TEDGlobal 2011
Rory Stewart: Time to end the war in Afghanistan
Rory Stewart: Afganistan'daki savaşa son verme vakti geldi
Filmed:
Readability: 4.6
776,009 views
Britinyalı Parlementer Rory Stewart 11 Eylül sonrası Afganistan boyunca yürüdü ve hem halk, hem de yerel diktatörler ile konuştu. Şimdi, on yıl sonra, şu soruyu soruyor: Neden Batı ve koalisyon güçleri hala orada savaşıyor? Örneğin Bosna gibi başarıyla sona eren geçmiş askeri müdahelelerden alınan dersleri paylaşıyor ve tevazu ve yerel bilirkişi görüşünün başarıyı sağlayan anahtarları olduğunu gösteriyor.
Rory Stewart - Politician
Rory Stewart -- a perpetual pedestrian, a diplomat, an adventurer and an author -- is the member of British Parliament for Penrith and the Border. Full bio
Rory Stewart -- a perpetual pedestrian, a diplomat, an adventurer and an author -- is the member of British Parliament for Penrith and the Border. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
The question today is not:
0
0
3000
Bugünkü soru şu değil:
00:18
Why did we invade Afghanistan?
1
3000
2000
Neden Afganistan'ı işgal ettik?
00:20
The question is:
2
5000
2000
Soru şu:
00:22
why are we still in Afghanistan
3
7000
3000
Neden on yıl sonra hala
00:25
one decade later?
4
10000
3000
Afganistan'dayız?
00:28
Why are we spending
5
13000
2000
Neden 135 milyar dolar
00:30
$135 billion?
6
15000
4000
harcıyoruz?
00:34
Why have we got 130,000 troops on the ground?
7
19000
4000
Neden sahada 135.000 askeri birliğimiz var?
00:38
Why were more people killed
8
23000
2000
Neden geçen ay içinde
00:40
last month
9
25000
2000
çatışmanın yaşandığı
00:42
than in any preceding month
10
27000
2000
önceki aylardan daha çok
00:44
of this conflict?
11
29000
2000
kişi öldü?
00:46
How has this happened?
12
31000
2000
Bütün bunlar nasıl oldu?
00:48
The last 20 years
13
33000
3000
Son 20 yıl
00:51
has been the age of intervention,
14
36000
3000
müdahalenin devri oldu
00:54
and Afghanistan is simply one act
15
39000
3000
ve Afganistan 5 perdelik bir trajedinin
00:57
in a five-act tragedy.
16
42000
2000
sadece bir perdesi.
00:59
We came out of the end of the Cold War
17
44000
3000
Soğuk Savaş'ın sonundan umutsuzlukla
01:02
in despair.
18
47000
2000
çıktık.
01:04
We faced Rwanda;
19
49000
2000
Ruanda ile karşı karşıya geldik;
01:06
we faced Bosnia,
20
51000
2000
Bosna ile karşı karşıya geldik;
01:08
and then we rediscovered our confidence.
21
53000
3000
ve sonra güvenimizi yeniden keşfettik.
01:11
In the third act, we went into Bosnia and Kosovo
22
56000
3000
Üçüncü perdede, Bosna ve Kosova'ya girdik.
01:14
and we seemed to succeed.
23
59000
3000
ve sonunda başarmışa benziyorduk.
01:17
In the fourth act, with our hubris,
24
62000
2000
Dördüncü perdede, kibrimiz ile,
01:19
our overconfidence developing,
25
64000
2000
aşırı güven duygumuz yükselirken,
01:21
we invaded Iraq and Afghanistan,
26
66000
3000
Irak ve Afganistan'ı işgal ettik.
01:24
and in the fifth act,
27
69000
2000
Ve beşinci perdede,
01:26
we plunged into a humiliating mess.
28
71000
4000
küçük düşürücü bir karmaşanın içine daldık.
01:30
So the question is: What are we doing?
29
75000
3000
Bu nedenle soru şu: Ne yapıyoruz?
01:33
Why are we still stuck in Afghanistan?
30
78000
3000
Neden hala Afganistan'da sıkışıp kaldık?
01:36
And the answer, of course,
31
81000
2000
Ve bize sürekli verilen cevap
01:38
that we keep being given
32
83000
2000
elbette sıradaki sözlerden
01:40
is as follows:
33
85000
2000
ibaret.
01:42
we're told that we went into Afghanistan
34
87000
2000
9/11 nedeniyle Afganistan'a girdiğimiz
01:44
because of 9/11,
35
89000
2000
ve Taliban'ın
01:46
and that we remain there
36
91000
2000
küresel güvenliğe karşı
01:48
because the Taliban poses an existential threat
37
93000
2000
varoluşsal bir tehdit oluşturması nedeniyle
01:50
to global security.
38
95000
2000
orada kaldığımız söyleniyor.
01:52
In the words of President Obama,
39
97000
3000
Başkan Obama'nın sözleriyle,
01:55
"If the Taliban take over again,
40
100000
2000
"Eğer Taliban tekrar yönetimi ele geçirirse,
01:57
they will invite back Al-Qaeda,
41
102000
2000
El-Kaide'yi geri çağırırlar ve
01:59
who will try to kill as many of our people
42
104000
3000
ve onlar da yapabildikleri kadar çok insanımızı
02:02
as they possibly can."
43
107000
3000
öldürmeye çalışırlar."
02:05
The story that we're told
44
110000
2000
Bize anlatılan hikaye şu:
02:07
is that there was a "light footprint" initially --
45
112000
2000
Başlangıçta hafif bir ayak izi olduğu --
02:09
in other words, that we ended up in a situation
46
114000
2000
bir başka deyişle, yeteri kadar bölüğümüzün olmadığı,
02:11
where we didn't have enough troops,
47
116000
2000
yeteri kadar kaynağa sahip olmadığımız
02:13
we didn't have enough resources,
48
118000
2000
bir duruma düştüğümüz ve
02:15
that Afghans were frustrated --
49
120000
2000
Afganların hayal kırıklığına uğradıkları söylendi.
02:17
they felt there wasn't enough progress
50
122000
2000
Afganlar yeteri kadar ilerleme, ekonomik gelişim
02:19
and economic development and security,
51
124000
3000
ve güvenliğin olmadığını hissettiler,
02:22
and therefore the Taliban came back --
52
127000
2000
ve bu nedenle Taliban geri geldi.
02:24
that we responded in 2005 and 2006
53
129000
3000
2005 ve 2006'da bölük yerleştirme ile
02:27
with troop deployments,
54
132000
2000
cevap verdiğimiz,
02:29
but we still didn't put enough troops on the ground.
55
134000
4000
fakat hala sahaya yeterince bölük koymadığımız söylendi.
