ABOUT THE SPEAKER
Peter Reinhart - Baker
Master breadmaker Peter Reinhart is also a teacher, author and theologian. Through his lectures and numerous cookbooks, he channels the science of baking into deep, spiritual lessons -- and dispels stale myths about the nature (and flavor) of good, wholesome bread.

Why you should listen

Peter Reinhart's food work began as ministry outreach and later became a full-fledged culinary and teaching career. Both an educator and lay minister, his lessons focus on both secular and spiritual education. One of his books, Bread Upon the Waters: A Pilgrimage Toward Self Discovery and Spiritual Truth is first in a series of books exploring nourishment in terms of food and one's life mission.

Reinhart is founder of the award-winning Brother Juniper's Bakery in Santa Rosa, California. He's now a full-time faculty member in the International Baking and Pastry Institute at Johnson and Wales University. He has also developed a line of frozen gourmet pizzas, calzones, toaster snacks and bagels for Amy's Kitchen.

His latest book is Peter Reinhart's Whole Grain Breads: New Techniques, Extraordinary Flavor.

More profile about the speaker
Peter Reinhart | Speaker | TED.com
Taste3 2008

Peter Reinhart: The art and craft of bread

Peter Reinhart over brood

Filmed:
957,534 views

Rups tot vlinder, deeg tot brood ... in een loflied op ons geliefde basisvoedsel reflecteert bakkersmeester Peter Reinhart over de innige verbintenissen tussen tarwe en gist, zetmeel en hitte, die ons heden ons dagelijks brood geven. Daar zit wat in.
- Baker
Master breadmaker Peter Reinhart is also a teacher, author and theologian. Through his lectures and numerous cookbooks, he channels the science of baking into deep, spiritual lessons -- and dispels stale myths about the nature (and flavor) of good, wholesome bread. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
This is a wheattarwe breadbrood, a wholegeheel wheattarwe breadbrood,
0
0
2000
Dit is een tarwebrood, een volkoren tarwebrood.
00:18
and it's madegemaakt with a newnieuwe techniquetechniek
1
2000
2000
Het is gemaakt volgens een nieuwe techniek
00:20
that I've been playingspelen around with,
2
4000
2000
die ik spelenderwijs ontwikkelde en waarover ik veel geschreven heb,
00:22
and developingontwikkelen and writingschrift about whichwelke, for lackgebrek of a better namenaam,
3
6000
2000
en die we, bij gebrek aan een betere naam,
00:24
we call the epoxyepoxy methodmethode.
4
8000
2000
de epoxymethode noemen.
00:26
And I call it an epoxyepoxy methodmethode because --
5
10000
2000
Ik noem het een epoxymethode omdat –
00:28
it's not very appetizingsmakelijk. I understandbegrijpen that --
6
12000
2000
het klinkt niet erg smakelijk. Dat begrijp ik –
00:30
but -- but
7
14000
2000
maar
00:32
if you think about epoxyepoxy, what's epoxyepoxy?
8
16000
2000
wat is epoxy?
00:34
It's two resinsharsen that are, sortsoort of,
9
18000
2000
Het zijn twee harsen die geen van beide
00:36
in and of themselveszich -- neithernoch of whichwelke can make gluelijm,
10
20000
2000
op zichzelf een lijm kunnen maken,
00:39
but when you put the two togethersamen,
11
23000
2000
maar als je ze samenvoegt,
00:41
something happensgebeurt. A bondobligatie takes placeplaats,
12
25000
1000
gebeurt er iets. Er ontstaat een verbinding
00:42
and you get this very strongsterk, powerfulkrachtig
13
26000
2000
en je krijgt een zeer sterk, krachtig
00:44
adhesivelijm.
14
28000
2000
kleefmiddel.
00:46
Well, in this techniquetechniek,
15
30000
2000
In deze techniek
00:48
what I've triedbeproefd to do is kindsoort of
16
32000
2000
heb ik geprobeerd om alle kennis te verzamelen
00:50
gatherverzamelen all of the knowledgekennis that the bread-bakingbrood-bakken worldwereld-,
17
34000
2000
die de broodbakkende wereld,
00:52
the artisanArtisan bread-bakingbrood-bakken communitygemeenschap,
18
36000
2000
de ambachtelijke broodbakkersgemeenschap
00:54
has been tryingproberen to accumulateaccumuleren over the last 20 yearsjaar or so --
19
38000
3000
de afgelopen 20 jaar heeft vergaard –
00:57
sincesinds we'vewij hebben been engagedbezet in a breadbrood renaissanceRenaissance in AmericaAmerika --
20
41000
3000
sinds we in Amerika in een broodrenaissance zitten –
01:00
and put it togethersamen to come up with a methodmethode
21
44000
3000
en deze samen te voegen om een methode te verzinnen
01:03
that would help to take whole-grainhele korrels breadsbrood.
22
47000
3000
om volkorenbroden te bakken.
01:06
And let's facegezicht it, everyone'sieders tryingproberen to moveverhuizing towardsnaar wholegeheel grainskorrels.
23
50000
3000
En laten we wel wezen, iedereen probeert meer volkorenbrood te eten.
01:09
We finallyTenslotte, after 40 yearsjaar of knowingwetende
24
53000
3000
Eindelijk, na 40 jaar geweten te hebben
01:12
that wholegrainvolkoren was a healthiergezonder optionkeuze,
25
56000
2000
dat volkoren brood de gezondere optie was,
01:14
we're finallyTenslotte gettingkrijgen to the pointpunt where we actuallywerkelijk are tippingtipping over
26
58000
3000
komen we eindelijk op het punt waar we de omslag maken
01:17
and attemptingproberen to actuallywerkelijk eateten them.
27
61000
2000
en proberen om het daadwerkelijk te eten.
01:19
(LaughterGelach)
28
63000
2000
(Gelach)
01:21
The challengeuitdaging, thoughhoewel, for a wholegrainvolkoren bakerbakker is,
29
65000
2000
De uitdaging voor een volkorenbroodbakker is:
01:23
you know, how do you make it tastesmaak good?
30
67000
3000
hoe maak je dat het goed smaakt?
01:26
Because wholegeheel graingraan -- it's easygemakkelijk with whitewit flourmeel
31
70000
2000
Want het is makkelijk om met wit meel
01:28
to make a good-tastinggoede smaak breadbrood. WhiteWit flourmeel is sweetzoet.
32
72000
3000
goedsmakend brood te maken. Wit meel is zoet.
01:31
It's mainlyhoofdzakelijk starchzetmeel, and starchzetmeel, when you breakbreken it down --
33
75000
3000
Het is voornamelijk zetmeel. Als je dat afbreekt –
01:34
what is starchzetmeel? It's -- thank you -- sugarsuiker, yes.
34
78000
3000
