ABOUT THE SPEAKER
Katie Hood - Relationship revolutionary
By educating young people about the difference between healthy and unhealthy relationships, Katie Hood hopes to derail abusive behavior before it starts and impact the relationship health of an entire generation.

Why you should listen

As CEO of the One Love Foundation, Katie believes that healthy relationship education is a "simple but shockingly nontraditional solution that can impact millions and drive meaningful change. The problem is hard, but the impact of a scalable prevention approach that talks to young people in a language they can hear at the earliest stages of their dating lives could be massive."

More profile about the speaker
Katie Hood | Speaker | TED.com
TED2019

Katie Hood: The difference between healthy and unhealthy love

کەتی هوودل: جیاوازی نێوان خۆشەویستیەکی تەندروست و خۆشەویستیەکی ناتەندروست

Filmed:
4,794,911 views

لە قسەکردنێکدا دەربارەی تێگەیشتن و ڕاهێنانی هونەری پەیوەندیەکی تەندروست، کەتی هوود پێنج نیشانە دەخاتەروو لەوانەیە لەپەیوەندیەکی ناتەندروستدا هەبێت، لەگەڵ یارەکەت، هاورێیەک، ئەندامی خێزانێک. ئەو شتانە باس دەکات کە دەتوانیت هەموو ڕۆژێک بە ڕێزەوە خۆشتبوێن. پێمان دەڵێت، "لەکاتێکدا خۆشەویستی هەست و سۆزە، دەتوانین خۆشەویستییەکی باش و پتەو بنیاتبنێین و بە تێپەڕبوونی کات بیسەلمێنین."
- Relationship revolutionary
By educating young people about the difference between healthy and unhealthy relationships, Katie Hood hopes to derail abusive behavior before it starts and impact the relationship health of an entire generation. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So when you think about a child,
a close friend, or a romantic partner,
0
625
4684
کاتێک بیر لە منداڵێک،
هاوڕێیەکی نزیک، یان ئەویندارێک دەکەیتەوە
00:17
the word "love" probably comes to mind,
1
5333
2893
لەوانەیە وشەی خۆشەویستی بەمێشکتدا بێت،
00:20
and instantly other emotions rush in:
2
8250
3143
یەکسەر هەستەکانی تر دەکەونە کار:
00:23
joy and hope,
3
11417
1601
شادی و هیوا،
00:25
excitement, trust and security,
4
13042
3559
دڵخۆشیی، متمانە و دڵنیایی،
00:28
and yes, sometimes
sadness and disappointment.
5
16625
3059
هەندێک جار خەمباری و
نائومێدی.
00:31
There might not be
a word in the dictionary
6
19708
2060
لەوانەیە وشەیەک نەبێت
لەفەرهەنگ
00:33
that more of us
are connected to than love.
7
21792
2041
لە خۆشەویستی زیاتر
پێکمانەوە ببەستێتەوە.
00:37
Yet, given its central
importance in our lives,
8
25292
2601
گرنگی خۆشەویستی
لە چەقی ژیانماندا
00:39
isn't it interesting that we're never
explicitly taught how to love?
9
27917
3500
جێی سەرسورمان نییە، هەرگیز بۆمان
ڕووننەکراوەتەوە چۆن فێری خۆشەویسیی ببین؟
00:44
We build friendships,
10
32458
1685
هاورێیەتی بنیات دەنێین،
00:46
navigate early romantic relationships,
11
34167
2476
زوو دەبێت بە سۆزداری،
00:48
get married and bring babies
home from the hospital
12
36667
2434
هاوسەرگیری دەکەین و منداڵ
دەخەینەوە
00:51
with the expectation
that we'll figure it out.
13
39125
2167
بەخۆمان دەڵێین،
چارەسەری دەکەین.
00:54
But the truth is, we often
harm and disrespect the ones we love.
14
42625
3851
بەڵام لە ڕاستیدا ئێمە زۆر کات.
ئازاری ئەو کەسە دەدەین کە خۆشمان دەوێت.
00:58
It can be subtle things
15
46500
1309
دەشی شتی خراپ بێت
00:59
like guilting a friend
into spending time with you
16
47833
2851
وەک تاوانبارکردنی هاوڕێیەکت
بۆ بەسەربردنی کات لەگەڵت.
01:02
or sneaking a peak at your partner's texts
17
50708
3268
یان بەدزیەوە سەیرکردنی نامەی هاورێکەت
01:06
or shaming a child
for their lack of effort at school.
18
54000
2583
یان شەرمەزارکردنی منداڵێک
کە هەوڵ کەم دەدات لە قوتابخانە.
01:10
100 percent of us
will be on the receiving end
19
58000
2184
سەد لە سەدمان
کۆتاییەکەمان
01:12
of unhealthy relationship behaviors
20
60208
2310
ڕەفتاری پەیوەندییەکی نادروست وەردەگرین
01:14
and 100 percent of us
will do unhealthy things.
21
62542
3309
سەد لە سەدیشمان
شتی ناتەندروست دەکەین.
01:17
It's part of being human.
22
65875
1458
ئەوە بەشێکی مرۆڤبوونە.
