ABOUT THE SPEAKER
Mihaly Csikszentmihalyi - Positive psychologist
Mihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work.

Why you should listen

Mihaly Csikszentmihalyi says creativity is a central source of meaning in our lives. A leading researcher in positive psychology, he has devoted his life to studying what makes people truly happy: "When we are involved in [creativity], we feel that we are living more fully than during the rest of life." He is the architect of the notion of "flow" -- the creative moment when a person is completely involved in an activity for its own sake.

Csikszentmihalyi teaches psychology and management at Claremont Graduate University, focusing on human strengths such as optimism, motivation and responsibility. He's the director the Quality of Life Research Center there. He has written numerous books and papers about the search for joy and fulfillment.

More profile about the speaker
Mihaly Csikszentmihalyi | Speaker | TED.com
TED2004

Mihaly Csikszentmihalyi: Flow, the secret to happiness

Mihaly Csikszentmihalyi over flow

Filmed:
5,809,721 views

Mihaly Czikszentmihalyi vraagt, "Wat maakt een leven waard om geleefd te worden?" Hij merkt op dat geld ons niet gelukkig kan maken en kijkt naar diegene die plezier en blijvende bevrediging vinden in activiteiten die een staat van "flow" teweegbrengen.
- Positive psychologist
Mihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I grewgroeide up in EuropeEuropa, and WorldWereld WarOorlog IIII caughtgevangen me
0
0
5000
Ik groeide op in Europa, en de Tweede Wereldoorlog overviel me
00:17
when I was betweentussen sevenzeven and 10 yearsjaar oldoud.
1
5000
4000
toen ik tussen 7 en 10 jaar oud was.
00:21
And I realizedrealiseerde how fewweinig of the grown-upsvolwassenen that I knewwist
2
9000
7000
En ik realiseerde me hoe weinig van de volwassenen die ik kende
00:28
were ablein staat to withstandweerstaan the tragediestragedies that the waroorlog visitedbezocht on them --
3
16000
10000
in staat waren weerstand te bieden aan de tragedies die de oorlog hen toebracht --
00:38
how fewweinig of them could even resemblelijken op a normalnormaal, contentedtevreden,
4
26000
8000
hoe weinig van hen een normaal, tevreden,
00:46
satisfiedtevreden, happygelukkig life onceeen keer theirhun jobbaan, theirhun home, theirhun securityveiligheid
5
34000
9000
gelukkig leven leken te hebben zodra hun baan, hun huis, hun veiligheid
00:55
was destroyedvernietigd by the waroorlog.
6
43000
2000
was vernietigd door de oorlog.
00:57
So I becamewerd interestedgeïnteresseerd in understandingbegrip
7
45000
3000
Dus ik raakte geïnteresseerd in het begrijpen van
01:00
what contributedbijgedragen to a life that was worthwaard livingleven.
8
48000
5000
wat bijdraagt aan een leven dat het waard is geleefd te worden.
01:05
And I triedbeproefd, as a childkind, as a teenagertiener, to readlezen philosophyfilosofie
9
53000
6000
En ik probeerde, als kind, als tiener, om filosofie te lezen
01:11
and to get involvedbetrokken in artkunst and religiongodsdienst and manyveel other waysmanieren
10
59000
8000
en om betrokken te raken in kunst en religie en vele andere manieren
01:19
that I could see as a possiblemogelijk answerantwoord to that questionvraag.
11
67000
4000
die ik kon zien als mogelijk antwoord op die vraag.
01:23
And finallyTenslotte I endedbeëindigde up encounteringontmoeting psychologypsychologie by chancekans.
12
71000
9000
En uiteindelijk kwam ik door toeval terecht bij de psychologie.
01:32
I was at a skiski resorttoevlucht in SwitzerlandZwitserland withoutzonder any moneygeld
13
80000
5000
Ik was in een ski-oord in Zwitserland zonder geld
01:37
to actuallywerkelijk enjoygenieten myselfmezelf, because the snowsneeuw had meltedgesmolten and
14
85000
8000
om mezelf te vermaken, want de sneeuw was gesmolten en er was --
01:45
I didn't have moneygeld to go to a moviefilm. But I foundgevonden that on the --
15
93000
5000
ik had geen geld voor de bioscoop, maar ik zag dat op de --
01:50
I readlezen in the newspaperskranten that there was to be a presentationpresentatie
16
98000
5000
ik las in de krant dat er een presentatie zou zijn
01:55
by someoneiemand in a placeplaats that I'd seengezien in the centercentrum of ZurichZurich,
17
103000
6000
door iemand in het centrum van Zürich,
02:01
and it was about flyingvliegend saucersschotels [that] he was going to talk.
18
109000
6000
en hij zou gaan vertellen over vliegende schotels.
02:07
And I thought, well, sincesinds I can't go to the moviesfilms,
19
115000
2000
En ik dacht, nou, als ik niet naar de film kan gaan,
02:09
at leastminst I will go for freegratis to listen to flyingvliegend saucersschotels.
20
117000
6000
kan ik tenminste gratis luisteren naar vliegende schotels.
02:15
And the man who talkedgesproken at that eveningavond lecturelezing was very interestinginteressant.
21
123000
9000
En de man die de lezing gaf die avond was zeer interessant.
02:24
InsteadIn plaats daarvan of talkingpratend about little greengroen menmannen,
22
132000
3000
In plaats van te praten over kleine groene mannetjes,
02:27
he talkedgesproken about how the psychePsyche of the EuropeansEuropeanen
23
135000
5000
sprak hij over hoe de psyche van Europeanen
02:32
had been traumatizedgetraumatiseerd by the waroorlog, and now they're projectingprojecteren
24
140000
4000
getraumatiseerd was door de oorlog en nu projecteren ze
02:36
flyingvliegend saucersschotels into the skyhemel.