wat is zetmeel? Het is –dank je– suiker, ja.
01:37
So a bakerbakker, and a good bakerbakker,
35
81000
2000
Dus een bakker, een goede bakker,
01:39
knowsweet how to pullTrekken or drawtrek forthvoort
36
83000
3000
weet hoe hij de suiker tevoorschijn haalt
01:42
the inherentinherent sugarsuiker trappedgevangen in the starchzetmeel.
37
86000
3000
die in het zetmeel gevangen zit.
01:45
With wholegeheel graingraan breadbrood, you have other obstaclesobstakels.
38
89000
2000
Met volkorenbrood heb je andere obstakels.
01:47
You've got branzemelen, whichwelke is probablywaarschijnlijk the healthiestgezondste partdeel of the breadbrood for us,
39
91000
3000
Je hebt de zemelen, wat waarschijnlijk het gezondste deel van het brood is voor ons,
01:50
or the fibervezel for us because it is just loadedloaded with fibervezel,
40
94000
3000
want het zit vol met vezels.
01:53
for the branzemelen is fibervezel.
41
97000
2000
Zemelen zijn vezels.
01:55
It's got germGerm. Those are the good things,
42
99000
2000
Er zitten kiemen in. Dat zijn de goede dingen,
01:57
but those aren'tzijn niet the tastiestlekkerste partsonderdelen of the wheattarwe.
43
101000
2000
maar niet de meest smakelijke delen van de tarwe.
01:59
So wholegeheel graingraan breadsbrood historicallyhistorisch
44
103000
3000
Volkorenbroden werden historisch
02:02
have had sortsoort of this onusbewijslast of beingwezen healthGezondheid foodeten breadsbrood,
45
106000
2000
gezien als reform-brood,
02:04
and people don't like to eateten,
46
108000
2000
en mensen eten niet graag
02:06
quotecitaat, healthGezondheid foodeten. They like to eateten healthygezond and healthilygezond,
47
110000
3000
'reformvoeding'. Ze eten graag gezond,
02:09
but when we think of something as a healthGezondheid foodeten,
48
113000
2000
maar als we iets zien als reformvoeding
02:11
we think of it as something we eateten out of obligationverplichting,
49
115000
3000
denken we dat het eten ervan een soort verplichting is,
02:14
not out of passionpassie and love for the flavorsmaak.
50
118000
3000
niet iets dat we doen uit passie en liefde voor de smaak.
02:17
And ultimatelytenslotte, the challengeuitdaging of the bakerbakker,
51
121000
3000
En uiteindelijk is de uitdaging van de bakker,
02:20
the challengeuitdaging of everyelk culinaryculinaire studentstudent, of everyelk chefchef,
52
124000
2000
de uitdaging van elke culinaire student en elke chef
02:22
is to deliverleveren flavorsmaak.
53
126000
3000
om smaak te leveren.
02:25
FlavorSmaak is kingkoning. FlavorSmaak rulesreglement.
54
129000
2000
Smaak is koning. Smaak staat voorop.
02:27
I call it the flavorsmaak ruleregel. FlavorSmaak rulesreglement.
55
131000
2000
Het is het allerbelangrijkste.
02:29
And -- and
56
133000
2000
Je kan iemand iets laten eten
02:31
you can get somebodyiemand to eateten something that's good for them onceeen keer,
57
135000
3000
omdat het goed voor hem is, maar hij zal het
02:34
but they won'tzal niet eateten it again if they don't like it, right?
58
138000
3000
geen tweede keer eten als hij het niet lekker vond, toch?
02:37
So, this is the challengeuitdaging for this breadbrood.
59
141000
2000
Dat is dus de uitdaging voor dit brood.
02:39
We're going to try this at lunchlunch, and
60
143000
2000
We gaan dit tijdens de lunch proberen
02:41
I'll explainuitleg geven a bitbeetje more about it,
61
145000
2000
en ik zal er wat over vertellen.
02:43
but it's madegemaakt not only with two typestypes of pre-doughspre deeg --
62
147000
3000
Het is gemaakt met twee soorten zuurdesem
02:46
this attemptpoging, again, at bringingbrengen out flavorsmaak
63
150000
2000
in een poging om smaak te creëren.
02:48
is to make a piecestuk of doughdeeg
64
152000
2000
Je maakt de voorgaande dag
02:50
the day before that is not leavenedgezuurd.
65
154000
3000
een stuk deeg dat niet gegist is.
02:53
It's just doughdeeg that is wetNAT.
66
157000
2000
Het is gewoon deeg dat nat is.
02:55
It's hydratedgehydrateerd doughdeeg we call "the soakerSoaker" --
67
159000
2000
Het is gehydrateerd deeg dat we 'de inweker' noemen.
02:57
that helpshelpt to startbegin enzymeenzym activityactiviteit.
68
161000
2000
Dat helpt de enzymactiviteit op gang.
02:59
And enzymesenzymen are the secretgeheim, kindsoort of, ingredientingrediënt in doughdeeg
69
163000
3000
Enzymen zijn het 'geheime' ingrediënt in deeg
03:02
that bringsbrengt out flavorsmaak.
70
166000
2000
dat de smaak bevordert.
03:04
It startsstarts to releasevrijlating the sugarssuikers trappedgevangen in the starchzetmeel.
71
168000
2000
Het bevrijdt de suikers die in het deeg gevangen zitten.
03:06
That's what enzymesenzymen are doing.
72
170000
2000
Dat is wat enzymen doen.
03:08
And so, if we can releasevrijlating some of those,
73
172000
2000
Dus als we er daar wat van kunnen vrijmaken,
03:10
they becomeworden accessiblebeschikbaar to us in our palateverhemelte.
74
174000
2000
worden ze toegankelijk voor onze smaakzintuigen.
03:12
They becomeworden accessiblebeschikbaar to the yeastgist as foodeten.
75
176000
3000
Ze gaan als voedsel dienen voor de gist.
03:15
They becomeworden accessiblebeschikbaar to the ovenoven for caramelizationKaramelisatie
76
179000
3000
Ze zorgen voor karamellisatie in de oven
03:18
to give us a beautifulmooi crustkorst.
77
182000
2000
en geven ons een prachtige korst.
03:20
The other pre-doughpre deeg
78
184000
2000
De andere zuurdesem
03:22
that we make is fermentedgefermenteerde -- our pre-fermentpre gisting.
79
186000
2000
dat we maken is gefermenteerd -- ons voor-ferment.
03:24
And it's madegemaakt -- it can be a sourdoughzuurdesem starterStarter, or what we call a "bigaBIGA"
80
188000
3000
Het kan een zuurdesemstarter zijn, of wat we een 'biga' noemen,
03:27
or any other kindsoort of pre-fermentedpre gisting doughdeeg with a little yeastgist in it,
81
191000
3000
of elke andere soort pre-gefermenteerd deeg met wat gist erin.
03:30
and that startsstarts to developontwikkelen flavorsmaak alsoook.
82
194000
3000
Dat begint ook smaak te ontwikkelen.
03:33
And on day two, we put those two piecesstukken togethersamen. That's the epoxyepoxy.
