TEDxParis 2012
Yann Dall'Aglio: Love -- you're doing it wrong
Yann Dall'Aglio: Dashuria -- nuk po bëhet ashtu si duhet.
Filmed:
Readability: 4.9
4,385,513 views
Në këtë fjalim të adhurueshëm, filozofi Yann Dall’Agio zbulon kërkimin universal të brishtësisë dhe të lidhjes në një botë e cila është e fokusuar te individi. Në fakt, është më e lehtë sa mund ta imagjinoni. Një refleksion i zgjuar dhe i mprehtë në emër të dashurisë në epokën moderne. (Filmuar në TEDxParis.)
Yann Dall'Aglio - Philosopher
Yann Dall'Aglio is a philosopher who thinks deeply about modern love. Full bio
Yann Dall'Aglio is a philosopher who thinks deeply about modern love. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What is love?
0
396
3258
Cfarë është dashuria?
00:15
It's a hard term to define
1
3654
2307
Është një term i vështirë për tu përcaktuar
00:17
in so far as it has a very wide application.
2
5961
3889
deri tani, pasi ka një përdorim mjaft të gjerë.
00:21
I can love jogging.
3
9850
1769
Mund të adhuroj vrapin.
00:23
I can love a book, a movie.
4
11619
2026
Mund të adhuroj një libër, një film.
00:25
I can love escalopes.
5
13645
2871
Mund të adhuroj skalopët.
00:28
I can love my wife.
6
16516
2195
Mund të adhuroj gruan time.
00:30
(Laughter)
7
18711
3404
(Të qeshura)
00:35
But there's a great difference
8
23776
3034
Por ka një ndryshim të madh
00:38
between an escalope and my wife, for instance.
9
26810
5091
midis një eskalopi dhe gruas sime
për shembull.
për shembull.
00:43
That is, if I value the escalope,
10
31901
3005
Që do të thotë nëse
unë e vlerësoj një skalop,
unë e vlerësoj një skalop,
00:46
the escalope, on the other hand,
it doesn't value me back.
it doesn't value me back.
11
34906
6113
ai nuk më vlerëson mua.
00:53
Whereas my wife, she calls me
12
41019
3302
Ndërsa gruaja ime më quan
00:56
the star of her life.
13
44321
1801
yllin e jetës së saj.
00:58
(Laughter)
14
46122
2584
(Të qeshura)
01:00
Therefore, only another desiring conscience
15
48706
1956
Prandaj vetëm një ndërgjegje e dëshiruar
01:02
can conceive me as a desirable being.
16
50662
3232
mund të më përcaktojë mua
si njeri të dëshirueshëm.
si njeri të dëshirueshëm.
01:05
I know this, that's why
17
53894
1580
E di këtë, ja përse
01:07
love can be defined in a more accurate way
18
55474
2346
dashuria mund të përcaktohet
në një mënyrë më të saktë
në një mënyrë më të saktë
01:09
as the desire of being desired.
19
57820
4310
si një dëshirë për të qënë të dëshiruar.
01:14
Hence the eternal problem of love:
20
62130
2795
Kështu ekziston
problemi i përhershëm i dashurisë:
problemi i përhershëm i dashurisë:
01:16
how to become and remain desirable?
21
64925
5944
si të bëhesh dhe të mbetesh i dëshirueshëm?
01:22
The individual used to find
22
70869
3620
Njeriu u mundua të gjente
01:26
an answer to this problem
23
74489
2233
një përgjigje për këtë problem
01:28
by submitting his life to community rules.
24
76722
3005
duke i nënshtruar jetën e tij
rregullave të shoqërisë.
rregullave të shoqërisë.
01:31
You had a specific part to play
25
79727
2107
Ti kishe një rol specifik për të luajtur
01:33
according to your sex, your age,
26
81834
2215
sipas gjinisë tënde, moshës,
01:36
your social status,
27
84049
1876
statusit social
01:37
and you only had to play your part
28
85925
2030
dhe ti duhet te luaje pjesën tënde
01:39
to be valued and loved by the whole community.
29
87955
4077
për tu vlerësuar dhe admiruar
nga komuniteti.
nga komuniteti.
01:44
Think about the young woman
who must remain chaste before marriage.
who must remain chaste before marriage.
30
92032
3757
Mendoni për gruan e re e cila duhet
të mbetet e dlirë përpara martesës.
të mbetet e dlirë përpara martesës.
01:47
Think about the youngest son
who must obey the eldest son,
who must obey the eldest son,
31
95789
4366
Mendoni për djalin e vogël i cili
duhet t’i bindet djalit të madh
duhet t’i bindet djalit të madh
01:52
who in turn must obey the patriarch.
32
100155
5706
i cili duhet t’i bindet patriakut.
01:57
But a phenomenon
33
105861
4286
Por në shekullin e 13-të,
02:02
started in the 13th century,
34
110147
3363
u shfaq një fenomen,
02:05
mainly in the Renaissance, in the West,
35
113510
4002
kryesisht në Rilindje, në perëndim
02:09
that caused the biggest identity crisis
36
117512
3379
i cili shkaktoi krizën
më të madhe të identitetit
më të madhe të identitetit
02:12
in the history of humankind.
37
120891
2197
në historinë e njerëzimit.
02:15
This phenomenon is modernity.
38
123088
2270
Ky fenomen është modernizmi.
02:17
We can basically summarize it
through a triple process.
through a triple process.
39
125358
2948
Në parim mund ta përmbledhim
në një proces të trefishtë.
në një proces të trefishtë.
02:20
First, a process of rationalization
of scientific research,
of scientific research,
40
128306
5723
Së pari, në një proces të racionalizimit
të kërkimit shkencor,
të kërkimit shkencor,
02:26
which has accelerated technical progress.
41
134029
2685
i cili ka përshpejtuar progressin teknik.
02:28
Next, a process of political democratization,
42
136714
4464
Më pas, një proces i demokratizimit politik,
02:33
which has fostered individual rights.
43
141178
3114
i cili është kujdesur për të drejtat indiviuale.
02:36
And finally, a process of rationalization
of economic production
of economic production
44
144292
4558
Dhe së fundi, një proces i racionalizimit
të prodhimit ekonmik
të prodhimit ekonmik
02:40
and of trade liberalization.
45
148850
2885
dhe liberalizimit të tregtimit.
02:43
These three intertwined processes
46
151735
2882
Këto tre procese të gërshetuara,
02:46
have completely annihilated
47
154617
2409
kanë asgjësuar plotësisht
02:49
all the traditional bearings of Western societies,
48
157026
4306
të gjithë barrierat e shoqerive të perëndimit,
02:53
with radical consequences for the individual.
49
161332
2625
me pasoja themelore për individin.
02:55
Now individuals are free
50
163957
2561
Tani individët jane të lirë
02:58
to value or disvalue
51
166518
3404
të vlerësojnë ose të mos vlerësojnë
03:01
any attitude, any choice, any object.
52
169922
4205
çdo qëndrim, çdo vendim, çdo qëllim.
03:06
But as a result, they are themselves confronted
53
174127
6217
Por si pasojë ata përballen
03:12
with this same freedom that others have
54
180344
2065
me të njëjtën liri që kanë të tjerët
03:14
to value or disvalue them.
55
182409
4452
për t’i vlerësuar ata ose jo.
03:18
In other words, my value was once ensured
56
186861
5340
Me fjalë të tjera, vlera ime sigurohej njëherë
03:24
by submitting myself
to the traditional authorities.
to the traditional authorities.
57
192201
3913
duke iu nënshtruar autoritetit tradicional.
03:28
Now it is quoted in the stock exchange.
58
196114
5284
Tani tregtohet në bursë.
03:33
On the free market of individual desires,
59
201398
4650
Në një treg të lirë të dëshirave njerëzore,
03:38
I negotiate my value every day.
60
206048
3985
unë diskutoj vlerën time çdo ditë.
03:42
Hence the anxiety of contemporary man.
61
210033
2586
Kështu, shqetësimin e njeriut bashkëkohor.
03:44
He is obsessed: "Am I desirable? How desirable?
62
212619
4086
Ai është i fiksuar: “Jam unë i dëshiruar?
Në çfarë mënyre?
Në çfarë mënyre?
03:48
How many people are going to love me?"
63
216705
3098
Sa njerëz do të më duan mua?”
03:51
And how does he respond to this anxiety?
64
219803
2706
Dhe si i përgjigjet ai shqetësimit të tij?
03:54
Well, by hysterically collecting
symbols of desirability.
symbols of desirability.
65
222509
8516
Le të themi në një formë histerike duke
mbledhur simbole të dëshirueshmërisë.
mbledhur simbole të dëshirueshmërisë.
04:04
(Laughter)
66
232493
2967
(Të qeshura)
04:07
I call this act of collecting,
67
235460
2305
E quaj këtë akt të grumbullimit,
04:09
along with others, seduction capital.
68
237765
3354
së bashku me të tjerët, kapital joshës.
04:13
Indeed, our consumer society
69
241119
2043
Në fakt shoqeria jonë konsumatore
04:15
is largely based on seduction capital.
70
243162
5469
është e bazuar gjerësisht në joshjen e kapitalit.
04:20
It is said about this consumption
that our age is materialistic.
that our age is materialistic.
71
248631
4111
Për këtë shpërdorim thuhet se periudha
jonë është materialiste.
jonë është materialiste.
04:24
But it's not true! We only accumulate objects
72
252742
3948
Por nuk është e vërtetë! Ne vetëm
mbledhim objekte
mbledhim objekte
04:28
in order to communicate with other minds.
73
256690
2811
për të komunikuar me mendjet e tjera.
04:31
We do it to make them love us, to seduce them.
74
259501
5417
Ne e bëjmë këtë për t’i bërë ata
të na duan, për t’i joshur.
të na duan, për t’i joshur.
04:36
Nothing could be less materialistic,
or more sentimental,
or more sentimental,
75
264918
3720
Asgjë nuk mund të ishte më pak materialiste
ose më shumë sentimentale,
ose më shumë sentimentale,
04:40
than a teenager buying brand new jeans
76
268638
4225
sesa një adoleshent që blen xhinse të reja
04:44
and tearing them at the knees,
77
272863
2492
dhe t’i grisë ata te gjuri,
04:47
because he wants to please Jennifer.
78
275355
2112
që të tërheqi vëmendjen e Xhenifer.
04:49
(Laughter)
79
277467
2450
(Të qeshura)
04:51
Consumerism is not materialism.
80
279917
3284
Konsumatorizmi nuk është materializëm.
04:55
It is rather what is swallowed up
81
283201
2075
Është ajo që pranohet
04:57
and sacrificed in the name of the god of love,
82
285276
3009
dhe sakrifikohet në emër të dashurisë hyjnore,
05:00
or rather in the name of seduction capital.
83
288285
4446
ose në emër të kapitalit joshës.
05:04
In light of this observation on contemporary love,
84
292731
5381
Nën dritën e këtij vëzhgimi të dashurisë bashkëkohore,
05:10
how can we think of love in the years to come?
85
298112
3315
si mund të mendojmë për dashurinë
në vitet që do të vijnë?
në vitet që do të vijnë?
05:13
We can envision two hypotheses:
86
301427
2284
Ne mund të parashikojmë dy hipoteza:
05:15
The first one consists of betting
87
303711
2736
E para konsiston në bastin që ne bëjmë
05:18
that this process of narcissistic
capitalization will intensify.
capitalization will intensify.
88
306447
5694
që ky proces i kapitalizimit narcizist do të rritet.
05:24
It is hard to say what shape
this intensification will take,
this intensification will take,
89
312141
4068
Është e vështirë të thuhet se çfarë
forme do të ketë ky intensifikim,
forme do të ketë ky intensifikim,
05:28
because it largely depends
90
316209
1731
sepse varet gjerësisht
05:29
on social and technical innovations,
91
317940
2768
në risitë sociale the teknologjike,
05:32
which are by definition difficult to predict.