25
144000
3000
vliegende schotels in de lucht, als een soort van --
02:40
He talkedgesproken about how the mandalasMandala 's of ancientoude HinduHindu religiongodsdienst
26
148000
5000
hij sprak over hoe de mandala's van klassieke Hindoereligie
02:45
were kindsoort of projectedgeprojecteerd into the skyhemel as an attemptpoging to regainherwinnen
27
153000
7000
als het ware in de lucht werden geprojecteerd in een poging
02:52
some sensezin of orderbestellen after the chaoschaos of waroorlog.
28
160000
4000
enig begrip van orde te herwinnen na de chaos van de oorlog.
02:56
And this seemedscheen very interestinginteressant to me.
29
164000
3000
En dit kwam mij zeer interessant over.
02:59
And I startedbegonnen readinglezing his booksboeken after that lecturelezing.
30
167000
3000
En ik begon met het lezen van zijn boeken na die lezing.
03:02
And that was CarlCarl JungJung, whosewaarvan namenaam or work I had no ideaidee about.
31
170000
8000
En dat was Carl Jung, van wiens naam of werk ik geen idee had.
03:10
Then I camekwam to this countryland to studystudie psychologypsychologie
32
178000
3000
Toen kwam ik naar dit land om psychologie te studeren
03:13
and I startedbegonnen tryingproberen to understandbegrijpen the rootswortels of happinessgeluk.
33
181000
7000
en ik probeerde deze wortels van geluk te begrijpen.
03:20
This is a typicaltypisch resultresultaat that manyveel people have presentedgepresenteerd,
34
188000
5000
Dit is een typisch resultaat dat veel mensen gepresenteerd hebben,
03:25
and there are manyveel variationsvariaties on it.
35
193000
3000
en er zijn vele variaties op.
03:28
But this, for instanceaanleg, showsshows that about 30 percentprocent of the people
36
196000
4000
Maar dit laat zien dat ongeveer 30 procent van de mensen
03:32
surveyedondervraagde in the UnitedVerenigd StatesStaten sincesinds 1956
37
200000
4000
die onderzocht zijn in de Verenigde Staten sinds 1956
03:36
say that theirhun life is very happygelukkig.
38
204000
4000
zeggen dat zij een erg gelukkig leven hebben.
03:40
And that hasn'theeft niet changedveranderd at all.
39
208000
2000
En dat is helemaal niet veranderd.
03:42
WhereasOverwegende dat the personalpersoonlijk incomeinkomen,
40
210000
2000
Terwijl het persoonlijk inkomen,
03:44
on a scaleschaal that has been heldheld constantconstante to accommodateaccommoderen for inflationinflatie,
41
212000
6000
op een schaal die constant is gehouden voor inflatie,
03:50
has more than doubledverdubbelde, almostbijna tripledverdrievoudigd, in that periodperiode.
42
218000
4000
meer dan verdubbelde, bijna verdrievoudigde, in die periode.
03:54
But you find essentiallyin wezen the samedezelfde resultsuitslagen,
43
222000
4000
Maar je vindt in wezen dezelfde resultaten,
03:58
namelynamelijk, that after a certainzeker basicbasis- pointpunt -- whichwelke correspondskomt overeen more or lessminder
44
226000
5000
namelijk, dat na een bepaald basispunt dat min of meer correspondeert
04:03
to just a fewweinig 1,000 dollarsdollars abovebovenstaand the minimumminimum povertyarmoede levelniveau --
45
231000
4000
met een paar 1.000 dollar boven de armoedegrens,
04:07
increasestoeneemt in materialmateriaal well-beingwelzijn don't seemlijken to affectaantasten how happygelukkig people are.
46
235000
7000
toename in materieel welzijn niet van invloed lijkt te zijn op hoe gelukkig mensen zijn.
04:14
In factfeit, you can find that the lackgebrek of basicbasis- resourcesmiddelen,
47
242000
7000
En je kunt zien dat een gebrek aan basisbehoeften,
04:21
materialmateriaal resourcesmiddelen, contributesdraagt ​​bij to unhappinessongeluk,
48
249000
3000
materiële bronnen, bijdraagt aan ongelukkig zijn,
04:24
but the increasetoename in materialmateriaal resourcesmiddelen does not increasetoename happinessgeluk.
49
252000
6000
maar de toename in materiële bronnen het geluk niet verhogen.
04:30
So my researchOnderzoek has been focusedgefocust more on --
50
258000
5000
Dus mijn onderzoek was meer gericht op --
04:35
after findingbevinding out these things that actuallywerkelijk correspondedcorrespondeerde
51
263000
7000
na deze bevindingen die eigenlijk correspondeerden
04:42
to my owneigen experienceervaring, I triedbeproefd to understandbegrijpen:
52
270000
3000
met mijn eigen ervaring, probeerde ik te begrijpen,
04:45
where -- in everydayelke dag life, in our normalnormaal experienceervaring --
53
273000
6000
waar in het dagelijks leven, in onze normale ervaring,
04:51
do we feel really happygelukkig?
54
279000
3000
voelen we ons echt gelukkig.
