TED2005
Larry Burns: The future of cars
Larry Burns e ardhëmja e makinave
Filmed:
Readability: 4.1
633,502 views
General Motors dhe Larry Brun paraqesinë gjeneraten e ardhëshme të makinave: të bukura,të porositura (të kompjuterizuara) makina të cilat udhëtojnë me hidrogjen të pastërt--dhe pompojnë energji mbrapa kur ato janë të lidhura ne rrjetin elektrikë.
Larry Burns - Automotive researcher
Larry Burns is the vice president of R&D for GM. His job? Find a new way to power cars. Full bio
Larry Burns is the vice president of R&D for GM. His job? Find a new way to power cars. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
People love their automobiles.
0
0
1000
Njerëzit i dashurojnë makinat e tyre.
00:19
They allow us to go where we want to when we want to.
1
1000
3000
Ato na lejojnë neve të shkojmë aty ku ne dëshirojmë dhe kur ne dëshirojmë.
00:22
They're a form of entertainment,
2
4000
1000
Ato janë një form zbavitje,
00:24
they're a form of art,
3
6000
2000
janë një formë arti,
00:27
a pride of ownership.
4
9000
1000
një krenari e posedimit.
00:28
Songs are written about cars.
5
10000
2000
Kënget janë shkruar rreth makinave.
00:30
Prince wrote a great song: "Little Red Corvette."
6
12000
2000
Princi shkruajti një këng të mrekullueshme " Korveta e vogël e kuqe."
00:33
He didn't write "Little Red Laptop Computer" or "Little Red Dirt Devil."
7
15000
3000
Ai nuk e shkroi " Lllaptopi i vogël i kuqë" apo "Shejtani i kuqë."
00:36
He wrote about a car.
8
18000
1000
Ai shkroi rreth makinave.
00:37
And one of my favorites has always been,
9
19000
2000
Dhe një nga me të preferuarat e mija që gjithmon ka qen,
00:39
"Make love to your man in a Chevy van,"
10
21000
2000
"Bejë dashur për njeriun e dashur tuaj në një kombi shoverlet,"
00:41
because that was my vehicle when I was in college.
11
23000
3000
sepse ajo ishte makina ime kur unë isha në kolegjë.
00:44
The fact is, when we do our market research around the world,
12
26000
3000
Fakti është se kur ne bejmë, kërkime të tregjeve rreth botes,
00:47
we see that there's nearly a universal aspiration on the part of people
13
29000
4000
ne e shofim se është pothuajse një aspirat univerzale e pjesëve të njerëzve
00:51
to own an automobile.
14
33000
2000
që posedojnë një makinë.
00:53
And 750 million people in the world today own a car.
15
35000
4000
Dhe 750 miljonë njerëz në botë sot posedojnë një makinë.
00:57
And you say, boy, that's a lot.
16
39000
1000
Dhe e shihni, ajo është shumë.
00:59
But you know what?
17
41000
1000
Mirpo e dini qfarë?
01:00
That's just 12 percent of the population.
18
42000
2000
Ajo është vetem 12 përqind e popullsis.
01:02
We really have to ask the question:
19
44000
2000
Ne me të vërtet duhet ta bëjmë pyetjen:
01:04
Can the world sustain that number of automobiles?
20
46000
3000
A mundet bota ta mbaj këtë numër të automobilave?
01:07
And if you look at projections over the next 10 to 15 to 20 years,
21
49000
4000
Dhe nese i shiqoni projeksjonet mbi 10 deri 15 ose 20 vitet e ardhëshme,
01:11
it looks like the world car park could grow to on the order of 1.1 billion vehicles.
22
53000
6000
duket që bota do të parkoj një numer të automjeteve diku rreth 1.1 miljard makina.
01:17
Now, if you parked those end to end
23
59000
2000
Tani, nese i parkoi këto automjete njëra pas tjetres
01:19
and wrapped them around the Earth,
24
61000
2000
dhe i mbështjellum rreth tokës,
01:21
that would stretch around the Earth 125 times.
25
63000
3000
ajo do të vendoset rreth tokes 125 herë.
01:25
Now, we've made great progress with automobile technology over the last 100 years.
26
67000
4000
Tani, ne kemi bërë një arritje të madhe me teknologjin e automobilave në 100 vitet e fundit.
01:29
Cars are dramatically cleaner, dramatically safer, more efficient
27
71000
4000
Makinat janë dramatikisht të pastërta,të sigurta dhe më eficiente
01:33
and radically more affordable than they were 100 years ago.
28
75000
3000
dhe radikalisht më të përballueshme sesa ishin 100 vite më parë.
01:37
But the fact remains:
29
79000
2000
Mirpo fakti mbetet:
01:39
the fundamental DNA of the automobile has stayed pretty much the same.
30
81000
4000
baza e ADN-së së automobilave ka qendruar pothuajse e njejët.
01:43
If we are going to reinvent the automobile today, rather than 100 years ago,
31
85000
5000
nese do ta kishit ri-zbuluar automobilin sotë, sesa 100 vite më parë,
01:48
knowing what we know about the issues associated with our product
32
90000
3000
duke i marrur si të njohura problemet që bashkangjiten me produktin sot
01:51
and about the technologies that exist today,
33
93000
2000
dhe rreth teknologjis e cila egzoston sotë,
01:53
what would we do?
34
95000
2000
qfar do të bënim ne?
01:55
We wanted something that was really affordable.
35
97000
2000
Ne dëshironim diqka që me të vërtet ishte e kapëshme.
01:57
The fuel cell looked great:
36
99000
1000
Qeliza e karburantit dukej për mrekulli:
01:59
one-tenth as many moving parts
37
101000
2000
një-dhjetë për pjesët levizëse
02:01
and a fuel-cell propulsion system as an internal combustion engine --
38
103000
3000
dhe qeliza-karboraniti si sistem i brendshum i konsumit të motorit -
02:04
and it emits just water.
39
106000
1000
dhe emiton vetem ujë.
02:05
And we wanted to take advantage of Moore's Law
40
107000
1000
Dhe ne dëshironim të marrim përparsit e ligjit të Moore
02:07
with electronic controls and software,
41
109000
2000
me kontroll elektronik dhe programe,
02:09
and we absolutely wanted our car to be connected.
42
111000
3000
dhe ne apsulutisht dëshironim që makina jonë të ishte e lidhur.
02:12
So we embarked upon the reinvention
43
114000
2000
Pra ne rrim në saj të rizbulimit
02:14
around an electrochemical engine,
44
116000
2000
rreth atij motorit elektrokimikë,
02:16
the fuel cell, hydrogen as the energy carrier.
45
118000
4000
qelizat e karburantit, hidrogjeni si një energji mbajtës.
02:20
First was Autonomy.
46
122000
1000
Së pari ishte Autonomija.
02:21
Autonomy really set the vision for where we wanted to head.
47
123000
3000
Autonomia me të vërtet vendosi vizjonin për atë që ne dëshirojm të arrijmë.
02:24
We embodied all of the key components of a fuel cell propulsion system.
48
126000
4000
Ne i zbuluam të gjithë elementet kryesore të sistemit qelizor.
02:28
We then had Autonomy drivable with Hy-Wire,
49
130000
2000
Ne pastaj patem autonomizuar të drejtuara me Hy-Wire,
02:31
and we showed Hy-Wire here at this conference last year.
50
133000
3000
dhe ne shfaqen Hy-Wire këtuë në këtë konferencë vitin e kaluar.
02:34
Hy-Wire is the world's first drivable fuel cell,
51
136000
3000
Hy-Wire është qeliza e parë botrore vetlëvizese,
02:37
and we have followed up that now with Sequel.
52
139000
3000
dhe i kemi ndjekur pasojat deri më tani.
02:40
And Sequel truly is a real car.
53
142000
2000
Dhe pasjoa është vërtet një makinë.
02:42
So if we would run the video --
54
144000
1000
Pra nese ne do ta lëshojmë video-
04:11
But the real key question I'm sure that's on your mind:
55
233000
2000
Mirpo pyetja kryesore jam i sigurt që është në koken tuaj:
04:13
where's the hydrogen going to come from?
56
235000
1000
Nga do të vij hidrogjeni?
04:15
And secondly, when are these kinds of cars going to be available?
57
237000
3000
Dhe së dyti, kur do të jenë këto makina gati?
04:19
So let me talk about hydrogen first.
58
241000
1000
Pra më lejoni t'ju flas rreth hidrogjenit së pari.
04:21
The beauty of hydrogen is it can come from so many different sources:
59
243000
3000
E mira e hidrogjenit është se mund të vije nga disa burime:
04:24
it can come from fossil fuels,
60
246000
2000
Mund të vij nga karburante fosile,
04:26
it can come from any way that you can create electricity,
61
248000
3000
mund të vij nga secila menyr që mund të krijohet elektriciteti,
04:29
including renewables.
62
251000
1000
përfshir edhe të ripërtitshmet.
04:31
And it can come from biofuels.
63
253000
1000
Dhe mund të vij nga biofosilet.
04:32
And that's quite exciting.
64
254000
1000
Dhe ajo mjaftë eksituese.
04:34
The vision here is
65
256000
1000
Vizjoni këtu ështv
04:35
to have each local community
66
257000
2000
që për secilin komunitet lokal
04:37
play to its natural strength
67
259000
1000
të kemi fuqit natyrore të tij
04:38
in creating the hydrogen.
68
260000
1000
në krijim e hidrgjenit.
04:40
A lot of hydrogen's produced today in the world.
69
262000
2000
Sot në botë prodhohet shumë hidrogjen.
04:42
It's produced to get sulfur out of gasoline
70
264000
2000
Është prodhuar që të nxierr sulfer nga gasolina
04:44
-- which I find is somewhat ironic.
71
266000
2000
-- të cilen unë e mendoj shumë ironike.
04:46
It's produced in the fertilizer industry;
72
268000
3000
Është prodhuar në industrinë e plehurave;
04:49
it's produced in the chemical manufacturing industry.
73
271000
3000
prodhohet në industri të fabrikimeve kimike.
04:52
That hydrogen's being made because
74
274000
2000
Ai hidrogjeni është bërë sepse
04:54
there's a good business reason for its use.
75
276000
2000
ka shumë arësyje të mira për përdorimin e tij.
04:57
But it tells us that we know how to create it,
76
279000
1000
Mirpo na tregon neve sesi ta krijojmë atë,
04:58
we know how to create it cost effectively,
77
280000
3000
ne e dim se si ta krijojmë me shpenzime efektive,
05:01
we know how to handle it safely.
78
283000
2000
ne e dim sesi ta mbajmë me kujdesë.
05:04
We did an analysis
79
286000
1000
ne bemë një analizë
05:05
where you would have a station in each city
80
287000
2000
ku ju do të kishit një stacjonë në secilin qytet
05:07
with each of the 100 largest cities in the United States,
81
289000
3000
me secilin prej 100 qyteteve më të mëdha në Shtete e Bashkuara,
05:10
and located the stations
82
292000
2000
dhe të vendosni stacjonin
05:12
so you'd be no more than two miles from a station at any time.
83
294000
2000
pra ju do të ishin jo më shumë se dy mila largë një pike tjetër.
05:15
We put one every 25 miles on the freeway,
84
297000
2000
Ne vendsim një stacjonë në gjdo 25 mila në vij të drejtë,
05:17
and it turns out that translates into about 12,000 stations.
85
299000
4000
dhe thuhet të jenë 12,000 stacjone në totalë.
05:22
And at a million dollars each,
86
304000
1000
Dhe një miljonë dollarë secila,
05:23
that would be about 12 billion dollars.
87
305000
1000
e cila do të jetë rreth 12 miljardë dollarë.
05:24
Now that's a lot of money.
88
306000
1000
Ato janë shumë pars.
05:26
But if you built the Alaskan pipeline today,
89
308000
2000
Mirpo nese e ndërtoni gazësjellsin sotë,
05:28
that's half of what the Alaskan pipeline would cost.
90
310000
3000
kjo është sa gjysma e gazësjellësit të Alaskat që do të kushtoi.
05:31
But the real exciting vision that we see truly is home refueling,
91
313000
4000
Mirpo vizjoni real i eksitimit që do ta shofim plotësisht në shtëpi është rimbushja,
05:36
much like recharging your laptop or recharging your cellphone.
92
318000
3000
pothuajse sikurse rimbushja e llaptopit apo rimbushja e telefonit tuaj.
05:39
So we're pretty excited about the future of hydrogen.
93
321000
3000
Pra ne jemi shumë të eksituar rreth të ardhmes së hidrogjenit.
05:42
We think it's a question of not whether, but a question of when.
94
324000
4000
Ne mendojm se është një pyetje jo nese, por një pyetje kur.
05:46
What we've targeted for ourselves
95
328000
2000
Ne kemi targetuar vetveten tonë
05:48
-- and we're making great progress for this goal --
96
330000
2000
-- dhe ne po bejmë shumë sukësese në këtë drejtim --
05:50
is to have a propulsion system
97
332000
2000
është që të kemi një sistem propulsive
05:52
based on hydrogen and fuel cells,
98
334000
2000
bazuar në hidrogjen dhe qeliza gazore,
05:54
designed and validated,
99
336000
1000
dizajnuar dhe validituarë,
05:56
that can go head-to-head with the internal combustion engine --
100
338000
2000
e cili mund të shkoi kokë-me-kokë në kompresjonin e motorit të brendshem --
05:58
we're talking about obsoleting the internal combustion engine --
101
340000
3000
ne po flasim rreth absolvimit të kompresjonit të brendshem të motorit --
06:01
and do it in terms of its affordability,
102
343000
3000
dhe ta bejmë atë në for mundesis së tij,
06:04
add skill volumes, its performance and its durability.
103
346000
3000
shto volumin aftësor, përformancen dhe qendrueshmerin e tij.
06:07
So that's what we're driving to for 2010.
104
349000
3000
Pra ajo është që ne do ta vozisim për 2010.
06:10
We haven't seen anything yet in our development work
105
352000
2000
Ne nuk kemi parë asgjë deri me tani në punen tonë zhvilluese
06:12
that says that isn't possible.
106
354000
2000
që thot se ajo nuk është e mundur.
06:14
We actually think the future's going to be event-driven.
107
356000
3000
Ne faktikisht mendojmë se e ardhmja do të jetë vozitse.
06:17
So since we can't predict the future,
108
359000
2000
Pra me që ne nuk mund ta parashofim të ardhmen,
06:19
we want to spend a lot of our time
109
361000
1000
ne dëshirojmë të shpenzojmë shumicen e kohës son
06:20
trying to create that future.
110
362000
2000
duke provuar të krijojë atë të ardhme.
06:22
I'm very, very intrigued by the fact that our cars and trucks
111
364000
4000
Jam shumë, shumë i intriguar nga fakti që makinat dhe kamionet tanë
06:26
sit idle 90 percent of the time:
112
368000
2000
rrinë të papërdorur 90 përqind të kohes:
06:28
they're parked, they're parked all around us.
113
370000
2000
ata janë të parkuar, ata janë të parkuar rreth e qark nesh.
06:30
They're usually parked within 100 feet of the people that own them.
114
372000
4000
Ato zakonisht janë të parkuar rreth 100 këmb largë nga njerëzit që i zotrojnë ato.
06:34
Now, if you take the power-generating capability of an automobile
115
376000
3000
Tani, nese ju e merrni fuqin gjeneruese të një automobili
06:37
and you compare that to the electric grid in the United States,
116
379000
4000
dhe ju e krahasoni atë me një rrjet elektrikë në Shtetet e Bashkuara,
06:41
it turns out that four percent of the automobiles, the power in four percent of the automobiles,
117
383000
4000
vjen se katër përqind e automobilave, fuqia është katër përqind e automobilave,
06:45
equals that of the electric grid of the US.
118
387000
3000
e barabart me atë rrjet elektrik të Shteteve të Bashkuara.
06:48
that's a huge power-generating capability,
119
390000
3000
ajo është aftësi e madhe e gjenerimit të mundësive,
06:51
a mobile power-generating capability.
120
393000
2000
e një kmundësie gjeneruese mobile.
06:53
And hydrogen and fuel cells give us that opportunity
121
395000
3000
Dhe hidrogjeni dhe qelizat e karburanteve na japin mundësin
06:56
to actually use our cars and trucks when they're parked
122
398000
3000
faktikisht ti përdorim makinat dhe kamionet tan edhe kur ata janë të parkuara
06:59
to generate electricity for the grid.
123
401000
2000
për të gjeneruar elektricitet për rrjetin elektrikë.
07:01
And we talked about swarm networks earlier.
124
403000
2000
Dhe ne folem për grumbullimin më heret.
07:03
And talking about the ultimate swarm, about having all of the processors
125
405000
3000
Dhe ne po flasim për grumbullimin e përhershem, posedimin e të gjithë procesorve
07:06
and all of the cars when they're sitting idle
126
408000
2000
dhe të gjitha makinave kur ata janë duke mos u shfrytëzuar
07:08
being part of a global grid for computing capability.
127
410000
4000
të qenit pjes e rrjetes globale për plotësimin e kapacitetit.
07:12
We find that premise quite exciting.
128
414000
2000
Neve na duket ky premtim shumë eksitues.
07:14
The automobile becomes, then, an appliance,
129
416000
3000
Automobilat pastaj, bëhen paisje shtepiake,
07:17
not in a commodity sense,
130
419000
1000
jo në sensin e komoditeteve,
07:18
but an appliance, mobile power, mobile platform
131
420000
3000
mirpo një paisje, furnizues mobilë, platëform mobile
07:21
for information and computing and communication,
132
423000
3000
për informacjon dhe furnizim dhe komunikimë,
07:24
as well as a form of transportation.
133
426000
2000
gjithashtu edhe një formë e transportit.
07:26
And the key to all of this is to make it affordable,
134
428000
3000
Dhe qelsi kryesore i gjithë kësaj është të bëhet e kapëshme,
07:29
to make it exciting,
135
431000
1000
të bëhet eksituese,
07:30
to get it on a pathway where there's a way to make money doing it.
136
432000
2000
për tu bër një menyr ku është e mundur që edhe të gjenerohet paraja.
07:33
And again, this is a pretty big march to take here.
137
435000
3000
Dhe prapë, ky është një marsë i madhë për ta marrur këtu.
07:36
And a lot of people say,
138
438000
1000
Dhe shumë njerëz thon,
07:37
how do you sleep at night when you're rustling with a problem of that magnitude?
139
439000
3000
si fleni naten kur ju rezultoni në probleme siq është magnituda?
07:40
And I tell them I sleep like a baby:
140
442000
1000
Dhe unë i them atyre, unë fle sikurse të jem një fëmij:
07:41
I wake up crying every two hours.
141
443000
2000
Unë zgjohem duke qajtur gjdo dy orë.
07:45
Actually the theme of this conference, I think, has hit on really one of the major keys to pull that off --
142
447000
5000
Mendoj se kryesorja e konferences, ka qëlluar realitetin që një nga elementet kryesore ka pasur
07:50
and that's relationships and working together.
143
452000
2000
dhe ajo është lidhja dhe funksionimi së bashku.
07:52
Thank you very much.
144
454000
1000
Faliminderit shumë.
07:53
(Applause).
145
455000
4000
(Duartrokitje).
07:57
Chris Anderson: Larry, Larry, wait, wait, wait, wait, Larry, wait, wait one sec.
146
459000
4000
Chris Andersonk: Larry, Larry, prit,prit,prit, prit një sekond.
08:02
Just -- I've got so many questions I could ask you.
147
464000
3000
Vetem -- kam shumë pyetje që mund të pyesja juve.
08:05
I just want to ask one.
148
467000
2000
Unë vetem dëshiroj të pyes një.
08:07
You know, I could be wrong about this,
149
469000
1000
E dini, unë mund të jem gabim në këtë,
08:08
but my sense is that in the public mind, today,
150
470000
4000
mirpo sensi im është që ne kokën publike, sotë,
08:12
that GM is not viewed as serious about some of these environmental ideas
151
474000
7000
ai GM nuk është shiquar shumë serioz rreth këtyre idejave ambientaliste
08:19
as some of your Japanese competitors, maybe even as Ford.
152
481000
3000
siq disa prej konkurentve Japonez, madje as Fordi.
08:22
Are you serious about it,
153
484000
2000
A je seriozë rreth kësaj,
08:25
and not just, you know, when the consumers want it,
154
487000
4000
dhe jo vete, e dini, kur konsumatore e do atë,
08:29
when the regulators force us to do it we will go there?
155
491000
3000
kur rregullatori na forcon që ne ta bejmë këtë?
08:32
Are you guys going to really try and show leadership on this?
156
494000
2000
A do të shfaqni ju djema marëdhenje në këtë?
08:34
Larry Burns: Yeah, we're absolutely serious.
157
496000
2000
Larry Burns: Po, ju jeni apsulutisht seriozë.
08:36
We're into this over a billion dollars already,
158
498000
3000
Ne jemi në këtë mbi 1 miljard dollarë tani,
08:39
so I would hope people would think we're serious
159
501000
2000
pra do shpresoj që njerzit të ishin seriozë rreth asaj
08:41
when we're spending that kind of money.
160
503000
1000
kurne po shpenzojmë këtë llojë paraje.
08:43
And secondly, it's a fundamental business proposition.
161
505000
4000
Dhe së dyti, është një propozim i përgjithshem biznesi.
08:47
I'll be honest with you:
162
509000
1000
Do të jem besnik ndaj juve:
08:48
we're into it because of business growth opportunities.
163
510000
1000
ne nuk jemi në të për arësyje të rritjes së mundësive të biznesit.
08:49
We can't grow our business unless we solve these problems.
164
511000
4000
Ne nuk mund ta rrisim biznesin ton derisa ti zgjedhim këto probleme.
08:53
The growth of the auto industry will be capped by sustainability issues
165
515000
2000
Rritja e autoindustrisë do të jetë kufizim i problemeve të qendrueshmeris
08:55
if we don't solve the problems.
166
517000
2000
nese nuk i zgjedhim këto probleme.
08:57
And there's a simple principle of strategy that says:
167
519000
3000
Dhe është një strategji i thjesht e cila thot:
09:00
Do unto yourself before others do unto you.
168
522000
2000
Beje vete deri dikush të mos ja bëj juve.
09:02
If we can see this possible future, others can too.
169
524000
3000
Nese ne mund ta shofim këtë mundësi të së ardhmes, të tjerat munden gjithashtu.
09:05
And we want to be the first one to create it, Chris.
170
527000
2000
Dhe ne dëshirojmë të jemi të paret për ta krijuar atë, Chris.
ABOUT THE SPEAKER
Larry Burns - Automotive researcherLarry Burns is the vice president of R&D for GM. His job? Find a new way to power cars.
Why you should listen
Larry Burns is on a mission: to reinvent the automobile using nonpolluting hydrogen fuel cells. As the vice president of R&D and strategic planning at GM, he's one of the people who will be called on to lead the US auto industry into its next incarnation.
Burns has been a persistent advocate of hydrogen power and other advanced propulsion and materials technologies for cars. His thinking is, the industry can keep making small energy improvements in the current cars it makes -- or it can take a big leap forward to build a whole new kind of car.
Larry Burns | Speaker | TED.com