TED2013
Alex Laskey: How behavioral science can lower your energy bill
Alex Laskey: Si shkenca morale mund të reduktoje faturën tuaj te energjisë.
Filmed:
Readability: 3.9
1,182,944 views
Cfarë është një mënyrë a faktuar për të reduktuar kostot e energjisë? Do ta besonit: duke mësuar se sa shpenzojnë fqinjët tuaj. Alex Laskey tregon se si një sjellje e cuditshme e moralit njerëzor mund të na bëjë ne më të mirë, përdorues më të mëncur të energjisë, me fatura më të reduktuara për ta faktuar.
Alex Laskey - Energy software maker
Alex Laskey helps power companies to help their customers cut down -- using data analysis, marketing and a pinch of psychology. Full bio
Alex Laskey helps power companies to help their customers cut down -- using data analysis, marketing and a pinch of psychology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
How many of you have checked your email today?
0
594
2539
Sa prej jush kanë kontrolluar adresën elektronike sot?
00:15
Come on, raise your hands.
1
3133
1896
Ngrini duart.
00:17
How many of you are checking it right now?
2
5029
2131
Sa prej jush po e kontrolloni tani?
00:19
(Laughter)
3
7160
1558
(të qeshura)
00:20
And how about finances? Anybody check that today?
4
8718
2500
Dhe për financën? E ka kontrolluar ndokush sot?
00:23
Credit card, investment account?
5
11218
2488
Kartë krediti? Llogari investuese?
00:25
How about this week?
6
13706
3953
Po gjatë javës?
00:29
Now, how about your household energy use?
7
17659
3117
Në rregull, por për sa i përket energjisë elektrike të përdorur ne shtëpi?
00:32
Anybody check that today?
8
20776
1938
E ka kontrolluar ndokush sot?
00:34
This week? Last week?
9
22714
4152
Gjatë javes? Javën e kaluar?
00:38
A few energy geeks spread out across the room.
10
26866
3128
Disa të fiksuar pas energjisë dallohen në sallë.
00:41
It's good to see you guys.
11
29994
2569
Eshte mirë t'ju shikosh juve njerez.
00:44
But the rest of us -- this is a room filled with people
12
32563
3235
Por ne të tjerët -- kjo është një sallë e mbushur me njerëz
00:47
who are passionate about the future of this planet,
13
35798
2982
të cilët janë të pasionuar për të ardhmen e këtij planeti,
00:50
and even we aren't paying attention
14
38780
1831
dhe ne nuk jemi duke i dhënë rëndësi
00:52
to the energy use that's driving climate change.
15
40611
2960
energjisë që përdorim e cila ndikon në ndryshimin e klimës.
00:55
The woman in the photo with me is Harriet.
16
43571
2655
Kjo grua në fotografi me mua është Harriet.
00:58
We met her on our first family vacation.
17
46226
2537
E takuam gjatë pushimeve tona të para familjare.
01:00
Harriet's paying attention to her energy use,
18
48763
2362
Harriet i jep rëndësi përdorimit të energjisë,
01:03
and she is decidedly not an energy geek.
19
51125
2860
dhe pa dyshim ajo nuk është një "e fiksuar pas energjisë"
01:05
This is the story of how Harriet came to pay attention.
20
53985
5239
Kjo është historia se si Harriet filloi ti japi rëndësi.
01:11
This is coal,
21
59224
2029
Ky është qymyr,
01:13
the most common source of electricity on the planet,
22
61253
3357
Burimi më i zakonshëm i elektricitetit në këtë planet,
01:16
and there's enough energy in this coal
23
64610
3224
dhe ka energji të mjaftueshme në këtë qymyr
01:19
to light this bulb for more than a year.
24
67834
3952
per të ndricuar këtë llambë për më shumë se një vit.
01:23
But unfortunately, between here and here,
25
71786
2071
Por fatkeqësisht, ndërmjet kohës
01:25
most of that energy is lost to things
26
73857
1432
më e shumta e kësaj energjisë humbet nëpër gjëra
01:27
like transmission leakage and heat.