04:54
And to startbegin
55
282000
4000
En om te starten
04:58
those studiesstudies about 40 yearsjaar agogeleden, I beganbegon to look at creativecreatief people --
56
286000
5000
met die studies ongeveer 40 jaar geleden, begon ik te kijken naar creatieve mensen --
05:03
first artistskunstenaars and scientistswetenschappers, and so forthvoort -- tryingproberen to understandbegrijpen
57
291000
6000
eerst kunstenaars en wetenschappers enzovoort -- ik probeerde te begrijpen
05:09
what madegemaakt them feel that it was worthwaard essentiallyin wezen spendinguitgaven theirhun life
58
297000
10000
wat het hun waard maakte om hun leven te wijden aan
05:19
doing things for whichwelke manyveel of them didn't expectverwachten eithereen van beide fameroem or fortunefortuin,
59
307000
6000
dingen waarvoor velen van hen geen roem of rijkdom verwachtten,
05:25
but whichwelke madegemaakt theirhun life meaningfulbelangrijk and worthwaard doing.
60
313000
5000
maar die hun leven zinvol maakten.
05:30
This was one of the leadingleidend composerscomponisten of AmericanAmerikaanse musicmuziek- back in the '70s.
61
318000
6000
Dit was een van de vooraanstaande componisten van Amerikaanse muziek in de jaren '70.
05:36
And the interviewinterview was 40 pagespagina's long.
62
324000
3000
En het interview was 40 pagina's lang.
05:39
But this little excerptuittreksel is a very good summarySamenvatting
63
327000
4000
Maar dit kleine uittreksel is een zeer goede samenvatting
05:43
of what he was sayinggezegde duringgedurende the interviewinterview.
64
331000
4000
van wat hij zei tijdens het interview.
05:47
And it describesbeschrijft how he feelsvoelt when composingsamenstellen van is going well.
65
335000
5000
En het beschrijft hoe hij zich voelt wanneer het componeren goed gaat.
05:52
And he sayszegt by describingbeschrijven it as an ecstaticextatisch statestaat.
66
340000
4000
En hij beschrijft het als een extatische toestand.
05:56
Now, "ecstasyextase" in GreekGrieks meantbedoelde
67
344000
2000
Extase betekende in het Grieks
05:58
simplyeenvoudigweg to standstand to the sidekant of something.
68
346000
3000
simpelweg om naast iets te staan.
06:01
And then it becamewerd essentiallyin wezen an analogyanalogie for a mentalgeestelijk statestaat
69
349000
7000
En toen werd het in wezen een analogie voor een mentale toestand
06:08
where you feel that you are not doing your ordinarygewoon everydayelke dag routinesroutines.
70
356000
6000
waarbij je voelt dat je niet je alledaagse routine aan het doen bent.
06:14
So ecstasyextase is essentiallyin wezen a steppingintensivering into an alternativealternatief realityrealiteit.
71
362000
6000
Dus extase is in feite een stap in een alternatieve realiteit.
06:20
And it's interestinginteressant, if you think about it, how, when we think about
72
368000
5000
En het is interessant, als je erover nadenkt, hoe, wanneer we eraan denken
06:25
the civilizationsbeschavingen that we look up to as havingmet been pinnaclespinakels of humanmenselijk achievementprestatie --
73
373000
6000
de beschavingen waarnaar we opkijken als toppunt van menselijke prestatie --
06:31
whetherof it's ChinaChina, GreeceGriekenland, the HinduHindu civilizationbeschaving,
74
379000
5000
of het nou gaat om Chinese, Griekse, Hindoe-beschaving,
06:36
or the MayasMayas, or EgyptiansEgyptenaren -- what we know about them
75
384000
5000
of de Maya's, of Egyptenaren -- wat we van hen weten
06:41
is really about theirhun ecstasiesextasen, not about theirhun everydayelke dag life.
76
389000
5000
gaat over hun extases, niet over hun dagelijks leven.
06:46
We know the templestempels they builtgebouwd, where people could come
77
394000
3000
We kennen de tempels die ze bouwden -- waar mensen kwamen
06:49
to experienceervaring a differentverschillend realityrealiteit.
78
397000
2000
om een andere realiteit te ervaren.
06:51
We know about the circusescircussen,
79
399000
3000
We kennen de circussen,
06:54
the arenasArenas, the theaterstheaters.
80
402000
3000
de arena's, de theaters --
06:57
These are the remainsstoffelijk overschot of civilizationsbeschavingen and they are the placesplaatsen that people wentgegaan
81
405000
8000
dit zijn de overblijfselen van beschavingen en het zijn de plaatsen waar mensen naartoe gingen
07:05
to experienceervaring life in a more concentratedgeconcentreerd, more orderedbestelde formformulier.
82
413000
9000
om het leven te ervaren in een meer geconcentreerde, meer geordende vorm.
07:14
Now, this man doesn't need to go to a placeplaats like this,
83
422000
4000
Welnu, deze man hoeft niet naar een plaats als deze te gaan,
07:18
whichwelke is alsoook -- this placeplaats, this arenaarena, whichwelke is builtgebouwd
84
426000
4000
die ook -- deze plaats, deze arena, die gebouwd is
07:22
like a GreekGrieks amphitheatreamfitheater, is a placeplaats for ecstasyextase alsoook.
85
430000
4000
als een Grieks amfitheater, is ook een plek voor extase.
07:26
We are participatingdeelnemende in a realityrealiteit that is differentverschillend
86
434000
4000
We nemen deel aan een realiteit die anders is
07:30
from that of the everydayelke dag life that we're used to.
87
438000
3000
dan die van het alledaagse leven waaraan we gewend zijn.
07:33
But this man doesn't need to go there.
88
441000
3000
Maar deze man hoeft daar niet naartoe te gaan.
