TED2013
Rose George: Let's talk crap. Seriously.
Rose George: Tijd voor een smerig praatje. In alle ernst.
Filmed:
Readability: 3.7
1,753,944 views
Het mag dan 2013 zijn, maar nog altijd hebben 2,5 miljard mensen ter wereld niet de beschikking over basis sanitaire voorzieningen. En poep - waar laat je het, zonder toilet? Op straat, waarschijnlijk in de buurt van je water en voedselbronnen - waarmee dood en verderf wordt gezaaid door besmetting. Hou je vast voor een botte, grappige en krachtige voordracht van journaliste Rose George over een ooit onbespreekbaar probleem.
Rose George - Curious journalist
Rose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene. Full bio
Rose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let's talk dirty.
0
532
4112
Het is tijd voor een smerig praatje.
00:16
A few years ago, oddly enough,
1
4644
2736
Een paar jaar geleden moest ik toevallig
00:19
I needed the bathroom,
2
7380
2734
naar het toilet.
00:22
and I found one, a public bathroom,
3
10114
3350
Ik vond er een, een openbaar toilet.
00:25
and I went into the stall,
4
13464
2364
Ik ging het hokje in,
00:27
and I prepared to do what I'd done most of my life:
5
15828
3297
klaar voor een toiletbezoek zoals altijd:
00:31
use the toilet, flush the toilet, forget about the toilet.
6
19125
4542
naar het toilet, doorspoelen
en er niet meer aan denken.
en er niet meer aan denken.
00:35
And for some reason that day, instead,
7
23667
2081
Maar op die dag
00:37
I asked myself a question,
8
25748
2184
vroeg ik mezelf opeens af
00:39
and it was, where does this stuff go?
9
27932
3876
waar het naar toe spoelt.
00:43
And with that question, I found myself plunged
10
31808
3892
Met die vraag werd ik diep ondergedompeld
00:47
into the world of sanitation --
11
35700
4024
in de wereld van rioolwaterzuivering -
00:51
there's more coming -- (Laughter) —
12
39724
1565
er komt nog meer - (Gelach) -
00:53
sanitation, toilets and poop,
13
41289
4569
rioolwaterzuivering, toiletten en uitwerpselen,
00:57
and I have yet to emerge.
14
45858
3073
en ik zit er nog steeds diep in.
01:00
And that's because it's such an enraging,
15
48931
2305
Niet alleen omdat het zoveel woede oproept,
01:03
yet engaging place to be.
16
51236
3216
maar ook omdat het zo interessant is.
01:06
To go back to that toilet,
17
54452
3256
Om nog even terug te komen op dat toilet,
01:09
it wasn't a particularly fancy toilet,
18
57708
2794
het was nou niet bepaald een heel flitsend toilet,
01:12
it wasn't as nice as this one
19
60502
1435
bij lange na niet zo mooi als dit
van de Wereldtoiletorganisatie.
van de Wereldtoiletorganisatie.
01:13
from the World Toilet Organization.
20
61937
2931
bij lange na niet zo mooi als dit
van de Wereldtoiletorganisatie.
van de Wereldtoiletorganisatie.
01:16
That's the other WTO. (Laughter)
21
64868
4267
Niet te verwarren met
de World Trade Organization. (Gelach)
de World Trade Organization. (Gelach)
01:21
But it had a lockable door, it had privacy, it had water,
22
69135
3614
Maar de deur kon op slot,
het had privacy, het had water,
het had privacy, het had water,
01:24
it had soap so I could wash my hands,
23
72749
2264
ik kon er mijn handen wassen
met zeep en ik heb dat gedaan,
met zeep en ik heb dat gedaan,
01:27
and I did because I'm a woman, and we do that.
24
75013
3064
want ik ben een vrouw
en vrouwen doen dat nu eenmaal.
en vrouwen doen dat nu eenmaal.
01:30
(Laughter) (Applause)
25
78077
5608
(Gelach) (Applaus)
01:35
But that day, when I asked that question,
26
83685
2411
Maar die dag, toen ik mezelf dat afvroeg,
01:38
I learned something, and that was that I'd grown up thinking
27
86096
2733
bedacht ik me dat ik was opgegroeid met de gedachte
01:40
that a toilet like that was my right,
28
88829
2215
dat ik recht had op een dergelijk toilet
01:43
when in fact it's a privilege.
29
91044
3178
terwijl het in feite een voorrecht is.
01:46
2.5 billion people worldwide have no adequate toilet.
30
94222
5259
2,5 miljard mensen op aarde
hebben geen geschikt toilet.
hebben geen geschikt toilet.
01:51
They don't have a bucket or a box.
31
99481
3940
Ze hebben geen emmer of een doos.
01:55
Forty percent of the world with no adequate toilet.
32
103421
4208
Veertig procent van de wereld zonder geschikt toilet.
01:59
And they have to do what this little boy is doing
33
107629
2497
Al die mensen doen wat dit kleine jongetje doet
02:02
by the side of the Mumbai Airport expressway,
34
110126
2935
langs de kant van de Bombay Airport-snelweg,
02:05
which is called open defecation,
35
113061
2648
en dat is openbare ontlasting,
02:07
or poo-pooing in the open.
36
115709
3355
ofwel poepen in de buitenlucht.
02:11
And he does that every day,
37
119064
2234
Hij doet dat iedere dag,
02:13
and every day, probably, that guy in the picture
38
121298
2499
en iedere dag loopt die man in dat plaatje
02:15
walks on by,
39
123797
1854
waarschijnlijk voorbij
02:17
because he sees that little boy, but he doesn't see him.
40
125651
3458
omdat hij die kleine jongen ziet, maar eigenlijk ook niet.
02:21
But he should, because the problem
41
129109
2120
Maar hij zou hem wel moeten zien,
want het probleem
want het probleem
02:23
with all that poop lying around
42
131229
2360
met al die poep die daar ligt
02:25
is that poop carries passengers.
43
133589
3008
is dat poep passagiers transporteert.
02:28
Fifty communicable diseases like to travel in human shit.
44
136597
4299
In menselijke poep zitten vijftig besmettelijke ziektes.
02:32
All those things, the eggs, the cysts,
45
140896
2421
Al die dingen, de eitjes, de kiemen,
02:35
the bacteria, the viruses, all those can travel
46
143317
2776
de bacteriën, de virussen, ze kunnen allemaal meereizen
02:38
in one gram of human feces.
47
146093
3408
in een gram menselijke uitwerpselen.
02:41
How? Well, that little boy will not have washed his hands.
48
149501
3712
Hoe? Nou, die kleine jongen
heeft zijn handen niet gewassen.
heeft zijn handen niet gewassen.
02:45
He's barefoot. He'll run back into his house,
49
153213
2496
Hij heeft blote voeten.
Hij rent terug naar huis,
Hij rent terug naar huis,
02:47
and he will contaminate his drinking water and his food
50
155709
3655
en hij besmet zijn drinkwater en zijn voedsel
02:51
and his environment
51
159364
1404
en zijn omgeving
02:52
with whatever diseases he may be carrying
52
160768
2397
met de ziektes die hij draagt
02:55
by fecal particles that are on his fingers and feet.
53
163165
5749
door de poepdeeltjes die aan zijn vingers en voeten zitten.
03:00
In what I call the flushed-and-plumbed world
54
168914
2272
In wat ik de doortrek-en-rioolwereld noem
03:03
that most of us in this room are lucky to live in,
55
171186
2627
en waarin de meesten van ons hier gelukkig leven,
03:05
the most common symptoms associated with those diseases,
56
173813
3049
is het meest voorkomende symptoom
van dat soort ziektes
van dat soort ziektes
03:08
diarrhea, is now a bit of a joke.
57
176862
2826
diarree, en dat is eigenlijk een lachertje.
03:11
It's the runs, the Hershey squirts, the squits.
58
179688
3691
Aan de dunne, racekak, spuitpoep.
03:15
Where I come from, we call it Delhi belly,
59
183379
1850
Waar ik vandaag kom, noemen we het Delhidarmen,
03:17
as a legacy of empire.
60
185229
2608
een erfenis van het Britse Rijk.
03:19
But if you search for a stock photo of diarrhea
61
187837
3740
Maar als je zoekt naar een foto van diarree
03:23
in a leading photo image agency,
62
191577
2791
in de archieven van een groot fotoagentschap,
03:26
this is the picture that you come up with.
63
194368
2020
dan is dit het plaatje waar je op uitkomt.
03:28
(Laughter)
64
196388
1865
(Gelach)
03:30
Still not sure about the bikini.
65
198253
5179
Tsja, die bikini, ik weet het niet.
03:35
And here's another image of diarrhea.
66
203432
2496
Hier is een ander plaatje van diarree.
03:37
This is Marie Saylee, nine months old.
67
205928
3112
Dit is Marie Saylee, negen maanden oud.
03:41
You can't see her, because she's buried
68
209040
1799
Je ziet haar niet, want ze is begraven
03:42
under that green grass in a little village in Liberia,
69
210839
3283
onder dat groene gras in een klein dorp in Liberia,
03:46
because she died in three days from diarrhea --
70
214122
3562
omdat ze overleed na drie dagen diarree -
03:49
the Hershey squirts, the runs, a joke.
71
217684
3629
de racekak, de dunne, een lachertje.
03:53
And that's her dad.
72
221313
2479
En dat is haar vader.
03:55
But she wasn't alone that day,
73
223792
1562
Maar ze was niet de enige die dag,
03:57
because 4,000 other children died of diarrhea,
74
225354
3800
want 4.000 andere kinderen stierven ook aan diarree.
04:01
and they do every day.
