TED2012
Nancy Lublin: Texting that saves lives
Nancy Lublin: အသက်တွေကို ကယ်တင်ပေးတဲ့ စာတိုသတင်းမှုများ။
Filmed:
Readability: 4.2
1,085,627 views
Nancy Lublin ဟာ သူမရဲ့ လူမှုရေး အကျိုးဆောင်အဖွဲ့နဲ့အတူ ဆယ်ကျော်သက်တွေကို ကူညီပေးဖို့ စာတိုများပို့ခြင်းကို စတင်ခဲ့တော့ သူမတွေ့လိုက်ရတာက အလန့်တကြားဖြစ်စရာပါ။ အနိုင်ကျင့်ခံရခြင်းကနေ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း ပြီးတော့ အလွဲသုံးစားပြုခံရခြင်းထိ သူတို့ရဲ့ပြဿနာတွေကို ပြန်ပြီး စာတိုတွေ ရိုက်ပို့ကြတယ်။ ဒီတော့ သူမဟာ စာတိုသက်သက် အရေးပေါ်လိုင်းတစ်ခုကို တည်ထောင်လိုက်တော့ ရလဒ်တွေဟာ သူမ မျှော်လင့်ထားတာထက်ကို ပိုပြီးတောင်မှ အရေးပါကောင်းပါနိုင်မှာပါ။
Nancy Lublin - Activist
As the CEO and Founder of Crisis Text Line, Nancy Lublin is using technology and data to help save lives. Full bio
As the CEO and Founder of Crisis Text Line, Nancy Lublin is using technology and data to help save lives. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
To most of you, this is a device
0
2106
1878
ရှင်တို့အများစုအတွက်တော့
00:19
to buy, sell, play games,
1
3984
3008
ဒါဟာ ဝယ်ဖို့၊ ရောင်းဖို့၊
ဗီဒီယိုကြည့်ဖို့၊
ဗီဒီယိုကြည့်ဖို့၊
00:22
watch videos.
2
6992
1910
ဂိမ်းကစားဖို့၊ ကိရိယာတစ်ခုပါ။
00:24
I think it might be a lifeline.
3
8902
2140
ကျွန်မက အသက်သွေးကြော
ဖြစ်လောက်မယ် လို့ထင်တယ်
ဖြစ်လောက်မယ် လို့ထင်တယ်
00:26
I think actually it might be able to save more lives
4
11042
2416
တကယ်က ဒါဟာ ပင်နီဆလင်ထက်
အသက်တွေ ပိုကယ်နိုင်
အသက်တွေ ပိုကယ်နိုင်
00:29
than penicillin.
5
13458
1500
လောက်မယ်လို့ ထင်တယ်။
00:30
Texting:
6
14958
1473
စာတို ရိုက်ပို့ခြင်းပါ။
00:32
I know I say texting and a lot of you think sexting,
7
16431
2819
စာတို ရိုက်ပို့တာပြောတော့
လူတွေက လိင်စိတ်ကြွတဲ့စာတွေ
လူတွေက လိင်စိတ်ကြွတဲ့စာတွေ
00:35
a lot of you think about the lewd photos that you see --
8
19250
3250
ရှင်တို့တွေ့တဲ့ ညစ်ညမ်းပုံတွေကို
တွေးမိမယ်ဆိုတာ သိပါတယ်၊
တွေးမိမယ်ဆိုတာ သိပါတယ်၊
00:38
hopefully not your kids sending to somebody else --
9
22500
2625
ရှင်တို့ရဲ့ကလေးတွေ အခြားသူကို ပို့မနေဖို့၊
00:41
or trying to translate the abbreviations
10
25125
1792
LOL, LMAO, HMU အတိုကောက်တွေကို
00:42
LOL, LMAO, HMU.
11
26917
2958
ဘာသာပြန်မနေဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
00:45
I can help you with those later.
12
29875
1833
ဒါတွေကို နောက်တော့ ကူညီပါ့မယ်။
00:47
But the parents in the room
13
31708
2042
ဒါပေမဲ့ စာတိုရိုက်ပို့တာဟာ တကယ်တော့
00:49
know that texting is actually
14
33750
1625
ကိုယ့်ကလေးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ဖို့
00:51
the best way to communicate with your kids.
