TEDGlobal 2013
Holly Morris: Why stay in Chernobyl? Because it's home.
ഹോല്ലി മോറീസ്: എന്തിനു ചെര്നോബിലിൽ തങ്ങിനില്ക്കണം? കാരണം അതാണ് വീട്
Filmed:
Readability: 4.7
1,157,051 views
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഭയാനകമായ ആണവ അപകടം നടന്ന സ്ഥലം ആണ് ചെർണോബിൽ, കഴിഞ്ഞ 27 വര്ഷം നിലയത്തിന്റെ ചുറ്റും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത് ബഹിഷ്കരണ സ്ഥലം എന്നാണ്. എന്നാൽ ഇപ്പഴും 200 ആളുകളോളം അവിടെ ജീവിക്കുന്നു- മിക്കവാറും പ്രായമുള്ള സ്ത്രീകള് മാത്രം. ഈ അഭിമാനമുള്ള മുത്തശ്ശിമാര് അവരെ സ്ഥലം മാറ്റാനുള്ള ഉത്തരവ് വെല്ലുവിളിച്ചു കാരണം അവരുടെ മാതൃരാജ്യവുമായുള്ള ബന്ധവും സമൂഹവുമായുള്ള ബന്ധവുമാണ് " റേഡിയെഷനെ പോലും ചെരുക്കുനുള്ള അവരുടെ ശക്തി.
Holly Morris - Explorer and filmmaker
Holly Morris tells the stories of women around the world through documentary, television, print and the web. Full bio
Holly Morris tells the stories of women around the world through documentary, television, print and the web. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Three years ago, I was standing about a hundred yards
0
400
3089
3 വര്ഷങ്ങള്ക്ക് മുമ്പ് ഞാന് ഒരു നൂറു വാര
അകലെ നില്ക്കുകയായിരുന്നു
അകലെ നില്ക്കുകയായിരുന്നു
00:15
from Chernobyl nuclear reactor number four.
1
3489
3626
ചെര്നോബില് ആണവ നിലയിതിന്റെ 4-
ആം നമ്പര് റിയാക്ടറില് നിന്നും
ആം നമ്പര് റിയാക്ടറില് നിന്നും
00:19
My Geiger counter dosimeter, which measures radiation,
2
7115
3147
വികിരണം അളക്കുന്ന ഉപകരണം(Geiger counter dosimeter )
00:22
was going berserk,
3
10262
1588
വിറക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു
00:23
and the closer I got, the more frenetic it became,
4
11850
3447
അടുത്തെത്തും തോറും അത് കൂടുതല് ഭ്രാന്തമായി..
00:27
and frantic. My God.
5
15297
2796
പേടിപ്പെടുതുന്നതും ..എന്റെ ദൈവമേ
00:30
I was there covering the 25th anniversary
6
18093
2750
25-ആം വാർഷീകത്തിനെ കുറിച്ച് എഴുതാനാണ്
ഞാന് അവിടെ എത്തിയത്
ഞാന് അവിടെ എത്തിയത്
00:32
of the world's worst nuclear accident,
7
20843
3150
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മോശമായ
ആണവ അപകടമായിരുന്നു അതു
ആണവ അപകടമായിരുന്നു അതു
00:35
as you can see by the look on my face,
8
23993
1949
നിങ്ങള്ക് എന്റെ മുഖത്ത് കാണാവുന്നത്‌ പോലെ
00:37
reluctantly so, but with good reason,
9
25942
2891
മടിയോടു കൂടി, പക്ഷെ ഒരു നല്ല കാരണത്തിനു
വേണ്ടി ഞാന് അവിടെ ചെന്നു
വേണ്ടി ഞാന് അവിടെ ചെന്നു
00:40
because the nuclear fire that burned for 11 days
10
28833
3463
കാരണം 1986-ല്, 11 ദിവസം കത്തിയ ആണവ തീ
00:44
back in 1986 released 400 times as much radiation
11
32296
4416
പരത്തി വിട്ടത് ഹിരോഷിമാ ബോബിനേക്കാളും 400
00:48
as the bomb dropped on Hiroshima,
12
36712
2216
മടങ്ങ്‌ വികിരണം ആയിരുന്നു
00:50
and the sarcophagus, which is the covering
13
38928
2474
മനുഷ്യ ജടങ്ങളുടെ മുകളിൽ മൂടിയ കല്ലുകൾ കൊണ്ട്
00:53
over reactor number four,
14
41402
1577
നാലാം റിയാക്ടർ മൂടപെട്ടു
00:54
which was hastily built 27 years ago,
15
42979
2882
27 വര്ഷം മുന്പ്‌ തിടുക്കത്തിൽ
നിര്മിച്ചതായിരുന്നു അത്
നിര്മിച്ചതായിരുന്നു അത്
00:57
now sits cracked and rusted
16
45861
1918
ഇപ്പോള് പൊളിഞ്ഞ്‌ തുരുമ്പ് എടുത്തിരിക്കുന്നു
00:59
and leaking radiation.
