TEDGlobal 2010
Zainab Salbi: Women, wartime and the dream of peace
Zainab Salbi: Vrouwen, oorlog en vrede
Filmed:
Readability: 3.4
585,228 views
In tijden van oorlog zien we vaak alleen de verhalen uit de frontlijn van soldaten en gevechten. Op TEDGlobal 2010 vertelt Sainab Salbi krachtige verhalen uit de achterhoede, van vrouwen die het leven van elke dag laten doorgaan tijdens conflicten. Ze roept op om vrouwen een plaats te geven aan de onderhandelingstafel, als het vechten achter de rug is.
Zainab Salbi - Activist and social entrepreneur
Iraqi-born Zainab Salbi founded and runs Women for Women International, and has dedicated her life to helping women in war-torn regions rebuild their lives and communities. Full bio
Iraqi-born Zainab Salbi founded and runs Women for Women International, and has dedicated her life to helping women in war-torn regions rebuild their lives and communities. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I woke up in the middle of the night
0
1000
2000
Ik werd midden in de nacht wakker
00:18
with the sound of heavy explosion.
1
3000
3000
door het geluid van een krachtige explosie.
00:21
It was deep at night.
2
6000
2000
Het was diep in de nacht.
00:23
I do not remember what time it was.
3
8000
2000
Ik weet niet meer hoe laat het was.
00:25
I just remember the sound
4
10000
2000
Ik weet alleen nog dat het geluid
00:27
was so heavy
5
12000
2000
zo hevig was
00:29
and so very shocking.
6
14000
2000
en zo heel erg schokkend.
00:32
Everything in my room was shaking --
7
17000
3000
Alles in mijn kamer daverde --
00:35
my heart, my windows,
8
20000
3000
mijn hart, mijn vensters,
00:38
my bed, everything.
9
23000
3000
mijn bed -- alles.
00:42
I looked out the windows
10
27000
3000
Ik keek uit het raam
00:45
and I saw a full half-circle
11
30000
3000
en zag een volledige halve cirkel
00:48
of explosion.
12
33000
2000
van explosies.
00:50
I thought it was just like the movies,
13
35000
2000
Ik dacht dat het net zoals in de film was,
00:52
but the movies had not conveyed them
14
37000
2000
maar films hadden het niet vertaald
00:54
in the powerful image that I was seeing
15
39000
3000
naar het krachtige beeld dat ik zag --
00:57
full of bright red
16
42000
2000
vol met felrood
00:59
and orange and gray,
17
44000
2000
en oranje en grijs,
01:01
and a full circle of explosion.
18
46000
2000
en een volledige cirkel van ontploffingen.
01:03
And I kept on staring at it
19
48000
3000
Ik bleef ernaar staren
01:06
until it disappeared.
20
51000
3000
tot het verdween.
01:09
I went back to my bed,
21
54000
3000
Ik ging terug naar bed
01:12
and I prayed,
22
57000
2000
en ik bad
01:14
and I secretly thanked God
23
59000
3000
en ik dankte God heimelijk
01:17
that that missile
24
62000
2000
omdat die raket
01:19
did not land on my family's home,
25
64000
3000
niet op het huis van mijn familie was terechtgekomen,
01:23
that it did not kill my family that night.
26
68000
3000
dat ze mijn familie die nacht niet had gedood.
01:28
Thirty years have passed,
27
73000
2000
30 jaar gingen voorbij
01:30
and I still feel guilty about that prayer,
28
75000
3000
en ik voel me nog steeds schuldig om dat gebed.
01:34
for the next day, I learned that that missile
29
79000
2000
Want daags daarna vernam ik dat die raket
01:36
landed on my brother's friend's home
30
81000
4000
op het huis van de vriend van mijn broer was terechtgekomen
01:40
and killed him
31
85000
3000
en hem had gedood
01:43
and his father,
32
88000
2000
en zijn vader,
01:45
but did not kill his mother or his sister.
33
90000
3000
maar niet zijn moeder of zijn zus.
01:51
His mother showed up the next week
34
96000
2000
Zijn moeder verscheen de week erna
01:53
at my brother's classroom
35
98000
2000
in de klas van mijn broer
01:55
and begged seven-year-old kids
36
100000
3000
en smeekte 7-jarige kinderen
01:58
to share with her any picture they may have
37
103000
3000
om alle foto's met haar te delen die ze hadden
02:01
of her son,
38
106000
2000
van haar zoon,
02:03
for she had lost everything.
39
108000
3000
want zij was alles kwijt.
02:09
This is not a story
40
114000
2000
Dit is niet het verhaal
02:11
of a nameless survivor of war,
41
116000
3000
van een anonieme oorlogsoverlevende,
02:15
and nameless refugees,
42
120000
2000
en anonieme vluchtelingen,
02:17
whose stereotypical images we see in our newspapers
43
122000
3000
wiens stereotiepe beelden we in onze kranten zien
02:20
and our TV
44
125000
3000
en op onze televisie,
02:23
with tattered clothes,
45
128000
2000
in lompen,
02:25
dirty face, scared eyes.
