TEDGlobal 2009
Michael Pritchard: How to make filthy water drinkable
Michael Pritchard pis suyu içilebilir yapıyor
Filmed:
Readability: 3.4
4,643,418 views
Dünyanın büyük bir kısmı temiz içme suyundan mahrum. Mühendis Michael Pritchard bu konuda bir şeyler yaptı -- en iç kaldırıcı suyu bile saniyeler içinde içilebilir yapan, Lifesaver filtresini icat etti. TEDGlobal 2009'dan muhteşem bir gösterim.
Michael Pritchard - Inventor
With cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe. Full bio
With cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Good morning everybody.
0
0
2000
Herkese günaydın.
00:20
I'd like to talk about a couple of things today.
1
2000
2000
Bugün bir kaç konuya değinmek istiyorum.
00:22
The first thing is water.
2
4000
2000
Birincisi su.
00:24
Now I see you've all been enjoying the water
3
6000
2000
Görüyorum ki hepiniz son bir kaç gündür
00:26
that's been provided for you here at the conference,
4
8000
2000
konferansta size sağlanan suyu zevkle
00:28
over the past couple of days.
5
10000
2000
içiyorsunuz. Ve eminim ki
00:30
And I'm sure you'll feel that it's from a safe source.
6
12000
4000
o suyun emin bir kaynaktan geldiğini hissediyorsunuz.
00:34
But what if it wasn't?
7
16000
2000
Ama ya öyle değilse?
00:36
What if it was from a source like this?
8
18000
5000
Ya bu suyun kaynağı şunun gibiyse?
00:41
Then statistics would actually say
9
23000
2000
O zaman istatistiklere göre
00:43
that half of you would now be suffering
10
25000
2000
yarınızda ishal vakaları
00:45
with diarrhea.
11
27000
4000
görülürdü.
00:49
I talked a lot in the past about statistics,
12
31000
3000
İstatistik hakkında çok konuşma yaptım,
00:52
and the provision of safe drinking water for all.
13
34000
4000
ve herkese temiz su sağlamak konusunda da.
00:56
But they just don't seem to get through.
14
38000
3000
Ama etkili oluyor gibi durmuyor.
00:59
And I think I've worked out why.
15
41000
2000
Ve sanırım nedenini buldum.
01:01
It's because, using current thinking,
16
43000
3000
Sebebi, şu anki düşünce yapısıyla,
01:04
the scale of the problem
17
46000
2000
problemin ölçeği o kadar büyük
01:06
just seems too huge to contemplate solving.
18
48000
4000
gözüküyor ki sanki çözüm üretmek çok zor.
01:10
So we just switch off:
19
52000
2000
Biz de gözümüzü yumuyoruz.
01:12
us, governments and aid agencies.
20
54000
5000
Bizler, yani hükümetler ve yardım kurumları.
01:17
Well, today, I'd like to show you
21
59000
3000
Bugün ise sizlere sadece değişik
01:20
that through thinking differently,
22
62000
2000
bir düşünce etüdü ile, problemin
01:22
the problem has been solved.
23
64000
4000
nasıl çözüldüğünü göstereceğim.
01:26
By the way, since I've been speaking,
24
68000
2000
Bu arada, konuşmaya başladığımdan beri
01:28
another 13,000 people around the world
25
70000
3000
dünyanın bir yerlerinde 13 bin kişi daha
01:31
are suffering now with diarrhea.
26
73000
3000
ishal çilesini çekmeye başladı.
01:34
And four children have just died.
27
76000
5000
Ve dört çocuk da öldü.
01:39
I invented Lifesaver bottle
28
81000
2000
Lifesaver şişesini icat ettim
01:41
because I got angry.
29
83000
2000
çünkü sinirlendim.
01:43
I, like most of you, was sitting down, the day after Christmas in 2004,
30
85000
4000
2004 Noelinin ertesi günü, çoğunuz gibi, Asya tsunamisi hakkında
01:47
when I was watching the devastating news
31
89000
3000
sarsıcı haberler yayınlanmaya başladığında
01:50
of the Asian tsunami as it rolled in,
32
92000
2000
televizyon başında oturmakla
01:52
playing out on TV.
33
94000
2000
yetindim.
01:54
The days and weeks that followed,
34
96000
2000
Ardından günler haftalar geçti,
01:56
people fleeing to the hills,
35
98000
2000
tepelere kaçan millet,
01:58
being forced to drink contaminated water
36
100000
3000
ya kirli suları içmeye mahkum oluyor, ya da
02:01
or face death.