83
197000
3000
Op dag twee voegen we die delen samen. Dat is het epoxy.
03:36
And we're hopinghoop that, sortsoort of, the
84
200000
2000
We hopen dan min of meer
03:38
enzymeenzym piecestuk of doughdeeg
85
202000
2000
dat het enzym-deeg
03:40
becomeswordt the fuelbrandstof packpak for the leavenedgezuurd piecestuk of doughdeeg,
86
204000
3000
het brandstofpakket wordt voor het gegiste stuk deeg
03:43
and when we put them togethersamen and addtoevoegen the finallaatste ingredientsingrediënten,
87
207000
3000
en als we die samenvoegen en de laatste ingrediënten toevoegen,
03:46
we can createcreëren a breadbrood that does evokeoproepen
88
210000
2000
kunnen we een brood maken dat
03:48
the fullvol potentialpotentieel of flavorsmaak trappedgevangen in the graingraan.
89
212000
3000
het volle smaakpotentieel uit het graan haalt.
03:51
That's the challengeuitdaging. Okay, so, now, what we --
90
215000
2000
Dat is de uitdaging. Oké, laten we nu
03:53
in the journeyreis of wheattarwe, let's go back and look at these 12 stagesstadia.
91
217000
4000
teruggaan en kijken naar deze 12 stappen.
03:57
I'm going to go throughdoor them very quicklysnel and then revisitopnieuw them.
92
221000
2000
Ik zal er snel doorheen gaan en er dan nog eens op terugkomen.
03:59
Okay, we're going to startbegin with the first stagestadium.
93
223000
3000
Oké, we gaan beginnen met de eerste stap.
04:03
And this is what everyelk studentstudent has to beginbeginnen with.
94
227000
3000
Hiermee moet elke student beginnen.
04:06
EveryoneIedereen who workswerken in the culinaryculinaire worldwereld- knowsweet that
95
230000
2000
Iedereen die in de culinaire wereld werkt weet:
04:08
the first stagestadium of cookingkoken is "misemise ennl placeplaats,"
96
232000
3000
de eerste stap van koken is 'mis en place',
04:11
whichwelke is just a FrenchFrans way of sayinggezegde, "get organizedgeorganiseerd."
97
235000
4000
wat Frans is voor 'bereid je voor'.
04:16
Everything in its placeplaats. First stagestadium.
98
240000
3000
Alles op z'n plaats. Eerste stap.
04:19
So in bakingbakken we call it scalingscaling -- weighingweging out the ingredientsingrediënten.
99
243000
2000
Bij het bakken is dit het wegen van de ingrediënten.
04:21
StageStadium two is mixingmenging. We take the ingredientsingrediënten and we mixmengen them.
100
245000
3000
De tweede stap is het mengen van de ingrediënten.
04:24
We have to developontwikkelen the glutengluten.
101
248000
2000
We moeten het gluten ontwikkelen.
04:26
There's no glutengluten in flourmeel. There's only the potentialpotentieel for glutengluten.
102
250000
3000
Er zitten geen gluten in bloem. Er is alleen het potentieel voor gluten.
04:29
Here'sHier is anothereen ander kindsoort of prefiguringcarrosseriewerken of epoxyepoxy
103
253000
3000
Hier nog een voorbode van epoxy:
04:32
because we'vewij hebben got gluteninGlutenine and gliadinGliadin,
104
256000
2000
we hebben glutenine en gliadine,
04:34
neithernoch of whichwelke are strongsterk enoughgenoeg to make a good breadbrood.
105
258000
3000
die geen van beide sterk genoeg zijn om een goed brood te maken.
04:37
But when they get hydratedgehydrateerd and they bondobligatie to eachelk other,
106
261000
3000
Maar als ze gehydrateerd raken en zich aan elkaar binden,
04:40
they createcreëren a strongersterker moleculemolecuul, a strongersterker proteineiwit we call glutengluten.
107
264000
4000
creëren ze een sterker molecuul, een sterker proteïne dat we gluten noemen.
04:44
And so we, in the mixingmenging processwerkwijze,
108
268000
2000
Dus in het mengproces
04:46
have to developontwikkelen the glutengluten,
109
270000
2000
moeten we het gluten ontwikkelen.
04:48
we have to activateactiveren the leavenzuurdesem or the yeastgist,
110
272000
3000
We moeten het zuurdeeg of de gist activeren
04:51
and we have to essentiallyin wezen distributeverdelen all the ingredientsingrediënten evenlygelijkmatig.
111
275000
3000
en alle ingrediënten gelijkmatig verdelen.
04:54
Then we get into fermentationfermentatie, the thirdderde stagestadium,
112
278000
2000
Dan komen we bij de fermentatie, de derde stap,
04:56
whichwelke is really where the flavorsmaak developsontwikkelt.
113
280000
2000
waarin de smaak zich echt ontwikkelt.
04:58
The yeastgist comeskomt alivelevend and startsstarts eatingaan het eten the sugarssuikers,
114
282000
3000
De gist komt tot leven en begint de suikers te eten,
05:01
creatinghet creëren van carbonkoolstof dioxidedioxide and alcoholalcohol --
115
285000
2000
waardoor kooldioxide en alcohol worden gecreëerd.
05:03
essentiallyin wezen it's burpingoprispingen and sweatingzweten, whichwelke is what breadbrood is.
116
287000
3000
Het is eigenlijk aan het boeren en zweten ... dat is wat brood is.
05:06
It's yeastgist burpsburps and sweatzweet.
117
290000
2000
Het is gistboeren en gistzweet.
05:08
And somehowhoe dan ook, this is transformedgetransformeerd --
118
292000
2000
Op de een of andere manier worden
05:10
the yeastgist burpsburps and sweatszweten are laterlater transformedgetransformeerd --
119
294000
3000
deze gistboeren en gistzweet later getransformeerd.
05:13
and this is really gettingkrijgen to the hearthart- of what makesmerken breadbrood so specialspeciaal
120
297000
3000
Dit raakt aan de essentie van wat brood zo bijzonder maakt:
05:16
is that it is a transformationaltransformationele foodeten,
121
300000
2000
het is een transformerend voedsel.
05:18
and we're going to exploreonderzoeken that in a minuteminuut.
122
302000
2000
Zometeen zullen we dat gaan onderzoeken.
05:20
But then, quicklysnel throughdoor the nextvolgende fewweinig stagesstadia.
123
304000
2000
Maar dan, even snel door de volgende stappen heen.
05:22
We, after it's fermentedgefermenteerde and it's developedontwikkelde,
124
306000
2000
Nadat het gefermenteerd is
05:24
startedbegonnen to developontwikkelen flavorsmaak and characterkarakter,
125
308000
2000
en het smaak en karakter heeft ontwikkeld,
05:26
we divideverdelen it into smallerkleiner unitsunits.
126