02:33
And that it wasn't until 2009,
56
138000
3000
Ve ancak 2009 yılında,
02:36
when President Obama signed off on a surge,
57
141000
3000
Başkan Obama daha çok bölük yerleştirilmesini onayladığında,
02:39
that we finally had,
58
144000
2000
Bakan Clinton'ın sözleriyle
02:41
in the words of Secretary Clinton,
59
146000
2000
sonunda gereken "strateji, liderlik ve
02:43
"the strategy, the leadership and the resources."
60
148000
3000
kaynaklar"ı elde ettik.
02:46
So, as the president now reassures us,
61
151000
3000
yani, Başkan'ın güvenimizi tazelediği gibi,
02:49
we are on track to achieve our goals.
62
154000
4000
hedeflerimizi başaracak yoldayız.
02:54
All of this is wrong.
63
159000
3000
Bütün bunlar yanlış.
02:57
Every one of those statements is wrong.
64
162000
3000
Bu açıklamaların her biri yanlış.
03:01
Afghanistan does not
65
166000
2000
Afganistan küresel güvenliğe
03:03
pose an existential threat
66
168000
2000
karşı varoluşsal bir tehdit
03:05
to global security.
67
170000
2000
teşkil etmiyor.
03:07
It is extremely unlikely
68
172000
2000
Taliban'ın bir daha
03:09
the Taliban would ever be able to take over the country --
69
174000
3000
ülkeyi ele geçirebileceği ihtimali son derece düşük --
03:12
extremely unlikely they'd be able to seize Kabul.
70
177000
2000
Kabil'i ele geçirebileceği ihtimali çok düşük.
03:14
They simply don't have a conventional military option.
71
179000
3000
Geleneksel bir ordu seçenekleri açık şekilde yok.
03:17
And even if they were able to do so, even if I'm wrong,
72
182000
3000
Ve oluşturabilseler bile, yanılıyorsam bile,
03:20
it's extremely unlikely
73
185000
2000
Taliban'ın El-Kaide'yi
03:22
the Taliban would invite back Al-Qaeda.
74
187000
2000
geri çağırma olasılığı pek yok.
03:24
From the Taliban's point of view,
75
189000
2000
Taliban'ın bakış açısından,
03:26
that was their number one mistake last time.
76
191000
3000
bu geçen sefer yaptıkları bir numaralı hataydı.
03:29
If they hadn't invited back Al-Qaeda,
77
194000
2000
Eğer El-Kaide'yi geri çağırmasalardı,
03:31
they would still be in power today.
78
196000
3000
şu an hala iktidarda olurlardı.
03:34
And even if I'm wrong about those two things,
79
199000
2000
Ve bu iki şey hakkında yanılıyor olsam bile,
03:36
even if they were able to take back the country,
80
201000
2000
eğer ülkeyi tekrar geri alabilseler bile,
03:38
even if they were to invite back Al-Qaeda,
81
203000
3000
eğer El-Kaide'yi çağırsalar bile,
03:41
it's extremely unlikely
82
206000
2000
El-Kaide'nin, Birleşik Devletler'e
03:43
that Al-Qaeda would significantly enhance
83
208000
2000
ve Avrupa'ya zarar verme gücünü
03:45
its ability to harm the United States
84
210000
2000
önemli ölçüde artırabilme ihtimali
03:47
or harm Europe.
85
212000
3000
çok düşük.
03:50
Because this isn't the 1990s anymore.
86
215000
2000
Çünkü artık 1990'lı yıllarda değiliz.
03:52
If the Al-Qaeda base
87
217000
2000
Eğer El-Kaide üssü
03:54
was to be established near Ghazni,
88
219000
2000
Gazne yakınlarında kurulmuş olsaydı,
03:56
we would hit them very hard,
89
221000
2000
onlara çok ağır vururduk,
03:58
and it would be very, very difficult
90
223000
2000
ve Taliban'ın onları koruması
04:00
for the Taliban to protect them.
91
225000
2000
çok zor olurdu.
04:02
Furthermore, it's simply not true
92
227000
3000
Ayrıca, Afganistan'da yanlış giden
04:05
that what went wrong in Afghanistan
93
230000
2000
şeyin birliklerin geniş etki alanının olduğu kanısı
04:07
is the light footprint.
94
232000
2000
tümüyle yanlış.
04:09
In my experience, in fact,
95
234000
2000
Deneyimlerime göre, aslında,
04:11
the light footprint was extremely helpful.
96
236000
4000
bu etki alanı son derece yararlıydı.
04:15
And these troops that we brought in --
97
240000
3000
Ve yolladığımız bu birlikler --
04:18
it's a great picture of David Beckham
98
243000
2000
Bu da David Beckham'ın orada
04:20
there on the sub-machine gun --
99
245000
2000
hafif makinalı tüfekli güzel bir resmi --
04:22
made the situation worse, not better.
100
247000
3000
durumu iyileştirmedi, aksine kötüleştirdi.
04:25
When I walked across Afghanistan
101
250000
2000
2001-2002 kışında Afganistan
04:27
in the winter of 2001-2002,
102
252000
3000
boyunca yürürken,
04:30
what I saw was scenes like this.
103
255000
2000
gördüğüm şeyler bu manzaralar gibiydi.
04:32
A girl, if you're lucky,
104
257000
2000
Bir kız, eğer şanslıysa,
04:34
in the corner of a dark room --
105
259000
2000
karanlık bir odanın köşesinde --
04:36
lucky to be able to look at the Koran.
106
261000
3000
Kuran'a bakabilme şansına sahipti.
04:39
But in those early days
107
264000
2000
Fakat o ilk günlerde,
04:41
when we're told we didn't have enough troops and enough resources,
108
266000
2000
bize yeterince birlik ve kaynağa sahip olmadığımız söylendiğinde,
04:43
we made a lot of progress in Afghanistan.
109
268000
2000
Afganistan'da büyük bir ilerleme kaydettik.
04:45
Within a few months,
110
270000
2000
Birkaç ay içerisinde,
04:47
there were two and a half million more girls in school.
111
272000
3000
iki buçuk milyon daha fazla kız okula gidiyordu.
04:50
In Sangin where I was sick in 2002,
112
275000
3000
Sangin'de 2002'de hasta olduğumda,
04:53
the nearest health clinic
113
278000
2000
en yakın sağlık kliniği
04:55
was within three days walk.
114
280000
2000
üç günlük yürüme mesafesindeydi.
04:57
Today, there are 14 health clinics
115
282000
3000
Bugün, sırf o bölgede 14 tane
05:00
in that area alone.
116
285000
2000
sağlık kliniği var.
05:02
There was amazing improvements.
117
287000
2000
Şaşırtıcı gelişmeler gerçekleşti.
05:04
We went from almost no Afghans
118
289000
2000
Taliban devri süresince neredeyse
05:06
having mobile telephones during the Taliban
119
291000
2000
hiç bir Afgan'ın cep telefonu olmadığı bir durumdan
05:08
to a situation where, almost overnight,
120
293000
2000
neredeyse bir gecede üç milyon Afgan'ın
05:10
three million Afghans had mobile telephones.