92
320708
5047
të cilat janë të vështira për tu parashikuar.
05:37
But we can, for instance,
93
325755
1902
Ne mund, për shembull,
05:39
imagine a dating website
94
327657
3724
të imagjinojmë një faqe takimesh online,
05:43
which, a bit like those loyalty points programs,
95
331381
4132
e cila ashtu si ato programet besnike me pikë,
05:47
uses seduction capital points
96
335513
3192
përdor kapitalin joshës
05:50
that vary according to my age,
my height/weight ratio,
my height/weight ratio,
97
338705
3795
që varion sipas moshës, gjatësisë/peshës,
05:54
my degree, my salary,
98
342500
2523
gradës, rrogës,
05:57
or the number of clicks on my profile.
99
345023
4465
ose numrit të klikimeve në profil.
06:01
We can also imagine
100
349488
3886
Në gjithashtu mund të imagjinojmë
06:05
a chemical treatment for breakups
101
353374
3373
një trajtim kimik për ndarjet
06:08
that weakens the feelings of attachment.
102
356747
3818
që dobëson ndjenjat e bashkimit.
06:12
By the way, there's a program on MTV already
103
360565
4057
Meqë ra fjala, është një program në MTV
06:16
in which seduction teachers
104
364622
3984
ku mësuesit e joshjes
06:20
treat heartache as a disease.
105
368606
3918
trajtojnë dhimbjet e zemrës si nje sëmundje.
06:24
These teachers call themselves "pick-up artists."
106
372524
3702
Këta mësues e quajnë veten "pick-up artists”.
06:28
"Artist" in French is easy, it means "artiste."
107
376226
3244
“Artist” në frëngjisht është e thjeshtë,
do të thotë “Artist”.
do të thotë “Artist”.
06:31
"Pick-up" is to pick someone up,
108
379470
2712
“Pick-up” është të marrim dikë,
06:34
but not just any picking up -- it's picking up chicks.
109
382182
2116
por jo këdo—vetëm vajzat.
06:36
So they are artists of picking up chicks.
110
384298
4469
Kështu që ata janë artistët e kapjes së vajzave.
06:40
(Laughter)
111
388767
1457
(Të qeshura)
06:42
And they call heartache "one-itis."
112
390224
5115
Dhe ata e quanjë dhimbjen e zemrës “one-itis”.
06:47
In English, "itis" is a suffix that signifies infection.
113
395339
3550
Në anglisht “itis” është prapashtesë
që do të thotë infeksion.
që do të thotë infeksion.
06:50
One-itis can be translated as "an infection from one."
114
398889
4464
One-itis mund të përkthehet
si “infeksion unik”.
si “infeksion unik”.
06:55
It's a bit disgusting. Indeed, for the pick-up artists,
115
403353
3769
Është pak e shëmtuar. Në fakt, për këta artistë,
06:59
falling in love with someone
116
407122
3449
të dashuruarit e dikujt
07:02
is a waste of time,
117
410571
1832
është një humbje kohe,
07:04
it's squandering your seduction capital,
118
412403
1907
po harxhon kapitalin joshës,
07:06
so it must be eliminated
119
414310
1792
kështu që duhet të eleminohet
07:08
like a disease, like an infection.
120
416102
3729
si një sëmundje si një infeksion.
07:11
We can also envision
121
419831
3701
Ne gjithashtu mund të përfytyrojmë
07:15
a romantic use of the genome.
122
423532
3017
një përdorim romantik të gjeneve.
07:18
Everyone would carry it around
123
426549
3650
Gjithkush mund ta mbajë atë
07:22
and present it like a business card
124
430199
3200
dhe ta prezantojë si një kartë biznesi
07:25
to verify if seduction can progress to reproduction.
125
433399
4994
për të verifikuar nëse joshja mund
të progresojë në riprodhim
të progresojë në riprodhim
07:30
(Laughter)
126
438393
3628
(Të qeshura)
07:34
Of course, this race for seduction,
127
442021
5163
Sigurisht që kjo garë e joshjes,
07:39
like every fierce competition,
128
447184
2103
ashtu si çdo garë tjetër,
07:41
will create huge disparities
in narcissistic satisfaction,
in narcissistic satisfaction,
129
449287
4933
do të krijojë pabarazi të
mëdha në kënaqësinë narciste.
mëdha në kënaqësinë narciste.
07:46
and therefore a lot of loneliness and frustration too.
130
454220
4050
dhe gjithashtu shumë vetmi dhe agresivitet.
07:50
So we can expect that modernity itself,
131
458270
2744
Kështu që ne mund ta presim atë modernitet,
07:53
which is the origin of seduction capital,
would be called into question.
would be called into question.
132
461014
4536
i cili është origjina e kapitalit joshës,
do të ishte i konsiderueshëm.
do të ishte i konsiderueshëm.
07:57
I'm thinking particularly of the reaction
133
465550
2631
Veçanërisht po mendoj për reagimin
08:00
of neo-fascist or religious communes.
134
468181
4929
e neo-fashistëve ose komuniteteve fetare.
08:05
But such a future doesn't have to be.
135
473110
5636
Por nje e ardhme e tillë nuk duhet të ekzistojë.
08:10
Another path to thinking about love may be possible.
136
478746
5422
Duhet të ketë një rrugë tjetër për
të menduar për dashurinë.
të menduar për dashurinë.
08:16
But how?
137
484168
2090
Po cila është ajo?
08:18
How to renounce the hysterical need to be valued?
138
486258
4314
Si ta refuzojmë dëshirën për tu ndier i vlerësuar?
08:22
Well, by becoming aware
of my uselessness.
of my uselessness.
139
490572
4208
Një mënyrë është të kuptosh padobishmërinë time.
08:26
(Laughter)
140
494780
2099
(Të qeshura)
08:28
Yes,
141
496879
939
Po,
08:29
I'm useless.
142
497818
2291
unë jam i pa dobishëm.
08:32
But rest assured:
143
500109
1871
Por është e sigurtë:
08:33
so are you.
144
501980
1462
kështu jeni edhe ju.
08:35
(Laughter)
145
503442
2150
(Të qeshura)
08:37
(Applause)
146
505592
4037
(Duartrokitje)
08:41
We are all useless.
147
509629
4370
Ne jemi të gjithë të pa dobishëm.
08:45
This uselessness is easily demonstrated,
148
513999
2415
Kjo padobishmëri dallohet lehtë,
08:48
because in order to be valued
149
516414
3601
sepse për të qënë i vlerësuar,
08:52
I need another to desire me,
150
520015
3011
kam nevojë të vlerësohem,
08:55
which shows that I do not have any value of my own.
151
523026
2290
që do të thotë që
nuk kam ndonjë vlerë në vetvete.
nuk kam ndonjë vlerë në vetvete.
08:57
I don't have any inherent value.
152
525316
3084
Nuk kam ndonjë vlerë të përcaktuar.
09:02
We all pretend to have an idol;
153
530764
2725
Ne të gjithë pretendojmë të kemi një idhull;
09:05
we all pretend to be an idol for
someone else, but actually
someone else, but actually
154
533489
2919
dhe të gjithë pretendojmë se jemi
një idhull për dikë tjetër, por në të vërtetë
një idhull për dikë tjetër, por në të vërtetë
09:08
we are all impostors, a bit like a man on the street
155
536408
3422
jemi të gjithë mashtrues, pak a shumë
si një njeri në rrugë
si një njeri në rrugë
09:11
who appears totally cool and indifferent,
156
539830
2859
që duket tërheqës dhe indiferent,
09:14
while he has actually anticipated and calculated
157
542689
3149
kur në fakt gjithçka
e ka të planifikuar dhe llogaritur
e ka të planifikuar dhe llogaritur
09:17
so that all eyes are on him.
158
545838
3605
në mënyrë që të tërheqë vëmendjen.
09:21
I think that becoming aware
159
549443
1569
Mendoj se po të kuptojmë
09:23
of this general imposture
160
551012
2207
këtë mashtrim të përgjithshëm
09:25
that concerns all of us
161
553219
1408
që përfshin këdo,
09:26
would ease our love relationships.
162
554627
1820
do ta lehtësonte lidhjen tonë.
09:28
It is because I want to be loved
163
556447
2390
Kjo ndodh sepse unë dua të më duan
09:30
from head to toe,
164
558837
1497
nga koka te këmbët,
09:32
justified in my every choice,
165
560334
1975
duke e justifikuar në çdo veprim,
09:34
that the seduction hysteria exists.
166
562309
2772
që joshja ekziston.
09:37
And therefore I want to seem perfect
167
565081
2293
Dhe kështu dua të dukem perfekt
09:39
so that another can love me.
168
567374
1620
kështu që tjetri të mund të më dojë.
09:40
I want them to be perfect
169
568994
1527
Dua që ata të jenë perfekt
09:42
so that I can be reassured of my value.
170
570521
2157
në mënyrë që të jem
i lehtësuar për vlerësimin tim.
i lehtësuar për vlerësimin tim.
09:44
It leads to couples
171
572678
2387
Kjo është tipike për çiftet
09:47
obsessed with performance
172
575065
2292
e fiksura pas performancës
09:49
who will break up, just like that,
173
577357
2156
të cilët ndahen menjëherë,
09:51
at the slightest underachievement.
174
579513
2554
në mossuksesin më të vogël.
09:54
In contrast to this attitude,
175
582067
4123
Në kontrast me këtë sjellje,
09:58
I call upon tenderness -- love as tenderness.
176
586190
2738
lind nevoja e ëmbëlsisë-
dashuria si brishtësi.
dashuria si brishtësi.
10:00
What is tenderness?
177
588928
1368
Cfarë është brishtësia?
10:02
To be tender is to accept
the loved one's weaknesses.
the loved one's weaknesses.
178
590296
3873
Të jesh i butë do të thotë të pranosh
dobësitë e të dashurit.
dobësitë e të dashurit.
10:06
It's not about becoming a sad couple of orderlies.
179
594169
3657
Nuk do të thotë të bëhesh një çift i rregullt.
10:09
(Laughter)
180
597826
1195
(Të qeshura)
10:11
That's pretty bad.
181
599021
2070
Kjo është vërtet keq.
10:13
On the contrary,
182
601091
1332
Nga ana tjetër,
10:14
there's plenty of charm and happiness in tenderness.
183
602423
2766
ekziston shumë sharm dhe lumturi në butësinë.
10:17
I refer specifically to a kind of humor
that is unfortunately underused.
that is unfortunately underused.
184
605189
4049
I referohem kryesisht një lloj humori
i cili për fat të keq nuk para përdoret.
i cili për fat të keq nuk para përdoret.
10:21
It is a sort of poetry of deliberate awkwardness.
185
609238
2877
Është një lloj ngathtësie e matur poetike.
10:24
I refer to self-mockery.
186
612115
2781
I referohem përqeshjes vetjake.
10:26
For a couple who is no longer sustained, supported
187
614896
2821
Për një çift i cili nuk mbahet ose mbështetet
10:29
by the constraints of tradition,
188
617717
2077
në detyrimet e traditës,
10:31
I believe that self-mockery
189
619794
1548
mendoj se përqeshja vetjake
10:33
is one of the best means for
the relationship to endure.
the relationship to endure.
190
621342
4353
është një nga mënyrat më të mira
që një lidhje të rezistojë.
që një lidhje të rezistojë.
ABOUT THE SPEAKER
Yann Dall'Aglio - PhilosopherYann Dall'Aglio is a philosopher who thinks deeply about modern love.
Why you should listen
Philosopher Yann Dall'Aglio writes about love in the digital age. His two books, A Rolex at 50: Do you have the right to miss your life?and I love you: Is love a has been? explore the challenges and triumphs in the modern era, where individualism and consumerism reign. His work is a declaration of his faith in love, a major feat for a skeptical philosopher.
Yann Dall'Aglio | Speaker | TED.com