TED2010
Denis Dutton: A Darwinian theory of beauty
เดนนิส ดัตตั้น: ทฤษฎีความงามแบบดาร์วิน
Filmed:
Readability: 5.4
2,492,039 views
TED และนักวาดอนิเมชั่น แอนดรู พาร์ค อธิบายทฤษฎีแหวกแนวของเดนนิส ดัตตั้นด้วยลายเส้นภาพประกอบ -- ความงามทางศิลปะ, ดนตรี และสุนทรียภาพต่างๆ อาจไม่ใช่ผลของ"ความเป็นศิลปิน" แต่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เป็นส่วนหนึ่งของวิวัฒนาการมนุษย์
Denis Dutton - Philosopher
Denis Dutton was a philosophy professor and the editor of Arts & Letters Daily. In his book The Art Instinct, he suggested that humans are hard-wired to seek beauty. Full bio
Denis Dutton was a philosophy professor and the editor of Arts & Letters Daily. In his book The Art Instinct, he suggested that humans are hard-wired to seek beauty. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Delighted to be here
0
0
3000
เป็นเกียรติที่ได้มาที่นี่
00:18
and to talk to you about a subject dear to my heart,
1
3000
2000
และได้บรรยายเกี่ยวกับสิ่งที่สำคัญมากๆสำหรับผม
00:20
which is beauty.
2
5000
3000
ซึ่งก็คือความงาม
00:23
I do the philosophy of art, aesthetics,
3
8000
3000
ผมทำงานด้านปรัชญาทางศิลปะและความสุนทรีย์
00:26
actually, for a living.
4
11000
2000
เป็นอาชีพ
00:28
I try to figure out intellectually,
5
13000
2000
ผมมีพยายามที่จะใช้ความรู้
00:30
philosophically, psychologically,
6
15000
2000
ทางปรัชญา ทางจิตวิทยา
00:32
what the experience of beauty is,
7
17000
3000
เพื่อตอบว่าการรับรู้ความงามคืออะไร
00:35
what sensibly can be said about it
8
20000
3000
เรามีข้อมูลอะไรเกี่ยวกับมันบ้าง
00:38
and how people go off the rails in trying to understand it.
9
23000
3000
หลังจากที่ผู้คนมากมายพยายามกันมานักต่อนัก
00:41
Now this is an extremely complicated subject,
10
26000
3000
นี่เป็นประเด็นที่ซับซ้อน
00:44
in part because the things that we call beautiful
11
29000
3000
ส่วนหนึ่งเป็นเพราะว่า สิ่งต่างๆที่เราคิดว่าสวยงามนั้น
00:47
are so different.
12
32000
2000
มีหลากหลายเหลือเกิน
00:49
I mean just think of the sheer variety --
13
34000
2000
ลองคิดดูสิครับ
00:51
a baby's face,
14
36000
2000
ทั้งใบหน้าของเด็กแบเบาะ
00:53
Berlioz's "Harold in Italy,"
15
38000
2000
เพลง "Harold in Italy" ของแบร์ลิออส
00:55
movies like "The Wizard of Oz"
16
40000
2000
ภาพยนตร์อย่าง "The Wizard of Oz"
00:57
or the plays of Chekhov,
17
42000
2000
หรือละครของเชคอฟ
00:59
a central California landscape,
18
44000
2000
ทิวทัศน์ของรัฐแคลิฟอร์เนียตอนกลาง
01:01
a Hokusai view of Mt. Fuji,
19
46000
3000
ภาพวาดภูเขาไฟฟูจิของโฮคุไซ
01:04
"Der Rosenkavalier,"
20
49000
2000
โอเปร่าอย่าง "Der Rosenkavalier"
01:06
a stunning match-winning goal
21
51000
2000
การทำลูกเตะประตูชัย
01:08
in a World Cup soccer match,
22
53000
2000
ในนัดชิงแชมป์ฟุตบอลโลก
01:10
Van Gogh's "Starry Night,"
23
55000
2000
ภาพ "Starry Night" ของ แวน โกฮ์
01:12
a Jane Austen novel,
24
57000
2000
วรรณกรรมโดย เจน ออสเต็น
01:14
Fred Astaire dancing across the screen.
25
59000
3000
เฟรด แอสแตร์ เต้นรำผ่านไปบนหน้าจอ
01:17
This brief list includes human beings,
26
62000
3000
ที่กล่าวมามีทั้งมนุษย์
01:20
natural landforms,
27
65000
2000
รูปทรงในธรรมชาติ
01:22
works of art and skilled human actions.
28
67000
3000
ผลงานทางศิลปะ และการกระทำจากทักษะของมนุษย์
01:25
An account that explains the presence of beauty
29
70000
3000
คำนิยามของความงามที่ใช้ได้กับ
01:28
in everything on this list
30
73000
2000
ทุกๆสิ่งที่กล่าวมา
01:30
is not going to be easy.
31
75000
2000
คงไม่ง่ายนักที่จะหาได้
01:32
I can, however, give you at least a taste
32
77000
3000
อย่างน้อยๆ ผมก็สามารถนำเสนอ
01:35
of what I regard
33
80000
2000
ข้อมูลคร่าวๆของสิ่งที่ผมเรียกว่า
01:37
as the most powerful theory of beauty
34
82000
2000
ทฤษฎีที่มีอิทธิพลมากที่สุดด้านความงาม
01:39
we yet have.
35
84000
2000
เท่าที่เราเคยมี
01:41
And we get it not from a philosopher of art,
36
86000
2000
ทฤษฎีนี้ไม่ได้มาจากปรัชญาทางศิลป์
01:43
not from a postmodern art theorist
37
88000
2000
ไม่ใช่จากนักวิชาการศิลปะโพสต์โมเดิร์น
01:45
or a bigwig art critic.