121
295000
4000
cep telefonu sahibi olduğu bir duruma geldik.
05:14
And we had progress in the free media.
122
299000
2000
Ve bağımsız medyada ilerleme kaydettik.
05:16
We had progress in elections --
123
301000
2000
Seçimlerde ilerlemeye şahit olduk --
05:18
all of this with the so-called light footprint.
124
303000
3000
bütün bunlar bu etki alanı sayesinde gerçekleşti.
05:21
But when we began to bring more money,
125
306000
3000
Fakat daha çok para getirmeye,
05:24
when we began to invest more resources,
126
309000
3000
daha fazla kaynak yatırımı yapmaya başladığımızda
05:27
things got worse, not better. How?
127
312000
3000
herşey kötüye gitti, iyiye değil. Nasıl mı?
05:30
Well first see, if you put 125 billion dollars a year
128
315000
3000
İlk olarak, Afganistan gibi, tüm devlet geliri
05:33
into a country like Afghanistan
129
318000
2000
yılda bir milyar dolar olan bir ülkeye
05:35
where the entire revenue of the Afghan state
130
320000
3000
bir yılda 125 milyar dolar
05:38
is one billion dollars a year,
131
323000
2000
getirirseniz,
05:40
you drown everything.
132
325000
3000
herşeyi batırırsınız.
05:43
It's not simply corruption and waste
133
328000
2000
Yalnızca yolsuzluk ve israf yaratmakla
05:45
that you create;
134
330000
2000
kalmayıp;
05:47
you essentially replace the priorities of the Afghan government,
135
332000
3000
Afgan hükümetinin, seçilmiş olan Afgan hükümetinin
05:50
the elected Afghan government,
136
335000
2000
önceliklerini, kısa turda olan ve
05:52
with the micromanaging tendencies
137
337000
2000
yakından idare etme eğilimlerine sahip
05:54
of foreigners on short tours
138
339000
3000
yabancıların kendi öncelikleri
05:57
with their own priorities.
139
342000
2000
ile değiştirirsiniz.
05:59
And the same is true for the troops.
140
344000
2000
Ve aynı şey birlikler için de doğru.
06:01
When I walked across Afghanistan,
141
346000
2000
Afganistan boyunca yürüdüğümde,
06:03
I stayed with people like this.
142
348000
2000
bu gibi insanlar ile kaldım.
06:05
This is Commandant Haji Malem Mohsin Khan of Kamenj.
143
350000
3000
Bu Kumandan Hacı Kamenj Hanı Malem Mohsin.
06:08
Commandant Haji Malem Mohsin Khan of Kamenj was a great host.
144
353000
3000
Kumandan çok harika bir ev sahibiydi.
06:11
He was very generous,
145
356000
2000
Kaldığım birçok Afgan gibi
06:13
like many of the Afghans I stayed with.
146
358000
2000
çok cömert bir insandı.
06:15
But he was also considerably more conservative,
147
360000
3000
Ama o da kabul etmek istediğimizden
06:18
considerably more anti-foreign,
148
363000
2000
oldukça çok muhafazakar,
06:20
considerably more Islamist
149
365000
2000
oldukça çok yabancı karşıtı,
06:22
than we'd like to acknowledge.
150
367000
3000
oldukça çok İslamcıydı.
06:25
This man, for example, Mullah Mustafa,
151
370000
2000
Örneğin bu adam Molla Mustafa
06:27
tried to shoot me.
152
372000
2000
beni vurmaya çalıştı.
06:29
And the reason I'm looking a little bit perplexed in this photograph
153
374000
3000
Ve bu fotoğrafta biraz şaşırmış gibi görünmemin nedeni
06:32
is I was somewhat frightened,
154
377000
2000
oldukça korkmuş olmamdı,
06:34
and I was too afraid on this occasion
155
379000
2000
ve bu durumda ona, çöl boyunca bir saat koşup
06:36
to ask him, having run for an hour through the desert
156
381000
2000
ve bu evde sığındıktan sonra, neden buraya geldiğini
06:38
and taken refuge in this house,
157
383000
2000
ve benimle fotoğraf çektirmek
06:40
why he had turned up and wanted to have his photograph taken with me.
158
385000
4000
istediğini sormaya bir hayli çekiniyordum.
06:44
But 18 months later, I asked him
159
389000
2000
Ama 18 ay sonra, ona beni neden
06:46
why he had tried to shoot me.
160
391000
2000
vurmaya çalıştığını sordum.
06:48
And Mullah Mustafa -- he's the man with the pen and paper --
161
393000
2000
Ve Molla Mustafa -- elinde kalem ve kağıt olan o --
06:50
explained that the man sitting immediately to the left as you look at the photograph,
162
395000
3000
fotoğrafa baktığınızda hemen solda oturan adam Nadir Shah'ın kendisine beni
06:53
Nadir Shah
163
398000
2000
vuramayacağına dair
06:55
had bet him that he couldn't hit me.
164
400000
3000
iddiaya girdiğini söyledi.
06:58
Now this is not to say
165
403000
2000
Şimdi bu demek değil ki
07:00
Afghanistan is a place full of people like Mullah Mustafa.
166
405000
3000
Afganistan Molla Mustafa gibi insanlarla dolu bir yer.
07:03
It's not; it's a wonderful place
167
408000
3000
Öyle değil: harika bir yer ve
07:06
full of incredible energy and intelligence.
168
411000
3000
inanılmaz bir enerji ve zeka ile dolu.
07:09
But it is a place
169
414000
2000
Ama bölük yerleştirmenin
07:11
where the putting-in of the troops
170
416000
2000
şiddeti azaltmak yerine
07:13
has increased the violence rather than decreased it.
171
418000
3000
arttırdığı bir yer.
07:16
2005, Anthony Fitzherbert,
172
421000
2000
2005 yılında bir ziraat mühendisi olan
07:18
an agricultural engineer,
173
423000
2000
Anthony Fitzherbert
07:20
could travel through Helmand,
174
425000
2000
Helmand boyunca seyahat edebilir,
07:22
could stay in Nad Ali, Sangin and Ghoresh,
175
427000
2000
Nad Ali, Sangin ve Göreş'te kalabilirdi,
07:24
which are now the names of villages where fighting is taking place.
176
429000
3000
ki bu yerler şimdi çatışmanın yaşandığı köylerin isimleri.
07:27
Today, he could never do that.
177
432000
3000
Bugün bunların hiçbirini yapamaz.
07:30
So the idea that we deployed the troops
178
435000
2000
Bu nedenle birlikleri Taliban direnişine
07:32
to respond to the Taliban insurgency
179
437000
2000
yanıt vermek için konuşlandırdığımız fikri
07:34
is mistaken.