75
229154
2670
Dat gebeurt iedere dag opnieuw.
04:03
Diarrhea is the second biggest killer of children worldwide,
76
231824
4999
Diarree is wereldwijd de tweede grote kindermoordenaar
04:08
and you've probably been asked to care about things
77
236823
2672
en aan jullie allemaal is gevraagd
om je druk te maken
om je druk te maken
04:11
like HIV/AIDS or T.B. or measles,
78
239495
3161
over dingen als hiv/aids of tbc of mazelen,
04:14
but diarrhea kills more children
79
242656
1344
maar diarree doodt meer kinderen
04:16
than all those three things put together.
80
244000
3712
dan al die drie dingen bij elkaar.
04:19
It's a very potent weapon of mass destruction.
81
247712
4342
Het is een krachtig massavernietigingswapen.
04:24
And the cost to the world is immense:
82
252054
3148
De kosten voor de wereld zijn enorm:
04:27
260 billion dollars lost every year
83
255202
2489
ieder jaar verliezen we 260 miljard dollar
04:29
on the losses to poor sanitation.
84
257691
2993
dankzij slechte sanitaire voorzieningen.
04:32
These are cholera beds in Haiti.
85
260684
1681
Dit zijn cholerabedden in Haiti.
04:34
You'll have heard of cholera, but we don't hear about diarrhea.
86
262365
3499
Iedereen kent cholera, maar we horen niets over diarree.
04:37
It gets a fraction of the attention and funding
87
265864
2184
Het krijgt een fractie van de aandacht en fondsen
04:40
given to any of those other diseases.
88
268048
3716
die aan al die andere ziekten worden gegeven.
04:43
But we know how to fix this.
89
271764
2412
Maar we weten hoe we dit op moeten lossen.
04:46
We know, because in the mid-19th century,
90
274176
3520
We weten het, omdat in het midden van de 19e eeuw,
04:49
wonderful Victorian engineers
91
277696
2389
fantastische Victoriaanse ingenieurs
04:52
installed systems of sewers and wastewater treatment
92
280085
2803
riolenstelsels installeerden en het doortrek-toilet
04:54
and the flush toilet, and disease dropped dramatically.
93
282888
4711
en het aantal ziektegevallen vervolgens dramatisch afnam.
04:59
Child mortality dropped by the most
94
287599
1909
Kindersterfte daalde
05:01
it had ever dropped in history.
95
289508
2190
als nooit tevoren.
05:03
The flush toilet was voted the best medical advance
96
291698
2946
Het doortrek-toilet werd verkozen
tot de beste medische vooruitgang
tot de beste medische vooruitgang
05:06
of the last 200 years by the readers of the British Medical Journal,
97
294644
3180
van de laatste 200 jaar door de lezers van de British Medical Journal,
05:09
and they were choosing over the Pill, anesthesia,
98
297824
2843
en ze verkozen het boven de anticonceptiepil, anesthesie,
05:12
and surgery.
99
300667
1408
en chirurgie.
05:14
It's a wonderful waste disposal device.
100
302075
2721
Het is een fantastische manier van afval wegwerken.
05:16
But I think that it's so good — it doesn't smell,
101
304796
3618
Maar ik denk dat het zo goed is - het stinkt niet,
05:20
we can put it in our house, we can lock it behind a door —
102
308414
2779
het staat in ons huis, er zit een deur voor -
05:23
and I think we've locked it out of conversation too.
103
311193
3004
dat we er ook niet meer over praten.
05:26
We don't have a neutral word for it.
104
314197
1655
We hebben er geen neutraal woord voor.
05:27
Poop's not particularly adequate.
105
315852
1943
Poep voldoet eigenlijk niet.
05:29
Shit offends people. Feces is too medical.
106
317795
4125
Schijt is beledigend. Fecaliën is te medisch.
05:33
Because I can't explain otherwise,
107
321920
2192
Het is namelijk de enige manier
waarop ik kan uitleggen
waarop ik kan uitleggen
05:36
when I look at the figures, what's going on.
108
324112
3568
wat er aan de hand is als ik naar de cijfers kijk.
05:39
We know how to solve diarrhea and sanitation,
109
327680
2574
We weten hoe we diarree kunnen oplossen,
05:42
but if you look at the budgets of countries,
110
330254
2330
maar als je naar de begrotingen van landen kijkt,
05:44
developing and developed,
111
332584
2321
zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden,
05:46
you'll think there's something wrong with the math,
112
334905
2551
dan zou je denken dat er iets mis is met de cijfers,
05:49
because you'll expect absurdities like
113
337456
2826
want je verwacht belachelijke zaken als:
05:52
Pakistan spending 47 times more on its military
114
340282
2882
Pakistan dat 47 keer meer geld besteedt aan zijn leger
05:55
than it does on water and sanitation,
115
343164
2281
dan aan water en sanitaire voorzieningen,
05:57
even though 150,000 children die of diarrhea
116
345445
2808
en dat terwijl jaarlijks 150.000 kinderen in Pakistan
06:00
in Pakistan every year.
117
348253
2099
sterven aan de gevolgen van diarree.
06:02
But then you look at that already minuscule
118
350352
1960
Maar dan kijk je naar dat al hele kleine stukje budget
06:04
water and sanitation budget,
119
352312
1894
voor water en sanitaire voorzieningen,
06:06
and 75 to 90 percent of it will go on clean water supply,
120
354206
3484
en 75 tot 90 procent daarvan gaat dan
naar schoon drinkwatervoorziening.
naar schoon drinkwatervoorziening.
06:09
which is great; we all need water.
121
357690
1953
Dat is fantastisch.
We hebben allemaal water nodig.
We hebben allemaal water nodig.
06:11
No one's going to refuse clean water.
122
359643
2307
Niemand zegt nee tegen schoon water.
06:13
But the humble latrine, or flush toilet,
123
361950
2951
Maar de eenvoudige latrine, of het doortrek-toilet,
06:16
reduces disease by twice as much
124
364901
2109
vermindert twee maal meer ziekten
06:19
as just putting in clean water.
125
367010
2424
dan het voorzien in schoon water.
06:21
Think about it. That little boy
126
369434
1311
Want het zit zo.
Dat kleine jongetje
Dat kleine jongetje
06:22
who's running back into his house,
127
370745
1855
dat nu terug rent naar huis,
06:24
he may have a nice, clean fresh water supply,
128
372600
2110
heeft dan weliswaar schoon water
06:26
but he's got dirty hands that he's going to contaminate his water supply with.
129
374710
4460
maar hij heeft vieze handen
waarmee hij dat schone water gaat besmetten.
waarmee hij dat schone water gaat besmetten.
06:31
And I think that the real waste of human waste
130
379170
3504
Ik vind het jammer dat we menselijke uitwerpselen
06:34
is that we are wasting it as a resource
131
382674
2768
niet zien als een hulpmiddel
06:37
and as an incredible trigger for development,
132
385442
3760
en als een enorme aanjager van ontwikkeling,
06:41
because these are a few things that toilets
133
389202
2150
want dit zijn een paar dingen waar toiletten
06:43
and poop itself can do for us.
134
391352
2930
en poep zelf voor kunnen zorgen.
06:46
So a toilet can put a girl back in school.
135
394282
3176
Dus een toilet kan een meisje naar school helpen.
06:49
Twenty-five percent of girls in India drop out of school
136
397458
2832
Vijfentwintig procent van de meisjes in India verlaten school
06:52
because they have no adequate sanitation.
137
400290
3518
vroegtijdig omdat ze geen goede
sanitaire voorzieningen hebben.
sanitaire voorzieningen hebben.
06:55
They've been used to sitting through lessons
138
403808
1765
Zij moeten jarenlang hun plas ophouden
06:57
for years and years holding it in.
139
405573
2917
terwijl ze in de les zitten.
07:00
We've all done that, but they do it every day,
140
408490
2760
Dat hebben we allemaal gedaan,
maar zij doen het iedere dag.
maar zij doen het iedere dag.
07:03
and when they hit puberty and they start menstruating,
141
411250
2556
Wanneer ze in de puberteit komen
en ze beginnen te menstrueren,
en ze beginnen te menstrueren,
07:05
it just gets too much.
142
413806
2343
wordt het allemaal teveel.
07:08
And I understand that. Who can blame them?
143
416149
3541
Dat begrijp ik. Wie kan ze dat kwalijk nemen?
07:11
So if you met an educationalist and said,
144
419690
1926
Dus als je een onderwijzer tegenkomt en zou zeggen:
07:13
"I can improve education attendance rates by 25 percent
145
421616
2874
"Ik kan het klasbezoek laten stijgen met 25 procent
07:16
with just one simple thing,"
146
424490
2198
met een simpel ding",
07:18
you'd make a lot of friends in education.
147
426688
2813
dan zou je een hoop vrienden maken in het onderwijs.
07:21
That's not the only thing it can do for you.
148
429501
2535
Dat is niet alles wat het voor je kan doen.
07:24
Poop can cook your dinner.
149
432036
3060
Poep kan eten voor je koken.
07:27
It's got nutrients in it.
150
435096
1694
Er zitten voedingsstoffen in.
07:28
We ingest nutrients. We excrete nutrients as well.
151
436790
2461
We eten voedingsstoffen.
We scheiden ze ook uit.
We scheiden ze ook uit.
07:31
We don't keep them all.
152
439251
1852
We houden ze niet allemaal.
07:33
In Rwanda, they are now getting
153
441103
2627
In Rwanda wordt momenteel 75 procent van de brandstof
07:35
75 percent of their cooking fuel in their prison system
154
443730
2844
voor het koken in hun gevangenissen
07:38
from the contents of prisoners' bowels.
155
446574
3362
gewonnen uit de darminhoud van de gevangenen.
07:41
So these are a bunch of inmates in a prison in Butare.
156
449936
3786
Dus hier zien we wat gevangenen
van een gevangenis in Butare.
van een gevangenis in Butare.
07:45
They're genocidal inmates, most of them,
157
453722
2152
De meeste van hen zijn schuldig bevonden aan genocide,
07:47
and they're stirring the contents of their own latrines,
158
455874
3648
en ze roeren in de inhoud van hun eigen latrines,
07:51
because if you put poop in a sealed environment, in a tank,
159
459522
3311
want als je poep in een afgesloten ruimte stopt,
in een tank
in een tank
07:54
pretty much like a stomach,
160
462833
1756
zoals je maag,
07:56
then, pretty much like a stomach, it gives off gas,
161
464589
2813
dan gaat het gassen, zoals in je maag,
07:59
and you can cook with it.
162
467402
2025
en daar kun je mee koken.
08:01
And you might think it's just good karma
163
469427
2143
Je zou kunnen denken dat het goed karma is
08:03
to see these guys stirring shit,
164
471570
2472
dat deze gasten in hun eigen stront roeren,
08:06
but it's also good economic sense,
165
474042
2300
maar het heeft ook een zakelijk kantje,
08:08
because they're saving a million dollars a year.
166
476342
2066
want ze besparen een miljoen dollar per jaar.
08:10
They're cutting down on deforestation,
167
478408
2006
Er wordt minder ontbost,
08:12
and they've found a fuel supply that is inexhaustible,
168
480414
2903
en ze hebben een brandstofvoorraad gevonden
die onuitputtelijk
die onuitputtelijk
08:15
infinite and free at the point of production.
169
483317
4742
en oneindig is en waarvan de productie gratis is.
08:20
It's not just in the poor world that poop can save lives.
170
488059
3348
Poep kan niet alleen in de arme landen levens redden.
08:23
Here's a woman who's about to get a dose
171
491407
2152
Hier ziet u een vrouw die zometeen een dosis gaat krijgen
08:25
of the brown stuff in those syringes,
172
493559
1753
van het bruine spul in die spuiten,
08:27
which is what you think it is,
173
495312
1936
en dat is inderdaad wat u denkt dat het is,
08:29
except not quite, because it's actually donated.
174
497248
3044
maar niet helemaal, want het is gedoneerd.
08:32
There is now a new career path called stool donor.
175
500292
2882
Je kan nu carrière maken als poepdonor.
08:35
It's like the new sperm donor.
176
503174
1820
De nieuwe variant van zaaddonor.
08:36
Because she has been suffering from a superbug called C. diff,
177
504994
2993
Deze vrouw lijdt aan een superbacterie genaamd C. diff,
08:39
and it's resistant to antibiotics in many cases.
178
507987
3444
die in veel gevallen immuun is voor antibiotica.
08:43
She's been suffering for years.
179
511431
1512
Ze lijdt hier al jaren aan.
08:44
She gets a dose of healthy human feces,
180
512943
3092
Ze krijgt een dosis gezonde menselijke uitwerpselen,
08:48
and the cure rate for this procedure is 94 percent.
181
516035
4481
en in 94 procent van de gevallen
is hiermee de patient genezen.
is hiermee de patient genezen.
08:52
It's astonishing, but hardly anyone is still doing it.
182
520516
4398
Het is verbazingwekkend,
maar het wordt nauwelijks toegepast.
maar het wordt nauwelijks toegepast.
08:56
Maybe it's the ick factor.
183
524914
2022
Misschien komt het door de vies-factor.
08:58
That's okay, because there's a team of research scientists
184
526936
2870
Gelukkig is er inmiddels een team van onderzoekswetenschappers
09:01
in Canada who have now created a stool sample,
185
529806
2977
in Canada dat een poepmonster heeft ontwikkeld,
09:04
a fake stool sample which is called RePOOPulate.
186
532783
2784
een namaak poepmonster genaamd RePOOPulate.
09:07
So you'd be thinking by now, okay, the solution's simple,
187
535567
2288
Maar je zou dus denken dat de oplossing eenvoudig is,
09:09
we give everyone a toilet.
188
537855
1885
namelijk: we geven iedereen een toilet.
09:11
And this is where it gets really interesting,
189
539740
2153
Hier wordt het opeens erg interessant,
09:13
because it's not that simple, because we are not simple.
190
541893
2925
want dat is niet zo eenvoudig,
want de mens is niet eenvoudig.
want de mens is niet eenvoudig.
09:16
So the really interesting, exciting work --
191
544818
4093
Dus de echt interessante, opwindende taak -
09:20
this is the engaging bit -- in sanitation is that
192
548911
2936
dit is het interessante stuk
- in het sanitaire vraagstuk is
- in het sanitaire vraagstuk is
09:23
we need to understand human psychology.
193
551847
2328
dat we de menselijke geest moeten begrijpen.
09:26
We need to understand software
194
554175
2376
We moeten de software begrijpen
09:28
as well as just giving someone hardware.
195
556551
2352
wanneer we iemand de hardware geven.
09:30
They've found in many developing countries that
196
558903
1782
Ze hebben in veel ontwikkelingslanden gezien dat wanneer
09:32
governments have gone in and given out free latrines
197
560685
2722
de regering gratis latrines uitdeelde en
09:35
and gone back a few years later and found that they've
198
563407
2156
een paar jaar later terugkwam, daar heel veel
09:37
got lots of new goat sheds or temples or spare rooms
199
565563
4123
nieuwe geitenschuurtjes of tempels of logeerkamers
09:41
with their owners happily walking past them
200
569686
2367
van waren gemaakt
terwijl hun eigenaren er vrolijk langs liepen
terwijl hun eigenaren er vrolijk langs liepen
09:44
and going over to the open defecating ground.
201
572053
3810
op weg naar de openbare poepplaats.
09:47
So the idea is to manipulate human emotion.
202
575863
3024
Dus het idee is om de menselijke emotie te manipuleren.
09:50
It's been done for decades. The soap companies did it
203
578887
2501
Dat wordt al tientallen jaren gedaan.
De zeepproducenten
De zeepproducenten
09:53
in the early 20th century.
204
581388
1939
deden het al in de vroege 20e eeuw.
09:55
They tried selling soap as healthy. No one bought it.
205
583327
2759
Ze zeiden dat zeep gezond was.
Niemand kocht het.
Niemand kocht het.
09:58
They tried selling it as sexy. Everyone bought it.
206
586086
4167
Ze zeiden dat zeep sexy was.
Iedereen kocht het.
Iedereen kocht het.
10:02
In India now there's a campaign
207
590253
1355
In India loopt op dit moment een campagne
10:03
which persuades young brides
208
591608
2546
dat jonge bruidjes ervan overtuigt om
10:06
not to marry into families that don't have a toilet.
209
594154
3098
niet te trouwen met iemand uit een familie zonder toilet.
10:09
It's called "No Loo, No I Do."
210
597252
2668
De campagne heet: "Zonder WC zeg ik Nee"
10:11
(Laughter)
211
599920
2347
(Gelach)
10:14
And in case you think that poster's just propaganda,
212
602267
1975
Deze poster is niet alleen maar propaganda,
10:16
here's Priyanka, 23 years old.
213
604242
2100
want dit is Priyanka, 23 jaar oud.
10:18
I met her last October in India,
214
606342
2121
Ik ontmoette haar in oktober in India.
10:20
and she grew up in a conservative environment.
215
608463
3057
Ze is opgegroeid in een behoudend milieu.
10:23
She grew up in a rural village in a poor area of India,
216
611520
3096
Ze is opgegroeid in een plattelandsdorp
in een arme regio in India,
in een arme regio in India,
10:26
and she was engaged at 14, and then at 21 or so,
217
614616
4166
was verloofd op haar 14e
en toen ze ongeveer 21 was,
en toen ze ongeveer 21 was,
10:30
she moved into her in-law's house.
218
618782
1771
verhuisde ze naar haar schoonfamilie.
10:32
And she was horrified to get there and find
219
620553
2035
Toen ze daar aankwam,
ontdekte ze tot haar afschuw
ontdekte ze tot haar afschuw
10:34
that they didn't have a toilet.
220
622588
1292
dat ze geen toilet hadden.
10:35
She'd grown up with a latrine.
221
623880
1367
Thuis gebruikten ze een latrine.
10:37
It was no big deal, but it was a latrine.
222
625247
1954
Niets bijzonders, maar het was toch een latrine.
10:39
And the first night she was there, she was told
223
627201
2023
De eerste nacht dat ze daar was,
10:41
that at 4 o'clock in the morning --
224
629224
1207
werd ze om 4 uur in de ochtend
10:42
her mother-in-law got her up, told her to go outside
225
630431
2839
gewekt door haar schoonmoeder,
die haar vertelde
die haar vertelde
10:45
and go and do it in the dark in the open.
226
633270
2820
naar buiten te gaan en haar behoefte
in het donker in het openbaar te doen.
in het donker in het openbaar te doen.
10:48
And she was scared. She was scared of drunks hanging around.
227
636090
2070
Ze was bang voor de dronkelappen
die daar rondhingen.
die daar rondhingen.
10:50
She was scared of snakes. She was scared of rape.
228
638160
2874
Ze was bang voor slangen.
Ze was bang voor verkrachting.
Ze was bang voor verkrachting.
10:53
After three days, she did an unthinkable thing.
229
641034
2482
Na drie dagen, deed ze een ondenkbaar iets:
10:55
She left.
230
643516
1740
ze ging weg.
10:57
And if you know anything about rural India,
231
645256
1585
Als je iets weet over het platteland van India,
10:58
you'll know that's an unspeakably courageous thing to do.
232
646841
3478
dan weet je dat dat een onvoorstelbaar moedige stap is.
11:02
But not just that.
233
650319
1057
Maar niet alleen dat.
11:03
She got her toilet, and now she goes around
234
651376
2412
Ze kreeg haar toilet, en nu gaat ze langs
11:05
all the other villages in India
235
653788
1598
alle andere dorpen in India
11:07
persuading other women to do the same thing.
236
655386
1753
en overtuigt ze andere vrouwen om hetzelfde te doen.
11:09
It's what I call social contagion, and it's really powerful
237
657139
3461
Dit is wat ik sociale besmetting noem, en het is bijzonder
11:12
and really exciting.
238
660600
2175
krachtig en enorm opwindend.
11:14
Another version of this, another village in India
239
662775
2089
Een andere versie hiervan is een ander dorp in India
11:16
near where Priyanka lives
240
664864
1997
dicht bij waar Priyanka woont.
11:18
is this village, called Lakara, and about a year ago,
241
666861
3875
Dit dorp heet Lakara en tot ongeveer een jaar geleden
11:22
it had no toilets whatsoever.
242
670736
1451
had dit dorp geen toiletten.
11:24
Kids were dying of diarrhea and cholera.
243
672187
2294
Kinderen stierven aan diarree en cholera.
11:26
Some visitors came, using various behavioral change tricks
244
674481
4342
Bezoekers gebruikten verschillende trucjes
om hun gedrag te veranderen
om hun gedrag te veranderen
11:30
like putting out a plate of food and a plate of shit
245
678823
2794
zoals een bord met eten en een bord met poep neerzetten
11:33
and watching the flies go one to the other.
246
681617
2217
om vervolgens de vliegen van het ene
naar het andere bord te zien vliegen.
naar het andere bord te zien vliegen.
11:35
Somehow, people who'd been thinking
247
683834
2567
Op die manier kregen ze mensen
die tot dan toe hadden gedacht
die tot dan toe hadden gedacht
11:38
that what they were doing was not disgusting at all
248
686401
1529
dat wat ze deden helemaal niet smerig was
11:39
suddenly thought, "Oops."
249
687930
1872
zover dat ze opeens dachten: "Oeps."
11:41
Not only that, but they were ingesting their neighbors' shit.
250
689802
2327
Vooral het idee dat ze de poep van de buren zaten te eten,
11:44
That's what really made them change their behavior.
251
692129
3128
dat hielp pas echt om ze van gedrag te laten veranderen.
11:47
So this woman, this boy's mother
252
695257
2536
De vrouw, de moeder van dit jongetje,
11:49
installed this latrine in a few hours.
253
697793
2485
maakte deze latrine in een paar uur.
11:52
Her entire life, she'd been using the banana field behind,
254
700278
2383
Haar hele leven had ze het bananenveld gebruikt,
11:54
but she installed the latrine in a few hours.
255
702661
1568
maar ze installeerde de latrine in een paar uur.
11:56
It cost nothing. It's going to save that boy's life.
256
704229
3673
Het kost niets. En het gaat het leven van dat jongetje redden.
11:59
So when I get despondent about the state of sanitation,
257
707902
3191
Dus wanneer ik wanhopig word
over de staat van de sanitaire voorzieningen
over de staat van de sanitaire voorzieningen
12:03
even though these are pretty exciting times
258
711093
2196
zelfs al zijn dit aardig opwindende tijden
12:05
because we've got the Bill and Melinda Gates Foundation
259
713289
2578
want we hebben de Bill en Melinda Gates Stichting
12:07
reinventing the toilet, which is great,
260
715867
2062
die opnieuw het toilet uitvinden, wat fantastisch is,
12:09
we've got Matt Damon going on bathroom strike,
261
717929
2554
we hebben Matt Damon die in toiletstaking gaat,
12:12
which is great for humanity, very bad for his colon.
262
720483
3735
wat fantastisch is voor de mensheid,
maar erg slecht voor zijn darmen.
maar erg slecht voor zijn darmen.
12:16
But there are things to worry about.
263
724218
1714
Maar er zijn dingen om je zorgen over te maken.
12:17
It's the most off-track Millennium Development Goal.
264
725932
2758
Het is het Millenniumontwikkelingsdoel
dat het minste gehaald wordt.
dat het minste gehaald wordt.
12:20
It's about 50 or so years off track.
265
728690
2346
We lopen zo'n 50 jaar achter.
12:23
We're not going to meet targets,
266
731036
1336
We gaan de doelen niet halen,
12:24
providing people with sanitation at this rate.
267
732372
3285
zolang we mensen in dit tempo van toiletten blijven voorzien.