38
90000
2000
หรือนักวิจารณ์คนใหญ่คนโต
01:47
No, this theory
39
92000
2000
ไม่ ทฤษฎีนี้
01:49
comes from an expert
40
94000
2000
มาจากผู้เชี่ยวชาญ
01:51
on barnacles and worms and pigeon breeding,
41
96000
3000
ด้านเพรียง หนอน และการสืบพันธุ์ของนกพิราบ
01:57
and you know who I mean:
42
102000
3000
คุณคงจะรู้ว่าใคร
02:00
Charles Darwin.
43
105000
2000
ชาร์ลส์ ดาร์วิน นั่นเอง
02:02
Of course, a lot of people think they already know
44
107000
3000
แน่นอนว่า หลายๆคนคิดว่า
02:05
the proper answer to the question,
45
110000
3000
ตัวเองรู้แล้วว่า
02:08
"What is beauty?"
46
113000
2000
ความงามคืออะไร
02:11
It's in the eye of the beholder.
47
116000
2000
ความงามขึ้นอยู่กับรสนิยมของแต่ละคน
02:13
It's whatever moves you personally.
48
118000
2000
อะไรก็ตามที่กระตุ้นความรู้สึกของคุณ
02:15
Or, as some people,
49
120000
2000
หรือที่บางคน
02:17
especially academics prefer,
50
122000
2000
โดยเฉพาะนักวิชาการเรียกว่า
02:19
beauty is in the culturally conditioned
51
124000
3000
ความงามขึ้นอยู่กับรสนิยมทางวัฒนธรรม
02:22
eye of the beholder.
52
127000
2000
ของแต่ละคน
02:24
People agree that paintings or movies or music
53
129000
3000
ผู้คนเห็นด้วยว่าภาพวาด ภาพยนตร์ หรือบทเพลง
02:27
are beautiful
54
132000
2000
มีความงาม
02:29
because their cultures determine a uniformity of aesthetic taste.
55
134000
4000
เพราะสังคมของมนุษย์สอนให้เราชอบสิ่งคล้ายๆกัน
02:33
Taste for both natural beauty and for the arts
56
138000
3000
ความพอใจจากความงามทั้งทางธรรมชาติและทางศิลปะ
02:36
travel across cultures
57
141000
2000
สามารถเข้าใจได้
02:38
with great ease.
58
143000
2000
โดยคนจากวัฒนธรรมต่างๆกันทั่วโลก
02:40
Beethoven is adored in Japan.
59
145000
2000
ชาวญี่ปุ่นชื่นชอบบีโทเฟน
02:42
Peruvians love Japanese woodblock prints.
60
147000
3000
คนประเทศเปรูรักภาพพิมพ์แบบญี่ปุ่น
02:45
Inca sculptures are regarded as treasures
61
150000
2000
รูปปั้นอินคาถือว่าเป็นมรดก
02:47
in British museums,
62
152000
2000
ของพิพิธภัณฑ์ในอังกฤษ
02:49
while Shakespeare is translated
63
154000
2000
ในขณะที่ วรรณกรรมของเชคสเปียร์
02:51
into every major language of the Earth.
64
156000
3000
ได้รับการแปลเป็นภาษาหลักๆทุกภาษาทั่วโลก
02:54
Or just think about American jazz
65
159000
2000
หรือพูดถึงดนตรีแจ๊ส
02:56
or American movies --
66
161000
2000
หรือภาพยนตร์ของอเมริกา
02:58
they go everywhere.
67
163000
2000
สิ่งเหล่านี้กระจายไปทุกที่
03:00
There are many differences among the arts,
68
165000
3000
ศิลปะแต่ละชิ้นแต่ละอย่างแตกต่างกันมาก
03:03
but there are also universal,
69
168000
2000
แต่คนในหลายๆวัฒนธรรม
03:05
cross-cultural aesthetic pleasures
70
170000
2000
ก็กลับเห็นพ้องต้องกัน
03:07
and values.
71
172000
2000
ในคุณค่าทางสุนทรียภาพ
03:09
How can we explain
72
174000
3000
เราจะอธิบายเหตุผล
03:12
this universality?
73
177000
3000
ของความเป็นสากลนี้ได้อย่างไร
03:15
The best answer lies in trying to reconstruct
74
180000
2000
คำตอบที่ดีที่สุด
03:17
a Darwinian evolutionary history
75
182000
3000
คือการใช้ทฤษฎีการวิวัฒนาการของดาร์วิน
03:20
of our artistic and aesthetic tastes.
76
185000
3000
มาอธิบายกระบวนการประเมินค่าทางความงาม
03:23
We need to reverse-engineer
77
188000
2000
ต้องคิดย้อนกลับไปในอดีต
03:25
our present artistic tastes and preferences
78
190000
3000
ว่ารสนิยมทางศิลปะของพวกเรานั้น
03:28
and explain how they came
79
193000
2000
เกิดขึ้นและคงอยู่มาถึงปัจจุบัน
03:30
to be engraved in our minds
80
195000
3000
ได้อย่างไร
03:33
by the actions of both our prehistoric,
81
198000
3000
ทั้งจากสมัยก่อนยุคประวัติศาสตร์
03:36
largely pleistocene environments,
82
201000
2000
สิ่งแวดล้อมในยุคไพลสโตซีน
03:38
where we became fully human,
83
203000
2000
ที่ถือว่าบรรพบุรุษของเราเป็นคนเต็มตัว
03:40
but also by the social situations
84
205000
2000
และทั้งสิ่งแวดล้อมทางสังคม
03:42
in which we evolved.