37
103000
3000
ölümle yüzleşiyorlardı.
02:04
That really stuck with me.
38
106000
2000
Aklımdan çıkaramadım.
02:06
Then, a few months later,
39
108000
3000
Ardından, bir kaç ay sonra,
02:09
Hurricane Katrina slammed into the side of America.
40
111000
4000
Katrina Fırtınası Amerikan kıyılarını vurdu.
02:13
"Okay," I thought, "here's a First World country, let's see what they can do."
41
115000
4000
"Tamam", diye düşündüm, "İşte bir Birinci Dünya ülkesi, bakalım ne yapacaklar."
02:17
Day one: nothing.
42
119000
3000
Birinci gün: hiçbir şey.
02:20
Day two: nothing.
43
122000
3000
İkinci gün: hiçbir şey.
02:23
Do you know it took five days to get water to the Superdome?
44
125000
5000
Superdome'a temiz suyun tam beş gün sonra sağlandığını biliyor musunuz?
02:28
People were shooting each other on the streets
45
130000
3000
Sokaklarda millet televizyon ve su için,
02:31
for TV sets and water.
46
133000
3000
birbirlerini vuruyorlardı.
02:34
That's when I decided I had to do something.
47
136000
4000
O zaman bir şeyler yapmam gerektiğine karar verdim.
02:38
Now I spent a lot of time in my garage, over the next weeks and months,
48
140000
3000
Sonraki bir kaç hafta ve ayları, garajımda zaman harcayarak geçirdim.
02:41
and also in my kitchen -- much to the dismay of my wife. (Laughter)
49
143000
3000
Tabi bir de mutfakta; karımın tüm kaygılarına rağmen.
02:44
However, after a few failed prototypes,
50
146000
5000
Fakat, başarısız olan bir kaç prototipten sonra,
02:49
I finally came up with this, the Lifesaver bottle.
51
151000
5000
işte bu Lifesaver şişesi çıktı ortaya.
02:54
Okay, now for the science bit.
52
156000
2000
Pekiyi, şimdi biraz da bilim konuşalım.
02:56
Before Lifesaver, the best hand filters were only capable
53
158000
2000
Lifesaver'dan önce, en iyi filtreler bile sadece 200 nanometre
02:58
of filtering down to about 200 nanometers.
54
160000
4000
büyüklüğündeki nesneleri süzebiliyordu.
03:02
The smallest bacteria is about 200 nanometers.
55
164000
4000
En küçük bakteri 200 nanometre civarıdır.
03:06
So a 200-nanometer bacteria
56
168000
2000
Yani 200-nanometrelik bir bakteri
03:08
is going to get through a 200-nanometer hole.
57
170000
4000
200 nanometrelik bir delikten geçebilir.
03:12
The smallest virus, on the other hand,
58
174000
2000
Öte yandan en küçük virüs de
03:14
is about 25 nanometers.
59
176000
3000
25 nanometre civarında.
03:17
So that's definitely going to get through those 200 nanometer holes.
60
179000
5000
Yani bu, o 200 nanometrelik deliklerden kesinlikle geçebilir demek.
03:22
Lifesaver pores are 15 nanometers.
61
184000
5000
Lifesaver'ın delikleri 15 nanometre.
03:27
So nothing is getting through.
62
189000
3000
Yani hiçbir şey geçemiyor.
03:30
Okay, I'm going to give you a bit of a demonstration.
63
192000
2000
Peki, size ufak bir gösteri yapacağım.
03:32
Would you like to see that?
64
194000
2000
İzlemek ister misiniz?
03:34
I spent all the time setting this up, so I guess I should.
65
196000
2000
Düzeneği kurmak için çok uğraştım. Sanırım göstermeliyim.
03:36
We're in the fine city of Oxford.
66
198000
3000
Güzel Oxford şehrindeyiz.
03:39
So -- someone's done that up.
67
201000
2000
Şimdi -- kapak biraz sıkışmış.
03:41
Fine city of Oxford, so what I've done is I've gone
68
203000
2000
Güzel Oxford şehri, evet, ne yaptım, gittim Cherwell nehrinden biraz
03:43
and got some water from the River Cherwell,
69
205000
2000
su aldım getirdim,
03:45
and the River Thames,
70
207000
2000
biraz da bu şehirde akan
03:47
that flow through here. And this is the water.
