ABOUT THE SPEAKER
Marco Tempest - Techno-illusionist
Marco Tempest is a cyber illusionist, combining magic and technology to produce astonishing illusions.

Why you should listen

The Swiss magician began his performing career as a stage magician and manipulator, winning awards and establishing an international reputation. His interest in computer-generated imageryled him to incorporate video and digital technology in his work — and eventually to the development of a new form of contemporary illusion. The expansion of the Internet and social media provided more opportunities for digital illusions and ways of interacting with audiences and creating magically augmented realities. Tempest is a keen advocate of the open source community, working with artists, writers and technologists to create new experiences and research the practical uses of the technology of illusion. He is a Director’s Fellow at the MIT Media Lab.

More profile about the speaker
Marco Tempest | Speaker | TED.com
TED2012

Marco Tempest: The electric rise and fall of Nikola Tesla

Marco Tempest: Sự phát triển của điện và sự sa sút của Nikola Tesla

Filmed:
1,806,712 views

Kết hợp giữa việc sắp xếp hình ảnh chiếu sáng và một quyển sách hình nổi, Marco Tempest đã kể một câu chuyện hấp dẫn về thị giác về Nikola Tesla -- người được gọi là "người có niềm đam mê nhàm chán nhất từng tồn tại" -- từ phát minh đầy hân hoan với dòng điện xoay chiều tới những ngày cuối cùng không một xu dính túi của ông.
- Techno-illusionist
Marco Tempest is a cyber illusionist, combining magic and technology to produce astonishing illusions. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
As a magicianảo thuật gia, I'm always interestedquan tâm in performancesbiểu diễn that incorporatekết hợp elementscác yếu tố of illusionảo giác.
0
1170
5189
Là một nhà ảo thuật, tôi luôn thích thú với những màn trình diễn kết hợp những yếu tố tạo ảo giác.
00:22
And one of the mostphần lớn remarkableđáng chú ý was the tanagraTanagra theaterrạp hát, which was popularphổ biến in the
1
6372
5346
Và một trong những thứ đáng chú ý nhất là rạp hát Tanagra, vốn rất thịnh hành trong
00:27
earlysớm partphần of the 20ththứ centurythế kỷ.
2
11718
2077
những năm đầu thế kỷ 20.
00:29
It used mirrorsgương
3
13795
1916
Rạp hát dùng những chiếc gương
00:31
to createtạo nên the illusionảo giác of tinynhỏ bé people
4
15711
2798
để tạo ra hình ảnh của những người tí hon
00:34
performingbiểu diễn on a miniaturethu nhỏ stagesân khấu. Now, I won'tsẽ không use mirrorsgương,
5
18509
4040
biểu diễn trên một sân khấu thu nhỏ. Và bây giờ, tôi sẽ không dùng gương,
00:38
but this is my digitalkỹ thuật số tributecống vật to the tanagraTanagra theaterrạp hát.
6
22549
5096
nhưng đây là sự biết ơn bằng kỹ thuật số của tôi dành cho nhà hát tanagra.
00:43
So let the storycâu chuyện beginbắt đầu.
7
27645
6463
Hãy để câu truyện bắt đầu
00:50
On a darktối and stormybão tố night -- really! --
8
34108
4938
Vào một đêm tối tăm và giông bão -- thật đó! --
00:54
it was the 10ththứ of JulyTháng bảy, 1856.
9
39046
4103
Đó là vào ngày 10 tháng 7 năm 1856.
00:59
LightningTia chớp litthắp sáng the skybầu trời,
10
43157
1944
Sấm chớp sáng rực cả bầu trời,
01:01
and a babyđứa bé was bornsinh ra.
11
45101
2087
và một đứa trẻ đã ra đời.
01:03
His nameTên was NikolaNikola,
12
47188
3008
Tên cậu ta là Nikola
01:06
NikolaNikola TeslaTesla.
13
50196
1644
Nikola Tesla.
01:07
Now the babyđứa bé grewlớn lên into a very smartthông minh guy.
14
51840
3020
Bây giờ đứa trẻ đã lớn lên và trở thành một chàng trai thông minh
01:10
Let me showchỉ you.
15
54860
2144
Hãy để tôi cho bạn xem
01:12
TeslaTesla, what is 236 multipliednhân by 501?
16
57004
7548
Tesla, lấy 236 nhân với 501 được bao nhiêu?
01:20
NikolaNikola TeslaTesla: The resultkết quả is 118,236.
17
64552
4546
Nikola Tesla: Kết quả là 118.236
01:24
MarcoMarco TempestTempest: Now Tesla'sCủa Tesla brainóc workedđã làm việc in the mostphần lớn extraordinarybất thường way.
18
69098
4573
Lúc này, trí não của Tesla làm việc theo một cách hoàn toàn khác thường.
01:29
When a wordtừ was mentionedđề cập,
19
73671
2153
Khi một từ được nêu ra,
01:31
an imagehình ảnh of it
20
75824
1063
một hình ảnh của nó
01:32
instantlyngay lập tức appearedxuất hiện in his mindlí trí.
21
76887
3201
sẽ ngay lập tức hiện lên trong đầu của cậu ấy
01:35
TreeCây. ChairGhế. GirlCô bé.
22
80088
5712
Cái Cây. Cái ghế. Cô gái
01:41
They were hallucinationsảo giác, which vanishedbiến mất
23
85800
3183
Đó là những ảo giác và sẽ biến mất
01:44
the momentchốc lát he touchedchạm vào them.
24
88983
1849
khi cậu chạm vào họ
01:46
ProbablyCó lẽ a formhình thức of synesthesiasynesthesia.
25
90832
3568
Đó thật sự là một dạng của bệnh rối loạn cảm giác.
01:50
But it was something
26
94400
1424
Nhưng đó chính là thứ mà
01:51
he latermột lát sau turnedquay to his advantagelợi thế.
27
95824
3592
sau này cậu đã biến nó thành một điểm mạnh của mình
01:55
Where other scientistscác nhà khoa học would playchơi in theirhọ laboratoryphòng thí nghiệm,
28
99416
3987
Trong khi những nhà khoa học khác làm việc trong phòng thí nghiệm,
01:59
TeslaTesla createdtạo his inventionssáng chế in his mindlí trí.
29
103403
4119
Tesla tạo ra các phát minh từ trong suy nghĩ của cậu
02:03
NTNT: To my delightHân hoan, I discoveredphát hiện ra I could visualizehình dung my inventionssáng chế with the greatestvĩ đại nhất facilitycơ sở.
30
107538
6162
Thật là thích thú, tôi phát hiện ra rằng tôi có thể hình dung ra các sáng tạo của mình với các tính năng tuyệt vời nhất.
02:09
MTMT: And when they workedđã làm việc in the vividsinh động playgroundsân chơi of his imaginationtrí tưởng tượng,
31
113700
4148
Và khi chúng hoạt động trong môi trường sinh động của trí tưởng tượng của cậu,
02:13
he would buildxây dựng them in his workshopxưởng.
32
117860
2750
cậu có thể có thể làm ra chúng trong chính xưởng của mình.
02:16
NTNT: I neededcần no modelsmô hình, drawingsbản vẽ or experimentsthí nghiệm.
33
120610
3772
Tôi không cần mô hình, bản vẽ hay thử nghiệm.
02:20
I could picturehình ảnh them as realthực in my mindlí trí,
34
124382
3757
Tôi có thể hình dung chúng như thật trong đầu mình
02:24
and there I runchạy it, testthử nghiệm it and improvecải tiến it.
35
128139
3530
và ở đó tôi chạy nó, kiểm tra và hoàn thiện nó.
02:27
Only then do I constructxây dựng it.
36
131669
2854
Chỉ chính sau lúc đó là tôi xây dựng nó.
02:30
MTMT: His great ideaý kiến
37
134523
1097
Ý tưởng tuyệt vời của cậu
02:31
was alternatingxen kẽ currenthiện hành.
38
135620
2151
là dòng điện xoay chiều.
02:33
But how could he convincethuyết phục the publiccông cộng that
39
137771
2504
Nhưng làm cách nào mà cậu thuyết phục được mọi người rằng
02:36
the millionshàng triệu of voltsvolt requiredcần thiết to make it work were safean toàn?
40
140275
5034
hàng triệu vôn điện được yêu cầu để khiến nó hoạt động sẽ hoạt động an toàn?
02:41
To sellbán his ideaý kiến,
41
145309
1742
Để bán ý tưởng của mình,
02:42
he becameđã trở thành a showmanshowman.
42
147051
2584
cậu trở thành một người trình diễn
02:45
NTNT: We are at the dawnbình minh of a newMới agetuổi tác,
43
149635
5302
Chúng ta đang ở bình minh của thời đại mới,
02:50
the agetuổi tác of electricityđiện.
44
154937
2227
thời đại của điện.
02:53
I have been ablecó thể, throughxuyên qua carefulcẩn thận inventionsự phát minh, to
45
157164
3706
Tôi có thể thực hiện, thông qua một phát minh cẩn thận,
02:56
transmitchuyển giao, with the merechỉ là flickflick of a switchcông tắc điện,
46
160870
2460
để truyền dẫn điện, chỉ đơn giản là việc bật một công tắc,
02:59
electricityđiện acrossbăng qua the etherEther.
47
163330
2261
điện sẽ đi tới khắp mọi nơi.
03:01
It is the magicma thuật of sciencekhoa học.
48
165591
3347
Đó là phép thuật của khoa học
03:04
(ApplauseVỗ tay)
49
168953
2577
(Vỗ tay)
03:07
TeslaTesla has over 700 patentsbằng sáng chế to his nameTên:
50
171530
5728
Tesla có hơn 700 bằng sáng chế về:
03:13
radioradio, wirelesskhông dây telegraphyđiện báo,
51
177258
5848
radio, điện toán không dây,
03:19
remotexa controlđiều khiển, roboticsrobot.
52
183106
7315
điều khiển từ xa, robot.
03:26
He even photographedchụp ảnh the bonesxương of the humanNhân loại bodythân hình.
53
190421
5406
Ông thậm chí còn chụp ảnh xương của cơ thể người.
03:31
But the highcao pointđiểm was the realizationthực hiện of a childhoodthời thơ ấu dreammơ tưởng:
54
195827
4552
Nhưng đỉnh cao đó là việc hiện thực giấc mơ thời thơ ấu của ông:
03:36
harnessingkhai thác the raginggiận dữ powersquyền lực of NiagaraNiagara FallsFalls,
55
200379
5272
khai thác năng lượng mạnh mẽ của Thác Niagara,
03:41
and bringingđưa lightánh sáng to the citythành phố.
56
205651
4496
và đem lại ánh sáng cho thành phố.
03:46
But Tesla'sCủa Tesla successsự thành công didn't last.
57
210147
7184
Nhưng sự thành công của Tesla không kéo dài.
03:53
NTNT: I had biggerlớn hơn ideasý tưởng.
58
217331
2473
Tesla: Tôi có một ý tưởng lớn hơn.
03:55
IlluminatingSoi sáng the citythành phố was only the beginningbắt đầu.
59
219804
3182
Chiếu sáng thành phố chỉ là khởi đầu.
03:58
A worldthế giới telegraphyđiện báo centerTrung tâm -- imaginetưởng tượng newsTin tức,
60
222986
4744
Một trung tâm điện báo thế giới -- hãy tưởng tượng: tin tức,
04:03
messagestin nhắn, soundsâm thanh, imageshình ảnh deliveredđã giao hàng to
61
227730
3947
tin nhắn, âm thanh, hình ảnh chuyển tải đến
04:07
any pointđiểm in the worldthế giới
62
231677
1653
mọi nơi trên thế giới
04:09
instantlyngay lập tức and wirelesslykhông dây.
63
233330
3953
ngay lập tức và không cần dây kết nối.
04:13
MTMT: It's a great ideaý kiến; it was a hugekhổng lồ projectdự án. ExpensiveĐắt tiền, too.
64
237283
4492
Đó là một ý tưởng tuyệt vời, một dự án khổng lồ. Và tất nhiên là đắt đỏ.
04:17
NTNT: They wouldn'tsẽ không give me the moneytiền bạc.
65
241775
2655
Họ sẽ không trao tiền cho tôi.
04:20
MTMT: Well, maybe you shouldn'tkhông nên have told them it could be used to contacttiếp xúc other planetsnhững hành tinh.
66
244430
3238
Vâng, có lẽ ông không nên nói với họ rằng nó có thể dùng để liên lạc với các hành tinh khác
04:23
NTNT: Yes, that was a biglớn mistakesai lầm.
67
247668
4223
Vâng, đó là một sai lầm lớn.
04:27
MTMT: Tesla'sCủa Tesla careernghề nghiệp as an inventorngười phát minh never recoveredphục hồi.
68
251891
4218
Sự nghiệp phát minh của Tesla không bào giờ được khôi phục.
04:32
He becameđã trở thành a recluseẩn dật.
69
256109
1856
Ông trở thành một người sống ẩn dật.
04:33
DodgedDodged by deathtử vong,
70
257965
1800
Lẩn tránh khỏi cái chết,
04:35
he spentđã bỏ ra much of his time
71
259765
1744
ông dùng nhiều thời gian
04:37
in his suiteSuite at the Waldorf-AstoriaWaldorf Astoria.
72
261509
2928
trong căn hộ tại Waldorf-Astoria.
04:40
NTNT: Everything I did, I did for mankindnhân loại,
73
264437
5408
Mọi thứ tôi đã làm, tôi làm cho nhân loại,
04:45
for a worldthế giới where there would be no humiliationnhục of the poornghèo nàn by the violencebạo lực of the richgiàu có,
74
269845
6919
cho một thế giới nơi mà không có sự sỉ nhục kẻ nghèo bởi bạo lực của kẻ giàu,
04:52
where productscác sản phẩm of intellecttrí tuệ, sciencekhoa học and artnghệ thuật
75
276764
3880
nơi sản phẩm của trí tuệ, khoa học, nghệ thuật
04:56
will servephục vụ societyxã hội for the bettermentbetterment and beautificationphong of life.
76
280644
5973
sẽ phục vụ xã hội cho một cuộc sống cải thiện hơn và tốt đẹp hơn.
05:02
MTMT: NikolaNikola TeslaTesla diedchết on the 7ththứ of
JanuaryTháng một, 1943.
77
286617
5878
Nikola Tesla qua đời vào ngày 7 tháng 1 năm 1943
05:08
His finalsau cùng restingnghỉ ngơi placeđịa điểm
78
292497
2149
Nơi yên nghỉ cuối cùng của ông
05:10
is a goldenvàng globequả địa cầu that containschứa đựng his ashestro
79
294646
3464
là một quả cầu vàng chứa tro cốt của ông
05:14
at the NikolaNikola TeslaTesla MuseumBảo tàng in BelgradeBelgrade.
80
298110
3320
tại viện bảo tàng Nikola Tesla tại Belgrade.
05:17
His legacydi sản is with us still.
81
301430
3513
Di sản của ông vẫn đang sống cùng chúng ta.
05:20
TeslaTesla becameđã trở thành the man who litthắp sáng the worldthế giới,
82
304943
4212
Tesla trở thành người đàn ông đã thắp sáng cả thế giới,
05:25
but this was only the beginningbắt đầu.
83
309155
2360
nhưng đó chỉ là sự khởi đầu.
05:27
Tesla'sCủa Tesla insightcái nhìn sâu sắc was profoundthâm thúy.
84
311515
3384
Tầm nhìn của Tesla thật sâu sắc.
05:30
NTNT: Tell me, what will man do when the forestsrừng disappearbiến mất,
85
314899
4919
Hãy nói với tôi, con người sẽ làm gì khi những khu rừng biến mất?
05:35
and the coalthan depositstiền gửi are exhaustedkiệt sức?
86
319818
3577
và những mỏ than đá cạn kiệt?
05:39
MTMT: TeslaTesla thought he had the answercâu trả lời.
87
323395
2480
Tesla nghĩ rằng ông đã có được câu trả lời.
05:41
We are still askinghỏi the questioncâu hỏi.
88
325875
7211
Còn chúng ta vẫn đang đặt ra những câu hỏi.
05:48
Thank you.
89
333086
2214
Cảm ơn các bạn.
05:51
(ApplauseVỗ tay)
90
335300
4529
(Vỗ tay)
Translated by Thinh Le Ba Quoc
Reviewed by Hoàng Linh

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Marco Tempest - Techno-illusionist
Marco Tempest is a cyber illusionist, combining magic and technology to produce astonishing illusions.

Why you should listen

The Swiss magician began his performing career as a stage magician and manipulator, winning awards and establishing an international reputation. His interest in computer-generated imageryled him to incorporate video and digital technology in his work — and eventually to the development of a new form of contemporary illusion. The expansion of the Internet and social media provided more opportunities for digital illusions and ways of interacting with audiences and creating magically augmented realities. Tempest is a keen advocate of the open source community, working with artists, writers and technologists to create new experiences and research the practical uses of the technology of illusion. He is a Director’s Fellow at the MIT Media Lab.

More profile about the speaker
Marco Tempest | Speaker | TED.com