07:36
He needsbehoefte aan just a piecestuk of paperpapier where he can put down little marksmerken,
89
444000
6000
Hij heeft slechts een stuk papier nodig waar hij kleine notities op kan maken,
07:42
and as he does that, he can imaginestel je voor soundsklanken
90
450000
6000
en terwijl hij dat doet, kan hij zich geluiden inbeelden
07:48
that had not existedbestonden before in that particularbijzonder combinationcombinatie.
91
456000
4000
die daarvoor nog niet bestaan hebben in die bepaalde combinatie.
07:52
So onceeen keer he getskrijgt to that pointpunt of beginningbegin to createcreëren,
92
460000
6000
Dus zodra hij op dat punt belandt van beginnen te creëren --
07:58
like JenniferJennifer did in her improvisationimprovisatie,
93
466000
3000
zoals Jennifer deed in haar improvisatie --
08:01
a newnieuwe realityrealiteit -- that is, a momentmoment of ecstasyextase --
94
469000
5000
een nieuwe realiteit, dat is een moment van extase.
08:06
he entersbetreedt that differentverschillend realityrealiteit.
95
474000
3000
Hij betreedt die andere realiteit.
08:09
Now he sayszegt alsoook that this is so intenseintens an experienceervaring
96
477000
4000
Nu zegt hij ook dat dit zo'n intense ervaring is
08:13
that it feelsvoelt almostbijna as if he didn't existbestaan.
97
481000
3000
dat het bijna voelt alsof hij niet bestond.
08:16
And that soundsklanken like a kindsoort of a romanticromantisch exaggerationoverdrijving.
98
484000
6000
En dat klinkt als een soort romantische overdrijving.
08:22
But actuallywerkelijk, our nervousnerveus systemsysteem is incapableonbekwaam of processingverwerken
99
490000
4000
Maar eigenlijk is ons zenuwstelsel niet in staat om
08:26
more than about 110 bitsstukjes of informationinformatie perper secondtweede.
100
494000
5000
meer dan ongeveer 110 stukjes informatie per seconde te verwerken.
08:31
And in orderbestellen to hearhoren me and understandbegrijpen what I'm sayinggezegde,
101
499000
4000
En om mij te kunnen horen en begrijpen wat ik zeg,
08:35
you need to processwerkwijze about 60 bitsstukjes perper secondtweede.
102
503000
4000
moet je ongeveer 60 stukjes informatie per seconde verwerken.
08:39
That's why you can't hearhoren more than two people.
103
507000
3000
Dat is waarom je niet meer dan twee mensen kunt horen.
08:42
You can't understandbegrijpen more than two people talkingpratend to you.
104
510000
3000
Je kunt niet meer dan twee mensen die tegen je praten begrijpen.
08:45
Well, when you are really involvedbetrokken in this completelyhelemaal engaginginnemend processwerkwijze
105
513000
11000
Wanneer je volledig in beslag genomen wordt door dit proces
08:56
of creatinghet creëren van something newnieuwe, as this man is,
106
524000
3000
van iets nieuws creëren, zoals deze man doet,
08:59
he doesn't have enoughgenoeg attentionaandacht left over to monitormonitor
107
527000
6000
heeft hij niet genoeg aandacht over om te controleren
09:05
how his bodylichaam feelsvoelt, or his problemsproblemen at home.
108
533000
4000
hoe zijn lichaam aanvoelt, of zijn problemen thuis.
09:09
He can't feel even that he's hungryhongerig or tiredmoe.
109
537000
3000
Hij kan zelfs niet voelen dat hij hongerig of moe is.
09:12
His bodylichaam disappearsverdwijnt,
110
540000
3000
Zijn lichaam verdwijnt,
09:15
his identityidentiteit disappearsverdwijnt from his consciousnessbewustzijn,
111
543000
5000
zijn identiteit verdwijnt van zijn bewustzijn,
09:20
because he doesn't have enoughgenoeg attentionaandacht, like nonegeen of us do,
112
548000
4000
omdat hij niet genoeg aandacht heeft, zoals niemand van ons,
09:24
to really do well something that requiresvereist a lot of concentrationconcentratie,
113
552000
6000
om iets dat een hoop concentratie vergt goed te doen
09:30
and at the samedezelfde time to feel that he existsbestaat.
114
558000
2000
en tegelijkertijd te voelen dat hij bestaat.
09:32
So existencebestaan is temporarilytijdelijk suspendedgeschorst.
115
560000
4000
Dus het bestaan is tijdelijk opgeschort.
09:37
And he sayszegt that his handhand- seemslijkt to be movingin beweging by itselfzelf.
116
565000
5000
En hij zegt dat zijn hand schijnbaar vanzelf beweegt.
09:43
Now, I could look at my handhand- for two weeksweken, and I wouldn'tzou het niet feel
117
571000
8000
Welnu, ik zou twee weken naar mijn hand kunnen kijken, zonder enig
09:51
any aweontzag or wonderwonder, because I can't composecomponeren. (LaughterGelach)
118
579000
4000
ontzag of verwondering te voelen, want ik kan niet componeren.
09:55
So what it's tellingvertellen you here
119
583000
2000
Dus wat zegt dit ons,
09:57
is that obviouslyduidelijk this automaticAutomatisch,
120
585000
7000
maar in andere gedeeltes van het interview blijkt dat dit automatische,
10:04
spontaneousspontaan processwerkwijze that he's describingbeschrijven can only happengebeuren to someoneiemand
121
592000
5000
spontane proces dat hij beschrijft alleen kan gebeuren bij iemand
10:09
who is very well trainedgetraind and who has developedontwikkelde techniquetechniek.
122
597000
4000
die zeer goed getraind is en die techniek ontwikkeld heeft.
