TEDSummit
Ellen Jorgensen: What you need to know about CRISPR
Ellen Jorgensen: Co powinniście wiedzieć o CRISPR
Filmed:
Readability: 3.8
2,076,993 views
Czy powinniśmy przywrócić mamuta albo redagować ludzki embrion? Albo zgładzić gatunek, który uważamy za szkodliwy? Technika edytowania genomu CRISPR spowodowała, że takie pytania są uzasadnione - ale jak to działa? Naukowiec i kierownik lokalnego laboratorium Ellen Jorgensen prowadzi osobistą misję uświadamiania szerokiej społeczności na temat mitów i prawd dotyczących CRISPR.
Ellen Jorgensen - Biologist, community science advocate
Ellen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public. Full bio
Ellen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So, has everybody heard of CRISPR?
0
850
1903
Czy słyszeliście o CRISPR?
00:15
I would be shocked if you hadn't.
1
3883
2602
Zdziwiłabym się gdyby nie.
00:18
This is a technology --
it's for genome editing --
it's for genome editing --
2
6509
3202
To technika używana
do edytowania genomu.
do edytowania genomu.
00:21
and it's so versatile and so controversial
3
9735
2834
Niezwykle wszechstronna i kontrowersyjna,
00:24
that it's sparking all sorts
of really interesting conversations.
of really interesting conversations.
4
12593
3241
wywołująca mnóstwo
interesujących dyskusji.
interesujących dyskusji.
00:28
Should we bring back the woolly mammoth?
5
16631
2063
Czy powinniśmy przywrócić mamuta?
00:31
Should we edit a human embryo?
6
19281
2294
Czy powinniśmy edytować ludzki embrion?
00:34
And my personal favorite:
7
22041
2122
Moje ulubione:
00:36
How can we justify
wiping out an entire species
wiping out an entire species
8
24997
3651
Jak usprawiedliwimy wytępienie gatunku
00:40
that we consider harmful to humans
9
28672
2444
uważanego za groźny dla ludzi?
00:43
off the face of the Earth,
10
31140
1302
Zmieść z powierzchni ziemi
00:44
using this technology?
11
32466
1517
za pomocą tej techniki?
00:47
This type of science
is moving much faster
is moving much faster
12
35165
3283
Ta gałąź nauki rozwija się szybciej
00:50
than the regulatory mechanisms
that govern it.
that govern it.
13
38472
2844
niż regulujące ją mechanizmy.
00:53
And so, for the past six years,
14
41340
2067
Przez ostatnich sześć lat
00:55
I've made it my personal mission
15
43431
1945
moją osobistą misją
00:57
to make sure that as many people
as possible understand
as possible understand
16
45863
3010
było uświadomienie,
jak największej liczby ludzi,
jak największej liczby ludzi,
01:00
these types of technologies
and their implications.
and their implications.
17
48897
3100
o tego rodzaju
technikach i ich implikacjach.
technikach i ich implikacjach.
01:04
Now, CRISPR has been the subject
of a huge media hype,
of a huge media hype,
18
52021
4529
CRISPR jest przedmiotem
ogromnego szumu w prasie.
ogromnego szumu w prasie.
01:09
and the words that are used most often
are "easy" and "cheap."
are "easy" and "cheap."
19
57089
4359
Najczęściej określa się go
"łatwym" i "tanim".
"łatwym" i "tanim".
01:14
So what I want to do is drill down
a little bit deeper
a little bit deeper
20
62337
3139
Pomówmy więc o tym szerzej
01:17
and look into some of the myths
and the realities around CRISPR.
and the realities around CRISPR.
21
65500
4184
i przyjrzyjmy się
otaczającym go prawdom i mitom.
otaczającym go prawdom i mitom.
01:22
If you're trying to CRISPR a genome,
22
70954
1950
Ażeby przeprowadzić CRISPR na genomie
01:25
the first thing that you have to do
is damage the DNA.
is damage the DNA.
23
73594
2600
najpierw trzeba zniszczyć DNA.
01:29
The damage comes in the form
of a double-strand break
of a double-strand break
24
77098
3042
Zniszczenie polega
na rozerwaniu podwójnej nici
na rozerwaniu podwójnej nici
01:32
through the double helix.