71
209000
2000
Thames nehrinden. Ve işte bu su ortaya çıktı.
03:49
But I got to thinking, you know,
72
211000
2000
Ama düşünüyorum, hani,
03:51
if we were in the middle of a flood zone
73
213000
2000
eğer Bangladeş'te sel bölgesinin tam
03:53
in Bangladesh, the water wouldn't look like this.
74
215000
4000
ortasında olsaydık, bu su böyle gözükmezdi.
03:57
So I've gone and got some stuff to add into it.
75
219000
2000
Bu yüzden gittim bir kaç şey daha ekledim.
03:59
And this is from my pond.
76
221000
2000
Bu da benim göletimden.
04:01
(Sniffs) (Coughs) Have a smell of that, mister cameraman.
77
223000
4000
(Kokluyor) (Öksürüyor) Kameraman bey, biraz koklar mısınız?
04:05
Okay. (Laughs) Right.
78
227000
4000
Tamam. (Gülüyor) Oldu.
04:09
We're just going to pour that in there.
79
231000
3000
Şimdi şunu da ekleyelim biraz.
04:12
Audience: Ugh!
80
234000
2000
Seyirciler: Iyy!
04:14
Michael Pritchard: Okay. We've got some runoff
81
236000
3000
Michael Pritchard: Tamam. Biraz da kanalizasyon
04:17
from a sewage plant farm.
82
239000
2000
arıtma tesisinden bir şeyler var.
04:19
So I'm just going to put that in there.
83
241000
3000
Evet, onu da ekleyelim şuraya.
04:22
(Laughter)
84
244000
1000
(Gülüşmeler)
04:23
Put that in there. There we go.
85
245000
3000
Bunu da ekleyelim. Oldu işte.
04:26
(Laughter)
86
248000
1000
(Gülüşmeler)
04:27
And some other bits and pieces, chuck that in there.
87
249000
4000
Biraz da başka parçalardan, onu da atalım şuraya.
04:31
And I've got a gift here from a friend of mine's rabbit.
88
253000
4000
Ve bir arkadaşımın tavşanından da bir hediyem var.
04:35
So we're just going to put that in there as well.
89
257000
4000
Evet, şimdi, bunu da ekleyeceğiz buraya.
04:39
(Laughter)
90
261000
1000
(Gülüşmeler)
04:40
Okay. (Laughter) Now.
91
262000
4000
Tamamdır. (Gülüşmeler) Şimdi.
04:44
The Lifesaver bottle works really simply.
92
266000
5000
Lifesaver şişesi çok basit bir şekilde çalışıyor.
04:49
You just scoop the water up.
93
271000
2000
Suyu kepçeleyip alıyorsunuz.
04:51
Today I'm going to use a jug
94
273000
2000
Şimdilik bir sürahi kullanacağım
04:53
just to show you all. Let's get a bit of that poo in there.
95
275000
4000
sadece gösterim amaçlı. Biraz da dışkıdan koyalım.
04:57
That's not dirty enough. Let's just stir that up a little bit.
96
279000
3000
Hala yeterince kirli değil. Hadi biraz karıştıralım.
05:03
Okay, so I'm going to take this really filthy water,
97
285000
5000
Tamam, yani bu gerçekten iğrenç sudan biraz alıp,
05:08
and put it in here. Do you want a drink yet?
98
290000
4000
İçine dolduruyorum. Bir içki alır mısınız?
05:12
(Laughter)
99
294000
1000
(Gülüşmeler)
05:13
Okay. There we go.
100
295000
4000
Tamam. İşte başlıyoruz.
05:17
Replace the top.
101
299000
5000
Kapağı takın.
05:22
Give it a few pumps. Okay?
102
304000
4000
Bir iki pompalayın. Tamam mı?
05:26
That's all that's necessary.
103
308000
3000
Tüm gerekli şey bu.
05:29
Now as soon as I pop the teat,
104
311000
4000
Emzik ucunu açar açmaz,
05:33
sterile drinking water is going to come out.
105
315000
2000
steril içilebilir su fışkırmaya başlayacak. Hızlı olmam gerekiyor.
05:35
I've got to be quick. Okay, ready?
106
317000
2000
Tamam, hazır mısınız?
05:40
There we go. Mind the electrics.
107
322000
2000
Başlıyoruz. Elektrik aksamına dikkat.
05:42
That is safe, sterile drinking water.
108
324000
4000
Bu güvenli, steril içilebilir su.
05:46
(Applause)
109
328000
2000
(Alkış)
05:48
Cheers.
110
330000
2000
Şerefe.
05:50
(Applause)
111
332000
3000
(Alkış)
05:53
There you go Chris.
112
335000
2000
Chris sen de buyur.
05:55
(Applause)
113
337000
5000
(Alkış)
06:00
What's it taste of?
114
342000
2000
Tadı nasıl?
06:02
Chris Anderson: Delicious.
115
344000
2000
Chris Anderson: Lezzetli.
06:04
Michael Pritchard: Okay.
116
346000
3000
Michael Pritchard: Tamam.
06:07
Let's see Chris's program throughout the rest of the show. Okay?
117
349000
3000
Bakalım gösterinin devamı için Chris'in progamı neymiş. Tamam mı?
06:10
(Laughter)
118
352000
3000
(Gülüşmeler)
06:13
Okay. Lifesaver bottle is used by thousands of people around the world.
119
355000
5000
Tamam. Lifesaver şişesi dünya çapında binlerçe kişi tarafından kullanılıyor.
06:18
It'll last for 6,000 liters.
120
360000
2000
6 bin litre suyu süzebilir.
06:20
And when it's expired, using failsafe technology,
121
362000
3000
Ve kullanım süresi bittiğinde koruma teknolojisi
06:23
the system will shut off, protecting the user.
122
365000
3000
sayesinde sistem kendini kapatır, kullanıcıyı korur.
06:26
Pop the cartridge out. Pop a new one in.
123
368000
2000
Kartuşu atın. Yenisini takın.
06:28
It's good for another 6,000 liters.
124
370000
4000
Ve 6 bin litre daha süzebilirsiniz.
06:32
So let's look at the applications.
125
374000
2000
Şimdi de uygulamalarına bakalım.
06:34
Traditionally, in a crisis, what do we do?
126
376000
2000
Geleneksel olarak, kriz anında ne yaparız?
06:36
We ship water.
127
378000
2000
Su naklederiz.
06:38
Then, after a few weeks, we set up camps.
128
380000
4000
Ardından, bir kaç hafta sonra, kamplar kurarız.
06:42
And people are forced to come into the camps to get their safe drinking water.
129
384000
5000
Ve herkes güvenilir temiz su temini için bu kamplara gelmek zorunda kalır.
06:47
What happens when 20,000 people congregate in a camp?
130
389000
5000
20 bin kişi bir kampa doluşursa ne olur?
06:52
Diseases spread. More resources are required.
131
394000
3000
Hastalıklar yayılır. Daha fazla kaynağa ihtiyaç olur.
06:55
The problem just becomes self-perpetuating.
132
397000
4000
Problem kendi kendine büyümeye başlar.
06:59
But by thinking differently,
133
401000
2000
Ama biraz değişik düşünsek,
07:01
and shipping these,
134
403000
2000
ve bunlardan göndersek,
07:03
people can stay put.
135
405000
2000
herkes yerinde kalır.
07:05
They can make their own sterile drinking water,
136
407000
3000
Kendi steril içme sularını yapabilirler,
07:08
and start to get on with rebuilding their homes and their lives.
137
410000
5000
ve hemen evlerini ve yaşamlarını tekrardan inşa etmeye koyulabilirler.
07:13
Now, it doesn't require a natural disaster
138
415000
3000
Şimdi, bunun işlemesi için illa ki bir felaket
07:16
for this to work.
139
418000
3000
olmasına gerek yok.
07:19
Using the old thinking, of national infrastructure
140
421000
4000
Eski düşünce yapısını, yani ülkenin altyapısını,
07:23
and pipe work, is too expensive.
141
425000
3000
boru hatlarını kullanmak, çok pahalı.
07:26
When you run the numbers on a calculator,
142
428000
2000
Sayıları hesap makinesinden geçirmeye
07:28
you run out of noughts.
143
430000
2000
çalışırken, kağıdınız biter.
07:30
So here is the "thinking different" bit.
144
432000
3000
Şimdi de "değişik düşünme" kısmı.
07:33
Instead of shipping water,
145
435000
2000
Su nakledeceğimize,
07:35
and using man-made processes to do it,
146
437000
3000
ve bu iş için insan gücü kullanacağımıza,
07:38
let's use Mother Nature. She's got a fantastic system.
147
440000
3000
Doğa Ana'yı kullanalım. Harika bir sistemi var.
