա խիստ բուսակեր
03:00
and I started taking huge doses of
65
165000
3000
և սկսեցի ընդունել
03:04
sildenafil,
66
169000
2000
sildenafil-ի հսկայական չափաբաժիններ,
03:06
also known as Viagra.
67
171000
3000
որը նաև հայտնի է որպես վիագրա:
03:09
(Laughter)
68
174000
4000
(Ծիծաղ)
03:15
My father and my grandfather were always looking for the newest thing
69
180000
3000
Հայրիկս և պապիկս անընդհատ նորագույն բաներ էին փնտրում
03:18
in alternative or traditional therapies
70
183000
2000
ԹՀ-ի այլընտրանքային
03:20
for PH,
71
185000
2000
կամ ավանդական բուժման մեջ,
03:22
but after six months,
72
187000
2000
բայց վեց ամիս անց,
03:24
I couldn't walk up a small hill. I couldn't climb a flight of stairs.
73
189000
3000
ես նույնիսկ մի փոքրիկ բլուր կամ աստիճաններ չէի կարողանում բարձրանալ,
03:27
I could barely stand up
74
192000
2000
ես հազիվ էի կարողանում կանգնել
03:29
without feeling like I was going to faint.
75
194000
2000
առանց ուշաթափվելու:
03:31
I had a heart catheterization,
76
196000
2000
Ինձ սրտի կաթետրիզացիա էին անում.
03:33
where they measure this internal arterial pulmonary pressure,
77
198000
3000
չափում էին զարկերակային ճնշումը թոքերում,
03:36
which is supposed to be between 15 and 20.
78
201000
3000
որը պետք է 15-20 լինի,
03:39
Mine was 146.
79
204000
3000
իսկ իմը 146 էր:
03:42
I like to do things big,
80
207000
3000
Ես մեծ բաների սիրահար եմ,
03:45
and it meant one thing:
81
210000
2000
և դա մի բան կարող էր նշանակել:
03:47
there is a big gun treatment
82
212000
2000
մի հսկայական բուժման միջոց գոյություն ունի
03:49
for pulmonary hypertension called Flolan,
83
214000
3000
թոքային հիպերտենզիայի համար Ֆլոլան անունով։
03:52
and it's not just a drug;
84
217000
2000
Եվ դա միայն թմրանյութ չէ,
03:54
it's a way of life.
85
219000
2000
դա կենսակերպ էր:
03:56
Doctors insert a catheter into your chest,
86
221000
3000
Բժիշկները կատետրն ամրացնում են կրծքավանդակին,
03:59
which is attached to a pump
87
224000
2000
որն իր հերթին կցված է
04:01
that weighs about four-and-a-half pounds.
88
226000
3000
մոտ երկու կիլոգրամ կշռող պոմպին:
04:05
Every day, 24 hours, that pump is at your side,
89
230000
3000
Ամեն օր, 24 ժամ պոմպը գտնվում է քո կողքին,
04:08
administering medicine
90
233000
2000
որի միջոցով դեղորայքն ուղիղ հասնում է
04:10
directly to your heart,
91
235000
3000
քո սրտին:
04:13
and it's not
92
238000
2000
Եվ դա
04:15
a particularly preferable
93
240000
3000
այդքան էլ նախընտրելի բուժման ձև չէ,
04:18
medicine in many senses.
94
243000
2000
այն շատ դեպքերում
04:20
This is a list of the side effects:
95
245000
3000
այլ կողմնակի ազդեցություններ է առաջացնում:
04:23
if you eat too much salt,
96
248000
3000
Այսպես, եթե օգտագործեք շատ աղ,
04:26
like a peanut butter and jelly sandwich,
97
251000
2000
ինչքան օրինակ կա գետնանուշի կարագով և դոնդողի սենդվիչի մեջ,
04:28
you'll probably end up in the ICU.
98
253000
3000
դուք, հավանաբար, կհայտնվեք ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում:
04:31
If you go through a metal detector,
99
256000
2000
Եթե անցնեք մետաղյա դետեկտորով,
04:33
you'll probably die.
100
258000
2000
հավանաբար կմահանաք:
04:35
If you get a bubble in your medicine --
101
260000
3000
Եթե ձեր դեղորայքի մեջ պղպջակներ լինեն,
04:38
because you have to mix it every morning --
102
263000
2000
որոնք դուք ստիպված եք դրանք ամեն առավոտ խառնել,
04:40
and it stays in there,
103
265000
2000
և եթե դրանք չվերանան,
04:42
you probably die.