25
80164
1564
na całej długości helisy.
01:33
And then the cellular repair
processes kick in,
processes kick in,
26
81752
2752
Następnie rozpoczyna się
proces odbudowy komórkowej,
proces odbudowy komórkowej,
01:37
and then we convince
those repair processes
those repair processes
27
85088
2639
podczas którego skłania się je
01:39
to make the edit that we want,
28
87751
1876
do wprowadzenia pożądanych zmian,
01:42
and not a natural edit.
29
90054
1542
niezgodnych z naturą.
01:43
That's how it works.
30
91620
1245
Tak to działa.
01:45
It's a two-part system.
31
93929
1723
Jest to dwuczęściowy system.
01:47
You've got a Cas9 protein
and something called a guide RNA.
and something called a guide RNA.
32
95676
3371
Mamy białko Cas9 i coś co nazywamy gRNA.
01:51
I like to think of it as a guided missile.
33
99071
2462
Myślę o tym, jak o sterowanym pocisku.
01:53
So the Cas9 --
I love to anthropomorphize --
I love to anthropomorphize --
34
101557
2646
Cas9, lubię antropomorfizować,
01:56
so the Cas9 is kind of this Pac-Man thing
35
104227
3230
jest jak Pac-Man,
01:59
that wants to chew DNA,
36
107481
1545
który chce dobrać się do DNA.
02:01
and the guide RNA is the leash
that's keeping it out of the genome
that's keeping it out of the genome
37
109050
4156
gRNA jest smyczą,
która trzyma go z daleka od genomu
która trzyma go z daleka od genomu
02:05
until it finds the exact spot
where it matches.
where it matches.
38
113230
2849
do momentu,
gdy znajdzie miejsce, do którego pasuje.
gdy znajdzie miejsce, do którego pasuje.
02:08
And the combination of those two
is called CRISPR.
is called CRISPR.
39
116912
2894
Połączenie tych dwóch nazywa się CRISPR.
02:11
It's a system that we stole
40
119830
1568
To sposób podpatrzony
02:13
from an ancient, ancient
bacterial immune system.
bacterial immune system.
41
121422
2894
u pradawnego systemu
odpornościowego bakterii.
odpornościowego bakterii.
02:17
The part that's amazing about it
is that the guide RNA,
is that the guide RNA,
42
125469
3740
Zdumiewający jest fakt, że gRNA
02:22
only 20 letters of it,
43
130041
1891
używa tylko 20 liter
02:23
are what target the system.
44
131956
1638
do redagowania celu.
02:26
This is really easy to design,
45
134570
2143
Jest łatwy do zaprogramowania
02:28
and it's really cheap to buy.
46
136737
1819
i tani do zakupu.
02:30
So that's the part
that is modular in the system;
that is modular in the system;
47
138985
4005
Tylko ta część ulega zmianie.
02:35
everything else stays the same.
48
143014
1798
Reszta pozostaje taka sama.
02:37
This makes it a remarkably easy
and powerful system to use.
and powerful system to use.
49
145481
3431
Dlatego to niezwykle łatwy
i skuteczny w użyciu system.
i skuteczny w użyciu system.
02:42
The guide RNA and the Cas9
protein complex together
protein complex together
50
150047
4240
gRNA i białko Cas9 łączą się
02:46
go bouncing along the genome,
51
154311
1932
i jako para poruszają wzdłuż genomu
02:48
and when they find a spot
where the guide RNA matches,
where the guide RNA matches,
52
156267
3493
w poszukiwaniu miejsca
do którego pasuje gRNA.
do którego pasuje gRNA.
02:51
then it inserts between the two strands
of the double helix,
of the double helix,
53
159784
2855
Następnie wślizgują się między
nici podwójnej helisy
nici podwójnej helisy
02:54
it rips them apart,
54
162663
1568
i rozrywają ją.
02:56
that triggers the Cas9 protein to cut,
55
164692
2688
To pobudza białko Cas9 do cięcia
02:59
and all of a sudden,
56
167962
1419
co powoduje,
03:01
you've got a cell that's in total panic
57
169816
1900
że komórka zaczyna panikować
03:03
because now it's got a piece
of DNA that's broken.
of DNA that's broken.
58
171740
2625
bo część jej DNA jest uszkodzone.
03:07
What does it do?
59
175000
1296
Co teraz?
03:08
It calls its first responders.
60
176320
2194
Komórka wzywa grupę ratunkową.
03:10
There are two major repair pathways.
61
178959
2622
Istnieją dwa główne sposoby naprawy.
03:13
The first just takes the DNA
and shoves the two pieces back together.
and shoves the two pieces back together.
62
181605
5069
Pierwszy, to proste
połączenie dwóch kawałków DNA.
połączenie dwóch kawałków DNA.
03:18
This isn't a very efficient system,
63
186698
2098
Niezbyt efektywne
03:20
because what happens is
sometimes a base drops out
sometimes a base drops out
64
188820
2729
bo czasami jakiś kawałek jest zgubiony
03:23
or a base is added.
65
191573
1427
albo dodany.
03:25
It's an OK way to maybe, like,
knock out a gene,
knock out a gene,
66
193024
3793
To jest użyteczne,
gdy chcemy usunąć gen
gdy chcemy usunąć gen
03:28
but it's not the way that we really want
to do genome editing.
to do genome editing.
67
196841
3233
ale nie jest przydatne
przy edytowaniu genomu.
przy edytowaniu genomu.
03:32
The second repair pathway
is a lot more interesting.
is a lot more interesting.
68
200098
2895
Drugi sposób jest ciekawszy.
03:35
In this repair pathway,
69
203017
1636
W tym sposobie
03:36
it takes a homologous piece of DNA.
70
204677
2681
używamy homologicznego kawałka DNA.
03:39
And now mind you, in a diploid
organism like people,
organism like people,
71
207382
2640
Dla przypomnienia,
ludzie są organizmami diploidalnymi.
ludzie są organizmami diploidalnymi.
03:42
we've got one copy of our genome
from our mom and one from our dad,
from our mom and one from our dad,
72
210046
4248
Mamy jedną kopię genomu
od matki i jedną od ojca.
od matki i jedną od ojca.
03:46
so if one gets damaged,
73
214318
1275
Gdy jedna jest uszkodzona
03:47
it can use the other
chromosome to repair it.
chromosome to repair it.
74
215617
2395
organizm może użyć
drugiej kopii do naprawy.
drugiej kopii do naprawy.
03:50
So that's where this comes from.
75
218036
1633
Tak to wygląda.
03:52
The repair is made,
76
220518
1464
Naprawa jest zakończona
03:54
and now the genome is safe again.
77
222006
1951
i genom jest bezpieczny.
03:56
The way that we can hijack this
78
224616
1523
Sposób, w jaki to kontrolujemy,
03:58
is we can feed it a false piece of DNA,
79
226497
3708
polega na dodaniu zmodyfikowanego DNA
04:02
a piece that has homology on both ends
80
230229
2144
pomiędzy dwa homologiczne końce
04:04
but is different in the middle.
81
232397
1699
tego samego odcinka.
04:06
So now, you can put
whatever you want in the center
whatever you want in the center
82
234120
2467
W środku może być cokolwiek.
04:08
and the cell gets fooled.
83
236611
1515
Komórka tego nie rozpozna.
04:10
So you can change a letter,
84
238150
2119
Można zmienić literę
04:12
you can take letters out,
85
240293
1265
albo usunąć kilka liter.
04:13
but most importantly,
you can stuff new DNA in,
you can stuff new DNA in,
86
241582
2924
Co najważniejsze,
można wstawić całe nowe DNA.
można wstawić całe nowe DNA.
04:16
kind of like a Trojan horse.
87
244530
1749
Trochę, jak koń trojański.
04:19
CRISPR is going to be amazing,
88
247089
2185
CRISPR jest doskonały.
04:21
in terms of the number of different
scientific advances
scientific advances
89
249298
3618
Może okazać się
katalizatorem dla ogromnej liczby
katalizatorem dla ogromnej liczby
04:24
that it's going to catalyze.
90
252940
1657
osiągnięć naukowych.
04:26
The thing that's special about it
is this modular targeting system.
is this modular targeting system.
91
254621
3221
Powodem jest jego
modułowy system celowania.
modułowy system celowania.
04:29
I mean, we've been shoving DNA
into organisms for years, right?
into organisms for years, right?
92
257866
3767
Od dawna potrafimy wprowadzić
obce DNA do organizmu gospodarza
obce DNA do organizmu gospodarza
04:33
But because of the modular
targeting system,
targeting system,
93
261657
2127
ale dzięki modułowemu systemowi celowania
04:35
we can actually put it
exactly where we want it.
exactly where we want it.
94
263808
2425
możemy wprowadzić je w pożądane miejsce.
04:39
The thing is that there's
a lot of talk about it being cheap
a lot of talk about it being cheap
95
267423
5669
Rzecz w tym, że nazywamy go tanim
04:45
and it being easy.
96
273116
1742
i łatwym.
04:46
And I run a community lab.
97
274882
2812
Prowadzę lokalne laboratorium
04:50
I'm starting to get emails from people
that say stuff like,
that say stuff like,
98
278242
3556
Zaczęłam dostawać maile
od ludzi z pytaniami:
od ludzi z pytaniami:
04:53
"Hey, can I come to your open night
99
281822
2397
"Mogę przyjść do twojego laboratorium
04:56
and, like, maybe use CRISPR
and engineer my genome?"
and engineer my genome?"
100
284243
3617
i użyć CRISPR,
żeby udoskonalić mój genom?"
żeby udoskonalić mój genom?"
04:59
(Laugher)
101
287884
1110
(Śmiech)
05:01
Like, seriously.
102
289018
1501
Naprawdę?
05:03
I'm, "No, you can't."
103
291376
1803
"Nie, nie możesz".
05:05
(Laughter)
104
293203
1010
(Śmiech)
05:06
"But I've heard it's cheap.
I've heard it's easy."
I've heard it's easy."
105
294237
2355
"Ale słyszałem, że to jest łatwe i tanie".
05:08
We're going to explore that a little bit.
106
296616
2183
Porozmawiajmy więc o tym.
05:10
So, how cheap is it?
107
298823
1949
Co znaczy tani?
05:12
Yeah, it is cheap in comparison.
108
300796
2410
Jest tani w porównaniu.
05:15
It's going to take the cost of the average
materials for an experiment
materials for an experiment
109
303665
3619
Jasne, że średni koszt materiału
użytego w eksperymencie
użytego w eksperymencie
05:19
from thousands of dollars
to hundreds of dollars,
to hundreds of dollars,
110
307308
2532
obniży się z tysiąca do kilkuset dolarów.
05:21
and it cuts the time a lot, too.
111
309864
1936
Skraca też czas eksperymentu
05:23
It can cut it from weeks to days.
112
311824
2080
z tygodni do dni.
05:26
That's great.
113
314246
1492
Świetnie.
05:27
You still need a professional lab
to do the work in;
to do the work in;
114
315762
2690
Nadal potrzebne
jest profesjonalne laboratorium.
jest profesjonalne laboratorium.
05:30
you're not going to do anything meaningful
outside of a professional lab.
outside of a professional lab.
115
318476
3512
Nie da się zrobić niczego
sensownego bez takiego laboratorium.
sensownego bez takiego laboratorium.
05:34
I mean, don't listen to anyone who says
116
322012
2004
Nie słuchajcie ludzi,
05:36
you can do this sort of stuff
on your kitchen table.
on your kitchen table.
117
324040
2731
którzy mówią, że można
tego dokonać na stole kuchennym.
tego dokonać na stole kuchennym.
05:39
It's really not easy
to do this kind of work.
to do this kind of work.
118
327421
4508
To nie jest też łatwy zabieg.
05:43
Not to mention,
there's a patent battle going on,
there's a patent battle going on,
119
331953
2308
Nie wspominając o prawach patentowych.
05:46
so even if you do invent something,
120
334285
1826
Nawet jeśli coś odkryjesz.
05:48
the Broad Institute and UC Berkeley
are in this incredible patent battle.
are in this incredible patent battle.
121
336135
6636
Instytut Broad i Uniwersytet Berkeley
prowadzą teraz wojnę o patent.
prowadzą teraz wojnę o patent.