12:27
So when I get sad about sanitation,
268
735657
3481
Dus wanneer ik in een sanitaire dip zit,
12:31
I think of Japan, because Japan 70 years ago
269
739138
3319
dan denk ik aan Japan, want 70 jaar geleden was Japan
12:34
was a nation of people who used pit latrines
270
742457
2589
een land waar mensen latrines groeven
12:37
and wiped with sticks,
271
745046
2132
en hun billen afveegden met stokjes.
12:39
and now it's a nation of what are called Woshurettos,
272
747178
3327
Het is nu het land van de Woshuretto,
12:42
washlet toilets.
273
750505
1480
het douchetoilet.
12:43
They have in-built bidet nozzles for a lovely,
274
751985
2344
Deze hebben ingebouwde waterstraaltjes voor een fijne,
12:46
hands-free cleaning experience,
275
754329
2745
handenvrije schoonmaakervaring,
12:49
and they have various other features
276
757074
2172
en ze hebben verschillende andere kenmerken
12:51
like a heated seat and an automatic lid-raising device
277
759246
2975
zoals een verwarmde bril en een automatische briloptiller
12:54
which is known as the "marriage-saver."
278
762221
2341
die bekend staat onder de naam 'huwelijksredder'.
12:56
(Laughter)
279
764562
1456
(Gelach)
12:58
But most importantly, what they have done in Japan,
280
766018
2405
Maar wat ze vooral hebben gedaan in Japan,
13:00
which I find so inspirational,
281
768423
1500
wat ik zo inspirerend vind,
13:01
is they've brought the toilet out from behind the locked door.
282
769923
2564
is dat ze het toilet
uit het verdomhoekje hebben gehaald.
uit het verdomhoekje hebben gehaald.
13:04
They've made it conversational.
283
772487
1501
Ze hebben het tot een gespreksonderwerp gemaakt.
13:05
People go out and upgrade their toilet.
284
773988
3402
Mensen maken wat moois van hun toilet.
13:09
They talk about it. They've sanitized it.
285
777390
4408
Ze praten erover. Ze hebben het gezond gemaakt.
13:13
I hope that we can do that. It's not a difficult thing to do.
286
781798
4480
Ik hoop dat we dat kunnen doen. Het is niet moeilijk.
13:18
All we really need to do
287
786278
2270
Het enige wat we echt moeten doen
13:20
is look at this issue
288
788548
1842
is naar dit probleem kijken
13:22
as the urgent, shameful issue that it is.
289
790390
4312
als het dringende, schaamtevolle probleem dat het is.
13:26
And don't think that it's just in the poor world that things are wrong.
290
794702
2773
En niet denken dat het alleen
in de arme wereld fout gaat.
in de arme wereld fout gaat.
13:29
Our sewers are crumbling.
291
797475
2164
Onze riolen storten in elkaar.
13:31
Things are going wrong here too.
292
799639
2167
De zaken staan er hier ook niet goed voor.
13:33
The solution to all of this is pretty easy.
293
801806
2899
De oplossing hiervoor is bijzonder simpel.
13:36
I'm going to make your lives easy this afternoon
294
804705
1721
Ik ga het jullie vanmiddag makkelijk maken
13:38
and just ask you to do one thing,
295
806426
2353
door slechts een ding van jullie te vragen,
13:40
and that's to go out, protest,
296
808779
3076
en dat is om naar buiten en gaan en te protesteren
13:43
speak about the unspeakable,
297
811855
2238
om te praten over het onbespreekbare,
13:46
and talk shit.
298
814093
1539
en om smerige praatjes te houden.
13:47
Thank you.
299
815632
1954
Dank u.
13:49
(Applause)
300
817586
5324
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Rose George - Curious journalistRose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene.
Why you should listen
Rose George thinks, researches, writes and talks about the hidden, the undiscussed. Among the everyone-does-it-no-one-talks-about-it issues she's explored in books and articles: sanitation (and poop in general). Diarrhea is a weapon of mass destruction, says the UK-based journalist and author, and a lack of access to toilets is at the root of our biggest public health crisis. In 2012, two out of five of the world’s population had nowhere sanitary to go.
The key to turning around this problem, says George: Let’s drop the pretense of “water-related diseases” and call out the cause of myriad afflictions around the world as what they are -- “poop-related diseases” that are preventable with a basic toilet. George explores the problem in her book The Big Necessity: The Unmentionable World of Human Waste and Why It Matters and in a fabulous special issue of Colors magazine called "Shit: A Survival Guide." Read a sample chapter of The Big Necessity >>
Her latest book, on an equally hidden world that touches almost everything we do, is Ninety Percent of Everything: Inside Shipping, the Invisible Industry That Puts Clothes on Your Back, Gas in Your Car, Food on Your Plate. Read a review >>
In the UK and elsewhere, you'll find the book titled Deep Sea and Foreign Going: Inside Shipping, the Invisible Industry the Brings You 90% of Everything.
Rose George | Speaker | TED.com