104
267000
2000
դուք հավանաբար կմահանաք:
04:44
If you run out of medicine, you definitely die.
105
269000
3000
Եթե ձեր դեղերը վերջանան, դուք հաստատ կմահանաք:
04:47
No one wants to go on Flolan.
106
272000
2000
Ոչ ոք չի ուզում ֆլոլանի բուժմանը դիմել,
04:49
But when I needed it,
107
274000
3000
բայց երբ ես ունեի դրա կարիքը,
04:52
it was a godsend.
108
277000
3000
դա կարծես աստծու կողմից նվեր լիներ։
04:56
Within a few days, I could walk again.
109
281000
3000
Մի քանի օրվա ընթացքում ես նորից քայլում էի,
04:59
Within a few weeks, I was performing,
110
284000
3000
իսկ մի քանի շաբաթ հետո արդեն ելույթ էի ունենում:
05:02
and in a few months,
111
287000
2000
Մի քանի ամիս հետո
05:04
I debuted at the Kennedy Center.
112
289000
3000
ես իմ առաջին ելույթն ունեցա Քենեդի կենտրոնում:
05:07
The pump was a little bit problematic when performing,
113
292000
4000
Ելույթի ընթացքում պոմպի հետ կապված մի փոքր դժվարություններ կային,
05:11
so I'd attach it to my inner thigh
114
296000
2000
ուստի ես այն ամրացնում էի ազդրիս ներքին մասում
05:13
with the help of the girdle and an ACE bandage.
115
298000
3000
գոտու և կպչուն վիրակապի օգնությամբ:
05:16
Literally hundreds of elevator rides
116
301000
2000
Բառացիորեն վերելակով հարյուր անգամ
05:18
were spent with me alone
117
303000
2000
վեր ու վար արեցինք`
05:20
stuffing the pump into my Spanx,
118
305000
3000
մտցնելով պոմպը ներքնազգեստիս տակ`
05:23
hoping the doors wouldn't open unexpectedly.
119
308000
3000
հուսալով, որ դռներն անսպասելիորեն չեն բացվի:
05:28
And the tubing coming out of my chest
120
313000
3000
Իսկ իմ կրծքավանդակից դուրս եկող խողովակը
05:31
was a nightmare for costume designers.
121
316000
3000
զգեստներ ձևավորողների համար ուղղակի սարսափելի էր:
05:34
I graduated from graduate school in 2006,
122
319000
3000
2006թ.-ին ես ավարտեցի ասպիրանտուրան
05:37
and I got a fellowship to go back to Europe.
123
322000
3000
և Եվրոպա գնալու համար կրթաթոշակ ստացա:
05:40
A few days after arriving,
124
325000
2000
Եվ իմ ժամանումից մի քանի օր անց
05:42
I met this wonderful, old conductor
125
327000
2000
ես հանդիպեցի այս հրաշալի ծեր խմբավարին,
05:44
who started casting me in all of these roles.
126
329000
2000
ով սկսեց տալ ինձ բոլոր այս դերերը:
05:46
And before long, I was commuting
127
331000
2000
Շուտով ես հանդես էի գալիս
05:48
between Budapest, Milan
128
333000
2000
Բուդապեշտում, Միլանում
05:50
and Florence.
129
335000
2000
և Ֆլորենցիայում:
05:52
Though I was attached
130
337000
2000
Չնայած ես գամված էի
05:54
to this ugly, unwanted,
131
339000
2000
այդ այլանդակ, անցանկալի,
05:56
high-maintenance, mechanical pet,
132
341000
2000
մեծ խնամք պահանջող մեխանիկական կենդանուն,
05:58
my life was kind of like the happy part in an opera --
133
343000
3000
իմ կյանքը կարծես օպերայի երջանիկ պահերից լիներ`
06:01
very complicated,
134
346000
2000
շատ բարդ,
06:03
but in a good way.
135
348000
2000
բայց լավ ձևով:
06:05
Then in February
136
350000
3000
Դրանից հետո`
06:08
of 2008,
137
353000
2000
2008թ.-ի փետրվարին,
06:10
my grandfather passed away.
138
355000
2000
մահացավ պապիկս:
06:12
He was a big figure in all of our lives,
139
357000
2000
Նա մեր բոլորի կյանքում մեծ դեր է ունեցել,
06:14
and we loved him very much.
140
359000
3000
և մենք նրան շատ էինք սիրում:
06:18
It certainly didn't prepare me
141
363000
2000
Դա, իհարկե, չնախապատրաստեց ինձ
06:20
for what came next.
142
365000
2000
այն ամենին, ինչ դեռ տեղի էր ունենալու:
06:22
Seven weeks later,
143
367000
2000
Յոթ շաբաթ անց
06:24
I got a call from my family.
144
369000
3000
տնից զանգ ստացա:
06:27
My father had been in a catastrophic car accident,
145
372000
4000
Հայրս ավտովթարի էր ենթարկվել
06:31
and he died.
146
376000
3000
և մահացել:
06:34
At 24, my death would have been
147
379000
2000
Չնայած ես 24 տարեկան էի, իմ մահը
06:36
entirely expected.
148
381000
3000
միանգամայն սպասելի էր,
06:39
But his --
149
384000
3000
բայց նրանը…
06:42
well, the only way I can articulate how it felt
150
387000
3000
Դե միակ ձևը բացատրելու, թե դա ինչ զգացում էր,
06:45
was that it precipitated
151
390000
2000
այն է, որ դրա հետևանքով
06:47
my medical decline.
152
392000
3000
վիճակս վատացավ:
06:50
Against my doctors' and family's wishes,
153
395000
3000
Հակառակ բժիշկներիս և ընտանիքիս ցանկության`
06:53
I needed to go back for the funeral.
154
398000
2000
ես պետք է գնայի թաղման արարողությանը:
06:55
I had to say goodbye
155
400000
2000
Ես պետք է նրան հրաժեշտ տայի
06:57
in some way, shape or form.
156
402000
3000
այս կամ այն ձևով։
07:00
But soon I was showing signs of right-heart failure,
157
405000
3000
Սակայն շուտով ինձ մոտ սրտի աջ կողմի անբավարարության նշաններ սկսեցին ի հայտ գալ,
07:03
and I had to return to sea level,
158
408000
2000
և ես ստիպված էի վերադառնալ ծովի մակարդակին`
07:05
doing so knowing
159
410000
2000
գիտակցելով,
07:07
that I probably would never see my home again.
160
412000
3000
որ հավանաբար էլ երբեք չեմ տեսնի իմ տունը:
07:12
I canceled most of my engagements that summer,
161
417000
3000
Այդ ամառ ես չեղյալ հայտարարեցի իմ ելույթների մեծ մասը,
07:15
but I had one left in Tel Aviv, so I went.
162
420000
3000
բայց, այնուամենայնիվ, Թել Ավիվում մի հանդիպում ունեի, ուստի գնացի:
07:19
After one performance,
163
424000
2000
Մի ելույթից հետո արդեն
07:21
I could barely drag myself
164
426000
2000
ես հազիվ կարողացա ինձ
07:23
from the stage to the taxicab.
165
428000
2000
բեմից տաքսու մեջ գցել:
07:25
I sat down and felt the blood
166
430000
2000
Ես նստեցի և զգացի, թե ինչպես է արյունը
07:27
rush down from my face,
167
432000
3000
խփում դեմքիս:
07:30
and in the heat of the desert,
168
435000
3000
Եվ այդ շոգ անապատում
07:33
I was freezing cold.
169
438000
2000
ես ցրտից սառել էի:
07:35
My fingers started turning blue,
170
440000
2000
Մատներս սկսեցին կապտել,
07:37
and I was like, "What is going on here?"
171
442000
3000
և ես մտածեցի. «Ինչ է կատարվում»:
07:40
I heard my heart's valves
172
445000
2000
Ես լսում էի, թե ինչպես են սրտիս փականները
07:42
snapping open and closed.
173
447000
2000
բացվում և փակվում:
07:44
The cab stopped,
174
449000
2000
Տաքսին կանգնեց,
07:46
and I pulled my body from it
175
451000
2000
և ինքս ինձ այնտեղից դուրս հանելով`
07:48
feeling each ounce of weight
176
453000
2000
զգում էի մարմնիս յուրաքանչյուր գրամը,
07:50
as I walked to the elevator.
177
455000
2000
երբ դեպի վերելակն էի քայլում:
07:52
I fell through my apartment door
178
457000
2000
Բնակարանիս դռան վրա հենվելով`
07:54
and crawled to the bathroom
179
459000
2000
հասա լոգարան,
07:56
where I found my problem:
180
461000
2000
որտեղ հասկացա, թե որն է իմ խնդիրը.
07:58
I had forgotten to mix in
181
463000
2000
ես մոռացել էի խառնել
08:00
the most important part of my medicine.