05:54
It's really fascinating
to watch it happen,
to watch it happen,
122
342795
2388
Fascynujące do śledzenia.
05:57
because they're accusing each other
of fraudulent claims
of fraudulent claims
123
345207
3248
Oskarżają się nawzajem
o nielegalne roszczenia
o nielegalne roszczenia
06:00
and then they've got people saying,
124
348479
1731
i mają świadków mówiących:
06:02
"Oh, well, I signed
my notebook here or there."
my notebook here or there."
125
350234
2784
"O tak, podpisałem się
pod notatkami tutaj i tutaj".
pod notatkami tutaj i tutaj".
06:05
This isn't going to be settled for years.
126
353042
2101
To będzie się ciągnęło przez lata.
06:07
And when it is,
127
355167
1160
A gdy się skończy,
06:08
you can bet you're going to pay someone
a really hefty licensing fee
a really hefty licensing fee
128
356351
3285
ktoś zapewne zapłaci
ogromne opłaty za licencje,
ogromne opłaty za licencje,
06:11
in order to use this stuff.
129
359660
1349
żeby używać tego wynalazku.
06:13
So, is it really cheap?
130
361343
1781
Czy to naprawdę jest tanie?
06:15
Well, it's cheap if you're doing
basic research and you've got a lab.
basic research and you've got a lab.
131
363148
5199
Tak, jeśli masz swoje laboratorium
i wykonujesz prosty test.
i wykonujesz prosty test.
06:21
How about easy?
Let's look at that claim.
Let's look at that claim.
132
369220
2276
Czy jest łatwy? Sprawdźmy to.
06:24
The devil is always in the details.
133
372417
2488
Diabeł zawsze tkwi w szczegółach.
06:27
We don't really know
that much about cells.
that much about cells.
134
375881
3131
Nie wiemy jeszcze wszystkiego o komórkach.
06:31
They're still kind of black boxes.
135
379036
1670
Są "czarnymi skrzynkami".
06:32
For example, we don't know
why some guide RNAs work really well
why some guide RNAs work really well
136
380730
4860
Na przykład nie wiemy dlaczego
niektóre gRNA działają doskonale
niektóre gRNA działają doskonale
06:37
and some guide RNAs don't.
137
385614
2063
a niektóre gRNA nie działają.
06:39
We don't know why some cells
want to do one repair pathway
want to do one repair pathway
138
387701
3468
Nie wiemy dlaczego niektóre komórki
wybierają jeden sposób naprawy
wybierają jeden sposób naprawy
06:43
and some cells would rather do the other.
139
391193
2458
a inne wolą inny.
06:46
And besides that,
140
394270
1284
Poza tym,
06:47
there's the whole problem
of getting the system into the cell
of getting the system into the cell
141
395578
2869
mamy cały problem wprowadzenia
tego mechanizmu do komórki
tego mechanizmu do komórki
06:50
in the first place.
142
398471
1264
w pierwszej kolejności.
06:51
In a petri dish, that's not that hard,
143
399759
2002
Na szalce Petriego to nie jest trudne.
06:53
but if you're trying to do it
on a whole organism,
on a whole organism,
144
401785
2445
W żywym organizmie
06:56
it gets really tricky.
145
404254
1543
jest to złożony proces.
06:58
It's OK if you use something
like blood or bone marrow --
like blood or bone marrow --
146
406224
3186
Łatwiej jest gdy posłużymy się
krwią albo szpikiem kostnym.
krwią albo szpikiem kostnym.
07:01
those are the targets
of a lot of research now.
of a lot of research now.
147
409434
2227
Dlatego są one celem wielu badań.
07:03
There was a great story
of some little girl
of some little girl
148
411685
2251
Był przypadek dziewczynki
chorej na białaczkę.
chorej na białaczkę.
07:05
who they saved from leukemia
149
413960
1652
Pobrano jej krew.
07:07
by taking the blood out, editing it,
and putting it back
and putting it back
150
415636
2674
Zredagowano ją
i wprowadzono ponownie
i wprowadzono ponownie
07:10
with a precursor of CRISPR.
151
418334
2049
do obiegu z prekursorem CRISPR.
07:12
And this is a line of research
that people are going to do.
that people are going to do.