310000
2000
verdelen we het in kleinere delen.
05:28
And then we take those unitsunits and we shapevorm them. We give them a little pre-shapepre vorm,
127
312000
3000
Dan nemen we die delen en vormen ze. We geven ze een voorlopige vorm,
05:31
usuallydoorgaans a roundronde or a little torpedotorpedo shapevorm, sometimessoms.
128
315000
3000
meestal rond of soms wat torpedovormig.
05:34
That's calledriep "roundingafronding."
129
318000
2000
Dat heet 'het ronden'.
05:36
And there's a shortkort restrust uit periodperiode. It can be for a fewweinig secondsseconden.
130
320000
3000
Er is een korte rustperiode. Dat kan enkele seconden zijn.
05:39
It can be for 20 or 30 minutesnotulen. We call that restingresting or benchingBenching.
131
323000
3000
Het kan 20 of 30 minuten zijn. We noemen dat 'rusten'.
05:42
Then we go into finallaatste shapingvormgeving,
132
326000
2000
Dan gaan we naar het uiteindelijke vormen,
05:44
"panningpanning" -- whichwelke meansmiddelen puttingzetten the shapedgevormd loafbrood on a panpan.
133
328000
4000
waarbij we het gevormde brood op een vorm leggen.
05:48
This takes a secondtweede, but it's a distinctivekenmerkend stagestadium.
134
332000
4000
Dit duurt een seconde, maar het is een aparte stap.
05:52
It can be in a basketmand. It can be in a loafbrood panpan, but we panpan it.
135
336000
4000
Het kan een mand zijn. Het kan een bakvorm zijn, maar we vormen het.
05:56
And then, stagestadium ninenegen.
136
340000
2000
Dan komt stap negen.
05:58
The fermentationfermentatie whichwelke startedbegonnen at stagestadium threedrie is continuingvoortgezette
137
342000
3000
De gisting die in stap drie begon, gaat verder
06:01
throughdoor all these other stagesstadia. Again, developingontwikkelen more flavorsmaak.
138
345000
3000
in al deze volgende stappen. Nogmaals, het ontwikkelen van smaak.
06:04
The finallaatste fermentationfermentatie takes placeplaats in stagestadium ninenegen.
139
348000
2000
De uiteindelijke gisting vindt plaats in stap negen.
06:06
We call it "proofingtaalprogramma."
140
350000
2000
Dat noemen we 'het toetsen'.
06:08
ProofingTaalprogramma meansmiddelen to provebewijzen that the doughdeeg is alivelevend.
141
352000
3000
Toetsen betekent bewijzen dat het deeg leeft.
06:11
And at stagestadium ninenegen we get the doughdeeg to the finallaatste shapevorm,
142
355000
3000
In stap negen komt het deeg in zijn uiteindelijke vorm
06:14
and it goesgaat into the ovenoven -- stagestadium 10.
143
358000
2000
en het gaat de oven in – stap 10.
06:16
ThreeDrie transformationstransformaties take placeplaats in the ovenoven.
144
360000
3000
In de oven vinden 3 transformaties plaats.
06:19
The sugarssuikers in the doughdeeg caramelizecaramelize in the crustkorst.
145
363000
3000
De suikers in het deeg karamelliseren in de korst.
06:22
They give us that beautifulmooi brownbruin crustkorst.
146
366000
2000
Dat geeft je die mooie bruine korst.
06:24
Only the crustkorst can caramelizecaramelize. It's the only placeplaats that getskrijgt hotwarm enoughgenoeg.
147
368000
3000
Alleen de korst kan karamelliseren. Het is de enige plek die heet genoeg wordt.
06:27
InsideBinnenkant, the proteinseiwitten --
148
371000
2000
Binnen stollen de proteïnen –
06:29
this glutengluten -- coagulatesstolt.
149
373000
2000
het gluten.
06:31
When it getskrijgt to about 160 degreesgraden,
150
375000
2000
Wanneer het zo'n 160 graden wordt,
06:33
the proteinseiwitten all linelijn up
and they createcreëren structurestructuur,
151
377000
2000
vormen de proteïnen een keten,
06:35
the glutengluten structurestructuur --
152
379000
2000
de glutenstructuur –
06:37
what ultimatelytenslotte we will call the crumbkruimel of the breadbrood.
153
381000
3000
wat we uiteindelijk de 'kruim' van het brood noemen.
06:40
And the starcheszetmeel, when they reachberijk about 180 degreesgraden,
154
384000
2000
Wanneer het zetmeel ongeveer 180 graden wordt,
06:42
gelatinizegelatinize.
155
386000
2000
verdikt het.
06:44
And gelatinizationgelatinization is yetnog anothereen ander
156
388000
3000
Die verdikking is nog zo'n
06:47
ovenoven transformationtransformatie.
157
391000
2000
oventransformatie.
06:49
CoagulationStolling, caramelizationKaramelisatie and gelatinizationgelatinization --
158
393000
3000
Stolling, karamellisatie en verdikking –
06:52
when the starchzetmeel is thickdik and they absorbabsorberen all the moisturevocht that's around them,
159
396000
3000
wanneer het zetmeel dik is en alle vocht om zich heen absorbeert,
06:55
they -- they kindsoort of swelldeining, and then they burstuitbarsting.
160
399000
3000
zwelt het op ... en het barst.
06:58
And they burstuitbarsting, and they spillmorsen theirhun gutsingewanden into the breadbrood.
161
402000
3000
Het barst en zijn ingewanden stromen het deeg in.
07:01
So basicallyeigenlijk now we're eatingaan het eten yeastgist sweatszweten --
162
405000
2000
Dus we eten gistzweet –
07:03
sweatzweet, burpsburps and starchzetmeel gutsingewanden.
163
407000
3000
zweet, boeren en zetmeel-ingewanden.
07:06
Again, transformedgetransformeerd in stagestadium 10 in the ovenoven
164
410000
3000
Weer een transformatie in stap 10,
07:09
because what wentgegaan into the ovenoven as doughdeeg
165
413000
3000
want wat de oven ingaat als deeg
07:12
comeskomt out in stagestadium 11 as breadbrood.
166
416000
3000
komt er in stap 11 uit als brood.
07:15
And stagestadium 11, we call it coolingkoeling --
167
419000
2000
Stap 11 is het afkoelen,
07:17
because we never really eateten the breadbrood right away.
168
421000
2000
want we eten het brood nooit echt meteen op.
07:19
There's a little carry-over"Carry-over" bakingbakken.
169
423000
2000
Het is nog een beetje aan het nabakken.
07:21
The proteinseiwitten have to setreeks up, strengthenversterken and firmfirma up.
170
425000
3000
De eiwitten moeten hun plaats vinden, sterker en vast worden.
07:25
And then we have stagestadium 12, whichwelke the textbooksstudieboeken call "packagingverpakking,"
171
429000
4000
Dan krijgen we stap 12, die de leerboeken 'verpakken' noemen
07:29
but my studentsstudenten call "eatingaan het eten."
172
433000
2000
en mijn studenten 'eten'.
07:31
And so, we're going to be on our owneigen journeyreis todayvandaag from wheattarwe to eateten,
173
435000
3000
Dus, we gaan vandaag op reis van meel tot maal
07:34
and in a fewweinig minutesnotulen we will try this,
174
438000
2000
en over enkele minuten gaan we dit proberen
07:36
and see if we have succeededgeslaagd
175
440000
3000
om te zien of de missie van deze bakker
07:39
in fulfillingvervullen this baker'sBaker's missionmissie of pullingtrekken out flavorsmaak.
176
443000
3000
om smaak naar voren te halen, geslaagd is.
07:42
But I want to go back now and revisitopnieuw these stepsstappen,
177
446000
3000
Maar nu wil ik teruggaan en deze stappen bekijken
07:45
and talk about it from the standpointstandpunt of transformationtransformatie,
178
449000
2000
vanuit het standpunt van transformatie.
07:47
because I really believe that
179
451000
2000
Ik geloof namelijk dat
07:49
all things can be understoodbegrijpelijk --
180
453000
3000
alle dingen begrepen kunnen worden –
07:52
and this is not my owneigen ideaidee. This goesgaat back to the ScholasticsApplied Scholastics and to the AncientsOuden --
181
456000
3000
en dat is niet mijn eigen idee, maar gaat terug naar de scholastici en de oudheid –
07:55
that all things can be understoodbegrijpelijk on fourvier levelslevels:
182
459000
2000
dat alle dingen begrepen kunnen worden op vier niveaus:
07:57
the literalletterlijk, the metaphoricmetaforische or poeticpoëtische levelniveau,
183
461000
4000
het letterlijke, het metaforische of poëtische niveau,
08:01
the politicalpolitiek or ethicalethisch levelniveau.
184
465000
3000
het politieke of ethische niveau
08:04
And ultimatelytenslotte, the mysticalmystieke or sometimessoms calledriep the "anagogicalanagogical" levelniveau.
185
468000
4000
en uiteindelijk het mystieke niveau, soms 'anagogisch' genoemd.
08:08
It's hardhard to get to those levelslevels unlesstenzij you go throughdoor the literalletterlijk.
186
472000
3000
Die diepere niveaus zijn moeilijk bereikbaar, tenzij je via het letterlijke niveau gaat.
08:11
In factfeit, DanteDante sayszegt you can't understandbegrijpen the threedrie deeperdiepere levelslevels
187
475000
3000
Dante zegt zelfs, dat je de diepere niveaus niet kan begrijpen
08:14
unlesstenzij you first understandbegrijpen the literalletterlijk levelniveau,
188
478000
3000
tenzij je het letterlijke niveau eerst begrijpt.
08:17
so that's why we're talkingpratend literallyletterlijk about breadbrood.
189
481000
2000
Daarom praten we letterlijk over brood.
08:19
But let's kindsoort of look at these stagesstadia again
190
483000
2000
Maar laten we nog eens naar die stappen kijken
08:21
from the standpointstandpunt of connectionsverbindingen to possiblymogelijk a deeperdiepere levelniveau --
191
485000
4000
vanuit het standpunt van connectie met een dieper niveau –
08:25
all in my questzoektocht for answeringantwoordapparaat the questionvraag,
192
489000
2000
allemaal in mijn zoektocht naar antwoorden op de vraag:
08:27
"What is it about breadbrood that's so specialspeciaal?"
193
491000
2000
wat maakt brood zo bijzonder?
08:30
And fulfillingvervullen this missionmissie of evokingoproepen the fullvol potentialpotentieel of flavorsmaak.
194
494000
4000
... En het vervullen van deze missie om het volledige smaakpotentieel te realiseren.
08:34
Because what happensgebeurt is,
195
498000
2000
Want wat gebeurt er?
08:36
breadbrood beginsbegint as wheattarwe or any other graingraan.
196
500000
3000
Brood begint als tarwe, of elk ander graan.
08:39
But what's wheattarwe? WheatTarwe is a grassgras
197
503000
2000
Maar wat is tarwe? Tarwe is een grassoort
08:41
that growsgroeit in the fieldveld-.
198
505000
2000
die op het land groeit.
08:43
And, like all grassesgrassen, at a certainzeker pointpunt it putsputs out seedszaden.
199
507000
3000
En zoals alle grassen produceert het op zeker moment zaden.
08:47
And we harvestoogst those seedszaden, and those are the wheattarwe kernelskernels.
200
511000
3000
Die zaden oogsten we; dat zijn de tarwekorrels.
08:50
Now, in orderbestellen to harvestoogst it -- I mean, what's harvestingoogsten?
201
514000
2000
Om het te oogsten -- wat is oogsten?
08:52
It's just a euphemismeufemisme for killingdoden, right?
202
516000
4000
Het is een eufemisme voor doodmaken, toch?
08:56
I mean, that's what's harvestoogst -- we say we harvestoogst the pigvarken, you know?
203
520000
2000
Ik bedoel, dat is wat oogst is.
08:58
Yes, we slaughterslachten, you know. Yes, that's life.
204
522000
3000
We slachten, we oogsten, dat is het leven.
09:01
We harvestoogst the wheattarwe,
205
525000
2000
We oogsten de tarwe
09:03
and in harvestingoogsten it, we killdoden it.
206
527000
2000
en door het te oogsten, doden we het.
09:05
Now, wheattarwe is alivelevend,
207
529000
2000
Tarwe leeft,
09:07
and as we harvestoogst it, it givesgeeft up its seedszaden.
208
531000
4000
en bij het oogsten offert het zijn zaden.
09:11
Now, at leastminst with seedszaden we have the potentialpotentieel for futuretoekomst life.
209
535000
3000
In zaden hebben we het potentieel voor toekomstig leven.
09:14
We can plantfabriek those in the groundgrond.
210
538000
2000
We planten ze in de grond.
09:16
And we savebesparen some of those for the nextvolgende generationgeneratie.
211
540000
2000
Ook bewaren we er een paar voor de volgende generatie.
09:18
But mostmeest of those seedszaden get crushedverpletterd
212
542000
2000
Maar de meeste zaden worden geplet
09:20
and turnedgedraaid into flourmeel.
213
544000
2000
en veranderen in meel.
09:22
And at that pointpunt, the wheattarwe has sufferedleed the ultimateultiem indignityvernedering.
214
546000
3000
Op dat punt heeft de tarwe de ultieme vernedering ondergaan.
09:25
It's not only been killedgedood,
215
549000
2000
Het is niet alleen gedood,
09:27
but it's been deniedontkend any potentialpotentieel for creatinghet creëren van futuretoekomst life.
216
551000
3000
maar alle potentieel voor creatie van toekomstig leven is het ontzegd.
09:30
So we turnbeurt it into flourmeel.
217
554000
3000
We maken er dus meel van.
09:33
So as I said, I think breadbrood is a transformationaltransformationele foodeten.
218
557000
3000
Zoals ik al zei: brood is volgens mij transformerend voedsel.
09:36
The first transformationtransformatie -- and, by the way,
219
560000
3000
De eerste transformatie – en trouwens,
09:39
the definitiondefinitie of transformationtransformatie for me is
220
563000
2000
de definitie voor transformatie is voor mij
09:41
a radicalradicaal changeverandering from one thing into something elseanders.
221
565000
2000
een radicale verandering van één ding in iets anders.
09:44
O.K.? RadicalRadicale, not subtlesubtiel.
222
568000
2000
Oké? Radicaal, niet subtiel.
09:46
Not like hotwarm waterwater madegemaakt coldkoude,
223
570000
2000
Niet zoals heet water dat koud wordt,
09:48
or coldkoude waterwater turnedgedraaid hotwarm,
224
572000
2000
of koud water dat heet wordt,
09:50
but waterwater boiledgekookt off and becomingworden steamstoom-.
225
574000
3000
maar water dat al kokend in stoom verandert.
09:53
That's a transformationtransformatie, two differentverschillend things.
226
577000
2000
Dat is een transformatie, twee verschillende dingen.
09:55
Well, in this casegeval, the first transformationtransformatie
227
579000
2000
In dit geval is het een transformatie
09:57
is alivelevend to deaddood.
228
581000
2000
van levend naar dood.
10:00
I'd call that radicalradicaal.
229
584000
2000
Dat noem ik radicaal.
10:03
So, we'vewij hebben got now this flourmeel.
230
587000
3000
We hebben nu dus dat meel.
10:06
And what do we do? We addtoevoegen some waterwater.
231
590000
2000
En wat doen we? We voegen wat water toe.
10:08
In stagestadium one, we weighwegen it.
232
592000
2000
In stap 1 wegen we het.
10:10
In stagestadium two, we addtoevoegen waterwater and saltzout to it, mixmengen it togethersamen,
233
594000
2000
In stap 2 voegen we water en zout toe, mengen het
10:12
and we createcreëren something that we call "clayklei."
234
596000
2000
en creëren zo iets dat we 'klei' noemen.
10:14
It's like clayklei.
235
598000
2000
Het is als klei.
10:16
And we infuseinfusie that clayklei
236
600000
2000
Die klei doordringen we
10:18
with an ingredientingrediënt that we call "leavenzuurdesem."
237
602000
3000
met wat in het Engels 'leaven' heet. (zuurdesem)
10:21
In this casegeval, it's yeastgist, but yeastgist is leavenzuurdesem. What does leavenzuurdesem mean?
238
605000
3000
In dit geval is de gist, maar gist is 'leaven'. Wat betekent 'leaven'?
10:24
LeavenZuurdesem comeskomt from the rootwortel wordwoord that meansmiddelen enlivenverlevendigen --
239
608000
3000
'Leaven' stamt van een woord dat 'verlevendigen' betekent –
10:28
to vivifyvivify, to bringbrengen to life.
240
612000
2000
opmonteren, tot leven brengen.
10:32
By the way, what's the HebrewHebreeuws wordwoord for clayklei? AdamAdam.
241
616000
4000
Trouwens, wat is het Hebreeuwse woord voor klei? Adam.
10:36
You see, the bakerbakker, in this momentmoment,
242
620000
2000
De bakker is op dit moment
10:38
has becomeworden, in a sensezin,
243
622000
2000
in zekere zin veranderd
10:40
sortsoort of, the God of his doughdeeg, you know, and his doughdeeg, well,
244
624000
3000
in een soort god van zijn deeg. Dit mag dan
10:43
while it's not an intelligentintelligent life formformulier, is now alivelevend.
245
627000
3000
geen intelligente levensvorm zijn, maar het leeft.
10:46
And we know it's alivelevend because in stagestadium threedrie,
246
630000
2000
We weten dat het leeft, omdat het groeit in stap 3.
10:48
it growsgroeit. GrowthGroei is the proofbewijs of life.
247
632000
3000
Groei is het bewijs van leven.
10:51
And while it's growinggroeiend, all these
248
635000
2000
Terwijl het groeit, vinden er
10:53
literalletterlijk transformationstransformaties are takingnemen placeplaats.
249
637000
2000
allemaal letterlijke transformaties plaats.
10:55
EnzymesEnzymen are breakingbreken forthvoort sugarssuikers.
250
639000
2000
Enzymen breken suikers af.
10:57
YeastGist is eatingaan het eten sugarsuiker and
251
641000
2000
Gist eet suiker
10:59
turningdraaien it into carbonkoolstof dioxidedioxide and alcoholalcohol.
252
643000
3000
en verandert het in kooldioxide en alcohol.
11:02
BacteriaBacteriën is in there, eatingaan het eten the samedezelfde sugarssuikers,
253
646000
2000
Bacteriën eten diezelfde suikers
11:04
turningdraaien them into acidszuren.
254
648000
2000
en veranderen ze in zuren.
11:06
In other wordstekst, personalitypersoonlijkheid and character'skarakter van de beingwezen developedontwikkelde in this doughdeeg
255
650000
3000
Met andere woorden: persoonlijkheid en karakter worden ontwikkeld in dit deeg,
11:09
underonder the watchfulwaakzaam gazeblik of the bakerbakker.
256
653000
3000
onder de waakzame blik van de bakker.
11:12
And the baker'sBaker's choiceskeuzes all alonglangs the way
257
656000
2000
De keuzes van de bakker in het proces
11:14
determinebepalen the outcomeresultaat of the productartikel.
258
658000
3000
bepalen de uitkomst van het product.
11:18
A subtlesubtiel changeverandering in temperaturetemperatuur- -- a subtlesubtiel changeverandering in time --
259
662000
3000
Een subtiele temperatuursverandering – een iets andere tijdsduur –
11:21
it's all about a balancingBalancing acthandelen betweentussen time, temperaturetemperatuur-
260
665000
2000
het draait allemaal om de balans tussen tijd, temperatuur
11:23
and ingredientsingrediënten. That's the artkunst of bakingbakken.
261
667000
2000
en ingrediënten. Dat is de kunst van het bakken.
11:25
So all these things are determinedvastbesloten by the bakerbakker,
262
669000
2000
Dus al deze dingen worden bepaald door de bakker.
11:27
and the breadbrood goesgaat throughdoor some stagesstadia, and characterstekens developontwikkelen.
263
671000
3000
Het brood gaat door een aantal fasen en karakters ontwikkelen zich.
11:30
And then we divideverdelen it, and this one biggroot piecestuk of doughdeeg
264
674000
2000
Dan verdelen we het en dit ene stuk deeg
11:32
is dividedverdeeld into smallerkleiner unitsunits, and eachelk of those unitsunits
265
676000
2000
wordt verschillende kleinere delen,
11:34
are givengegeven shapevorm by the bakerbakker.
266
678000
2000
die elk door de bakker worden gevormd.
11:36
And as they're shapedgevormd, they're raisedverheven again,
267
680000
2000
Terwijl ze gevormd worden, rijzen ze weer
11:38
all alonglangs provingbewijzen that they're alivelevend,
268
682000
2000
en bewijzen eens temeer te leven
11:40
and developingontwikkelen characterkarakter.
269
684000
2000
en karakter te ontwikkelen.
11:42
And at stagestadium 10, we take it to the ovenoven.
270
686000
3000
In stap 10 stoppen we het in de oven.
11:45
It's still doughdeeg. NobodyNiemand eatseet breadbrood doughdeeg --
271
689000
2000
Het is nog steeds deeg. Niemand eet brooddeeg --
11:47
a fewweinig people do, I think, but not too manyveel.
272
691000
2000
sommige mensen doen het, maar niet zo veel.
11:49
I've metleerde kennen some doughdeeg eaterseters, but --
273
693000
2000
Ik heb wel deeg-eters ontmoet, maar ...
11:51
it's not the staffpersoneel of life, right? BreadBrood is the staffpersoneel of life.
274
695000
4000
het is niet het 'deeg des levens' maar het 'brood des levens', toch?
11:55
But doughdeeg is what we're workingwerkend with,
275
699000
2000
Maar we werken met deeg
11:57
and we take that doughdeeg to the ovenoven,
276
701000
2000
en brengen dat naar de oven
11:59
and it goesgaat into the ovenoven. As soonspoedig as the interiorinterieur temperaturetemperatuur- of that doughdeeg
277
703000
4000
en daar gaat het in. Zo gauw de binnentemperatuur
12:03
crosseskruisen the thresholddrempel of 140 degreesgraden,
278
707000
2000
van het deeg boven de 140º komt,
12:05
it passespasses what we call the "thermalthermische deathdood pointpunt."
279
709000
3000
passeert het wat we noemen het 'thermale punt des doods'.
12:10
StudentsStudenten love that TDPTDP. They think it's the namenaam of a videovideo- gamespel.
280
714000
3000
Studenten vinden TPD geweldig. Net iets uit een videospelletje.
12:13
But it's the thermalthermische deathdood pointpunt -- all life ceasesniet langer there.
281
717000
3000
Het 'thermale punt des doods' – alle leven stopt daar.
12:16
The yeastgist, whosewaarvan missionmissie it has been up tilltot now to raiseverhogen the doughdeeg,
282
720000
4000
De missie van de gist was tot dan toe om het deeg
12:20
to enlivenverlevendigen it, to vivifyvivify it,
283
724000
2000
te laten rijzen, te verlevendigen.
12:22
in orderbestellen to completecompleet its missionmissie,
284
726000
2000
Maar om zijn missie te volbrengen,
12:24
whichwelke is alsoook to turnbeurt this doughdeeg into breadbrood,
285
728000
2000
namelijk om het deeg in brood te veranderen,
12:26
has to give up its life.
286
730000
2000
moet het zijn leven geven.
12:28
So you see the symbolismsymboliek at work? It's startingbeginnend to come forthvoort a little bitbeetje, you know.
287
732000
3000
Zie je het symbolisme aan het werk?
12:31
It's startingbeginnend to make sensezin to me --
288
735000
2000
Het begint me te dagen.
12:35
what goesgaat in is doughdeeg,
289
739000
2000
Wat erin gaat is deeg,
12:37
what comeskomt out is breadbrood --
290
741000
2000
wat eruit komt is brood.
12:39
or it goesgaat in alivelevend,
291
743000
2000
Ofwel: het gaat levend naar binnen
12:41
comeskomt out deaddood.
292
745000
2000
en komt dood naar buiten.
12:43
ThirdDerde transformationtransformatie. First transformationtransformatie, alivelevend to deaddood.
293
747000
3000
Derde transformatie. Eerste transformatie: levend naar dood.
12:46
SecondTweede transformationtransformatie, deaddood broughtbracht back to life.
294
750000
4000
Tweede transformatie: dood weer tot leven gewekt.
12:50
ThirdDerde transformationtransformatie, alivelevend to deaddood --
295
754000
2000
Derde transformatie: levend naar dood –
12:52
but doughdeeg to breadbrood.
296
756000
3000
maar deeg naar brood.
12:55
Or anothereen ander analogyanalogie would be,
297
759000
2000
Een andere analogie zou zijn:
12:57
a caterpillarCaterpillar has been turnedgedraaid into a butterflyvlinder.
298
761000
3000
een rups is veranderd in een vlinder.
13:00
And it's what comeskomt out of the ovenoven
299
764000
2000
Dat komt uit de oven:
13:02
that is what we call the staffpersoneel of life.
300
766000
3000
ons basisvoedsel.
13:05
This is the productartikel
301
769000
2000
Dit is het product
13:07
that
302
771000
3000
dat
13:10
everyoneiedereen in the worldwereld- eatseet, that is so difficultmoeilijk to give up.
303
774000
4000
iedereen op aarde eet, dat zo moeilijk opgegeven kan worden.
13:14
It's so
304
778000
2000
Het is zo
13:16
deeplydiep embeddedingebed in our psychespsyche that
305
780000
2000
diep verankerd in onze geesten
13:19
breadbrood is used as a symbolsymbool for life.
306
783000
3000
dat brood gebruikt wordt als een symbool voor leven.
13:22
It's used as a symbolsymbool for transformationtransformatie.
307
786000
3000
Het wordt gebruikt als symbool voor transformatie.
13:27
And so, as we get to stagestadium 12 and we partakedeelnemen of that,
308
791000
3000
Dus als we bij stap 12 komen en het tot ons nemen
13:30
again completingvoltooiing van the life cyclefiets,
309
794000
3000
en zo de levenscirkel voltooien,
13:33
you know, we have a chancekans to essentiallyin wezen ingestinslikken that --
310
797000
3000
hebben we de kans om dat in te nemen –
13:36
it nurturesstimuleert us, and we continuevoortzetten to carrydragen on
311
800000
3000
het voedt ons en we gaan verder
13:39
and have opportunitieskansen to pondernadenken
312
803000
2000
en kunnen mijmeren over
13:41
things like this.
313
805000
2000
dingen als deze.
13:43
So this is what I've learnedgeleerd from breadbrood.
314
807000
2000
Dit is dus wat ik heb geleerd van brood.
13:45
This is what breadbrood has taughtonderwezen me in my journeyreis.
315
809000
3000
Dit heeft brood mij geleerd op mijn reis.
13:48
And what we're going to attemptpoging to do
316
812000
2000