01:20
In its worst form,
the harm we inflict on loved ones
23
68833
2518
لە خراپترین شێوەیدا،
ئازاردانی خۆشەویستانمان
لە شێوەی توندوتیژی و
خراپبەکارهێناندا دەردەکەوێت.
01:23
shows up as abuse and violence,
24
71375
1934
01:25
and relationship abuse
25
73333
1726
خراپبەکارهێنانی پەیوەندیش
01:27
is something that one in three women
and one in four men
26
75083
2893
شتێکە یەک لەسەر سێ ژنان
و یەک لەسەر چواری پیاوان
01:30
will experience in their lifetime.
27
78000
1708
لە ژیانیاندا ئەزموونی دەکەن.
01:32
Now, if you're like most people,
when you hear those stats,
28
80625
2809
ئەگەر خەڵکانێکی زۆرت بەدڵە،
کاتێک گوێت لەمانە دەبێت،
01:35
you'll go, "Oh, no, no, no,
that would never happen to me."
29
83458
2810
دەڵێیت، نا نا نا.
شتی وا بەسەرمندا ڕوونادات.
01:38
It's instinctual to move away
from the words "abuse" and "violence,"
30
86292
3434
ئاساییە بە جۆرێک بیر لە وشەکانی.
ئازاردان و توندوتیژی بکەینەوە
01:41
to think that they happen
to someone else somewhere else.
31
89750
3851
وەک ئەوەی لە کەسێکی تردا
و لە شوێنێکی تر ڕوودەدات.
01:45
But the truth is, unhealthy relationships
and abuse are all around us.
32
93625
4351
بەڵام پەیوەندی ناتەندروست.
و ئازاردان، لە هەموو دەوورووبەرمانن.
01:50
We just call them different things
and ignore the connection.
33
98000
2875
ئێمە پێمان وایە جیاوازن و
پەیوەندییەکانیان نابینین.
هەڵسوکەوتی خراپ لە هەموو جێیەکە.
لە شێوەی خۆشەویستیەکی ناتەندروستدا.
01:54
Abuse sneaks up on us
disguised in unhealthy love.
34
102042
3250
01:59
I work for an organization called One Love
35
107708
2060
لە ڕێکخراوی 'یەک خۆشەویستی'
کاردەکەم
02:01
started by a family whose daughter
Yeardley was killed by her ex-boyfriend.
36
109792
3791
بەخێزانێک دەستی پێکرد، کە یاردلی کچیان،
لەلایەن هاورێ کوڕەکەیەوە کوژرابوو.
02:06
This was a tragedy no one saw coming,
37
114833
3018
ئەوە تراجیدیایەک بوو
کەس چاوەڕوانی نەدەکرد.
02:09
but when they looked back,
they realized the warning signs were there
38
117875
3268
کاتێک سەیری ڕابردوویان کرد
هەستیان کرد نیشانەکانی هەبووە
02:13
just no one understood
what they were seeing.
39
121167
2125
بەڵام کەس لەو نیشانانە
تێنەگەیشت.
02:16
Called crazy or drama
or too much drinking,
40
124042
3767
پێیان دەگوت شێتی یان دراما
یان زۆر خواردنەوە.
02:19
his actions weren't understood
to be what they really were,
41
127833
3143
مانای کردارەکانی
بەڕاستی وەرنەگیران.
02:23
which was clear signs of danger.
42
131000
2000
کە بە ئاشکرا دیار بوو مەترسیدار بوون.
02:25
Her family realized that if anyone
had been educated about these signs,
43
133917
3809
خێزانەکەی زانیان هەرکەسێک،
زیانیاری هەبووایە دەربارەی ئەونیشانانە،
02:29
her death could have been prevented.
44
137750
1750
دەتوانرا ڕێگە لە مەرگی کچەکە
بگیرێت.
02:32
So today we're on a mission to make sure
45
140625
1934
ئەرکی ئەمڕۆمان دڵنیابوونەوەیە لەوەی
02:34
that others have the information
that Yeardley and her friends didn't.
46
142583
3286
هەموان ئەو زانیارییەیان هەبێت
کە یاردلی و هاوڕێکانی نەیانبوو.
02:37
We have three main goals:
47
145893
1750
سێ ئامانجی سەرەکیمان هەیە:
02:39
give all of us a language
for talking about a subject
48
147667
3267
هەبوونی زمانێک بۆ هەموومان
بۆ قسەکردن دەربارەی شتێک
02:42
that's quite awkward
and uncomfortable to discuss;
49
150958
3393
کەوا بەتەواوەتی ناشرینە:
و ناڕەحەتە بۆگفتوگۆکردن
02:46
empower a whole front line,
namely friends, to help;
50
154375
4851
هەموو هێڵەکانی پێشەوە دەسەڵاتی پێدەدات:
وەک هاورێیکان بۆیارمەتی
02:51
and, in the process, improve
all of our ability to love better.
51
159250
3083
دواجار تواناکانمان زیاد بکەین
تا باشتر خۆشەویستی بکەین.