152
420869
2796
To jest pole badań
nad którym skupiają się naukowcy.
nad którym skupiają się naukowcy.
07:15
But right now, if you want to get
into the whole body,
into the whole body,
153
423689
2553
Obecnie, żeby dokonać
zmiany w całym organizmie
zmiany w całym organizmie
07:18
you're probably going
to have to use a virus.
to have to use a virus.
154
426266
2144
trzeba prawdopodobnie użyć wirusa.
07:20
So you take the virus,
you put the CRISPR into it,
you put the CRISPR into it,
155
428434
2373
Bierze się wirus,
i wprowadza do niego CRISPR.
i wprowadza do niego CRISPR.
07:22
you let the virus infect the cell.
156
430831
1706
Pozwala się mu zainfekować komórkę.
07:24
But now you've got this virus in there,
157
432561
2143
Tylko, że teraz w organizmie
mamy też wirusa
mamy też wirusa
07:26
and we don't know what the long-term
effects of that are.
effects of that are.
158
434728
2688
i nie wiemy, jakie będą tego
długoterminowe efekty.
długoterminowe efekty.
07:29
Plus, CRISPR has some off-target effects,
159
437440
2268
W dodatku CRISPR wywołuje skutki uboczne.
07:31
a very small percentage,
but they're still there.
but they're still there.
160
439732
2961
Niski procent ale jednak.
07:34
What's going to happen
over time with that?
over time with that?
161
442717
2798
Co się stanie z tym z biegiem czasu?
07:38
These are not trivial questions,
162
446039
2212
To nie są banalne pytania.
07:40
and there are scientists
that are trying to solve them,
that are trying to solve them,
163
448275
2640
Niektórzy naukowcy starają się
znaleźć na nie odpowiedź.
znaleźć na nie odpowiedź.
07:42
and they will eventually,
hopefully, be solved.
hopefully, be solved.
164
450939
2286
Z czasem zapewne
znajdziemy rozwiązanie.
znajdziemy rozwiązanie.
07:45
But it ain't plug-and-play,
not by a long shot.
not by a long shot.
165
453249
3634
Ale to nie jest jeszcze podłącz-i-używaj.
Zabierze to trochę czasu.
Zabierze to trochę czasu.
07:48
So: Is it really easy?
166
456907
1759
Więc jest to łatwy sposób?
07:51
Well, if you spend a few years
working it out in your particular system,
working it out in your particular system,
167
459032
4333
Jeśli ktoś pracuje nad tym konkretnym
problemem przez kilka lat,
problemem przez kilka lat,
07:55
yes, it is.
168
463389
1425
odpowiedź brzmi: tak.
07:57
Now the other thing is,
169
465426
2084
Następny problem.
07:59
we don't really know that much about how
to make a particular thing happen
to make a particular thing happen
170
467534
6359
Tak naprawdę nie wiemy za bardzo,
jak wywołać pożądany efekt,
jak wywołać pożądany efekt,
08:05
by changing particular spots
in the genome.
in the genome.
171
473917
2905
dokonując jakiejś edycji genomu.
08:09
We're a long way away from figuring out
172
477306
2167
Jesteśmy dalecy od zrozumienia,
08:11
how to give a pig wings, for example.
173
479497
2369
jak dać świni skrzydła albo piątą nogę.
08:14
Or even an extra leg -- I'd settle
for an extra leg.
for an extra leg.
174
482364
2864
Zgodzę się na dodatkową nogę.
08:17
That would be kind of cool, right?
175
485252
1646
Byłoby super!
08:18
But what is happening
176
486922
1536
Tylko, że prawda jest inna.
08:20
is that CRISPR is being used
by thousands and thousands of scientists
by thousands and thousands of scientists
177
488482
4350
CRISPR jest używany
przez tysiące naukowców
przez tysiące naukowców
08:24
to do really, really important work,
178
492856
2372
do pracy nad ważnymi zagadnieniami.
08:27
like making better models
of diseases in animals, for example,
of diseases in animals, for example,
179
495252
5444
Na przykład do udoskonalenia
modeli chorób u zwierząt,
modeli chorób u zwierząt,
08:32
or for taking pathways
that produce valuable chemicals
that produce valuable chemicals
180
500720
4982
do produkcji cennych
związków chemicznych
związków chemicznych
08:37
and getting them into industrial
production and fermentation vats,
production and fermentation vats,
181
505726
3882
i wprowadzeniem ich
do procesu fermentacji w kadziach
do procesu fermentacji w kadziach
08:42
or even doing really basic research
on what genes do.
on what genes do.
182
510021
3461
albo do prostych prac
badawczych nad funkcjami genów.
badawczych nad funkcjami genów.
08:46
This is the story of CRISPR
we should be telling,
we should be telling,
183
514022
2929
To informacje o CRISPR,
które powinniśmy nagłaśniać.
które powinniśmy nagłaśniać.
08:48
and I don't like it
that the flashier aspects of it
that the flashier aspects of it
184
516975
3464
Nie podoba mi się, że te efekciarskie
08:52
are drowning all of this out.
185
520463
1756
dominują w mediach.
08:54
Lots of scientists did a lot of work
to make CRISPR happen,
to make CRISPR happen,
186
522243
4574
Wielu naukowców przyczyniło się
do opracowaniem metody CRISPR.
do opracowaniem metody CRISPR.
08:58
and what's interesting to me
187
526841
1619
Szczególnie interesujące jest to,
09:00
is that these scientists
are being supported by our society.
are being supported by our society.
188
528484
4510
że żyjemy w społeczeństwie,
które popiera ich pracę.
które popiera ich pracę.
09:05
Think about it.
189
533423
1159
Pomyślcie.
09:06
We've got an infrastructure that allows
a certain percentage of people
a certain percentage of people
190
534606
4019
Istniejąca infrastruktura
pozwala pewnej liczbie ludzi
pozwala pewnej liczbie ludzi
09:10
to spend all their time doing research.
191
538983
3309
na poświęcenie czasu tylko na badania.
09:14
That makes us all the inventors of CRISPR,
192
542984
3371
Oznacza to, że wszyscy mamy
udział w wynalezieniu CRISPR.
udział w wynalezieniu CRISPR.
09:18
and I would say that makes us all
the shepherds of CRISPR.
the shepherds of CRISPR.
193
546998
4468
Powiem więcej,
jesteśmy jego strażnikami.
jesteśmy jego strażnikami.
09:23
We all have a responsibility.
194
551490
1807
Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni.
09:25
So I would urge you to really learn
about these types of technologies,
about these types of technologies,
195
553749
3956
Chciałabym zachęcić wszystkich
do zapoznania się z tymi technikami.
do zapoznania się z tymi technikami.
09:30
because, really, only in that way
196
558010
2019
To jedyny sposób, który ułatwi nam
09:32
are we going to be able to guide
the development of these technologies,
the development of these technologies,
197
560415
4352
zadecydowanie
o ich wartości i przydatności.
o ich wartości i przydatności.
09:36
the use of these technologies
198
564791
1932
09:38
and make sure that, in the end,
it's a positive outcome --
it's a positive outcome --
199
566747
3755
A także o ich pozytywnym rezulatcie
09:43
for both the planet and for us.
200
571034
3132
zarówno dla nas, jak i dla planety.
09:46
Thanks.
201
574698
1192
Dzięki.
09:47
(Applause)
202
575914
3902
ABOUT THE SPEAKER
Ellen Jorgensen - Biologist, community science advocateEllen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public.
Why you should listen
In 2009, after many years of working as a molecular biologist in the biotech industry, together with TED Fellow Oliver Medvedik, Jorgensen founded Genspace, a nonprofit community laboratory dedicated to promoting citizen science and access to biotechnology. Despite criticism that bioresearch should be left to the experts, the Brooklyn-based lab continues to thrive, providing educational outreach, cultural events and a platform for science innovation at the grassroots level. At the lab, amateur and professional scientists conduct award-winning research on projects as diverse as identifying microbes that live in Earth's atmosphere and (Jorgensen's own pet project) DNA-barcoding plants, to distinguish between species that look alike but may not be closely related evolutionarily. Fast Company magazine named Genspace one of the world's "Top 10 innovative companies in education."
Ellen Jorgensen | Speaker | TED.com