182
465000
2000
դեղորայքիս ամենակարևոր մասը:
08:02
I was dying,
183
467000
2000
Ես մեռնում էի։
08:04
and if I didn't mix that stuff up fast,
184
469000
2000
Եթե ես դա արագ չխառնեի,
08:06
I would never leave that apartment alive.
185
471000
3000
այդ բնակարանից էլ երբեք ողջ դուրս չէի գա:
08:09
I started mixing,
186
474000
2000
Ես սկսեցի խառնել դեղորայքը,
08:11
and I felt like everything was going to fall out through one hole or another,
187
476000
3000
և թվում էր, թե ամեն ինչ դուրս կթափվի այս ու այն կողմից,
08:14
but I just kept on going.
188
479000
2000
բայց շարունակում էի խառնել:
08:16
Finally, with the last bottle in and the last bubble out,
189
481000
2000
Ի վերջո վերջին շշում վերջին պղպջակը խառնելուց հետո
08:18
I attached the pump to the tubing
190
483000
2000
ես ամրացրի պոմպը խողովակին
08:20
and lay there hoping it would kick in
191
485000
2000
և պառկեցի այնտեղ` հույս ունենալով,
08:22
soon enough.
192
487000
3000
որ այն բավականին շուտ կազդի:
08:25
If it didn't, I'd probably see my father
193
490000
2000
Եթե ոչ, ապա հավանաբար ես հայրիկիս
08:27
sooner than I anticipated.
194
492000
2000
սպասվածից ավելի շուտ կտեսնեի:
08:29
Thankfully, in a few minutes,
195
494000
3000
Բարեբախտաբար մի քանի րոպեից
08:32
I saw the signature hive-like rash
196
497000
3000
եղնջացան առաջացավ
08:35
appear on my legs,
197
500000
2000
ոտքերիս վրա,
08:37
which is a side effect of the medication,
198
502000
2000
որը դեղերի կոմնակի ազդեցությունն էր,
08:39
and I knew I'd be okay.
199
504000
2000
և ես հասկացա, որ լավ կլինեմ:
08:41
We're not big on fear in my family,
200
506000
3000
Մեր ընտանիքում ամեն ինչից այդքան չեն վախենում,
08:44
but I was scared.
201
509000
2000
բայց ես շատ էի վախեցել:
08:46
I went back to the States,
202
511000
2000
Ես վերադարձա Նահանգներ`
08:48
anticipating I'd return to Europe,
203
513000
2000
ակնկալելով, որ կվերադառնամ Եվրոպա,
08:50
but the heart catheterization
204
515000
2000
բայց սրտի կաթետրիզացիան
08:52
showed that I wasn't going anywhere
205
517000
3000
ցույց տվեց, որ ես ավելի հեռու չեմ գնա,
08:55
further that a flight-for-life from Johns Hopkins Hospital.
206
520000
2000
քան հանուն կյանքի փախուստը Ջոն Հոփկինսի հիվանդանոցից:
08:57
I performed here and there,
207
522000
2000
Ես ելույթ ունեցա մի շարք տեղերում,
08:59
but as my condition deteriorated,
208
524000
2000
բայց քանի որ վիճակս վատացավ,
09:01
so did my voice.
209
526000
2000
ձայնս նույնպես վատացավ:
09:03
My doctor wanted me to get on the list for a lung transplant.
210
528000
3000
Բժիշկս ուզում էր, որ ես ցուցակագրվեմ թոքերի փոխպատվաստման համար,
09:06
I didn't.
211
531000
2000
բայց ես դա չարեցի:
09:08
I had two friends who had recently died
212
533000
3000
Ես երկու ընկեր ունեի, ովքեր վերջերս էին մահացել`
09:11
months after having very challenging surgeries.
213
536000
3000
շատ ծանր վիրահատություններից ընդամենը մեկ ամիս անց:
09:14
I knew another young man, though, who had PH
214
539000
3000
Ես մի ուրիշ երիտասարդի էլ էի ճանաչում, ով ԹՀ ուներ
09:17
who died while waiting for one.
215
542000
2000
և մահացավ` վիրահատության սպասելով:
09:19
I wanted to live.
216
544000
2000
Ես ապրել էի ուզում:
09:21
I thought stem cells were a good option,
217
546000
2000
Կարծում էի, որ ցողունային բջիջները լավ տարբերակ կարող են լինել,
09:23
but they hadn't developed to a point
218
548000
2000
բայց դրանք դեռ այն աստիճանի չէին զարգացել,
09:25
where I could take advantage of them yet.