17
47779
1716
വികിരണം ചോര്ന്നു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു
01:01
So I was filming.
18
49495
1678
ഞാന് ചിത്രീകരിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു
01:03
I just wanted to get the job done
19
51173
1306
എനിക്ക് പെട്ടെന്ന് പണി തീര്ത്തു
01:04
and get out of there fast.
20
52479
2587
അവിടന്ന് രക്ഷപ്പെടണമായിരുന്നു
01:07
But then, I looked into the distance,
21
55066
2284
പക്ഷെ ഞാന് ദൂരേക്ക്‌ നോക്കുമ്പോള്
01:09
and I saw some smoke coming from a farmhouse,
22
57350
3277
ഒരു കളപ്പുരയില് നിന്ന് പുക ഉയരുന്നത് കണ്ടു
01:12
and I'm thinking, who could be living here?
23
60627
2543
ഞാന് ചിന്ദിക്കുകയയിരുന്നു,
അരായിരുക്കും അവിടെ താമസിക്കുന്നുണ്ടാകുക
അരായിരുക്കും അവിടെ താമസിക്കുന്നുണ്ടാകുക
01:15
I mean, after all, Chernobyl's soil, water and air,
24
63170
3592
ഞാന് ഉദ്ദേശിച്ചത്, ഇതിനെല്ലാം ശേഷം, ചെര്നോബിലെ മണ്ണും വെള്ളവും വായുവും ആണ്
01:18
are among the most highly contaminated on Earth,
25
66762
2710
ഈ ഭുമിയിലെ ഏറ്റവും മലിനമായത്
01:21
and the reactor sits at the the center of
26
69472
1618
കുടാതെ റിയാക്ടര് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്
01:23
a tightly regulated exclusion zone, or dead zone,
27
71090
3646
അതീവ നിയന്ത്രിത മേഖലയിലാണ്
അല്ലങ്കില് 'മരണ മേഖല'
അല്ലങ്കില് 'മരണ മേഖല'
01:26
and it's a nuclear police state, complete with border guards.
28
74736
3345
അതൊരു മുഴുവനും അതിര്ത്തി സേന
നിറഞ്ഞ ആണവ പോലീസ് രാജ്യമാണ്,
നിറഞ്ഞ ആണവ പോലീസ് രാജ്യമാണ്,
01:30
You have to have dosimeter at all times, clicking away,
29
78081
2547
നിങ്ങളുടെ കൂടെ എപ്പോഴും ഒരു dosimeter വേണം, പ്രവര്തിപിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കണം
01:32
you have to have a government minder,
30
80628
1921
കൂടെ ഒരു സര്കാര് അംഗരക്ഷകന്‍ വേണം
01:34
and there's draconian radiation rules
31
82549
2636
കുടാതെ അതീവ വികിരണ നിയമങ്ങളും
01:37
and constant contamination monitoring.
32
85185
4705
അതോടൊപ്പം നിരന്തരമായ അണുഭാധ പരിശോധനയും
01:41
The point being, no human being
33
89890
2152
എന്താണ് പറഞ്ഞുകൊണ്ടുവന്നത് എന്നാല് .....അവിടെ ഒരു മനുഷ്യ ജീവിയും
01:44
should be living anywhere near the dead zone.
34
92042
2886
ജീവിക്കാന്‍ സാധ്യതയില്ല...വിശേഷിച്ച്
ആ മരണ മേഖലക്ക് അടുത്തൊന്നും
ആ മരണ മേഖലക്ക് അടുത്തൊന്നും
01:46
But they are.
35
94928
1593
പക്ഷേ അവിടെ ജനങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു
01:48
It turns out an unlikely community
36
96521
2653
അതൊരു ഉണ്ടാവാനിടയില്ലാത്ത
സമൂഹമായി മാറിയിരുന്നു
സമൂഹമായി മാറിയിരുന്നു
01:51
of some 200 people are living inside the zone.
37
99174
3453
ഏകദേശം 200 ആളുകള് ആ മേഖലക്ക്
അകത്തു താമസിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു
അകത്തു താമസിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു
01:54
They're called self-settlers.
38
102627
1858
അവരെ സ്വയം കുടിയേറ്റക്കാരർ
എന്നാണു അറിയപെടുന്നത്
എന്നാണു അറിയപെടുന്നത്
01:56
And almost all of them are women,
39
104485
2640
ഏകദേശം മുഴുവനും പെണ്ണ്ങ്ങള് ആയിരുന്നു
01:59
the men having shorter lifespans
40
107125
1868
ആണുങ്ങളുടെ ജീവിത കാലയളവ്‌ കുറവായിരുന്നു
02:00
in part due to overuse of alcohol, cigarettes,
41
108993
2317
കാരണം അമിത മദ്യപാനവും
പുകവലിയും ആയിരുന്നു
പുകവലിയും ആയിരുന്നു
02:03
if not radiation.