27
75289
2885
si rrjedhje transmisioni dhe nxehtësia.
01:30
In fact, only 10 percent ends up as light.
28
78174
3579
Në fakt vetëm 10 për qind përfundon në dritë
01:33
So this coal will last a little bit more than a month.
29
81753
4008
Pra ky qymyr do zgjasi pak a shumë një muaj.
01:37
If you wanted to light this bulb for a year,
30
85761
2609
Nëqoftëse kërkon që kjo llambë të ndricoje për një vit
01:40
you'd need this much coal.
31
88370
5038
do ju duhet kaq shumë qymyr.
01:45
The bad news here is that, for every unit of energy we use,
32
93408
3044
Lajmi i keq është se, për cdo njësi energjie të energjisë që përdorim,
01:48
we waste nine.
33
96452
2073
ne humbasim nëntë.
01:50
That means there's good news,
34
98525
1631
Kjo do të thotë që ka dhe lajme të mira,
01:52
because for every unit of energy we save,
35
100156
2583
sepse për cdo njësi energjie që kursejmë,
01:54
we save the other nine.
36
102739
3265
ne kursejmë nëntë të tjera.
01:58
So the question is, how can we get the people in this room
37
106004
5281
Pra pyetja që ngrihet është, si mund të bëjmë njerëzit në këtë sallë,
02:03
and across the globe to start paying attention
38
111300
2966
dhe nëpër gjithë planetin, që të fillojnë ti japin rëndësi
02:06
to the energy we're using,
39
114266
2086
energjisë që përdorim
02:08
and start wasting less of it?
40
116352
2976
dhe të fillojnë të harxhojnë më pak?
02:11
The answer comes from a behavioral science experiment
41
119328
2387
Përgjigjja vjen nga një eksperiment shkencor,
02:13
that was run one hot summer, 10 years ago,
42
121715
3381
i cili ndodhi një verë te nxehtë, 10 vite me parë,
02:17
and only 90 miles from here,
43
125096
2136
dhe vetëm 145km larg nga ketu,
02:19
in San Marcos, California.
44
127232
3376
në San Marcos të Kalifornisë.
02:22
Graduate students put signs on every door in a neighborhood,
45
130608
2681
Studentë të dipllomuar kanë vendosur tabela në cdo derë në një lagje,
02:25
asking people to turn off their air conditioning
46
133289
2821
e cila i kerkonte njerëzve të fiknin kondicionerët
02:28
and turn on their fans.
47
136110
2210
dhe të ndiznin ventiluesit.
02:30
One quarter of the homes received a message that said,
48
138320
2288
Një e treta e shtëpive mori mesazhin që shkruante,
02:32
did you know you could save 54 dollars a month this summer?
49
140608
2318
e dinit qe mund te shpëtoni 54dollar në muaj këtë verë?
02:34
Turn off your air conditioning, turn on your fans.
50
142926
1818
Fikni kondicionerët, dhe ndizni ventiluesit.
02:36
Another group got an environmental message.
51
144744
1834
Një grup tjetër mori një mesazh mjedisor.
02:38
And still a third group got a message about
52
146578
2089
Dhe grupi tretë mori një mesazh për
02:40
being good citizens, preventing blackouts.
53
148667
2680
të qënë një qytetar i mirë, duke parandaluar ndërprerjet e energjisë.
02:43
Most people guessed that money-saving message would work best of all.
54
151347
3717
Shumica e njerëzve menduan se mesazhi për kursimin e parave do funksiononte më mirë nga te gjithë.
02:47
In fact, none of these messages worked.
55
155064
2613
Por në fakt, asnjë nga këto mesazhe nuk funksionoi.
02:49
They had zero impact on energy consumption.
56
157677
2856
Impakti ishte zero mbi konsumin e energjisë.
02:52
It was as if the grad students hadn't shown up at all.