02:55
To do this, it's always important
to start by illuminating
52
163875
3268
بۆ ئەمەش خاڵی دەستپێک
جیاکردنەوەی
02:59
the unhealthy signs
that we frequently miss,
53
167167
2726
نیشانە ناتەندروستەکان بێت،
کە هەمیشە نایانبینین،
03:01
and our work really focuses
on creating content
54
169917
2476
و کارەکەمان چەختدەکاتە سەر
دروستکردنی ناوەڕۆک
03:04
to start conversations with young people.
55
172417
2250
بۆ دەسپێکردنی گفتوگۆ لەگەڵ کەسانی لاو.
03:07
As you'd expect, most of our content
is pretty serious,
56
175375
2643
وەک بینیتان، زۆربەی
قایلبوونەکانتان مەترسیدارن،
03:10
given the subject at hand,
57
178042
1851
لە کاتێکدا بابەتەکەمان
لە دەستدایە،
03:11
but today I'm going to use
one of our more light-hearted
58
179917
2642
بەڵام ئەمڕۆ یەکێک لە بابەتە
زۆر دڵناسکەکان بەکاردێنم
03:14
yet still thought-provoking pieces,
59
182583
1810
کە هەندێک بەشیان
ناخۆشن،
03:16
"The Couplets,"
60
184417
1309
"کۆپلەس"،
03:17
to illuminate five markers
of unhealthy love.
61
185750
2625
بۆ ڕوونکردنەوەی بێنج نیشانەی.
خۆشەویستیەکی ناتەندروست.
03:21
The first is intensity.
62
189375
2976
یەکەمینیان ناسکیی.
03:24
(Video) Blue: I haven't seen you
in a couple days. I've missed you.
63
192375
3184
شین: دوو ڕۆژە تۆم نەبینیوە.
خەریبیم دەکردی
03:27
Orange: I've missed you too. (#thatslove)
64
195583
1953
پرتەقاڵ: منیش خەریبیم دەکردی.
03:29
Blue: I haven't seen you in five minutes.
It feels like a lifetime.
65
197560
3166
شین: پێنج خولەکە تۆم نەبیبیوە.
هەستدەکەم زۆر دەمێکە.
03:32
What have you been doing
without me for five whole minutes?
66
200750
2809
ئەو پێنج خولەکە بەبێ من
چیت دەکرد؟
03:35
Orange: It's been three minutes.
(#thatsnotlove)
67
203583
2435
پرتەقاڵ: سێ خولەک بوو.
03:38
Katie Hood: Anybody recognize that?
I don't know. I do.
68
206042
2583
کەتی: کەس ئەوە دەناسێتەوە؟
نازانم. من دەیناسم.
03:42
Abusive relationships
don't start out abusive.
69
210000
2184
پەیوەندی خراپ
بە هەڵسوکەوتی خەراپ دەسپێناکات.
03:44
They start out exciting and exhilarating.
70
212208
1976
وروژێن و خۆش دەستپێدەکات.
03:46
There's an intensity
of affection and emotion, a rush.
71
214208
3310
ناسکییەک هەیە لە پەیوەندییەکەدا
خێرا ڕوودەدات.
03:49
It feels really good.
72
217542
1684
زۆر خۆش دیارە.
03:51
You feel so lucky,
like you've hit the jackpot.
73
219250
2417
هەست بەبەختێکی باش کەیت.
وەک یانسیبێکت بردبیتەوە.
03:54
But in unhealthy love,
these feelings shift over time
74
222750
3184
بەڵام لەخۆشەویستیەکی ناتەندروستدا
ئەو هەستانە دەگۆڕێن
03:57
from exciting to overwhelming
and maybe a little bit suffocating.
75
225958
4292
لە خۆشییەوە بۆ ناخۆشی.
لەوایە کەمێک هەستی خنکانیشی لەگەڵ بێ.
04:02
You feel it in your gut.
76
230875
1726
لە ناوەوەتدا هەستی پێدەکەیت.
04:04
Maybe it's when your
new boyfriend or girlfriend
77
232625
2268
ڕەنگە کاتێک بێت کە هاورێ کوڕەکەت
یان هاورێ کچە نوێیەکەت
04:06
says "I love you"
faster than you were ready for
78
234917
2267
بڵێ خۆشمدەوێی
خێراتر لەوەی خۆت ئامادەکردبێت بۆی
04:09
or starts showing up everywhere,
texting and calling a lot.
79
237208
3542
یان لە هەموو جێیەک دەرکەوێت،
نامە و پەیوەندیت زۆر پێوە دەکات.
04:13
Maybe they're impatient
when you're slow to respond,
80
241667
3142
لەوانەیە نائارامبن،
کاتێک بە خاوی وەڵام دەدەیتەوە،
04:16
even though they know
you had other things going on that day.
81
244833
2875
ئەگەر چی دەزانن .
تۆ کاری ترت کردوە لەو ڕۆژەدا
04:20
It's important to remember that it's not
how a relationship starts that matters,
82
248583
3810
گرنگە لەیادمان بێت
گرنگە نییە پەیوەندی چۆن دروست دەبێت
04:24
it's how it evolves.
83
252417
1517
گرنگ ئەوەیە چۆن گەشە دەکات.