42
111310
1988
വികിരണം ഇല്ലെന്നു വെച്ചാൽ കൂടി
02:05
Hundreds of thousands of people were evacuated
43
113298
2238
ലക്ഷ ണക്കിന്‌ ആളുകള് അപകട സമയത്ത്
02:07
at the time of the accident,
44
115536
1620
കുടിയോഴിപ്പിച്ചു
02:09
but not everybody accepted that fate.
45
117156
2461
പക്ഷെ എല്ലാവരും ആ 'വിധി' സ്വീകരിച്ചില്ല
02:11
The women in the zone, now in their 70s and 80s,
46
119617
2793
ആ മേഖലയിലുള്ള സ്ത്രീകള്ക്ക്
ഇപ്പോൾ 70 ഉം 80 ഉം വയസ്സായി
ഇപ്പോൾ 70 ഉം 80 ഉം വയസ്സായി
02:14
are the last survivors of a group who defied authorities
47
122410
2995
അധികാരികളെ അനുസരിക്കാന് വിസമ്മതിച്-അതിജീവിച്ചവരിലെ അവസാനത്തെ ആളുകള്
02:17
and, it would seem, common sense,
48
125405
1950
അത് സാമാന്യ ബുദ്ധിയാണെന്ന് തോന്നുന്നു
02:19
and returned to their ancestral homes inside the zone.
49
127355
3690
മേഖലക്കകത്ത് അവര്ക്ക് പൈതൃകമായി
കിട്ടിയ വീടുകളിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയി.
കിട്ടിയ വീടുകളിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയി.
02:23
They did so illegally.
50
131045
2484
അവരങ്ങനെ ചെയ്തത് അനതികൃതമായാണ്
02:25
As one woman put it to a soldier
51
133529
1917
ഒരു സ്ത്രീ ഒരു പട്ടാളക്കരനോട് പറഞ്ഞത് പോലെ
02:27
who was trying to evacuate her for a second time,
52
135446
2814
രണ്ടാം തവണ അവരെ
അട്ടിപ്പയിക്കാനായി ശ്രമിച്ചപ്പോള്
അട്ടിപ്പയിക്കാനായി ശ്രമിച്ചപ്പോള്
02:30
"Shoot me and dig the grave.
53
138260
1823
'വെടി വെക്കൂ എന്നിട്ട് ശവക്കുഴി കുഴിക്കൂ'
02:32
Otherwise, I'm going home."
54
140083
2578
അതല്ല എങ്കില് ഞാന് വീട്ടിലെക്കു പോകുന്നു'
02:34
Now why would they return to such deadly soil?
55
142661
2535
എന്തുകൊണ്ടാണ് അവര് അങ്ങനത്തെ ജീവനാശകമായ മണ്ണിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകുന്നത്?
02:37
I mean, were they unaware of the risks
56
145196
1908
അവര്ക്ക് അപകടസാധ്യതയെ
കുറിച്ച് അറിവില്ലഞ്ഞിട്ടാണോ?
കുറിച്ച് അറിവില്ലഞ്ഞിട്ടാണോ?
02:39
or crazy enough to ignore them, or both?
57
147104
3011
അല്ലെങ്കില് അത് അവഗണിക്കാന് മാത്രം
ഭ്രാന്ത് ഉണ്ടോ, അതോ രണ്ടും?
ഭ്രാന്ത് ഉണ്ടോ, അതോ രണ്ടും?
02:42
The thing is, they see their lives
58
150115
1472
കാര്യം, അവര് ജീവിതത്തെയും അപകട സാധ്യതയെയും കാണുന്നത്
02:43
and the risks they run decidedly differently.
59
151587
3532
നിസ്സംശയം വ്യത്യസ്തമായാണ്
02:47
Now around Chernobyl, there are scattered ghost villages,
60
155119
3253
ഇപ്പോള് ചെര്നോബില്നു ചുറ്റും
ചിതറിയ പ്രേത ഗ്രാമങ്ങളുണ്ട്
ചിതറിയ പ്രേത ഗ്രാമങ്ങളുണ്ട്
02:50
eerily silent, strangely charming, bucolic,
61
158372
4331
നിഗൂഡമായ നിശബ്ദദ, അസാധാരണമായ
രമണീയത, ഗ്രാമിണത
രമണീയത, ഗ്രാമിണത
02:54
totally contaminated.
62
162703
1923
മുഴുവനും അനുഭാധ ഏറ്റിരിക്കുന്നു
02:56
Many were bulldozed under at the time of the accident,
63
164626
3139
അതില് പലതും അപകടസമയത്ത് തന്നെ ബുള്‍ഡോസര് ഉപയോഗിച്ച് നിരത്തിയിരുന്നു
02:59
but a few are left like this,
64
167765
2033
പക്ഷെ ചിലത് ബാക്കിയായി
03:01
kind of silent vestiges to the tragedy.
65
169798
3553
ദുരന്തത്തിന്റെ നിശബ്ദ സ്മാരകമായി
03:05
Others have a few residents in them,
66
173351
2311
മറ്റു ചിലതില് കുറച്ചു ആളുകള് ഉണ്ട്
03:07
one or two "babushkas," or "babas,"
67
175662
2465
ഒന്നോ രണ്ടോ 'ബാബുശ്ക' കളോ ..'ബാബാ' മാരോ
03:10
which are the Russian and Ukrainian words for grandmother.