219
550000
3000
որ ես կարողանայի օգտվել դրանցից:
09:29
I officially took a break from singing,
220
554000
2000
Ես պաշտոնապես դադարեցրի երգելս
09:31
and I went to the Cleveland Clinic
221
556000
2000
և գնացի Քլեվլենդ կլինիկա,
09:33
to be reevaluated
222
558000
2000
որպեսզի վերստուգվեմ
09:35
for the third time in five years, for transplant.
223
560000
3000
փոխպատվասման համար` արդեն երրորդ անգամ հինգ տարվա մեջ:
09:38
I was sitting there kind of unenthusiastically talking
224
563000
3000
Եվ ես, այնտեղ նստած, առանց ոգևորության խոսում էի
09:41
with the head transplant surgeon,
225
566000
3000
փոխպատվաստման գլխավոր վիրաբույժի հետ
09:44
and I asked him if I needed a transplant,
226
569000
3000
և հարցրեցի նրան, որ եթե փոխպատվաստման կարիք ունենամ,
09:47
what I could do to prepare.
227
572000
2000
ինչ կարող եմ անել պատրաստվելու համար:
09:49
He said, "Be happy.
228
574000
2000
Եվ նա ասաց. «Երջանիկ եղիր,
09:51
A happy patient
229
576000
2000
երջանիկ հիվանդը
09:53
is a healthy patient."
230
578000
3000
առողջ հիվանդ է»։
09:56
It was like in one verbal swoop
231
581000
2000
Նա կարծես բանավոր կերպով
09:58
he had channeled my thoughts
232
583000
2000
իմ մտքերն ուղղեց
10:00
on life and medicine
233
585000
2000
դեպի կյանք, բժշկություն
10:02
and Confucius.
234
587000
2000
և Կոնֆուցիոս:
10:04
I still didn't want a transplant,
235
589000
3000
Ես չէի ուզում փոխպատվաստում անել,
10:07
but in a month,
236
592000
2000
բայց մի ամիս հետո
10:09
I was back in the hospital
237
594000
2000
կրկին հիվանդանոցում էի.
10:11
with some severely edemic kankles --
238
596000
3000
կոճերս սաստիկ
10:14
very attractive.
239
599000
3000
ուռել էին:
10:17
And it was right-heart failure.
240
602000
3000
Եվ դա սրտի աջ կողմի անբավարարության արդյունք էր:
10:21
I finally decided
241
606000
2000
Վերջապես ես որոշեցի,
10:23
it was time to take my doctor's advice.
242
608000
3000
որ արդեն ժամանակն է հետևել բժշկիս խորհուրդին:
10:27
It was time for me to go to Cleveland
243
612000
3000
Ժամանակն էր գնալ Քլեվլենդ
10:30
and to start the agonizing wait
244
615000
3000
և տանջվելով սպասել
10:33
for a match.
245
618000
2000
համապատասխան թոքերին:
10:35
But the next morning,
246
620000
2000
Բայց հաջորդ առավոտ,
10:37
while I was still in the hospital,
247
622000
2000
երբ ես դեռ հիվանդանոցում էի,
10:39
I got a telephone call.
248
624000
2000
ինձ զանգահարեցին:
10:41
It was my doctor in Cleveland,
249
626000
2000
Դա Քլեվլենդի իմ բժիշկն էր`
10:43
Marie Budev.
250
628000
2000
Մարի Բուդեվը:
10:45
And they had lungs.
251
630000
3000
Փոխպատվաստման համար թոքերն արդեն կային:
10:48
It was a match.
252
633000
2000
Դրանք համապատասխանում էին իմ օրգանիզմին
10:50
They were from Texas.
253
635000
2000
և բերված էին Տեխասից:
10:52
And everybody was really happy for me,
254
637000
3000
Եվ բոլորն իսկապես ուրախ էին ինձ համար,
10:55
but me.
255
640000
2000
բացի ինձնից:
10:57
Because, despite their problems,
256
642000
2000
Քանզի չնայած թոքերիս հետ կապված խնդիրներին`
10:59
I had spent my whole life training my lungs,
257
644000
3000
ես իմ ամբողջ կյանքն էի նվիրել դրանք մարզելու համար
11:02
and I was not particularly enthusiastic
258
647000
2000
և ես առանձնապես ոգևորված չէի այն փաստից,
11:04
about giving them up.