07:41
She picks the water up from there,
148
443000
3000
Şuradan suyu alıyor, tuzdan arındırıyor,
07:44
desalinates it, for free, transports it over there,
149
446000
4000
bedava, şuraya taşıyor ve dağların,
07:48
and dumps it onto the mountains, rivers, and streams.
150
450000
2000
nehirlerin, akıntıların üzerlerine boşaltıyor.
07:50
And where do people live? Near water.
151
452000
3000
Ve insanlar nelerde yaşarlar? Suyun yanında.
07:53
All we've go to do
152
455000
2000
Yapmamız gereken
07:55
is make it sterile. How do we do that?
153
457000
2000
tek şey sterilize etmek.
07:57
Well, we could use the Lifesaver bottle.
154
459000
3000
Elbette, Lifesaver şişesini kullanabiliriz.
08:00
Or we could use one of these.
155
462000
2000
Ya da şunlardan bir tane kullanabiliriz.
08:02
The same technology, in a jerry can.
156
464000
3000
Aynı teknoloji, bidonun içinde.
08:05
This will process 25,000 liters of water;
157
467000
5000
Bu ise 25 bin litre suyu işleyebiliyor.
08:10
that's good enough for a family of four,
158
472000
4000
Bu dört kişilik aileye üç sene boyunca
08:14
for three years.
159
476000
3000
yetebilir bir miktar.
08:17
And how much does it cost?
160
479000
2000
Peki ne kadara mal oluyor?
08:19
About half a cent a day to run.
161
481000
2000
Çalıştığı her gün için yarım sent.
08:21
Thank you.
162
483000
2000
Teşekkürler.
08:23
(Applause)
163
485000
3000
(Alkış)
08:26
So, by thinking differently, and processing water
164
488000
3000
Yani, değişik düşünerek, ve suyu yerinde
08:29
at the point of use,
165
491000
2000
işleyerek,
08:31
mothers and children no longer have to walk four hours a day
166
493000
4000
anneler ve çocukların, sularını almak için günde dört saat yürümelerine
08:35
to collect their water.
167
497000
2000
gerek kalmaz.
08:37
They can get it from a source nearby.
168
499000
4000
Yakın bir kaynaktan alabilirler.
08:41
So with just eight billion dollars,
169
503000
3000
Ve sadece sekiz milyar dolar ile,
08:44
we can hit the millennium goal's target
170
506000
3000
Bu yüzyılın hedefine ulaşabiliriz:
08:47
of halving the number of people
171
509000
2000
Güvenilir içme suyuna erişimi
08:49
without access to safe drinking water.
172
511000
3000
olmayan insanların sayısını yarılamak.
08:52
To put that into context,
173
514000
2000
Fikir vermesi açısından,
08:54
The U.K. government spends about 12 billion pounds
174
516000
4000
Birleşmiş Krallık her sene dış yardımlara 12 milyar
08:58
a year on foreign aid.
175
520000
3000
pound harcıyor.
09:01
But why stop there?
176
523000
3000
Neden orada duralım ki?
09:04
With 20 billion dollars, everyone can have access to safe drinking water.
177
526000
6000
20 milyar dolara herkesin güvenilir içme suyuna erişimi sağlanabilir.
09:10
So the three-and-a-half billion people
178
532000
2000
Böylece her sene ishalden çile çeken
09:12
that suffer every year as a result,
179
534000
3000
üç buçuk milyar insan, ve bunun
09:15
and the two million kids that die every year,
180
537000
4000
uzantısı olarak her sene ölen iki milyon çocuk da,
09:19
will live.
181
541000
4000
yaşar.
09:23
Thank you.
182
545000
2000
Teşekkürler.
09:25
(Applause)
183
547000
2000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Michael Pritchard - InventorWith cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe.
Why you should listen
During the twin tragedies of the Asian tsunami and Hurricane Katrina, Ipswich water-treatment expert Michael Pritchard winced helplessly at televised coverage of throngs of refugees waiting for days for a simple drink of clean water. Stricken by the chronic failure of aid agencies to surmount this basic challenge, Pritchard decided to do something about it.
Using a non-chemical nano-filtration hollow fiber membrane with 15 nanometer pores (it is designed to block viruses), the Lifesaver bottle can make the most revolting swamp water drinkable in seconds. Better still, a single long-lasting filter can clean 6,000 liters of water. Given the astronomical cost of shipping water to disaster areas, Pritchard's Lifesaver bottle could turn traditional aid models on their heads.
Michael Pritchard | Speaker | TED.com