68
178127
3189
അങ്ങനെയാണ് റഷ്യയിലും ഉക്രയിനിലും മുത്തശ്ശിമാരെ വിളിക്കുന്നത്‌
03:13
Another village might have six or seven residents.
69
181316
3083
മറ്റൊരു ഗ്രാമത്തില് ആറോ ഏഴോ താമസക്കാര് കാണും
03:16
So this is the strange demographic of the zone --
70
184399
2730
ഇതാണ് അസാധാരണമായ ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം
03:19
isolated alone together.
71
187129
2869
ഒറ്റപെട്ടു കിടക്കുന്ന ആ മേഖലയുടെ
03:21
And when I made my way to that piping chimney
72
189998
2203
ഞാന് ആ പുക വരുന്ന ചിമ്മിനിയുടെ
അടുത്തേക് ചെന്നപ്പോള്
അടുത്തേക് ചെന്നപ്പോള്
03:24
I'd seen in the distance,
73
192201
1671
ഞാന് ദൂരെ നിന്ന് കണ്ടു
03:25
I saw Hanna Zavorotnya, and I met her.
74
193872
3246
ഞാന് ഹന്നാ സാവോരോട്ന്യയെ കണ്ടു
, പിന്നെ കണ്ടുമുട്ടി
, പിന്നെ കണ്ടുമുട്ടി
03:29
She's the self-declared mayor of Kapavati village,
75
197118
3066
അവളാണ് കപാവതി ഗ്രാമത്തി
ന്റെ സ്വയം പ്രഖ്യാപിത മേയര്
ന്റെ സ്വയം പ്രഖ്യാപിത മേയര്
03:32
population eight.
76
200184
1962
ജനസംഖ്യ 8
03:34
(Laughter)
77
202146
1963
(ചിരി )
03:36
And she said to me, when I asked her the obvious,
78
204109
3233
വ്യക്തമായി പറയാന് ഞാന്
അവശ്യപെട്ടപ്പോ അവള് പറഞ്ഞു
അവശ്യപെട്ടപ്പോ അവള് പറഞ്ഞു
03:39
"Radiation doesn't scare me. Starvation does."
79
207342
4009
radiation അല്ല എന്നെ ഭയപ്പെടുത്താറില്ല
പക്ഷെ പട്ടിണിയാണ്
പക്ഷെ പട്ടിണിയാണ്
03:43
And you have to remember, these women have
80
211351
1633
നിങ്ങള് ഓര്ക്കണം ഈ പെണ്ണുങ്ങള് അതിജീവിച്ചിട്ടുണ്ട്‌
03:44
survived the worst atrocities of the 20th century.
81
212984
3868
20-ആം നുറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും മോശമായ ക്രൂരതകളെ
03:48
Stalin's enforced famines of the 1930s, the Holodomor,
82
216852
3571
സ്റ്റാലിനു അടിച്ചേല്‍പ്പിച്ച 1930-കളിലെ Holodomor
എന്നു അറിയപ്പെടുന്ന പട്ടിണി,
എന്നു അറിയപ്പെടുന്ന പട്ടിണി,
03:52
killed millions of Ukrainians,
83
220423
1831
ഉക്രൈനില് ദശലക്ഷങ്ങലാണ് മരിച്ചത്
03:54
and they faced the Nazis in the '40s,
84
222254
2023
40-കളിലെ നാസികളെയും
03:56
who came through slashing, burning, raping,
85
224277
2976
കൊന്നും കത്തിച്ചും മനാഭംകപെടുത്തിയും
03:59
and in fact many of these women
86
227253
1616
യാഥാര്ത്യം ഇവരില് പലരും
04:00
were shipped to Germany as forced labor.
87
228869
3085
ബലമായി ജോലിക്ക് ജെര്മിനിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകപ്പെട്ടവരയിരുന്നു
04:03
So when a couple decades into Soviet rule,
88
231954
2460
സോവിയറ്റ് ഭരണത്തില് കുറച്ചു ദശകം കഴിഞ്ഞപ്പോഴേക്കും
04:06
Chernobyl happened,
89
234414
1195
ചെര്നോബില് സംഭവിച്ചു
04:07
they were unwilling to flee in the face of an enemy
90
235609
3062
ഓടിപോകാന് അവര് തയ്യാറല്ലായിരുന്നു
04:10
that was invisible.
