ABOUT THE SPEAKER
Dan Gilbert - Psychologist; happiness expert
Harvard psychologist Dan Gilbert says our beliefs about what will make us happy are often wrong -- a premise he supports with intriguing research, and explains in his accessible and unexpectedly funny book, Stumbling on Happiness.

Why you should listen

Dan Gilbert believes that, in our ardent, lifelong pursuit of happiness, most of us have the wrong map. In the same way that optical illusions fool our eyes -- and fool everyone's eyes in the same way -- Gilbert argues that our brains systematically misjudge what will make us happy. And these quirks in our cognition make humans very poor predictors of our own bliss.

The premise of his current research -- that our assumptions about what will make us happy are often wrong -- is supported with clinical research drawn from psychology and neuroscience. But his delivery is what sets him apart. His engaging -- and often hilarious -- style pokes fun at typical human behavior and invokes pop-culture references everyone can relate to. This winning style translates also to Gilbert's writing, which is lucid, approachable and laugh-out-loud funny. The immensely readable Stumbling on Happiness, published in 2006, became a New York Times bestseller and has been translated into 20 languages.

In fact, the title of his book could be drawn from his own life. At 19, he was a high school dropout with dreams of writing science fiction. When a creative writing class at his community college was full, he enrolled in the only available course: psychology. He found his passion there, earned a doctorate in social psychology in 1985 at Princeton, and has since won a Guggenheim Fellowship and the Phi Beta Kappa teaching prize for his work at Harvard. He has written essays and articles for The New York Times, Time and even Starbucks, while continuing his research into happiness at his Hedonic Psychology Laboratory.

More profile about the speaker
Dan Gilbert | Speaker | TED.com
TED2004

Dan Gilbert: The surprising science of happiness

Dan Gilbert vraagt: "Waarom zijn we gelukkig?"