Wat we gaan proberen te doen
13:50
with this breadbrood here, again,
317
814000
2000
met dit brood hier ...
13:52
is to use, in additiontoevoeging to everything we talkedgesproken about,
318
816000
3000
samen met alles waarover we het gehad hebben –
13:55
this breadbrood we're going to call "spentdoorgebracht graingraan breadbrood"
319
819000
3000
dit brood gaan we 'gebruikt-graan-brood' noemen
13:58
because, as you know, bread-makingbrood maken is very similarsoortgelijk to beer-makingbier maken.
320
822000
3000
want zoals je weet lijkt broodbakken sterk op bier brouwen.
14:01
BeerBier is basicallyeigenlijk liquidvloeistof breadbrood,
321
825000
2000
Bier is eigenlijk vloeibaar brood;
14:03
or breadbrood is solidsolide beerbier.
322
827000
2000
brood is bier in vaste vorm.
14:05
And --
323
829000
1000
En –
14:07
(LaughterGelach)
324
831000
1000
(Gelach)
14:08
they -- they're inventeduitgevonden around the samedezelfde time. I think beerbier camekwam first.
325
832000
3000
ze zijn ongeveer tegelijkertijd uitgevonden. Ik geloof dat bier er eerst was.
14:11
And the EgyptianEgyptische who was tendingde neiging the beerbier fellviel asleepin slaap
326
835000
3000
En de Egyptenaar die het bier in de gaten hield viel in slaap
14:14
in the hotwarm, EgyptianEgyptische sunzon, and it turnedgedraaid into breadbrood.
327
838000
2000
in de hete Egyptische zon en het bier werd brood.
14:16
But we'vewij hebben got this breadbrood,
328
840000
2000
Maar we hebben dit brood
14:18
and what I did here is to try to, again,
329
842000
2000
en we hebben hier getracht, nogmaals,
14:20
evokeoproepen even more flavorsmaak from this graingraan,
330
844000
4000
om nóg meer smaak uit dit graan te halen.
14:24
was we'vewij hebben addedtoegevoegd into it the spentdoorgebracht graingraan from beer-makingbier maken.
331
848000
3000
Daarom hebben we gebruikt graan van het bierbrouwen toegevoegd.
14:27
And if you make this breadbrood, you can use any kindsoort of spentdoorgebracht graingraan from any typetype of beerbier.
332
851000
4000
Als je dit soort brood maakt kun je elke soort gebruikt graan toevoegen, van elke soort bier.
14:31
I like darkdonker spentdoorgebracht graingraan. TodayVandaag we're usinggebruik makend van a lightlicht spentdoorgebracht graingraan
333
855000
3000
Ik hou van donker graan. Vandaag gebruiken we een licht gebruikt graan.
14:34
that's actuallywerkelijk from, like, some kindsoort of a lagerPils of some sortsoort --
334
858000
3000
Het komt van een of andere soort lager –
14:37
a lightlicht lagerPils or an aleALE -- that is wheattarwe and barleygerst that's been toastedgeroosterd.
335
861000
4000
een licht lager of een ale – dus tarwe en gerst die geroosterd zijn.
14:41
In other wordstekst, the beer-makerbier-maker knowsweet alsoook how to evokeoproepen flavorsmaak from the grainskorrels
336
865000
3000
Met andere woorden: de bierbrouwer weet ook hoe hij smaak uit het graan kan halen
14:44
by usinggebruik makend van sproutingkiemen and maltingmouten and roastingroosteren.
337
868000
3000
door te kiemen en mouten en roosteren.
14:47
We're going to take some of that, and put it into the breadbrood.
338
871000
2000
Daar nemen we iets van en stoppen dat in het brood.
14:49
So now we not only have a high-fibervezelrijk breadbrood,
339
873000
3000
Dus we hebben dan niet alleen een vezelrijk brood,
14:52
but now fibervezel on toptop of fibervezel.
340
876000
2000
maar nu vezel bovenop vezel.
14:54
And so this is, again, hopefullyhopelijk
341
878000
3000
Dit is dus hopelijk
14:57
not only a healthygezond breadbrood,
342
881000
2000
niet alleen een gezond brood,
14:59
but a breadbrood that you will enjoygenieten.
343
883000
2000
maar een brood waarvan je zal genieten.
15:01
So, if I, kindsoort of, breakbreken this breadbrood,
344
885000
3000
Dus als ik dit brood breek,
15:04
maybe we can sharedelen this now a little bitbeetje here.
345
888000
3000
kunnen we misschien hier al iets delen.
15:07
We'llWe zullen startbegin a little piecestuk here,
346
891000
2000
We beginnen met een stuk hier
15:09
and I'm going to take a little piecestuk here --
347
893000
2000
en ik breng nog een stuk hier –
15:11
I think I'd better tastesmaak it myselfmezelf before you have it at lunchlunch.
348
895000
3000
ik denk dat ik het maar beter zelf kan proeven voordat jullie het eten bij de lunch.
15:14
I'll leavehet verlof you
349
898000
2000
Ik laat jullie achter
15:17
with what I call the baker'sBaker's blessingzegen.
350
901000
2000
met wat ik de bakkerszegening noem.
15:19
MayMei your crustkorst be crispCrisp,
351
903000
2000
Dat jullie korst altijd knapperig mag zijn
15:21
and your breadbrood always risestijgen.
352
905000
2000
en je brood altijd mag rijzen.
15:24
Thank you.
353
908000
2000
Dank je wel.
Translated by Axel Saffran
Reviewed by Christel Foncke

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Peter Reinhart - Baker
Master breadmaker Peter Reinhart is also a teacher, author and theologian. Through his lectures and numerous cookbooks, he channels the science of baking into deep, spiritual lessons -- and dispels stale myths about the nature (and flavor) of good, wholesome bread.

Why you should listen

Peter Reinhart's food work began as ministry outreach and later became a full-fledged culinary and teaching career. Both an educator and lay minister, his lessons focus on both secular and spiritual education. One of his books, Bread Upon the Waters: A Pilgrimage Toward Self Discovery and Spiritual Truth is first in a series of books exploring nourishment in terms of food and one's life mission.

Reinhart is founder of the award-winning Brother Juniper's Bakery in Santa Rosa, California. He's now a full-time faculty member in the International Baking and Pastry Institute at Johnson and Wales University. He has also developed a line of frozen gourmet pizzas, calzones, toaster snacks and bagels for Amy's Kitchen.

His latest book is Peter Reinhart's Whole Grain Breads: New Techniques, Extraordinary Flavor.

More profile about the speaker
Peter Reinhart | Speaker | TED.com