91
238671
2178
അക്ഞാതനായ ശത്രുവിന്റെ മുഖത്ത് നിന്നും
04:12
So they returned to their villages
92
240849
1989
അതുകൊണ്ട് അവര് അവരുടെ
ഗ്രാമത്തിലേക്ക് മടങ്ങി
ഗ്രാമത്തിലേക്ക് മടങ്ങി
04:14
and are told they're going to get sick and die soon,
93
242838
3220
അവരോടു പറഞ്ഞു അവര് ഉടനെ
അസുഖം ബാധിച്ചു മരിക്കും എന്നു
അസുഖം ബാധിച്ചു മരിക്കും എന്നു
04:18
but five happy years, their logic goes,
94
246058
2565
പക്ഷെ യുക്തിപരമായി നോക്കിയാൽ
5 സന്തുഷ്ട വര്ഷങ്ങള്
5 സന്തുഷ്ട വര്ഷങ്ങള്
04:20
is better than 10 stuck in a high rise
95
248623
2555
10 വര്ഷങ്ങള് ഉയര്ന്ന
കെട്ടിടങ്ങളുടെ ഇടയിൽ
കെട്ടിടങ്ങളുടെ ഇടയിൽ
04:23
on the outskirts of Kiev,
96
251178
1860
'കീവ്' ന്റെ പ്രദേശങ്ങളിൽ
ജീവിക്കുനതിനേക്കാൾ നല്ലതാണ്
ജീവിക്കുനതിനേക്കാൾ നല്ലതാണ്
04:25
separated from the graves of their mothers
97
253038
2178
മാതാപിതാക്കളുടെ ശവകുടീരത്തില് നിന്നും അകന്ന്
04:27
and fathers and babies,
98
255216
2320
കുട്ടികളില് നിന്നും മാതാപിതാക്കളുടെ ശവകുടീരത്തില് നിന്നും അകന്ന്
04:29
the whisper of stork wings on a spring afternoon.
99
257536
3956
വസന്തകാല സായാഹ്നത്തിലെ
കൊറ്റിയുടെ ചിറകടിയുടെശബ്ദത്തിൽ നിന്നും അകന്നു
കൊറ്റിയുടെ ചിറകടിയുടെശബ്ദത്തിൽ നിന്നും അകന്നു
04:33
For them, environmental contamination
100
261492
2398
ജീവിക്കുന്നത് അവര്ക്ക് പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണം
04:35
may not be the worst sort of devastation.
101
263890
2550
പട്ടിണിയെക്കാളും വലുതായിരുന്നില്ല
04:38
It turns out this holds true
102
266440
1320
ഇത് സത്യമാണ്
04:39
for other species as well.
103
267760
2091
ഏതു ഇനം ജീവികള്ക്കും
04:41
Wild boar, lynx, moose, they've all returned
104
269851
2947
കാട്ടുപന്നിയും കാട്ടുപൂച്ചയും
കടമാനും ..അവരെല്ലാം മടങ്ങി
കടമാനും ..അവരെല്ലാം മടങ്ങി
04:44
to the region in force,
105
272798
1750
പ്രാബല്യത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന പ്രദേശത്തേക്ക്
04:46
the very real, very negative effects of radiation
106
274548
3255
വികിരണത്തിന്റെ വിപരീതവും
യഥാര്ത്യവും ആയ ഫലം
യഥാര്ത്യവും ആയ ഫലം
04:49
being trumped by the upside of a mass exodus
107
277803
3558
മനുഷ്യരുടെ കൂട്ടപലായനത്തിലൂടെ
04:53
of humans.
108
281361
1751
വിളിച്ചുപറയപ്പെട്ടു
04:55
The dead zone, it turns out, is full of life.
109
283112
4693
ആ മരണ മേഖല ജീവിതമുള്ളതായി മാറി
04:59
And there is a kind of heroic resilience,
110
287805
3058
അതൊരു വീരോചിതമായ തിരിച്ചുപോക്ക് ആയിരുന്നു
05:02
a kind of plain-spoken pragmatism to those
111
290863
2871
ഒരു തരത്തില് തുറന്നു പറഞ്ഞാല് പ്രായോഗികമാണ്
05:05
who start their day at 5 a.m.
112
293734
2492
പുലര്ച്ചെ 5 മണിക്ക് ദിനം തുടങ്ങുന്നവര്ക്ക്
05:08
pulling water from a well
113
296226
2243
കിണറ്റില് നിന്നും വെള്ളം കോരികൊണ്ട്
05:10
and end it at midnight
114
298469
1704
അത് അവസാനിക്കുന്നത്‌ പാതിരാത്രിയാണ്
05:12
poised to beat a bucket with a stick
115
300173
2064
ബക്കറ്റും അതില് അടിക്കാന് ഒരു
വടിയും ആയി ഒരുങ്ങി ഇരിക്കുന്നു
വടിയും ആയി ഒരുങ്ങി ഇരിക്കുന്നു
05:14
and scare off wild boar that might mess with their potatoes,
116
302237
2900
അവരുടെ ഉരുളകിഴങ്ങ് കൃഷി നശിപ്പിക്കാ
ന് വരുന്ന കാട്ടുപന്നികളെ പേടിപ്പിക്കാന്
ന് വരുന്ന കാട്ടുപന്നികളെ പേടിപ്പിക്കാന്
05:17
their only company a bit of homemade moonshine vodka.
117
305137
5152
അവരുടെ ഒരേ ഒരു കൂട്ട് വീടിലുണ്ടാക്കുന്ന വോഡ്കയാണ്
05:22
And there's a patina of simple defiance among them.
