ABOUT THE SPEAKER
Denise Herzing - Dolphin researcher
Denise Herzing has spent almost three decades researching and communicating with wild dolphins in their natural setting and on their own terms. The book "Dolphin Diaries" tells her remarkable story.

Why you should listen

What better way to study an animal than in its natural habitat? Since 1985, Denise Herzing has been doing just that, spending each summer observing a pod of Atlantic spotted dolphins that live in the Bahamas as part of the Wild Dolphin Project. The work allows Herzing to better understand the pod's social structure, behavior, communication and habitat outside the confines of an aquarium or research facility.
 
Perhaps most remarkable is Herzing’s collaborative effort to design, build and use an interactive device to let humans communicate with the free-ranging dolphins. The 2011 book Dolphin Diaries tells her remarkable story.

More profile about the speaker
Denise Herzing | Speaker | TED.com
TED2013

Denise Herzing: Could we speak the language of dolphins?

Denise Herzing: Czy moglibyśmy posługiwać się językiem delfinów?

Filmed:
1,536,620 views

W ciągu 28 lat Denise Herzing poświęcała 5 mięsięcy każdego lata żyjąc ze stadem atlantyckich delfinów plamistych, śledząc losy 3 pokoleń rodzinnych relacji i zachowań. Jest jasne, że delfiny komunikują się ze sobą, ale czy jest to język? Czy ludzie mogą się go nauczyć? Herzing dzieli się z nami fascynującymi doświadczeniami aby spróbować na to odpowiedzieć.
- Dolphin researcher
Denise Herzing has spent almost three decades researching and communicating with wild dolphins in their natural setting and on their own terms. The book "Dolphin Diaries" tells her remarkable story. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Well, now we're going to the BahamasBahamy to meetspotykać się
0
567
2277
Zatem wybieramy się na Bahamy aby spotkać
00:14
a remarkableznakomity groupGrupa of dolphinsDelfiny that I've been workingpracujący with
1
2844
2243
niewykłą grupę delfinów, z którą pracuję
00:17
in the wilddziki for the last 28 yearslat.
2
5087
3467
w terenie już od 28 lat.
00:20
Now I'm interestedzainteresowany in dolphinsDelfiny because of theirich largeduży brainsmózg
3
8554
3195
Delfiny są dla mnie interesujące z powodu ich dużych mózgów
00:23
and what they mightmoc be doing with all that brainpowerpotencjału umysłowego
4
11749
2114
i tego co dzięki nim mogą zdziałać
00:25
in the wilddziki.
5
13863
1475
w naturalnym środowisku.
00:27
And we know they use some of that brainpowerpotencjału umysłowego
6
15338
2272
Wiemy, że używają pewnych zdolności umysłu
00:29
for just livingżycie complicatedskomplikowane liveszyje,
7
17610
2164
aby prowadzić skomplikowane życie,
00:31
but what do we really know about dolphinDelfin intelligenceinteligencja?
8
19774
2860
ale co tak naprawdę wiemy o inteligencji delfinów?
00:34
Well, we know a fewkilka things.
9
22634
1704
Cóż, wiemy kilka rzeczy.
00:36
We know that theirich brain-to-bodyciała i mózgu ratiostosunek,
10
24338
2189
Na przykład to, że proporcje ich mózgu w stosunku do ciała,
00:38
whichktóry is a physicalfizyczny measurezmierzyć of intelligenceinteligencja,
11
26527
1970
co stanowi fizyczną miarę inteligencji,
00:40
is seconddruga only to humansludzie.
12
28497
2496
ustępuje tylko ludziom.
00:42
CognitivelyPoznawczo, they can understandzrozumieć
13
30993
1558
W sensie poznawczym, są w stanie zrozumieć
00:44
artificially-createdsztucznie stworzone languagesJęzyki.
14
32551
2429
sztucznie stworzone języki.
00:46
And they passprzechodzić self-awarenesssamoświadomość teststesty in mirrorslustra.
15
34980
3141
Zdają także test samoświadomości w lustrach.
00:50
And in some partsCzęści of the worldświat, they use toolsprzybory,
16
38121
2104
A w niektórych częściach świata, używają narzędzi,
00:52
like spongesgąbki to huntpolowanie fishryba.
17
40225
2315
takich jak gąbki, aby polować na ryby.
00:54
But there's one bigduży questionpytanie left:
18
42540
2651
Pozostaje jednak jedno istotne pytanie:
00:57
do they have a languagejęzyk, and if so,
19
45191
1867
czy posiadają własny język, a jeśli tak,
00:59
what are they talkingmówić about?
20
47058
2404
to o czym rozmawiają?
01:01
So decadesdziesiątki lat agotemu, not yearslat agotemu,
21
49462
3443
Dekady temu, nie lata temu,
01:04
I setzestaw out to find a placemiejsce in the worldświat
22
52905
2163
wyruszyłam, aby znaleźć miejsce na świecie,
01:07
where I could observenależy przestrzegać dolphinsDelfiny underwaterPodwodny
23
55068
1798
gdzie mogłabym obserwować delfiny pod wodą,
01:08
to try to crackpęknięcie the codekod of theirich communicationkomunikacja systemsystem.
24
56866
3243
aby spróbować złamać kod ich systemu komunikacji.
01:12
Now in mostwiększość partsCzęści of the worldświat, the water'sfale prettyładny murkyMroczne,
25
60109
2614
W większości części świata woda jest dosyć mętna,
01:14
so it's very hardciężko to observenależy przestrzegać animalszwierzęta underwaterPodwodny,
26
62723
3239
więc trudno jest obserwować zwierzęta pod wodą,
01:17
but I founduznany a communityspołeczność of dolphinsDelfiny that liverelacja na żywo
27
65962
1759
jednak znalazłam społeczność delfinów, która żyje
01:19
in these beautifulpiękny, clearjasny, shallowpłytki sandbanksSandbanks of the BahamasBahamy
28
67721
3026
w pięknych, przejrzystych i płytkich piaszczystych brzegach Bahamów,
01:22
whichktóry are just eastWschód of FloridaFlorida.
29
70747
2242
które znajdują się na wschód od Florydy.
01:24
And they spendwydać theirich daytimew ciągu dnia restingspoczynkowy and socializingtowarzyskich
30
72989
2411
Spędzają dzień odpoczywając i prowadząc życie towarzyskie
01:27
in the safetybezpieczeństwo of the shallowsmielizna, but at night,
31
75400
1870
w bezpiecznych płyciznach, lecz w nocy
01:29
they go off the edgekrawędź and huntpolowanie in deepgłęboki waterwoda.
32
77270
3799
opuszczają brzeg i polują na głębokiej wodzie.
01:33
Now, it's not a badzły placemiejsce to be a researchernaukowiec, eitherzarówno.
33
81069
3824
To też nie najgorsze miejsce dla badań.
01:36
So we go out for about fivepięć monthsmiesiące everykażdy summerlato
34
84893
2176
Więc wyruszamy na 5 miesięcy każdego lata
01:39
in a 20-meter-Miernik catamarankatamaran, and we liverelacja na żywo, sleepsen and work
35
87069
4202
w 20-metrowym katamaranie i mieszkamy, śpimy i pracujemy
01:43
at seamorze for weekstygodnie at a time.
36
91271
2078
na morzu tygodniami w ciagu jednej wyprawy.
01:45
My mainGłówny toolnarzędzie is an underwaterPodwodny videowideo with a hydrophonehydrofonów,
37
93349
2640
Moje główne narzędzie to podwodna kamera
01:47
whichktóry is an underwaterPodwodny microphonemikrofon, and this is so
38
95989
1950
i hydrofon (podwodny mikrofon), a wszystko w celu
01:49
I can correlateskorelować sounddźwięk and behaviorzachowanie.
39
97939
2094
dostrzeżenia zależności pomiędzy odgłosami i zachowaniem.
01:52
And mostwiększość of our work'spracy prettyładny non-invasivenieinwazyjne.
40
100033
1646
Większość naszej pracy jest raczej mało inwazyjna.
01:53
We try to followśledzić dolphinDelfin etiquetteEtykieta while we're in the waterwoda,
41
101679
2822
Staramy się przestrzegać delfiniej etykiety, kiedy jesteśmy w wodzie,
01:56
sinceod we're actuallytak właściwie observingobserwując them physicallyfizycznie in the waterwoda.
42
104501
3128
w końcu przecież obserwujemy je fizycznie w wodzie.
01:59
Now, AtlanticAtlantic spottedzauważony dolphinsDelfiny are a really nicemiły speciesgatunki
43
107629
3140
Delfin uzdeczkowy to bardzo wdzięczny gatunek
02:02
to work with for a couplepara of reasonspowody.
44
110769
1964
do prowadzenia pracy badawczej z kilku powodów.
02:04
They're bornurodzony withoutbez spotskropki, and they get spotskropki with agewiek,
45
112733
2931
Rodzą się bez łatek, które pojawiają się z wiekiem,
02:07
and they go throughprzez prettyładny distinctodrębny developmentalrozwojowych phasesfaz,
46
115664
3034
i przechodzą przez dosyć wyraźne fazy rozwojowe,
02:10
so that's funzabawa to tracktor theirich behaviorzachowanie.
47
118698
1942
więc fajnie jest śledzić ich zachowanie.
02:12
And by about the agewiek of 15, they're fullycałkowicie spottedzauważony blackczarny and whitebiały.
48
120640
3453
W wieku około 15 lat, są już zupełnie w czarne i białe plamki.
02:16
Now the mothermama you see here is MugsyDiabeł tasmański.
49
124093
2423
Matka, którą tu widzicie to Mugsy.
02:18
She's 35 yearslat oldstary in this shotstrzał,
50
126516
1985
Na tym zdjęciu ma 35 lat,
02:20
but dolphinsDelfiny can actuallytak właściwie liverelacja na żywo into theirich earlywcześnie 50s.
51
128501
3190
chociaż delfiny mogą przekroczyć nawet pięcdziesiątkę.
02:23
And like all the dolphinsDelfiny in our communityspołeczność,
52
131691
3303
Podobnie jak wszystkie delfiny w naszej społeczności,
02:26
we photographedsfotografowany MugsyDiabeł tasmański and trackedśledzony her little spotskropki
53
134994
2771
fotografowaliśmy Mugsy i śledziliśmy wszystkie jej plamki
02:29
and nicksNicks in her dorsalgrzbietowej finFin,
54
137765
1742
i zadraśnięcia na płetwie grzbietowej,
02:31
and alsorównież the uniquewyjątkowy spotmiejsce patternswzorce
55
139507
2203
jak i niepowtarzalne wzory plamek
02:33
as she matureddojrzałe over time.
56
141710
2343
podczas jej dojrzewania z upływem czasu.
02:36
Now, youngmłody dolphinsDelfiny learnuczyć się a lot as they're growingrozwój up,
57
144053
2659
Dorastając, młode delfiny wiele się dowiadują
02:38
and they use theirich teenagenastoletni yearslat to practicećwiczyć socialspołeczny skillsumiejętności,
58
146712
3075
i wykorzystują okres dojrzewania, aby nabrać umiejętności społecznych,
02:41
and at about the agewiek of ninedziewięć, the femaleskobiety
59
149787
2353
a w wieku 9 lat, samice
02:44
becomestają się sexuallyseksualnie maturedojrzałe, so they can get pregnantw ciąży,
60
152140
2670
stają się dojrzałe płciowo i mogą już zajść w ciązę.
02:46
and the malesmężczyźni maturedojrzałe quitecałkiem a bitkawałek laterpóźniej,
61
154810
1971
Natomiast samce osiągają dojrzałość nieco później,
02:48
at around 15 yearslat of agewiek.
62
156781
2115
w wieku około 15 lat.
02:50
And dolphinsDelfiny are very promiscuousbezładny,
63
158896
1740
Delfiny są strasznie rozwiązłe,
02:52
and so we have to determineustalać who the fathersojcowie are,
64
160636
2862
zatem musimy określić rodzicielstwo samców,
02:55
so we do paternityojcostwa teststesty by collectingzbieranie fecalkał materialmateriał
65
163498
2454
wykonujemy więc testy, zbierając materiał fekalny
02:57
out of the waterwoda and extractingWyodrębnianie DNADNA.
66
165952
2864
z wody i uzyskując stąd DNA.
03:00
So what that meansznaczy is, after 28 yearslat,
67
168816
2464
A zatem w ten sposób, po 28 latach,
03:03
we are trackingśledzenie threetrzy generationspokolenia,
68
171280
2408
śledzimy 3 pokolenia,
03:05
includingwłącznie z grandmothersBabcie and grandfathersdziadków.
69
173688
2344
łącznie z prababkami i pradziadkami.
03:08
Now, dolphinsDelfiny are naturalnaturalny acousticiansprotetyków słuchu.
70
176032
2616
Delfiny są naturalnymi akustykami.
03:10
They make soundsDźwięki 10 timesczasy as highwysoki
71
178648
2284
Wydają i odbierają dźwięki 10 razy wyższe
03:12
and hearsłyszeć soundsDźwięki 10 timesczasy as highwysoki as we do.
72
180932
2188
niż my.
03:15
But they have other communicationkomunikacja signalssygnały they use.
73
183120
2595
Komunikują się innymi sygnałami niż my.
03:17
They have good visionwizja, so they use bodyciało posturespostawy to communicatekomunikować się.
74
185715
3341
Mają dobry wzrok, więc korzystają z mowy ciała, aby się porozumieć.
03:21
They have tastesmak, not smellzapach.
75
189056
2200
Posiadają zmysł smaku, lecz są pozbawione węchu.
03:23
And they have touchdotknąć.
76
191256
2040
Dysponują również dotykiem.
03:25
And sounddźwięk can actuallytak właściwie be feltczułem in the waterwoda,
77
193296
2196
A dzwięk może być odczuwany w wodzie,
03:27
because the acousticakustyczny impedanceImpedancja of tissuetkanka and water'sfale about the samepodobnie.
78
195492
3031
ponieważ akustyczna impedancja tkanki i wody jest zbliżona.
03:30
So dolphinsDelfiny can buzzBuzz and ticklełaskotać eachkażdy other at a distancedystans.
79
198523
3630
Zatem delfiny mogą brzęczęć i łaskotać się nawzajem na odległość.
03:34
Now, we do know some things about how soundsDźwięki are used
80
202153
2540
Wiemy, jak stosowane są niektóre dźwięki
03:36
with certainpewny behaviorszachowania.
81
204693
1409
w powiązaniu z niektórymi zachowaniami.
03:38
Now, the signaturepodpis whistlegwizdek is a whistlegwizdek
82
206102
2099
Zindywidualizowany gwizd, to taki,
03:40
that's specifickonkretny to an individualindywidualny dolphinDelfin, and it's like a nameNazwa. (DolphinDelfin whistlinggwizd noiseshałasy)
83
208201
4699
który jest właściwy konkretnemu delfinowi i pełni rolę imienia. (Delfin gwiżdże dźwięki)
03:44
And this is the best-studiednajlepiej sounddźwięk,
84
212900
2176
I jest to najlepiej zbadany dźwięk,
03:47
because it's easyłatwo to measurezmierzyć, really,
85
215076
1629
ponieważ jest naprawdę łatwy do zmierzenia.
03:48
and you'dty byś find this whistlegwizdek when mothersmatki and calvescielęta
86
216705
1957
Usłyszycie ten dźwięk, kiedy matki i ich młode
03:50
are reunitingponowne zjednoczenie, for exampleprzykład.
87
218662
2137
np. się spotykają.
03:52
AnotherInnym well studiedbadane sounddźwięk are echolocationecholokacji clickskliknięcia.
88
220799
3058
Kolejnym dobrze zbadanym dźwiękiem jest klik echolokacyjny.
03:55
This is the dolphin'sDolphina sonarSonar. (DolphinDelfin echolocationecholokacji noiseshałasy)
89
223857
3246
To jest sonar delfina (Odgłos echolokacyjny).
03:59
And they use these clickskliknięcia to huntpolowanie and feedkarmić.
90
227103
3317
Używają tych dźwięków podczas polowań i żerowania.
04:02
But they can alsorównież tightlyciasno packpakiet these clickskliknięcia togetherRazem
91
230420
2388
Potrafią także zbić te kliki razem
04:04
into buzzesbuczy and use them sociallyspołecznie.
92
232808
2135
w brzęczenie i używają ich towarzysko.
04:06
For exampleprzykład, malesmężczyźni will stimulatestymulować a femalePłeć żeńska
93
234943
1978
Np. Samce będą pobudzać samice
04:08
duringpodczas a courtshipzaloty chaseChase.
94
236921
2504
podczas zalotnej pogoni.
04:11
You know, I've been buzzedbrzęczał in the waterwoda.
95
239425
2327
Tak między nami, zostałam "wybrzęczona" w wodzie.
04:13
(LaughterŚmiech)
96
241752
1932
(Śmiech)
04:15
Don't tell anyonektokolwiek. It's a secretsekret.
97
243684
2381
Ale to tajemnica.
04:18
And you can really feel the sounddźwięk. That was my pointpunkt with that.
98
246065
2296
Da się poczuć dziwęk. O to mi chodziło z tym.
04:20
(LaughterŚmiech)
99
248361
3732
(Śmiech)
04:24
So dolphinsDelfiny are alsorównież politicalpolityczny animalszwierzęta,
100
252093
2525
Delfiny interesują się też polityką,
04:26
so they have to resolverozwiązać conflictskonflikty.
101
254618
2311
więc muszą rozwiązywać konflikty.
04:28
(DolphinDelfin noiseshałasy)
102
256929
1643
(Delfinie dźwięki)
04:30
And they use these burst-pulsedBurst impulsowe soundsDźwięki as well as
103
258572
2373
Używają pulsująco-wybuchających dźwięków, jak również
04:32
theirich head-to-headHead-to-Head behaviorszachowania when they're fightingwalczący.
104
260945
2408
zachowań głowa-głowa podczas walki.
04:35
And these are very unstudiedniewyszukana soundsDźwięki
105
263353
2072
Są to bardzo mało zbadane dźwięki
04:37
because they're hardciężko to measurezmierzyć.
106
265425
2138
ponieważ ciężko je zmierzyć.
04:39
Now this is some videowideo of a typicaltypowy dolphinDelfin fightwalka.
107
267563
2719
To jest video typowej walki delfinów.
04:42
(DolphinDelfin noiseshałasy)
108
270282
2021
(Odgłosy delfinów)
04:44
So you're going to see two groupsgrupy,
109
272303
2090
Zobaczycie 2 grupy,
04:46
and you're going to see the head-to-headHead-to-Head posturingpozerstwa,
110
274393
2208
postawę głowa-głowa,
04:48
some openotwarty mouthsusta,
111
276601
3344
trochę otwartych otwartych buź,
04:51
lots of squawkingsquawking.
112
279945
2156
i mnóstwo skrzeczenia.
04:54
There's a bubblebańka.
113
282101
3585
Jest i bulgotanie.
04:57
And basicallygruntownie, one of these groupsgrupy will kinduprzejmy of back off
114
285686
2583
W zasadzie jedna z tych grup wycofa się
05:00
and everything will resolverozwiązać fine,
115
288269
1654
i wszystko skończy się dobrze,
05:01
and it doesn't really escalateeskalacji into violenceprzemoc too much.
116
289923
3660
i nie rozwinie się to zbytnio w przemoc.
05:05
Now, in the BahamasBahamy, we alsorównież have residentMieszkaniec bottlenoseButlonos
117
293583
2304
Na Bahamach mam także butlonosy,
05:07
that interactoddziaływać sociallyspołecznie with the spottedzauważony dolphinsDelfiny.
118
295887
2944
które integrują się z delfinami plamistymi.
05:10
For exampleprzykład, they babysitopiekować się dzieckiem eachkażdy other'sinne calvescielęta.
119
298831
2711
Np. opiekują się nawzajem swoimi młodymi.