10:13
And it has becomeworden a kindsoort of a truismkoe in the studystudie of creativitycreativiteit
123
601000
7000
En het is een soort dooddoener geworden in het onderzoek naar creativiteit
10:20
that you can't be creatinghet creëren van anything with lessminder than 10 yearsjaar
124
608000
5000
dat je niets kunt creëren met minder dan 10 jaar
10:25
of technical-knowledgetechnische-kennis immersiononderdompeling in a particularbijzonder fieldveld-.
125
613000
6000
technische kennis in een bepaald vakgebied.
10:31
WhetherOf it's mathematicswiskunde or musicmuziek-, it takes that long
126
619000
5000
Of het nou wiskunde of muziek is -- het duurt zo lang
10:36
to be ablein staat to beginbeginnen to changeverandering something in a way that it's better
127
624000
8000
om in staat te zijn om iets zodanig te veranderen dat het beter is
10:44
than what was there before.
128
632000
3000
dan wat er daarvoor was.
10:47
Now, when that happensgebeurt,
129
635000
2000
Wanneer dat gebeurt,
10:49
he sayszegt the musicmuziek- just flowsstroomt out.
130
637000
2000
zegt hij dat de muziek er gewoon uit stroomt.
10:51
And because all of these people I startedbegonnen interviewinginterviewen --
131
639000
4000
En vanwege al deze mensen die ik interviewde --
10:55
this was an interviewinterview whichwelke is over 30 yearsjaar oldoud --
132
643000
4000
dit was een interview van meer dan 30 jaar oud --
11:01
so manyveel of the people describedbeschreven this as a spontaneousspontaan flowstroom
133
649000
4000
zo veel mensen beschreven dit als een spontane flow
11:05
that I calledriep this typetype of experienceervaring the "flowstroom experienceervaring."
134
653000
5000
dat ik dit type ervaring de "flow-ervaring" noemde.
11:10
And it happensgebeurt in differentverschillend realmsrijken.
135
658000
3000
En ze vindt plaats in verschillende gebieden.
11:13
For instanceaanleg, a poetdichter describesbeschrijft it in this formformulier.
136
661000
4000
Bijvoorbeeld, een dichter beschrijft het in deze vorm.
11:17
This is by a studentstudent of minede mijne who interviewedgeïnterviewd
137
665000
3000
Dit is door een student van mij die
11:20
some of the leadingleidend writersschrijvers and poetsdichters in the UnitedVerenigd StatesStaten.
138
668000
3000
sommige van de belangrijkste schrijvers en dichters in de Verenigde Staten interviewde.
11:23
And it describesbeschrijft the samedezelfde effortlessmoeiteloos, spontaneousspontaan feelinggevoel
139
671000
6000
En het beschrijft hetzelfde moeiteloze, spontane gevoel
11:29
that you get when you enterinvoeren into this ecstaticextatisch statestaat.
140
677000
3000
dat je krijgt wanneer je deze extatische toestand betreedt.
11:32
This poetdichter describesbeschrijft it as openingopening a doordeur- that floatsdrijvers in the skyhemel --
141
680000
5000
Deze dichter beschrijft het als het openen van een deur die in de lucht zweeft --
11:37
a very similarsoortgelijk descriptionBeschrijving to what AlbertAlbert EinsteinEinstein gavegaf
142
685000
3000
Een soortgelijke beschrijving aan die van Albert Einstein
11:40
as to how he imaginedingebeeld the forceskrachten of relativityrelativiteit,
143
688000
6000
over hoe hij de krachten van relativiteit voorstelde
11:46
when he was strugglingworstelen with tryingproberen to understandbegrijpen how it workedwerkte.
144
694000
4000
wanneer hij worstelde met het begrijpen van hoe het werkte.
11:50
But it happensgebeurt in other activitiesactiviteiten.
145
698000
5000
Maar het gebeurt in andere activiteiten.
11:55
For instanceaanleg, this is anothereen ander studentstudent of minede mijne,
146
703000
2000
Bijvoorbeeld, dit is een andere student van mij,
11:57
SusanSusan JacksonJackson from AustraliaAustralië, who did work
147
705000
4000
Susan Jackson uit Australië, die werkte
12:01
with some of the leadingleidend athletesatleten in the worldwereld-.
148
709000
4000
met sommige van de belangrijkste atleten in de wereld.
12:05
And you see here in this descriptionBeschrijving of an OlympicOlympisch skaterSkater,
149
713000
4000
En u ziet hier in deze beschrijving van een Olympische skater,
12:09
the samedezelfde essentialessentieel descriptionBeschrijving of the phenomenologyFenomenologie
150
717000
3000
dezelfde essentiële beschrijving van de fenomenologie
12:12
of the innerbinnenste statestaat of the personpersoon.
151
720000
2000
van de innerlijke toestand van de persoon.
12:14
You don't think; it goesgaat automaticallyautomatisch,
152
722000
3000
Je denkt niet dat het automatisch gaat
12:17
if you mergesamensmelten yourselfjezelf with the musicmuziek-, and so forthvoort.
153
725000
4000
als je samensmelt met de muziek, enzovoort.
12:21
It happensgebeurt alsoook, actuallywerkelijk, in the mostmeest recentrecent bookboek I wroteschreef,
154
729000
4000
Het gebeurt ook, eigenlijk, in het meest recente boek dat ik schreef,
12:25
calledriep "Good BusinessBusiness," where I interviewedgeïnterviewd some of the CEOsCEO 's
155
733000
3000
genaamd "Good Business," waarin ik sommige CEO's interviewde
12:28
who had been nominatedgenomineerd by theirhun peerscollega 's as beingwezen bothbeide very successfulgeslaagd
156
736000
5000
die door hun gelijken genomineerd waren als zowel zeer succesvol
12:33
and very ethicalethisch, very sociallymaatschappelijk responsibleverantwoordelijk.