85
207000
2000
ที่นำวิวัฒนาการมาสู่มนุษย์
03:44
This reverse engineering
86
209000
2000
การคิดย้อนกลับนี้
03:46
can also enlist help
87
211000
3000
ใช้ข้อมูลจากหลายแห่ง
03:49
from the human record
88
214000
2000
รวมทั้งบันทึกโบราณของมนุษย์
03:51
preserved in prehistory.
89
216000
2000
ที่ถูกสร้างในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ด้วย
03:53
I mean fossils, cave paintings and so forth.
90
218000
3000
ซึ่งในที่นี้ ผมหมายถึงฟอสซิล ภาพวาดตามผนังถ้ำ เป็นต้น
03:56
And it should take into account
91
221000
2000
และเราก็ควรใช้ข้อมูล
03:58
what we know of the aesthetic interests
92
223000
2000
จากสิ่งที่พวกเรารู้
04:00
of isolated hunter-gatherer bands
93
225000
3000
เกี่ยวกับรสนิยมของเผ่านักล่าในถิ่นทุรกันดาร
04:03
that survived into the 19th and the 20th centuries.
94
228000
3000
ที่มีชีวิตรอดจนถึงศตวรรตที่19และ20ด้วย
04:07
Now, I personally
95
232000
2000
ตัวผมเอง
04:09
have no doubt whatsoever
96
234000
2000
เชื่อมั่นมากๆว่า
04:11
that the experience of beauty,
97
236000
2000
การรับรู้ถึงความงาม
04:13
with its emotional intensity and pleasure,
98
238000
3000
ในระดับอารมณ์และความพอใจที่แรงกล้า
04:16
belongs to our evolved human psychology.
99
241000
3000
เกิดมาจากวิวัฒนาการทางจิตวิทยาของมนุษย์
04:20
The experience of beauty is one component
100
245000
3000
ความสามารถในการเข้าใจความงาม
04:23
in a whole series of Darwinian adaptations.
101
248000
3000
เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเปลี่ยนแปลงที่ดาร์วินกล่าวถึง
04:27
Beauty is an adaptive effect,
102
252000
2000
ความสวยงามเป็นขั้นตอนการปรับตัว
04:29
which we extend
103
254000
2000
ที่เราพัฒนา
04:31
and intensify
104
256000
2000
และสร้างขึ้น
04:33
in the creation and enjoyment
105
258000
2000
ในการสร้างสรรค์ และความรื่นรมณ์
04:35
of works of art and entertainment.
106
260000
3000
ต่องานศิลปะและสิ่งบันเทิง
04:39
As many of you will know,
107
264000
2000
หลายท่านอาจจะทราบ
04:41
evolution operates by two main primary mechanisms.
108
266000
3000
วิวัฒนาการประกอบไปด้วยกระบวนการ 2 ชนิดหลัก ๆ
04:44
The first of these is natural selection --
109
269000
3000
อย่างแรกคือการคัดเลือกโดยธรรมชาติ
04:47
that's random mutation and selective retention --
110
272000
3000
จากการเปลี่ยนแปลงและการถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์
04:50
along with our basic anatomy and physiology --
111
275000
3000
ร่วมกับคุณสมบัติพื้นฐานทางกายภาพและสรีระ
04:53
the evolution of the pancreas or the eye or the fingernails.
112
278000
3000
เช่น ที่มาของตับอ่อน ตา และ เล็บมือ
04:56
Natural selection also explains
113
281000
3000
การคัดเลือกโดยธรรมชาติใช้อธิบาย
04:59
many basic revulsions,
114
284000
2000
ความรู้สึกขยะแขยงได้ด้วย
05:01
such as the horrid smell of rotting meat,
115
286000
2000
อย่างเช่น กลิ่นเหม็นของเนื้อเน่า
05:03
or fears, such as the fear of snakes
116
288000
3000
หรือ ความกลัว เช่น การที่คนกลัวงู
05:06
or standing close to the edge of a cliff.
117
291000
3000
กลัวการยืนใกล้ปากเหว
05:09
Natural selection also explains pleasures --
118
294000
3000
การคัดเลือกโดยธรรมชาติใช้ในการอธิบายความสุขได้เช่นกัน
05:12
sexual pleasure,
119
297000
2000
ความสุขทางเพศ
05:14
our liking for sweet, fat and proteins,
120
299000
3000
ความชอบรสชาติของหวาน ของมัน และโปรตีน
05:17
which in turn explains a lot of popular foods,
121
302000
3000
ซึ่งเป็นเหตุผลที่อาหารบางชนิดได้รับความนิยมสูง
05:20
from ripe fruits through chocolate malts
122
305000
3000
เช่น ผลไม้สุก ช็อคโกแล็ตมอลต์
05:23
and barbecued ribs.
123
308000
3000
และบาร์บีคิวกระดูกหมู
05:26
The other great principle of evolution
124
311000
2000
ปัจจัยสำคัญอย่างที่สองของกระบวนการวิวัฒนาการ
05:28
is sexual selection,
125
313000
2000
คือความต้องการทางเพศ
05:30
and it operates very differently.
126
315000
2000
ซึ่งทำงานต่างจากกระบวนการอื่นๆ
05:32
The peacock's magnificent tail
127
317000
3000
หางที่งดงามของนกยูง
05:35
is the most famous example of this.
128
320000
3000
เป็นตัวอย่างที่คุ้นเคยกันดี
05:38
It did not evolve for natural survival.
129
323000
3000
มันไม่ได้มีวิวัฒนาการมาเพื่อความอยู่รอด
05:41
In fact, it goes against natural survival.
130
326000
3000
ในความเป็นจริงแล้ว มันเป็นอุปสรรคด้วยซ้ำ
05:44
No, the peacock's tail
131
329000
2000
เปล่าเลย หางของนกยูงน่ะ
05:46
results from the mating choices
132
331000
2000
เกิดจากวิธีเลือกคู่
05:48
made by peahens.