04:25
It's important in the early days
of a new relationship
84
253958
2559
لەڕۆژەکانی سەرەتای پەیوەندیەکی
نوێک گرنگە
04:28
to pay attention to how you're feeling.
85
256541
2018
ئاگاداربین هەستەکانت چۆنن.
04:30
Are you comfortable
with the pace of intimacy?
86
258583
2601
ئایە ئاسودەی لەگەڵ
هەنگاوە ئاڵۆشاوییەکاندا؟
04:33
Do you feel like you have space
and room to breathe?
87
261208
2584
هەست دەکەی بۆشای و
ژوورێکت هەیە بۆ هەناسەدان؟
04:36
It's also really important
to start practicing using your voice
88
264792
3726
بە دڵنیاییەوە گرنگە دەست بکەیت بە
ڕاهێنان و بەکارهێنانی دەنگت
04:40
to talk about your own needs.
89
268542
1851
بۆقسەکردن دەربارەی پێداویستیەکانت.
04:42
Are your requests respected?
90
270417
1916
ئایا ڕێز لە داواکارییەکانت دەگیرێت؟
04:45
A second marker is isolation.
91
273833
3435
دووەمین ئاماژە
گۆشەگیرییە.
04:49
(Video) Orange 2: Want to hang out?
92
277292
1726
دەتەوێت بچینە دەرەوە؟
04:51
Orange 1: Me and my boyfriend
always have Monday Funday.
93
279042
2666
من و یارەکەم
ڕۆژی دووشەمان، ڕۆژی خۆشیمانە.
04:54
Orange 2: Want to hang out?
94
282375
1309
دەتەوێت بچینە دەرەوە؟
04:55
Orange 1: Me and my boyfriend
always have Monday Funday.
95
283708
2643
من و یارەکەم
ڕۆژی دووشەمان، ڕۆژی خۆشیمانە.
04:58
Orange 2: Tomorrow?
Orange 1: It's our Tuesday Snooze Day.
96
286375
2726
سبەی؟
ڕۆژی سێ شەمە ڕۆژی خەومانە.
05:01
Orange 2: Wednesday?
Orange 1: No Friends Day.
97
289125
2167
چوارشممە؟
هیچ ڕۆژێک نییە بۆ هاوڕێیەتی.
05:04
KH: If you ask me, isolation
is one of the most frequently missed
98
292792
3059
گۆشەگیری زۆربەی کات نابینرێت
و نیشانەیەکە
05:07
and misunderstood signs of unhealthy love.
99
295875
2351
بۆ خۆشەویستییەکی ناتەندروست.
05:10
Why?
100
298250
1268
بۆچی؟
05:11
Because every new relationship
starts out with this intense desire
101
299542
3142
چونکە هەموو پەیوەندیەکی نوێ
بە ئارەزوەکی زۆرەوە دەست پێدەکات
05:14
to spend time together,
102
302708
1351
بۆ کات بەسەربردن پێکەوە،
05:16
it's easy to miss when something shifts.
103
304083
2935
کاتێک شتێک دەگۆڕێت
زۆر نابینرێت.
05:19
Isolation creeps in
when your new boyfriend or girlfriend
104
307042
2726
گۆشەگیری دەست دەکات بەجووڵە
کاتێک یارە نوێکەت
05:21
starts pulling you away
from your friends and family,
105
309792
2851
لە هاوڕێ و خێزانەکەتت
دوور دەخاتەوە،
05:24
your support system,
106
312667
1559
هەروەها سیستمی پاڵپشتیشت،
05:26
and tethering you more tightly to them.
107
314250
2000
زیاتر بەوانەوە دەتبەستێتەوە.
05:29
They might say things like,
108
317375
1434
لەوانەیە بڵێن شتەکان بەم شێوەییە،
05:30
"Why do you hang out with them?
They're such losers"
109
318833
2476
بۆچی لەگەڵیان دەچیتە دەرەوە؟"
ئەوان دۆراوەکانن."
دەربارەی باشترین هاورێکانت،
05:33
about your best friends,
110
321333
1268
05:34
or, "They want us to break up.
They're totally against us"
111
322625
2851
یان "ئەوان دەیانەوێت دڵمان بشکێنن
"ئەوان بەتەواوەتی دژی ئێمەن
05:37
about your family.
112
325500
1809
دەربارەی خێزانەکەت.
05:39
Isolation is about sowing seeds of doubt
113
327333
2601
گۆشە گیری چاندنی تۆی گومانە
05:41
about everyone from
your prerelationship life.
114
329958
2875
دەربارەی هەموو کەسێک لە.
پەیوەندیەکانی ژیانت
05:46
Healthy love includes independence,
115
334125
2059
خۆشەویستیەکی تەندروست،
پێکدێت لەسەربەخۆی
05:48
two people who love spending time together
116
336208
2476
دوو کەس کە حەزبکەن پێکەوەبن
05:50
but who stay connected to the people
and activities they cared about before.
117
338708
4226
بەڵام پەیوەندییان بەو شت و کەسانەوە بمێنێت
کە پێشتر گرنگ بووە لایان.
05:54
While at first you might spend
every waking minute together,
118
342958
2893
لەسەرەتای پەیوەندییەکە
هەموو خولەکێکتان بەیەکەوە بەسەردەبەن،
05:57
over time maintaining independence is key.
119
345875
2851
پاراستنی سەربەخۆیی کلیلە.
06:00
You do this by making plans with friends
and sticking to them
120
348750
3143
پلان لەگەڵ هاوڕێکانت دادەنێیت و
لەگەڵیان دەبیت
06:03
and encouraging your partner
to do the same.
121
351917
2416
و هانی هاوبەشەکەت دەدەیت
هەمان شت بکات.
06:07
A third marker of unhealthy love
is extreme jealousy.
122
355833
3042
سێهەمین نیشانی خۆشەویستیەکی ناتەندروست
غیرەی زۆرە.
06:11
(Video) Blue 2:
What are you so happy about?
123
359750
2101
ئەوە بۆ ئەوەنە دڵخۆشیت؟
06:13
Blue 1: She just started
following me on Instagram!
124
361875
2934
لە ئینستاگرام فۆلۆوی کردم..
06:16
Blue 2: What are you so nervous about?
125
364833
1851
بۆ ئەوەندە ڕاڕایت؟
06:18
Blue 1: She, she just started
following me, like, everywhere.
126
366708
4226
فۆلۆوی کردم،
هەمیشە بەدوامەوەیە.
06:22
(#thatsnotlove)
127
370958
1917
(ئەمە خۆشەویستی نییە)
06:26
KH: As the honeymoon period
begins to fade,
128
374458
2060
وەک مانگی هەنگوینی،
وردە وردە نامێنێت،
06:28
extreme jealousy can creep in.
129
376542
1833
ئیرەیی دەست دەکات بەجووڵە.
06:31
Your partner might become more demanding,
130
379333
1976
لەوانەیە داواکاری هاوبەشەکەت
زیاتر بێت.
06:33
needing to know where you are
and who you're with all the time,
131
381333
2976
پێویستە بزانێت لەکوێت و
هەموو کات كێت لەگەڵە،
06:36
or they might start following you
everywhere, online and off.
132
384333
3185
لەوانەیە شوێنت بکەوێت بۆ هەمووشوێنێک
ئۆنلاین بێت یان ئۆف،
06:39
Extreme jealousy also brings with it
possessiveness and mistrust,
133
387542
4267
ئیرەیی، کۆنتڕۆڵکردن و
بێ متمانەی بەدوادا دێت.
06:43
frequent accusations
of flirting with other people or cheating,
134
391833
3268
ئەمەش نزیکبوونەوە لە کەسانی تر و
.خیانەتی لێ دەکەوێتەوە
06:47
and refusal to listen to you
when you tell them
135
395125
2226
ڕەتی دەکاتەوە گوێت لێبگرێت
کاتێک پێی دەڵێیت
06:49
they have nothing to worry about
and that you only love them.
136
397375
2875
پێویست ناکات خەمی هیچت هەبێت
تۆ تەنها ئەوت خۆش دەوێت.
06:53
Jealousy is a part
of any human relationship,
137
401083
2726
ئیرەیی بەشێکی پەیوەندی
مرۆڤە،
06:55
but extreme jealousy is different.
138
403833
2185
بەڵام ئیرەیی زۆر، جیاوازە.
06:58
There's a threatening, desperate
and angry edge to it.
139
406042
2767
هەڕەشەیەک هەیە، نائومێدی و
تووڕەیی دەگاتە لوتکە.
07:00
Love shouldn't feel like this.
140
408833
2125
خۆشەوێستی پێویست ناکات
بەو جۆرە بێت.
07:04
A fourth marker is belittling.
141
412333
2560
چوارەم نیشانە، بچووککردنەوەیە.
07:06
(Video) Blue: Wanna hang out?
Orange: I gotta study.
142
414917
2559
دەدەوێت بچینەدەرەوە؟
دەخۆێنم.
07:09
Blue: You'll get an A anyway,
A for amazing. (#thatslove)
143
417500
2917
خۆ هەر ئەی دێنیت
ئەی بۆ گرنگەکان.
07:12
Blue: Wanna hang out?
Orange: I gotta study.
144
420875
2434
دەتەوێت بچینەدەرەوە؟
دەخوێنم.
07:15
Blue: You'll get an F anyway,
145
423333
1435
خۆ هەر دەرناچیت،
07:16
F for, F for... stupid. (#thatsnotlove)
146
424792
3166
ئێف بۆ گەمژە.
07:20
KH: Yeah, hmm.
147
428667
1767
کەتی: بەڵێ ئممم.
07:22
In unhealthy love,
words are used as weapons.
148
430458
2560
لەخۆشەویستیەکی ناتەندروست، وشە
وەک چەک بەکاردێت.
07:25
Conversations that used to be
fun and lighthearted
149
433042
2351
ئەو وتانەی بۆ خۆشی و
پێکەنین بوون
دەگۆڕێن بۆ ئیحراجکردن.
07:27
turn mean and embarrassing.
150
435417
1809
07:29
Maybe your partner makes fun of you
in a way that hurts,
151
437250
3018
ڕەنگە گاڵتەکانی هاوبەشەک بەجۆرێک بێت
کە ئازارت بدات،
07:32
or maybe they tell stories and jokes
for laughs at your expense.
152
440292
3476
یان لەوانەیە چیرۆک بگێڕێتەوە بۆ گاڵتە
و پێکەنین بە تۆ.
07:35
When you try to explain
that your feelings have been hurt,
153
443792
2726
کاتێک هەوڵدەدەیت بۆی ڕوونبکەیتەوە
کە ئازاری هەستەکانتی داوە
07:38
they shut you down
and accuse you of overreacting.
154
446542
3392
هێرش دەکاتە سەرت و بە
هەڵەشە ناوت دەبات.
07:41
"Why are you so sensitive?
What's your problem. Give me a break."
155
449958
3792
"بۆ هێندە هەستیاریت؟
کێشەت چییە؟ پشووەیەکم بەرێ."
07:46
You are silenced by these words.
156
454417
1958
بەو وشانە بێدەنگت دەکەن.
07:49
It seems pretty obvious,
but your partner should have your back.
157
457417
3392
بە ڕوونی دیارە
دەبوو یارەکەت پشتت بێت.
07:52
Their words should build you up,
not break you down.
158
460833
2643
دەبوو وشەکان دروستت بکەن
نەک بتشکێنن.
07:55
They should keep
your secrets and be loyal.
159
463500
2393
دەبێت نهێنییەکانت بپارێزن و
بەوەفا بن.
07:57
They should make you feel more confident,
160
465917
1976
دەبێت ئارامت بکەن
07:59
not less.
161
467917
1291
نەک کەمتر.
08:02
Finally, a fifth marker: volatility.
162
470250
2958
پێنجەم نیشانە و کۆتا توانای گۆڕینە.
08:06
(Video) Orange 1:
I'd be sad if we broke up.
163
474042
2101
دڵتەنگ دەبم ئەگەر جیاببینەوە.
08:08
Orange 2: I'd be sad too. (#thatslove)
164
476167
1833
منیش دڵتەنگ دەبم.
08:11
Orange 1: I'd so depressed
if we ever broke up.
165
479042
2226
ناڕەحەت دەبم گەر جیاببینەوە.
08:13
I'd throw myself off this step.
166
481292
1517
بەم هەنگاوە خۆم دەخەمە خوارەوە
08:14
I would! Don't try to stop me!
167
482833
2560
ئەمەوێت! هەوڵمەدە بم وەستێنیت!
08:17
(#thatsnotlove)
168
485417
1250
ئەمە خۆشەویستی نییە.
08:21
KH: Frequent breakups and makeups,
high highs and low lows:
169
489167
3726
چەند بارەبوونەوەی جیابوونەوە و ئاشتبوونەوە
بە ڕێژەی زۆر و کەم،
08:24
as tension rises, so does volatility.
170
492917
2375
کاتێک توندی زیاد دەکات
شتەکان دەگۆڕێن.
08:28
Tearful, frustrated fights
followed by emotional makeups,
171
496458
3560
فرمێسکاوی، ناکۆکییە نائومێدەکان
دواتر دڵشکان،
08:32
hateful and hurtful comments like,
172
500042
1642
قسەی ناشرین و ناخۆش
وەک،
08:33
"You're worthless,
I'm not even sure why I'm with you!"
173
501708
2643
"بێ نرخیت، نازانم بۆ لەگەڵ تۆم."
08:36
followed quickly by apologies
and promises it will never happen again.
174
504375
4809
دواتر بە خیڕایی داوای لێبووردن دەکەن و
بەڵێن دەدەن جارێکی دی ئەوە ڕوو نەداتەوە.
08:41
By this point, you've been so conditioned
to this relationship roller coaster
175
509208
3810
لەم کاتەدا تۆ لە پەیوەندییەکی ناجێگیردایت
08:45
that you may not realize how unhealthy
and maybe even dangerous
176
513042
3016
ڕەنگە هەست بە ناتەندروستی و
مەترسیی
08:48
your relationship has become.
177
516082
1585
پەیوەندییەکەت نەکەیت.
بینینی ئەوە سەختە
08:51
It can be really hard to see
178
519542
1476
08:53
when unhealthy love turns towards abuse,
179
521042
2934
کاتێک خۆشەویستی ناتەندروست
دەگۆڕێت بۆ ئازاردان،
08:56
but it's fair to say
that the more of these markers
180
524000
2434
بەڵام بەخۆشحاڵیەوە دەڵێم
کەوا ئەو ئاماژانە
08:58
your relationship might have,
181
526458
1435
لەوانەیە پەیوەندیەکەت،
08:59
the more unhealthy and maybe dangerous
your relationship could be.
182
527917
3476
ناتەندروست بێت و
ڕووبەروی مەترسی ببێتەوە.
09:03
And if your instinct is
to break up and leave,
183
531417
2184
گەر توانیت جیابیتەوە و
جێیبێڵیت،
09:05
which is advice
so many of us give our friends
184
533625
2184
ئەمە ئامۆژگارییەکە
دەیدەین بە هاوڕێکانمان
09:07
when they're in unhealthy relationships,
185
535833
1935
کاتێک لەناو پەیوەندیەکی ناتەندروستدان،
09:09
that's not always the best advice.
186
537792
1934
هەمیشە باشترین ئامۆژگاری نابێت.
09:11
Time of breakup can be
a real trigger for violence.
187
539750
2601
کاتی جیابوونەوە دەتوانێت ببێتە
دەستپێکی توندودیژی.
09:14
If you fear you might be
headed towards abuse or in abuse,
188
542375
3268
ئەگەر دەترسیت ڕووبەروی
ئازاردان ببیتەوە،
09:17
you need to consult with experts
to get the advice on how to leave safely.
189
545667
4041
پێویستە لەگەڵ کەسی شارەزا ڕاوێژ بکەیت
بۆ دەستکەوتنی ئامۆژگاری ڕزگاربوون.
09:23
But it's not just
about romantic relationships
190
551042
2392
بەڵام تەنها دەرباری
پەیوەندی سۆزداری نییە
09:25
and it's not just about violence.
191
553458
2185
دەربارەی توندوتیژیش نییە.
09:27
Understanding the signs of unhealthy love
192
555667
2267
تێگەیشتنی نیشانەکانی
خۆشەویستی ناتەندروست
09:29
can help you audit and understand
nearly every relationship in your life.
193
557958
3750
دەتوانێت یارمەتیت بدات لە تێگەیشتن و
ڕێکخستنی هەموو پەیوەندیەکانی ژیانت.
09:34
For the first time, you might understand
why you're disappointed in a friendship
194
562625
3851
بۆ یەکەم جار، تێبگەیت بۆچی نائومێدیت
لە هاوڕێیەتی
09:38
or why every interaction
with a certain family member
195
566500
2726
یان بۆچی هەموو کارلێککردنەکانت
لەگەڵ ئەندامانی خێزانەکەت
09:41
leaves you discouraged and anxious.
196
569250
3268
بێورەیی و بێ ئارامی جێدەهێڵن.
09:44
You might even begin to see
how your own intensity and jealousy
197
572542
3017
تەنانەت لەوانەیە
سۆز و ئیرەییەکەشت ببینیت
09:47
is causing problems
with colleagues at work.
198
575583
2250
هۆکاری کێشەکانبن
لەگەڵ هاوکارەکانت.
09:51
Understanding is
the first step to improving,
199
579208
3268
تێگەیشتن یەکەم هەنگاوە
بۆ بەرەوپێشچوون،
لە کاتێکدا ناتوانیت هەموو پەیوەندییە
ناتەندروستەکان نەتدروست بکەیت
09:54
and while you can't make
every unhealthy relationship healthy --
200
582500
3059
09:57
some you're going
to have to leave behind --
201
585583
2101
پێویستە هەندێکیان
پشت گوێ بخەیت--
09:59
you can do your part every day
to do relationships better.
202
587708
3750
دەتوانیت هەموو ڕۆژ ڕۆڵی خۆت بگێڕیت
تا باشتریان بکەیت.
10:04
And here's the exciting news:
203
592250
1643
ئەمە هەواڵە خۆشەکەیە:
10:05
it's actually not rocket science.
204
593917
2309
لەڕاستیدا زۆر قورس نییە.
10:08
Open communication, mutual respect,
205
596250
2726
پەیوەندیەکی کراوە، ڕێزگرتنێکی دووقۆڵی،
10:11
kindness, patience --
206
599000
2226
میهرەبانی، ئارامگرتن
10:13
we can practice these things every day.
207
601250
2417
هەموو ڕۆژێک دەتوانین
ئەم شتانە بکەین.
10:16
And while practice
will definitely make you better,
208
604875
2726
بێگومان ڕاهێنانکردن بەتەواوەتی
باشترت دەکات،
10:19
I have to promise you
it's also not going to make you perfect.
209
607625
3768
بەڵینتان دەدەمێ کە ناتانکات بە
کەسێکی نموونەیی.
10:23
I do this for a living
210
611417
1351
بژویم لەسەر ئەمەیە
10:24
and every day I think and talk
about healthy relationships,
211
612792
2809
بیردەکەمەوە و قسەدەکەم
دەربارەی پەیوەندیەیە تەندروستەکان،
10:27
and still I do unhealthy things.
212
615625
2601
هێشتا شتی ناتەندروست دەکەم.
10:30
Just the other day as I was trying
to shuttle my four kids out the door
213
618250
3393
ڕۆژێک هەوڵمدەدا منداڵەکانم
ببەمە دەرەوەی ماڵ
10:33
amidst quarreling, squabbling
and complaints about breakfast,
214
621667
2976
بووە دەمەقاڵێ و شەڕ و
گلەیکردن کاتی نانی بەیانی،
10:36
I completely lost it.
215
624667
2101
بەتەواوەی کۆنترۆڵم لەدەست دا.
10:38
With an intentionally angry edge,
216
626792
2142
کە تورەیم گەیشتە لوتکە،
10:40
I screamed,
217
628958
1310
هاوارمکرد،
10:42
"Everybody just shut up and do what I say!
218
630292
2267
هەمووتان بێ دەنگ بن و
ئەوە بکەن کە دەیڵێم!
10:44
You are the worst!
219
632583
1560
ئیوە زۆر خراپترینن!
10:46
I am going to take away
screen time and dessert
220
634167
2226
شیرینی و مۆبایل و هەموو ئەو
شتانە فڕێدەدەم کە
10:48
and anything else you could possibly
ever enjoy in life!"
221
636417
3184
لە ژیاندا حەزتان لێیەتی!
10:51
(Laughter)
222
639625
1476
(پێکەنین)
10:53
Anybody been there?
223
641125
1309
کەس ئەمەی بەسەر هاتووە؟
10:54
(Applause)
224
642458
3393
(چەپڵەرێزان)
10:57
Volatility, belittling.
225
645875
2625
توانای گۆڕین، بچووکردنەوە.
11:01
My oldest son turned around
and looked at me, and said,
226
649417
2934
کوڕە گەورەکەم ڕووی سوڕاند و
و سەیریکردم، گوتی
11:04
"Mom, that's not love."
227
652375
1601
دایکە، ئەوە خۆشەویستی نییە.
11:06
(Laughter)
228
654000
3351
(پێکەنیین)
11:09
For a minute, I really wanted
to kill him for calling me out.
229
657375
2893
بۆچەند خولەکێک، دەمویست لەبەر
ئەو قسەیە بیکوژم.
11:12
Trust me.
230
660292
1517
بڕوام پێبکەن.
11:13
But then I gathered myself
231
661833
1518
بەڵام دواتر خۆم کۆکردەوە
11:15
and I thought, you know what,
I'm actually proud.
232
663375
3059
و لەڕاستیدا شانازیم پێوە کرد.
11:18
I'm proud that he has a language
to make me pause.
233
666458
3334
شانازیم دەکرد کە زمانێکی هەیە
دەتوانێت بموەستێنێت.
دەمەویت هەموو منداڵەکانم تێبگەن
وەڵامدانەوە دەبێ چۆن بێت.
11:22
I want all of my kids to understand
what the bar should be
234
670511
2715
بزانن چۆن مامەڵەیان لەگەڵ بکرێت.
11:25
for how they're treated
235
673250
1434
11:26
and to have a language and a voice
to use when that bar is not met
236
674708
3143
دەنگ و زمانێکیان هەبێت
کاتێک وەڵامێک نەبێت
11:29
versus just accepting it.
237
677875
1917
بەرامبەر بە قایلبوون.
11:33
For too long, we've treated
relationships as a soft topic,
238
681667
4851
بۆ ماوەیەکی زۆر لەسەرخۆ مامەڵەمان
لەگەڵ پەیوەندیەکان کرد.
11:38
when relationship skills
are one of the most important
239
686542
2559
لە کاتێکدا هونەرەکانی خۆشەویستی
یەکێکن لە شتە گرنگ و
11:41
and hard to build things in life.
240
689125
2559
سەختەکانی ژیان.
11:43
Not only can understanding unhealthy signs
241
691708
2643
نەک تەنها ناتوانین لە نیشانە
ناتەندروستەکان تێبگەین،
11:46
help you avoid the rabbit hole
that leads to unhealthy love,
242
694375
3518
ناهێڵێت بکەویتە کونی کەروێشکەکەوە
کە دەتباتەوە سەر خۆشەویستی ناتەندروست.
11:49
but understanding and practicing
the art of being healthy
243
697917
2976
بەڵام تێگەیشتن و ڕاهێنان
هونەری تەندروستبوونن
11:52
can improve nearly
every aspect of your life.
244
700917
2625
دەتوانن لە هەموو بوارەکانی ژیاندا
یارمەتیت بدەن.
11:56
I'm completely convinced
245
704625
2059
بەتەواوی قایلبووم
11:58
that while love is
an instinct and an emotion,
246
706708
2643
کەوا خۆشەویستی
بەهرە و هەستە،
12:01
the ability to love better
is a skill we can all build
247
709375
3309
هەوڵدان بۆ خۆشەویستییەکی باشتر
کارامەییە دەتوانین بنیاتی بنێین
12:04
and improve on over time.
248
712708
1375
و سەلاماندنی چەند جارێک.
12:06
Thank you.
249
714583
1268
سوپاس.
12:07
(Applause)
250
715875
5000
(چەپڵەرێزان)
Translated by mabbast chato
Reviewed by Halo Fariq

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Katie Hood - Relationship revolutionary
By educating young people about the difference between healthy and unhealthy relationships, Katie Hood hopes to derail abusive behavior before it starts and impact the relationship health of an entire generation.

Why you should listen

As CEO of the One Love Foundation, Katie believes that healthy relationship education is a "simple but shockingly nontraditional solution that can impact millions and drive meaningful change. The problem is hard, but the impact of a scalable prevention approach that talks to young people in a language they can hear at the earliest stages of their dating lives could be massive."

More profile about the speaker
Katie Hood | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee