TEDxRiodelaPlata
Eduardo Sáenz de Cabezón: Math is forever
ادواردو سانز د کابزون: ریاضیات ابدی است
Filmed:
Readability: 4.1
1,878,468 views
ادواردو سانز د کابزون، ریاضیدان، به زبان طنز و لطیف، به پرسشی پاسخ می دهد که همیشه در ذهن دانش آموزان است: ریاضیات به چه درد می خورد؟ او زیبایی ریاضیات را به عنوان پای بست علم نشان می دهد-- و می گوید که نظریه ابدی است، نه الماس. به زبان اسپانیایی با زیرنویس فارسی.
Eduardo Sáenz de Cabezón - Math educator
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. Full bio
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Imagine you're in a bar, or a club,
0
1370
5750
تصور کنید در یک بار، یا دیسکو هستید،
و سر صحبت را باز می کنید، و بعد از مدتی،
این سؤال پیش میاد،
این سؤال پیش میاد،
00:19
and you start talking, and after a while,
the question comes up,
the question comes up,
1
7120
3010
«خب، شغلت چیه؟»
00:22
"So, what do you do for work?"
2
10130
1870
00:24
And since you think
your job is interesting,
your job is interesting,
3
12015
2935
و چون فکر میکنید
شغل شما جالبه،
شغل شما جالبه،
00:26
you say, "I'm a mathematician."
(Laughter)
(Laughter)
4
14950
4280
می گویید، «ریاضیدانم.»
(خنده)
(خنده)
و ناگزیر، در طی گفت و گو
00:31
And inevitably, during that conversation
5
19690
2390
00:34
one of these two phrases come up:
6
22080
3670
یکی از این دو عبارت پیش میاد:
الف) «ریاضی من وحشتناک بود،
اما تقصیر من نبود.
اما تقصیر من نبود.
00:37
A) "I was terrible at math,
but it wasn't my fault.
but it wasn't my fault.
7
25750
3445
دلیلش این بود که
معلم بد بود.» (خنده)
معلم بد بود.» (خنده)
00:41
It's because the teacher
was awful." (Laughter)
was awful." (Laughter)
8
29195
3418
یا ب) «اما واقعاً ریاضی
به چه دردی میخوره؟» (خنده)
به چه دردی میخوره؟» (خنده)
00:44
Or B) "But what is math really for?"
9
32613
2969
00:47
(Laughter)
10
35582
1028
حالا میخوام به مورد ب بپردازم.
(خنده)
(خنده)
00:48
I'll now address Case B.
11
36610
2345
00:50
(Laughter)
12
38955
1555
وقتی کسی از شما میپرسد
ریاضی به چه درد میخورد
ریاضی به چه درد میخورد
00:52
When someone asks you what math is for,
they're not asking you
they're not asking you
13
40510
4844
منظورش کاربردهای
علم ریاضیات نیست.
علم ریاضیات نیست.
00:57
about applications
of mathematical science.
of mathematical science.
14
45354
2849
منظورش اینه که
01:00
They're asking you,
15
48203
1351
01:01
why did I have to study that bullshit
I never used in my life again? (Laughter)
I never used in my life again? (Laughter)
16
49554
3931
چرا مجبور بودیم چرندیاتی را بخونیم که هرگز
دوباره تو زندگی به دردمون نخوره؟ (خنده)
دوباره تو زندگی به دردمون نخوره؟ (خنده)
01:05
That's what they're actually asking.
17
53485
2439
منظورش در واقع اینه.
01:07
So when mathematicians are asked
what math is for,
what math is for,
18
55924
4200
خب وقتی از ریاضیدانها می پرسند
ریاضی به چه درد می خوره،
ریاضی به چه درد می خوره،
معمولاً دونوع جواب می دهند:
01:12
they tend to fall into two groups:
19
60124
2280
۵۴.۵۱ درصد ریاضیدانها
حالت حمله به خودشون میگیرند،
حالت حمله به خودشون میگیرند،
01:14
54.51 percent of mathematicians
will assume an attacking position,
will assume an attacking position,
20
62404
5335
و ۴۴.۷۷ درصد ریاضیدانها
حالت دفاعی میگیرند.
حالت دفاعی میگیرند.
01:20
and 44.77 percent of mathematicians
will take a defensive position.
will take a defensive position.
21
68609
4950
۰.۸ درصد ی هم غیرعادی هستند،
که من خودم جزوشون هستم.
که من خودم جزوشون هستم.
01:25
There's a strange 0.8 percent,
among which I include myself.
among which I include myself.
22
73559
3509
اونهایی که حمله میکنند کی هستند؟
01:29
Who are the ones that attack?
23
77068
2087
حمله کنندهها ریاضیدانهایی هستند
که به شما میگن
که به شما میگن
01:31
The attacking ones are mathematicians
who would tell you
who would tell you
24
79155
2747
01:33
this question makes no sense,
25
81902
1947
این سؤال معنی ندارد،
چون مفهوم ریاضیات داخل خودشه--
چون مفهوم ریاضیات داخل خودشه--
01:35
because mathematics
have a meaning all their own --
have a meaning all their own --
26
83849
2748
مجموعهای زیبا
که مفهوم خودش رو دارد--
که مفهوم خودش رو دارد--
01:38
a beautiful edifice with its own logic --
27
86597
2547
01:41
and that there's no point
28
89144
1867
و اینکه دلیلی ندارد دائم
به دنبال کاربردهای احتمالی باشیم.
به دنبال کاربردهای احتمالی باشیم.
01:43
in constantly searching
for all possible applications.
for all possible applications.
29
91011
2547
شعر به چه درد میخورد؟
عشق به چه درد میخورد؟
عشق به چه درد میخورد؟
01:45
What's the use of poetry?
What's the use of love?
What's the use of love?
30
93558
2289
خود زندگی به چه درد میخورد؟
این چه جور سؤالیه؟ (خنده)
این چه جور سؤالیه؟ (خنده)
01:47
What's the use of life itself?
What kind of question is that?
What kind of question is that?
31
95847
3061
01:50
(Laughter)
32
98908
1621
مثلاً هاردی
یه نمونه از این نوع حمله هاست.
یه نمونه از این نوع حمله هاست.
01:52
Hardy, for instance, was a model
of this type of attack.
of this type of attack.
33
100529
3767
01:56
And those who stand in defense tell you,
34
104296
1946
و اونهایی که حالت دفاعی میگیرن،
به شما میگن،
به شما میگن،
01:58
"Even if you don't realize it, friend,
math is behind everything."
math is behind everything."
35
106242
4840
"حتی اگه اون رو نمی فهمی، دوست من،
ریاضی ورای همه چیزه." (خنده)
ریاضی ورای همه چیزه." (خنده)
02:03
(Laughter)
36
111082
1258
اون آقایان، همیشه
پل ها و رایانه ها رو مثال میزنن.
پل ها و رایانه ها رو مثال میزنن.
02:04
Those guys,
37
112340
1878
02:06
they always bring up
bridges and computers.
bridges and computers.
38
114218
4028
"اگه ریاضی ندونی،
پل‌‌ها فرو خواهند ریخت." (خنده)
پل‌‌ها فرو خواهند ریخت." (خنده)
02:10
"If you don't know math,
your bridge will collapse."
your bridge will collapse."
39
118246
2595
02:12
(Laughter)
40
120841
1445
درسته، رایانه کلاً به ریاضی مربوط میشه.
02:14
It's true, computers are all about math.
41
122286
3237
و حالا همین آقایان میگن
02:17
And now these guys
have also started saying
have also started saying
42
125523
2485
02:20
that behind information security
and credit cards are prime numbers.
and credit cards are prime numbers.
43
128013
5037
امنیت اطلاعات و کارتهای اعتباری
با اعداد اول سر و کار دارن.
با اعداد اول سر و کار دارن.
این جوابیه که معلم ریاضی به شما می داد
اگه ازش می پرسیدین.
اگه ازش می پرسیدین.
02:25
These are the answers your math teacher
would give you if you asked him.
would give you if you asked him.
44
133710
3669
اون جزو کسانی است که دفاع می کنن.
02:29
He's one of the defensive ones.
45
137379
2165
02:31
Okay, but who's right then?
46
139544
1840
خوب، پس حق با کیه؟
02:33
Those who say that math
doesn't need to have a purpose,
doesn't need to have a purpose,
47
141384
2606
اونهایی که میگن لازم نیست
ریاضی هدف داشته باشه،
ریاضی هدف داشته باشه،
یا اونهایی که میگن
همه کارهای ما با ریاضی ارتباط داره؟
همه کارهای ما با ریاضی ارتباط داره؟
02:35
or those who say that math
is behind everything we do?
is behind everything we do?
48
143990
2859
در واقع، هر دو درست میگن.
02:38
Actually, both are right.
49
146849
1671
اما یادتون هست که گفتم من از اون ۰.۸ درصد
غیرعادی هستم که نظر دیگه ای دارن؟
غیرعادی هستم که نظر دیگه ای دارن؟
02:40
But remember I told you
50
148520
1663
02:42
I belong to that strange 0.8 percent
claiming something else?
claiming something else?
51
150183
3543
خوب، بفرمایید،
ازم بپرسین ریاضی به چه درد میخوره.
ازم بپرسین ریاضی به چه درد میخوره.
02:45
So, go ahead, ask me what math is for.
52
153726
3203
(حضار می پرسند)
02:48
Audience: What is math for?
53
156929
2929
خوب، ۷۶/۳۴ درصد از شما سؤال رو پرسیدن،
۲۳/۴۱ درصد هیچ چیز نگفتن،
۲۳/۴۱ درصد هیچ چیز نگفتن،
02:51
Eduardo Sáenz de Cabezón: Okay,
76.34 percent of you asked the question,
76.34 percent of you asked the question,
54
159858
4815
02:56
23.41 percent didn't say anything,
55
164673
2927
و ۰/۸ درصد--
مطمئن نیستم اونها چه کار می کنن.
مطمئن نیستم اونها چه کار می کنن.
02:59
and the 0.8 percent --
56
167600
1227
03:00
I'm not sure what those guys are doing.
57
168827
2848
خوب، به اون ۷۶/۳۱ درصد عزیز میگم--درسته
که لازم نیست ریاضی در خدمت هدفی باشه،
که لازم نیست ریاضی در خدمت هدفی باشه،
03:03
Well, to my dear 76.31 percent --
58
171675
3500
03:07
it's true that math doesn't need
to serve a purpose,
to serve a purpose,
59
175175
4640
این درسته که ریاضی
یه مجموعه ی زیبا و معنی داره،
یه مجموعه ی زیبا و معنی داره،
03:11
it's true that it's
a beautiful structure, a logical one,
a beautiful structure, a logical one,
60
179815
2870
شاید یکی از بزرگترین تلاشهای جمعی
03:14
probably one
of the greatest collective efforts
of the greatest collective efforts
61
182685
2852
که در تاریخ بشر موفق شده.
اما این هم درسته که
اما این هم درسته که
03:17
ever achieved in human history.
62
185537
2096
جایی که دانشمندان و اهل فن
دنبال فرضیات ریاضی هستند
دنبال فرضیات ریاضی هستند
03:19
But it's also true that there,
63
187633
2099
03:21
where scientists and technicians
are looking for mathematical theories
are looking for mathematical theories
64
189732
4599
که به اونها امکان پیشرفت بده،
03:26
that allow them to advance,
65
194331
2310
اونها در داخل مجموعه ای از ریاضیات هستند
که در همه چیز رسوخ کرده.
که در همه چیز رسوخ کرده.
03:28
they're within the structure of math,
which permeates everything.
which permeates everything.
66
196641
3797
این درسته که باید
کمی عمقی تر رفت
کمی عمقی تر رفت
03:32
It's true that we have to go
somewhat deeper,
somewhat deeper,
67
200438
3147
تا مفهوم علم رو دید.
03:35
to see what's behind science.
68
203585
1723
علم بر اساس بینش و خلاقیت کار می کنه.
03:37
Science operates on intuition, creativity.
69
205308
3550
ریاضیات بینش رو کنترل
و خلاقیت رو رام می کنه.
و خلاقیت رو رام می کنه.
03:41
Math controls intuition
and tames creativity.
and tames creativity.
70
209348
3424
تقریباً هر کسی که اینو قبلاً نشنیده باشه
تعجب می کنه وقتی بشنوه
تعجب می کنه وقتی بشنوه
03:45
Almost everyone
who hasn't heard this before
who hasn't heard this before
71
213747
2190
03:47
is surprised when they hear
that if you take
that if you take
72
215937
2710
که اگه کاغذی به ضخامت ۰/۱ میلیمتر،یعنی
اندازه ای معمولی را بگیریم،
اندازه ای معمولی را بگیریم،
03:50
a 0.1 millimeter thick sheet of paper,
the size we normally use,
the size we normally use,
73
218647
4540
و، اگه به اندازه کافی بزرگ باشه،
۵۰ بار تا کنیم،
۵۰ بار تا کنیم،
03:55
and, if it were big enough,
fold it 50 times,
fold it 50 times,
74
223187
3318
ضخامتش تقریباً فاصله زمین تا خورشید
رو پر می کنه.
رو پر می کنه.
03:58
its thickness would extend almost
the distance from the Earth to the sun.
the distance from the Earth to the sun.
75
226505
5700
بینش شما میگه این غیرممکنه.
محاسبه رو انجام بدین و می بینین که درسته.
محاسبه رو انجام بدین و می بینین که درسته.
04:04
Your intuition tells you it's impossible.
76
232600
2601
04:07
Do the math and you'll see it's right.
77
235201
2421
ریاضیات به این درد میخوره.
04:09
That's what math is for.
78
237622
2513
این درسته که علم،
همه انواع علم، فقط به این دلیل معنی داره
همه انواع علم، فقط به این دلیل معنی داره
04:12
It's true that science, all types
of science, only makes sense
of science, only makes sense
79
240135
3782
که به ما اجازه میده بهتر بفهمیم
این دنیای زیبا را که در اون زندگی می کنیم.
این دنیای زیبا را که در اون زندگی می کنیم.
04:15
because it makes us better understand
this beautiful world we live in.
this beautiful world we live in.
80
243917
3371
و با این کار، به ما کمک میکنه
04:19
And in doing that,
81
247288
1381
04:20
it helps us avoid the pitfalls
of this painful world we live in.
of this painful world we live in.
82
248669
3510
تا از مشکلات این دنیای رنج آوراجتناب کنیم.
علومی هستند که به طور کاملاً مستقیم
در این مسیر به ما کمک می کنن.
در این مسیر به ما کمک می کنن.
04:24
There are sciences that help us
in this way quite directly.
in this way quite directly.
83
252179
3478
مثل علم سرطان شناسی.
04:27
Oncological science, for example.
84
255657
1756
و علوم دیگه ای هستن که ما از دور
به اونها نگاه می کنیم، گاهی با حسادت،
به اونها نگاه می کنیم، گاهی با حسادت،
04:29
And there are others we look at from afar,
with envy sometimes,
with envy sometimes,
85
257413
3491
اما با علم به اینکه
ما از اونها حمایت می کنیم.
ما از اونها حمایت می کنیم.
04:32
but knowing that we are
what supports them.
what supports them.
86
260904
2560
همه علوم پایه از اونها حمایت می کنن،
04:35
All the basic sciences
support them,
support them,
87
263464
2749
شامل ریاضیات.
04:38
including math.
88
266213
2436
همه چیزی که علم را، علم میکنه،
دقت بالای ریاضیه.
دقت بالای ریاضیه.
04:40
All that makes science, science
is the rigor of math.
is the rigor of math.
89
268649
3717
و اون دقت بالا باعث
نتایج ابدی میشه.
نتایج ابدی میشه.
04:44
And that rigor factors in
because its results are eternal.
because its results are eternal.
90
272366
4876
شاید گفته اید یا شنیده اید
04:49
You probably said or were told
at some point
at some point
91
277242
2515
که الماس ابدی است، درسته؟
04:51
that diamonds are forever, right?
92
279757
2951
این بستگی به تعریف شما
از ابدی داره.
از ابدی داره.
04:56
That depends on
your definition of forever!
your definition of forever!
93
284178
2214
یک نظریه-- واقعا ابدی است! (خنده)
04:58
A theorem -- that really is forever.
94
286392
2491
05:00
(Laughter)
95
288883
1251
نظریه فیثاغورث هنوز درسته،
05:02
The Pythagorean theorem is still true
96
290134
3352
حتی با اینکه فیثاغورث فوت کرده،
به شما اطمینان میدم که درسته. (خنده)
به شما اطمینان میدم که درسته. (خنده)
05:05
even though Pythagoras is dead,
I assure you it's true. (Laughter)
I assure you it's true. (Laughter)
97
293486
3115
حتی اگه جهان زیر و رو بشه
نظریه فیثاغورث همچنان درست خواهد بود.
نظریه فیثاغورث همچنان درست خواهد بود.
05:08
Even if the world collapsed
98
296601
1345
05:09
the Pythagorean theorem
would still be true.
would still be true.
99
297946
2445
هر جا که دو ضلع یک مثلث
به یک وتر خوب برسن (خنده)
به یک وتر خوب برسن (خنده)
05:12
Wherever any two triangle sides
and a good hypotenuse get together
and a good hypotenuse get together
100
300391
4061
05:16
(Laughter)
101
304452
1221
نظریه فیثاغورث مثل توپ
کار می کنه، مثل توپ.
کار می کنه، مثل توپ.
05:17
the Pythagorean theorem goes all out.
It works like crazy.
It works like crazy.
102
305673
2861
05:20
(Applause)
103
308534
2821
(تشویق)
خوب، ما ریاضیدانها خود را وقف
سر و کله زدن با نظریه ها کردیم.
سر و کله زدن با نظریه ها کردیم.
05:27
Well, we mathematicians devote ourselves
to come up with theorems.
to come up with theorems.
104
315535
3872
حقایق ابدی. اما همیشه
به راحتی نمیشه تفاوت بین
به راحتی نمیشه تفاوت بین
05:31
Eternal truths.
105
319407
1736
05:33
But it isn't always easy to know
the difference between
the difference between
106
321143
2766
یک حقیقت ابدی، یا نظریه،
و یک حدس ساده را فهمید.
و یک حدس ساده را فهمید.
05:35
an eternal truth, or theorem,
and a mere conjecture.
and a mere conjecture.
107
323909
2906
نیاز به اثبات داره.
05:38
You need proof.
108
326815
3014
05:41
For example,
109
329829
1767
به عنوان مثال، فرض کنید من یک زمین بزرگ
عظیم نامحدود دارم.
عظیم نامحدود دارم.
05:43
let's say I have a big,
enormous, infinite field.
enormous, infinite field.
110
331596
4827
میخوام اون رو با تکه های مساوی بپوشونم،
بدون اینکه هیچ درزی باقی بمونه.
بدون اینکه هیچ درزی باقی بمونه.
05:48
I want to cover it with equal pieces,
without leaving any gaps.
without leaving any gaps.
111
336423
3709
می تونم از مربع استفاده کنم، درسته؟
05:52
I could use squares, right?
112
340132
2124
می تونم از مثلث استفاده کنم.
دایره نه، درزهای کوچکی باقی میذاره.
دایره نه، درزهای کوچکی باقی میذاره.
05:54
I could use triangles.
Not circles, those leave little gaps.
Not circles, those leave little gaps.
113
342256
3966
بهترین شکل کدومه؟
05:58
Which is the best shape to use?
114
346777
2357
شکلی که همون مساحت رو بپوشونه
اما محیط کمتری داشته باشه.
اما محیط کمتری داشته باشه.
06:01
One that covers the same surface,
but has a smaller border.
but has a smaller border.
115
349134
4553
در سال ۳۰۰، پاپوس اسکندرانی
گفت بهترین راه استفاده از شش ضلعی است،
گفت بهترین راه استفاده از شش ضلعی است،
06:05
In the year 300, Pappus of Alexandria
said the best is to use hexagons,
said the best is to use hexagons,
116
353687
4709
درست همون کاری که زنبورها می کنن.
اما ثابتش نکرد!
اما ثابتش نکرد!
06:10
just like bees do.
117
358396
1847
06:12
But he didn't prove it.
118
360243
1747
آقا گفت، "اوه، شش ضلعی، چه عالی!
بیا بریم سراغ شش ضلعی!"
بیا بریم سراغ شش ضلعی!"
06:13
The guy said, "Hexagons, great!
Let's go with hexagons!"
Let's go with hexagons!"
119
361990
2698
ثابتش نکرد،
یک حدس ساده زد، گفت "شش ضلعی!"
یک حدس ساده زد، گفت "شش ضلعی!"
06:16
He didn't prove it,
it remained a conjecture.
it remained a conjecture.
120
364688
2968
06:19
"Hexagons!"
121
367656
1678
و جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
پاپیست ها و آنتی پاپیست ها تقسیم شد.
پاپیست ها و آنتی پاپیست ها تقسیم شد.
06:21
And the world, as you know,
split into Pappists and anti-Pappists,
split into Pappists and anti-Pappists,
122
369334
3630
تا ۱۷۰۰ سال بعد،
۱۷۰۰ سال بعد
۱۷۰۰ سال بعد
06:24
until 1700 years later
123
372964
5289
وقتی در ۱۹۹۹ توماس هیلز ثابت کرد
06:30
when in 1999, Thomas Hales proved
124
378253
5454
06:35
that Pappus and the bees were right --
the best shape to use was the hexagon.
the best shape to use was the hexagon.
125
383707
4934
که حق با پاپوس و زنبورهاست--
بهترین شکل شش ضلعیه.
بهترین شکل شش ضلعیه.
و این یه نظریه شد،
نظریه کندوی عسل،
نظریه کندوی عسل،
06:40
And that became a theorem,
the honeycomb theorem,
the honeycomb theorem,
126
388641
2482
که تا ابد و ابد درست خواهد بود،
06:43
that will be true forever and ever,
127
391123
2060
بیشتر از هر الماسی که
ممکنه داشته باشین.
ممکنه داشته باشین.
06:45
for longer than any diamond
you may have. (Laughter)
you may have. (Laughter)
128
393183
3041
(خنده)
اما چی میشه اگه
بریم سراغ سه بعدی ها؟
بریم سراغ سه بعدی ها؟
06:48
But what happens if we go
to three dimensions?
to three dimensions?
129
396229
2804
اگه بخوایم فضا رو با تکه های مساوی پر کنیم،
بدون اینکه درزی باقی بمونه،
بدون اینکه درزی باقی بمونه،
06:51
If I want to fill the space
with equal pieces,
with equal pieces,
130
399033
3911
06:55
without leaving any gaps,
131
403464
1341
می تونم از مکعب استفاده کنم، درسته؟
06:56
I can use cubes, right?
132
404805
1833
کُره نه، سوراخ هایی باقی می مونه.
(خنده)
(خنده)
06:58
Not spheres, those leave little gaps.
(Laughter)
(Laughter)
133
406638
3356
07:01
What is the best shape to use?
134
409994
2963
بهترین شکل چیه؟
لرد کلوین،
همون درجه کلوین معروف،
همون درجه کلوین معروف،
07:04
Lord Kelvin, of the famous
Kelvin degrees and all,
Kelvin degrees and all,
135
412957
4060
گفت بهترین شکل هشت وجهی ناقص است (خنده)
07:09
said that the best was to use
a truncated octahedron
a truncated octahedron
136
417607
5514
07:16
which, as you all know --
137
424791
2716
که، همون طور که همه تون می دونین (خنده)
این چیزیه که اینجاست! (تشویق)
این چیزیه که اینجاست! (تشویق)
07:19
(Laughter) --
138
427507
1528
07:21
is this thing here!
139
429035
1779
07:22
(Applause)
140
430814
2939
07:27
Come on.
141
435778
1447
بجنبید. کیه که تو خونه ش
یک هشت وجهی ناقص نداشته باشه؟ (خنده)
یک هشت وجهی ناقص نداشته باشه؟ (خنده)
07:30
Who doesn't have a truncated
octahedron at home? (Laughter)
octahedron at home? (Laughter)
142
438025
2837
دست کم یه پلاستیکی اش. "عسل، هشت وجهی
ناقص رو بیار، مهمون داریم."
ناقص رو بیار، مهمون داریم."
07:32
Even a plastic one.
143
440862
1227
07:34
"Honey, get the truncated octahedron,
we're having guests."
we're having guests."
144
442089
2757
همه یکی دارن! (خنده)
اما کلوین ثابتش نکرد.
اما کلوین ثابتش نکرد.
07:36
Everybody has one!
(Laughter)
(Laughter)
145
444846
1394
07:38
But Kelvin didn't prove it.
146
446240
2374
یه حدس زد--
فرضیه کلوین.
فرضیه کلوین.
07:40
It remained a conjecture --
Kelvin's conjecture.
Kelvin's conjecture.
147
448614
4041
07:44
The world, as you know, then split into
Kelvinists and anti-Kelvinists
Kelvinists and anti-Kelvinists
148
452655
5522
جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
کلوینیست ها و آنتی کلوینیست ها تقسیم شد
کلوینیست ها و آنتی کلوینیست ها تقسیم شد
(خنده)
07:50
(Laughter)
149
458177
1422
تا حدود یکصد سال بعد
07:51
until a hundred or so years later,
150
459599
3897
وقتی یه نفر سازه بهتری پیدا کرد.
07:58
someone found a better structure.
151
466203
3869
ویار و فلان
این چیز کوچک را که اینجاست پیدا کردن--
این چیز کوچک را که اینجاست پیدا کردن--
08:02
Weaire and Phelan
found this little thing over here --
found this little thing over here --
152
470917
5109
(خنده) این سازه که اسم تیزهوشانه ای
روی اون گذاشتن
روی اون گذاشتن
08:08
(Laughter) --
153
476026
1639
08:09
this structure to which they gave
the very clever name
the very clever name
154
477665
3544
08:13
"the Weaire-Phelan structure."
155
481209
2166
"سازه ویر-فلان" (خنده)
08:15
(Laughter)
156
483375
2536
ظاهراً شکل عجیبی داره،
اما خیلی هم عجیب نیست.
اما خیلی هم عجیب نیست.
08:17
It looks like a strange object,
but it isn't so strange,
but it isn't so strange,
157
485911
2657
این هم در طبیعت وجود داره.
08:20
it also exists in nature.
158
488568
1671
خیلی جالبه که این سازه،
08:22
It's very interesting that this structure,
159
490239
2605
08:24
because of its geometric properties,
160
492844
2193
به دلیل ویژگیهای هندسی خود،
برای ساخت مرکز ورزشهای آبی
برای ساخت مرکز ورزشهای آبی
08:27
was used to build the Aquatics Center
for the Beijing Olympic Games.
for the Beijing Olympic Games.
161
495037
5192
در المپیک پکن به کار رفت.
اونجا، مایکل فلپس
برنده هشت مدال طلا شد،
برنده هشت مدال طلا شد،
08:32
There, Michael Phelps
won eight gold medals,
won eight gold medals,
162
500969
2745
08:35
and became the best swimmer of all time.
163
503714
3161
و بهترین شناگر تاریخ شد.
خوب، تا وقتی که یکی
بهتر از اون از راه برسه، درسته؟
بهتر از اون از راه برسه، درسته؟
08:38
Well, until someone better
comes along, right?
comes along, right?
164
506875
3741
همین اتفاق ممکنه
برای سازه ویر-فلان بیفته.
برای سازه ویر-فلان بیفته.
08:42
As may happen
with the Weaire-Phelan structure.
with the Weaire-Phelan structure.
165
510616
2399
این بهترین شکله
تا وقتی که یه شکل بهتر از راه برسه.
تا وقتی که یه شکل بهتر از راه برسه.
08:45
It's the best
until something better shows up.
until something better shows up.
166
513015
2618
اما مراقب باشین، چون این یکی
واقعاً این شانس رو داره
واقعاً این شانس رو داره
08:47
But be careful, because this one
really stands a chance
really stands a chance
167
515633
4592
که در عرض حدود یکصد سال،
یا حتی تا ۱۷۰۰ سال،
یا حتی تا ۱۷۰۰ سال،
08:52
that in a hundred or so years,
or even if it's in 1700 years,
or even if it's in 1700 years,
168
520225
4980
که یه نفر ثابت کنه این شکل
بهترین گزینه ممکن برای این کاره.
بهترین گزینه ممکن برای این کاره.
08:57
that someone proves
it's the best possible shape for the job.
it's the best possible shape for the job.
169
525205
5398
بعد از اون یه نظریه خواهد شد،
یه حقیقت، تا ابد و ابد.
یه حقیقت، تا ابد و ابد.
09:02
It will then become a theorem,
a truth, forever and ever.
a truth, forever and ever.
170
530978
4370
بیشتر از هر الماسی.
09:07
For longer than any diamond.
171
535348
2954
پس اگه بخواین به یه نفر بگین
که تا ابد عاشقش خواهید بود
که تا ابد عاشقش خواهید بود
09:10
So, if you want to tell someone
172
538837
3730
09:15
that you will love them forever
173
543777
3046
(خنده)
می تونین بهش یه الماس بدین.
09:18
you can give them a diamond.
174
546823
2067
09:20
But if you want to tell them
that you'll love them forever and ever,
that you'll love them forever and ever,
175
548890
3531
اما اگه میخواین بهش بگین
که تا ابد و ابد عاشقش خواهید بود،
که تا ابد و ابد عاشقش خواهید بود،
09:24
give them a theorem!
176
552421
1751
یه نظریه بهشون بدین! (خنده)
09:26
(Laughter)
177
554172
1091
اما یه لحظه صبر کنین،
باید بهش ثابت کنید،
باید بهش ثابت کنید،
09:27
But hang on a minute!
178
555263
2590
09:30
You'll have to prove it,
179
558783
1400
که عشق شما در حد یه حدس باقی نمی مونه.
09:32
so your love doesn't remain
180
560183
2283
09:34
a conjecture.
181
562466
1833
(تشویق)
09:36
(Applause)
182
564299
3244
ABOUT THE SPEAKER
Eduardo Sáenz de Cabezón - Math educatorEduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories.
Why you should listen
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. He studied theology and has a PhD in mathematics from the University of La Rioja. He speaks on these two topics in universities and secondary schools as a storyteller for children, youth and adults. Sáenz de Cabezón has also been a professor of Computer Information Systems, Discrete Mathematics and Algebra at the University of La Rioja since 2010.
He won the FameLab contest for scientific monologues in Spain in 2013.
Eduardo Sáenz de Cabezón | Speaker | TED.com