180
439000
2000
yanlış.
07:36
Rather than preceding the insurgency,
181
441000
2000
Direnişi azaltmak yerine,
07:38
the Taliban followed the troop deployment,
182
443000
3000
Taliban bölük yerleştirmesini takip etti.
07:41
and as far as I'm concerned,
183
446000
2000
Ve bana kalırsa,
07:43
the troop deployment caused their return.
184
448000
3000
birlik konuşlanması geri gelmelerine neden oldu.
07:46
Now is this a new idea?
185
451000
2000
Şimdi bu yeni bir fikir mi?
07:48
No, there have been any number of people
186
453000
2000
Hayır, son yedi yıldır bunu söyleyen
07:50
saying this over the last seven years.
187
455000
3000
birçok insan oldu.
07:53
I ran a center at Harvard
188
458000
2000
2008 ve 2010 yılları arasında
07:55
from 2008 to 2010,
189
460000
2000
Harvard'ta bir merkez işlettim.
07:57
and there were people like Michael Semple there
190
462000
2000
Ve orada Michael Semple gibi Afgan dillerini
07:59
who speak Afghan languages fluently,
191
464000
2000
akıcı bir şekilde konuşan,
08:01
who've traveled to almost every district in the country.
192
466000
3000
neredeyse ülkedeki her bölgeye seyahat etmiş insanlar vardı.
08:04
Andrew Wilder, for example,
193
469000
3000
Örneğin Andrew Wilder,
08:07
born on the Pakistan-Iranian border,
194
472000
3000
Pakistan-Iran sınırında doğmuş,
08:10
served his whole life
195
475000
2000
tüm hayatı boyunca
08:12
in Pakistan and Afghanistan.
196
477000
2000
Pakistan ve Afganistan'da hizmet etmiş.
08:14
Paul Fishstein who began working there in 1978 --
197
479000
2000
1978 yılında orada çalışmaya başlamış olan Paul Fishstein
08:16
worked for Save the Children,
198
481000
2000
Save the Children (Çocukları Kurtarın) için çalışmış,
08:18
ran the Afghan research and evaluation unit.
199
483000
3000
Afgan araştırma ve değerlendirme birimini yönetmiş.
08:22
These are people
200
487000
2000
Bu insanlar
08:24
who were able to say consistently
201
489000
2000
devamlı olarak geliştirme yardımındaki artışın
08:26
that the increase in development aid
202
491000
2000
Afganistan'ı daha çok değil,
08:28
was making Afghanistan less secure, not more secure --
203
493000
3000
daha az güvenli bir yer yaptığını,
08:31
that the counter-insurgency strategy
204
496000
2000
direnişe karşı koyma stratejisinin
08:33
was not working and would not work.
205
498000
3000
işe yaramadığını ve yaramayacağını söyleyebildiler.
08:36
And yet, nobody listened to them.
206
501000
3000
Ancak, kimse onları dinlemedi.
08:39
Instead,
207
504000
2000
Bunun yerine,
08:41
there was a litany of astonishing optimism.
208
506000
2000
şaşırtıcı bir iyimserlik havası vardı.
08:43
Beginning in 2004,
209
508000
3000
2004'te başlayarak,
08:46
every general came in saying,
210
511000
3000
her general şu sözlerle göreve geldi,
08:49
"I've inherited a dismal situation,
211
514000
2000
"Umut vermeyen bir mevki devraldım,
08:51
but finally I have the right resources and the correct strategy,
212
516000
3000
fakat sonunda," General Barno'nun sözleriyle, "2004 yılında
08:54
which will deliver,"
213
519000
2000
belirleyici yılı
08:56
in General Barno's word in 2004,
214
521000
2000
getirecek doğru kaynak ve
08:58
the "decisive year."
215
523000
2000
uygun stratejiye sahibim."
09:00
Well guess what? It didn't.
216
525000
2000
Tahmin ettiğiniz gibi öyle olmadı.
09:02
But it wasn't sufficient to prevent General Abuzaid saying
217
527000
3000
Ama bu General Abuzaid'in 2005'te "belirleyici yılı" getirecek
09:05
that he had the strategy and the resources
218
530000
2000
strateji ve kanyaklara sahip olduğunu
09:07
to deliver, in 2005,
219
532000
2000
söylemesini
09:09
the "decisive year."
220
534000
2000
engellemeye yeterli olmadı.
09:11
Or General David Richards to come in 2006
221
536000
3000
Ya da General David Richards'ın 2006'da gelip,
09:14
and say he had the strategy and the resources
222
539000
2000
"kritik yılı" getirecek strateji ve kaynakları
09:16
to deliver the "crunch year."
223
541000
2000
olduğunu söylemesini,
09:18
Or in 2007,
224
543000
2000
ya da 2007'de,
09:20
the Norwegian deputy foreign minister, Espen Eide,
225
545000
3000
Norveçli Dışişleri Bakan Yardımcısı Espen Eide'nin
09:23
to say that that would deliver the "decisive year."
226
548000
3000
"belirleyici yılı" getireceklerini söylemesini,
09:26
Or in 2008, Major General Champoux
227
551000
2000
ya 2008'de, Tümgeneral Champoux'un
09:28
to come in and say he would deliver the "decisive year."
228
553000
3000
gelip "belirleyici yılı" getireceğini söylemesini,
09:31
Or in 2009, my great friend,
229
556000
2000
ya da 2009 yılında,
09:33
General Stanley McChrystal,
230
558000
2000
"belirleyici yılın içinde olduğunu"
09:35
who said that he was "knee-deep in the decisive year."
231
560000
3000
söyleyen çok iyi dostum General Stanley McChrystal'ı engelleyemedi.
09:38
Or in 2010,
232
563000
2000
Ya da 2010'da,
09:40
the U.K. foreign secretary, David Miliband,
233
565000
3000
İngiliz Dışişleri Bakanı David Milliband'in
09:43
who said that at last we would deliver the "decisive year."
234
568000
3000
sonunda "belirleyici yılı" getireceklerini söylemesinden alıkoyamadı.
09:46
And you'll be delighted to hear in 2011, today,
235
571000
3000
Ve bugün 2011 yılında Alman Dışişleri Bakanı
09:49
that Guido Westerwelle, the German foreign minister,
236
574000
3000
Guido Westerwelle'in "belirleyici yıl"da olduğumuzu
09:52
assures us that we are in the "decisive year."
237
577000
3000
temin ettiğini duymaktan memnun olacaksınız.
09:57
(Applause)
238
582000
6000
(Alkışlar)
10:03
How do we allow
239
588000
2000
Bütün bunların
10:05
any of this to happen?
240
590000
2000
olmasına nasıl izin veririz?