157
741000
3000
als zeer ethisch, zeer sociaal verantwoordelijk.
12:36
You see that these people definebepalen successsucces
158
744000
4000
Je ziet dat deze mensen succes definiëren
12:40
as something that helpshelpt othersanderen and at the samedezelfde time
159
748000
5000
als iets dat anderen helpt en waar je tegelijkertijd
12:45
makesmerken you feel happygelukkig as you are workingwerkend at it.
160
753000
3000
gelukkig van wordt als je eraan werkt.
12:48
And like all of these successfulgeslaagd and responsibleverantwoordelijk CEOsCEO 's say,
161
756000
6000
En zoals al deze succesvolle en verantwoordelijke CEO's zeggen,
12:55
you can't have just one of these things be successfulgeslaagd
162
763000
5000
je kunt niet slechts een van deze dingen hebben om succesvol te zijn.
13:02
if you want a meaningfulbelangrijk and successfulgeslaagd jobbaan.
163
770000
3000
Als je een zinvolle en succesvolle baan wilt --
13:05
AnitaAnita RoddickRoddick is anothereen ander one of these CEOsCEO 's we interviewedgeïnterviewd.
164
773000
5000
Anita Roddick is een van deze CEO's die we interviewden.
13:10
She is the founderoprichter of BodyLichaam ShopWinkel,
165
778000
4000
Ze is de grondlegger van Body Shop, de cosmetica,
13:14
the naturalnatuurlijk cosmeticsschoonheidsmiddelen kingkoning.
166
782000
2000
soort van natuurlijke cosmetische koning.
13:16
It's kindsoort of a passionpassie that comeskomt
167
784000
2000
Het is een soort passie die voortkomt
13:18
from doing the bestbeste and havingmet flowstroom while you're workingwerkend.
168
786000
4000
uit het beste doen en flow hebben terwijl je werkt.
13:22
This is an interestinginteressant little quotecitaat from MasaruMasaru IbukaIbuka,
169
790000
4000
Dit is een interessant klein citaat van Masaru Ibuka,
13:26
who was at that time startingbeginnend out SonySony withoutzonder any moneygeld,
170
794000
5000
die, toentertijd, zonder geld Sony opzette,
13:31
withoutzonder a productartikel -- they didn't have a productartikel,
171
799000
2000
zonder product -- ze hadden geen product,
13:33
they didn't have anything, but they had an ideaidee.
172
801000
3000
ze hadden niets, maar ze hadden een idee.
13:36
And the ideaidee he had was to establishtot stand brengen a placeplaats of work where engineersingenieurs
173
804000
5000
En het idee dat hij had was om een werkplaats op te richten waar ingenieurs
13:41
can feel the joyvreugde of technologicaltechnologisch innovationinnovatie,
174
809000
4000
het genot kunnen voelen van technologische innovatie,
13:45
be awarebewust of theirhun missionmissie to societymaatschappij and work to theirhun heart'shart contentinhoud.
175
813000
5000
zich bewust kunnen zijn van hun maatschappelijke missie en naar hartenlust werken.
13:50
I couldn'tkon het niet improveverbeteren on this as a good examplevoorbeeld
176
818000
4000
Ik zou geen beter voorbeeld kunnen verzinnen
13:54
of how flowstroom entersbetreedt the workplacewerkplaats.
177
822000
3000
van hoe flow de werkvloer betreedt.
13:57
Now, when we do studiesstudies --
178
825000
3000
Welnu, als we onderzoeken doen,
14:00
we have, with other colleaguescollega's around the worldwereld-,
179
828000
4000
hebben we, met andere collega's rondom de wereld,
14:04
donegedaan over 8,000 interviewsinterviews of people -- from DominicanDominicaanse monksmonniken,
180
832000
5000
meer dan 8.000 interviews gedaan met mensen -- van Dominicaanse monniken,
14:09
to blindBlind nunsnonnen, to HimalayanHimalaya climbersklimmers, to NavajoNavajo shepherdsherders --
181
837000
7000
tot blinde nonnen, tot Himalayaanse bergbeklimmers, tot Navajo-herders --
14:16
who enjoygenieten theirhun work.
182
844000
2000
die van hun werk genieten.
14:18
And regardlessachteloos of the culturecultuur,
183
846000
2000
En ongeacht de cultuur,
14:20
regardlessachteloos of educationonderwijs or whateverwat dan ook, there are these sevenzeven conditionsvoorwaarden
184
848000
7000
ongeacht opleiding of wat dan ook, zijn er deze zeven condities
14:27
that seemlijken to be there when a personpersoon is in flowstroom.
185
855000
4000
die aanwezig lijken te zijn wanneer iemand in flow is.
14:31
There's this focusfocus that, onceeen keer it becomeswordt intenseintens,
186
859000
4000
Er is deze focus die eenmaal hij intens is,
14:35
leadsleads to a sensezin of ecstasyextase, a sensezin of clarityhelderheid:
187
863000
4000
leidt tot een gevoel van extase, een gevoel van helderheid,
14:39
you know exactlyprecies what you want to do from one momentmoment to the other;
188
867000
3000
je weet precies wat je wilt doen van het ene moment tot het andere.
14:42
you get immediateonmiddellijk feedbackterugkoppeling.
189
870000
2000
Je krijgt onmiddellijk feedback.
