Andrew Solomon: Love, no matter what
Andrew Solomon: Guztiaren gainetik, maitasuna
Double-click the English transcript below to play the video.
erabilera okerra da.
ordezko penagarria da --
jotzea baino ez du merezi."
1966an, nik 3 urte nituenean.
gara handik hona?
ama eta anaiarekin.
aukeratzeko etxera eramateko.
eta nik puxika arrosa.
nahiago izango nuela.
nahi nuela benetan.
gustukoena urdina zela.
urdina dela, baina gay naiz oraindik --
amaren eragina eta bere mugak.
pareko sentimendurik munduan.
ez dakizu nolakoa den."
munduko laudorio hoberena zen
eta anaiaren guraso izateari buruz.
ezin izango nuela familiarik izan.
kezkatu egiten nintzen.
haserrarazten ninduen.
Hori ez da nire jarraibidea.
Magazineko editoreek eskatu zidaten
artikulua idazteko.
eta zer egin genezaken euren alde?
ikusi nituen.
miss Amerika gorra lehiaketara ere
zeinu-hizkuntzari buruz kexatzen zen.
murgiltzen nintzen bitartean,
konbentzitu nintzen
hau esaten zutena:
kultura baten kideak gara",
bertan izena emateko,
edo judua bezain baliotsua.
behar bada ere.
alaba bat izan zuen, nanoa zena.
ikusten zuen
zer egin behar zuen.
bezalakoa zara, baina txikiagoa?
sortzen saiatuko beharko litzateke,
elkartean sartu,
gurasoengandik jaiotzen direla.
umea sendatzen saiatzen dira.
aurkitzen dute komunitateren bat.
uste dutenaren arabera,
beranduago deskubritu behar dute.
bere alaba nanoarekin.
jotzen duen familia bat
identitate bi daudela egiaz.
hizkuntza, erlijioa maiz.
bat datozen gauzak.
jaioko den hurrengo belaunaldia
kideengandik ikasi behar dituzunak.
horizontala delako.
gurasoentzako
deskubritu behar dira.
nola heltzen diren.
hiru onarpen maila zeudela
familiarena eta gizartearena.
oso haserre daude
sentitzen dutelako,
ez dituztela onartzen izan arren.
izan beharko litzateke
Clinton Brown zeritzon.
diagnostikatu zioten,
ezin izango zuela inoiz ibili, hitz egin,
ez zuela horrelakorik egingo.
ez bazuen ere,
zizkioten eskola-lanarekin laguntzeko.
ez baitzegoen beste zereginik.
unibertsitatera joan zen lehena,
eta egokitutako kotxea gidatzen zuen,
behin etxera zetorrela --
erraz ezagutzen dena,
haiek 1,80 m dute, berak 0.90m.
berarentzako 4 dira."
eta bera moztu,
zortzi mezu utzi nizkion".
edaten eta gidatzen ibiliko zela -- "
oso, zoragarria izan dadin?
Bera maitatu, hori baino ez.
bere baitan argi hura.
hura ikusten lehenak garelako."
aipatuko dut.
Amerika liberalaren ahotsa,
zertan errudun sentitu
arduratsuago eta hilgarriagoan.
Baina ez dakar errurik.
pertsona bati egindako kaltetik dator,
egin dugun aurrerapenari buruz
egunero ikusten dugu egunkarietan.
nola tratatzen genituen ahazten dugu,
Tom and Karen Robards,
gazte eta arrakastatsu zirelarik,
aurkitu zutenean.
ez zirela izan beharrekoak,
erabaki zuten,
martxan jarri zutena
eta Cook Center izena hartu du,
eta hezkuntza jasotzen dutenak.
irten zen egunetik,
hirukoiztu egin da.
badaude aktoreak direnak,
guztiz independente bizi daitekeenak.
trisomikoa ez izatea?
pena ematen dit,
zaila baita,
galera katastrofikoa litzateke.
Bat nator Tomekin.
bizitza hobeagoa emateko.
bera jaio zenean ez nuen inoiz sinistuko
gozoagoa egin nau
bihurtu du,
eta beste zenbaiten gizartearen onarpena
hargailu bati konektatuta,
ematen diena eta hitza erabiltzeko gaitu.
konposatu batek,BMN-111ak,
prebenitzeko balio du.
forma arruntena,
akondroplasiadun arratoiek
aurrerapena ekartzen ari dira,
Down sindromea detektatuko lukete
errazago ekiditea erraztuz,
daude aurrerapenak.
esanguratsua, zoragarria dela,
medikuntzaren aurrerapenari.
batak ez duenean bestea ikusten.
ikusten dudanean
hiru gaixotasunetan bezala,
operako une horiek bezalakoa dela,
emakume heroia maite duela
hiltzen dagoen une berean.
sendaketez sentitzen dugunari buruz.
aktibista famatuak, esan zuen:
nire haurrak autismorik ez izatea,
umea existituko ez balitz
autista ez zena, izango banu.
gure existentziaz kexatzen zarenean.
sendaketa eskatzen duzunean --
arrotz maitagarriak mugi daitezela."
jendeak jada duen bizitza bizi duela
aldatu edo ezabatzea.
elkarrizketatutako familia bat
Columbineko sarraskiaren egileetako bat.
nirekin hitz egiteko konbentzitzea,
hain zuten istorioaz burua beteta
-- askoetatik lehena--
elkarrizketa grabatu nuen.
Sue Klebold afaria prestatzen ari zen.
zer uste zuen ari zela egiten."
eta minutu batez pentsatzen egon zen.
barkatzeko eskatuko nioke
berarekin afaldu nuenean --
hura gertatu zenean,
umeak izan ez izana.
ikaragarri hura ez zen gertatuko.
hainbeste maitatzen ditudala
pentsatu ere.
eta ez dago hori barkatzerik,
badu barkamena" esan zuen.
munduarentzako hobea izango zela
hori ez zela hobea izango."
hauek dituzten ume hauek dituztenak,
egingo luketen arazoak,
guraso izateari ikustea.
umeak ditugunok
euren akatsekin.
salako sabaitik bera baletor
ditudan umeak eramatea
dibertigarriagoak, goxoagoak, azkarragoak,
ikuskizun anker hura desagertzeko.
probatzen ditugun modu berean
ez dela erreko ziurtatzeko,
moldatzen diren familien istorio hauek
unibertsala islatzen dutela.
eta bururatzen zaizu:
zatituta gordetzen diren bitartean --
dago eskizofrenia,
daude ume-transgeneroak,
haur prodijioak --
kategoria bakoitzean --
moldatzeko esperientzia
arazo ia unibertsala dela.
eta berak moldatzen dugun modua direla
erabaki nuen umeak izatea.
ikertzen duzun bitartean?"
oker joan daitekeena.
zenbat maitasun egon daitekeen,
haur ezindu baten amarekin,
zaindarien utzikeriarengatik hil zena.
amak esan zuen:
barkamena eskatzeko egiten dut otoi,
eta bigarrena, maite nuen semea."
edozein haur maitatzeko gai zela
ume biren aita biologikoa da
lesbianekin izandakoak.
zegoen eta ume bat izan nahi zuen.
alaba bat izan genuen,
gurekin bizi dena.
haurdunaldia bizi zuena,
Lucy eta Oliverren ama lesbiana.
3 estatuetan 4 umeentzako.
nire familia existitzeak
edo kaltetzen duela nolabait.
nirea bezalako familiak
onartzen, gehitzaileak bakarrik.
behar dugun eran
behar dugula
eta kezkatuta zegoela esan zigun.
adierazgarri izan litzateke.
asimetrikoki egiten zuen,
tumore baten eraginagatik izan litzateke.
hidrozefalia adieraz zezakeena.
jendeak zer gauza aurkitu dituen
gaixotasunaren ideia bat zelako.
nahi izan duten bezala,
babestu nahi nuen.
gaixotasunetik babestu nahi nuen.
nire identitatea ere izango zela,
hartuko zituela hedatzean.
OTA tomografiara eraman genuen,
har ziezaioten eman genuen.
zer gertatu zen,
karranpak izango zirela.
ene amak arrazoia zuela.
beste edozein sentimenduekin,
ez dakizu zer den.
hortaz konturatuko nintzatekeenik
sakon sartu izan ez banintz.
amildu nintzela.
gordinena argiztatu dezakeela.
beste dena garaitzen duela.
memeloak zirela pentsatu izan arren,
esker gutxiko umeen esklabo bihurtuz
euskarri bat eman zidala
sartzeko prest nengoela.
ABOUT THE SPEAKER
Andrew Solomon - WriterAndrew Solomon writes about politics, culture and psychology.
Why you should listen
Andrew Solomon is a writer, lecturer and Professor of Clinical Psychology at Columbia University. He is president of PEN American Center. He writes regularly for The New Yorker and the New York Times.
Solomon's newest book, Far and Away: Reporting from the Brink of Change, Seven Continents, Twenty-Five Years was published in April, 2016. His previous book, Far From the Tree: Parents, Children, and the Search for Identity won the National Book Critics Circle award for nonfiction, the Wellcome Prize and 22 other national awards. It tells the stories of parents who not only learn to deal with their exceptional children but also find profound meaning in doing so. It was a New York Times bestseller in both hardcover and paperback editions. Solomon's previous book, The Noonday Demon: An Atlas of Depression, won the 2001 National Book Award for Nonfiction, was a finalist for the 2002 Pulitzer Prize and was included in The Times of London's list of one hundred best books of the decade. It has been published in twenty-four languages. Solomon is also the author of the novel A Stone Boat and of The Irony Tower: Soviet Artists in a Time of Glasnost.
Solomon is an activist in LGBT rights, mental health, education and the arts. He is a member of the boards of directors of the National LGBTQ Force and Trans Youth Family Allies. He is a member of the Board of Visitors of Columbia University Medical Center, serves on the National Advisory Board of the Depression Center at the University of Michigan, is a director of Columbia Psychiatry and is a member of the Advisory Board of the Depression and Bipolar Support Alliance. Solomon also serves on the boards of the Metropolitan Museum of Art, Yaddo and The Alex Fund, which supports the education of Romani children. He is also a fellow of Berkeley College at Yale University and a member of the New York Institute for the Humanities and the Council on Foreign Relations.
Solomon lives with his husband and son in New York and London and is a dual national. He also has a daughter with a college friend; mother and daughter live in Texas but visit often.
Andrew Solomon | Speaker | TED.com