05:13
The malesmężczyźni have dominanceprzewaga displayswyświetla that they use
120
301542
2177
Samce robią pokazy dominacji,
05:15
when they're chasinggonić eachkażdy other'sinne femaleskobiety.
121
303719
2400
kiedy uganiają się za innymi samicami.
05:18
And the two speciesgatunki actuallytak właściwie formformularz temporarychwilowy alliancessojusze
122
306119
2422
Dwa gatunki nawiązują tymczasowe przymierze,
05:20
when they're chasinggonić sharksrekiny away.
123
308541
2378
kiedy odganiają rekiny.
05:22
And one of the mechanismsmechanizmy they use to communicatekomunikować się
124
310919
2911
Jednym z mechanizmów używanych przez nie do utrzymania
05:25
theirich coordinationkoordynacja is synchronySYNCHRONY.
125
313830
2000
koordynacji jest synchronizacja.
05:27
They synchronizeSynchronizacja theirich soundsDźwięki and theirich bodyciało posturespostawy
126
315830
3111
Synchronizują swoje dźwięki i postawy
05:30
to look biggerwiększy and sounddźwięk strongersilniejszy.
127
318941
2134
aby wyglądać na większe i silniejsze.
05:33
(DolphinsDelfiny noiseshałasy)
128
321075
1476
(Odgłosy delfinów)
05:34
Now, these are bottlenoseButlonos dolphinsDelfiny,
129
322551
2592
To są delfiny butlonose.
05:37
and you'llTy będziesz see them startingstartowy to synchronizeSynchronizacja
130
325143
1771
Zobaczycie jak synchronizują
05:38
theirich behaviorzachowanie and theirich soundsDźwięki.
131
326914
1901
swoje zachowanie jak i dźwięki.
05:40
(DolphinDelfin noiseshałasy)
132
328815
4368
(Dźwięki delfinów)
05:45
You see, they're synchronizingSynchronizacja with theirich partnerpartner
133
333183
2246
Synchronizują się ze swoimi partnerami,
05:47
as well as the other dyaddwójka.
134
335429
3972
jak i z innymi parami.
05:51
I wishżyczenie I was that coordinatedkoordynowane.
135
339401
2514
Chciałabym być tak skoordynowana
05:56
Now, it's importantważny to rememberZapamiętaj that you're only hearingprzesłuchanie
136
344731
3074
Waże aby pamiętać, że słyszmy tylko
05:59
the human-audibleczłowieka dźwiękowe partsCzęści of dolphinDelfin soundsDźwięki,
137
347805
1895
dźwięki słyszalne dla ucha ludzkiego,
06:01
and dolphinsDelfiny make ultrasonicultradźwiękowe soundsDźwięki,
138
349700
2163
a delfiny wydają także ultradźwięki.
06:03
and we use specialspecjalny equipmentsprzęt in the waterwoda
139
351863
1558
Używamy w wodzie specjalnego wyposażenia
06:05
to collectzebrać these soundsDźwięki.
140
353421
1737
aby pobrać te dźwięki.
06:07
Now, researchersnaukowcy have actuallytak właściwie measuredwymierzony whistlegwizdek complexityzłożoność
141
355158
2565
Badacze dokonali pomiaru złożoności tych dźwięków
06:09
usingza pomocą informationInformacja theoryteoria,
142
357723
2063
przy pomocy teorii informacji,
06:11
and whistlesgwizdki rateoceniać very highwysoki relativekrewny to even humanczłowiek languagesJęzyki.
143
359786
3891
i okazało się, że są blisko spokrewnione z ludzkimi językami.
06:15
But burst-pulsedBurst impulsowe soundsDźwięki is a bitkawałek of a mysteryzagadka.
144
363677
3852
Jednak pulsująco-wybuchające dzwięki pozostają dla nas tajemnicą.
06:19
Now, these are threetrzy spectragramsspectragrams.
145
367529
3087
To są trzy spektrogramy.
06:22
Two are humanczłowiek wordssłowa, and one is a dolphinDelfin vocalizingwokalizacja.
146
370616
2675
Dwa to ludzkie słowa, a jeden to delfinia wokalizacja.
06:25
So just take a guessodgadnąć in your mindumysł whichktóry one is the dolphinDelfin.
147
373291
3872
Zgadnijcie, który spektrogram należy do delfina.
06:31
Now, it turnsskręca out burst-pulsedBurst impulsowe soundsDźwięki actuallytak właściwie look
148
379150
2593
Okazuje się, że pulsująco-wybuchające dźwięki wyglądają
06:33
a bitkawałek like humanczłowiek phonemesfonemów.
149
381743
2504
trochę jak ludzkie fonemy.
06:36
Now, one way to crackpęknięcie the codekod
150
384247
1266
Jednym ze sposobów by złamać kod
06:37
is to interpretzinterpretować these signalssygnały and figurepostać out what they mean,
151
385513
2545
jest interpretacja tych sygnałów i domyślanie się co oznaczają,
06:40
but it's a difficulttrudny jobpraca, and we actuallytak właściwie don't have a RosettaRosetta StoneKamień yetjeszcze.
152
388058
3998
jednak jest to trudne zadanie, a nie posiadamy jeszcze Kamienia z Rosetty.
06:44
But a seconddruga way to crackpęknięcie the codekod
153
392056
2122
Innym sposobem złamania kodu
06:46
is to developrozwijać some technologytechnologia,
154
394178
1965
jest opracowanie techniki,
06:48
an interfaceberło to do two-waydwukierunkowe communicationkomunikacja,
155
396143
2180
interfejsu do dwustronnej komunikacji.
06:50
and that's what we'vemamy been tryingpróbować to do in the BahamasBahamy
156
398323
2364
Właśnie to staraliśmy się dokonać na Bahamach
06:52
and in realreal time.
157
400687
2440
w czasie rzeczywistym
06:55
Now, scientistsnaukowcy have used keyboardklawiatura interfacesinterfejsy
158
403127
2656
Naukowcy używali dotąd interfejsów klawiaturowych
06:57
to try to bridgemost the gapszczelina with speciesgatunki
159
405783
2064
aby porozumieć się międzygatunkowo,
06:59
includingwłącznie z chimpanzeesszympansy and dolphinsDelfiny.
160
407847
2088
włączając w to szympansy i delfiny.
07:01
This underwaterPodwodny keyboardklawiatura in OrlandoOrlando, FloridaFlorida,
161
409935
3025
Ta podwodna klawiatura i Orlando na Florydzie
07:04
at the EpcotEpcot CenterCentrum, was actuallytak właściwie
162
412960
1742
w Epcot Center właściwie była
07:06
the mostwiększość sophisticatedwyrafinowany ever two-waydwukierunkowe interfaceberło designedzaprojektowany
163
414702
2817
najbardziej skomplikowanym dwustronnym interfejsem
07:09
for humansludzie and dolphinsDelfiny to work togetherRazem underpod the waterwoda
164
417519
2864
skonstruowanym dla ludzi i delfinów do pracy pod wodą
07:12
and exchangeWymieniać się informationInformacja.