Filmed:
18,394,509 views

Dan Gilbert, auteur van "Op geluk stuiten", daagt het idee uit dat we ongelukkig worden als we niet krijgen wat we willen. Ons "psychologisch immuunsysteem" zorgt dat we ons oprecht gelukkig voelen, zelfs als de dingen niet gaan zoals we gepland hadden.
- Psychologist; happiness expert
Harvard psychologist Dan Gilbert says our beliefs about what will make us happy are often wrong -- a premise he supports with intriguing research, and explains in his accessible and unexpectedly funny book, Stumbling on Happiness. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
When you have 21 minutesnotulen to speakspreken,
0
0
2000
Wanneer je 21 minuten spreektijd hebt,
00:17
two millionmiljoen yearsjaar seemslijkt like a really long time.
1
2000
3000
lijken 2 miljoen jaar een hele lange tijd.
00:20
But evolutionarilyevolutionair, two millionmiljoen yearsjaar is nothing.
2
5000
3000
Maar evolutionair gezien is twee miljoen jaar niets.
00:23
And yetnog in two millionmiljoen yearsjaar the humanmenselijk brainhersenen has nearlybijna tripledverdrievoudigd in massmassa-,
3
8000
6000
En toch is in 2 miljoen jaar het menselijk brein bijna verdrievoudigd in gewicht,
00:29
going from the one-and-a-quartereen en-a-kwart poundpond brainhersenen of our ancestorvoorouder here, HabilisHabilis,
4
14000
3000
van een hersengewicht van 550 gram van onze voorouder, Habilis
00:32
to the almostbijna three-pounddrie-pond meatloafgehaktbrood that everybodyiedereen here has betweentussen theirhun earsoren.
5
17000
6000
naar de klomp gehakt van 1,3 kilo die iedereen hier tussen zijn oren heeft.
00:38
What is it about a biggroot brainhersenen that naturenatuur was so eagerenthousiast for everyelk one of us to have one?
6
23000
7000
Wat is het toch met een groot brein, dat de natuur het ons zo graag wil laten hebben?
00:45
Well, it turnsbochten out when brainshersenen tripleverdrievoudigen in sizegrootte,
7
30000
3000
Het blijkt dat als onze hersenen verdrievoudigen in grootte,
00:48
they don't just get threedrie timestijden biggergroter; they gainkrijgen newnieuwe structuresstructuren.
8
33000
4000
ze niet alleen drie keer groter worden, maar dat ze ook nieuwe onderdelen krijgen.
00:52
And one of the mainhoofd reasonsredenen our brainhersenen got so biggroot is because it got a newnieuwe partdeel,
9
37000
4000
Een van de hoofdredenen dat ons brein zo groot is geworden, is dat het een nieuw deel heeft gekregen,
00:56
calledriep the "frontalfrontaal lobekwab." And particularlyvooral, a partdeel calledriep the "pre-frontalpre-frontale cortexschors."
10
41000
4000
genaamd de frontaalkwab. In het bijzonder een deel dat de prefrontale cortex heet.
01:00
Now what does a pre-frontalpre-frontale cortexschors do for you that should justifyrechtvaardigen
11
45000
4000
Wat doet de prefrontale cortex voor jou, dat het de totale herziening rechtvaardigt
01:04
the entiregeheel architecturalbouwkundig overhaulrevisie of the humanmenselijk skullschedel in the blinkknipperen of evolutionaryevolutionaire time?
12
49000
5000
van de architectuur van de menselijke schedel in een oogwenk van de evolutionaire tijd?
01:09
Well, it turnsbochten out the pre-frontalpre-frontale cortexschors does lots of things,
13
54000
3000
Het blijkt dat de prefrontale cortex veel dingen doet,
01:12
but one of the mostmeest importantbelangrijk things it does
14
57000
2000
maar een van de belangrijkste dingen
01:14
is it is an experienceervaring simulatorSimulator.
15
59000
4000
is dat het een 'ervaringsvoorspeller' is.
01:18
FlightVlucht pilotspilots practicepraktijk in flightvlucht simulatorssimulatoren
16
63000
4000
Piloten oefenen in vliegsimulatoren,
01:22
so that they don't make realecht mistakesfouten in planesvliegtuigen.
17
67000
2000
zodat ze geen fouten maken in echte vliegtuigen.
01:24
HumanMenselijke beingswezens have this marvelouswonderbaar adaptationaanpassing
18
69000
3000
Mensen hebben de geweldige aanpassing
01:27
that they can actuallywerkelijk have experienceservaringen in theirhun headshoofden
19
72000
4000
dat ze reële ervaringen in hun hoofd kunnen hebben
01:31
before they try them out in realecht life.
20
76000
2000
voordat ze deze in het echte leven gaan uitproberen.
01:33
This is a tricktruc that nonegeen of our ancestorsvoorvaders could do,
21
78000
3000
Dit is een truc die geen van onze voorouders kon,
01:36
and that no other animaldier can do quiteheel like we can. It's a marvelouswonderbaar adaptationaanpassing.
22
81000
5000
en dat geen enkel ander dier kan doen zoals wij dat kunnen. Het is een geweldige aanpassing.
01:41
It's up there with opposabletegenstelbaar thumbsduimen and standingstaand uprightrechtop and languagetaal
23
86000
4000
Het staat bovenaan in de lijst met de opponeerbare duim, rechtop staan en taal
01:45
as one of the things that got our speciessoorten out of the treesbomen
24
90000
3000
als een van de dingen die onze soort uit de bomen heeft gekregen
01:48
and into the shoppinghet winkelen mallwinkelcentrum.
25
93000
2000
en de winkelcentra in.
01:50
Now -- (LaughterGelach) -- all of you have donegedaan this.
26
95000
3000
(Gelach) Jullie doen dit allemaal.
01:53
I mean, you know,
27
98000
1000
Ik bedoel...
01:54
BenBen and Jerry'sJerry's doesn't have liver-and-onionlever-en-UI iceijs- creamroom,
28
99000
4000
Ben en Jerry's heeft geen lever-en-ui-ijs.
01:58
and it's not because they whippedslagroom some up, triedbeproefd it and wentgegaan, "YuckBah."
29
103000
3000
Dat is niet omdat ze daarvan wat hebben opgeklopt, proefden en "Bah" zeiden.
02:01
It's because, withoutzonder leavingverlaten your armchairfauteuil,
30
106000
3000
Dat is omdat, zonder uit je luie stoel te hoeven opstaan,
02:04
you can simulatesimuleren that flavorsmaak and say "yuckBah" before you make it.
31
109000
4000
je de smaak kunt simuleren en "bah" zegt voordat je het maakt.
02:08
Let's see how your experienceervaring simulatorssimulatoren are workingwerkend.
32
113000
5000
Laten we eens kijken hoe je ervaringsvoorspellers werken.
02:13
Let's just runrennen a quicksnel diagnosticdiagnostisch
before I proceeddoorgaan with the restrust uit of the talk.
33
118000
4000
Laten we een snelle diagnose stellen voordat ik verder ga met de rest van het gesprek.
02:17
Here'sHier is two differentverschillend futuresFutures that I invitenodig uit you to contemplateaanschouwen,
34
122000
4000
Hier zijn twee verschillende toekomstbeelden. Ik nodig jullie uit ze te beschouwen.
02:21
and you can try to simulatesimuleren them and tell me whichwelke one you think you mightmacht preferverkiezen.
35
126000
4000
Probeer ze je voor te stellen en me te vertellen welke je denkt dat je voorkeur heeft.
02:25
One of them is winningwinnend the lotteryloterij. This is about 314 millionmiljoen dollarsdollars.
36
130000
5000
De ene is het winnen van de loterij. Dit is ongeveer 250 miljoen euro.
02:30
And the other is becomingworden paraplegicparaplegic.
37
135000
3000
En de ander is het krijgen van een dwarslaesie.
02:33
So, just give it a momentmoment of thought.
38
138000
3000
Denk er maar even over na.
02:36
You probablywaarschijnlijk don't feel like you need a momentmoment of thought.
39
141000
3000
Je hebt waarschijnlijk niet het idee dat je hier over na hoeft te denken.
02:39
InterestinglyInteressant, there are datagegevens on these two groupsgroepen of people,
40
144000
4000
Interessant genoeg, zijn er gegevens over deze twee groepen mensen,
02:43
datagegevens on how happygelukkig they are.
41
148000
2000
gegevens over hoe gelukkig ze zijn.
02:45
And this is exactlyprecies what you expectedverwacht, isn't it?
42
150000
3000
En dit is precies wat je had verwacht, niet waar?
02:48
But these aren'tzijn niet the datagegevens. I madegemaakt these up!
43
153000
3000
Maar dit zijn niet de gegevens. Ik heb deze verzonnen!
02:51
These are the datagegevens. You failedmislukt the popknal quizquiz, and you're hardlynauwelijks fivevijf minutesnotulen into the lecturelezing.
44
156000
5000
Dit zijn de gegevens. Je bent niet geslaagd, en de lezing is nog maar vijf minuten bezig.
02:56
Because the factfeit is that a yearjaar after losingverliezen the use of theirhun legsbenen,
45
161000
4000
Want het is een feit dat na een jaar na het verlies van het gebruik van hun benen,
03:00
and a yearjaar after winningwinnend the lottoLotto, lotteryloterij winnerswinnaars and paraplegicsparaplegics
46
165000
5000
en een jaar na het winnen van de lotto, de lottowinnaars en mensen met een dwarslaesie
03:05
are equallyeven happygelukkig with theirhun liveslevens.
47
170000
2000
even gelukkig zijn met hun leven.
03:07
Now, don't feel too badslecht about failingtekortkoming the first popknal quizquiz,
48
172000
3000
Nou, maak je niet al te druk dat je de eerste quizvraag verkeerd had,
03:10
because everybodyiedereen failsmislukt all of the popknal quizzesquizzen all of the time.
49
175000
3000
want iedereen heeft alle quizvragen altijd verkeerd.
03:13
The researchOnderzoek that my laboratorylaboratorium has been doing,
50
178000
3000
Het onderzoek dat mijn laboratorium heeft gedaan,
03:16
that economistseconomen and psychologistspsychologen around the countryland have been doing,
51
181000
3000
dat economen en psychologen in heel het land hebben gedaan,
03:19
have revealedonthuld something really quiteheel startlingverrassende to us,
52
184000
3000
heeft iets ontdekt dat echt verrassend voor ons is.
03:22
something we call the "impactbotsing biasvooroordeel,"
53
187000
3000
Iets wat we impactvooroordeel noemen,
03:25
whichwelke is the tendencyneiging for the simulatorSimulator to work badlyslecht.
54
190000
3000
dat is de neiging van de voorspeller om slecht te functioneren.
03:28
For the simulatorSimulator to make you believe that differentverschillend outcomesuitkomsten
55
193000
4000
Want de simulator laat je geloven dat de verschillende toekomstige situaties
03:32
are more differentverschillend than in factfeit they really are.
56
197000
3000
meer van elkaar verschillen dan ze in feite echt doen.
03:35
From fieldveld- studiesstudies to laboratorylaboratorium studiesstudies,
57
200000
2000
Uit veldonderzoek tot laboratorium onderzoeken
03:37
we see that winningwinnend or losingverliezen an electionverkiezing, gainingwint or losingverliezen a romanticromantisch partnerpartner,
58
202000
4000
blijkt dat we het winnen of verliezen van een verkiezing, het krijgen of verliezen van een geliefde,
03:41
gettingkrijgen or not gettingkrijgen a promotionbevordering, passingvoorbijgaand or not passingvoorbijgaand a collegecollege testtest,
59
206000
5000
het krijgen of niet krijgen van promotie, het slagen of niet slagen voor een examen,
03:46
on and on, have farver lessminder impactbotsing, lessminder intensityintensiteit and much lessminder durationlooptijd
60
211000
5000
enzovoorts, enzovoorts, veel minder impact en kracht hebben en korter duren
03:51
than people expectverwachten them to have.
61
216000
3000
dan mensen verwachten.
03:54
In factfeit, a recentrecent studystudie -- this almostbijna floorsvloeren me --
62
219000
3000
Sterker nog, een recent onderzoek -- hiervan sloeg ik bijna achterover --
03:57
a recentrecent studystudie showingtonen how majorgroot life traumastrauma's affectaantasten people
63
222000
5000
een recent onderzoek over het effect van grote traumatische ervaringen op mensen
04:02
suggestssuggereert that if it happenedgebeurd over threedrie monthsmaanden agogeleden,
64
227000
3000
suggereert dat als het meer dan drie maanden in het verleden ligt,
04:05
with only a fewweinig exceptionsuitzonderingen,
65
230000
1000
met slechts een paar uitzonderingen,
04:06
it has no impactbotsing whatsoeverwat on your happinessgeluk.
66
231000
3000
het helemaal geen effect heeft op je geluk.
04:09
Why?
67
234000
3000
Waarom?
04:12
Because happinessgeluk can be synthesizedgesynthetiseerd.
68
237000
4000
Omdat geluk kan worden nagemaakt.
04:16
SirSir ThomasThomas BrownBrown wroteschreef in 1642, "I am the happiestgelukkigste man alivelevend.
69
241000
4000
Sir Thomas Brown schreef in 1642: "Ik ben de gelukkigste man op aarde.
04:20
I have that in me that can convertconverteren povertyarmoede to richesrijkdom, adversitytegenspoed to prosperitywelvaart.
70
245000
6000
Ik heb dat in mij dat armoede in rijkdom kan veranderen, tegenspoed in voorspoed.
04:26
I am more invulnerableonkwetsbaar than AchillesAchilles; fortunefortuin hathheeft not one placeplaats to hitraken me."
71
251000
4000
Ik ben onkwetsbaarder dan Achilles; het lot heeft geen een plek om me te raken."
04:30
What kindsoort of remarkableopmerkelijk machinerymachinerie does this guy have in his headhoofd?
72
255000
4000
Wat voor een opmerkelijk mechanisme heeft deze man in zijn hoofd?
04:34
Well, it turnsbochten out it's preciselyprecies the samedezelfde remarkableopmerkelijk machinerymachinerie that all off us have.
73
259000
5000
Het blijkt precies hetzelfde opmerkelijke mechanisme te zijn dat iedereen van ons heeft.
04:39
HumanMenselijke beingswezens have something that we mightmacht think of as a "psychologicalpsychologisch immuneimmuun systemsysteem."
74
264000
6000
Mensen hebben iets wat we kunnen zien als een psychologisch immuunsysteem.
04:45
A systemsysteem of cognitivecognitieve processesprocessen, largelygrotendeels non-consciousniet-bewuste cognitivecognitieve processesprocessen,
75
270000
5000
Een systeem van cognitieve processen, grotendeels onbewust,
04:50
that help them changeverandering theirhun viewskeer bekeken of the worldwereld-,
76
275000
4000
dat hen helpt hun kijk op de wereld te veranderen
04:54
so that they can feel better about the worldswerelden in whichwelke they find themselveszich.
77
279000
4000
zodat ze zich beter kunnen voelen over de wereld waar ze zich in bevinden.
04:58
Like SirSir ThomasThomas, you have this machinemachine.
78
283000
2000
Net zoals Sir Thomas heb jij dit mechanisme.
05:00
UnlikeIn tegenstelling tot SirSir ThomasThomas, you seemlijken not to know it. (LaughterGelach)
79
285000
4000
Anders dan Sir Thomas, lijk jij het niet te beseffen.
05:04
We synthesizesynthetiseren happinessgeluk, but we think happinessgeluk is a thing to be foundgevonden.
80
289000
6000
Wij creëren geluk, maar denken dat geluk iets is dat gevonden kan worden.
05:10
Now, you don't need me to give you too manyveel examplesvoorbeelden of people synthesizingsynthetiseren happinessgeluk,
81
295000
5000
Nou, het is niet nodig dat ik je veel voorbeelden geef van mensen die geluk creëren.
05:15
I suspectverdachte. ThoughHoewel I'm going to showtonen you some experimentalexperimenteel evidencebewijsmateriaal,
82
300000
3000
En toch ga ik je experimenteel bewijs tonen,
05:18
you don't have to look very farver for evidencebewijsmateriaal.
83
303000
3000
waarvoor je niet ver hoeft te zoeken.
05:21
As a challengeuitdaging to myselfmezelf, sincesinds I say this onceeen keer in a while in lectureslezingen,
84
306000
3000
Als uitdaging voor mijzelf, omdat ik dit soms zeg tijdens colleges,
05:24
I tooknam a copykopiëren of the NewNieuw YorkYork TimesTijden and triedbeproefd to find some instancesinstanties of people synthesizingsynthetiseren happinessgeluk.
85
309000
4000
nam ik een kopie van de New York Times en probeerde voorbeelden te vinden van mensen die geluk creëerden
05:28
And here are threedrie guys synthesizingsynthetiseren happinessgeluk.
86
313000
2000
En daar waren drie mannen die geluk creëerden.
05:30
"I am so much better off physicallyfysiek, financiallyfinancieel, emotionallyemotioneel, mentallymentaal
87
315000
3000
"Ik ben zo veel beter af, fysiek, financieel, emotioneel en geestelijk gezien,
05:33
and almostbijna everyelk other way." "I don't have one minute'sminuut regretspijt.
88
318000
4000
en op bijna elke andere manier." "Ik heb geen seconde spijt.
05:37
It was a gloriousglorieuze experienceervaring." "I believe it turnedgedraaid out for the bestbeste."
89
322000
3000
Het was een glorieuze ervaring." "Ik geloof dat dit de best mogelijke uitkomst is."
05:40
Who are these characterstekens who are so damnvloek happygelukkig?
90
325000
2000
Wie zijn deze figuren die zo verdomd gelukkig zijn?
05:42
Well, the first one is JimJim WrightWright.
91
327000
2000
De eerste is Jim Wright.
05:44
Some of you are oldoud enoughgenoeg to rememberonthouden: he was the chairmanVoorzitter of the HouseHuis of RepresentativesVertegenwoordigers
92
329000
4000
Sommigen van jullie zijn oud genoeg om het zich te herinneren: hij was de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden
05:48
and he resignedontslag in disgraceschande when this youngjong RepublicanRepublikeinse namedgenaamd NewtNewt GingrichGingrich
93
333000
4000
en hij trad eerloos af toen de jonge Republikein Newt Gingrich
05:52
foundgevonden out about a shadyschaduwrijke bookboek dealtransactie he had donegedaan.
94
337000
3000
achter een schimmige weddenschap kwam die hij gemaakt had.
05:55
He lostde weg kwijt everything. The mostmeest powerfulkrachtig DemocratDemocraat in the countryland,
95
340000
2000
Hij verloor alles. De meest machtige Democraat van het land,
05:57
he lostde weg kwijt everything.
96
342000
1000
hij verloor alles.
05:58
He lostde weg kwijt his moneygeld; he lostde weg kwijt his powermacht.
97
343000
3000
Hij verloor zijn geld, hij verloor zijn macht.
06:01
What does he have to say all these yearsjaar laterlater about it?
98
346000
2000
Wat heeft hij er al die jaren later over te zeggen?
06:03
"I am so much better off physicallyfysiek, financiallyfinancieel, mentallymentaal
99
348000
3000
"Ik ben zo veel beter af, fysiek, financieel, emotioneel en geestelijk gezien,
06:06
and in almostbijna everyelk other way."
100
351000
2000
en op bijna elke andere manier."
06:08
What other way would there be to be better off?
101
353000
2000
Op welke andere manier kan je nog beter af zijn?
06:10
VegetablyVegetably? MinerallyMinerally? AnimallyAnimally? He's prettymooi much coveredbedekt them there.
102
355000
4000
Plantaardig? Mineraal? Dierlijk? Hij heeft ze wel zo goed als allemaal benoemd volgens mij.
06:14
MoreeseMoreese BickhamBickham is somebodyiemand you've never heardgehoord of.
103
359000
2000
Moreese Bickham is iemand van wie je nog nooit hebt gehoord.
06:16
MoreeseMoreese BickhamBickham uttereduitgesproken these wordstekst uponop beingwezen releasedvrijgelaten.
104
361000
4000
Moreese Bickham sprak deze woorden bij zijn vrijlating.
06:20
He was 78 yearsjaar oldoud. He spentdoorgebracht 37 yearsjaar
105
365000
2430
Hij was 78 jaar oud. Hij zat 37 jaar
in een Staatsgevangenis van Louisiana voor een misdrijf dat hij niet had gepleegd.
06:22
in a LouisianaLouisiana StateStaat PenitentiaryPenitentiary
for a crimemisdrijf he didn't commitplegen.
106
367430
2790
Hij werd uiteindelijk vrijgesproken
06:25
[He was ultimatelytenslotte
107
370220
1780
06:27
releasedvrijgelaten for good behaviorgedrag
halfwayhalverwege throughdoor his sentencezin.]
108
372000
3000
op 78-jarige leeftijd, door het gebruik van DNA-bewijs.
06:30
And what did he have to say about his experienceervaring?
109
375000
2000
En wat had hij te zeggen over zijn ervaring?
06:32
"I don't have one minute'sminuut regretspijt. It was a gloriousglorieuze experienceervaring."
110
377000
2000
"Ik heb geen seconde spijt. Het was een glorieuze ervaring."
06:34
GloriousGlorieuze! This guy is not sayinggezegde,
111
379000
2000
Glorieus! Deze man zegt niet,
06:36
"Well, you know, there were some niceleuk guys. They had a gymsportschool."
112
381000
2000
"Nou, weet je, een paar kerels waren best aardig. Ze hadden een fitnessruimte."
06:38
It's "gloriousglorieuze,"
113
383000
1000
Het is "glorieus",
06:39
a wordwoord we usuallydoorgaans reservereserveren for something like a religiousreligieus experienceervaring.
114
384000
4000
een woord dat we normaliter voorbehouden aan religieuze ervaringen en dergelijke.
06:43
HarryHarry S. LangermanLangerman uttereduitgesproken these wordstekst, and he's somebodyiemand you mightmacht have knownbekend
115
388000
4000
Harry S. Langerman heeft dit gezegd, en hij is iemand die je gekend had kunnen hebben,
06:47
but didn't, because in 1949 he readlezen a little articleartikel in the paperpapier
116
392000
3000
maar je kent hem niet, want in 1949 las hij in een klein krantenartikel
06:50
about a hamburgerHamburger standstand ownedIn Bezit by these two brothersbroers namedgenaamd McDonaldsMcDonalds.
117
395000
4000
over een hamburgertent in het bezit van twee broers genaamd McDonalds.
06:54
And he thought, "That's a really neatnetjes ideaidee!"
118
399000
2000
Hij dacht: "Dat is echt een heel goed idee!"
06:56
So he wentgegaan to find them. They said,
119
401000
2000
Dus hij zocht ze op. Ze zeiden:
06:58
"We can give you a franchisestemrecht on this for 3,000 bucksbucks."
120
403000
2000
"We kunnen je het idee in franchise geven voor 3000 dollar."
07:00
HarryHarry wentgegaan back to NewNieuw YorkYork, askedgevraagd his brotherbroer who'swie is an investmentinvestering bankerbankier
121
405000
4000
Harry ging terug naar New York, vroeg zijn broer, een zakenbankier,
07:04
to loanlening him the 3,000 dollarsdollars,
122
409000
1000
om hem de 3000 dollar te lenen,
07:05
and his brother'sBrother's immortalonsterfelijk wordstekst were,
123
410000
2000
en zijn broers onsterfelijke woorden waren:
07:07
"You idiotidioot, nobodyniemand eatseet hamburgershamburgers."
124
412000
1000
"Idioot, niemand eet hamburgers."
07:08
He wouldn'tzou het niet lendlenen him the moneygeld, and of courseCursus sixzes monthsmaanden laterlater
125
413000
3000
Hij wilde hem het geld niet lenen, en zes maanden later
07:11
RayRay CrocKrokodil had exactlyprecies the samedezelfde ideaidee.
126
416000
2000
had Ray Croc natuurlijk precies hetzelfde idee.
07:13
It turnsbochten out people do eateten hamburgershamburgers,
127
418000
2000
Het bleek dat mensen wel hamburgers eten,
07:15
and RayRay CrocKrokodil, for a while, becamewerd the richestrijkste man in AmericaAmerika.
128
420000
4000
en Ray Croc werd, voor een tijdje, de rijkste man van Amerika.
07:20
And then finallyTenslotte -- you know, the bestbeste of all possiblemogelijk worldswerelden --
129
425000
2000
En dan tenslotte -- je weet, het beste van alle mogelijke werelden --
07:22
some of you recognizeherken this youngjong photofoto of PetePete BestBeste,
130
427000
5000
herkennen sommigen van jullie deze foto van een jonge Pete Best.
07:27
who was the originalorigineel drummerdrummer for the BeatlesBeatles,
131
432000
2000
Hij was de oorspronkelijke drummer van de Beatles,
07:29
untiltot they, you know, sentverzonden him out on an errandzakelijk and snucksnuck away
132
434000
3000
totdat ze hem om een boodschap stuurden en wegslopen
07:32
and pickeduitgekozen up RingoRingo on a tourtour.
133
437000
3000
en Ringo oppikten tijdens een tournee.
07:35
Well, in 1994, when PetePete BestBeste was interviewedgeïnterviewd
134
440000
2000
In 1994 toen Pete Best werd geïnterviewd
07:37
-- yes, he's still a drummerdrummer; yes, he's a studiostudio musicianmusicus --
135
442000
3000
-- ja, hij is nog steeds drummer; ja, hij is studiomuzikant --
07:40
he had this to say: "I'm happiergelukkiger than I would have been with the BeatlesBeatles."
136
445000
3000
had hij dit te zeggen: "Ik ben gelukkiger dan ik zou zijn geweest met de Beatles."
07:43
Okay. There's something importantbelangrijk to be learnedgeleerd from these people,
137
448000
3000
Er is iets belangrijks dat we kunnen leren van deze mensen,
07:46
and it is the secretgeheim of happinessgeluk.
138
451000
2000
en dat is het geheim van geluk.
07:48
Here it is, finallyTenslotte to be revealedonthuld.
139
453000
2000
Hier is het, om eindelijk ontrafeld te worden.
07:50
First: accruetoenemen wealthrijkdom, powermacht, and prestigeprestige,
140
455000
3000
Ten eerste: word rijk, machtig en krijg veel aanzien,
07:53
then loseverliezen it. (LaughterGelach)
141
458000
3000
en verlies het dan. (Gelach)
07:56
SecondTweede: spendbesteden as much of your life in prisongevangenis as you possiblymogelijk can.
142
461000
3000
Ten tweede: verblijf een zo lang mogelijk gedeelte van je leven in de gevangenis.
07:59
(LaughterGelach) ThirdDerde: make somebodyiemand elseanders really, really richrijk. (LaughterGelach)
143
464000
5000
(Gelach) Ten derde: maak iemand anders heel, heel erg rijk. (Gelach)
08:04
And finallyTenslotte: never ever jointoetreden the BeatlesBeatles. (LaughterGelach)
144
469000
4000
En tenslotte: ga nooit, maar dan ook nooit bij de Beatles.
08:08
OK. Now I, like ZeZe FrankFrank, can predictvoorspellen your nextvolgende thought,
145
473000
5000
Nu kan ik, zoals Ze Frank, je volgende gedachte voorspellen,
08:13
whichwelke is, "Yeah, right." Because when
146
478000
2000
namelijk: "Ja, tuurlijk." Want wanneer
08:15
people synthesizesynthetiseren happinessgeluk, as these gentlemenmijne heren seemlijken to have donegedaan,
147
480000
4000
mensen geluk creëren, zoals deze heren lijken te hebben gedaan,
08:19
we all smileglimlach at them, but we kindsoort of rollrollen our eyesogen and say,
148
484000
4000
glimlachen we naar hen, maar we kijken bedenkelijk en zeggen:
08:23
"Yeah right, you never really wanted the jobbaan."
149
488000
3000
"Ja tuurlijk, je wilde eigenlijk nooit echt die baan."
08:26
"Oh yeah, right. You really didn't
150
491000
1000
"Oh ja natuurlijk. Je had toch niet
08:27
have that much in commongemeenschappelijk with her,
151
492000
3000
zo veel gemeen met haar,
08:30
and you figuredbedacht that out just about the time
152
495000
2000
en je kwam daar precies achter op het moment
08:32
she threwwierp the engagementverloving ringring in your facegezicht."
153
497000
2000
dat ze de verlovingsring in je gezicht smeet."
08:34
We smirkgrijns because we believe that syntheticsynthetisch happinessgeluk
154
499000
4000
We glimlachen omdat we geloven dat zelf gecreëerd geluk
08:38
is not of the samedezelfde qualitykwaliteit as what we mightmacht call "naturalnatuurlijk happinessgeluk."
155
503000
3000
niet van dezelfde kwaliteit is als dat wat we natuurlijk geluk kunnen noemen.
08:41
What are these termstermen?
156
506000
1000
Wat betekenen deze termen?
08:42
NaturalNatuurlijke happinessgeluk is what we get when we get what we wanted,
157
507000
4000
Natuurlijk geluk is dat wat we krijgen als we krijgen wat we wilden,
08:46
and syntheticsynthetisch happinessgeluk is what we make when we don't get what we wanted.
158
511000
5000
en gecreëerd geluk is wat we maken als we niet krijgen wat we wilden.
08:51
And in our societymaatschappij, we have a strongsterk beliefgeloof
159
516000
3000
In onze maatschappij geloven we heel sterk
08:54
that syntheticsynthetisch happinessgeluk is of an inferiorinferieur kindsoort.
160
519000
3000
dat gecreëerd geluk inferieur is.
08:57
Why do we have that beliefgeloof?
161
522000
2000
Waarom geloven we dit?
08:59
Well, it's very simpleeenvoudig. What kindsoort of economiceconomisch enginemotor
162
524000
4000
Het is heel simpel. Welke economische motor
09:03
would keep churningkarnen
163
528000
1000
zou blijven draaien
09:04
if we believedgeloofde that not gettingkrijgen what we want could make us just as happygelukkig as gettingkrijgen it?
164
529000
6000
als we geloofden dat niet krijgen wat we willen, ons even gelukkig maakt als het wel krijgen?
09:10
With all apologiesexcuses to my friendvriend MatthieuMatthieu RicardRicard,
165
535000
4000
Met mijn excuses aan mijn vriend Matthieu Ricard,
09:14
a shoppinghet winkelen mallwinkelcentrum fullvol of ZenZen monksmonniken
166
539000
2000
een winkelcentrum vol met zen-monniken
09:16
is not going to be particularlyvooral profitablewinstgevend
167
541000
2000
zal niet echt winstgevend zijn
09:18
because they don't want stuffspul enoughgenoeg.
168
543000
4000
omdat ze niet graag genoeg dingen willen hebben.
09:22
I want to suggestsuggereren to you that syntheticsynthetisch happinessgeluk
169
547000
3000
Ik wil beweren dat gecreëerd geluk
09:25
is everyelk bitbeetje as realecht and enduringblijvende
170
550000
3000
net zo realistisch en duurzaam is
09:28
as the kindsoort of happinessgeluk you stumblestruikelen uponop
171
553000
3000
als het type geluk dat je krijgt
09:31
when you get exactlyprecies what you were aimingdie gericht zijn for.
172
556000
3000
wanneer je precies dat krijgt wat je wilde.
09:34
Now, I'm a scientistwetenschapper, so I'm going to do this not with rhetoricretoriek,
173
559000
1000
Nu, ik ben wetenschapper, dus ik ga dit niet met retoriek doen,
09:35
but by marinatingmarineren you in a little bitbeetje of datagegevens.
174
560000
2000
maar door je in een paar gegevens te laten marineren.
09:38
Let me first showtonen you an experimentalexperimenteel paradigmparadigma that is used
175
563000
2000
Laat me je eerst een experimenteel paradigma tonen dat is toegepast
09:40
to demonstratetonen the synthesissynthese of happinessgeluk
176
565000
4000
om de synthese van geluk te demonstreren
09:44
amongtussen regularregelmatig oldoud folksmensen. And this isn't minede mijne.
177
569000
2000
onder gewone oude mensen. En dit is niet van mij.
09:46
This is a 50-year-old-jaar oud paradigmparadigma calledriep the "freegratis choicekeuze paradigmparadigma."
178
571000
3000
Dit is een 50-jaar oud paradigma dat het 'vrije keuze'-paradigma heet.
09:49
It's very simpleeenvoudig.
179
574000
2000
Het is erg simpel.
09:51
You bringbrengen in, say, sixzes objectsvoorwerpen,
180
576000
3000
Je introduceert 6 objecten,
09:54
and you askvragen a subjectonderwerpen to rankrang them from the mostmeest to the leastminst likedvond.
181
579000
2000
en je vraagt een proefpersoon om ze te rangschikken van de meest naar minst gewaardeerde.
09:56
In this casegeval, because the experimentexperiment I'm going to tell you about usestoepassingen them,
182
581000
3000
In dit geval, omdat het experiment waarover ik je ga vertellen ze gebruikt,
09:59
these are MonetMonet printsprints.
183
584000
2000
zijn het posters van Monet.
10:01
So, everybodyiedereen can rankrang these MonetMonet printsprints
184
586000
2000
Iedereen kan deze Monetposters rangschikken
10:03
from the one they like the mostmeest, to the one they like the leastminst.
185
588000
2000
van degene die ze het mooist vinden, tot degene die ze het minst mooi vinden.
10:05
Now we give you a choicekeuze:
186
590000
2000
Nu geven we je een keuze:
10:07
"We happengebeuren to have some extraextra printsprints in the closetkast.
187
592000
3000
"We hebben toevallig een paar extra drukken in de kast liggen.
10:10
We're going to give you one as your prizeprijs to take home.
188
595000
2000
We zullen je er een aan je meegeven als jouw trofee voor thuis.
10:12
We happengebeuren to have numberaantal threedrie and numberaantal fourvier,"
189
597000
3000
We hebben toevallig nummer 3 en 4."
10:15
we tell the subjectonderwerpen. This is a bitbeetje of a difficultmoeilijk choicekeuze,
190
600000
3000
Dit zeggen we tegen de proefpersoon. Dit is een beetje een moeilijke keuze,
10:18
because neithernoch one is preferredvoorkeur stronglysterk to the other,
191
603000
3000
omdat je er niet een veel mooier vindt dan de ander,
10:21
but naturallyvan nature, people tendde neiging hebben to pickplukken numberaantal threedrie
192
606000
3000
maar natuurlijk, mensen hebben de neiging om nummer 3 te kiezen
10:24
because they likedvond it a little better than numberaantal fourvier.
193
609000
2000
omdat ze die een beetje beter waardeerden dan nummer 4.
10:27
SometimeErgens laterlater -- it could be 15 minutesnotulen; it could be 15 daysdagen --
194
612000
3000
Enige tijd later -- het kan 15 minuten zijn, het kan 15 dagen zijn --
10:30
the samedezelfde stimuliprikkels are put before the subjectonderwerpen,
195
615000
3000
worden dezelfde posters aan de proefpersoon voorgelegd,
10:33
and the subjectonderwerpen is askedgevraagd to re-rankopnieuw rangschikken the stimuliprikkels.
196
618000
2000
en de proefpersoon wordt gevraagd de posters opnieuw te rangschikken.
10:35
"Tell us how much you like them now."
197
620000
2000
"Vertel ons hoeveel je ze nu waardeert."
10:37
What happensgebeurt? Watch as happinessgeluk is synthesizedgesynthetiseerd.
198
622000
3000
Wat gebeurt er? Kijk hoe geluk wordt gecreëerd.
10:40
This is the resultresultaat that has been replicatedgerepliceerd over and over again.
199
625000
4000
Dit resultaat wordt keer op keer behaald.
10:44
You're watchingkijken happinessgeluk be synthesizedgesynthetiseerd.
200
629000
1000
Je ziet hoe geluk gecreëerd wordt.
10:45
Would you like to see it again? HappinessGeluk!
201
630000
5000
Wil je het nog een keer zien? Geluk!
10:50
"The one I got is really better than I thought!
202
635000
2000
Degene die ik kreeg is veel beter dan dat ik dacht!
10:52
That other one I didn't get suckszuigt!"
203
637000
2000
Die andere die ik niet kreeg is klote!"
10:54
(LaughterGelach) That's the synthesissynthese of happinessgeluk.
204
639000
2000
(Gelach) Zo wordt geluk gecreëerd.
10:56
Now what's the right responseantwoord to that? "Yeah, right!"
205
641000
6000
En wat is de correcte reactie daarop? "Ja, tuurlijk!"
11:02
Now, here'shier is the experimentexperiment we did,
206
647000
3000
Nou, hier is het experiment dat wij gedaan hebben,
11:05
and I would hopehoop this is going to convinceovertuigen you that
207
650000
1000
en ik hoop dat dit je gaat overtuigen dat
11:06
"Yeah, right!" was not the right responseantwoord.
208
651000
3000
"Ja, tuurlijk!" niet de correcte reactie was.
11:09
We did this experimentexperiment with a groupgroep of patientspatiënten
209
654000
2000
We hebben dit experiment met een groep patiënten gedaan
11:11
who had anterogradeanterograde amnesiageheugenverlies. These are hospitalizedhet ziekenhuis patientspatiënten.
210
656000
3000
die leden aan anterograad geheugenverlies. Ze zijn opgenomen.
11:14
MostDe meeste of them have Korsakoff'sKorsakoff van syndromesyndroom,
211
659000
2000
De meesten van hen hebben het syndroom van Korsakoff,
11:16
a polyneuriticpolyneuritic psychosispsychose that -- they drankdronken way too much,
212
661000
5000
een polyneuritische psychose die -- ze dronken veel te veel,
11:21
and they can't make newnieuwe memoriesherinneringen.
213
666000
2000
en ze kunnen geen nieuwe herinneringen aanmaken.
11:23
OK? They rememberonthouden theirhun childhoodkinderjaren, but if you walklopen in and introducevoorstellen yourselfjezelf,
214
668000
4000
Ze herinneren zich hun kindertijd, maar als je naar binnen loopt en jezelf voorstelt,
11:27
and then leavehet verlof the roomkamer,
215
672000
1000
en dan de kamer verlaat,
11:28
when you come back, they don't know who you are.
216
673000
2000
weten ze niet wie je ben als je weer terug komt.
11:31
We tooknam our MonetMonet printsprints to the hospitalziekenhuis.
217
676000
3000
We namen onze Monet posters mee naar het ziekenhuis.
11:34
And we askedgevraagd these patientspatiënten to rankrang them
218
679000
4000
We vroegen deze patiënten om ze te rangschikken
11:38
from the one they likedvond the mostmeest to the one they likedvond the leastminst.
219
683000
3000
van degene die ze het meest waarderen, tot degene die ze het minst waarderen.
11:41
We then gavegaf them the choicekeuze betweentussen numberaantal threedrie and numberaantal fourvier.
220
686000
4000
We gaven ze daarna de keuze tussen nummer 3 en 4.
11:45
Like everybodyiedereen elseanders, they said,
221
690000
2000
Net zoals alle anderen zeiden ze
11:47
"GeeGee, thanksbedankt DocDoc! That's great! I could use a newnieuwe printafdrukken.
222
692000
2000
"Hé, bedankt dokter! Dat is fantastisch! Ik kan wel een nieuw plaatje gebruiken.
11:49
I'll take numberaantal threedrie."
223
694000
2000
Ik neem nummer drie."
11:51
We explaineduitgelegd we would have numberaantal threedrie mailedgemaild to them.
224
696000
4000
We legden ze uit dat nummer drie met de post zou worden toegestuurd.
11:55
We gatheredverzamelde up our materialsmaterialen and we wentgegaan out of the roomkamer,
225
700000
3000
We pakten onze biezen en verlieten de kamer,
11:58
and countedgeteld to a halfvoor de helft houruur.
226
703000
2000
en telden tot een half uur.
12:00
Back into the roomkamer, we say, "HiHallo, we're back."
227
705000
3000
Terug in de kamer zeiden we: "Hoi, we zijn terug."
12:03
The patientspatiënten, blesszegenen them, say, "AhAh, DocDoc, I'm sorry,
228
708000
4000
De patiënten, alle goeds voor hen, zeiden, "Oh dokter, het spijt me,
12:07
I've got a memorygeheugen problemprobleem; that's why I'm here.
229
712000
2000
ik heb een geheugenprobleem, daarom ben ik hier ook.
12:09
If I've metleerde kennen you before, I don't rememberonthouden."
230
714000
2000
Als ik je al eerder hebt ontmoet, kan ik het me niet herinneren."
12:11
"Really, JimJim, you don't rememberonthouden? I was just here with the MonetMonet printsprints?"
231
716000
3000
"Echt waar Jim, weet je het niet meer? Ik was hier zojuist met de Monet posters?"
12:14
"Sorry, DocDoc, I just don't have a clueaanwijzing."
232
719000
3000
"Sorry dokter, ik heb echt geen idee."
12:17
"No problemprobleem, JimJim. All I want you to do is rankrang these for me
233
722000
3000
"Geen probleem Jim. Het enige dat ik van je vraag is dat je deze rangschikt
12:20
from the one you like the mostmeest to the one you like the leastminst."
234
725000
5000
van degene die je het meest waardeert, tot degene die je het minst waardeert."
12:25
What do they do? Well, let's first checkcontroleren and make sure
235
730000
2000
Wat doen ze? Nou, laat me eerst controleren en bevestigen dat
12:27
they're really amnesiacAmnesiac. We askvragen these
236
732000
2000
ze echt geheugenverlies hebben. We vroegen deze
12:29
amnesiacAmnesiac patientspatiënten to tell us whichwelke one they owneigen,
237
734000
4000
patiënten met geheugenverlies om ons te vertellen welke in hun bezit is,
12:33
whichwelke one they chosekoos last time, whichwelke one is theirshunne.
238
738000
3000
welke ze de afgelopen keer hadden gekozen, welke van hen is.
12:36
And what we find is amnesiacAmnesiac patientspatiënten just guessraden.
239
741000
4000
Het bleek dat patiënten met geheugenverlies gewoon gokken.
12:40
These are normalnormaal controlscontrols, where if I did this with you,
240
745000
2000
Dit zijn reguliere controles, wanneer ik dit met jullie zou doen,
12:42
all of you would know whichwelke printafdrukken you chosekoos.
241
747000
2000
dan zouden jullie allemaal weten welke afdruk jullie moeten kiezen.
12:44
But if I do this with amnesiacAmnesiac patientspatiënten,
242
749000
2000
Maar als ik dit doe met patiënten met geheugenverlies,
12:46
they don't have a clueaanwijzing. They can't pickplukken theirhun printafdrukken out of a lineupline-up.
243
751000
6000
dan hebben ze geen idee. Ze kunnen hun poster niet uit het rijtje pikken.
12:52
Here'sHier is what normalnormaal controlscontrols do: they synthesizesynthetiseren happinessgeluk.
244
757000
4000
Dit is wat normale controles doen: ze creëren geluk.
12:56
Right? This is the changeverandering in likingsmaak scorepartituur,
245
761000
2000
Dit is de verschuiving in waarderingscijfer,
12:58
the changeverandering from the first time they rankedgerangschikt to the secondtweede time they rankedgerangschikt.
246
763000
3000
de verschuiving van de eerste keer waarderen ten opzichte van de tweede keer.
13:01
NormalNormaal controlscontrols showtonen
247
766000
1000
Reguliere controles tonen
13:02
-- that was the magicmagie I showedtoonden you;
248
767000
2000
-- dat was de magie die ik jullie toonde,
13:04
now I'm showingtonen it to you in graphicalgrafische formformulier --
249
769000
3000
nou toon ik het jullie in grafische vorm --
13:07
"The one I owneigen is better than I thought. The one I didn't owneigen,
250
772000
3000
"Degene die ik bezit is beter dan ik dacht. Degene die ik niet bezit,
13:10
the one I left behindachter, is not as good as I thought."
251
775000
3000
degene die ik achterliet, is niet zo goed als ik dacht."
13:13
AmnesiacsAmnesiacs do exactlyprecies the samedezelfde thing. Think about this resultresultaat.
252
778000
5000
Patiënten met geheugenverlies doen precies hetzelfde. Denk eens na over dit resultaat.
13:18
These people like better the one they owneigen,
253
783000
3000
Deze mensen waarderen datgene dat ze bezitten meer,
13:21
but they don't know they owneigen it.
254
786000
3000
maar ze weten niet dat ze het bezitten.
13:25
"Yeah, right" is not the right responseantwoord!
255
790000
3000
"Ja, tuurlijk" is niet de juiste reactie!
13:29
What these people did when they synthesizedgesynthetiseerd happinessgeluk
256
794000
3000
Wat deze mensen deden toen ze geluk creëerden,
13:32
is they really, trulywerkelijk changedveranderd
257
797000
3000
is dat ze wis en waarachtig
13:35
theirhun affectiveaffectieve, hedonichedonistische, aestheticaesthetisch reactionsreacties to that posterposter.
258
800000
5000
hun affectieve, hedonistische, esthetische reacties op de afdruk veranderden.
13:40
They're not just sayinggezegde it because they owneigen it,
259
805000
3000
Ze zeggen het niet alleen maar omdat ze het bezitten,
13:43
because they don't know they owneigen it.
260
808000
3000
want ze weten niet dat ze het bezitten.
13:47
Now, when psychologistspsychologen showtonen you barsbars,
261
812000
3000
Nu, als psychologen je grafieken laten zien,
13:50
you know that they are showingtonen you averagesgemiddelden of lots of people.
262
815000
3000
dan weet je dat ze gemiddelden van vele mensen tonen.
13:53
And yetnog, all of us have this psychologicalpsychologisch immuneimmuun systemsysteem,
263
818000
4000
En toch, heeft iedereen dit psychologische immuunsysteem.
13:57
this capacitycapaciteit to synthesizesynthetiseren happinessgeluk,
264
822000
2000
dit vermogen tot het creëren van geluk,
13:59
but some of us do this tricktruc better than othersanderen.
265
824000
3000
maar sommigen zijn beter in deze truc dan anderen.
14:02
And some situationssituaties allowtoestaan anybodyiemand to do it more effectivelyeffectief
266
827000
4000
Sommige situaties geven meer ruimte om dit effectief te doen
14:06
than other situationssituaties do.
267
831000
3000
dan andere situaties.
14:10
It turnsbochten out that freedomvrijheid
268
835000
4000
Het blijkt dat vrijheid
14:14
-- the abilityvermogen to make up your mindgeest and changeverandering your mindgeest --
269
839000
3000
-- de mogelijkheid om zelf te kiezen en van gedachte te veranderen --
14:17
is the friendvriend of naturalnatuurlijk happinessgeluk, because it allowstoestaat you to chooseKiezen
270
842000
3000
de vriend is van natuurlijk geluk, omdat het je de mogelijkheid geeft om te kiezen
14:20
amongtussen all those deliciousheerlijke futuresFutures and find the one that you would mostmeest enjoygenieten.
271
845000
5000
tussen al die prachtige toekomsten en diegene te vinden die je het liefste wilt.
14:25
But freedomvrijheid to chooseKiezen
272
850000
2000
Maar vrijheid om te kiezen
14:27
-- to changeverandering and make up your mindgeest -- is the enemyvijand of syntheticsynthetisch happinessgeluk.
273
852000
4000
-- om je mening bij te stellen en zelf te kiezen -- is de vijand van gecreëerd geluk.
14:31
And I'm going to showtonen you why.
274
856000
2000
En ik ga jullie laten zien waarom.
14:33
DilbertDilbert alreadynu al knowsweet, of courseCursus.
275
858000
1000
Dilbert weet het natuurlijk al.
14:34
You're readinglezing the cartoonspotprent as I'm talkingpratend.
276
859000
2000
Jullie lezen de strip terwijl ik praat.
14:36
"Dogbert'sDogbert van techtech supportondersteuning. How maymei I abusemisbruik you?"
277
861000
2000
"Dogbert's technische ondersteuning. Hoe mag ik u misbruiken?"
14:38
"My printerprinter printsprints a blankblanco pagepagina after everyelk documentdocument."
278
863000
3000
"Mijn printer print een leeg vel na elk document."
14:41
"Why would you complainklagen about gettingkrijgen freegratis paperpapier?"
279
866000
2000
"Waarom zou u klagen over het krijgen van gratis papier?"
14:43
"FreeGratis? Aren'tBen niet you just givinggeven me my owneigen paperpapier?"
280
868000
2000
"Gratis? Geef je me niet gewoon mijn eigen papier?"
14:45
"EgadEgad, man! Look at the qualitykwaliteit of the freegratis paperpapier
281
870000
2000
"Hmmm, joh! Kijk naar de kwaliteit van het gratis papier
14:47
comparedvergeleken to your lousyberoerd regularregelmatig paperpapier!
282
872000
1000
vergeleken met je eigen slechte normale papier!
14:48
Only a fooldwaas or a liarleugenaar would say that they look the samedezelfde!"
283
873000
3000
Alleen een sul of een leugenaar zou zeggen dat ze er hetzelfde uit zien!"
14:51
"AhAh! Now that you mentionnoemen it, it does seemlijken a little silkierbalk!"
284
876000
3000
"Ah! Nu je het zegt, het lijkt inderdaad iets meer zijde-achtig!"
14:54
"What are you doing?"
285
879000
2000
"Wat doe je?"
14:56
"I'm helpinghelpen people acceptaccepteren the things they cannotkan niet changeverandering." IndeedInderdaad.
286
881000
3000
"Ik help mensen dingen te accepteren die ze niet kunnen veranderen." Inderdaad.
14:59
The psychologicalpsychologisch immuneimmuun systemsysteem workswerken bestbeste
287
884000
3000
Het psychologische immuunsysteem werkt het best
15:02
when we are totallyhelemaal stuckgeplakt, when we are trappedgevangen.
288
887000
4000
wanneer we totaal vast zitten, als we in de val zitten.
15:06
This is the differenceverschil betweentussen datingdating and marriagehuwelijk, right?
289
891000
2000
Dit is het verschil tussen een afspraakje en getrouwd zijn, toch?
15:08
I mean, you go out on a datedatum with a guy,
290
893000
2000
Ik bedoel, wanneer je een afspraakje hebt met een kerel,
15:10
and he picksPicks his noseneus-; you don't go out on anothereen ander datedatum.
291
895000
2000
en hij peutert in zijn neus, dan ga je geen tweede keer op stap.
15:12
You're marriedgetrouwd to a guy and he picksPicks his noseneus-?
292
897000
2000
En als je getrouwd bent met een man en hij peutert in zijn neus?
15:14
Yeah, he has a hearthart- of goldgoud;
293
899000
1000
Ach, hij heeft een hart van goud,
15:15
don't touchaanraken the fruitcakeFruitcake. Right? (LaughterGelach)
294
900000
2000
kom niet aan de bruidstaart! Toch? (Gelach)
15:17
You find a way to be happygelukkig with what's happenedgebeurd.
295
902000
4000
Je vindt een manier om gelukkig te zijn met wat er is gebeurd.
15:21
Now what I want to showtonen you is that
296
906000
3000
Wat ik je wil laten zien, is dat
15:24
people don't know this about themselveszich,
297
909000
3000
mensen dit niet over zichzelf weten,
15:27
and not knowingwetende this can work to our supremeopperst disadvantagenadeel.
298
912000
3000
en omdat we dit niet weten kan het uitermate sterk in ons nadeel werken.
15:30
Here'sHier is an experimentexperiment we did at HarvardHarvard.
299
915000
2000
Hier is een experiment dat we in Harvard hebben gedaan.
15:32
We createdaangemaakt a photographyfotografie courseCursus, a black-and-whitezwart en wit photographyfotografie courseCursus,
300
917000
3000
We creërden een cursus zwart-wit-fotografie,
15:35
and we allowedtoegestaan studentsstudenten to come in and learnleren how to use a darkroomDarkroom.
301
920000
3000
en we leerden studenten hoe ze een donkere kamer konden gebruiken.
15:39
So we gavegaf them camerascamera's; they wentgegaan around campuscampus;
302
924000
2000
Eerst gaven we ze camera's. Zij liepen rond op de campus,
15:41
they tooknam 12 picturesafbeeldingen of theirhun favoritefavoriete professorsprofessoren and theirhun dormslaapzaal roomkamer and theirhun doghond,
303
926000
5000
ze schoten 12 foto's van hun favoriete hoogleraar en hun studentenkamer en hun hond,
15:46
and all the other things they wanted to have HarvardHarvard memoriesherinneringen of.
304
931000
2000
en alle andere dingen waaraan ze herinneringen van Harvard wilde hebben.
15:48
They bringbrengen us the cameracamera; we make up a contactcontact sheetvel;
305
933000
3000
Ze brachten ons de camera. Wij maakten een proefafdruk.
15:51
they figurefiguur out whichwelke are the two bestbeste picturesafbeeldingen;
306
936000
2000
Zij kozen welke twee foto's de beste waren.
15:53
and we now spendbesteden sixzes hoursuur teachingonderwijs them about darkroomsdarkrooms.
307
938000
2000
We gebruikten 6 uur om hun alles over doka's te leren.
15:55
And they blowblazen two of them up,
308
940000
2000
Zij vergrootten 2 van de foto's.
15:57
and they have two gorgeousprachtig eight-by-acht-door-10 glossiesglossies of
309
942000
2000
Ze hebben twee prachtige 20 bij 25 hoogglanzende foto's van
15:59
meaningfulbelangrijk things to them, and we say,
310
944000
2000
dingen die veel voor hun betekenen, en wij zeggen:
16:01
"WhichDie one would you like to give up?"
311
946000
3000
"Welke wil je aan ons geven?"
16:04
They say, "I have to give one up?"
312
949000
1000
Zij zeggen: "Moet ik er eentje weggeven?"
16:05
"Oh, yes. We need one as evidencebewijsmateriaal of the classklasse projectproject.
313
950000
3000
"Oh, ja. We hebben er eentje nodig als bewijs voor het studieproject.
16:08
So you have to give me one. You have to make a choicekeuze.
314
953000
3000
Dus je moet me er eentje geven. Je moet een keuze maken.
16:11
You get to keep one, and I get to keep one."
315
956000
3000
Jij mag er eentje houden, en ik krijg er een om te bewaren."
16:14
Now, there are two conditionsvoorwaarden in this experimentexperiment.
316
959000
3000
Nu zijn er 2 varianten bij dit experiment.
16:17
In one casegeval, the studentsstudenten are told, "But you know,
317
962000
3000
Bij een deel werden de student verteld: "Maar weet je,
16:20
if you want to changeverandering your mindgeest, I'll always have the other one here,
318
965000
3000
als je van gedachten verandert, dan heb ik hier altijd nog de andere,
16:23
and in the nextvolgende fourvier daysdagen, before I actuallywerkelijk mailmail it to headquartershoofdkwartier,
319
968000
4000
en in de aankomende 4 dagen, voordat ik het daadwerkelijk naar het hoofdkwartier verstuur,
16:27
I'll be gladblij to" -- (LaughterGelach) -- yeah, "headquartershoofdkwartier" --
320
972000
3000
dan kun je altijd" -- (Gelach) -- ja, "hoofdkwartier" --
16:30
"I'll be gladblij to swapswap it out with you. In factfeit,
321
975000
3000
"dan kun je altijd nog omruilen. Sterker nog,
16:33
I'll come to your dormslaapzaal roomkamer and give
322
978000
1000
ik zal naar je studentenkamer gaan en het je geven
16:34
-- just give me an emaile-mail. Better yetnog, I'll checkcontroleren with you.
323
979000
3000
-- stuur me gewoon een email. Beter nog, ik zal contact opnemen met jou.
16:37
You ever want to changeverandering your mindgeest, it's totallyhelemaal returnableGewaarborgde verpakking."
324
982000
3000
Als je ooit van gedachten verandert, het is 100% omwisselbaar."
16:40
The other halfvoor de helft of the studentsstudenten are told exactlyprecies the oppositetegenover:
325
985000
3000
De andere helft van de studenten krijgt precies het tegenovergestelde te horen:
16:43
"Make your choicekeuze. And by the way,
326
988000
2000
"Maak een keuze. En trouwens,
16:45
the mailmail is going out, goshJeetje, in two minutesnotulen, to EnglandEngeland.
327
990000
3000
de post gaat zo weg, tjonge, al over twee minuten, naar Engeland.
16:48
Your pictureafbeelding will be wingingWinging its way over the AtlanticAtlantische.
328
993000
2000
Jouw foto zal over de Atlantische oceaan vliegen.
16:50
You will never see it again."
329
995000
2000
Je zult ze nooit meer zien."
16:52
Now, halfvoor de helft of the studentsstudenten in eachelk of these conditionsvoorwaarden
330
997000
3000
De helft van de studenten in elk van deze groepen
16:55
are askedgevraagd to make predictionsvoorspellingen about how much
331
1000000
2000
wordt gevraagd om een voorspelling te maken over in hoeverre
16:57
they're going to come to like the pictureafbeelding that they keep
332
1002000
3000
ze de foto die ze behouden, zullen gaan waarderen
17:00
and the pictureafbeelding they leavehet verlof behindachter.
333
1005000
2000
en ook van de foto die ze achterlaten.
17:02
Other studentsstudenten are just sentverzonden back to theirhun little dormslaapzaal roomskamers
334
1007000
3000
Andere studenten worden gewoon naar hun kleine studentenkamers teruggestuurd.
17:05
and they are measuredafgemeten over the nextvolgende threedrie to sixzes daysdagen
335
1010000
5000
Er wordt na drie tot zes dagen gevraagd
17:10
on theirhun likingsmaak, satisfactiontevredenheid with the picturesafbeeldingen.
336
1015000
2000
om hun waardering, tevredenheid over de foto's te geven.
17:12
And look at what we find.
337
1017000
1000
En kijk wat we ontdekken.
17:13
First of all, here'shier is what studentsstudenten think is going to happengebeuren.
338
1018000
3000
Ten eerste, hier is wat studenten denken dat er gaat gebeuren.
17:16
They think they're going to maybe come to like the pictureafbeelding they chosekoos
339
1021000
4000
Ze denken dat ze misschien de foto die ze hebben gekozen
17:20
a little more than the one they left behindachter,
340
1025000
3000
een beetje meer leuk gaan vinden dan degene die ze achter hebben gelaten,
17:23
but these are not statisticallystatistisch significantsignificant differencesverschillen.
341
1028000
3000
maar dit zijn statistisch geen significante verschillen.