133
333000
2000
ของนกยูงตัวเมีย
05:50
It's quite a familiar story.
134
335000
2000
เรื่องเดิมที่เกิดขึ้นบ่อยๆ
05:52
It's women who actually push history forward.
135
337000
3000
เป็นฝ่ายหญิงที่เป็นคนสร้างประวัติศาสตร์
05:56
Darwin himself, by the way,
136
341000
2000
แม้แต่ตัวดาร์วินเอง
05:58
had no doubts that the peacock's tail
137
343000
2000
ก็เชื่อมั่นว่า หางของนกยูงตัวผู้
06:00
was beautiful in the eyes of the peahen.
138
345000
2000
เป็นสิ่งสวยงามในสายตาของตัวเมีย
06:02
He actually used that word.
139
347000
3000
เขาใช้คำพูดว่าอย่างนั้นเองจริงๆ
06:05
Now, keeping these ideas firmly in mind,
140
350000
3000
ถ้าเราเข้าใจอย่างนั้นแล้ว
06:08
we can say that the experience of beauty
141
353000
3000
เราก็สามารถพูดได้ว่า
06:11
is one of the ways that evolution has
142
356000
3000
การรับรู้ความสวยงามเป็นวิธีที่วิวัฒนาการ
06:14
of arousing and sustaining
143
359000
2000
ใช้ในการดึงดูดและรักษา
06:16
interest or fascination,
144
361000
2000
ความสนใจ
06:18
even obsession,
145
363000
2000
หรือแม้แต่ความหลงใหล
06:20
in order to encourage us
146
365000
2000
เพื่อที่จะสนับสนุนให้เรา
06:22
toward making the most adaptive decisions
147
367000
3000
ตัดสินใจเลือกสิ่งที่เป็นประโยชน์มากที่สุด
06:25
for survival and reproduction.
148
370000
3000
สำหรับการมีชีวิตรอดและการสืบพันธุ์
06:29
Beauty is nature's way
149
374000
2000
ความงามอาจเรียกได้ว่า
06:31
of acting at a distance,
150
376000
3000
เป็นการสื่อสารทางอ้อม
06:34
so to speak.
151
379000
2000
ของธรรมชาติ
06:36
I mean, you can't expect to eat
152
381000
2000
เพราะคุณไม่มีทางได้รับคุณประโยชน์จากภูมิประเทศ
06:38
an adaptively beneficial landscape.
153
383000
2000
ได้โดยตรงเหมือนการกินอาหาร
06:40
It would hardly do to eat your baby
154
385000
2000
และมันคงไม่ดีหากคุณกินลูกๆ
06:42
or your lover.
155
387000
2000
หรือคนรักของคุณแน่
06:44
So evolution's trick
156
389000
2000
เช่นนั้นวิวัฒนาการจึงมีวิธีการ
06:46
is to make them beautiful,
157
391000
2000
คือการทำให้พวกเขาดูดี สวยงาม
06:48
to have them exert a kind of magnetism
158
393000
3000
ทำให้พวกเขามีแรงดึงดูดใจเหมือนแม่เหล็ก
06:51
to give you the pleasure of simply looking at them.
159
396000
3000
คุณรู้สึกพอใจเพียงแค่ได้มองพวกเขา
06:55
Consider briefly an important source of aesthetic pleasure,
160
400000
3000
ลองนึกดูถึงแหล่งความงามที่สำคัญ
06:58
the magnetic pull
161
403000
2000
แรงดึงดูด
07:00
of beautiful landscapes.
162
405000
2000
จากทิวทัศน์ที่สวยงาม
07:02
People in very different cultures
163
407000
2000
ผู้คนจากวัฒนธรรมที่ต่างกัน
07:04
all over the world
164
409000
2000
จากทั่วโลก
07:06
tend to like a particular kind of landscape,
165
411000
3000
มีแนวโน้มที่จะชอบทิวทัศน์ที่คล้ายๆกัน
07:09
a landscape that just happens to be similar
166
414000
3000
เป็นภูมิประเทศที่บังเอิญคล้ายกับ
07:12
to the pleistocene savannas where we evolved.
167
417000
3000
ที่ที่บรรพบุรุษของเราอาศัยในยุคไพลสโตซีน
07:15
This landscape shows up today
168
420000
2000
วิวแบบนี้เห็นได้บ่อยๆใน
07:17
on calendars, on postcards,
169
422000
3000
ปฏิทิน โปสการ์ด
07:20
in the design of golf courses and public parks
170
425000
3000
ดีไซน์ของสนามกอล์ฟและสวนสาธารณะ
07:23
and in gold-framed pictures
171
428000
2000
และภาพเป็นในกรอบทองคำ
07:25
that hang in living rooms
172
430000
2000
ที่แขวนไว้ในห้องนั่งเล่น
07:27
from New York to New Zealand.
173
432000
3000
ทั้งในนิวยอร์คและนิวซีแลนด์
07:30
It's a kind of Hudson River school landscape
174
435000
3000
คล้ายกับสไตล์ศิลปะแนวฮัดสันริเวอร์
07:33
featuring open spaces
175
438000
2000
ที่มีพื้นที่กว้างใหญ่
07:35
of low grasses
176
440000
2000
มีหญ้าปกคลุม
07:37
interspersed with copses of trees.
177
442000
3000
แซกซ้อนไปด้วยต้นไม้ขนาดเล็ก
07:40
The trees, by the way, are often preferred
178
445000
2000
ต้นไม้ที่น่าดึงดูดส่วนใหญ่
07:42
if they fork near the ground,
179
447000
2000
แยกกิ่งก้านบริเวณใกล้พื้นดิน
07:44
that is to say, if they're trees you could scramble up
180
449000
3000
หรือเรียกอีกอย่างว่า เป็นต้นไม้ที่คนตะกายขึ้นได้
07:47
if you were in a tight fix.
181
452000
3000
ถ้าหากว่ามีอันตราย
07:50
The landscape shows the presence
182
455000
2000
ทิวทัศน์ที่มองเห็น
07:52
of water directly in view,
183
457000
2000
วิวของแหล่งน้ำ
07:54
or evidence of water in a bluish distance,
184
459000
3000
หรือแม้แต่สิ่งที่อาจจะเป็นน้ำอยู่ไกลๆ
07:58
indications of animal or bird life
185
463000
3000
สิ่งที่บ่งชี้ถึงสัตว์หรือนก
08:01
as well as diverse greenery
186
466000
2000
รวมถึงความหลากหลายในพันธุ์พืช
08:03
and finally -- get this --
187
468000
3000
และสุดท้าย ฟังดีๆนะครับ
08:06
a path
188
471000
2000
คือทางเดิน
08:08
or a road,
189
473000
2000
หรือถนน
08:10
perhaps a riverbank or a shoreline,
190
475000
3000
ไม่ว่าจะเป็นริมตลิ่งแม่น้ำหรือชายหาด
08:13
that extends into the distance,
191
478000
3000
ที่ทอดยาวไปสุดสายตา
08:16
almost inviting you to follow it.
192
481000
3000
เหมือนกับเชิญชวนให้เดินตามทางนั้นๆ
08:20
This landscape type is regarded as beautiful,
193
485000
3000
ทิวทัศน์แบบนี้ถือว่าสวยงาม
08:23
even by people in countries
194
488000
2000
แม้แต่สำหรับผู้คนจากบริเวณ
08:25
that don't have it.
195
490000
2000
ที่ไม่มีภูมิประเทศแบบนั้น
08:27
The ideal savanna landscape
196
492000
2000
ทิวทัศน์อุดมคติแบบซาวันน่า
08:29
is one of the clearest examples
197
494000
2000
เป็นหนึ่งในตัวอย่างที่ชัดเจนว่า
08:31
where human beings everywhere
198
496000
2000
มนุษย์จากทุกๆแห่ง
08:33
find beauty
199
498000
2000
มองเห็นความงาม
08:35
in similar visual experience.
200
500000
2000
ในภาพแบบคล้ายๆกัน
08:37
But, someone might argue,
201
502000
2000
แต่บางคนอาจบอกว่า
08:39
that's natural beauty.
202
504000
2000
นั่นมันคือความงามตามธรรมชาติ
08:41
How about artistic beauty?
203
506000
3000
แล้วความงามทางศิลปะล่ะ
08:44
Isn't that exhaustively cultural?
204
509000
3000
ขึ้นอยู่กับสังคมโดยเฉพาะเลยใช่มั้ย
08:47
No, I don't think it is.
205
512000
2000
ไม่ ผมไม่คิดว่าอย่างนั้น
08:49
And once again, I'd like to look back to prehistory
206
514000
3000
และอีกครั้ง ถ้าลองมองดูยุคก่อนประวัติศาสตร์
08:52
to say something about it.
207
517000
2000
เพื่อที่จะพูดถึงเรื่องนี้
08:54
It is widely assumed
208
519000
2000
ส่วนใหญ่เรายอมรับกันว่า
08:56
that the earliest human artworks
209
521000
2000
งานศิลปะที่เก่าแก่ที่สุดของมนุษย์
08:58
are the stupendously skillful cave paintings
210
523000
3000
คือภาพวาดฝาผนังถ้ำที่น่าทึ่ง
09:01
that we all know from Lascaux
211
526000
2000
ที่ถูกค้นพบที่ถ้ำลาสโคซ์
09:03
and Chauvet.
212
528000
2000
และถ้ำโชเว
09:06
Chauvet caves
213
531000
2000
ถ้ำโชเว
09:08
are about 32,000 years old,
214
533000
2000
มีอายุประมาณ 32,000 ปี
09:10
along with a few small, realistic sculptures
215
535000
3000
และมีรูปปั้นเหมือนจริงขนาดเล็ก
09:13
of women and animals from the same period.
216
538000
3000
รูปผู้หญิงและสัตว์ต่างๆจากสมัยเดียวกันด้วย
09:20
But artistic and decorative skills
217
545000
2000
แต่ฝีมือทางศิลปะและงานฝีมือของมนุษย์
09:22
are actually much older than that.
218
547000
3000
มีมานานมากกว่านั้นมาก
09:26
Beautiful shell necklaces
219
551000
2000
สร้อยคอเปลือกหอยสวยงาม
09:28
that look like something you'd see at an arts and crafts fair,
220
553000
3000
ที่ดูเหมือนสิ่งที่คุณอาจจะหาได้ที่งานศิลปหัตถกรรมสมัยนี้
09:31
as well as ochre body paint,
221
556000
2000
หรือสีทาร่างกาย
09:33
have been found
222
558000
2000
ถูกค้นพบ
09:35
from around 100,000 years ago.
223
560000
2000
จาก 100,000 ปีที่แล้ว
09:37
But the most intriguing prehistoric artifacts
224
562000
3000
แต่สิ่งที่น่าสนใจที่สุดของวัตถุโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์
09:40
are older even than this.
225
565000
2000
เก่าแก่กว่าสิ่งที่กล่าวมาทั้งหมด
09:42
I have in mind
226
567000
2000
สิ่งที่ว่านั่นคือ
09:44
the so-called Acheulian hand axes.
227
569000
3000
ขวานมือของวัฒนธรรมอาชูเลียน
09:48
The oldest stone tools are choppers
228
573000
3000
เครื่องมือหินที่เก่าที่สุดคือหินที่ใช้สับ
09:51
from the Olduvai Gorge in East Africa.
229
576000
2000
จากช่องแคบโอลดูไวทางแอฟริกาตะวันออก
09:53
They go back about two-and-a-half-million years.
230
578000
3000
ซึ่งมีอายุประมาณ2.5ล้านปี
09:56
These crude tools
231
581000
2000
เครื่องมืออย่างง่ายพวกนี้
09:58
were around for thousands of centuries,
232
583000
3000
ถูกใช้งานเป็นเวลานานหลายพันศตวรรษ
10:01
until around 1.4 million years ago
233
586000
3000
จนถึงประมาณ1.4ล้านปีก่อน
10:04
when Homo erectus
234
589000
2000
เมื่อพวกโฮโมอีเรคตัส
10:06
started shaping
235
591000
2000
เริ่มลับหิน
10:08
single, thin stone blades,
236
593000
2000
ให้เป็นแผ่นบางๆที่มีคม
10:10
sometimes rounded ovals,
237
595000
3000
หรือบางครั้ง ก็ทำเป็นรูปไข่
10:13
but often in what are to our eyes
238
598000
2000
แต่หลายครั้ง พวกเขาทำหินเป็นรูปทรง
10:15
an arresting, symmetrical pointed leaf
239
600000
3000
เหมือนใบไม้ที่มีสัดส่วนสวยงามดึงดูดสายตา
10:18
or teardrop form.
240
603000
2000
ดูคล้ายรูปทรงของหยดน้ำตา
10:20
These Acheulian hand axes --
241
605000
2000
ขวานมือแบบอาชูเลียนซึ่งถูกค้นพบครั้งแรก
10:22
they're named after St. Acheul in France,
242
607000
2000
ที่บริเวณแซงต์อาซูลในฝรั่งเศส
10:24
where finds were made in 19th century --
243
609000
3000
ในศตวรรษที่ 19
10:27
have been unearthed in their thousands,
244
612000
3000
ยังสามารถพบได้เป็นพันๆชิ้น
10:30
scattered across Asia, Europe and Africa,
245
615000
3000
ทั้งในเอเชีย ยุโรป และแอฟริกา
10:33
almost everywhere Homo erectus
246
618000
3000
เกือบทุกที่ที่พวกโฮโมอีเรคตัส
10:36
and Homo ergaster roamed.
247
621000
3000
และพวกโฮโมเออร์กัสเตอร์เคยอาศัย
10:39
Now, the sheer numbers of these hand axes
248
624000
3000
ถ้าคิดดูถึงจำนวนขวานมือที่เราค้นพบแล้ว
10:42
shows that they can't have been made
249
627000
2000
คงสรุปได้ว่ามันไม่ได้ถูกทำขึ้นมา
10:44
for butchering animals.
250
629000
2000
เพื่อฆ่าสัตว์
10:46
And the plot really thickens when you realize
251
631000
3000
ที่น่าตื่นเต้นกว่านั้นคือ
10:49
that, unlike other pleistocene tools,
252
634000
3000
เมื่อเปรียบเทียบกับเครื่องมือสมัยไพลสโตซีนอื่นๆแล้ว
10:52
the hand axes often exhibit
253
637000
2000
ขวานมือพวกนี้
10:54
no evidence of wear
254
639000
2000
ไม่มีรอยสึกหรอจากการใช้งาน
10:56
on their delicate blade edges.
255
641000
2000
บนขอบที่ละเอียดอ่อนของมันเลย
10:58
And some, in any event, are too big
256
643000
2000
บางชิ้นก็มีขนาดใหญ่เกินไป
11:00
to use for butchery.
257
645000
2000
ที่จะใช้ฆ่าสัตว์ได้
11:03
Their symmetry, their attractive materials
258
648000
2000
ความสมมาตร วัสดุที่น่ามอง
11:05
and, above all,
259
650000
2000
และที่สำคัญที่สุด
11:07
their meticulous workmanship
260
652000
2000
คือทักษะช่างฝีมือชั้นดี
11:09
are simply quite beautiful
261
654000
3000
ทำให้โบราณวัตถุพวกนี้
11:12
to our eyes, even today.
262
657000
3000
ดูสวยงามในสายตาคนสมัยใหม่อย่างเราๆด้วย
11:15
So what were these ancient --
263
660000
3000
ดังนั้น วัตถุโบราณ
11:19
I mean, they're ancient, they're foreign,
264
664000
2000
ที่ทั้งเก่า ทั้งแปลกตา
11:21
but they're at the same time
265
666000
2000
แต่ในขณะเดียวกัน
11:23
somehow familiar.
266
668000
2000
กลับดูคุ้นเคยอย่างบอกไม่ถูก
11:25
What were these artifacts for?
267
670000
3000
มันมีประโยชน์อะไร
11:28
The best available answer
268
673000
2000
คำตอบที่ดีที่สุดที่เรามี
11:30
is that they were literally
269
675000
2000
คือพวกมันเป็น
11:32
the earliest known works of art,
270
677000
2000
งานศิลปะที่เก่าแก่ที่สุดที่เรารู้
11:34
practical tools transformed
271
679000
2000
เห็นเครื่องมือที่ถูกดัดแปลง
11:36
into captivating aesthetic objects,
272
681000
3000
ให้เป็นของที่มีค่าทางความงาม
11:39
contemplated both for their elegant shape
273
684000
2000
ของรูปทรงที่สละสลวย
11:41
and their virtuoso craftsmanship.
274
686000
3000
และความเชี่ยวชาญทางงานช่าง
11:45
Hand axes mark
275
690000
2000
ขวานมือเหล่านี้
11:47
an evolutionary advance in human history --
276
692000
2000
แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าในวิวัฒนาการของมนุษย์
11:49
tools fashioned to function
277
694000
2000
เครื่องมือที่สร้างใช้เป็น
11:51
as what Darwinians call "fitness signals" --
278
696000
3000
สิ่งที่ดาร์วินเรียกว่าสัญญาณทางสมรรถภาพ (fitness signals)
11:54
that is to say, displays
279
699000
2000
ซึ่งหมายถึง
11:56
that are performances
280
701000
2000
สิ่งที่ใช้ในการแสดงออก
11:58
like the peacock's tail,
281
703000
2000
เหมือนอย่างหางนกยูง
12:00
except that, unlike hair and feathers,
282
705000
3000
เพียงแต่ว่า ไม่เหมือนกับขนหรือหาง
12:03
the hand axes are consciously
283
708000
2000
เพราะขวานมือพวกนี้
12:05
cleverly crafted.
284
710000
2000
ทำด้วยฝีมือมนุษย์
12:07
Competently made hand axes
285
712000
2000
ขวานที่ถูกทำด้วยความชำนาญ
12:09
indicated desirable personal qualities --
286
714000
3000
หมายถึง ผู้ทำที่มีคุณสมบัติที่น่าปรารถนา
12:13
intelligence, fine motor control,
287
718000
3000
ฉลาด การใช้กล้ามเนื้อที่ละเอียด
12:16
planning ability,
288
721000
2000
ทักษะการวางแผน
12:18
conscientiousness
289
723000
2000
ความประณีต
12:20
and sometimes access to rare materials.
290
725000
3000
และบางครั้งก็หมายถึงความสามารถในการหาวัสดุหายาก
12:23
Over tens of thousands of generations,
291
728000
3000
ตลอดเวลาเป็นหมื่นๆรุ่น
12:26
such skills increased the status
292
731000
2000
ทักษะเหล่านั้นนำมาซึ่งฐานะ
12:28
of those who displayed them
293
733000
2000
แก่ผู้นั้นๆ
12:30
and gained a reproductive advantage
294
735000
2000
ทำให้เขาได้เปรียบในด้านการสืบพันธุ์
12:32
over the less capable.
295
737000
2000
มากกว่าคนอื่น
12:34
You know, it's an old line,
296
739000
2000
ก็เหมือนกับประโยคเก่าๆที่ชอบใช้กัน
12:36
but it has been shown to work --
297
741000
2000
ที่ก็ดูเหมือนว่าจะได้ผลมาตลอด
12:38
"Why don't you come up to my cave, so I can show you my hand axes?"
298
743000
3000
"ทำไมคุณไม่มาเที่ยวถ้ำผมล่ะ เดี๋ยวผมจะได้ให้คุณดูชุดขวานมือของผม"
12:41
(Laughter)
299
746000
2000
(หัวเราะ)
12:43
Except, of course, what's interesting about this
300
748000
3000
ยกเว้นแต่
12:46
is that we can't be sure how that idea was conveyed,
301
751000
3000
เราไม่สามารถแน่ใจได้ว่า
12:49
because the Homo erectus
302
754000
2000
พวกโฮโมอีเรคตัส
12:51
that made these objects
303
756000
3000
ที่ทำขวานมือเหล่านี้
12:54
did not have language.
304
759000
2000
สื่อสารกันอย่างไรโดยไม่มีภาษา
12:56
It's hard to grasp,
305
761000
2000
มันยากที่จะจินตนาการ
12:58
but it's an incredible fact.
306
763000
3000
แต่มันเป็นความจริง
13:01
This object was made
307
766000
2000
โบราณวัตถุชิ้นนี้
13:03
by a hominid ancestor,
308
768000
3000
ทำขึ้นมาโดยบรรพบุรุษตระกูลคน
13:06
Homo erectus or Homo ergaster,
309
771000
3000
โฮโมอีเรคตัสหรือโฮโมเออร์กัสเตอร์
13:10
between 50,000 and 100,000 years
310
775000
3000
ประมาณ 50,000 ถึง 100,000 ปี
13:13
before language.
311
778000
2000
ก่อนที่จะมีภาษาเสียอีก
13:16
Stretching over a million years,
312
781000
2000
ด้วยเวลาที่ยาวนานเกินกว่าล้านปี
13:18
the hand axe tradition
313
783000
2000
วัฒนธรรมขวานมือ
13:20
is the longest artistic tradition
314
785000
3000
เป็นวัฒนธรรมที่ยาวนานที่สุด
13:23
in human and proto-human history.
315
788000
3000
ในประวัติศาสตร์บรรพบุรุษตระกูลมนุษย์
13:26
By the end of the hand axe epic, Homo sapiens --
316
791000
3000
ช่วงท้ายของตำนานขวานมือ
13:29
as they were then called, finally --
317
794000
2000
โฮโมเซเปียนส์ ในที่สุด
13:31
were doubtless finding new ways
318
796000
2000
ก็ค้นพบวิธีใหม่ๆ
13:33
to amuse and amaze each other
319
798000
3000
สำหรับสร้างความบันเทิงในกลุ่ม
13:36
by, who knows, telling jokes,
320
801000
2000
ด้วยเรื่องตลก
13:38
storytelling, dancing, or hairstyling.
321
803000
3000
เรื่องเล่า การเต้นรำ หรือการแต่งผม
13:41
Yes, hairstyling -- I insist on that.
322
806000
3000
ครับ การแต่งผม ผมขอย้ำเลย
13:44
For us moderns,
323
809000
2000
สำหรับพวกเราคนสมัยใหม่
13:46
virtuoso technique
324
811000
2000
ความเชี่ยวชาญทางศิลป์
13:48
is used to create imaginary worlds
325
813000
2000
ถูกนำมาใช้ในการสร้างโลกในจินตนาการ
13:50
in fiction and in movies,
326
815000
2000
ในงานวรรณกรรม ในภาพยนตร์
13:52
to express intense emotions
327
817000
2000
เพื่อที่จะสื่อถึงอารมณ์ที่แรงกล้า
13:54
with music, painting and dance.
328
819000
3000
กับดนตรี ภาพวาด และการเต้นรำ
13:57
But still,
329
822000
2000
แต่ว่า
13:59
one fundamental trait
330
824000
2000
รากฐานอย่างหนึ่ง
14:01
of the ancestral personality persists
331
826000
2000
จากบรรพบุรุษของพวกเราก็ยังคงอยู่
14:03
in our aesthetic cravings:
332
828000
3000
ในความต้องการด้านความงาม
14:06
the beauty we find
333
831000
2000
ความงามที่เราพบ
14:08
in skilled performances.
334
833000
2000
ในทักษะการแสดงต่างๆ
14:10
From Lascaux to the Louvre
335
835000
2000
จากถ้ำลาสโคซ์ ถึงพิพิธภัณฑ์ลูฟร์
14:12
to Carnegie Hall,
336
837000
2000
ถึงคาร์เนกีฮอลล์
14:14
human beings
337
839000
2000
มนุษย์เรา
14:16
have a permanent innate taste
338
841000
2000
มีรสนิยมถาวรสำหรับศิลปะ
14:18
for virtuoso displays in the arts.
339
843000
3000
มาตั้งแต่กำเนิด
14:22
We find beauty
340
847000
2000
เราพบความงาม
14:24
in something done well.
341
849000
2000
ในสิ่งที่ทำออกมาดี
14:28
So the next time you pass a jewelry shop window
342
853000
2000
ครั้งหน้าที่คุณเดินผ่านหน้าร้านขายเครื่องเพชร
14:30
displaying a beautifully cut
343
855000
2000
จัดแสดงรูปทรงสวยงาม
14:32
teardrop-shaped stone,
344
857000
2000
เป็นหินรูปทรงหยดน้ำตา
14:34
don't be so sure
345
859000
2000
อย่ามั่นใจนัก
14:36
it's just your culture telling you
346
861000
2000
ว่านั่นเป็นผลจากวัฒนธรรมที่สั่งสอนคุณ
14:38
that that sparkling jewel is beautiful.
347
863000
2000
ว่าเพชรที่ส่องประกายอยู่ตรงนั้นเป็นสิ่งสวยงาม
14:40
Your distant ancestors loved that shape
348
865000
3000
บรรพบุรุษของคุณก็ชอบรูปทรงนั้น
14:43
and found beauty in the skill needed to make it,
349
868000
3000
และค้นพบความงามในการผลิตมันออกมา
14:46
even before
350
871000
2000
ก่อนที่
14:48
they could put their love into words.
351
873000
2000
พวกเขาจะรู้จักคำว่ารักซะอีก
14:50
Is beauty in the eye of the beholder?
352
875000
3000
ความงามเป็นส่วนหนึ่งของรสนิยมของแต่ละคนจริงหรือ
14:53
No, it's deep in our minds.
353
878000
3000
ไม่เลย มันอยู่ลึกลงไปในจิตใต้สำนึก
14:56
It's a gift handed down from the intelligent skills
354
881000
3000
เป็นของขวัญ จากทักษะที่ชาญฉลาด
14:59
and rich emotional lives
355
884000
2000
และชีวิตที่เต็มไปด้วยอารมณ์
15:01
of our most ancient ancestors.
356
886000
3000
ของบรรพบุรุษที่เก่าแก่ที่สุดของเรา
15:04
Our powerful reaction to images,
357
889000
2000
จากปฏิกิริยาของเราต่อรูปภาพ
15:06
to the expression of emotion in art,
358
891000
3000
ถึงการแสดงอารมณ์ผ่านงานศิลปะ
15:09
to the beauty of music, to the night sky,
359
894000
3000
ถึงความงามทางดนตรี และท้องฟ้าราตรี
15:12
will be with us and our descendants
360
897000
3000
ซึ่งจะอยู่กับเราและลูกหลาน
15:15
for as long as the human race exists.
361
900000
3000
ตลอดชั่วอายุขัยของมนุษยชาติ
15:18
Thank you.
362
903000
2000
ขอบคุณครับ
15:20
(Applause)
363
905000
7000
(ปรบมือ)
ABOUT THE SPEAKER
Denis Dutton - PhilosopherDenis Dutton was a philosophy professor and the editor of Arts & Letters Daily. In his book The Art Instinct, he suggested that humans are hard-wired to seek beauty.
Why you should listen
Why do humans take pleasure in making art? In his 2009 book The Art Instinct, philosopher Denis Dutton suggested that art is a need built into our systems, a complex and subtle evolutionary adaptation comparable to our facility for language. We humans evolved to love art because it helps us survive; for example, a well-expressed appreciation of art can -- even in modern times -- help us to find a mate. It’s a bold argument to make, bolstered by examples from the breadth of art history that Dutton kept at his fingertips.
Dutton taught philosophy at the University of Canterbury in New Zealand, and was the editor of Arts & Letters Daily, a three-column compendium of culture news from all over the web. (His own homepage is another storehouse of tidbits from his wide-ranging explorations in philosophy and culture.) He was on the advisory board of Cybereditions, a publisher specializing in ebooks and print-on-demand editions of nonfiction works. And he was an editor of Climate Debate Daily, a lively blog that takes a skeptical view of some climate-change arguments.
Dutton died from cancer in December 2010.
Denis Dutton | Speaker | TED.com