259
649000
2000
որ պետք է հրաժարվեմ դրանցից:
11:06
I flew to Cleveland,
260
651000
3000
Ես գնացի Քլեվլենդ,
11:09
and my family rushed there
261
654000
2000
և ընտանիքիս անդամները շտապեցին այնտեղ`
11:11
in hopes that they would meet me
262
656000
2000
հուսալով, որ կհանդիպեն ինձ
11:13
and say what we knew
263
658000
2000
և միգուցե վերջին անգամ
11:15
might be our final goodbye.
264
660000
2000
ինձ տեսնելուց առաջ հրաժեշտ կտան:
11:17
But organs don't wait,
265
662000
3000
Բայց քանի որ օրգաները չեն կարող սպասել,
11:20
and I went into surgery
266
665000
2000
ինձ տարան վիրահատության
11:22
before I could say goodbye.
267
667000
4000
նախքան հրաժեշտ տալը:
11:26
The last thing I remember
268
671000
2000
Վերջին բանը, որ հիշում եմ,
11:28
was lying on a white blanket,
269
673000
3000
այն էր, որ պառկած էի սպիտակ սավանի վրա,
11:31
telling my surgeon that I needed to see my mother again,
270
676000
3000
և ասում եմ իմ վիրաբույժին, որ ուզում եմ նորից տեսնել մայրիկիս
11:34
and to please try and save my voice.
271
679000
3000
և խնդրում եմ նրան փորձել պահպանել իմ ձայնը:
11:37
I fell into this apocalyptic dream world.
272
682000
4000
Ես հեքիաթային աշխարհի մեջ ընկա:
11:41
During the thirteen-and-a-half-hour surgery,
273
686000
2000
Տասներեք ու կես ժամ տևած վիրահատության ընթացքում
11:43
I flatlined twice,
274
688000
3000
սիրտս երկու անգամ կանգ առավ,
11:46
40 quarts of blood
275
691000
3000
40 լիտր արյուն
11:49
were infused into my body.
276
694000
2000
ներարկեցին մարմնիս մեջ:
11:51
And in my surgeon's 20-year career,
277
696000
3000
Վիրաբույժս ասաց, որ իր 20 տարվա պրակտիկայի ընթացքում
11:54
he said it was among the most difficult transplants
278
699000
3000
դա ամենադժվար փոխպատվաստումն էր,
11:57
that he's ever performed.
279
702000
3000
որ նա երբևէ արել էր:
12:00
They left my chest open for two weeks.
280
705000
3000
Իմ կրծքավանդակն երկու շաբաթ բաց վիճակում էր:
12:03
You could see my over-sized heart
281
708000
3000
Եվ դուք կարողանայիք տեսնել, թե իմ ահռելի սիրտը
12:06
beating inside of it.
282
711000
2000
ինչպես է բաբախում ներսում:
12:08
I was on a dozen machines
283
713000
2000
Ինձ մեծ քանակությամբ սարքավորումներ էին միացված,
12:10
that were keeping me alive.
284
715000
2000
որոնք էլ ինձ կենդանի էին պահում:
12:12
An infection ravaged my skin.
285
717000
3000
Սակայն վարակը քայքայեց մաշկս:
12:20
I had hoped my voice would be saved,
286
725000
3000
Ես հույս ունեի, որ ձայնս կհաջողվի փրկել,
12:23
but my doctors knew
287
728000
2000
բայց բժիշկներս գիտեին,
12:25
that the breathing tubes going down my throat
288
730000
2000
որ շնչառական խողովակները, որ կոկորդովս ցած էին իջնում,
12:27
might have already destroyed it.
289
732000
2000
հավանաբար արդեն փչացրել են ձայնս:
12:29
If they stayed in, there was no way I would ever sing again.
290
734000
3000
Եթե դրանք այդտեղ էլ մնային, ապա ես էլ երբեք չէի կարող երգել:
12:32
So my doctor got the ENT,
291
737000
3000
Այսպիսով, բժիշկս դիմեց ENT (Բրիտանական կլինիկա, որտեղ կատարվում են ականջի, քթի, կոկորդի և այլ վիրահատություններ)
12:35
the top guy at the clinic, to come down
292
740000
3000
լավագույն բժշկին, որպեսզի նա գա
12:38
and give me surgery
293
743000
2000
և վիրահատության միջոցով
12:40
to move the tubes around my voice box.
294
745000
3000
տեղափոխի խողովակներն իմ ձայնալարերի շուրջը:
12:44
He said it would kill me.