118
310289
3410
അവരില് ചെറിയ അവഗണനയും ഉണ്ട്
05:25
"They told us our legs would hurt, and they do. So what?"
119
313699
3838
അവര് ഞങ്ങളോട് പറഞ്ഞു ഞങളുടെ കാല് മുറിവാകും എന്ന്, അത് ശരിയായിരുന്നു
05:29
I mean, what about their health?
120
317537
1702
ഞാൻ ഉദ്ദേശിച്ചത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ കാര്യമാണ്
05:31
The benefits of hardy, physical living,
121
319239
2822
സാഹസികമായതും കായികമായതും ആയ ജീവിതത്തിന്റെ ഫലം
05:34
but an environment made toxic
122
322061
1604
പക്ഷെ പരിസ്ഥിതി വിഷമുള്ളതാക്കി
05:35
by a complicated, little-understood enemy, radiation.
123
323665
3983
സങ്കീര്‍ണമായതും കുറച്ചു മാത്രം അറിയാവുതുമായിരുന്ന ശത്രു, വികിരണം (radiation )
05:39
It's incredibly difficult to parse.
124
327648
2135
വിവരിക്കുക അവിശ്വസനീയമായ
രീതിയിൽ ബുദ്ടിമുട്ടാണ്
രീതിയിൽ ബുദ്ടിമുട്ടാണ്
05:41
Health studies from the region
125
329783
1817
മേഖലയിൽ നിന്നുള്ള ആരോഗ്യ പഠനങ്ങൾ
05:43
are conflicting and fraught.
126
331600
2740
അപൂര്‍ണ്ണവും പരസ്പര വിരുദ്ധവും ആയിരുന്നു
05:46
The World Health Organization
127
334340
1393
ലോക ആരോഗ്യ സംഖടന
05:47
puts the number of Chernobyl-related deaths
128
335733
2730
കണക്കു പ്രകാരം ചെർണോബിൽ ബന്തപ്പെട്ടു മരിച്ചത്
05:50
at 4,000, eventually.
129
338463
2318
അവസാനമായി 4000 ആയി
05:52
Greenpeace and other organizations
130
340781
2638
ഗ്രീന്പീസും മറ്റു സ്ഥാപനങ്ങളും
05:55
put that number in the tens of thousands.
131
343419
3158
കാണിക്കുന്ന കണക്കു പതിനായിരങ്ങുള്ടെതാണ്
05:58
Now everybody agrees that thyroid cancers
132
346577
2992
ഇപ്പോൾ എല്ലാരും അംഗീകരിക്കുന്നു
തൈറോയ്ഡ് ക്യാൻസർ
തൈറോയ്ഡ് ക്യാൻസർ
06:01
are sky high, and that Chernobyl evacuees
133
349569
2617
ആകാശത്തോളം ഉയരത്തിലാണ്ചെർണോബിൽ നിന്നും ഒഴിപ്പിക്ക പെട്ടവർ
06:04
suffer the trauma of relocated peoples everywhere:
134
352186
3067
എല്ലായിടത്തും മാറ്റി താമസിപ്പിക്കപെട്ടതു കൊണ്ടുള്ള മാനസികാഘാതം അനുഭവിക്കുന്നു
06:07
higher levels of anxiety, depression, alcoholism,
135
355253
3278
വളരെ കൂടുതലായുള്ള ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, അമിതമദ്യപാനശീലം
06:10
unemployment and, importantly,
136
358531
2180
തൊഴിലില്ലായ്മ, പ്രധാനമായും
06:12
disrupted social networks.
137
360711
3243
സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്തി
06:15
Now, like many of you,
138
363954
2406
ഇപ്പോൾ നിങ്ങളിൽ പലരെയും പോലെ
06:18
I have moved maybe 20, 25 times in my life.
139
366360
4625
എന്റെ ജീവിതത്തിൽ ഒരു
20-25 തവണ സ്ഥലം മാറിയിട്ടുണ്ട്
20-25 തവണ സ്ഥലം മാറിയിട്ടുണ്ട്
06:22
Home is a transient concept.
140
370985
3422
വീട് എന്നത് ഒരു താത്കാലികമായ സങ്കല്പമാണ്
06:26
I have a deeper connection to my laptop
141
374407
2177
എനിക്ക് ലാപ്ടോപ്മയി ഖാഠമായ ബന്ധമുണ്ട്
06:28
than any bit of soil.
142
376584
4342
ഏതൊരു മണ്ണിനെക്കാളും
06:32
So it's hard for us to understand, but home
143
380926
2239
അതുകൊണ്ട് നമുക്ക് അത് മനസ്സിലാക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്
06:35
is the entire cosmos of the rural babushka,
144
383165
3173
പക്ഷെ വീടാണ് ഗ്രാമീണ ബാബുശ്കളുടെ
മുഴുവൻ പ്രപഞ്ചവും
മുഴുവൻ പ്രപഞ്ചവും
06:38
and connection to the land is palpable.