46
130000
3000
vuil gelaat, bange ogen.
02:29
This is not a story of a nameless someone
47
134000
3000
Dit is niet het verhaal van een anonieme persoon
02:32
who lived in some war,
48
137000
2000
die in een oorlog leefde,
02:34
who we do not know their hopes, their dreams,
49
139000
2000
van wie we de hoop niet kennen, of de dromen,
02:36
their accomplishments, their families,
50
141000
3000
de verwezenlijkingen, de families,
02:39
their beliefs, their values.
51
144000
2000
het geloof, de waarden.
02:41
This is my story.
52
146000
3000
Dit is mijn verhaal.
02:45
I was that girl.
53
150000
3000
Ik was dat meisje.
02:49
I am another image and vision
54
154000
3000
Ik ben een ander beeld, een andere visie
02:52
of another survivor of war.
55
157000
3000
van nog een oorlogsoverlevende.
02:55
I am that refugee,
56
160000
2000
Ik ben die vluchteling
02:57
and I am that girl.
57
162000
3000
en ik ben dat meisje.
03:00
You see,
58
165000
2000
Ziet u,
03:02
I grew up in war-torn Iraq,
59
167000
3000
ik groeide op in een door de oorlog verscheurd Irak.
03:06
and I believe that there are two sides of wars
60
171000
3000
Ik geloof dat er twee kanten aan de oorlog zijn
03:09
and we've only seen
61
174000
2000
en dat we maar één kant
03:11
one side of it.
62
176000
2000
hebben gezien.
03:13
We only talk about
63
178000
2000
We praten alleen over
03:15
one side of it.
64
180000
2000
één kant.
03:17
But there's another side
65
182000
2000
Maar er is een andere kant
03:19
that I have witnessed
66
184000
2000
die ik heb geobserveerd,
03:21
as someone who lived in it
67
186000
2000
als iemand die erin leefde,
03:23
and someone who ended up working in it.
68
188000
3000
en uiteindelijk als iemand die erin werkte.
03:26
I grew up with the colors of war --
69
191000
3000
Ik ben met de kleuren van de oorlog opgegroeid --
03:29
the red colors of fire and blood,
70
194000
3000
de rode kleuren van vuur en bloed,
03:32
the brown tones of earth
71
197000
3000
de bruine tinten van aarde
03:35
as it explodes
72
200000
2000
die ontploft
03:37
in our faces
73
202000
2000
in ons gezicht,
03:39
and the piercing silver
74
204000
2000
en het doordringende zilver
03:41
of an exploded missile,
75
206000
2000
van een ontplofte raket,
03:43
so bright
76
208000
2000
zo schitterend
03:45
that nothing can protect your eyes from it.
77
210000
3000
dat niets je ogen ertegen kan beschermen.
03:49
I grew up
78
214000
2000
Ik groeide op
03:51
with the sounds of war --
79
216000
2000
met de klanken van de oorlog --
03:53
the staccato sounds of gunfire,
80
218000
3000
het staccato geluid van geweerschoten,
03:56
the wrenching booms of explosions,
81
221000
3000
de wrange knallen van ontploffingen,
03:59
ominous drones of jets flying overhead
82
224000
3000
het onheilspellende gegons van overvliegende vliegtuigen
04:02
and the wailing warning sounds
83
227000
2000
en de loeiende alarmsignalen
04:04
of sirens.
84
229000
2000
van sirenes.
04:07
These are the sounds you would expect,
85
232000
3000
Dit zijn de geluiden die je verwacht,
04:10
but they are also the sounds
86
235000
2000
maar het zijn ook de geluiden
04:12
of dissonant concerts of a flock of birds
87
237000
3000
van dissonante concerten van een vlucht vogels
04:15
screeching in the night,
88
240000
2000
die krijsen in de nacht,
04:17
the high-pitched honest cries
89
242000
2000
de hoge oprechte kreten
04:19
of children
90
244000
2000
van kinderen
04:21
and the thunderous,
91
246000
2000
en de donderende,
04:23
unbearable
92
248000
2000
ondraaglijke
04:25
silence.
93
250000
2000
stilte.
04:28
"War," a friend of mine said,
94
253000
2000
"Oorlog," zei een vriend van me,
04:30
"is not about sound at all.
95
255000
3000
"gaat helemaal niet over geluid.
04:33
It is actually about silence,
96
258000
3000
Het gaat eigenlijk over stilte.
04:36
the silence of humanity."
97
261000
3000
De stilte van de mensheid."
04:41
I have since left Iraq
98
266000
3000
Ik heb Irak sindsdien verlaten
04:44
and founded a group called Women for Women International
99
269000
3000
en een groep gesticht die Women for Women International heet
04:47
that ends up working
100
272000
2000
en werkt
04:49
with women survivors of wars.
101
274000
3000
met vrouwelijke overlevenden van oorlogen.
04:52
In my travels and in my work,
102
277000
2000
Op mijn reizen en in mijn werk,
04:54
from Congo to Afghanistan,
103
279000
3000
van Congo tot Afghanistan,
04:57
from Sudan to Rwanda,
104
282000
2000
van Soedan tot Rwanda,
04:59
I have learned not only
105
284000
2000
heb ik geleerd dat niet alleen
05:01
that the colors and the sounds of war are the same,
106
286000
3000
de kleur en het geluid van oorlog gelijk zijn,
05:04
but the fears of war are the same.
107
289000
3000
maar ook de angst voor de oorlog.
05:08
You know, there is a fear of dying,
108
293000
2000
Er is angst voor de dood.
05:10
and do not believe any movie character
109
295000
3000
Geloof geen filmpersonage
05:13
where the hero is not afraid.
110
298000
2000
waar de held niet bang is.
05:15
It is very scary
111
300000
2000
Het is erg angstaanjagend
05:17
to go through that feeling
112
302000
2000
om dat gevoel te hebben van
05:19
of "I am about to die"
113
304000
2000
"Straks ga ik dood,"
05:21
or "I could die in this explosion."
114
306000
2000
of "Ik zou kunnen sterven in deze explosie."
05:24
But there's also the fear
115
309000
2000
Maar er is ook de angst
05:26
of losing loved ones,
116
311000
2000
om geliefden te verliezen,
05:28
and I think that's even worse.
117
313000
2000
en we denken dat dat nog erger is.
05:30
It's too painful. You don't want to think about it.
118
315000
3000
Het is te pijnlijk, je wil er niet aan denken.
05:33
But I think the worst kind of fear is the fear --
119
318000
4000
Volgens mij is de ergste angst de angst --
05:37
as Samia, a Bosnian woman, once told me,
120
322000
3000
zoals Samia, een Bosnische vrouw, me ooit zei,
05:40
who survived the four-years besiege of Sarajevo;
121
325000
3000
die het vierjarige beleg van Sarajevo overleefde.
05:43
she said, "The fear
122
328000
2000
Ze zei: "De angst
05:45
of losing
123
330000
2000
om de Ik in mezelf
05:47
the 'I' in me,
124
332000
2000
kwijt te geraken,
05:49
the fear of losing
125
334000
3000
de angst om de Ik
05:52
the 'I' in me."
126
337000
2000
in mezelf kwijt te geraken."
05:54
That's what my mother in Iraq
127
339000
2000
Dat is wat mijn moeder mij in Irak
05:56
used to tell me.
128
341000
2000
vertelde.
05:58
It's like dying from inside-out.
129
343000
3000
Het is als sterven van binnenuit.
06:02
A Palestinian woman once told me,
130
347000
2000
Een Palestijnse vrouw zei me:
06:04
"It is not about the fear of one death,"
131
349000
3000
"Het gaat niet om de angst voor één dood,"
06:07
she said, "sometimes I feel
132
352000
2000
zei ze, "soms voelt het alsof
06:09
I die 10 times in one day,"
133
354000
3000
ik 10 keer sterf op één dag,"
06:12
as she was describing the marches of soldiers
134
357000
2000
terwijl ze de marsen beschreef van de soldaten
06:14
and the sounds of their bullets.
135
359000
2000
en het geluid van hun kogels.
06:16
She said, "But it's not fair,
136
361000
2000
Ze zei: "Maar het is niet eerlijk,
06:18
because there is only one life,
137
363000
3000
want er is maar één leven,
06:21
and there should only be one death."
138
366000
3000
dus zou er maar één dood mogen zijn."
06:27
We have been only seeing
139
372000
3000
We zien maar één kant
06:30
one side of war.
140
375000
2000
van de oorlog.
06:32
We have only been discussing and consumed
141
377000
3000
We bespreken en zijn in beslag genomen
06:35
with high-level preoccupations
142
380000
2000
door bekommernissen op hoog niveau,
06:37
over troop levels, drawdown timelines,
143
382000
3000
over aantal troepen, tijdslijnen voor terugtrekking,
06:40
surges and sting operations,
144
385000
2000
opstand en hinderlagen,
06:42
when we should be examining the details
145
387000
3000
terwijl we details zouden moeten onderzoeken
06:45
of where the social fabric
146
390000
3000
van waar het sociale weefsel
06:48
has been most torn,
147
393000
3000
het meest verscheurd is,
06:51
where the community has improvised
148
396000
2000
waar de gemeenschap geïmproviseerd
06:53
and survived
149
398000
2000
en overleefd heeft,
06:55
and shown acts of resilience
150
400000
2000
waar we daden van weerbaarheid
06:57
and amazing courage
151
402000
2000
en verbluffende moed zien,
06:59
just to keep life going.
152
404000
3000
alleen om het leven te laten verdergaan.
07:03
We have been so consumed
153
408000
3000
We zijn zo in beslag genomen
07:06
with seemingly objective discussions
154
411000
2000
door ogenschijnlijk objectieve discussies
07:08
of politics, tactics,
155
413000
2000
over politiek, tactiek,
07:10
weapons, dollars
156
415000
2000
wapens, dollars
07:12
and casualties.
157
417000
2000
en slachtoffers.
07:14
This is the language
158
419000
2000
Dit is de taal
07:16
of sterility.
159
421000
2000
van de steriliteit.
07:19
How casually
160
424000
2000
Hoe licht gaan we heen
07:21
we treat casualties
161
426000
2000
over slachtoffers
07:23
in the context of this topic.
162
428000
2000
in deze context.
07:25
This is where we conceive of rape and casualties
163
430000
3000
Dit is waar we verkrachting en slachtoffers
07:28
as inevitabilities.
164
433000
3000
als onvermijdbaar beschouwen.
07:31
Eighty percent of refugees around the world
165
436000
3000
80 procent van de vluchtelingen in de wereld
07:34
are women and children. Oh.
166
439000
3000
zijn vrouwen en kinderen. Oh.
07:37
Ninety percent of modern war casualties
167
442000
2000
90 procent van de moderne oorlogsslachtoffers
07:39
are civilians.
168
444000
2000
zijn burgers --
07:41
Seventy-five percent of them are women and children.
169
446000
3000
75 procent daarvan zijn vrouwen en kinderen.
07:44
How interesting.
170
449000
3000
Hoe interessant.
07:47
Oh, half a million women in Rwanda
171
452000
2000
Een half miljoen vrouwen in Rwanda
07:49
get raped in 100 days.
172
454000
2000
worden verkracht in 100 dagen.
07:51
Or, as we speak now,
173
456000
3000
Terwijl we spreken
07:54
hundreds of thousands of Congolese women
174
459000
3000
worden honderdduizenden Congolese vrouwen
07:57
are getting raped and mutilated.
175
462000
2000
verkracht en verminkt.
07:59
How interesting.
176
464000
2000
Hoe interessant.
08:01
These just become numbers that we refer to.
177
466000
3000
Het worden gewoon cijfers om naar te verwijzen.
08:05
The front of wars
178
470000
2000
Het oorlogsfront
08:07
is increasingly non-human eyes
179
472000
3000
bestaat meer en meer uit niet-menselijke ogen
08:10
peering down on our perceived enemies
180
475000
2000
die kijken naar wie we als vijand ervaren
08:12
from space,
181
477000
2000
vanuit de ruimte,
08:14
guiding missiles toward unseen targets,
182
479000
3000
en raketten sturen naar ongeziene doelen,
08:17
while the human conduct
183
482000
2000
terwijl de mensen het orkest van
08:19
of the orchestra of media relations
184
484000
2000
mediarelaties dirigeren
08:21
in the event that this particular drone attack
185
486000
3000
als een welbepaalde raketaanval
08:24
hits a villager
186
489000
2000
een dorpeling treft
08:26
instead of an extremist.
187
491000
2000
in plaats van een extremist.
08:28
It is a chess game.
188
493000
2000
Het is een schaakspel.
08:30
You learn to play an international relations school
189
495000
3000
Je leert een spel van internationale relaties spelen
08:33
on your way out and up
190
498000
2000
op weg naar buiten en naar boven,
08:35
to national and international leadership.
191
500000
3000
naar nationale en internationale leiding.
08:38
Checkmate.
192
503000
2000
Schaakmat.
08:41
We are missing
193
506000
2000
We missen
08:43
a completely other side of wars.
194
508000
3000
een volledig andere kant van de oorlog.
08:47
We are missing my mother's story,
195
512000
3000
We missen het verhaal van mijn moeder,
08:50
who made sure with every siren, with every raid,
196
515000
3000
die er bij elke sirene, elke aanval,
08:53
with every cut off-of electricity,
197
518000
2000
elke stroomonderbreking voor zorgde
08:55
she played puppet shows for my brothers and I,
198
520000
2000
dat ze poppenkast speelde voor mijn broers en voor mij,
08:57
so we would not be scared
199
522000
2000
zodat we niet bang zouden zijn
08:59
of the sounds of explosions.
200
524000
2000
van het geluid van explosies.
09:01
We are missing the story of Fareeda,
201
526000
3000
We missen het geluid van Fareeda,
09:04
a music teacher,
202
529000
2000
een muzieklerares,
09:06
a piano teacher, in Sarajevo,
203
531000
2000
een pianolerares in Sarajevo,
09:08
who made sure
204
533000
2000
die zorgde dat
09:10
that she kept the music school open
205
535000
2000
ze de muziekschool openhield,
09:12
every single day
206
537000
2000
elke dag
09:14
in the four years of besiege in Sarajevo
207
539000
3000
van het vierjarige beleg van Sarajevo.