295
749000
2000
Բժիշկն ասաց, որ դա կսպանի ինձ:
12:46
So my own surgeon performed the procedure
296
751000
2000
Ուստի հենց իմ վիրաբույժն էլ իրականացրեց այդ վիրահատությունը`
12:48
in a last-ditch attempt to save my voice.
297
753000
3000
օգտագործելով վերջին հուսահատ փորձը, որպեսզի փրկի իմ ձայնը:
12:51
Though my mom couldn't say goodbye to me
298
756000
2000
Չնայած մայրս չկարողացավ ինձ հրաժեշտ տալ
12:53
before the surgery,
299
758000
2000
վիրահատությունից առաջ,
12:55
she didn't leave my side
300
760000
3000
սակայն նա միշտ իմ կողքին էր
12:58
in the months of recovery that followed.
301
763000
3000
իմ ապաքինման մի քանի ամսվա ընթացքում:
13:01
And if you want an example
302
766000
2000
Եվ եթե դուք
13:03
of perseverance,
303
768000
2000
հաստատակամության,
13:05
grit and strength
304
770000
2000
քաջության և ուժի
13:07
in a beautiful, little package,
305
772000
3000
մի գեղեցիկ օրինակ եք ուզում,
13:10
it is her.
306
775000
2000
ապա դա հենց նա է:
13:15
One year ago
307
780000
2000
Մեկ տարի առաջ
13:17
to this very day,
308
782000
3000
հենց այս օրը
13:20
I woke up.
309
785000
2000
ես արթնացա:
13:22
I was 95 lbs.
310
787000
2000
Ես կշռում էի 43 կգ.։
13:24
There were a dozen tubes
311
789000
2000
Մարմնիս մեջ մտնող և դրանից դուրս եկող
13:26
coming in and out of my body.
312
791000
2000
բազմաթիվ խողովակներ կային:
13:28
I couldn't walk, I couldn't talk,
313
793000
2000
Ես չէի կարողանում քայլել, խոսել,
13:30
I couldn't eat, I couldn't move,
314
795000
2000
ուտել, շարժվել,
13:32
I certainly couldn't sing,
315
797000
2000
իհարկե չէի կարողանում երգել,
13:34
I couldn't even breathe,
316
799000
2000
չէի կարողանում անգամ շնչել,
13:37
but when I looked up
317
802000
3000
բայց երբ ես վերև նայեցի
13:40
and I saw my mother,
318
805000
3000
և տեսա մայրիկիս,
13:43
I couldn't help but smile.
319
808000
3000
չկարողացա չժպտալ:
13:47
Whether by a Mack truck
320
812000
3000
Կապ չունի ինչից ես մահանում` բեռնատարից հետ ընդհարումից,
13:50
or by heart failure
321
815000
2000
սրտի անբավարարությունից,
13:52
or faulty lungs,
322
817000
2000
թե չբուժվող թոքերից
13:54
death happens.
323
819000
2000
միևնույն է մահանում ես:
13:56
But life isn't really just about avoiding death, is it?
324
821000
4000
Բայց կյանքն իրականում մահից խուսափելը չէ, այդպես չէ:
14:00
It's about living.
325
825000
3000
Կյանքը հենց ապրելն է:
14:03
Medical conditions don't negate the human condition.
326
828000
3000
Բժշկական պայմանները չեն ժխտում մարդկային վիճակը:
14:07
And when people are allowed
327
832000
2000
Իսկ երբ մարդկանց թույլ են տալիս
14:09
to pursue their passions,
328
834000
2000
հետամուտ լինել իրենց կրքերին,
14:11
doctors will find they have better,
329
836000
2000
բժիշկները տեսնում են, որ իրենք ավելի լավ,
14:13
happier and healthier patients.
330
838000
2000
երջանիկ և առողջ հիվանդներ ունեն:
14:15
My parents were totally stressed out
331
840000
3000
Ծնողներս շատ էին լարված,
14:18
about me going and auditioning
332
843000
2000
որ ես լսումների էի գնում,
14:20
and traveling and performing all over the place,
333
845000
3000
ճամփորդում էի, ամենուր ելույթ էի ունենում,
14:23
but they knew that it was much better for me to do that
334
848000
2000
բայց նրանք գիտեին, որ ինձ համար ավելի լավ է դա անել,
14:25
than be preoccupied with my own mortality all of the time.
335
850000
3000
քան ամբողջ ժամանակ մտահոգված լինել իմ սեփական մահացությամբ։
14:29
And I'm so grateful they did.
336
854000
2000
Եվ ես այնքան շնորհակալ եմ, որ նրանք դա արեցին:
14:31
This past summer, when I was running and singing
337
856000
3000
Անցած ամառ, երբ ես վազում, երգում,
14:34
and dancing and playing with my nieces and my nephews
338
859000
3000
պարում և խաղում էի զարմիկներիս,
14:37
and my brothers and my sisters and my mother and my grandmother
339
862000
3000
եղբայրներիս, քույրերիս, մայրիկիս և տատիկիս հետ
14:40
in the Colorado Rockies,
340
865000
2000
Կոլորադո Ռոքիսում,
14:42
I couldn't help but think of that doctor
341
867000
2000
ես չէի կարողանում չմտածել այն բժշկի մասին,
14:44
who told me that I couldn't sing.
342
869000
3000
ով ինձ ասում էր, որ չեմ կարողանա երգել:
14:47
And I wanted to tell her,
343
872000
2000
Եվ ես ուզում եմ նրան,
14:49
and I want to tell you,
344
874000
3000
ինչպես նաև ձեզ ասել,
14:52
we need to stop letting disease
345
877000
3000
որ մենք չպետք է թույլ տանք, որ հիվանդությունը
14:55
divorce us from our dreams.
346
880000
3000
բաժանի մեզ մեր երազանքներից:
14:58
When we do,
347
883000
2000
Երբ մենք դա անենք,
15:00
we will find that patients
348
885000
2000
կտեսնենք, որ հիվանդները
15:02
don't just survive;
349
887000
3000
ոչ միայն փրկվում են,
15:05
we thrive.
350
890000
3000
այլ գնալով ծաղկում:
15:08
And some of us
351
893000
2000
Եվ մեզնից ոմանք
15:10
might even sing.
352
895000
3000
կարող են անգամ երգել:
15:13
(Applause)
353
898000
4000
(Ծափահարություններ)
15:17
[Singing: French]
354
902000
139000
(Երգում է ֆրանսերեն)
17:37
Thank you.
355
1042000
2000
Շնորհակալություն։
17:39
(Applause)
356
1044000
6000
(Ծափահարություններ)
17:45
Thank you.
357
1050000
2000
Շնորհակալություն։
17:47
And I'd like to thank my pianist, Monica Lee.
358
1052000
3000
Եվ կուզեի շնորհակալություն հայտնել իմ դաշնակահարին` Մոնիկա Լիին:
17:50
(Applause)
359
1055000
5000
(Ծափահարություններ)
17:55
Thank you so much.
360
1060000
2000
Անչափ շնոհակալ եմ,
17:57
Thank you.
361
1062000
2000
Շնորհակալություն։
Translated by Lilit Tovmasyan
Reviewed by Gohar Khachatryan

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Charity Tillemann-Dick - Soprano
Charity Tillemann-Dick is a soprano who has appeared on opera and concert stages around the world. Her roles have included Titania in "A Midsummer's Night Dream," Gilda in "Rigoletto" and Violetta in "La Traviata."

Why you should listen

Charity Sunshine Tillemann-Dick is an American-born soprano. She has performed across the United States, Europe, and Asia in venues as diverse as The Kennedy Center in Washington, DC; Severance Hall in Cleveland, Ohio; Il Giardino Di Boboli in Florence, Italy; The National Symphony Hall in Budapest, Hungary; The Tel Aviv Opera House in Israel; and the American Embassy in Beijing, China. She studied music at the Peabody Conservatory at Johns Hopkins University and the Liszt Academy of Music in Budapest.

She has collaborated and performed with noted conductors and musicians Bruno Rigacci, Joella Jones, Marvin Hamlisch, Bono, Zoltán Kocsis, Joan Dornemann, Eva Marton, and former Secretary of State Condoleeza Rice. Some of her operatic roles have included Titania in A Midsummer's Night Dream, Gilda in Rigoletto and Violetta in La Traviata. She has performed for presidents, prime ministers, members of Congress, and world dignitaries. Her performances have been broadcast around the world on the BBC, IRA, Bartok Radio, MTV, PBS and NPR.

Tillemann-Dick has served as the national spokesperson for the Pulmonary Hypertension Association, working to raise awareness, increase federal research funding, expand stem cell research, and promote preventative and alternative medicine.

 

More profile about the speaker
Charity Tillemann-Dick | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee