TEDxManhattan
Britta Riley: A garden in my apartment
Britta Riley: Một khu vườn trong căn hộ chung cư của tôi
Filmed:
Readability: 4.6
2,448,701 views
Britta Riley muốn trồng rau củ cho chính mình (trong căn hộ nhỏ của cô). Vì vậy cô và bạn bè đã phát triển một hệ thống để trồng cây trong những chai nhựa bỏ đi -- họ đã nghiên cứu, thử nghiệm và điều chỉnh hệ thống sử dụng mạng truyền thông xã hội, cho phép thử nghiệm nhiều biến thể cùng lúc và nhanh chóng đạt được một hệ thống tối ưu. Coi như dự án tự làm phát triển phân phối. Và kết quả? Ngon lành.
Britta Riley - Artist, urban farmer
Britta Riley designs and builds urban farms and other participatory artworks that explore the city. Full bio
Britta Riley designs and builds urban farms and other participatory artworks that explore the city. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I, like many of you,
0
0
2000
Tôi, cũng như nhiều người,
00:17
am one of the two billion people on Earth
1
2000
5000
là một trong 2 tỉ người trên trái đất
00:22
who live in cities.
2
7000
2000
sống ở thành phố.
00:24
And there are days -- I don't know about the rest of you guys --
3
9000
3000
Và có những ngày -- không biết các bạn thì sao --
00:27
but there are days when I palpably feel
4
12000
4000
nhưng có những ngày tôi cảm thấy
00:31
how much I rely on other people
5
16000
2000
mình lệ thuộc quá nhiều vào người khác
00:33
for pretty much everything in my life.
6
18000
3000
cho rất nhiều thứ trong cuộc sống của tôi.
00:36
And some days, that can even be a little scary.
7
21000
3000
Và những ngày này, điều đó trở nên hơi đáng sợ.
00:39
But what I'm here to talk to you about today
8
24000
2000
Nhưng cái mà tôi nói hôm nay
00:41
is how that same interdependence
9
26000
3000
là cách mà chính sự phụ thuộc lẫn nhau đó
00:44
is actually an extremely powerful social infrastructure
10
29000
4000
thật sự trở thành một cơ sở hạ tầng xã hội cực mạnh
00:48
that we can actually harness
11
33000
3000
mà chúng ta có thể thực sự khai thác
00:51
to help heal some of our deepest civic issues,
12
36000
4000
để giúp giải quyết một số vấn đề xã hội sâu nhất,
00:55
if we apply open source collaboration.
13
40000
4000
nếu chúng ta áp dụng hình thức cộng tác mở.
00:59
A couple of years ago,
14
44000
2000
Một vài năm trước,
01:01
I read an article by New York Times writer Michael Pollan
15
46000
3000
Tôi đọc một bài báo viết bởi Michael Pollan, một ký giả tờ New York Times
01:04
in which he argued that growing even some of our own food
16
49000
4000
trong đó anh ta tranh luận rằng trồng một số thực phẩm của chúng ta
01:08
is one of the best things
17
53000
2000
là một trong những điều tốt nhất
01:10
that we can do for the environment.
18
55000
2000
mà chúng ta có thể làm cho môi trường.
01:12
Now at the time that I was reading this,
19
57000
2000
Và vào thời điểm tôi đọc bài báo đó,
01:14
it was the middle of the winter
20
59000
2000
trời đang giữa mùa đông
01:16
and I definitely did not have room for a lot of dirt
21
61000
3000
và tôi không có chỗ để chứa đất
01:19
in my New York City apartment.
22
64000
3000
trong căn hộ chung cư ở New York của tôi.
01:22
So I was basically just willing to settle
23
67000
2000
Vì vậy tôi cơ bản là chỉ muốn sắp xếp
01:24
for just reading the next Wired magazine
24
69000
2000
để đọc tạp chí Wired số tới
01:26
and finding out how the experts were going to figure out
25
71000
2000
và tìm hiểu xem làm cách nào mà các chuyên gia có thể tìm ra
01:28
how to solve all these problems for us in the future.
26
73000
3000
cách để giải quyết tất cả các vấn đề đó cho chúng ta vào tương lai.