14:44
You know that what you need to do
190
872000
2000
Je weet dat wat je moet doen
14:46
is possiblemogelijk to do, even thoughhoewel difficultmoeilijk,
191
874000
3000
mogelijk is, hoewel moeilijk,
14:49
and sensezin of time disappearsverdwijnt, you forgetvergeten yourselfjezelf,
192
877000
3000
en besef van tijd verdwijnt, je vergeet jezelf,
14:52
you feel partdeel of something largergrotere.
193
880000
3000
je voelt je deel van iets groters.
14:55
And onceeen keer the conditionsvoorwaarden are presentaanwezig,
194
883000
3000
En als deze condities aanwezig zijn,
14:58
what you are doing becomeswordt worthwaard doing for its owneigen sakesake.
195
886000
5000
wordt wat je aan het doen bent waardevol op zichzelf.
15:03
In our studiesstudies, we representvertegenwoordigen the everydayelke dag life of people in this simpleeenvoudig schemeschema.
196
891000
6000
In onze studies, representeren we het alledaagse leven van mensen in dit eenvoudige schema.
15:09
And we can measuremaatregel this very preciselyprecies, actuallywerkelijk,
197
897000
4000
En we kunnen dit zeer nauwkeurig meten,
15:13
because we give people electronicelektronisch pagerssemafoons that go off 10 timestijden a day,
198
901000
4000
omdat we mensen elektronische piepers geven die 10 keer per dag af gaan,
15:17
and whenevertelkens als they go off you say what you're doing, how you feel,
199
905000
5000
en wanneer zij af gaan zeg je wat je aan het doen bent, hoe je je voelt,
15:22
where you are, what you're thinkinghet denken about.
200
910000
2000
waar je bent, waar je aan denkt.
15:24
And two things that we measuremaatregel is the amountbedrag of challengeuitdaging
201
912000
3000
En twee dingen die we meten zijn de grootte van uitdaging
15:27
people experienceervaring at that momentmoment and the amountbedrag of skillbekwaamheid
202
915000
4000
die mensen ervaren op dat moment en de grootte van hun vaardigheden
15:31
that they feel they have at that momentmoment.
203
919000
3000
waarover zij op dat moment beschikken.
15:34
So for eachelk personpersoon we can establishtot stand brengen an averagegemiddelde,
204
922000
3000
Dus voor elk persoon kunnen we een gemiddelde opstellen,
15:37
whichwelke is the centercentrum of the diagramdiagram.
205
925000
3000
dat het middelpunt van het diagram is.
15:40
That would be your mean levelniveau of challengeuitdaging and skillbekwaamheid,
206
928000
3000
Dat zou je gemiddelde niveau van uitdaging en vaardigheid zijn,
15:43
whichwelke will be differentverschillend from that of anybodyiemand elseanders.
207
931000
3000
dat anders is dan dat van ieder ander.
15:46
But you have a kindsoort of a setreeks pointpunt there, whichwelke would be in the middlemidden-.
208
934000
5000
Maar je hebt een soort vaststaand punt daar dat in het midden staat.
15:51
If we know what that setreeks pointpunt is,
209
939000
2000
Als weten wat dat vaststaande punt is,
15:53
we can predictvoorspellen fairlytamelijk accuratelynauwkeurig when you will be in flowstroom,
210
941000
5000
kunnen we vrij accuraat voorspellen wanneer je in flow zult zijn,
15:58
and it will be when your challengesuitdagingen are higherhoger than averagegemiddelde
211
946000
3000
en dat zal zijn wanneer je uitdagingen hoger dan gemiddeld zijn
16:01
and skillsvaardigheden are higherhoger than averagegemiddelde.
212
949000
2000
en vaardigheden hoger dan gemiddeld zijn.
16:03
And you maymei be doing things very differentlyanders from other people,
213
951000
4000
En misschien doe je dingen heel anders dan andere mensen,
16:07
but for everyoneiedereen that flowstroom channelkanaal, that areaGebied there,
214
955000
4000
maar voor iedereen zal dat flowkanaal, dat gebied daar,
16:11
will be when you are doing what you really like to do --
215
959000
4000
er zijn wanneer je doet wat je echt leuk vindt om te doen --
16:15
playspelen the pianopiano, be with your bestbeste friendvriend, perhapsmisschien work,
216
963000
6000
piano spelen, waarschijnlijk, bij je beste vrienden zijn, misschien werk,
16:21
if work is what providesbiedt flowstroom for you.
217
969000
4000
als werk je voorziet van flow.
16:25
And then the other areasgebieden becomeworden lessminder and lessminder positivepositief.
218
973000
4000
En dan zullen de andere gebieden minder en minder positief worden.
16:29
ArousalOpwinding is still good because you are over-challengedoverdreven uitgedaagd there.
219
977000
5000
Opwinding is nog steeds goed omdat je te zeer uitgedaagd wordt daar.
16:34
Your skillsvaardigheden are not quiteheel as highhoog as they should be,
220
982000
2000
Je vaardigheden zijn niet zo hoog als ze zouden moeten zijn,
16:36
but you can moveverhuizing into flowstroom fairlytamelijk easilygemakkelijk
221
984000
3000
maar je kunt je vrij gemakkelijk naar flow begeven
16:39
by just developingontwikkelen a little more skillbekwaamheid.
222
987000
3000
door iets meer vaardigheden te ontwikkelen.
16:42
So, arousalopwinding is the areaGebied where mostmeest people learnleren from,
223
990000
4000
Dus, opgewondenheid is het gebied waar de meeste mensen van leren,
16:46
because that's where they're pushedgeduwd beyondvoorbij theirhun comfortcomfort zonezone
224
994000
6000
want dat is waar ze buiten hun comfortzone geduwd worden
16:52
and to enterinvoeren that -- going back to flowstroom --
225
1000000
3000
en om te betreden -- teruggaan naar flow --
16:55
then they developontwikkelen higherhoger skillsvaardigheden.
226
1003000
2000
dan ontwikkelen ze betere vaardigheden.
16:57
ControlControle is alsoook a good placeplaats to be,
227
1005000
4000
Controle is ook een goed gebied,
17:01
because there you feel comfortablecomfortabel, but not very excitedopgewonden.
228
1009000
4000
omdat je je daar comfortabel voelt, maar niet erg opgewonden.
17:05
It's not very challenginguitdagend any more.
229
1013000
3000
Het is niet erg uitdagend meer.
17:08
And if you want to enterinvoeren flowstroom from controlcontrole,
230
1016000
2000
En als je vanuit controle flow wilt betreden,
17:10
you have to increasetoename the challengesuitdagingen.
231
1018000
3000
moet je de uitdaging verhogen.
17:13
So those two are idealideaal and complementarycomplementair areasgebieden
232
1021000
4000
Dus die twee zijn ideale en complementaire gebieden
17:17
from whichwelke flowstroom is easygemakkelijk to go into.
233
1025000
4000
van waaruit je gemakkelijk flow kunt betreden.
17:21
The other combinationscombinaties of challengeuitdaging and skillbekwaamheid
234
1029000
3000
De andere combinaties van uitdaging en vaardigheid
17:24
becomeworden progressivelyprogressief lessminder optimaloptimale.
235
1032000
3000
worden toenemend minder optimaal.
17:27
RelaxationOntspanning is fine -- you still feel OK.
236
1035000
2000
Ontspanning is goed -- je voelt je nog steeds OK.
17:29
BoredomVerveling beginsbegint to be very aversiveaversieve
237
1037000
5000
Saaiheid begint zeer aversief te worden
17:34
and apathyapathie becomeswordt very negativenegatief:
238
1042000
4000
en apathie wordt zeer negatief --
17:38
you don't feel that you're doing anything,
239
1046000
4000
je hebt niet het gevoel dat je iets aan het doen bent,
17:42
you don't use your skillsvaardigheden, there's no challengeuitdaging.
240
1050000
2000
je gebruikt je vaardigheden niet, er is geen uitdaging.
17:44
UnfortunatelyHelaas, a lot of people'sPeople's experienceervaring is in apathyapathie.
241
1052000
5000
Helaas, de ervaring van een hoop mensen is in apathie.
17:49
The largestDe grootste singlesingle contributorInzender to that experienceervaring
242
1057000
7000
De grootste bijdrager aan die ervaring
17:56
is watchingkijken televisiontelevisie; the nextvolgende one is beingwezen in the bathroombadkamer, sittingzittend.
243
1064000
6000
is televisie kijken, de volgende is in de badkamer zijn, zitten.
18:02
Even thoughhoewel sometimessoms watchingkijken televisiontelevisie
244
1070000
6000
Hoewel televisie kijken soms
18:08
about sevenzeven to eightacht percentprocent of the time is in flowstroom,
245
1076000
4000
zo'n zeven tot acht procent van de tijd in flow is,
18:12
but that's when you chooseKiezen a programprogramma you really want to watch
246
1080000
3000
maar dat is wanneer je een programma kiest dat je echt graag wilt zien
18:15
and you get feedbackterugkoppeling from it.
247
1083000
3000
en je er feedback van krijgt.
18:18
So the questionvraag we are tryingproberen to addressadres -- and I'm way over time --
248
1086000
6000
Dus de vraag die we proberen aan te kaarten -- en ik ben ruim over m'n tijd heen --
18:24
is how to put more and more of everydayelke dag life in that flowstroom channelkanaal.
249
1092000
6000
is hoe we meer en meer van het alledaagse leven in dat flowkanaal kunnen stoppen.
18:30
And that is the kindsoort of challengeuitdaging that we're tryingproberen to understandbegrijpen.
250
1098000
5000
Dat is de uitdaging die we proberen te begrijpen.
18:35
And some of you obviouslyduidelijk know how to do that spontaneouslyspontaan
251
1103000
3000
En sommigen van jullie weten uiteraard hoe je dat spontaan doet
18:38
withoutzonder any adviceadvies, but unfortunatelyhelaas a lot of people don't.
252
1106000
4000
zonder enig advies, maar veel mensen helaas niet.
18:42
And that's what our mandatemandaat is, in a way, to do.
253
1110000
6000
En dat is wat in zekere zin onze opdracht is. OK.
18:48
Thank you.
254
1116000
1000
Dank u.
18:49
(ApplauseApplaus)
255
1117000
1000
(Applaus)
Translated by René Raemaekers
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mihaly Csikszentmihalyi - Positive psychologist
Mihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work.

Why you should listen

Mihaly Csikszentmihalyi says creativity is a central source of meaning in our lives. A leading researcher in positive psychology, he has devoted his life to studying what makes people truly happy: "When we are involved in [creativity], we feel that we are living more fully than during the rest of life." He is the architect of the notion of "flow" -- the creative moment when a person is completely involved in an activity for its own sake.

Csikszentmihalyi teaches psychology and management at Claremont Graduate University, focusing on human strengths such as optimism, motivation and responsibility. He's the director the Quality of Life Research Center there. He has written numerous books and papers about the search for joy and fulfillment.

More profile about the speaker
Mihaly Csikszentmihalyi | Speaker | TED.com