145
386338
3456
പ്രദേശവുമായ ബന്ധം പ്രത്യക്ഷമാണ്
06:41
And perhaps because these Ukrainian women
146
389794
1791
ഒരു പക്ഷെ കാരണം ഈ ഉക്രൈൻ പെണ്ണുങ്ങൾ
06:43
were schooled under the Soviets
147
391585
2003
വിദ്യാഭ്യാസം സോവിയറ്റിൽ
ആയതു കൊണ്ടായിരിക്കാം
ആയതു കൊണ്ടായിരിക്കാം
06:45
and versed in the Russian poets,
148
393588
2242
റഷ്യൻ കവിതകളിൽ നിപുണരും ആയിരുന്നു
06:47
aphorisms about these ideas
149
395830
1558
ഈ ആശയത്തെ കുറിച്ചുള്ള നീതിവാക്യം
06:49
slip from their mouths all the time.
150
397388
2197
അവരുടെ വായിൽ നിന്നും എപ്പോഴും
പുറത്തോട്ടു വരും
പുറത്തോട്ടു വരും
06:51
"If you leave, you die."
151
399585
3007
"നിങ്ങൾ ഇവിടം വിട്ടാൽ നിങ്ങൾ മരിക്കും"
06:54
"Those who left are worse off now.
152
402592
1967
ഇവിടം വിട്ടവരെല്ലാം ഇപ്പോൾ മോശം അവസ്തയിലാണ്
06:56
They are dying of sadness."
153
404559
1641
അവരെല്ലാം ദുഃഖം കാരണം മരിക്കുകയാണ്
06:58
"Motherland is motherland. I will never leave."
154
406200
4487
മാതൃരാജ്യം മാതൃരാജ്യം തന്നെയാണ്..ഞാൻ ഒരിക്കലും ഇവിടം വിട്ടു പോകില്ല
07:02
What sounds like faith, soft faith,
155
410687
3256
എന്താണ് വിശ്വാസം പോലെ ഉള്ളത്, മൃതുവായ വിശ്വാസം
07:05
may actually be fact,
156
413943
3125
വാസ്തവത്തില്‍ വസ്തുത ആയിരിക്കാം
07:09
because the surprising truth --
157
417068
1622
കാരണം അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന സത്യം
07:10
I mean, there are no studies, but the truth seems to be
158
418690
2386
ഞാൻ ഉദ്ദേശിച്ചത്, അതിനെ കുറിച്ച് പഠനം നടന്നിട്ടില്ല, പക്ഷെ സത്യം എന്ന് തോന്നുന്നു
07:13
that these women who returned to their homes
159
421076
2572
അതായതു വീടിലേക്ക്‌ തിരിച്ചു പോയ സ്ത്രീകള്
07:15
and have lived on some of the most radioactive land
160
423648
2080
ഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും റേഡിയോ
ആക്ടീവതയുള്ള സ്ഥലത്ത്
ആക്ടീവതയുള്ള സ്ഥലത്ത്
07:17
on Earth for the last 27 years,
161
425728
2206
കഴിഞ്ഞ 27 വര്ഷമായി ജീവിക്കുന്നു
07:19
have actually outlived their counterparts
162
427934
2355
വാസ്തവത്തിൽ മത്തുള്ളവരെക്കാളും
അധികകാലം ജീവിച്ചു
അധികകാലം ജീവിച്ചു
07:22
who accepted relocation,
163
430289
2047
സ്ഥലം മാറ്റം സ്വീകരിച്ചവരെക്കാളും
07:24
by some estimates up to 10 years.
164
432336
4126
ഏകദേശം കണക്കനുസരിച്ചു 10 വര്ഷം വരെ
07:28
How could this be?
165
436462
2180
ഇതു എങ്ങനെ സാധ്യമാണ്?
07:30
Here's a theory: Could it be
166
438642
1699
സിദ്ധാന്തം ഇതാണ്: അങ്ങനെ സംഭവിക്കാം
07:32
that those ties to ancestral soil,
167
440341
3065
പൂര്വ്വികമായ മണ്ണുമായി ബന്ധം നില നിർത്തിയവർ
07:35
the soft variables reflected in their aphorisms,
168
443406
2566
അസ്ഥിരതകൾ അവരുടെ
നീതിവാക്യത്തിൽ പ്രതിഫലിച്ചു
നീതിവാക്യത്തിൽ പ്രതിഫലിച്ചു
07:37
actually affect longevity?
169
445972
2864
യഥാര്ത്ത്തിൽ ദീര്‍ഘായുസ്സിനെ ബാധിച്ചു
07:40
The power of motherland
170
448836
1759
മാതൃ രാജ്യത്തിൻറെ ശക്തി
07:42
so fundamental to that part of the world
171
450595
2458
ആ നാടിനു അടിസ്ഥാനപരമായി വേണ്ടത്
07:45
seems palliative.
172
453053
1812
രോകത്തിന്റെ തീവ്രത കുറയ്ക്കുക
ആണ് എന്ന് തോന്നുന്നു
ആണ് എന്ന് തോന്നുന്നു
07:46
Home and community are forces
173
454865
2797
വീടും സമൂഹവും ആണ് അവരുടെ ശക്തി
07:49
that rival even radiation.
174
457662
4060
അത് റേഡിയെഷനെ പോലും ചെറുക്കും
07:53
Now radiation or not,
175
461722
2478
ഇപ്പോൾ റേഡിയെഷന് ഉണ്ടെങ്കിലും ഇല്ലെങ്കിലും
07:56
these women are at the end of their lives.
176
464200
2604
ഈ സ്ത്രീകൾ അവരുടെ ജീവിതത്തിന്റെ
അവസാന ഘട്ടത്തിലാണ്
അവസാന ഘട്ടത്തിലാണ്
07:58
In the next decade, the zone's human residents will be gone,
177
466804
3993
അടുത്ത ദശകത്തിൽ മേഖലയിലെ
മനുഷ്യ വാസികൾ അവിടെ നിന്ന് പോയിരിക്കും
മനുഷ്യ വാസികൾ അവിടെ നിന്ന് പോയിരിക്കും
08:02
and it will revert to a wild, radioactive place,
178
470797
4227
അത് വന്യമായ രീതിയിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകും, റേഡിയോ ആക്ടീവതയുള്ള സ്ഥലമായി
08:07
full only of animals and occasionally
179
475024
3114
മൃഗങ്ങൾ മാത്രമുള്ള, വല്ലപ്പോഴും...
08:10
daring, flummoxed scientists.
180
478138
3092
സാഹസികരായ,അന്തംവിട്ട ശാസ്ത്രജ്ഞന്‍മാരും
08:13
But the spirit and existence of the babushkas,
181
481230
3102
പക്ഷെ ബാബുശ്കമാരുടെ
ജീവചൈതന്യവും നിലനില്പും
ജീവചൈതന്യവും നിലനില്പും
08:16
whose numbers have been halved
182
484332
1707
അവരുടെ എണ്ണം പകുതി ആയിരിക്കുന്നു
08:18
in the three years I've known them,
183
486039
2142
അവരെ ഞാൻ അറിഞ്ഞതിനു ശേഷമുള്ള 3 വർഷത്തിനുള്ളിൽ
08:20
will leave us with powerful new templates
184
488181
2198
നമുക്ക് തരും, സുശക്തമായ പുതിയ മാതൃക
08:22
to think about and grapple with,
185
490379
2016
ചിന്തിക്കാനും മുറുകെപ്പിടിക്കാനും
08:24
about the relative nature of risk,
186
492395
3663
അപകട സാധ്യതയുടെ അനുബന്ധ
സ്വഭാവത്തെ കുറിച്ചും
സ്വഭാവത്തെ കുറിച്ചും
08:28
about transformative connections to home,
187
496058
3847
വീടുമായുള്ള ബന്ധത്തിന്റെ രൂപം മാറ്റത്തെ കുറിച്ചും
08:31
and about the magnificent tonic
188
499905
3546
അതിഗംഭീരമായ മരുന്നിനെ കുറിച്ചും ...
08:35
of personal agency and self-determination.
189
503451
3853
സ്വ-പ്രതിനിധിത്വവും സ്വന്തം നിശ്ചയദാര്ഢ്യവും കുറിച്ചും
08:39
Thank you.
190
507304
1935
നന്ദി
08:41
(Applause)
191
509239
4000
(കരഘോഷം)
ABOUT THE SPEAKER
Holly Morris - Explorer and filmmakerHolly Morris tells the stories of women around the world through documentary, television, print and the web.
Why you should listen
Holly Morris is a director, producer, writer and storyteller whose work spans media and continents. She is the author of Adventure Divas: Searching the Globe for a New Kind of Heroine (Random House) and writer/director and executuve producer of its companion PBS documentary series, "Adventure Divas". A former National Geographic Adventure columnist and widely anthologized essayist, Morris is also a regular contributor to The New York Times, among other publications. She presents the PBS televisin series "Globe Trekker," and "Treks in a Wild World," and also hosted "Outdoor Investigations" -- a series in which she investigates the scientific side of today's environmental and natural world mysteries.
Morris has reported on the illegal caviar trade from Iran's Caspian Sea, sex trafficking from the brothels of India, and the global diaspora of Black Panthers from Cuba. Whether she's exploring underground Soviet missile silos, or the ship breaking yards of Bangladesh, Morris goes to the grassroots to tell a global story.
Her new film, The Babushkas of Chernobyl is about a surprising group of survivors living in the shadow of Chernobyl. Based on her award-winning essay of the same name (also published as "Ukraine: A Country of Women"), it won the Meredith Editorial Excellence Award, was reprinted in London's Daily Telegraph, and The Week and was selected for the book The Best Travel Writing (2012). The film, which has won numerous awards, including the Los Angeles Film Festival Jury Award for Directing, is being widely released in Spring 2016 for the 30th anniversary of the Chernobyl disaster.
Holly Morris | Speaker | TED.com