09:17
and walked to that school,
208
542000
2000
Ze liep naar die school
09:19
despite the snipers shooting
209
544000
2000
ondanks de scherpschutters die mikten
09:21
at that school and at her,
210
546000
2000
op die school en op haar.
09:23
and kept the piano, the violin, the cello
211
548000
3000
Ze zorgde dat de piano bleef spelen, de viool, de cello,
09:26
playing the whole duration of the war,
212
551000
3000
gedurende de hele oorlog,
09:29
with students wearing their gloves and hats and coats.
213
554000
3000
terwijl de kinderen handschoenen en hoeden en jassen droegen.
09:32
That was her fight.
214
557000
2000
Dat was haar gevecht.
09:34
That was her resistance.
215
559000
3000
Dat was haar verzet.
09:37
We are missing the story of Nehia,
216
562000
3000
We missen het verhaal van Nehia,
09:40
a Palestinian woman in Gaza
217
565000
2000
een Palestijnse vrouw uit Gaza,
09:42
who, the minute there was a cease-fire in the last year's war,
218
567000
3000
die, zodra er tijdens de oorlog vorig jaar een staakt-het-vuren was,
09:45
she left out of home,
219
570000
2000
haar huis verliet,
09:47
collected all the flour
220
572000
2000
alle bloem verzamelde,
09:49
and baked as much bread for every neighbor to have,
221
574000
3000
en zoveel brood bakte dat elke buur voldoende had,
09:52
in case there is no cease-fire the day after.
222
577000
3000
voor als er de volgende dag geen staakt-het-vuren zou zijn.
09:56
We are missing
223
581000
2000
We missen
09:58
the stories of Violet,
224
583000
2000
de verhalen van Violet,
10:00
who, despite surviving genocide in the church massacre,
225
585000
3000
die, ondanks het feit dat ze genocide overleefde in het bloedbad in de kerk,
10:03
she kept on going on,
226
588000
2000
toch doorging,
10:05
burying bodies, cleaning homes, cleaning the streets.
227
590000
3000
en lichamen begroef, huizen poetste en straten veegde.
10:08
We are missing stories of women
228
593000
3000
We missen de verhalen van vrouwen
10:11
who are literally keeping life going
229
596000
3000
die letterlijk het leven gaande houden
10:14
in the midst of wars.
230
599000
2000
te midden van de oorlog.
10:16
Do you know --
231
601000
2000
Weet u --
10:18
do you know that people fall in love in war
232
603000
3000
weet u dat mensen verliefd worden tijdens de oorlog
10:21
and go to school
233
606000
3000
en naar school gaan
10:24
and go to factories and hospitals
234
609000
2000
en naar fabrieken en ziekenhuizen,
10:26
and get divorced and go dancing and go playing
235
611000
2000
en scheiden en gaan dansen en spelen,
10:28
and live life going?
236
613000
3000
en hun leven voortzetten?
10:32
And the ones who are keeping that life
237
617000
2000
Diegenen die dat leven gaande houden
10:34
are women.
238
619000
2000
zijn vrouwen.
10:37
There are two sides of war.
239
622000
3000
Er zijn twee kanten aan de oorlog.
10:41
There is a side that fights,
240
626000
2000
Er is een kant die vecht,
10:43
and there is a side that keeps the schools
241
628000
2000
en er is een kant die de scholen,
10:45
and the factories and the hospitals open.
242
630000
3000
de fabrieken en de hospitalen openhoudt.
10:48
There is a side that is focused on winning battles,
243
633000
3000
Er is een kant die is gericht op het winnen van veldslagen
10:51
and there is a side that is focused
244
636000
2000
en er is een kant die gericht is op
10:53
on winning life.
245
638000
3000
het winnen van het leven.
10:56
There is a side that leads the front-line discussion,
246
641000
3000
Er is een kant die de discussie in de frontlinie leidt
10:59
and there is a side
247
644000
2000
en er is een kant
11:01
that leads the back-line discussion.
248
646000
3000
die de discussie in de achterhoede leidt.
11:04
There is a side that thinks
249
649000
2000
Er is een kant die denkt
11:06
that peace is the end of fighting,
250
651000
3000
dat vrede het einde van de gevechten is,
11:10
and there is a side that thinks
251
655000
2000
en er is een kant die denkt
11:12
that peace is the arrival
252
657000
2000
dat vrede de komst
11:14
of schools and jobs.
253
659000
3000
van scholen en banen is.
11:17
There is a side
254
662000
2000
Er is een kant
11:19
that is led by men,
255
664000
2000
die door mannen wordt geleid,
11:21
and there is a side
256
666000
2000
en er is een kant
11:23
that is led by women.
257
668000
2000
die door vrouwen wordt geleid.
11:25
And in order for us to understand
258
670000
3000
Om te begrijpen
11:28
how do we build lasting peace,
259
673000
3000
hoe we duurzame vrede bouwen,
11:31
we must understand war and peace
260
676000
3000
moeten we oorlog en vrede begrijpen
11:34
from both sides.