10:07
Well the answer, of course, is,
241
592000
2000
Yanıt, elbette ki, şu:
10:09
if you spend 125 billion or 130 billion
242
594000
2000
eğer bir ülkede bir yılda 125 ya da
10:11
dollars a year in a country,
243
596000
3000
130 milyar dolar harcarsanız,
10:14
you co-opt almost everybody.
244
599000
2000
neredeyse herkesi atayabilirsiniz,
10:16
Even the aid agencies,
245
601000
2000
ABD ve Avrupa devletlerinden
10:18
who begin to receive an enormous amount of money
246
603000
2000
okullar ve klinikler inşa etmek için muazzam miktarda
10:20
from the U.S. and the European governments
247
605000
2000
para almaya başlayan yardım kuruluşları bile
10:22
to build schools and clinics,
248
607000
2000
Afganistan'ın küresel güvenliğe karşı
10:24
are somewhat disinclined
249
609000
2000
varoluşsal bir tehdit
10:26
to challenge the idea
250
611000
2000
teşkil ettiği fikrine
10:28
that Afghanistan is an existential threat
251
613000
2000
itiraz etme konusunda oldukça
10:30
to global security.
252
615000
2000
isteksiz olurlar.
10:32
They're worried, in other words,
253
617000
2000
Bir başka deyişle,
10:34
that if anybody believes that it wasn't such a threat --
254
619000
2000
eğer kimse tehdit oluşturduğuna inanmazsa,
10:36
Oxfam, Save the Children
255
621000
2000
Oxfam, Save the Children
10:38
wouldn't get the money
256
623000
2000
hastane ve okul yaptırmak için
10:40
to build their hospitals and schools.
257
625000
2000
para alamayacaklarından endişe duyuyorlar.
10:42
It's also very difficult to confront a general
258
627000
2000
Göğsünde madalyalar taşıyan bir generale
10:44
with medals on his chest.
259
629000
2000
karşı koymak da çok zor.
10:46
It's very difficult for a politician,
260
631000
3000
Bir siyasetçi için çok zor,
10:49
because you're afraid that many lives have been lost in vain.
261
634000
3000
çünkü birçok insan hayatının boşuna kaybedildiğinden korkarsınız.
10:52
You feel deep, deep guilt.
262
637000
2000
Derin suçluluk hissedersiniz.
10:54
You exaggerate your fears,
263
639000
3000
Korkularınızı abartırsınız.
10:57
and you're terrified about the humiliation
264
642000
3000
Ve yenilginin getireceği aşağılanmadan
11:00
of defeat.
265
645000
2000
korkarsınız.
11:02
What is the solution to this?
266
647000
2000
Bunun çözümü nedir?
11:04
Well the solution to this
267
649000
2000
Bu duruma çözüm şu:
11:06
is we need to find a way
268
651000
2000
doğruyu söyleyen,
11:08
that people like Michael Semple, or those other people,
269
653000
3000
ülkeyi iyi bilen, 30 yılını orada geçiren Michael Semple
11:11
who are telling the truth, who know the country,
270
656000
3000
ya da onun gibi başka insanları
11:14
who've spent 30 years on the ground --
271
659000
2000
ve herşeyden en önemlisi,
11:16
and most importantly of all,
272
661000
2000
bu konuda eksik olan öğe,
11:18
the missing component of this --
273
663000
2000
neler olup bittiğini anlayan
11:20
Afghans themselves,
274
665000
2000
Afgan halkının kendisi
11:22
who understand what is going on.
275
667000
3000
dinlemeliyiz.
11:25
We need to somehow get their message
276
670000
3000
Bir şekilde mesajlarını politikacılara
11:28
to the policymakers.
277
673000
2000
iletmeliyiz.
11:30
And this is very difficult to do
278
675000
2000
Ve bunu yapmak yapımız
11:32
because of our structures.
279
677000
2000
nedeniyle çok zor.
11:34
The first thing we need to change
280
679000
2000
Değiştirmemiz gereken ilk şey
11:36
is the structures of our government.
281
681000
2000
devletimizin yapısı.
11:38
Very, very sadly,
282
683000
2000
Çok acı bir şekilde,
11:40
our foreign services, the United Nations,
283
685000
2000
dış servislerimiz, Birleşmiş Milletler,
11:42
the military in these countries
284
687000
2000
bu ülkelerdeki ordular
11:44
have very little idea of what's going on.
285
689000
2000
neler olduğuna dair pek bir fikri yok.
11:46
The average British soldier is on a tour of only six months;
286
691000
3000
Ortalama bir İngiliz askeri sadece altı ay görev yapıyorlar;
11:49
Italian soldiers, on tours of four months;
287
694000
3000
İtalyan askerleri dört ay, Amerikan
11:52
the American military, on tours of 12 months.
288
697000
3000
askerleri 12 ay görev yapıyorlar.
11:55
Diplomats are locked in embassy compounds.
289
700000
3000
Diplomatlar elçilik binalarında kilitliler.
11:58
When they go out, they travel in these curious armored vehicles
290
703000
3000
Dışarı çıktıklarında, bu tuhaf zırhlı araçlar içinde oldukça
12:01
with these somewhat threatening security teams
291
706000
3000
korkutucu güvenlik ekipleri ile seyahat ediyorlar ve
12:04
who ready 24 hours in advance
292
709000
2000
bu ekipler 24 saat öncesinden hazırlanıyor ve
12:06
who say you can only stay on the ground for an hour.
293
711000
2000
sahada sadece bir saat boyunca kalabileceğini söylüyorlar.
12:08
In the British embassy in Afghanistan
294
713000
2000
2008 yılında Afganistan'daki İngiliz
12:10
in 2008,
295
715000
2000
elçiliği
12:12
an embassy of 350 people,
296
717000
2000
350 kişiden oluşuyordu ve
12:14
there were only three people who could speak Dari,
297
719000
3000
içlerinde Afganistan'ın ana dili olan Dari'yi
12:17
the main language of Afghanistan, at a decent level.
298
722000
3000
iyi derecede konuşabilen sadece üç kişi vardı.
12:20
And there was not a single Pashto speaker.
299
725000
3000
Ve Paşto dilini konuşabilen tek kişi bile yoktu.
12:23
In the Afghan section in London
300
728000
3000
Oradaki Afgan politikasını yönetmekle
12:26
responsible for governing Afghan policy on the ground,
301
731000
3000
yükümlü Londra'daki Afgan bölümünde, geçen yıl
12:29
I was told last year
302
734000
2000
bana söylenene göre,
12:31
that there was not a single staff member
303
736000
2000
o bölümün çalışmakta olan
12:33
of the foreign office in that section
304
738000
3000
Afganistan'da görev yapmış
12:36
who had ever served
305
741000
2000
tek bir dış ofis
12:38
on a posting in Afghanistan.
306
743000
2000
elemanı yoktu.
12:40
So we need to change that institutional culture.