165
420383
1927
oraz wymieniania informacji.
07:14
So we wanted to developrozwijać an interfaceberło like this
166
422310
2620
Chcieliśmy opracować taki interfejs
07:16
in the BahamasBahamy, but in a more naturalnaturalny settingoprawa.
167
424930
2370
na Bahamach, ale w bardziej naturalnej scenerii.
07:19
And one of the reasonspowody we thought we could do this
168
427300
2167
Jedynym z powodów który pozwolił nam w to uwierzyć
07:21
is because the dolphinsDelfiny were startingstartowy to showpokazać us
169
429467
2022
było to, że delfiny zaczęły okazywać nam
07:23
a lot of mutualwzajemny curiosityciekawość.
170
431489
1604
mnóstwo wzajemnego zainteresowania.
07:25
They were spontaneouslyspontanicznie mimickingnaśladować our vocalizationsodgłosów
171
433093
2911
Zaczęły spontanicznie naśladować nasze wokalizacje
07:28
and our posturespostawy, and they were alsorównież invitingatrakcyjny us
172
436004
2320
i postury, jak i zapraszać nas
07:30
into dolphinDelfin gamesGry.
173
438324
2633
do swoich zabaw.
07:32
Now, dolphinsDelfiny are socialspołeczny mammalsssaki, so they love to playgrać,
174
440957
2647
Delfiny to ssaki społeczne, więc uwielbiają się bawić,
07:35
and one of theirich favoriteulubiony gamesGry is to dragopór seaweedWodorosty,
175
443604
3320
i jedną z ich ulubionych zabaw jest ciąganie wodorostów
07:38
or sargassumGronorosty in this casewalizka, around.
176
446924
3112
w koło. W tym przypadku gronorostu.
07:42
And they're very adeptAdept. They like to dragopór it
177
450036
2136
A robią to po mistrzowsku. Lubią to ciągać
07:44
and dropupuszczać it from appendagedodatek to appendagedodatek.
178
452172
4320
i opuszczać z kończyny na kończynę.
07:48
Now in this footagenagranie, the adultdorosły is CarohCaroH.
179
456492
2696
Tutaj mam dorosłą samicę Caroh.
07:51
She's 25 yearslat oldstary here, and this is her newbornnoworodka, CobaltKobalt,
180
459188
3872
Ma tutaj 25 lat, a to jest nowonoradzony - Cobalt,
07:55
and he's just learninguczenie się how to playgrać this gamegra.
181
463060
2684
i właśnie uczy się jak się w to bawić.
07:57
(DolphinDelfin noiseshałasy)
182
465744
1726
(Delfinie dźwięki)
07:59
She's kinduprzejmy of teasingdokuczanie him and tauntingdrwiny him.
183
467470
4470
Ona trochę się z nim droczy i naigrywa się,
08:03
He really wants that sargassumGronorosty.
184
471940
4429
a on naprawdę próbuje zdobyć ten gronorost.
08:08
Now, when dolphinsDelfiny solicitzabiegać o humansludzie for this gamegra,
185
476369
2911
Kiedy delfiny próbują namówić ludzi do tej zabawy,
08:11
they'lloni to zrobią oftenczęsto sinktonąć verticallypionowo in the waterwoda,
186
479280
3051
często opadają pionowo w wodzie,
08:14
and they'lloni to zrobią have a little sargassumGronorosty on theirich flipperFlipper,
187
482331
2429
mając trochę gronorostu na płetwie.
08:16
and they'lloni to zrobią sortsortować of nudgePosuwanie it and dropupuszczać it sometimesczasami
188
484760
2619
Raz po raz trącają i opuszczają je
08:19
on the bottomDolny and let us go get it,
189
487379
1534
na dno i pozwalają je nam wziąć
08:20
and then we'lldobrze have a little seaweedWodorosty keep away gamegra.
190
488913
2216
po czym mamy trochę zabawy w głupiego jasia.
08:23
But when we don't divenurkować down and get it,
191
491129
1836
Jeśli nie zanurkujemy po to,
08:24
they'lloni to zrobią bringprzynieść it to the surfacepowierzchnia
192
492965
1973
sprowadzają je na powierzchnię,
08:26
and they'lloni to zrobią sortsortować of wavefala it in frontz przodu of us on theirich tailogon
193
494938
3174
machając nimi przed nami na ogonie
08:30
and dropupuszczać it for us like they do theirich calvescielęta,
194
498112
2086
i upuszczając je nam jak swoim młodym.
08:32
and then we'lldobrze pickwybierać it up and have a gamegra.
195
500198
2202
Wtedy my je podnosimy, no i gramy.
08:34
And so we startedRozpoczęty thinkingmyślący, well, wouldn'tnie it be neatschludny
196
502400
2350
Zaczęliśmy sobie myśleć - byłoby nieźle,
08:36
to buildbudować some technologytechnologia that would allowdopuszczać the dolphinsDelfiny
197
504750
2818
gdyby opracować technologię, która pozwoliłaby delfinom
08:39
to requestwniosek these things in realreal time, theirich favoriteulubiony toyszabawki?
198
507568
3275
prosić o te rzeczy w czasie rzeczywistym - ich ulubione zabawki?
08:42
So the originaloryginalny visionwizja was to have a keyboardklawiatura
199
510843
2370
Pierwotną wersją pomysłu była klawiatura,
08:45
hangingwiszące from the boatłódź attachedprzywiązany to a computerkomputer,
200
513213
2173
podłączona do komputera i zwisająca z łódki.
08:47
and the diversnurków and dolphinsDelfiny would activateaktywować the keysklucze
201
515386
2515
Nurkowie i delfiny aktywowałby przyciski
08:49
on the keypadKlawiatura and happilySzczęśliwie exchangeWymieniać się informationInformacja
202
517901
2890
na klawiaturze pomocniczej i wesoło wymieniały się informacjami,
08:52
and requestwniosek toyszabawki from eachkażdy other.
203
520791
2158
prosząc się wzajemnie o zabawki.
08:54
But we quicklyszybko founduznany out that dolphinsDelfiny simplypo prostu
204
522949
1794
Okazało się jednak, że delfiny nie mają zamiaru
08:56
were not going to hangpowiesić around the boatłódź usingza pomocą a keyboardklawiatura.
205
524743
3126
zabawiać się z łódką z klawiaturą.
08:59
They'veThey've got better things to do in the wilddziki.
206
527869
2136
Mają ciekawsze rzeczy do roboty w naturalnym środowisku.