261
679000
2000
van de twee kanten.
11:36
We must have a full picture
262
681000
2000
We moeten een volledig beeld hebben
11:38
of what that means.
263
683000
2000
van wat dat betekent.
11:40
In order for us to understand
264
685000
2000
Om te begrijpen
11:42
what actually peace means,
265
687000
2000
wat vrede echt betekent,
11:44
we need to understand,
266
689000
2000
moeten we begrijpen
11:46
as one Sudanese woman once told me,
267
691000
2000
wat een Soedanese vrouw me ooit vertelde:
11:48
"Peace is the fact that my toenails
268
693000
3000
"Vrede is het feit dat mijn teennagels
11:51
are growing back again."
269
696000
3000
weer gaan groeien."
11:54
She grew up in Sudan, in Southern Sudan,
270
699000
2000
Ze groeide op in Soedan, Zuid-Soedan,
11:56
for 20 years of war,
271
701000
2000
tijdens 20 oorlogsjaren,
11:58
where it killed one million people
272
703000
3000
die een miljoen mensen doodden
12:01
and displaced five million refugees.
273
706000
3000
en vijf miljoen vluchtelingen op de vlucht jaagden.
12:04
Many women were taken as slaves
274
709000
2000
Vele vrouwen werden meegenomen als slavinnen
12:06
by rebels and soldiers,
275
711000
2000
door rebellen en soldaten,
12:08
as sexual slaves who were forced also
276
713000
3000
als seksslavinnen die verplicht werden om ook
12:11
to carry the ammunition and the water
277
716000
2000
de munitie en het water te dragen
12:13
and the food for the soldiers.
278
718000
2000
en het eten voor de soldaten.
12:15
So that woman walked for 20 years,
279
720000
3000
Die vrouw liep 20 jaar lang,
12:18
so she would not be kidnapped again.
280
723000
3000
om niet opnieuw gekidnapt te worden.
12:21
And only when there was some sort of peace,
281
726000
3000
Pas toen er een soort van vrede was,
12:24
her toenails grew back again.
282
729000
3000
groeiden haar teennagels opnieuw.
12:28
We need to understand peace
283
733000
2000
We moeten vrede begrijpen
12:30
from a toenail's perspective.
284
735000
3000
vanuit het standpunt van een teennagel.
12:34
We need to understand
285
739000
2000
We moeten begrijpen
12:36
that we cannot actually have negotiations
286
741000
2000
dat we geen onderhandelingen kunnen hebben
12:38
of ending of wars or peace
287
743000
2000
over het einde van oorlog en vrede
12:40
without fully including women
288
745000
3000
zonder dat we de vrouwen er volledig bij betrekken
12:43
at the negotiating table.
289
748000
2000
aan de onderhandelingstafel.
12:45
I find it amazing
290
750000
2000
Ik vind het verbluffend
12:47
that the only group of people
291
752000
2000
dat de enige groep mensen
12:49
who are not fighting and not killing
292
754000
2000
die niet vecht en niet moordt
12:51
and not pillaging and not burning and not raping,
293
756000
3000
en niet plundert en niet brandt en niet verkracht,
12:54
and the group of people who are mostly --
294
759000
2000
en de groep die het meest --
12:56
though not exclusively --
295
761000
2000
zij het niet exclusief --
12:58
who are keeping life going in the midst of war,
296
763000
3000
het leven gaande houdt tijdens de oorlog,
13:01
are not included in the negotiating table.
297
766000
3000
niet aan de onderhandelingstafel zit.
13:06
And I do argue that women lead the back-line discussion,
298
771000
3000
Ik stel dat vrouwen de discussie in de achterhoede leiden,
13:09
but there are also men
299
774000
2000
maar er zijn ook mannen
13:11
who are excluded from that discussion.
300
776000
2000
die uitgesloten zijn van die discussie.
13:13
The doctors who are not fighting,
301
778000
2000
De dokters die niet vechten,
13:15
the artists, the students, the men who refuse to pick up the guns,
302
780000
3000
de kunstenaars, de studenten, de mannen die de wapens niet willen opnemen,
13:18
they are, too, excluded
303
783000
2000
zij worden ook uitgesloten
13:20
from the negotiating tables.
304
785000
3000
van de onderhandelingstafel.
13:23
There is no way we can talk about a lasting peace,
305
788000
3000
We kunnen onmogelijk over duurzame vrede praten,
13:26
building of democracy, sustainable economies,
306
791000
3000
over de opbouw van democratie, van een duurzame economie,
13:29
any kind of stabilities,
307
794000
2000
over enig welke stabiliteit,
13:31
if we do not fully include women
308
796000
3000
als we de vrouwen geen volwaardige plaats geven
13:34
at the negotiating table.
309
799000
2000
aan de onderhandelingstafel.
13:36
Not one, but 50 percent.
310
801000
3000
Niet één, maar 50 procent.
13:40
There is no way we can talk about the building of stability
311
805000
3000
Er is geen manier om over de opbouw van stabiliteit te praten
13:43
if we don't start investing
312
808000
3000
als we niet beginnen te investeren
13:46
in women and girls.
313
811000
2000
in vrouwen en meisjes.
13:48
Did you know
314
813000
2000
Wist u
13:50
that one year
315
815000
2000
dat 's werelds
13:52
of the world's military spending
316
817000
2000
militaire uitgaven van één jaar
13:54
equals 700 years
317
819000
3000
overeenstemmen met
13:57
of the U.N. budget
318
822000
3000
het VN-budget voor 700 jaar,
14:00
and equals 2,928 years
319
825000
3000
en met 2.928 jaar
14:03
of the U.N. budget allocated for women?
320
828000
3000
VN-budget toegewezen aan vrouwen?
14:07
If we just reverse
321
832000
2000
Als we die verdeling
14:09
that distribution of funds,
322
834000
2000
van fondsen gewoon omkeren,
14:11
perhaps we could have
323
836000
3000
dan zouden we misschien
14:14
a better lasting peace in this world.
324
839000
3000
een meer duurzame vrede in deze wereld hebben.
14:17
And last, but not least,
325
842000
2000
Tenslotte, belangrijkst van al,
14:19
we need to invest in peace and women,
326
844000
3000
moeten we investeren in vrede en vrouwen,
14:22
not only because it is the right thing to do,
327
847000
3000
niet alleen omdat we daarmee het juiste doen,
14:25
not only because it is the right thing to do,
328
850000
3000
niet alleen omdat we het juiste doen
14:28
for all of us to build sustainable and lasting peace today,
329
853000
3000
door vandaag aan duurzame en blijvende vrede te bouwen,
14:31
but it is for the future.
330
856000
3000
maar omwille van de toekomst.
14:34
A Congolese woman,
331
859000
2000
Een Congolese vrouw
14:36
who was telling me about
332
861000
2000
die me vertelde
14:38
how her children saw their father killed in front of them
333
863000
3000
hoe haar kinderen hun vader voor hun ogen vermoord zagen worden,
14:41
and saw her raped in front of them
334
866000
3000
en haar voor hun ogen verkracht zagen,
14:44
and mutilated in front of them,
335
869000
2000
en verminkt voor hun ogen,
14:46
and her children saw their nine-year-old sibling
336
871000
2000
en hun 9 jaar oude broer
14:48
killed in front of them,
337
873000
3000
vermoord voor hun ogen,
14:51
how they're doing okay right now.
338
876000
3000
en hoe ze het vandaag goed doen.
14:54
She got into Women for Women International's program.
339
879000
2000
Ze volgde het programma van Women for Women International.
14:56
She got a support network.
340
881000
2000
Ze kreeg een ondersteunend netwerk.
14:58
She learned about her rights.
341
883000
2000
Ze leerde haar rechten kennen.
15:00
We taught her vocational and business skills. We helped her get a job.
342
885000
3000
We leerden haar een vak en businessvaardigheden. We hielpen haar aan werk.
15:03
She was earning 450 dollars. She was doing okay.
343
888000
3000
Ze verdiende 450$. Ze deed het goed.
15:06
She was sending them to school. Have a new home.
344
891000
2000
Ze stuurde ze naar school. Ze hadden een nieuw huis.
15:08
She said, "But what I worry about the most
345
893000
3000
Ze zei: "Waar ik me het meeste zorgen over maak,
15:11
is not any of that.
346
896000
2000
is niets van dat alles.
15:13
I worry that my children
347
898000
2000
Ik ben bang dat mijn kinderen
15:15
have hate in their hearts,
348
900000
3000
haat in hun hart hebben,
15:18
and when they want to grow up, they want to fight again
349
903000
3000
en als ze opgroeien, opnieuw willen vechten tegen
15:21
the killers of their father and their brother."
350
906000
3000
de moordenaars van hun vader en hun broer."
15:25
We need to invest in women,
351
910000
3000
We moeten in vrouwen investeren,
15:28
because that's our only chance
352
913000
3000
want dat is onze enige kans
15:31
to ensure that there is no more war
353
916000
2000
om ervoor te zorgen dat er geen oorlog meer is
15:33
in the future.
354
918000
2000
in de toekomst.
15:35
That mother has a better chance to heal her children
355
920000
3000
Deze moeder heeft meer kans om haar kinderen te laten helen
15:38
than any peace agreement can do.
356
923000
3000
dan welk vredesverdrag ook.
15:42
Are there good news? Of course, there are good news. There are lots of good news.
357
927000
3000
Is er goed nieuws? Natuurlijk. Er is veel goed nieuws.
15:45
To start with, these women that I told you about
358
930000
3000
Om te beginnen, de vrouwen over wie ik vertelde
15:48
are dancing and singing every single day,
359
933000
3000
dansen en zingen elke dag,
15:51
and if they can,
360
936000
2000
en als zij dat kunnen,
15:53
who are we not to dance?
361
938000
2000
wie zijn wij dan om niet te dansen?
15:55
That girl that I told you about
362
940000
2000
Het meisje over wie ik vertelde
15:57
ended up starting Women for Women International Group
363
942000
3000
richtte Women for Women International Group op,
16:00
that impacted one million people, sent 80 million dollars,
364
945000
3000
en had een impact op een miljoen mensen, stuurde 80 miljoen dollar,
16:03
and I started this from zero,
365
948000
2000
en ik begon met niets,
16:05
nothing, nada, [unclear].
366
950000
3000
nothing, nada.
16:08
(Laughter)
367
953000
3000
(Gelach)
16:11
They are women who are standing on their feet
368
956000
3000
Er zijn vrouwen die op de been blijven,
16:14
in spite of their circumstances,
369
959000
3000
ondanks hun omstandigheden,
16:17
not because of it.
370
962000
3000
niet door hun omstandigheden.
16:20
Think of how the world can be a much better place
371
965000
3000
Bedenk hoe de wereld een veel betere plek kan zijn
16:23
if, for a change,
372
968000
2000
als we, voor de verandering,
16:25
we have a better equality,
373
970000
2000
meer gelijkheid hebben,
16:27
we have equality,
374
972000
2000
gelijkheid,
16:29
we have a representation
375
974000
2000
een vertegenwoordiging
16:31
and we understand war,
376
976000
2000
en als we oorlog begrijpen
16:33
both from the front-line
377
978000
2000
zowel vanuit de frontlijn
16:35
and the back-line discussion.
378
980000
2000
als vanuit het debat in de achterhoede.
16:37
Rumi, a 13th-century Sufi poet,
379
982000
3000
Rumi, een 13e-eeuwse Soefi-dichter,
16:40
says, "Out beyond the worlds
380
985000
2000
zegt: "Verder dan de werelden
16:42
of right-doings and wrong-doings,
381
987000
3000
van goed doen en kwaad doen,
16:45
there is a field.
382
990000
2000
is er een veld.
16:47
I will meet you there.
383
992000
2000
Ik zal je daar ontmoeten.
16:49
When the soul lies down in that grass,
384
994000
3000
Als de ziel zich in dat gras neervlijt,
16:52
the world is too full
385
997000
2000
is de wereld te vol
16:54
to talk about.
386
999000
2000
om erover te praten.
16:56
Ideas, language,
387
1001000
2000
Ideeën, taal,
16:58
even the phrase 'each other'
388
1003000
2000
zelfs het woord "elkaar"
17:00
no longer makes any sense."
389
1005000
3000
betekenen niets meer."
17:04
I humbly add -- humbly add --
390
1009000
3000
Ik voeg daar nederig aan toe --
17:07
that out beyond
391
1012000
2000
dat verder dan
17:09
the worlds of war and peace,
392
1014000
3000
de werelden van oorlog en vrede,
17:12
there is a field,
393
1017000
2000
een veld ligt,
17:14
and there are many women and men
394
1019000
3000
en dat vele vrouwen en mannen
17:17
[who] are meeting there.
395
1022000
3000
elkaar daar ontmoeten.
17:20
Let us make this field a much bigger place.
396
1025000
3000
Laat ons dat veld stevig uitbreiden.
17:23
Let us all meet in that field.
397
1028000
3000
Laten we elkaar ontmoeten op dat veld.
17:26
Thank you.
398
1031000
2000
Dank u wel.
17:28
(Applause)
399
1033000
11000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Zainab Salbi - Activist and social entrepreneurIraqi-born Zainab Salbi founded and runs Women for Women International, and has dedicated her life to helping women in war-torn regions rebuild their lives and communities.
Why you should listen
In her memoir Hidden in Plain Sight: Growing Up in the Shadow of Saddam, Zainab Salbi writes of being raised in Saddam Hussein's inner circle -- her father was Saddam's personal pilot. She left Iraq for an arranged marriage in the US, which quickly became another form of tyranny. But in 1993, when she heard of the rape and concentration camps in Bosnia, she realized she could no longer remain passive. Salbi founded Women for Women International to help women who are victims of war in every way -- from those who've been physically harmed to those who suffer from the poverty that war and strife inevitably bring. WFWI provides economic and emotional aid, job-skills training, and rights education, empowering women to stop the cycle of violence and create social change.
In her latest book, The Other Side of War, she shares personal stories of women's experience in conflict. As she writes: "War is not a computer-generated missile striking a digital map. War is the color of earth as it explodes in our faces, the sound of child pleading, the smell of smoke and fear. Women survivors of war are not the single image portrayed on the television screen, but the glue that holds families and countries together. Perhaps by understanding women, and the other side of war ... we will have more humility in our discussions of wars... perhaps it is time to listen to women's side of history."
Zainab Salbi | Speaker | TED.com