57
160533
4121
Ishte sikur studentët e diplomuar nuk ishin shfaqur kurrë.
02:56
But there was a fourth message,
58
164654
1820
Por kishte dhe një mesazh të katërt,
02:58
and this message simply said,
59
166474
2123
dhe ky mesazh thjesht thoshte,
03:00
"When surveyed, 77 percent of your neighbors
60
168597
3910
Gjatë studimit, 77përqind e fqinjëve tuaj,
03:04
said that they turned off their air conditioning and turned on their fans.
61
172507
2490
thanë që kanë fikur kondicionimin dhe kanë ndezur ventiluesit.
03:06
Please join them. Turn off your air conditioning
62
174997
1805
Ju lutem bashkojuni. Fikni kondicioneret
03:08
and turn on your fans."
63
176802
1261
dhe ndizni ventiluesit.
03:10
And wouldn't you know it, they did.
64
178063
2697
Dhe realisht, ata e bënë.
03:12
The people who received this message
65
180760
1954
Njerëzit që morën këtë mesazh
03:14
showed a marked decrease in energy consumption
66
182714
2522
treguan një ulje të shënueshme në konsumin e energjisë
03:17
simply by being told what their neighbors were doing.
67
185236
3411
thjesht duke i thenë se cfarë bënin fqinjët e tyre.
03:20
So what does this tell us?
68
188647
1700
Pra, cfarë na tregon kjo?
03:22
Well, if something is inconvenient,
69
190347
2217
Nëqoftëse dicka është e papërshtatshme,
03:24
even if we believe in it,
70
192564
1989
edhe nëse në besojmë në të,
03:26
moral suasion, financial incentives, don't do much to move us --
71
194553
3878
bindja e moralit, nxitjet e financave nuk ndikojnë shumë
03:30
but social pressure, that's powerful stuff.
72
198431
3670
por presioni social, është dicka e fuqishme.
03:34
And harnessed correctly, it can be a powerful force for good.
73
202101
3618
Dhe nëse shfrytëzohet në mënyrën e duhur, mund të jete një forcë e fuqishme për mirë.
03:37
In fact, it already is.
74
205719
2165
Në fakt, ajo tashmë është.
03:39
Inspired by this insight, my friend Dan Yates and I
75
207884
2632
Të frymëzuar nga ky depërtim, miku im Dan Yates dhe une
03:42
started a company called Opower.
76
210516
2176
themeluam një kompani të quajtur Opower.
03:44
We built software and partnered with utility companies
77
212692
2469
Ndërtuam programe dhe u bëmë ortak me kompani shërbimi
03:47
who wanted to help their customers save energy.
78
215161
2803
që donin të ndihmonin klientët e tyre të kursenin energji.
03:49
We deliver personalized home energy reports
79
217964
3066
Ne dorëzonim raporte të personalizuara mbi energjinë, nëpër shtëpi,
03:53
that show people how their consumption
80
221030
1718
të cilat tregonin se si konsumi i tyre
03:54
compares to their neighbors in similar-sized homes.
81
222748
2872
krahasohej me fqinjët e tyre ne shtëpi me masa të ngjashme.
03:57
Just like those effective door hangers,
82
225620
2240
Si ato varëset efektive nëpër dyer,
03:59
we have people comparing themselves to their neighbors,
83
227860
2464
të cilat i bëjne njerëzit të krahasojnë veten me fqinjët,
04:02
and then we give everyone targeted recommendations
84
230324
2516
dhe më vonë i jepnim atyre rekomandime objektive
04:04
to help them save.
85
232840
1650
per ti ndihmuar ata të kursenin.
04:06
We started with paper, we moved to a mobile application,
86
234490
2306
E filluam me letër, më vonë kaluam në një aplikacion në celular,
04:08
web, and now even a controllable thermostat,
87
236796
2929
në rrjet, dhe tani një termostat kontrollues,
04:11
and for the last five years we've been running
88
239725
2017
dhe për pesë vitet e fundit ne po drejtojmë
04:13
the largest behavioral science experiment in the world.
89
241742
4403
eksperimentin më të madh shkencor morali në botë.
04:18
And it's working.
90
246145
1664
Dhe po funksionon.
04:19
Ordinary homeowners and renters have saved
91
247809
2097
Ata që zotërojnë shtëpitë e tyre ose që janë me qera po kursejnë
04:21
more than 250 million dollars on their energy bills,
92
249906
3140
më shumë se 250 milion dollar në fatura energjie,
04:25
and we're just getting started.
93
253046
1513
dhe ne sapo kemi filluar.
04:26
This year alone, in partnership with more than 80 utilities
94
254559
3260
Vetëm këtë vit, në bashkëpunim me 80 kompani shërbimi
04:29
in six countries, we're going to generate
95
257819
2254
në gjashtë shtete, ne do gjenerojmë
04:32
another two terawatt hours of electricity savings.
96
260073
3152
një tjetër dy orësh terawat për kursimin e energjisë.
04:35
Now, the energy geeks in the room know two terawatt hours,
97
263225
2041
Tani, të fiksuarit e energjise në salle dinë cdo te thotë dy ore terawatt,
04:37
but for the rest of us, two terawatt hours
98
265266
2039
por për ne te tjerët, dy orë terawatt
04:39
is more than enough energy to power every home
99
267305
3339
janë mjaftueshëm energji për cdo shtëpi
04:42
in St. Louis and Salt Lake City combined
100
270644
3294
në St. Louis dhe në Salt Lake City të kombinuara
04:45
for more than a year.
101
273938
1568
për më shumë se një vit.
04:47
Two terawatt hours, it's roughly half
102
275506
1966
Dy orë terawatt, është pak a shumë gjysma
04:49
what the U.S. solar industry produced last year.
103
277472
2586
e asaj që industria diellore në Amerikë, prodhoi vitin e kaluar.
04:52
And two terawatt hours? In terms of coal,
104
280058
3591
Dhe dy orë terawatt? Ne terma të qymyrit,
04:55
we'd need to burn 34 of these wheelbarrows
105
283649
3157
do na duhej të digjnim 34 nga këto karroca dore
04:58
every minute around the clock every day for an entire year
106
286806
3996
cdo minutë të orës, cdo ditë për një vit të tërë
05:02
to get two terawatt hours of electricity.
107
290802
2104
për të marrë dy orë terawatt të elektricitetit.
05:04
And we're not burning anything.
108
292906
1317
Dhe ne nuk po djegim asgjë
05:06
We're just motivating people to pay attention
109
294223
1728
Ne thjesht po motivojmë njerëzit që ti japin rëndësi
05:07
and change their behavior.
110
295951
3013
dhe të ndryshojnë sjelljen e tyre.
05:10
But we're just one company, and this is just
111
298964
2290
Por ne jemi vetëm një kompani, dhe kjo do të thotë vetëm
05:13
scratching the surface.
112
301254
2137
të gërvishtësh sipërfaqen.
05:15
Twenty percent of the electricity in homes is wasted,
113
303391
3565
Njëzet përqind e elektricitetit tonë nëpër shtëpi humbet,
05:18
and when I say wasted, I don't mean that people have
114
306956
2004
dhe kur them humbet, nuk dua të them qe njerëzit kanë
05:20
inefficient lightbulbs. They may.
115
308960
3353
llamba të paefektshme. Edhe mund të kenë.
05:24
I mean we leave the lights on in empty rooms,
116
312313
3144
Por dua të them, se ne lëmë drita ndezur në dhoma të zbrazura,
05:27
and we leave the air conditioning on when nobody's home.
117
315457
3030
dhe lëme kondicionerin ndezur kur nuk ka asnjeri në shtëpi.
05:30
That's 40 billion dollars a year wasted
118
318487
3084
Këto janë 40 miliard dollar të humbura në vit
05:33
on electricity that does not contribute to our well-being
119
321571
3249
mbi energjinë e cila nuk përdoret për qënien tonë,
05:36
but does contribute to climate change.
120
324820
2647
por e cila kontribon në ndryshimin e klimës.
05:39
That's 40 billion -- with a B --
121
327467
2120
Këto janë 40miliard -- me B--
05:41
every year in the U.S. alone.
122
329587
2283
cdo vit, vetëm në Amerikë.
05:43
That's half our coal usage right there.
123
331870
3365
Kjo është gjysma e përdorimit tonë të qymyrit.
05:47
Now thankfully, some of the world's best material scientists
124
335235
2772
Tani fatmirësisht, disa nga shkenctarët e materialeve, më të mirë në botë
05:50
are looking to replace coal with sustainable resources
125
338007
3506
po kërkojnë të zevëndesojnë qymyrin me burime të qëndrueshme
05:53
like these,
126
341513
1138
si keto,
05:54
and this is both fantastic and essential.
127
342651
3498
dhe kjo eshte si fantastike ashtu dhe thelbësore.
05:58
But the most overlooked resource to get us
128
346149
2038
Por burimi më i kërkuar për ta pasur këtë
06:00
to a sustainable energy future, it isn't on this slide.
129
348187
3546
në një të ardhme të qëndrushme të energjisë nuk është në këtë slide.
06:03
It's in this room. It's you, and it's me.
130
351733
4656
Eshtë në këtë sallë, jeni ju dhe jam une.
06:08
And we can harness this resource
131
356389
2684
Dhe mund ta shfrytëzojmë këtë burim
06:11
with no new material science
132
359073
1837
jo me një material të ri shkencor
06:12
simply by applying behavioral science.
133
360910
3192
por thjesht duke përdorur shkencën e sjelljes.
06:16
We can do it today, we know it works,
134
364102
2084
Mund ta bëjmë sot, e dimë që funksionon
06:18
and it will save us money right away.
135
366186
3728
dhe mund të na kursejë para menjëherë.
06:21
So what are we waiting for?
136
369914
2751
Pra, përse po presim?
06:24
Well, in most places, utility regulation
137
372665
2727
Në rregull, në disa shtete, sistemi i kompanive te shërbimit
06:27
hasn't changed much since Thomas Edison.
138
375392
4316
nuk ka ndryshuar shumë qe prej Thomas Edison.
06:31
Utilities are still rewarded when their customers
139
379708
2930
Kompanitë e shërbimit akoma shpërblehen kur klientët e tyre
06:34
waste energy.
140
382638
1564
humbin energji.
06:36
They ought to be rewarded for helping their customers save it.
141
384202
3803
Por ata duhet të shpërblehen për ndihmën qe u japin klientëve për të kursyer.
06:40
But this story is much more than about household energy use.
142
388005
3406
Por kjo histori nuk është shumë për përdorimin e energjisë nëpër shtëpi.
06:43
Take a look at the Prius.
143
391411
2062
Hidhini një sy, Prius-it.
06:45
It's efficient not only because Toyota invested in material science
144
393473
3022
Eshtë efikas jo vetëm sepse Toyota ka investuar në shkencën e materialeve
06:48
but because they invested in behavioral science.
145
396495
2475
por sepse kanë investuar në shkencën e sjelljes.
06:50
The dashboard that shows drivers how much energy
146
398970
2140
Tabela që i tregon shoferëve se sa shumë energji
06:53
they're saving in real time
147
401110
1964
po kursejnë ne kohë reale
06:55
makes former speed demons
148
403074
1515
i bën ish demonët e shpejtësisë
06:56
drive more like cautious grandmothers.
149
404589
2753
të drejtojnë makinë me një kujdes gjyshërish.
06:59
Which brings us back to Harriet.
150
407342
2564
E cila na sjell përsëri tek Harriet.
07:01
We met her on our first family vacation.
