TED Talks Education
Rita Pierson: Every kid needs a champion
Rita Pierson: Çdo fëmijë ka nevojë për mbështetje
Filmed:
Readability: 2.6
10,893,254 views
Rita Pierson, një mësuese me përvojë 40 vjeçare, dëgjoi dikur një kolegen e saj që i tha : " Unë nuk paguhem që të pëlqej fëmijët". Përgjigjja e saj ishte: " Fëmijët nuk mësojnë nëse nuk u fal pak dashuri". Një thirrje nxitëse kundrejt mësuesve që të besojnë në aftësitë e nxënësve të tyre dhe të krijojnë lidhje të pastra me ta, të sinqerta dhe të vërteta.
Rita F. Pierson - Educator
Rita F. Pierson spent her entire life in or around the classroom, having followed both her parents and grandparents into a career as an educator. Full bio
Rita F. Pierson spent her entire life in or around the classroom, having followed both her parents and grandparents into a career as an educator. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I have spent my entire life
0
591
3880
Kam kaluar pjesën më të madhe të jetës sime
00:16
either at the schoolhouse, on the way to the schoolhouse,
1
4471
4407
ose në shkollë, ose duke shkuar në shkollë,
00:20
or talking about what happens in the schoolhouse.
2
8878
3765
apo duke folur për gjithçka ndodh në shkollë.
00:24
Both my parents were educators,
3
12643
2399
Të dy prindërit e mi kanë qënë mësues,
00:27
my maternal grandparents were educators,
4
15042
2942
gjyshërit e mi nga ana e nënës ishin gjithashtu mësues,
00:29
and for the past 40 years I've done the same thing.
5
17984
3938
dhe në 40 vitet e fundit edhe unë kam bërë të njëjtën gjë.
00:33
And so, needless to say, over those years
6
21922
2790
Kështu pra, më lejoni t'ju them se në gjithë këto vite
00:36
I've had a chance to look at education reform
7
24712
3516
kam pasur fatin që të përjetoj një mori reformash arsimore
00:40
from a lot of perspectives.
8
28228
1831
të para nga këndvështrime të ndryshme.
00:42
Some of those reforms have been good.
9
30059
1954
Disa prej këtyre reformave kanë qënë të dobishme.
00:44
Some of them have been not so good.
10
32013
2269
Ndërsa për një pjesë tjetër nuk do të thoja të njëjtën gjë.
00:46
And we know why kids drop out.
11
34282
2197
Ne e dimë përse fëmijët e lënë shkollën.
00:48
We know why kids don't learn.
12
36479
1479
Ne e dimë arsyen përse fëmijët nuk mësojnë.
00:49
It's either poverty, low attendance,
13
37958
2855
Kjo ndodh ose për shkak të varfërisë, frekuentimit të ulët të shkollës,
00:52
negative peer influences. We know why.
14
40813
4076
apo për shkak të ndikimit negativ të bashkëmoshatarëve të tyre. Ne e dimë se cili është shkaku.
00:56
But one of the things that we never discuss
15
44889
2346
Por një nga gjërat për të cilat ne nuk flasim fare
00:59
or we rarely discuss
16
47235
2241
apo flasim shumë pak
01:01
is the value and importance of human connection,
17
49476
4269
është vlera dhe rëndësia e lidhjeve
01:05
relationships.
18
53745
2333
dhe miqësive mes njerëzve.
01:08
James Comer says that no significant learning
19
56078
3597
James Comer thotë se proçesi i të mësuarit nuk mund të jetë i rëndësishëm
01:11
can occur without a significant relationship.
20
59675
2795
nëse nuk arrijmë të krijojmë një lidhje të rëndësishme.
01:14
George Washington Carver says all learning
21
62470
2777
George Washington Carver thotë se të mësosh
01:17
is understanding relationships.
22
65247
4107
do të thotë të kuptosh këto lidhje.
01:21
Everyone in this room has been affected
23
69354
2396
Jam e sigurt se çdokush në këtë sallë është ndikuar në një farë mënyre
01:23
by a teacher or an adult.
24
71750
2453
nga një mësues apo një person në moshë më madhore.
01:26
For years, I have watched people teach.
25
74203
5313
Për vite me rradhë kam parë njerëz të cilët jepnin mësim.
01:31
I have looked at the best and I've look at some of the worst.
26
79516
3383
Disa prej tyre kanë shkëlqyer në mësimdhënie ndërsa disa të tjerë kanë dështuar.
01:34
A colleague said to me one time,
27
82899
1821
Një ditë, një prej kolegëve të mi më tha:
01:36
"They don't pay me to like the kids.
28
84720
2209
- Unë nuk paguhem që ti pëlqej këta fëmijë.
01:38
They pay me to teach a lesson.
29
86929
2073
Unë paguhem që tu jap mësim.
01:41
The kids should learn it.
30
89002
1298
Ata duhet ta mësojnë ata që unë u jap.
01:42
I should teach it. They should learn it. Case closed."
31
90300
3629
Unë duhet të jap mësim. Ata duhet ta mësojnë atë. Kjo është e gjitha.
01:45
Well, I said to her,
32
93929
1890
- Dakord, - i thashë unë,
01:47
"You know, kids don't learn from people they don't like."
33
95819
3488
por ti e di që ata nuk kanë për të mësuar kurrë nëse ti nuk i trajton me dashuri.
01:51
(Laughter) (Applause)
34
99307
8024
( Të qeshura) ( Duartrokitje)
01:59
She said, "That's just a bunch of hooey."
35
107331
3294
- Këto janë gjepura, - m'u përgjigj ajo.
02:02
And I said to her, "Well, your year is going to be long
36
110625
3240
- Atëherë përgatitu për një vit shkollor të gjatë
02:05
and arduous, dear."
37
113865
2221
dhe të vështirë e dashur, - iu përgjigja unë.
02:08
Needless to say it was. Some people think
38
116086
2297
Besoj se është e kotë t'ju them se kështu ndodhi . Disa njerëz mendojnë
02:10
that you can either have it in you to build a relationship
39
118383
2963
se të krijosh marrëdhënie të mira me njerëzit është një dhunti të cilën ose e ke
02:13
or you don't.
40
121346
1624
ose nuk e ke.
02:14
I think Stephen Covey had the right idea.
41
122970
2204
Unë besoj se Stephen Covey kishte një ide gjeniale.
02:17
He said you ought to just throw in a few simple things,
42
125174
3542
Ai tha se çdokush duhet të ndërmarrë disa hapa të thjeshtë,
02:20
like seeking first to understand
43
128716
2306
siç është të përpiqesh të kuptosh të tjerët
02:23
as opposed to being understood,
44
131022
2241
në vend që të kuptojnë ata ty,
02:25
simple things like apologizing.
45
133263
3103
dhe të dish të kërkosh të falur.
02:28
You ever thought about that?
46
136366
1087
A e keni menduar ndonjëherë një gjë të tillë?
02:29
Tell a kid you're sorry, they're in shock.
47
137453
3639
Nëse do ti kërkoni të falur një fëmije, ai do të shokohet.
02:33
I taught a lesson once on ratios.
48
141092
2430
Njëherë, duhej të shpjegoja një mësim mbi raportet e barabarta aritmetike.
02:35
I'm not real good with math, but I was working on it.
49
143522
3924
Nuk jam shumë e fortë në aritmetikë, por po përpiqesha.
02:39
And I got back and looked at that teacher edition.
50
147446
3074
Kur mbarova u konsultova me librin e mësuesit.
02:42
I'd taught the whole lesson wrong. (Laughter)
51
150520
3297
Ua kisha shpjeguar te gjithe mesimin gabim. (Te qeshura)
02:45
So I came back to class the next day, and I said,
52
153817
1957
Kështu, kur shkova të nesërmen në klasë dhe u thashë:
02:47
"Look, guys, I need to apologize.
53
155774
2450
- Shikoni fëmijë, më duhet t'ju kërkoj falje.
02:50
I taught the whole lesson wrong. I'm so sorry."
54
158224
3778
Ua shpjegova gabim të gjithë mësimin. Më vjen shumë keq për këtë.
02:54
They said, "That's okay, Ms. Pierson.
55
162002
1378
- Nuk ka problem Zonja Pierson, - thanë ata.
02:55
You were so excited, we just let you go."
56
163380
2463
Jeni kaq e prekur sa që po jua falim këtë rradhë.
02:57
(Laughter) (Applause)
57
165843
5107
( Të qeshura) ( Duartrokitje)
03:02
I have had classes that were so low,
58
170950
3758
Kam pasur klasa të cilat kanë qënë në një nivel kaq të ulët akademik,
03:06
so academically deficient that I cried.
59
174708
3846
saqë më bënë të qaj.
03:10
I wondered, how am I going to take this group
60
178554
2952
Kam pyetur shpesh veten se si do mund ta çoja atë grup
03:13
in nine months
61
181506
1947
brenda nëntë muajsh
03:15
from where they are to where they need to be?
62
183453
3024
nga pika ku ishte në pikën ku duhej të vinte?
03:18
And it was difficult. It was awfully hard.
63
186477
2854
Kjo ishte vërtetë e vështirë. Jashtëzakonisht e vështirë.
03:21
How do I raise the self-esteem of a child
64
189331
3372
Si do mund të ngrija njëkohësisht vetëbesimin e një fëmije
03:24
and his academic achievement at the same time?
65
192703
2943
ashtu si dhe nivelin e tij akademik?
03:27
One year I came up with a bright idea.
66
195646
2146
Një vit më erdhi një ide e jashtëzakonshme.
03:29
I told all my students,
67
197792
1845
U thashë nxënësve të mi:
03:31
"You were chosen to be in my class
68
199637
3533
- Ju jeni zgjjedhur të jeni klasa ime
03:35
because I am the best teacher
69
203170
1656
sepse unë jam mësuesja më e mirë
03:36
and you are the best students,
70
204826
1547
ndërsa ju jeni nxënësit më të mirë,
03:38
they put us all together
71
206373
1444
dhe ata na vunë bashkë
03:39
so we could show everybody else how to do it."
72
207817
3169
në mënyrë që ne tu japim shembullin e mirë dhe të tjerëve për t'ia dalë mbanë.
03:42
One of the students said, "Really?"
73
210986
2305
- Vërtet? - tha një prej nxënësve të mi.
03:45
(Laughter)
74
213291
1801
( Të qeshura)
03:47
I said, "Really. We have to show the other classes
75
215092
3250
- Sigurisht, ne duhet t'u tregojmë klasave të tjera
03:50
how to do it, so when we walk down the hall,
76
218342
2335
se si t'ja dalin mbanë, prandaj kur të ecni nëpër korridore
03:52
people will notice us, so you can't make noise.
77
220677
2729
të gjithë do ju vështrojnë dhe për këtë arsye nuk mund të jeni të zhurmshëm, - u përgjigja unë.
03:55
You just have to strut."
78
223406
3054
Thjesht ecni me krenari.
03:58
And I gave them a saying to say: "I am somebody.
79
226460
2768
Pas kësaj mbajta një fjalim të shkurtër e u thashë: - Unë jam dikush.
04:01
I was somebody when I came.
80
229228
1365
Isha dikush kur erdha.
04:02
I'll be a better somebody when I leave.
81
230593
2124
Do të jem dikush më i mirë kur të mbaroj.
04:04
I am powerful, and I am strong.
82
232717
1993
Jam i vendosur dhe i fuqishëm.
04:06
I deserve the education that I get here.
83
234710
2690
E meritoj plotësisht shkollimin që marr këtu.
04:09
I have things to do, people to impress,
84
237400
2237
Kam shumë gjëra për të bërë, shumë njerëz tek të cilët do të lë mbresa,
04:11
and places to go."
85
239637
1689
dhe shumë vende për të vizituar.
04:13
And they said, "Yeah!"
86
241326
3010
- Po! - thanë ata njëzëri.
04:16
You say it long enough,
87
244336
1421
Nëse e përsërit këtë gjithmonë,
04:17
it starts to be a part of you.
88
245757
3766
pas pak kohe e beson vërtet.
04:21
And so — (Applause)
89
249523
6037
Dhe kështu...( Duartrokitje)
04:27
I gave a quiz, 20 questions.
90
255560
4047
U bëra nje testim me 20 pyetje.
04:31
A student missed 18.
91
259607
2710
Një nxënës kishte 18 përgjigje të pasakta.
04:34
I put a "+2" on his paper and a big smiley face.
92
262317
5212
Unë i vura " +2 pikë" si dhe vizatova një fytyrë të madhe të qeshur.
04:39
He said, "Ms. Pierson, is this an F?"
93
267529
3747
- Zonja Pierson, a është kjo një F? - më pyeti ai.
04:43
I said, "Yes."
94
271276
2509
- Po, - i thashë.
04:45
He said, "Then why'd you put a smiley face?"
95
273785
3296
- Atëherë, përse keni vizatuar këtë fytyrën e qeshur? - më pyeti.
04:49
I said, "Because you're on a roll.
96
277081
2248
-Sepse ti po mëson, - iu përgjigja.
04:51
You got two right. You didn't miss them all."
97
279329
4072
Ke gjetur dy pyetje të sakta. Nuk ke gabuar në të gjitha.
04:55
I said, "And when we review this,
98
283401
1800
- Kur ne ti përsërisim këto mësime,
04:57
won't you do better?"
99
285201
1619
ti do dalësh më mirë, apo jo? - e pyeta sërish.
04:58
He said, "Yes, ma'am, I can do better."
100
286820
2529
- Po mësuese, unë mund të bëj më shumë se kaq, - u përgjigj ai.
05:01
You see, "-18" sucks all the life out of you.
101
289349
3632
Siç e shikoni " - 18 pikë" është shumë stresuese,
05:04
"+2" said, "I ain't all bad."
102
292981
2082
ndërsa " + 2 pikë" nuk është dhe aq keq.
05:07
(Laughter) (Applause)
103
295063
5772
( Të qeshura) ( Duartrokitje)
05:12
For years I watched my mother
104
300835
3141
Për vite me rradhë shikoja nënën time
05:15
take the time at recess to review,
105
303976
2834
që edhe gjatë pushimit bënte bilancin e gjërave që ndodhnin,
05:18
go on home visits in the afternoon,
106
306810
2824
shkonte për vizitë në shtëpitë e tyre pasditeve,
05:21
buy combs and brushes and peanut butter and crackers
107
309634
3019
blinte krehëra flokësh, furça dhëmbësh, gjalp kikiriku dhe biskota
05:24
to put in her desk drawer for kids that needed to eat,
108
312653
2734
që i vendoste në sirtarin e tavolinës së punës për t'ua dhënë fëmijëve që kishin nevojë të hanin,
05:27
and a washcloth and some soap for the kids who didn't smell so good.
109
315387
3229
si dhe një peshqir dhe sapun për ata që kishin nevojë të laheshin.
05:30
See, it's hard to teach kids who stink.
110
318616
3707
Siç e shikoni, është pak e vështirë të japësh mësim në një klasë ku një pjesë e fëmijëve mban erë sepse nuk mund të lahen për shkak të kushteve.
05:34
And kids can be cruel.
111
322323
2447
Fëmijët janë të vështirë.
05:36
And so she kept those things in her desk,
112
324770
2633
Kështu pra, ajo mbante gjithë këto gjëra në tavolinën e saj,
05:39
and years later, after she retired,
113
327403
3120
dhe shumë vite më pas, kur ajo doli në pension,
05:42
I watched some of those same kids come through
114
330523
3022
unë shikoja se disa prej atyre nxënësve vinin shpesh që e vizitonin
05:45
and say to her, "You know, Ms. Walker,
115
333545
1984
dhe i thonin: - A e dini Zonja Walker,
05:47
you made a difference in my life.
116
335529
2422
se ju sollët ndryshimin në jetën time?
05:49
You made it work for me.
117
337951
1329
Ju më bëtë që t'ia dal mbanë.
05:51
You made me feel like I was somebody,
118
339280
2039
Ju më bëtë të besoj se isha dikushi,
05:53
when I knew, at the bottom, I wasn't.
119
341319
3559
edhe pse thellë brenda meje, unë e dija se isha askushi.
05:56
And I want you to just see what I've become."
120
344878
1785
Dhe dua ta shikoni se çfarë kam arritur falë jush.
05:58
And when my mama died two years ago at 92,
121
346663
3292
Kur nëna ime u nda nga jeta dy vite më parë, në moshën 92 vjeçe,
06:01
there were so many former students at her funeral,
122
349955
2833
kishte kaq shumë ish-nxënës të saj në varrim,
06:04
it brought tears to my eyes, not because she was gone,
123
352788
2824
saqë lotova, jo sepse ajo nuk ishte më,
06:07
but because she left a legacy of relationships
124
355612
3668
por sepse ajo kishte lënë pas një trashëgimi lidhjesh njerëzore
06:11
that could never disappear.
125
359280
2508
që nuk do të zhdukej kurrë.
06:13
Can we stand to have more relationships? Absolutely.
126
361788
4526
A mund të krijojmë sa më shumë lidhje dhe miqësi? Sigurisht që po.