17:27
It's a very smallklein increasetoename, and it doesn't much matterer toe doen
342
1032000
2000
Het is een heel kleine toename, en het maakt niet veel uit
17:29
whetherof they were in the reversibleomkeerbaar or irreversibleonomkeerbare conditionstaat.
343
1034000
3000
of ze in de omkeerbare of onomkeerbare groep zaten.
17:32
Wrong-oVerkeerd-o. BadSlechte simulatorssimulatoren. Because here'shier is what's really happeninggebeurtenis.
344
1037000
5000
Verkeerd! Slechte voorspellers. Want dit is wat er echt gebeurt.
17:37
BothBeide right before the swapswap and fivevijf daysdagen laterlater,
345
1042000
3000
zowel vlak voor de inruil en vijf dagen laten,
17:40
people who are stuckgeplakt with that pictureafbeelding,
346
1045000
2000
geld voor mensen die vastzitten aan die foto,
17:42
who have no choicekeuze,
347
1047000
1000
die geen keuze hebben,
17:43
who can never changeverandering theirhun mindgeest, like it a lot!
348
1048000
5000
die nooit meer hun keuze kunnen wijzigen, dat ze die heel erg waarderen!
17:48
And people who are deliberatingberaadslaging -- "Should I returnterugkeer it?
349
1053000
3000
En de mensen die aan het soebatten zijn -- "Zal ik het omwisselen?
17:51
Have I gottengekregen the right one? Maybe this isn't the good one?
350
1056000
2000
Heb ik wel de goede? Misschien is dit niet de mooiste?
17:53
Maybe I left the good one?" -- have killedgedood themselveszich.
351
1058000
2000
Misschien heb ik de goede achtergelaten?" -- hebben het zelf om zeep geholpen.
17:55
They don't like theirhun pictureafbeelding, and in factfeit
352
1060000
2000
Ze waarderen hun foto niet, en sterker nog
17:57
even after the opportunitykans to swapswap has expiredverlopen,
353
1062000
2000
zelfs nadat de mogelijkheid tot omruil al verlopen was,
17:59
they still don't like theirhun pictureafbeelding. Why?
354
1064000
6000
waardeerden ze hun foto nog steeds slecht. Waarom?
18:05
Because the reversibleomkeerbaar conditionstaat is not conducivebevorderlijk
355
1070000
3000
Omdat de omkeerbaarheid niet bevorderlijk is
18:08
to the synthesissynthese of happinessgeluk.
356
1073000
2000
voor het creëren van geluk.
18:10
So here'shier is the finallaatste piecestuk of this experimentexperiment.
357
1075000
3000
Hier is het sluitstuk van dit experiment.
18:13
We bringbrengen in a wholegeheel newnieuwe groupgroep of naivenaief HarvardHarvard studentsstudenten
358
1078000
4000
We nemen een hele nieuwe groep van naïeve Harvard-studenten
18:17
and we say, "You know, we're doing a photographyfotografie courseCursus,
359
1082000
3000
en we zeggen: "Weet je wat, we zijn bezig met een cursus fotografie,
18:20
and we can do it one of two waysmanieren.
360
1085000
2000
en we kunnen het op twee manieren doen.
18:22
We could do it so that when you take the two picturesafbeeldingen,
361
1087000
3000
We kunnen het zo doen, dat als je twee foto's hebt gekozen,
18:25
you'dje zou have fourvier daysdagen to changeverandering your mindgeest,
362
1090000
2000
dat je vier dagen hebt om van gedachten te veranderen,
18:27
or we're doing anothereen ander courseCursus where you take the two picturesafbeeldingen
363
1092000
2000
of we doen een cursus waarin je twee foto's neemt
18:29
and you make up your mindgeest right away
364
1094000
2000
en je zult direct moeten beslissen
18:31
and you can never changeverandering it. WhichDie courseCursus would you like to be in?"
365
1096000
2000
en je kan het nooit meer veranderen. Aan welke cursus wil je deelnemen?
18:33
DuhDuh! 66 percentprocent of the studentsstudenten, two-thirdstweederde,
366
1098000
5000
"Duh! 66 procent van de studenten, twee-derde,
18:38
preferverkiezen to be in the courseCursus where they have the opportunitykans to changeverandering theirhun mindgeest.
367
1103000
4000
heeft de voorkeur om in de cursusgroep te zitten waarbij ze de mogelijkheid hebben om van gedachten te veranderen.
18:42
HelloHallo? 66 percentprocent of the studentsstudenten chooseKiezen to be in the courseCursus in whichwelke they will
368
1107000
4000
Hallo? 66 procent van de studenten kiest om in de cursusgroep te zitten, waarin ze
18:46
ultimatelytenslotte be deeplydiep dissatisfiedontevreden with the pictureafbeelding.
369
1111000
4000
uiteindelijk uitermate ontevreden zullen zijn met de foto.
18:50
Because they do not know the conditionsvoorwaarden underonder whichwelke syntheticsynthetisch happinessgeluk growsgroeit.
370
1115000
6000
Omdat ze niet weten onder welke omstandigheden gecreëerd geluk groeit.
18:56
The BardBard said everything bestbeste, of courseCursus, and he's makingmaking my pointpunt here
371
1121000
5000
Shakespeare heeft natuurlijk alles het beste gezegd, en hij geeft me hier gelijk
19:01
but he's makingmaking it hyperbolicallyhyperbolically:
372
1126000
3000
alhoewel hij het enigszins overdrijft:
19:04
"'Tis' Tis nothing good or badslecht / But thinkinghet denken makesmerken it so."
373
1129000
3000
"Niets is op zichzelf goed of kwaad, doch het denken maakt het zo."
19:07
It's niceleuk poetrypoëzie, but that can't exactlyprecies be right.
374
1132000
3000
Het is mooie poëzie, maar dat kan niet helemaal kloppen.
19:10
Is there really nothing good or badslecht?
375
1135000
3000
Is er echt niets goed of slecht?
19:13
Is it really the casegeval that gallGall bladderblaas surgerychirurgie and a tripreis to ParisParijs
376
1138000
3000
Is het echt zo dat een galblaas-operatie en een reis naar Parijs
19:16
are just the samedezelfde thing? That seemslijkt like a one-questionéén-vraag IQIQ testtest.
377
1141000
7000
gewoon hetzelfde is? Dat lijkt op een IQ-test bestaande uit 1 vraag.
19:23
They can't be exactlyprecies the samedezelfde.
378
1148000
2000
Ze kunnen niet precies hetzelfde zijn.
19:25
In more turgidturgescent proseproza, but closerdichterbij to the truthwaarheid,
379
1150000
3000
In meer bombastisch proza, maar dichter bij de waarheid,
19:28
was the fathervader of modernmodern capitalismkapitalisme, AdamAdam SmithSmith, and he said this.
380
1153000
3000
zei de vader van het moderne kapitalisme, Adam Smith, het volgende.
19:31
This is worthwaard contemplatingoverweegt:
381
1156000
2000
Dit is het overdenken waard:
19:33
"The great sourcebron of bothbeide the miseryellende and disordersaandoeningen of humanmenselijk life
382
1158000
4000
"De grote bron van zowel de ellende als de janboel van het menselijk leven
19:37
seemslijkt to ariseontstaan from overratingoverschatting the differenceverschil
383
1162000
3000
lijkt te komen uit het overschatten van het verschil
19:40
betweentussen one permanentblijvend situationsituatie and anothereen ander ...
384
1165000
3000
tussen de ene permanente situatie en de andere...
19:43
Some of these situationssituaties maymei, no doubttwijfel, deserveverdienen to be preferredvoorkeur to othersanderen,
385
1168000
5000
Sommige van deze situaties kunnen, zonder twijfel, verkozen worden boven andere,
19:48
but nonegeen of them can deserveverdienen to be pursuednagestreefde
386
1173000
6000
maar geen van hen kan het verdienen om nagestreefd te worden
19:54
with that passionatehartstochtelijk ardorArdor whichwelke drivesdrives us to violateschenden the rulesreglement
387
1179000
4000
met die passionele vasthoudenheid die ons de regels laat schenden
19:58
eithereen van beide of prudencevoorzichtigheid or of justicegerechtigheid, or to corruptcorrupt the futuretoekomst tranquilityrust of our mindsgeesten,
388
1183000
5000
zij het uit gezond verstand of rechtvaardigheid, of het verzieken van onze toekomstige zielerust,
20:03
eithereen van beide by shameschande from the remembranceRemembrance of our owneigen follydwaasheid,
389
1188000
4000
zij het door schaamte uit de herinnering van ons eigen verdwaasdheid,
20:07
or by remorsespijt for the horrorverschrikking of our owneigen injusticeonrecht."
390
1192000
4000
of door de spijt voor de afschuw van onze eigen onrechtvaardigheid."
20:11
In other wordstekst: yes, some things are better than othersanderen.
391
1196000
5000
In andere woorden: ja, sommige dingen zijn beter dan andere.
20:16
We should have preferencesvoorkeuren that leadlood us into one futuretoekomst over anothereen ander.
392
1201000
5000
We zouden voorkeuren moeten hebben die ons eerder naar de ene toekomst leiden dan naar de andere.
20:21
But when those preferencesvoorkeuren driverijden us too hardhard and too fastsnel
393
1206000
4000
Maar wanneer deze voorkeuren ons te hard en te snel leiden
20:25
because we have overratedoverschat the differenceverschil betweentussen these futuresFutures,
394
1210000
4000
omdat we het verschil tussen deze verschillende toekomstbeelden overwaarderen,
20:29
we are at riskrisico.
395
1214000
3000
zijn we in gevaar.
20:32
When our ambitionambitie is boundedbegrensd, it leadsleads us to work joyfullyvreugdevol.
396
1217000
3000
Wanneer onze ambitie begrensd is, helpt het ons gelukkig te werken.
20:35
When our ambitionambitie is unboundedonbegrensd, it leadsleads us to lieliggen, to cheatbedriegt, to stealstelen, to hurtpijn doen othersanderen,
397
1220000
6000
Wanneer onze ambitie onbegrensd is, leidt dit ons tot liegen, bedriegen, stelen, het pijn doen van anderen,
20:41
to sacrificeoffer things of realecht valuewaarde. When our fearsangsten are boundedbegrensd,
398
1226000
4000
tot het opofferen van dingen van echte waarde. Wanneer onze angsten zijn begrensd,
20:45
we're prudentvoorzichtig; we're cautiousvoorzichtig; we're thoughtfulnadenkend.
399
1230000
4000
zijn we verstandig, zijn we voorzichtig, zijn we bezonnen.
20:49
When our fearsangsten are unboundedonbegrensd and overblownoverdreven,
400
1234000
3000
Wanneer onze angsten onbegrensd zijn en opgeblazen,
20:52
we're recklessroekeloos, and we're cowardlylaffe.
401
1237000
3000
zijn we roekeloos, en zijn we laf.
20:55
The lessonles I want to leavehet verlof you with from these datagegevens
402
1240000
3000
De les uit deze gegevens, waarmee ik afsluit,
20:58
is that our longingsverlangens and our worrieszorgen are bothbeide to some degreemate overblownoverdreven,
403
1243000
5000
is dat onze begeertes en onze zorgen beide tot enogzins onredelijk hoogte zijn opgeblazen,
21:03
because we have withinbinnen us the capacitycapaciteit to manufacturevervaardiging the very commoditykoopwaar
404
1248000
6000
omdat we in ons zelf het vermogen hebben om het gevoel aan te maken
21:09
we are constantlyvoortdurend chasingachtervolgen when we chooseKiezen experienceervaring.
405
1254000
4000
die we continu najagen, als we ervoor kiezen deze ervaring te gebruiken.
21:13
Thank you.
406
1258000
1000
Dankjewel.
Translated by Sebastiaan Willemsen
Reviewed by chiel Zwarts