15
35375
2625
အကောင်းဆုံး နည်းလမ်း ဆိုတာ
ဒီအခန်းထဲက မိဘတွေသိပါတယ်။
ဒီအခန်းထဲက မိဘတွေသိပါတယ်။
00:53
It might be the only way to communicate with your kids.
16
38000
2833
ကိုယ့်ကလေးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ဖို့ဟာ
ဒီတစ်နည်းပဲ ရှိလောက်ပါတယ်။
ဒီတစ်နည်းပဲ ရှိလောက်ပါတယ်။
00:56
(Laughter)
17
40833
1667
(ရယ်သံများ)
00:58
The average teenager sends 3,339 text messages a month,
18
42500
4625
ပျမ်းမျှ ဆယ်ကျော်သက် တစ်ယောက်ဟာ
တစ်လကို စာတို ၃၃၃၉ စောင်ပို့တယ်၊
တစ်လကို စာတို ၃၃၃၉ စောင်ပို့တယ်၊
01:03
unless she's a girl, then it's closer to 4,000.
19
47125
3500
မိန်းကလေး များဆိုရင် အစောင် ၄၀၀၀ နီးနီးပါ။
01:06
And the secret is she opens every single one.
20
50625
3583
လျှို့ဝှက်ချက်က သူမဟာ
အစောင်တိုင်းကို ဖွင့်ဖတ်တာပါ။
အစောင်တိုင်းကို ဖွင့်ဖတ်တာပါ။
01:10
Texting has a 100 percent open rate.
21
54208
3709
စာတိုရိုက်ပို့တာမှာ ရာနှုန်းပြည့်
ဖွင့်ဖတ်နှုန်းရှိတယ်။
ဖွင့်ဖတ်နှုန်းရှိတယ်။
01:13
Now the parents are really alarmed.
22
57917
1416
အခု မိဘတွေ တကယ်ကို လန့်နေတယ်။
01:15
It's a 100 percent open rate
23
59333
1834
စာမပြန်ဘူးဆိုရင်တောင်
01:17
even if she doesn't respond to you
24
61167
1750
ရာနှုန်းပြည့် ဖွင့်ဖတ်နှုန်းရှိတယ်၊
01:18
when you ask her when she's coming home for dinner.
25
62917
1750
အိမ်မှာ ဘယ်တော့ ညစာလာစားမလဲမေးရင်
01:20
I promise she read that text.
26
64667
1541
သူမ ဒီစာကိုဖတ်တာ ကတိပေးရဲတယ်။
01:22
And this isn't some suburban iPhone-using teen phenomenon.
27
66208
6084
ပြီးတော့ ဒါဟာ တောမကျမြို့မကျ iPhone
သုံးတဲ့ဆယ်ကျော်သက် ဖြစ်စဉ်မဟုတ်ဘူး။
သုံးတဲ့ဆယ်ကျော်သက် ဖြစ်စဉ်မဟုတ်ဘူး။
01:28
Texting actually overindexes
28
72292
1375
လူနည်းစုနဲ့ မြို့နေ လူငယ်ထု
01:29
for minority and urban youth.
29
73667
2083
အတွက် စာတိုပို့မှုက တကယ့် ညွှန်းကိန်းပါ။
01:31
I know this because at DoSomething.org,
30
75750
2875
ဘာလို့သိတာလဲဆိုတော့ DoSomething.org
01:34
which is the largest organization
31
78625
1708
အမေရိကက ဆယ်ကျော်သက်တွေနဲ့ လူမှုရေး
01:36
for teenagers and social change in America,
32
80333
2959
ပြောင်းလဲမှုအတွက် အကြီးဆုံးအဖွဲ့အစည်းမှာ
01:39
about six months ago we pivoted
33
83292
1458
လွန်ခဲ့တဲ့ ၆ လက စာတိုပို့တာကို
01:40
and started focusing on text messaging.