09:02
They mightmoc do it in captivityniewola, but in the wilddziki --
207
530005
2264
Mogłby to robić w niewoli, jednak u siebie...
09:04
So we builtwybudowany a portableprzenośny keyboardklawiatura that we could pushPchać throughprzez the waterwoda,
208
532269
2725
Zbudowaliśmy więc przenośną klawiaturę, którą możemy brać ze sobą pod wodę,
09:06
and we labeledoznaczone jako fourcztery objectsobiekty they like to playgrać with,
209
534994
2740
i oznaczyliśmy cztery przedmioty którymi lubią się bawić,
09:09
the scarfszalik, ropelina, sargassumGronorosty, and alsorównież had a bowkokarda ridejazda,
210
537734
2941
chustkę, linę, gronorost jak i pływanie na grzbietach fal,
09:12
whichktóry is a funzabawa activityczynność for a dolphinDelfin. (WhistleGwizdek)
211
540675
2111
co jest przyjemnością dla delfinów. (Gwizd)
09:14
And that's the scarfszalik whistlegwizdek,
212
542786
1843
To jest gwizd proszący o chustęczkę,
09:16
whichktóry is alsorównież associatedpowiązany with a visualwizualny symbolsymbol.
213
544629
2918
który jest powiązany też z symbolem graficznym.
09:19
And these are artificiallysztucznie createdstworzony whistlesgwizdki.
214
547547
2294
Są to sztucznie sporządzone dźwięki (gwizdy).
09:21
They're outsidena zewnątrz the dolphin'sDolphina normalnormalna repertoirerepertuar,
215
549841
2628
Są z poza zwyczajnego defliniego repertuaru,
09:24
but they're easilyz łatwością mimickednaśladował by the dolphinsDelfiny.
216
552469
2420
ale są łatwo naśladowane przez nie.
09:26
And I spentwydany fourcztery yearslat with my colleagueskoledzy AdamAdam PackPakiet and FabienneFabienne DelfourDelfour,
217
554889
4179
Wraz z Adamem Packem i Fabienne Delfour spędziłam 4 lata
09:31
workingpracujący out in the fieldpole with this keyboardklawiatura
218
559068
2221
pracując z tą klawiaturą w terenie.
09:33
usingza pomocą it with eachkażdy other to do requestsupraszanie for toyszabawki
219
561289
2644
Używaliśmy jej aby prosić się o zabawki,
09:35
while the dolphinsDelfiny were watchingoglądanie.
220
563933
1659
podczas gdy delfiny obserwowały to.
09:37
And the dolphinsDelfiny could get in on the gamegra.
221
565592
1367
Mogły też dołączyć do zabawy.
09:38
They could pointpunkt at the visualwizualny objectobiekt,
222
566959
1935
Wskazywały symbol przedmiotu,
09:40
or they could mimicimitować the whistlegwizdek.
223
568894
2474
lub naśladowały gwizd.
09:43
Now this is videowideo of a sessionsesja.
224
571368
3368
Tutaj mamy nagranie sesji.
09:46
The divernurek here has a ropelina toyzabawka,
225
574736
2201
Nurek ma linę-zabawkę,
09:48
and I'm on the keyboardklawiatura on the left,
226
576937
2248
ja jestem przy klawiaturze po lewej,
09:51
and I've just playedgrał the ropelina keyklawisz,
227
579185
2648
i właśnie włączyłam przycisk liny,
09:53
and that's the requestwniosek for the toyzabawka from the humanczłowiek.
228
581833
3211
co jest prośbą o zabawkę od drugiej osoby.
09:57
So I've got the ropelina, I'm divingnurkowanie down,
229
585044
3203
Mam linę, nurkuję w dół,
10:00
and I'm basicallygruntownie tryingpróbować to get the dolphin'sDolphina attentionUwaga,
230
588247
2634
ponieważ delfiny są trochę jak małe dzieci,
10:02
because they're kinduprzejmy of like little kidsdzieciaki.
231
590881
1068
próbuję zdobyć
10:03
You have to keep theirich attentionUwaga.
232
591949
2557
i utrzymać ich uwagę.
10:06
I'm going to dropupuszczać the ropelina, see if they come over.
233
594506
4687
Opuszczam linę i patrzę czy podpłyną.
10:11
Here they come,
234
599193
2504
Podpływają,
10:13
and then they're going to pickwybierać up the ropelina
235
601697
1309
biorą linę
10:15
and dragopór it around as a toyzabawka.
236
603006
1606
i ciągną jako zabawkę.
10:16
Now, I'm at the keyboardklawiatura on the left,
237
604612
1785
Jestem przy klawiaturze po lewej,
10:18
and this is actuallytak właściwie the first time that we triedwypróbowany this.
238
606397
2310
a to właściwie pierwszy raz kiedy to próbujemy.
10:20
I'm going to try to requestwniosek this toyzabawka, the ropelina toyzabawka,
239
608707
2866
Spróbuję poprosić delfiny o linę-zabawkę,
10:23
from the dolphinsDelfiny usingza pomocą the ropelina sounddźwięk.
240
611573
2568
korzystając z dźwięku.
10:26
Let's see if they mightmoc actuallytak właściwie understandzrozumieć what that meansznaczy.
241
614141
4311
Sprawdźmy czy zrozumieją.
10:31
(WhistleGwizdek)
242
619752
1226
(Gwizd)
10:32
That's the ropelina whistlegwizdek.
243
620978
2700
To jest gwizd proszący o linę.
10:35
Up come the dolphinsDelfiny,
244
623678
1297
Delfiny podpływają,
10:36
and dropupuszczać off the ropelina, yayyay. WowWow.
245
624975
3605
i opuszczają linę, hura. Nieźle!
10:40
(ApplauseAplauz)
246
628580
2984
(Oklaski)
10:43
So this is only oncepewnego razu.
247
631564
1760
To pierwsza próba.
10:45
We don't know for sure if they really understandzrozumieć the functionfunkcjonować of the whistlesgwizdki.
248
633324
2808
Nie wiemy czy naprawdę rozumieją znaczenie gwizdów.
10:48
Okay, so here'soto jest a seconddruga toyzabawka in the waterwoda.
249
636132
2468
W porządku, mamy drugą zabawkę w wodzie.
10:50
This is a scarfszalik toyzabawka, and I'm tryingpróbować to leadprowadzić the dolphinDelfin
250
638600
1789
To chustka-zabawka. Próbuję poprowadzić delfina
10:52
over to the keyboardklawiatura to showpokazać her
251
640389
2337
do klawiatury, aby pokazać
10:54
the visualwizualny and the acousticakustyczny signalsygnał.
252
642726
3190
symbol obrazkowy jak i sygnał dźwiękowy.
10:57
Now this dolphinDelfin, we call her "the scarfszalik thiefzłodziej,"
253
645916
3067
Tego delfina nazywamy złodziejem chustek,
11:00
because over the yearslat she's abscondedzbiegł
254
648983
3493
ponieważ na przestrzeni lat umknęła nam
11:04
with about 12 scarvesSzaliki.
255
652476
2578
z około 12 chustkami.
11:07
In factfakt, we think she has a boutiqueBoutique somewheregdzieś in the BahamasBahamy.
256
655054
3774
Domyślamy się, że ma butik gdzieś na Bahamach.
11:10
So I'm reachingosiągając over. She's got the scarfszalik on her right sidebok.
257
658828
3694
Sięgam po chustkę, którą ma po prawej stronie.
11:14
And we try to not touchdotknąć the animalszwierzęta too much,
258
662522
1764
Staramy się nie dotykać za dużo delfinów,
11:16
we really don't want to over-habituatenadmierne habituate them.
259
664286
2136
ponieważ nie chcemy ich zbytnio oswajać.
11:18
And I'm tryingpróbować to leadprowadzić her back to the keyboardklawiatura.
260
666422
2115
Staram się poprowadzić ją spowrotem do klawiatury.
11:20
And the divernurek there is going to activateaktywować the scarfszalik sounddźwięk
261
668537
3946
Nurek ma uruchomić dźwięk chustki,
11:24
to requestwniosek the scarfszalik.
262
672483
1811
aby o nią poprosić.
11:26
So I try to give her the scarfszalik.
263
674294
2749
Próbuję dać jej chustkę i...
11:29
WhoopWrzask. AlmostPrawie lostStracony it.
264
677043
2975
ojć, prawie straciliśmy ją.
11:32
But this is the momentza chwilę where everything becomesstaje się possiblemożliwy.
265
680018
2916
I to jest moment, kiedy zdarzyć może się wszystko.
11:34
The dolphin'sDolphina at the keyboardklawiatura.
266
682934
1745
Delfin jest przy klawiaturze.
11:36
You've got fullpełny attentionUwaga.
267
684679
1558
Mamy pełną uwagę.
11:38
And this sometimesczasami wentposzedł on for hoursgodziny.
268
686237
2256
To czasami trwało godzinami,
11:40
And I wanted to sharedzielić this videowideo with you
269
688493
1455
chciałam pokazać to nagranie nie po to
11:41
not to showpokazać you any bigduży breakthroughsprzełomy,
270
689948
1785
aby pokazać jakiś przełom,
11:43
because they haven'tnie mam happenedstało się yetjeszcze,
271
691733
1120
ponieważ on jeszcze nie nastąpił,
11:44
but to showpokazać you the levelpoziom of intentionzamiar and focusskupiać
272
692853
2626
ale pokazać stopień skupienia, chęci,
11:47
that these dolphinsDelfiny have, and interestzainteresowanie in the systemsystem.
273
695479
2647
jak i zainteresowania tym delfinów.
11:50
And because of this, we really decidedzdecydowany we neededpotrzebne
274
698126
2021
Z tego powodu, postanowiliśmy zdobyć
11:52
some more sophisticatedwyrafinowany technologytechnologia.
275
700147
2094
bardziej skomplikowaną technologię.
11:54
So we joinedDołączył forcessiły with GeorgiaGruzja TechTech,
276
702241
2200
Dlatego połączyliśmy siły z Georgia Tech,
11:56
with ThadThad Starner'sStarner's wearabledo noszenia computingprzetwarzanie danych groupGrupa,
277
704441
2676
z grupą speców od przenośnych komputerów Thada Starnera,
11:59
to buildbudować us an underwaterPodwodny wearabledo noszenia computerkomputer
278
707117
1962
aby skonstruowali nam przenośny podwodny komputer,
12:01
that we're callingpowołanie CHATCZAT. [CHATCZAT: CetaceanWaleni HearingSłuchu And TelemetryTelemetria]
279
709079
1866
który nazwaliśmy CHAT [Cetacean Hearing And Telemetry].
12:02
Now, insteadzamiast of pushingpchanie a keyboardklawiatura throughprzez the waterwoda,
280
710945
2036
Teraz zamiast męczyć się z klawiaturą,
12:04
the diver'snurek wearingma na sobie the completekompletny systemsystem, and it's acousticakustyczny only,
281
712981
3618
nurek nosi kompletny zestaw, tym razem tylko dźwiękowy.
12:08
so basicallygruntownie the divernurek activatesaktywuje the soundsDźwięki on a keypadKlawiatura
282
716599
3008
Uruchamia dźwięki przyciskami
12:11
on the forearmprzedramię,
283
719607
1179
na przedramieniu,
12:12
the soundsDźwięki go out throughprzez an underwaterPodwodny speakergłośnik,
284
720786
2188
dźwięki wydobywają się z podwodnego głośnika,
12:14
if a dolphinDelfin mimicsmimicy the whistlegwizdek
285
722974
1410
i jeśli delfin będzie naśladował gwizd,
12:16
or a humanczłowiek playsgra the whistlegwizdek, the soundsDźwięki come in
286
724384
2509
lub człowiek odtworzy gwizd, dźwięki się pojawią
12:18
and are localizedzlokalizowane by two hydrophoneshydrofony.
287
726893
2576
i zostaną zlokalizowane przez dwa hydrofony.
12:21
The computerkomputer can localizeLocalize who requestedzgłoszony the toyzabawka
288
729469
3347
Komputer może określić kto prosił o zabawkę,
12:24
if there's a wordsłowo matchmecz.
289
732816
2037
jeżeli będzie sygnał będzie się zgadzał.
12:26
And the realreal powermoc of the systemsystem is in the real-timeczas rzeczywisty
290
734853
2564
Prawdziwą mocą tego systemu jest rozpoznawanie dźwięków
12:29
sounddźwięk recognitionuznanie, so we can respondodpowiadać to the dolphinsDelfiny
291
737417
1917
w czasie rzeczywistym, co pozwala nam zareagować
na działania delfinów
12:31
quicklyszybko and accuratelydokładnie.
292
739334
2127
szybko i dokładnie.
12:33
And we're at prototypeprototyp stageetap, but this is how we hopenadzieja it will playgrać out.
293
741461
4184
Jesteśmy w fazie prototypu, ale chcemy, żeby wyglądało to następująco.
12:37
So DiverNurek A and DiverNurek B bothobie have a wearabledo noszenia computerkomputer
294
745645
3278
Nurek A i B mają przenośny komputer,
12:40
and the dolphinDelfin hearssłyszy the whistlegwizdek as a whistlegwizdek,
295
748923
2594
delfin słyszy dany gwizd jako gwizd,
12:43
the divernurek hearssłyszy the whistlegwizdek as a whistlegwizdek in the waterwoda,
296
751517
2480
nurek słyszy gwizd jako gwizd w wodzie,
12:45
but alsorównież as a wordsłowo throughprzez bonekość conductionprzewodzenia.
297
753997
2432
ale także jako sygnał poprzez przewodnictwo kostne.
12:48
So DiverNurek A playsgra the scarfszalik whistlegwizdek
298
756429
2249
Nurek A włącza dźwięk chustki
12:50
or DiverNurek B playsgra the sargassumGronorosty whistlegwizdek
299
758678
1896
lub Nurek B odtwarza gwizd gronorosta,
12:52
to requestwniosek a toyzabawka from whoeverktokolwiek has it.
300
760574
2416
aby prosić o zabawkę, ktokolwiek ją ma.
12:54
What we hopenadzieja will happenzdarzyć is that the dolphinDelfin mimicsmimicy the whistlegwizdek,
301
762990
3209
Liczymy na to, że delfin będzię naśladował dany gwizd
12:58
and if DiverNurek A has the sargassumGronorosty, if that's the sounddźwięk
302
766199
3170
i jeśli nurek A ma gronorost i jeśli ten dźwięk
13:01
that was playedgrał and requestedzgłoszony,
303
769369
2745
został odtworzony i poproszony,
13:04
then the divernurek will give the sargassumGronorosty to the requestingprośbą o dolphinDelfin
304
772114
3848
wtedy nurek da gronorost proszącego delfina,
13:07
and they'lloni to zrobią swimpływać away happilySzczęśliwie into the sunsetzachód słońca
305
775962
1816
po czym odpłyną szczęśliwie w stronę zachodzącego słońca,
13:09
playinggra sargassumGronorosty for foreverna zawsze.
306
777778
3117
grając gronorostem po wsze czasy.
13:12
Now, how fardaleko can this kinduprzejmy of communicationkomunikacja go?
307
780895
3380
Jak daleko może zajść ten rodzaj komunikacji?
13:16
Well, CHATCZAT is designedzaprojektowany specificallykonkretnie to empowerumożliwiać the dolphinsDelfiny
308
784275
3889
CHAT jest skonstuowany specjalnie dla delfinów,
13:20
to requestwniosek things from us.
309
788164
1582
aby prosić rzeczy od nas.
13:21
It's designedzaprojektowany to really be two-waydwukierunkowe.
310
789746
2393
Jest skonstruowany dwustronnie.
13:24
Now, will they learnuczyć się to mimicimitować the whistlesgwizdki functionallyfunkcjonalnie?
311
792139
3279
Czy nauczą się korzystać z nauczonych gwizdów?
13:27
We hopenadzieja so and we think so.
312
795418
1881
Mamy nadzieję, że tak.
13:29
But as we decodedekodowania theirich naturalnaturalny soundsDźwięki,
313
797299
2144
Jednak wraz z rozszyfrowaniem ich naturalnych dźwięków,
13:31
we're alsorównież planningplanowanie to put those back into the computerizedkomputerowy systemsystem.
314
799443
3588
planujemy je wdrożyć w skomputeryzowany system.
13:35
For exampleprzykład, right now we can put theirich ownwłasny signaturepodpis whistlesgwizdki
315
803031
3500
Obecnie możemy na przykład wstawić
ich zindywidualizowane gwizdy
13:38
in the computerkomputer and requestwniosek to interactoddziaływać with a specifickonkretny dolphinDelfin.
316
806531
4095
w komputer i wezwać określonego delfina.
13:42
LikewisePodobnie, we can createStwórz our ownwłasny whistlesgwizdki,
317
810626
3730
Tak samo możemy stworzyć nasze własne gwizdy,
13:46
our ownwłasny whistlegwizdek namesnazwy, and let the dolphinsDelfiny
318
814356
2319
własne gwizdy-imiona, i pozwolić delfinom
13:48
requestwniosek specifickonkretny diversnurków to interactoddziaływać with.
319
816675
2768
aby wezwać określonego nurka.
13:51
Now it maymoże be that all our mobilemobilny technologytechnologia
320
819443
2921
Możliwe, że nasza technologia komórkowa
13:54
will actuallytak właściwie be the samepodobnie technologytechnologia that helpspomaga us
321
822364
3136
pozwoli nam
13:57
communicatekomunikować się with anotherinne speciesgatunki down the roadDroga.
322
825500
3231
komunikować się w przyszłości z innymi gatunkami.
14:00
In the casewalizka of a dolphinDelfin, you know, it's a speciesgatunki that,
323
828731
3632
Delfiny to gatunek,
14:04
well, they're probablyprawdopodobnie closeblisko to our intelligenceinteligencja in manywiele wayssposoby
324
832363
3383
który pod względem inteligencji jest zbliżony na różne sposoby do nas.
14:07
and we mightmoc not be ablezdolny to admitprzyznać that right now,
325
835746
2543
Być może nie jesteśmy w stanie tego stwierdzić teraz
14:10
but they liverelacja na żywo in quitecałkiem a differentróżne environmentśrodowisko,
326
838289
1824
żyją one w odmiennym środowisku,
14:12
and you still have to bridgemost the gapszczelina with the sensorysensoryczny systemssystemy.
327
840113
4500
no i mamy jeszcze do pokonania różnicę w systemach sensorycznych.
14:16
I mean, imaginewyobrażać sobie what it would be like
328
844613
1684
Jak wspaniale by było, gdybyśmy mogli
14:18
to really understandzrozumieć the mindumysł
329
846297
1609
naprawdę zrozumieć umysły
14:19
of anotherinne intelligentinteligentny speciesgatunki on the planetplaneta.
330
847906
3785
innych inteligentnych gatunków na Ziemi.
14:23
Thank you.
331
851691
1348
Dziękuję.
14:25
(ApplauseAplauz)
332
853039
4924
(Oklaski)
Translated by Mikołaj Masłyk
Reviewed by Małgosia Makowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Denise Herzing - Dolphin researcher
Denise Herzing has spent almost three decades researching and communicating with wild dolphins in their natural setting and on their own terms. The book "Dolphin Diaries" tells her remarkable story.

Why you should listen

What better way to study an animal than in its natural habitat? Since 1985, Denise Herzing has been doing just that, spending each summer observing a pod of Atlantic spotted dolphins that live in the Bahamas as part of the Wild Dolphin Project. The work allows Herzing to better understand the pod's social structure, behavior, communication and habitat outside the confines of an aquarium or research facility.
 
Perhaps most remarkable is Herzing’s collaborative effort to design, build and use an interactive device to let humans communicate with the free-ranging dolphins. The 2011 book Dolphin Diaries tells her remarkable story.

More profile about the speaker
Denise Herzing | Speaker | TED.com