151
409906
2188
E takuam gjatë pushimeve tona të para familjare.
07:04
She came over to meet my young daughter,
152
412094
2187
Ajo erdhi për të pershëndetur vajzën time të vogël,
07:06
and she was tickled to learn that my daughter's name
153
414281
2171
dhe u gëzua qe emri i vajzës time ishte
07:08
is also Harriet.
154
416452
2054
gjithashtu Harriet.
07:10
She asked me what I did for a living,
155
418506
1425
Ajo më pyeti se me se merresha në jetë,
07:11
and I told her, I work with utilities
156
419931
1545
dhe i thash qe punoj me kompani shërbimi
07:13
to help people save energy.
157
421476
1876
për të ndihmuar njerëzit të kursejnë energji.
07:15
It was then that her eyes lit up.
158
423352
2226
Ishte momenti qe asaj ju hapën sytë,
07:17
She looked at me, and she said,
159
425578
1932
Më pa, dhe më tha,
07:19
"You're exactly the person I need to talk to.
160
427510
2228
"Ti je personi me të cilin une dua të flas.
07:21
You see, two weeks ago, my husband and I got a letter
161
429738
2183
Para dy javësh, unë dhe bashkëshorti im morëm një letër
07:23
in the mail from our utility.
162
431921
2320
në postë nga kompania jonë e shërbimit
07:26
It told us we were using twice as much energy as our neighbors."
163
434241
3198
e cila na tregonte se ne perdornim dyfishin e energjisë te fqinjëve tane"
07:29
(Laughter)
164
437439
3430
(të qeshura)
07:32
"And for the last two weeks, all we can think about,
165
440869
2820
"Dhe gjatë dy javët e fundit, e vetmja gjë që ne mendojmë,
07:35
talk about, and even argue about,
166
443689
2288
flasim ose dhe debatojmë,
07:37
is what we should be doing to save energy.
167
445977
1720
është se cfarë mund të bëjmë për të kursyer energji.
07:39
We did everything that letter told us to do,
168
447697
2865
Ne bëmë gjithcka cfarë na tregonte letra,
07:42
and still I know there must be more.
169
450562
2802
por përsëri une e di se mund të ketë akoma.
07:45
Now I'm here with a genuine expert.
170
453364
1678
Tani ndodhem ketu me një ekspert të vërtetë.
07:47
Tell me. What should I do to save energy?"
171
455042
4759
Më thuaj. Cfarë mund të bëj une për të kursyer energji?"
07:51
There are many experts who can help answer Harriet's question.
172
459801
4052
Ka shume ekspert, të cilët mund ta ndihmojnë Harriet të mari një pergjigje.
07:55
My goal is to make sure
173
463853
2062
Por qëllimi im është të sigurohemi
07:57
we are all asking it.
174
465915
2298
që të gjithë e kerkojmë atë.
08:00
Thank you.
175
468213
1358
Faleminderit
08:01
(Applause)
176
469571
4603
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Alex Laskey - Energy software makerAlex Laskey helps power companies to help their customers cut down -- using data analysis, marketing and a pinch of psychology.
Why you should listen
What's a powerful way to help people use less power at home? Pit them against their neighbors. As founder and president of Opower, Alex Laskey helps utlity companies show customers, right on their utility bills, where their own house sits on the spectrum of neighborhood energy wasters -- and how to beat the game. It seems silly, but the large-scale reductions in energy usage are no joke.
Opower works with more than 80 utilities on three continents, and serves over 15 million customers. Since its launch in 2008, it has cumulatively saved utility customers more than $200 million and 2 terawatt hours (TWh) of energy -- enough to power a city of more than a quarter million people. It's all through a powerful combination of behavioral science, data analytics and good marketing.
In the next twelve months, Opower is on track to save another 1 TWh, equivalent to more than one half the generation of the entire US solar power plant industry in 2011. In May 2016, Opower was bought by Oracle.
Alex Laskey | Speaker | TED.com