06:18
Will you like all your children? Of course not.
127
366314
4677
A do ti doni të gjithë fëmijët? Sigurisht që jo.
06:22
And you know your toughest kids are never absent.
128
370991
4058
Mos harroni se nxënësit tuaj më të pabindur nuk mungojnë asnjëherë.
06:27
(Laughter)
129
375049
1992
( Të qeshura)
06:29
Never. You won't like them all,
130
377041
3098
Asnjëherë. Ju nuk mund ti pëlqeni të gjithë fëmijët,
06:32
and the tough ones show up for a reason.
131
380139
3410
dhe ata të pabindurit vijnë për një arsye të vetme.
06:35
It's the connection. It's the relationships.
132
383549
2934
Është lidhja që krijojnë. Është miqësia.
06:38
And while you won't like them all,
133
386483
1635
Edhe pse ju nuk mund ti pëlqeni dhe ti doni të gjithë,
06:40
the key is, they can never, ever know it.
134
388118
4112
çelësi i suksesit është se ata nuk duhet ta marrin vesh kurrë këtë gjë.
06:44
So teachers become great actors and great actresses,
135
392230
3791
Në këtë mënyrë mësuesit bëhen aktorë apo aktore,
06:48
and we come to work when we don't feel like it,
136
396021
2151
punojnë edhe atëherë kur nuk kanë dëshirën ta bëjnë,
06:50
and we're listening to policy that doesn't make sense,
137
398172
3162
ashtu siç dëgjojnë politikat e pakuptimta në ditët e sotme,
06:53
and we teach anyway.
138
401334
3181
dhe përsëri vazhdojnë me misionin e mësimdhënies.
06:56
We teach anyway, because that's what we do.
139
404515
4064
Ne japim mësim sepse kjo është puna jonë.
07:00
Teaching and learning should bring joy.
140
408579
3150
Mësimdhënia dhe mësimnxënia duhet të falin lumturi.
07:03
How powerful would our world be
141
411729
2550
A e keni menduar se sa e lumtur do të ishte kjo botë
07:06
if we had kids who were not afraid to take risks,
142
414279
3750
nëse fëmijët nuk do kishin frikë të përballeshin me sfidat,
07:10
who were not afraid to think,
143
418029
1268
nëse do të mendonin lirisht,
07:11
and who had a champion?
144
419297
1493
dhe nëse do të kishin një mbështetës?
07:12
Every child deserves a champion,
145
420790
2465
Çdo fëmijë e meriton një mbështetës,
07:15
an adult who will never give up on them,
146
423255
2210
një të rritur i cili nuk do të lodhet kurrë nga ata,
07:17
who understands the power of connection,
147
425465
2713
i cili kupton fuqinë e lidhjes me ta,
07:20
and insists that they become the best that they can possibly be.
148
428178
3915
dhe që këmbëngul që fëmijët të nxjerrin në pah më të mirën e tyre.
07:24
Is this job tough? You betcha. Oh God, you betcha.
149
432093
4770
A është kjo një punë e vështirë? Do të vija bast se po, absolutisht po.
07:28
But it is not impossible.
150
436863
3233
Por nuk është kurrsesi e pamundur.
07:32
We can do this. We're educators.
151
440096
1756
Ne mund t'ia dalim mbanë. Ne jemi këtu për ti edukuar ata.
07:33
We're born to make a difference.
152
441852
2284
Ne kemi lindur për të sjellë ndryshimin.
07:36
Thank you so much.
153
444136
1391
Faleminderit shumë.
07:37
(Applause)
154
445527
5293
( Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Rita F. Pierson - EducatorRita F. Pierson spent her entire life in or around the classroom, having followed both her parents and grandparents into a career as an educator.
Why you should listen
Rita F. Pierson, a professional educator since 1972, taught elementary school, junior high and special education. She was a counselor, a testing coordinator and an assistant principal. In each of these roles, she brought a special energy to the role -- a desire to get to know her students, show them how much they matter and support them in their growth, even if it was modest.
For the past decade, Pierson conducted professional development workshops and seminars for thousands of educators. Focusing on the students who are too often under-served, she lectured on topics like “Helping Under-Resourced Learners,”“Meeting the Educational Needs of African American Boys" and "Engage and Graduate your Secondary Students: Preventing Dropouts."
Pierson passed away in June 2013.
Rita F. Pierson | Speaker | TED.com