307
745000
2000
Bu nedenle kurumsal kültürü değiştirmemiz gerek.
12:42
And I could make the same points about the United States
308
747000
3000
Ve Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler için de
12:45
and the United Nations.
309
750000
2000
aynı noktalara temas edebilirim.
12:47
Secondly, we need to aim off of the optimism of the generals.
310
752000
3000
İkinci olarak, generallerin sahip olduğu iyimserlikten uzaklaşmalıyız.
12:50
We need to make sure that we're a little bit suspicious,
311
755000
3000
Biraz şüpheci yaklaştığımızdan, iyimserliğin
12:53
that we understand that optimism
312
758000
2000
ordunun DNA'sında olduğunu
12:55
is in the DNA of the military,
313
760000
2000
anladığımızdan ve buna
12:57
that we don't respond to it
314
762000
2000
büyük bir hevesle yanıt vermediğizden
12:59
with quite as much alacrity.
315
764000
2000
emin olmalıyız.
13:01
And thirdly, we need to have some humility.
316
766000
3000
Ve üçüncü olarak, biraz tevazuya sahip olmalıyız.
13:04
We need to begin from the position
317
769000
2000
Bilgimizin, gücümüzün,
13:06
that our knowledge, our power,
318
771000
2000
meşruluğumuzun sınırlı olduğu
13:08
our legitimacy
319
773000
2000
konumundan
13:10
is limited.
320
775000
2000
başlamalıyız.
13:12
This doesn't mean
321
777000
2000
Bu, dünya çapında
13:14
that intervention around the world is a disaster.
322
779000
2000
müdahalenin bir felaket olduğu anlamına gelmiyor.
13:16
It isn't.
323
781000
2000
Öyle değil.
13:18
Bosnia and Kosovo
324
783000
2000
Bosna ve Kosova
13:20
were signal successes,
325
785000
2000
önemli başarılardı,
13:22
great successes.
326
787000
3000
büyük başarılardı.
13:25
Today when you go to Bosnia
327
790000
2000
Bugün Bosna'ya gittiğinizde,
13:27
it is almost impossible to believe
328
792000
2000
1990'larda başlarında gördüklerimizin
13:29
that what we saw in the early 1990s happened.
329
794000
4000
gerçekleştiğine inanmanız neredeyse imkansız.
13:33
It's almost impossible to believe the progress we've made
330
798000
3000
1994'ten beri kaydettiğimiz ilerlemeye inanmak neredeyse
13:36
since 1994.
331
801000
3000
imkansız.
13:39
Refugee return,
332
804000
2000
Birleşmiş Milletler
13:41
which the United Nations High Commission for Refugees
333
806000
2000
Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin gerçekleşmesi ihtimalinin
13:43
thought would be extremely unlikely,
334
808000
2000
düşük olduğunu düşündüğü mülteci dönüşü
13:45
has largely happened.
335
810000
2000
büyük çapta gerçekleşti.
13:47
A million properties have been returned.
336
812000
2000
Bir milyon mülk geri getirildi.
13:49
Borders between the Bosniak territory
337
814000
2000
Boşnak bölgesi ile Boşnak-Sırp bölgesi
13:51
and the Bosnian-Serb territory have calmed down.
338
816000
3000
arasındaki sınırlarda durum yatıştı.
13:54
The national army has shrunk.
339
819000
3000
Ulusal ordu küçüldü.
13:57
The crime rates in Bosnia today
340
822000
2000
Bugün Bosna'daki suç oranı
13:59
are lower than they are in Sweden.
341
824000
3000
İsveç'tekinden daha düşük.
14:03
This has been done
342
828000
2000
Bütün bunlar uluslararası
14:05
by an incredible, principled effort
343
830000
3000
toplum ve elbette en önemlisi
14:08
by the international community,
344
833000
2000
Bosnalılar tarafından inanılmaz,
14:10
and, of course, above all,
345
835000
2000
ilkeli bir çaba ile
14:12
by Bosnians themselves.
346
837000
2000
gerçekleştirildi.
14:14
But you need to look at context.
347
839000
2000
Ama şartlara bakmanız gerekiyor.
14:16
And this is what we've lost in Afghanistan and Iraq.
348
841000
3000
Ve bu Afganistan ve Irak'ta kaybettiğimiz şey.
14:19
You need to understand that in those places
349
844000
2000
Şunu anlamanız gerekiyor ki o yerlerde
14:21
what really mattered
350
846000
2000
gerçekten önemli olan
14:23
was, firstly, the role of Tudman and Milosevic
351
848000
2000
öncelikle Tudman ve Milosevic'in anlaşmaya
14:25
in coming to the agreement,
352
850000
2000
varmadaki rolüydü,
14:27
and then the fact those men went,
353
852000
3000
ve sonra bu insanların gitmesiyle,
14:30
that the regional situation improved,
354
855000
2000
bölgesel durum iyileşti,
14:32
that the European Union could offer Bosnia
355
857000
3000
Avrupa Birliği Bosna'ya olağanüstü birşey
14:35
something extraordinary:
356
860000
2000
sunabildi:
14:37
the chance to be part
357
862000
2000
yeni birşeyin, yeni bir
14:39
of a new thing, a new club,
358
864000
2000
kulübün bir parçası olma şansı,
14:41
a chance to join something bigger.
359
866000
3000
büyük birşeye katılma şansı.
14:44
And finally, we need to understand that in Bosnia and Kosovo,
360
869000
3000
Ve son olarak, Bosna ve Kosova'da yaptıklarımızın,
14:47
a lot of the secret of what we did,
361
872000
2000
başarılarımızın ardındaki sırrın
14:49
a lot of the secret of our success,
362
874000
2000
gösterdiğimiz tevazu ve
14:51
was our humility --
363
876000
2000
müdahelemizin
14:53
was the tentative nature of our engagement.
364
878000
3000
geçici doğasından ibaret olduğunu anlamalıyız.
14:56
We criticized people a lot in Bosnia
365
881000
2000
Bosna'daki insanları savaş suçlularını
14:58
for being quite slow to take on war criminals.
366
883000
2000
devirmek konusunda çok yavaş olmakla eleştirdik.
15:00
We criticized them
367
885000
2000
Mültecileri geri getirmekte
15:02
for being quite slow to return refugees.
368
887000
2000
çok yavaş olmakla eleştirdik.
15:04
But that slowness, that caution,
369
889000
2000
Fakat bu yavaşlık, bu dikkat,
15:06
the fact that President Clinton initially said
370
891000
3000
Başkan Clinton'ın başlarda Amerikan
15:09
that American troops would only be deployed for a year,
371
894000
2000
askerilerinin sadece bir yıllığına konuşlandırılacağını söylemesi
15:11
turned out to be a strength,
372
896000
2000
bir güç haline geldi,
15:13
and it helped us to put our priorities right.