34
84750
1625
မဏ္ဍိုင်ပြု အာရုံစိုက်ခဲ့တယ်။
01:42
We're now texting out to about 200,000 kids a week
35
86375
4208
အခု တစ်ပတ်ကို ကလေး ၂ သိန်းလောက်ကို
ကျောင်းတွေ ပိုပြီးစိမ်းလန်းဖို့၊
ကျောင်းတွေ ပိုပြီးစိမ်းလန်းဖို့၊
01:46
about doing our campaigns to make their schools more green
36
90583
2709
အိမ်ယာမဲ့ပြဿနာလို
ကိစ္စရပ်တွေကို လုပ်ဆောင်ဖို့
ကိစ္စရပ်တွေကို လုပ်ဆောင်ဖို့
01:49
or to work on homeless issues and things like that.
37
93292
3166
ကျွန်မတို့ရဲ့ လှုံ့ဆော်ပွဲအကြောင်း
စာတိုရိုက်ပို့နေတယ်။
စာတိုရိုက်ပို့နေတယ်။
01:52
We're finding it 11 times more powerful than email.
38
96458
3417
ဒါက အီးမေးလ်ထက် ၁၁ဆ ပို
အစွမ်းထက်တာ ကိုတွေ့နေရတယ်။
အစွမ်းထက်တာ ကိုတွေ့နေရတယ်။
01:55
We've also found an unintended consequence.
39
99875
6083
မရည်ရွယ်ထားတဲ့ အကျိုးဆက်ကိုလည်း တွေ့ရတယ်။
02:01
We've been getting text messages back like these.
40
105958
3042
ဒီလို စာတိုရိုက်ပို့တာတွေ ပြန်ရတာတွေပေါ့။
02:04
"I don't want to go to school today.
41
109000
3250
"ဒီနေ့ ကျောင်းမသွားချင်ဘူး။"
02:08
The boys call me faggot."
42
112250
1875
" ငါ့ကို လိင်တူဆက်ဆံတဲ့ကောင်တဲ့။"
02:10
"I was cutting, my parents found out,
43
114125
4583
"ငါဖြတ်နေတုန်း မိဘတွေ သိသွားလို့
02:14
and so I stopped.
44
118708
1875
ရပ်လိုက်တယ်။
02:16
But I just started again an hour ago."
45
120583
2209
ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နာရီက ပြန်စလိုက်တယ်။ "
02:18
Or, "He won't stop raping me.
46
122792
3291
ဒါမှမဟုတ် "ကျွန်မကို မုဒိမ်းကျင့်တာ
ရပ်မှာမဟုတ်ဘူး။"
ရပ်မှာမဟုတ်ဘူး။"
02:21
He told me not to tell anyone.
47
126083
1375
ဘယ်သူမှမပြာနဲ့ လို့ပြောတယ်။
02:23
It's my dad. Are you there?"
48
127458
2792
သူက ကျွန်မအဖေ။ အဲဒီမှာလား။၊"
02:26
That last one's an actual text message that we received.
49
130250
3125
နောက်ဆုံး စာလေးကို တကယ် လက်ခံရခဲ့တာပါ။
02:29
And yeah, we're there.
50
133375
2750
အေး၊ တို့ ရှိပါတယ်။
02:32
I will not forget the day we got that text message.
51
136125
2542
ဒီစာရတဲ့နေ့ကို ဘယ်တော့မှ မေ့မှာ မဟုတ်ဘူး။
02:34
And so it was that day that we decided
52
138667
2416
အဲဒီနေ့မှာပဲ အရေးပေါ်
စာတိုပို့လိုင်း တည်ဆောက်ဖို့
စာတိုပို့လိုင်း တည်ဆောက်ဖို့
02:36
we needed to build a crisis text hotline.
53
141083
3125
လိုတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
02:40
Because this isn't what we do.
54
144208
1500
ကျွန်မတို့လုပ်တာ ဒါဟုတ်ဘူးလေ။
02:41
We do social change.
55
145708
1334
လူမှုပြောင်းလဲရေးလုပ်တာ။
02:42
Kids are just sending us these text messages
56
147042
2000
ကလေးတွေ ဒီစာတွေကို ပို့နေတဲ့အကြောင်းက
02:44
because texting is so familiar and comfortable to them
57
149042
2916
စာတိုရိုက်ပို့တာဟာ သူတို့အတွက်
ရင်းနှီးနေပြီး အဆင်ပြေလို့ပါ၊
ရင်းနှီးနေပြီး အဆင်ပြေလို့ပါ၊
02:47
and there's nowhere else to turn
58
151958
1792
ကျွန်မတို့ဆီ ပို့နေတာ ဘယ်ကိုမှ
02:49
that they're sending them to us.
59
153750
2583
လှည့်သွားစရာ မရှိဘူးလေ။
02:52
So think about it, a text hotline; it's pretty powerful.
60
156333
2292
တွေးကြည့် အရေးပေါ်စာတိုလိုင်း၊
အတော် စွမ်းတယ်၊
အတော် စွမ်းတယ်၊
02:54
It's fast, it's pretty private.
61
158625
1708
မြန်တယ်၊ တော်တော် သီးသန့်ဆန်တယ်ပေါ့
02:56
No one hears you in a stall, you're just texting quietly.
62
160333
3417
အခန်းကလေးထဲမှာ ကိုယ့်ကို ဘယ်သူမှ
မကြားဘူး။ တိတ်တိတ်လေး စာတိုရိုက်နေတာလေ။
မကြားဘူး။ တိတ်တိတ်လေး စာတိုရိုက်နေတာလေ။
02:59
It's real time.
63
163750
2042
ဒါဟာ အချိန်နဲ့ တပြေးညီပဲလေ။
03:01
We can help millions of teens with counseling and referrals.
64
165792
3162
သန်းချီတဲ့ ဆယ်ကျော်သက်တွေကို
အကြံပေးတာ၊ အကူပို့တာနဲ့ ကူညီနိုင်တယ်
အကြံပေးတာ၊ အကူပို့တာနဲ့ ကူညီနိုင်တယ်
03:04
That's great.
65
168954
2254
ဒါဟာ အရမ်း ကောင်းတာပေါ့။
03:07
But the thing that really makes this awesome is the data.
66
171208
4417
ဒါပေမဲ့ တကယ့် ဒါကို အံ့စရာဖြစ်စေတာက
ဒေတာတွေပါ။
ဒေတာတွေပါ။
03:11
Because I'm not really comfortable just helping that girl
67
175625
2500
အကြောင်းက အဲဒီကောင်မလေးကို
အကြံပေးရုံ၊ အကူပို့ပေးရုံ
အကြံပေးရုံ၊ အကူပို့ပေးရုံ
03:14
with counseling and referrals.
68
178125
1750
ကူညီပေးနေတာ မဟုတ်ဘူးလေ။
03:15
I want to prevent this shit from happening.
69
179875
3500
ဒီလိုဟာ ဖြစ်တာကို တားဆီးချင်တယ်။
03:19
So think about a cop.
70
183375
3333
ဒီတော့ ရဲတစ်ယောက်အကြောင်း တွေးလိုက်ပါ။
03:22
There's something in New York City.
71
186708
1750
New York City မှာ တစ်ခုခုဖြစ်တယ်။
03:24
The police did it. It used to be just guess work, police work.
72
188458
2542
ရဲက လုပ်တာပါ။ ဒါဟာ မှန်းဆတဲ့
အလုပ်ပဲဖြစ်ခဲ့တာလေ။
အလုပ်ပဲဖြစ်ခဲ့တာလေ။
03:26
And then they started crime mapping.
73
191000
3583
ရဲအလုပ်လေ။ ဒီနောက်မှာ
သူတို့ မှုခင်းပုံစံထုတ်တာ စလုပ်တယ်။
သူတို့ မှုခင်းပုံစံထုတ်တာ စလုပ်တယ်။
03:30
And so they started following and watching
74
194583
1375
ဒါနဲ့ အသေးစားခိုးမှုတွေကို
03:31
petty thefts, summonses, all kinds of things --
75
195958
3042
လိုက်ပြီး စောင့်ကြည့်တယ်၊
ဆင့်ခေါ်တာတွေ၊ မျိုးစုံပေါ့၊
ဆင့်ခေါ်တာတွေ၊ မျိုးစုံပေါ့၊
03:34
charting the future essentially.
76
199000
1750
အခြေခံအားဖြင့် အနာဂတ် ပုံစံချတာပေါ့။
03:36
And they found things like,
77
200750
2708
ဒါမျိုးတွေ တွေ့ကြတယ်။
03:39
when you see crystal meth on the street,
78
203458
1625
လမ်းပေါ်မှာ မူးယစ်ဆေးတွေ့တဲ့အခါ
03:40
if you add police presence,
79
205083
1625
ရဲကို ခေါ်ပြလိုက်ရင်
03:42
you can curb the otherwise inevitable spate
80
206708
3125
တနည်းနည်းနဲ့တော့
ရှောင်လွှဲမရတဲ့ ကျူးလွန်မှုတွေ၊
ရှောင်လွှဲမရတဲ့ ကျူးလွန်မှုတွေ၊
03:45
of assaults and robberies that would happen.
81
209833
3584
ဖြစ်လာမယ့် ဓားပြမှုတွေကို
ဟန့်တားနိုင်တာပေါ့။
ဟန့်တားနိုင်တာပေါ့။
03:49
In fact, the year after
82
213417
1125
တကယ်တမ်းက NYPD က
03:50
the NYPD put CompStat in place,
83
214542
2625
စာရင်းထုတ်ပြန်ပြီးတဲ့ နောက်နှစ်မှာပဲ
03:53
the murder rate fell 60 percent.
84
217167
3166
လူသတ်မှုနှုန်း ၆၀ ကျဆင်းသွားတယ်။
03:56
So think about the data from a crisis text line.
85
220333
4542
ဒီတော့ အရေးပေါ်စာတိုလိုင်းက
ဒေတာတွေကို စဉ်းစားလိုက်ပါ။
ဒေတာတွေကို စဉ်းစားလိုက်ပါ။
04:00
There is no census on bullying and dating abuse
86
224875
3375
အနိုင်ကျင့်တာ၊ ချိန်းဆိုတာ
အလွဲသုံးစာလုပ်ခံရတာ၊ အစားကြူးတာ
အလွဲသုံးစာလုပ်ခံရတာ၊ အစားကြူးတာ
04:04
and eating disorders and cutting and rape --
87
228250
2917
ဖြတ်တာနဲ့ မုဒိမ်းကျင့်တာတွေမှာ
စာရင်းမရှိဘူး၊
စာရင်းမရှိဘူး၊
04:07
no census.
88
231167
1750
စာရင်းမရှိဘူးနော်။
04:08
Maybe there's some studies, some longitudinal studies,
89
232917
2333
ဖြစ်နိုင်တာက လေ့လာမှုတွေ ရှိတယ်၊
အကုန်ကျများပြီး
အကုန်ကျများပြီး
04:11
that cost lots of money and took lots of time.
90
235250
2625
အချိန်ယူရတဲ့ တစ်ဦးချင်း၊
တစ်စုချင်း လေ့လာမှုတွေပါ။
တစ်စုချင်း လေ့လာမှုတွေပါ။
04:13
Or maybe there's some anecdotal evidence.
91
237875
2375
ပုံပြင်ဆန်တဲ့ အထောက်အထားတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။
04:16
Imagine having real time data
92
240250
3000
ဒီပြဿနာ တစ်ရပ်ချင်းက
တကယ့် အချိန်ကိုက် ဒေတာတွေ
တကယ့် အချိန်ကိုက် ဒေတာတွေ
04:19
on every one of those issues.
93
243250
1667
ရှိနေတာကို စိတ်ကူးကြည့်လိုက်ပါ။
04:20
You could inform legislation.
94
244917
1791
ဥပဒေပြုမှုကို သတင်းပေးနိုင်တယ်။
04:22
You could inform school policy.
95
246708
1792
ကျောင်း မူဝါဒကို သတင်းပေးနိုင်တယ်။
04:24
You could say to a principal,
96
248500
2083
ကျောင်းအုပ်ကို ပြောနိုင်တယ်၊
04:26
"You're having a problem every Thursday at three o'clock.
97
250583
2792
" ကြဿပတေးနေ့တိုင်း ၃ နာရီမှာ ပြဿနာ
တစ်ခု ဖြစ်ဖြစ်နေတယ်။
တစ်ခု ဖြစ်ဖြစ်နေတယ်။
04:29
What's going on in your school?"
98
253375
1958
ကျောင်းမှာ ဘာဖြစ်နေတာလဲ။"
04:31
You could see the immediate impact of legislation
99
255333
2542
ဥပဒေပြုအဖွဲ့ (သို့) ကျောင်း
အစည်းအဝေးမှာ တစ်ဦးဦး
အစည်းအဝေးမှာ တစ်ဦးဦး
04:33
or a hateful speech that somebody gives in a school assembly
100
257875
2292
မုန်းစရာ ဟောပြောတာရဲ့
ချက်ခြင်း သက်ရောက်မှုကို
ချက်ခြင်း သက်ရောက်မှုကို
04:36
and see what happens as a result.
101
260167
3541
မြင်နိုင်၊ ဖြစ်ပျက်တာကို ရလာဒ်
တစ်ခုအနေနဲ့ ကြည့်လို့ရတယ်။
တစ်ခုအနေနဲ့ ကြည့်လို့ရတယ်။
04:39
This is really, to me,
102
263708
1667
ကျွန်မအတွက်တော့ ဒါဟာ တကယ်ပဲ
04:41
the power of texting and the power of data.
103
265375
3375
စွမ်းအားရှိတဲ့ စာတိုရိုက်ခြင်း၊ စွမ်းအား
ရှိတဲ့ ဒေတာတွေပါ။
ရှိတဲ့ ဒေတာတွေပါ။
04:44
Because while people are talking about data,
104
268750
2250
အကြောင်းက လူတွေဟာ ဒေတာတွေအကြောင်းပြောကြ၊
04:46
making it possible for Facebook
105
271000
1583
တတိယတန်းတုန်းက သူငယ်ချင်းကို
04:48
to mine my friend from the third grade,
106
272583
2250
Facebook သုံးပြီးရှာဖို့၊
ကျွန်မကို အနှီးထပ်ဝယ်
ကျွန်မကို အနှီးထပ်ဝယ်
04:50
or Target to know when it's time for me to buy more diapers,
107
274833
2959
အချိန်ကိုသိအောင် (သို့) ငကြွား
တစ်ကောင် ပိုကောင်းတဲ့ ဘေ့စ်ဘော
တစ်ကောင် ပိုကောင်းတဲ့ ဘေ့စ်ဘော
04:53
or some dude to build a better baseball team,
108
277792
3000
အသင်းဖွဲ့ဖို့ Target သုံးလို့ရအောင်
လုပ်နိုင်ကြပါတယ်။
လုပ်နိုင်ကြပါတယ်။
04:56
I'm actually really excited about the power of data and the power of texting
109
280792
5166
စွမ်းအားရှိတဲ့ စာတိုရိုက်ပို့ခြင်း စွမ်းအား
ရှိတဲ့ဒေတာတွေကို တကယ် စိတ်လှုပ်ရှားမိတာက
ရှိတဲ့ဒေတာတွေကို တကယ် စိတ်လှုပ်ရှားမိတာက
05:01
to help that kid go to school,
110
285958
2125
ကလေးတွေ ကျောင်းသွားအောင် ကူညီဖို့၊
05:03
to help that girl stop cutting in the bathroom
111
288083
2084
ရေချိုးခန်းထဲမှာ ကောင်မလေး ဖြတ်တာရပ်ဖို့၊
05:06
and absolutely to help that girl whose father's raping her.
112
290167
3916
အလွန်ဆုံး ဖခင်က မုဒိမ်းကျင့်တာ ခံနေရတဲ့
ကောင်မလေးကို ကူညီဖို့ပါ။
ကောင်မလေးကို ကူညီဖို့ပါ။
05:09
Thank you.
113
294083
2792
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
05:12
(Applause)
114
296875
4750
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Nancy Lublin - ActivistAs the CEO and Founder of Crisis Text Line, Nancy Lublin is using technology and data to help save lives.
Why you should listen
Nancy Lublin is Founder and CEO of Crisis Text Line, the nations first free, 24/7 text line for people in crisis. To date, almost 10 million text messages have come through the text line.
Nancy recently left her post as CEO of DoSomething.org, one of the largest global organizations for young people and social change. Previously, she founded Dress for Success, the organization that helps women transition from welfare to work.
Nancy Lublin | Speaker | TED.com