01:31
But that was actually exactly the point
27
76000
3000
Nhưng đó thật ra lại chính là vấn đề mấu chốt
01:34
that Michael Pollan was making in this article --
28
79000
2000
mà Michael Pollan muốn nói trong bài viết này --
01:36
was it's precisely when we hand over
29
81000
2000
là khi chúng ta chuyển giao
01:38
the responsibility for all these things to specialists
30
83000
3000
trách nhiệm về tất cả mọi thứ cho các chuyên gia
01:41
that we cause the kind of messes
31
86000
3000
thì chúng ta cũng tạo ra cái mớ hổn độn
01:44
that we see with the food system.
32
89000
3000
mà chúng ta thấy trong hệ thống thực phẩm.
01:47
So, I happen to know a little bit from my own work
33
92000
3000
Vì tôi cũng biết một chút, từ công việc của chính tôi,
01:50
about how NASA has been using hydroponics
34
95000
4000
về cách mà NASA đã sử dụng cách trồng cây trong nước
01:54
to explore growing food in space.
35
99000
3000
để trồng thực phẩm trong không gian.
01:57
And you can actually get optimal nutritional yield
36
102000
4000
Và bạn có thể thực sự đạt được mức thu hoạch tối ưu
02:01
by running a kind of high-quality liquid soil
37
106000
4000
bằng cách sử dụng đất lỏng cao cấp
02:05
over plants' root systems.
38
110000
3000
chạy qua rễ cây.
02:08
Now to a vegetable plant,
39
113000
2000
Và đối với cây,
02:10
my apartment has got to be
40
115000
2000
căn hộ chung cư của tôi cũng
02:12
about as foreign as outer space.
41
117000
2000
biệt lập giống như ngoài không gian vậy.
02:14
But I can offer some natural light
42
119000
3000
Nhưng tôi có thể cung cấp ánh sáng tự nhiên
02:17
and year-round climate control.
43
122000
2000
và khí hậu điều hòa quanh năm.
02:19
Fast-forward two years later:
44
124000
2000
2 năm sau đó:
02:21
we now have window farms,
45
126000
2000
chúng tôi có những nông trại trên cửa sổ,
02:23
which are vertical, hydroponic platforms
46
128000
2000
là những hệ thống trồng cây bằng nước xếp thẳng đứng
02:25
for food-growing indoors.
47
130000
3000
để trồng thực phẩm trong nhà.
02:28
And the way it works is that there's a pump at the bottom,
48
133000
3000
Và cách hoạt động của nó là có một cái bơm ở dưới đáy,
02:31
which periodically sends some of this liquid nutrient solution up to the top,
49
136000
3000
thỉnh thoảng bơm chất lỏng có chứa chất dinh dưỡng lên trên,
02:34
which then trickles down through plants' root systems
50
139000
3000
rồi chất lỏng đó thấm xuống hệ thống rễ của cây
02:37
that are suspended in clay pellets --
51
142000
2000
trong khi các rễ này được treo, bọc trong những hạt đất sét --
02:39
so there's no dirt involved.
52
144000
3000
và không có đất ở đây.
02:42
Now light and temperature vary
53
147000
2000
Ánh sáng và nhiệt độ khác nhau
02:44
with each window's microclimate,
54
149000
2000
ở mỗi tiểu khí hậu ở mỗi cửa sổ,
02:46
so a window farm
55
151000
2000
vì vậy nông trại cửa sổ
02:48
requires a farmer,
56
153000
2000
cần một nông dân,
02:50
and she must decide
57
155000
2000
và người đó phải quyết định
02:52
what kind of crops she is going to put in her window farm,
58
157000
3000
loại cây gì người đó sẽ trồng trong nông trại của cô ta,
02:55
and whether she is going to feed her food organically.
59
160000
4000
và cô ta sẽ sử dụng phân hữu cơ hay không.
02:59
Back at the time, a window farm was no more
60
164000
3000
Trở về thời gian đó, nông trại cửa sổ lúc đầu
03:02
than a technically complex idea
61
167000
2000
chỉ là một ý tưởng kỹ thuật khá phức tạp
03:04
that was going to require a lot of testing.
62
169000
3000
và cần nhiều thử nghiệm (để hoàn thiện).
03:07
And I really wanted it to be an open project,
63
172000
2000
Và tôi thực sự rất muốn nó trở thành một dự án mở,
03:09
because hydroponics
64
174000
2000
vì trồng cây bằng nước
03:11
is one of the fastest growing areas of patenting
65
176000
2000
là một trong những lĩnh vực có nhiều đăng ký bản quyền nhất
03:13
in the United States right now
66
178000
2000
ở Mỹ hiện tại
03:15
and could possibly become
67
180000
2000
và có thể trở thành
03:17
another area like Monsanto,
68
182000
2000
1 lĩnh vực tương tự như Monsanto,
03:19
where we have a lot of corporate intellectual property
69
184000
3000
khi mà công ty tư nhân nắm độc quyền
03:22
in the way of people's food.
70
187000
3000
trong lĩnh vực thực phẩm cho con người.
03:25
So I decided that, instead of creating a product,
71
190000
3000
Vì vậy tôi quyết định rằng, thay vì tạo ra 1 sản phẩm,
03:28
what I was going to do
72
193000
2000
cái tôi sẽ làm
03:30
was open this up to a whole bunch of co-developers.
73
195000
3000
là mở dự án này cho nhiều người đồng phát triển.
03:34
The first few systems that we created, they kind of worked.
74
199000
3000
Những hệ thống đầu tiên của chúng tôi, hoạt động cũng tương đối.
03:37
We were actually able to grow about a salad a week
75
202000
2000
Chúng tôi thực sự có thể trồng khoảng một vụ xà lách một tuần©
03:39
in a typical New York City apartment window.
76
204000
2000
trong một cửa sổ ở 1 căn hộ chung cư bình thường ở New York.
03:41
And we were able to grow cherry tomatoes and
77
206000
2000
Và chúng tôi đã có thể trồng cà chua dâu và
03:43
cucumbers, all kinds of stuff.
78
208000
2000
dưa leo, nhiều thứ lắm.
03:45
But the first few systems
79
210000
2000
Nhưng những hệ thống đầu
03:47
were these leaky, loud power-guzzlers
80
212000
3000
bị rỉ nước, ồn và hao điện
03:50
that Martha Stewart would definitely never have approved.
81
215000
3000
tới nỗi Martha Stewart chắc chắn sẽ không bao giờ chấp nhận.
03:53
(Laughter)
82
218000
2000
(Cười)
03:55
So to bring on more co-developers,
83
220000
2000
Vì vậy để thu hút thêm những người cùng phát triển,
03:57
what we did was we created a social media site
84
222000
3000
chúng tôi đã tạo ra một trang thông tin trên mạng xã hội
04:00
on which we published the designs,
85
225000
2000
trên đó chúng tôi đưa lên các kiểu thiết kế,
04:02
we explained how they worked,
86
227000
2000
chúng tôi giải thích chúng hoạt động như thế nào,
04:04
and we even went so far
87
229000
3000
và chúng tôi thậm chí đi xa hơn
04:07
as to point out everything that was wrong with these systems.
88
232000
3000
là chỉ ra các điểm không tốt trong những hệ thống đó.
04:10
And then we invited people all over the world
89
235000
2000
Và rồi chúng tôi mời mọi người trên khắp thế giới
04:12
to build them and experiment with us.
90
237000
3000
xây dựng và thử nghiệm với chúng tôi.
04:16
So actually now on this website,
91
241000
2000
Và hiện tại trên trang web này,
04:18
we have 18,000 people.
92
243000
3000
chúng tôi có 18.000 người.
04:21
And we have window farms
93
246000
2000
Và chúng tôi có nông trại cửa sổ
04:23
all over the world.
94
248000
2000
trên toàn thế giới.
04:25
What we're doing
95
250000
2000
Cái mà chúng tôi đang làm
04:27
is what NASA or a large corporation
96
252000
2000
là cái mà NASA hay là một công ty lớn
04:29
would call R&D, or research and development.
97
254000
3000
gọi là R&D, hay là nghiên cứu và phát triển.
04:32
But what we call it is R&D-I-Y,
98
257000
3000
Nhưng cái mà chúng tôi gọi nó là R&D-I-Y,
04:35
or research and develop it yourself.
99
260000
4000
hay là nghiên cứu và tự mình phát triển nó.
04:39
So for example,
100
264000
2000
Ví dụ,
04:41
Jackson came along and suggested
101
266000
2000
Jackson có một đề nghị
04:43
that we use air pumps instead of water pumps.
102
268000
2000
là chúng tôi sử dụng bơm không khí thay vì bơm nước.
04:45
It took building a whole bunch of systems to get it right,
103
270000
2000
Để làm được điều này thì cần phải xây dựng hàng đống hệ thống,
04:47
but once we did, we were able
104
272000
2000
nhưng khi mà nó hoạt động, chúng tôi đã có thể
04:49
to cut our carbon footprint nearly in half.
105
274000
3000
giảm lượng cạc-bon gần phân nửa.
04:52
Tony in Chicago has been taking on growing experiments,
106
277000
3000
Tony ở Chicago thì chuyên về trồng thử các loại cây,
04:55
like lots of other window farmers,
107
280000
2000
cũng như nhiều người trồng cây trên cửa sổ,
04:57
and he's been able to get his strawberries to fruit
108
282000
3000
và anh ta đã có thể làm cho cây dâu của mình cho quả
05:00
for nine months of the year in low-light conditions
109
285000
3000
trong chín tháng trong điều kiện ít ánh sáng
05:03
by simply changing out the organic nutrients.
110
288000
4000
bằng cách đơn giản là thay đổi chế độ dinh dưỡng cho cây.
05:07
And window farmers in Finland
111
292000
2000
Và các người trồng cây ở Phần Lan
05:09
have been customizing their window farms
112
294000
2000
đã thay đổi các nông trại cửa sổ của mình
05:11
for the dark days of the Finnish winters
113
296000
2000
để thích ứng với những ngày tối vào mùa đông
05:13
by outfitting them with LED grow lights
114
298000
3000
bằng cách đặt thêm đèn LED giúp cây tăng trưởng
05:16
that they're now making open source and part of the project.
115
301000
3000
và hiện tại họ đang truyền bá kinh nghiệm này như một phần của dự án.
05:19
So window farms have been evolving
116
304000
2000
Vì vậy nông trại cửa sổ đã phát triển
05:21
through a rapid versioning process
117
306000
2000
qua một quá trình biến đổi nhanh chóng
05:23
similar to software.
118
308000
2000
tương tự như phần mềm.
05:25
And with every open source project,
119
310000
3000
Cũng như với mọi dự án nguồn mở,
05:28
the real benefit is the interplay
120
313000
2000
quyền lợi thực sự là sự hợp tác
05:30
between the specific concerns
121
315000
2000
giữa các nhóm với các mối quan tâm cụ thể
05:32
of people customizing their systems
122
317000
2000
cùng phát triển các hệ thống của họ
05:34
for their own particular concerns
123
319000
2000
phục vụ cho các mối tâm của họ
05:36
and the universal concerns.
124
321000
2000
và với các mối quan tâm chung.
05:38
So my core team and I
125
323000
2000
Vì vậy đội nòng cốt của tôi và tôi
05:40
are able to concentrate on the improvements
126
325000
2000
có thể tập trung vào các phát triển
05:42
that really benefit everyone.
127
327000
3000
mang lại lợi ích chung cho mọi người.
05:45
And we're able to look out for the needs of newcomers.
128
330000
3000
Và chúng tôi có thể giúp đỡ những người mới tham gia.
05:48
So for do-it-yourselfers,
129
333000
2000
Vì vậy cho những người thích tự làm,
05:50
we provide free, very well-tested instructions
130
335000
4000
chúng tôi cung cấp miễn phí các hướng dẫn đã được thử nghiệm
05:54
so that anyone, anywhere around the world,
131
339000
2000
vì vậy mọi người, ở bất cứ đâu trên thế giới,
05:56
can build one of these systems for free.
132
341000
2000
có thể tự làm những hệ thống đó miễn phí.
05:58
And there's a patent pending on these systems as well
133
343000
3000
Và bảng quyền của các hệ thống này cũng được đăng ký
06:01
that's held by the community.
134
346000
2000
và được giữ bởi cộng đồng.
06:03
And to fund the project,
135
348000
2000
Và để có quỹ cho dự án,
06:05
we partner to create products
136
350000
2000
chúng tôi hợp tác để tạo các sản phẩm
06:07
that we then sell to schools and to individuals
137
352000
3000
mà chúng tôi bán cho trường học và cho các cá nhân
06:10
who don't have time to build their own systems.
138
355000
3000
những người mà không có thời gian để tự làm hệ thống của họ.
06:13
Now within our community,
139
358000
2000
Và trong cộng đồng của chúng tôi,
06:15
a certain culture has appeared.
140
360000
2000
một loại hình văn hóa đã xuất hiện.
06:17
In our culture, it is better to be a tester
141
362000
2000
Trong văn hóa đó, tốt hơn là bạn là một người thử nghiệm
06:19
who supports someone else's idea
142
364000
3000
để hỗ trợ ý tưởng của người khác
06:22
than it is to be just the idea guy.
143
367000
3000
hơn là chỉ là người đưa ra ý tưởng.
06:25
What we get out of this project
144
370000
2000
Cái mà chúng tôi có được ở dự án này
06:27
is we get support for our own work,
145
372000
2000
là chúng tôi có sự hỗ trợ cho công việc của chính mình,
06:29
as well as an experience of actually contributing
146
374000
4000
đồng thời là một thử nghiệm, nhưng lại có đóng góp thực sự
06:33
to the environmental movement
147
378000
2000
cho cách mạng môi trường
06:35
in a way other than just screwing in new light bulbs.
148
380000
3000
trong một cách, khác hơn với chỉ lắp đặt các bóng đèn thế hệ mới.
06:38
But I think that Eileen expresses best
149
383000
3000
Nhưng tôi nghĩ là Eileen thể hiện tốt nhất
06:41
what we really get out of this,
150
386000
2000
cái mà chúng tôi thực sự làm được từ dự án này,
06:43
which is the actual joy of collaboration.
151
388000
3000
đó là sự thích thú trong khi cộng tác.
06:46
So she expresses here what it's like
152
391000
3000
Cô ấy nói cái này giống như
06:49
to see someone halfway across the world
153
394000
2000
thấy một người nào đó ở nửa vòng bên kia trái đất
06:51
having taken your idea, built upon it
154
396000
2000
thích thú với ý tưởng của bạn, xây dựng nó lên
06:53
and then acknowledging you for contributing.
155
398000
3000
và rồi ghi công ý tưởng đó là đóng góp của bạn.
06:56
If we really want to see the kind of wide consumer behavior change
156
401000
4000
Nếu chúng ta thực sự muốn thấy cách ứng xử của người tiêu dùng thay đổi rộng khắp
07:00
that we're all talking about
157
405000
2000
theo hướng mà chúng ta đang nói tới
07:02
as environmentalists and food people,
158
407000
2000
như là các nhà môi trường và thực phẩm,
07:04
maybe we just need to ditch the term "consumer"
159
409000
2000
có thể chúng ta chỉ cần đào sâu thuật ngữ "người tiêu dùng"
07:06
and get behind the people who are doing stuff.
160
411000
4000
và thấu hiểu những người đang làm ra sản phẩm.
07:10
Open source projects tend to have a momentum of their own.
161
415000
3000
Các dự án nguồn mở thường có một động lực phát triển riêng của họ.
07:13
And what we're seeing is that R&D-I-Y
162
418000
2000
Và cái mà chúng ta thấy là R&D-I-Y
07:15
has moved beyond just window farms and LEDs
163
420000
4000
đã phát triển vượt ra mô hình nông trại trên cửa sổ và đèn LED
07:19
into solar panels and aquaponic systems.
164
424000
4000
thành các tấm thu năng lượng mặt trời và hệ thống nước.
07:23
And we're building upon innovations
165
428000
2000
Và chúng tôi đang xây dựng trên các sáng kiến
07:25
of generations who went before us.
166
430000
2000
của các thế hệ đang vượt qua chính chúng tôi.
07:27
And we're looking ahead at generations
167
432000
2000
Và chúng tôi nhìn về những thế hệ phía trước
07:29
who really need us to retool our lives now.
168
434000
4000
và thấy họ thực sự cần chúng ta thay đổi cách sống của mình từ bây giờ.
07:33
So we ask that you join us
169
438000
2000
Vì vậy chúng tôi muốn các bạn hãy cùng chúng tôi
07:35
in rediscovering the value
170
440000
2000
khám phá lại các giá trị
07:37
of citizens united,
171
442000
2000
của sự hợp tác công dân,
07:39
and to declare
172
444000
2000
và để tuyên bố
07:41
that we are all still pioneers.
173
446000
3000
rằng tất cả chúng ta vẫn là những người đi đầu.
07:44
(Applause)
174
449000
2000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Britta Riley - Artist, urban farmerBritta Riley designs and builds urban farms and other participatory artworks that explore the city.
Why you should listen
Britta Riley is an artist and technologist who makes crowdsourced R&D solutions for environmental issues. Her company, Windowfarms.org was named one of the top 100 businesses to watch in 2010 by Entrepreneur Magazine. Windowfarms makes vertical hydroponic platforms for growing food in city windows, designed in conjunction with a online citizen science web platform for with over 16,000 community members worldwide.
Britta Riley | Speaker | TED.com