373
898000
3000
ve önceliklerimizi doğru şekilde belirlememize yardım etti.
15:16
One of the saddest things
374
901000
2000
Afganistan'daki müdahalemize dair
15:18
about our involvement in Afghanistan
375
903000
2000
en üzücü olan şeylerden biri
15:20
is that we've got our priorities out of sync.
376
905000
2000
önceliklerimizi uyumsuz bir şekilde belirlemiş olmamız.
15:22
We're not matching our resources to our priorities.
377
907000
3000
Kaynaklarımızı, önceliklerimize eşleştirmiyoruz.
15:25
Because if what we're interested in is terrorism,
378
910000
3000
Çünkü eğer asıl ilgilendiğimiz konu terörizm ise,
15:28
Pakistan is far more important than Afghanistan.
379
913000
3000
Pakistan Afganistan'dan çok daha önemli.
15:31
If what we're interested in is regional stability,
380
916000
2000
Eğer ilgilendiğimiz konu bölgesel istikrar ise,
15:33
Egypt is far more important.
381
918000
2000
Mısır çok daha önemli.
15:35
If what we're worried about is poverty and development,
382
920000
3000
Eğer endişelendiğimiz konu yoksulluk ve geliştirme ise,
15:38
sub-Saharan Africa is far more important.
383
923000
3000
Sahra Çölüne özgü Afrika çok daha önemli.
15:41
This doesn't mean that Afghanistan doesn't matter,
384
926000
3000
Bu Afganistan'ın önemli olmadığı anlamına gelmiyor,
15:44
but that it's one of 40 countries in the world
385
929000
2000
ama dünya üzerinde dahil olmamız gereken 40
15:46
with which we need to engage.
386
931000
2000
ülkeden biri olduğu anlamına geliyor.
15:48
So if I can finish with a metaphor for intervention,
387
933000
4000
Yani eğer müdahaleye dair bir benzetme ile bitirebilirsem,
15:52
what we need to think of
388
937000
3000
düşünmemiz gereken
15:55
is something like mountain rescue.
389
940000
3000
dağ kurtarma gibi birşey.
15:58
Why mountain rescue?
390
943000
2000
Neden mi dağ kurtarma?
16:00
Because when people talk about intervention,
391
945000
3000
Çünkü insanlar müdahale hakkında konuştuklarında,
16:03
they imagine that some scientific theory --
392
948000
2000
ortada bilimsel bir teori olduğunu düşünürler --
16:05
the Rand Corporation goes around
393
950000
2000
RAND şirketini dolaşıp,
16:07
counting 43 previous insurgencies
394
952000
3000
önceki 43 direnişi sayarak
16:10
producing mathematical formula
395
955000
2000
matematiksel bir formül yaratıp
16:12
saying you need one trained counter-insurgent
396
957000
2000
nüfusun her 20 üyesine eğitimli bir direniş karşıtına
16:14
for every 20 members of the population.
397
959000
3000
ihtiyaç olduğunu söylerler.
16:17
This is the wrong way of looking at it.
398
962000
2000
Bu olaya yanlış yoldan bakmak olur.
16:19
You need to look at it in the way that you look at mountain rescue.
399
964000
3000
Dağ kurtarma çalışmasına baktığınız gibi bakmanız gerekir.
16:22
When you're doing mountain rescue,
400
967000
2000
Dağ kurtarma çalışması yapmak için
16:24
you don't take a doctorate in mountain rescue,
401
969000
3000
bu konuda doktora almazsanız,
16:27
you look for somebody who knows the terrain.
402
972000
3000
araziyi bilen birisini bulmaya çalışırsınız.
16:30
It's about context.
403
975000
2000
Bu şartlarla alakalı.
16:32
You understand that you can prepare,
404
977000
2000
Hazırlık yapabileceğinizi bilirsiniz,
16:34
but the amount of preparation you can do
405
979000
2000
fakat yapabileceğiniz hazırlık miktarı
16:36
is limited --
406
981000
2000
sınırlıdır.
16:38
you can take some water, you can have a map,
407
983000
2000
Biraz su alabilir, bir harita alabilir,
16:40
you can have a pack.
408
985000
2000
bir sırt çantası alabilirsiniz.
16:42
But what really matters
409
987000
2000
Ama asıl önemli olan
16:44
is two kinds of problems --
410
989000
2000
iki tür problemdir --
16:46
problems that occur on the mountain
411
991000
2000
dağda gerçekleşen, öngöremediğiniz
16:48
which you couldn't anticipate,
412
993000
2000
fakat üstesinden gelebileceğiniz,
16:50
such as, for example, ice on a slope,
413
995000
3000
örneğin buzlanmış yokuş gibi
16:53
but which you can get around,
414
998000
2000
problemler ve
16:55
and problems which you couldn't anticipate
415
1000000
3000
öngöremediğiniz ve üstesinden gelemeyeceğiniz
16:58
and which you can't get around,
416
1003000
2000
problemler, örneğin ani bir kar fırtınası
17:00
like a sudden blizzard or an avalanche
417
1005000
2000
ya da bir çığ ya da havada
17:02
or a change in the weather.
418
1007000
2000
bir değişiklik.
17:04
And the key to this
419
1009000
2000
Ve buradaki kilit nokta
17:06
is a guide who has been on that mountain,
420
1011000
3000
her sıcaklıkta, her dönemde o dağda
17:09
in every temperature,
421
1014000
2000
bulunmuş
17:11
at every period --
422
1016000
2000
bir rehber --
17:13
a guide who, above all,
423
1018000
2000
herşeyden önce, ne zaman
17:15
knows when to turn back,
424
1020000
2000
döneceğini bilen
17:17
who doesn't press on relentlessly
425
1022000
2000
şartlar aleyhine döndüğünde,
17:19
when conditions turn against them.
426
1024000
2000
inatla üstelemeyen bir rehberdir.
17:21
What we look for
427
1026000
2000
İtfaiyecilerde,
17:23
in firemen, in climbers, in policemen,
428
1028000
3000
dağcılarda, polislerde aradığımız,
17:26
and what we should look for in intervention,
429
1031000
2000
ve bir müdahale için aramamız gereken şey
17:28
is intelligent risk takers --
430
1033000
2000
zeki, risk alan insanlar --
17:30
not people who plunge blind off a cliff,
431
1035000
3000
bir uçurumdan gözleri kapalı atlayan,
17:33
not people who jump into a burning room,
432
1038000
3000
yanan bir odaya atlayan insanlar değil,
17:36
but who weigh their risks,
433
1041000
2000
ama risklerini, sorumluluklarını
17:38
weigh their responsibilities.
434
1043000
2000
tartan insanlar.
17:40
Because the worst thing we have done in Afghanistan
435
1045000
3000
Çünkü Afganistan'da yapmış olduğumuz en kötü şey
17:43
is this idea
436
1048000
2000
başarısızlığın bir seçenek
17:45
that failure is not an option.
