Jason deCaires Taylor: An underwater art museum, teeming with life
Jason deCaires Taylor: သက်ရှိတွေနဲ့ သက်ရှိတွေနဲ့ ဖွေးဖွေးလှုပ်နေတဲ့ ရေအောက် အနုပညာပြတိုက်
Jason deCaires Taylor's underwater installations offer views of another world, where the artistic efforts of man meet the vivifying power of nature. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
or was at all possible,
ဖြစ်နိုင်ခြေရှိမရှိ မသိခဲ့ပါဘူး။
and a very steep learning curve,
မြှုပ်နှံထားတဲ့ သင်ယူမှုနဲ့အတူ
called "The Lost Correspondent."
ပထမဆုံး ပန်းပုကို ဖန်တီးခဲ့တယ်။
and a local dive center,
ဒေသခံ ရေငုပ်ဋ္ဌာနတစ်ခုနဲ့ အသင်းဖွဲ့ပြီး
off the coast of Grenada,
မြှုပ်လိုက်တယ်၊
နေရာတစ်ခုပါ။
underwater sculpture park.
ပန်းပုဥယျာဉ် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့တယ်။
and started by casting local fisherman.
ဒေသခံတံငါသည် ရုပ်သွန်းရင်း စတင်ခဲ့တယ်။
in defense of the sea.
တစ်ရပ်လို ကြီးထွားလာခဲ့တယ်။
ပန်းပုရုပ်ထု ၅၀၀ ကျော်နဲ့
is not just for greenhouses.
အတွက်ပဲ ဟုတ်ပုံမရပါဘူး။
rising 16 feet up to the surface
မျက်နှာပြင်အထိ ၁၆ ပေ ထိုးထွက်နေပြီး
an underwater botanical garden,
Lanzarote မှာပါ။
in the Atlantic Ocean.
and designs that help encourage life;
ပစ္စည်းတွေသုံးပြီး ဒီဇိုင်းထုတ်ပါတယ်၊
provides a stable and permanent platform.
ခိုင်ခံ့ပြီး အမြဲတမ်းအခင်းကို ထောက်ပံ့တယ်။
coral polyps to attach.
တွယ်လို့ရအောင် ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။
from natural reefs
စီးကြောင်းအောက်မှာ ချထားတယ်။
there's areas for them to settle.
အခြေချဖို့နေရာရှိအောင်ပါ။
so that they aggregate fish
ပုံစံတွေကို
has an internal living habitat
ကျောက်ပုဇွန်နဲ့ သံပခြုပ်လို
such as lobsters and sea urchins.
အတွင်းပိုင်း နေထိုင်ရာ ရှိပါတယ်။
သမုဒ္ဒရာထဲမှာ ဘာလို့ပြတာလဲ။
တကယ့်ကို မလွယ်ပါဘူး၊
under a hundred-foot crane,
ကရိန်းအောက်မှာ
down to the sea floor,
အောက်ကြမ်းပြင်ကိုချတဲ့အခါ၊
have taken up watercolor painting instead.
မ'မတင်ခဲ့သင့်ဘူးလားလို့ စတွေးမိတာမို့ပါ။
always blow my mind.
အမြဲကို ဘဝင်ခိုင်စေပါတယ်။
incredible exhibition space
တောင့်တလို့ရနိုင်တဲ့
changing by the hour,
အလင်း၊အမှောင် ပြောင်းလဲချက်တွေ၊
the sculptures in a cloud of mystery,
ဖုံးနေတဲ့ သဲမှုန်တွေရဲ့ ပေါက်ကွဲခြင်းတွေ၊
of inquisitive visitors,
special touch to the site.
ဒီနေရာကို အားဖြည့်ပေးနေတယ်။
thing about what we do,
အကြီကျယ်ဆုံးအရာက
နှိမ့်ချလိုက်တဲ့အရာဟာ
submerge the sculptures,
တစ်ပြိုင်နက်
literally starts to evolve,
ကမ္ဘာသစ်တစ်ခု စတင် ပြောင်းလဲတယ်ပေါ့။
အံ့အားသင့်စေတဲ့ ကမ္ဘာပါ။
but nothing man-made
သဘာဝရဲ့ ဖန်တီးမှုအစွမ်းကို
ဖန်တစ်ရာတေနေတာပေါ့၊
သွေးကြောတွေလို့ပါ။
နူးညံ့စွာပြောင်းလိုက်တယ်။
အဖြူမျဉ်းတွေမှာ တွားသွားကြတယ်။
the bodies feeding at night.
ကိုယ်တွေကိုဖြတ်ပြီး တွားသွားတယ်။
a kind of purple paint.
in my life lives underwater.
အနီရောင်ဟာ ရေအောက်မှာ ရှင်သန်ပါတယ်။
လှိုင်းတွေနဲ့ လှုပ်ခတ်နေတယ်။
ရေကို လေလို ရှူသွင်းတယ်။
glide silently overhead.
ဆိတ်ငြိမ်စွာ လျှောတိုက်နေတယ်။
we've had to these works
အံ့ဖွယ် ပြန်ကြားချက်က
to plug into something really primal,
တစ်ခုခုကို တပ်ဆင်နိုင်ပြီတဲ့၊
translate across the world,
ဒီပုံရိပ်တွေဟာ အနက်ပြန်ပြီး
on my responsibility as an artist
ကိုယ့်တာဝန်နဲ့ကိုယ်အောင်မြင်ဖို့
in the middle of the ocean,
ကျွန်တော် ဒီနေ့ ရပ်နေပြီး
really important effect of my work.
ဒီထက်ပိုကောင်းတဲ့နေရာ မရှိနိုင်ပါဘူး။
and our oceans are in trouble.
သမုဒ္ဒရာဟာ ဒုက္ခရောက်နေတယ်။
ကျွန်တော့ရဲ့ လက်ရာ
are beginning to understand
တကယ်မျှော်လင့်မိတာက
and the destruction of nature,
တွေးမိတဲ့အခါ
about our oceans, too.
လူတွေတွေးမိဖို့လိုတယ်ဆိုတာပါ။
we've seen some phenomenal
ထူးကဲပြီး မျှော်လင့်မထားတဲ့
of new habitats and living reef,
နဲ့ ကျူပင်အရှင်တွေ ဖန်တီးတာအပြင်
now divide half their time
တွေဟာ အခုတော့ သဘာဝကျကာ အင်မတန်
သိသာတဲ့ အနားယူမှုပေးတဲ့
for natural, overstressed areas.
အချိန်ကို တစ်ပိုင်းစီခွဲပါတယ်။
in the Bahamas highlighted a leak
တွေကလအနီးနားက ရေနံချက်စက်ရုံက
forced the local government
ကမ်းရိုးတန်း သန့်ရှင်းရေးတွေအတွက်
in coastal cleanups.
ကတိပေးဖို့ ဖိအားပေးတယ်။
was instrumental
"အဏ္ဏဝါ ကာကွယ်ရေး ဥယျာဉ်"
a marine-protected area.
အစိုးရအတွက် အခရာဖြစ်ခဲ့တယ်။
now help fund park rangers
ခရီးသွားလုပ်ငန်းနဲ့ ငါးခွဲတမ်း
as a "Wonder of the World"
"ကမ္ဘာ့အံ့ဖွယ်နေရာ"
ဒီကိုရောက်နေတာလဲ။
our oceans as sacred,
အလေးအမြတ်ထားသင့်သလောက်
or the La Sagrada Família,
La Sagrada Familia လို
places and things,
အရာဝတ္ထုတွေကို တွေ့တဲ့အခါ
to cherish them, to protect them
ဘေးကင်းစေဖို့
to assign that value;
ကျွန်တော်တို့ပါ၊
understand that value.
မတော်မလျော်ပြုတာ ခံရမှာပါ။
by talking about sacred things.
အကြောင်း ပြောရင်းနဲ့ အဆုံးသတ်ချင်ပါတယ်။
important and simple reason:
အကြောင်းပြချက်နဲ့ ပြတိုက်လို့ ခေါ်ခဲ့တယ်၊
objects of great value to us,
ပစ္စည်းတွေထားတဲ့နေရာတွေ၊
for them being themselves.
အမြတ်တနိုးထားတဲ့နေရာပါ။
an egg at the Sistine Chapel,
ကြက်ဥနဲ့ ပစ်ပေါက်လိုက်ရင်
to build a seven-star hotel
အခြေမှာ ကြယ်ခုနှစ်ပွင့်
and overfish our oceans.
ညစ်ညမ်းစေလိုက်၊ အဆမတန်ငါးဖမ်းလိုက်ပါ။
so plain and so enormous, as fragile.
တွေးကြည့်ဖို့ဟာ တော်တော် ခက်ခဲပါတယ်။
too vast, too endless.
ကျယ်ပြန့်ကာ အဆုံးမဲ့ ဖြစ်နေရုံပါ။
look past to the horizon.
ကျော်ကြည့်ကြတယ် ထင်တယ်။
that we take it for granted.
တကယ့် အန္တရာယ်ကြီး တစ်ခုပါ။
ကျော်ကြားတာပါ။
can ride around on Jet Skis
စက်တပ် စကီးနဲ့ ငှက်ပျောလှေတွေ
there's now a little corner of Cancun
လုပ်ရပ်ကြောင့် ၎င်းဘာသာရှိနေခြင်းအတွက်
တစ်ခုဖြစ်သွားပါတယ်။
these Four Horsemen of the Apocalypse
Four Horsemen ကို
of the Houses of Parliament,
မြစ်ထဲမှာ တပ်ဆင်ပြသခဲ့ပါတယ်။
about climate change
သိသာတဲ့ မှာကြားချက်တစ်ခုကို
the power to help change things.
ဩဇာရှိတဲ့ လူတွေရဲ့ရှေ့မှာ တပ်လိုက်တာပါ။
the beginning of the mission.
ဒါဟာ အထူးတာဝန်ရဲ့ နိဒါန်းပါပဲ။
အနာဂတ်တွေမြင်ရဖို့
educators, biologists,
ဒါနရှင်တွေ၊ ပညာပေးသူတွေ၊ ဇီဝဗေဒ
အနုပညာရဲ့ ဟိုမှာဘက်ကို
သမုဒ္ဒရာကို
to the natural history museum
through a dry-glass viewing tunnel,
ကိုဖြတ်ပြီး ရောက်သွားနိုင်တာက
all the wildlife of the land
အားလုံးဟာ သမုဒ္ဒရာက
မြင်ရတဲ့နေရာပါ။
တွေးရအောင်ဗျာ။
and willpower can lead us?
ခေါ်သွားနိုင်တယ်ဆိုတာ ဘယ်သူသိမှာလဲ။
our art into the ocean,
ယူဆောင်ခြင်းအားဖြင့်
of amazing creativity
စက္ခုပိုင်း သက်ရောက်မှုကို
giving something back,
new environments to thrive,
ရှင်သန်ဖို့အားပေးခြင်းနဲ့
or maybe it's a really old way
နည်းလမ်းသစ် ဒါမှမဟုတ် တကယ့်
ABOUT THE SPEAKER
Jason deCaires Taylor - SculptorJason deCaires Taylor's underwater installations offer views of another world, where the artistic efforts of man meet the vivifying power of nature.
Why you should listen
Born in 1974 to an English father and Guyanese mother, Taylor grew up in Europe and Asia, where he spent much of his early childhood exploring the coral reefs of Malaysia. Educated in the South East of England, Taylor graduated from the London Institute of Arts in 1998 with a BA Honours in Sculpture and went on to become a fully qualified diving instructor and underwater naturalist. With over 20 years diving experience under his belt, Taylor is also an award winning underwater photographer, famous for his dramatic images, which capture the metamorphosing effects of the ocean on his evolving sculptures.
In 2006, Taylor founded and created the world’s first underwater sculpture park. Situated off the west coast of Grenada in the West Indies, it is now listed as one of the Top 25 Wonders of the World by National Geographic and was instrumental in the creation of a national marine protected area by the local government. In 2009, he co-founded MUSA (Museo Subacuático de Arte), a monumental museum with a collection of over 500 of his sculptural works, submerged off the coast of Cancun, Mexico. Both of these ambitious, permanent public works have a practical, functional aspect, facilitating positive interactions between people and fragile underwater habitats while at the same relieving pressure on natural resources.
Taylor's pioneering public art projects are not only examples of successful marine conservation but also works of art that seek to encourage environmental awareness, instigate social change and lead us to appreciate the breathtaking natural beauty of the underwater world. He is currently based in Lanzarote part of the Canary Islands where he is working on a major new underwater museum for the Atlantic Ocean.
Jason deCaires Taylor | Speaker | TED.com