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Dan Gilbert - Psychologist; happiness expert
Harvard psychologist Dan Gilbert says our beliefs about what will make us happy are often wrong -- a premise he supports with intriguing research, and explains in his accessible and unexpectedly funny book, Stumbling on Happiness.

Why you should listen

Dan Gilbert believes that, in our ardent, lifelong pursuit of happiness, most of us have the wrong map. In the same way that optical illusions fool our eyes -- and fool everyone's eyes in the same way -- Gilbert argues that our brains systematically misjudge what will make us happy. And these quirks in our cognition make humans very poor predictors of our own bliss.

The premise of his current research -- that our assumptions about what will make us happy are often wrong -- is supported with clinical research drawn from psychology and neuroscience. But his delivery is what sets him apart. His engaging -- and often hilarious -- style pokes fun at typical human behavior and invokes pop-culture references everyone can relate to. This winning style translates also to Gilbert's writing, which is lucid, approachable and laugh-out-loud funny. The immensely readable Stumbling on Happiness, published in 2006, became a New York Times bestseller and has been translated into 20 languages.

In fact, the title of his book could be drawn from his own life. At 19, he was a high school dropout with dreams of writing science fiction. When a creative writing class at his community college was full, he enrolled in the only available course: psychology. He found his passion there, earned a doctorate in social psychology in 1985 at Princeton, and has since won a Guggenheim Fellowship and the Phi Beta Kappa teaching prize for his work at Harvard. He has written essays and articles for The New York Times, Time and even Starbucks, while continuing his research into happiness at his Hedonic Psychology Laboratory.

More profile about the speaker
Dan Gilbert | Speaker | TED.com