437
1050000
3000
olmadığı fikrini yaratmak.
17:48
It makes failure invisible,
438
1053000
3000
Bu başarısızlığı görünmez,
17:51
inconceivable and inevitable.
439
1056000
3000
anlaşılmaz ve kaçınılmaz kılıyor.
17:54
And if we can resist
440
1059000
2000
Ve biz bu çılgın slogana
17:56
this crazy slogan,
441
1061000
2000
karşı koyabilirsek,
17:58
we shall discover --
442
1063000
2000
Mısır'da, Suriye'de, Libya'da,
18:00
in Egypt, in Syria, in Libya,
443
1065000
2000
ve dünyada nereye gidersek gidelim
18:02
and anywhere else we go in the world --
444
1067000
3000
eğer yapmış gibi göründüğümüzden daha azını
18:05
that if we can often do much less than we pretend,
445
1070000
3000
yapabilirsek, korktuğumuzdan daha çok şey
18:08
we can do much more than we fear.
446
1073000
4000
yapabileceğimizi keşfedeceğiz.
18:12
Thank you very much.
447
1077000
2000
Çok teşekkür ederim.
18:14
(Applause)
448
1079000
2000
(Alkışlar)
18:16
Thank you. Thank you very much.
449
1081000
3000
Teşekkürler. Çok teşekkür ederim.
18:19
Thank you. Thank you very much.
450
1084000
3000
Teşekkürler. Çok teşekkür ederim.
18:22
Thank you. Thank you. Thank you.
451
1087000
4000
Teşekkürler. Teşekkürler.
18:26
(Applause)
452
1091000
8000
(Alkışlar)
18:34
Thank you.
453
1099000
2000
Teşekkür ederim.
18:36
Thank you. Thank you.
454
1101000
2000
Teşekkürler.
18:38
Thank you.
455
1103000
2000
Teşekkür ederim.
18:40
(Applause)
456
1105000
2000
(Alkışlar)
18:42
Bruno Giussani: Rory, you mentioned Libya at the end.
457
1107000
3000
Bruno Giussani: Rory, konuşmanın sonunda Libya'dan bahsettin.
18:45
Just briefly, what's your take on the current events there
458
1110000
3000
Kısaca, orada bugün yaşanan olaylar ve müdahale hakkında
18:48
and the intervention?
459
1113000
2000
ne düşünüyorsun?
18:50
Rory Stewart: Okay, I think Libya poses the classic problem.
460
1115000
3000
Rory Stewart: Pekala, bence Libya var olan klasik bir sorunu teşkil ediyor.
18:53
The problem in Libya
461
1118000
2000
Libya'daki sorun
18:55
is that we are always pushing for the black or white.
462
1120000
2000
bizim her zaman siyah ve beyaz için yükleniyor olmamız.
18:57
We imagine there are only two choices:
463
1122000
2000
Sadece iki seçeneğin olduğunu düşünüyoruz:
18:59
either full engagement and troop deployment
464
1124000
3000
ya tam müdahale ve asker yerleştirme
19:02
or total isolation.
465
1127000
2000
ya da tümüyle tecrit.
19:04
And we are always being tempted up to our neck.
466
1129000
3000
Ve her zaman boğazımıza kadar işe giriyoruz.
19:07
We put our toes in and we go up to our neck.
467
1132000
2000
Boğazımıza kadar batıyoruz.
19:09
What we should have done in Libya
468
1134000
2000
Libya'da yapmış olmamız gereken şuydu:
19:11
is we should have stuck to the U.N. resolution.
469
1136000
2000
B.M. çözümüne sadık kalmalıydık.
19:13
We should have limited ourselves very, very strictly
470
1138000
3000
Kendimiz kati bir biçimde sadece Bengazi'deki
19:16
to the protection of the civilian population in Benghazi.
471
1141000
3000
sivil nüfusun koruması ile sınırlamalıydık.
19:19
We could have done that.
472
1144000
2000
Bunu yapabilirdik.
19:21
We set up a no-fly zone within 48 hours
473
1146000
3000
48 saat içinde uçuşa yasak bir bölge kurduk
19:24
because Gaddafi had no planes
474
1149000
2000
çünkü Kaddafi'nin 48 saat içinde
19:26
within 48 hours.
475
1151000
2000
ulaşabileceği uçakları yoktu.
19:28
Instead of which, we've allowed ourselves to be tempted
476
1153000
3000
Onun yerine, kendimizi rejim değişimine doğru sürüklenmeye
19:31
towards regime change.
477
1156000
2000
izin verdik.
19:33
In doing so, we've destroyed our credibility with the Security Council,
478
1158000
4000
Bunu yaparak, güvenlik konseyinin güvenini kaybettik,
19:37
which means it's very difficult
479
1162000
2000
yani Suriye'de bir çözüme
19:39
to get a resolution on Syria,
480
1164000
2000
ulaşmak çok zor,
19:41
and we're setting ourselves up again for failure.
481
1166000
3000
ve yine kendimizi başarısızlığa yönlendiriyoruz.
19:44
Once more, humility,
482
1169000
2000
Bir daha, tevazu,
19:46
limits, honesty,
483
1171000
2000
sınırlar, dürüstlük,
19:48
realistic expectations
484
1173000
2000
gerçekçi beklentiler
19:50
and we could have achieved something to be proud of.
485
1175000
2000
ve böylece gurur duyabileceğimiz bir şey başarmış olurduk.
19:52
BG: Rory, thank you very much.
486
1177000
2000
BG: Rory, çok teşekkür ederim.
19:54
RS: Thank you. (BG: Thank you.)
487
1179000
2000
RS: Teşekkürler. (BG: Teşekkürler.)
ABOUT THE SPEAKER
Rory Stewart - PoliticianRory Stewart -- a perpetual pedestrian, a diplomat, an adventurer and an author -- is the member of British Parliament for Penrith and the Border.
Why you should listen
Now the member of British Parliament for Penrith and the Border, in rural northwest England, Rory Stewart has led a fascinatingly broad life of public service. He joined the Foreign Office after school, then left to begin a years-long series of walks across the Muslim world. In 2002, his extraordinary walk across post-9/11 Afghanistan resulted in his first book, The Places in Between. After the invasion of Iraq in 2003, he served as a Deputy Governorate Co-Ordinator in Southern Iraq for the coalition forces, and later founded a charity in Kabul.
To secure his Conservative seat in Parliament, he went on a walking tour of Penrith, covering the entire county as he talked to voters. In 2008, Esquire called him one of the 75 most influential people of the 21st century.
He says: "The world isn't one way or another. Things can be changed very, very rapidly by someone with sufficient confidence, sufficient knowledge and sufficient authority."
Rory Stewart | Speaker | TED.com