ABOUT THE SPEAKER
Chris Bangle - Car designer
Car design is a ubiquitous but often overlooked art form. As chief of design for the BMW Group, Chris Bangle has overseen cars that have been seen the world over, including BMW 7 Series and the Z4 roadster.

Why you should listen

American designer Chris Bangle understands that it can be difficult to see a car in terms of Art with a capital A. As such, he separates his work into issues of "automobiles" (unemotional products, causing problems such as pollution and congestion) and "car-iness" (an expansion of the human, and ultimately a truly artistic expression). Satisfying the tensions between these problems -- and the tensions between engineers and designers -- is, for him, the essence of his work.

Offering radical forms and ideas, Bangle has been a polarizing figure within the industry; he has overseen all of the brands within the BMW family, including Mini and Rolls-Royce. In 2009, Bangle left BMW to pursue his own personal design interests and develop his consulting firm, Chris Bangle Associates.

More profile about the speaker
Chris Bangle | Speaker | TED.com
TED2002

Chris Bangle: Great cars are great art

Chris Bangle zegt: mooie auto's zijn kunst.

Filmed:
973,938 views

Amerikaans designer Chris Bangle legt zijn filosofie uit dat auto-ontwerp een kunstvorm op zich is met een vermakend (en uiteindelijk inspirerend) verslag van het Deep Blue-project van de BMW Group, dat bedoeld was om de SUV van de toekomst te creëren.
- Car designer
Car design is a ubiquitous but often overlooked art form. As chief of design for the BMW Group, Chris Bangle has overseen cars that have been seen the world over, including BMW 7 Series and the Z4 roadster. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:26
What I want to talk about is, as backgroundachtergrond,
0
1000
3000
Waarover ik wil praten,
00:29
is the ideaidee that carsauto's are artkunst.
1
4000
2000
is het idee dat auto's kunst zijn.
00:31
This is actuallywerkelijk quiteheel meaningfulbelangrijk to me,
2
6000
3000
Dit is voor mij zeer belangrijk
00:34
because carauto designersontwerpers tendde neiging hebben to be a little bitbeetje lowlaag on the totemtotem polepool --
3
9000
4000
omdat auto-ontwerpers niet hoog staan aangeschreven.
00:38
we don't do coffeekoffie tabletafel booksboeken with just one lamplamp insidebinnen of it --
4
13000
3000
We doen geen koffietafelboeken met maar één lamp.
00:41
and carsauto's are thought so much as a productartikel
5
16000
3000
Auto's worden zo vaak louter als product gezien
00:44
that it's a little bitbeetje difficultmoeilijk to get into the aestheticaesthetisch sidekant
6
19000
3000
dat het een beetje moeilijk is om de esthetische kant
00:47
underonder the samedezelfde sortsoort of terminologyterminologie that one would discussbespreken artkunst.
7
22000
3000
in dezelfde termen te bespreken als kunst.
00:50
And so carsauto's, as artkunst, bringsbrengt it into an emotionalemotioneel planevlak -- if you acceptaccepteren that --
8
25000
6000
'Auto's als kunst' tilt het naar een emotioneel niveau als accepteert
00:56
that you have to dealtransactie with on the samedezelfde levelniveau you would with artkunst with a capitalhoofdstad A.
9
31000
3000
dat je ze op hetzelfde niveau moet behandelen als kunst met een grote K.
00:59
Now at this pointpunt you're going to see a pictureafbeelding of MichelangeloMichelangelo.
10
34000
3000
Hier zie je een schilderij van Michelangelo.
01:02
This is completelyhelemaal differentverschillend than automobilesauto's.
11
37000
3000
Dat is volledig verschillend van auto's.
01:05
AutomobilesAuto 's are self-movingZelfrijdende things, right? ElevatorsLiften are automobilesauto's.
12
40000
6000
Automobielen zijn zichzelf-voortbewegende voorwerpen. Liften zijn automobielen.
01:11
And they're not very emotionalemotioneel; they solveoplossen a purposedoel;
13
46000
3000
Ze zijn niet erg emotioneel. Ze dienen een doel.
01:14
and certainlyzeker automobilesauto's have been around for 100 yearsjaar
14
49000
3000
Automobielen bestaan nu honderd jaar.
01:17
and have madegemaakt our liveslevens functionallyfunctioneel a lot better in manyveel waysmanieren;
15
52000
3000
Ze hebben onze levens functioneel veel beter gemaakt, in vele opzichten.
01:20
they'veze hebben alsoook been a realecht painpijn in the assezel,
16
55000
2000
Ze zijn ook een echte last geweest.
01:22
because automobilesauto's are really the thing we have to solveoplossen.
17
57000
4000
Omdat de auto's zelf het probleem zijn dat we moeten oplossen.
01:26
We have to solveoplossen the pollutionverontreiniging, we have to solveoplossen the congestioncongestie --
18
61000
3000
We moeten het probleem van vervuiling en files oplossen,
01:29
but that's not what interestsbelangen me in this speechtoespraak.
19
64000
3000
maar dat is nu niet aan de orde.
01:32
What interestsbelangen me in this speechtoespraak is carsauto's. AutomobilesAuto 's maymei be what you use,
20
67000
5000
Wat me vandaag interesseert, zijn auto's. Automobielen mogen dan gebruiksvoorwerpen zijn,
01:37
but carsauto's are what we are, in manyveel waysmanieren.
21
72000
3000
maar auto's zijn wat wij zijn, in vele opzichten.
01:40
And as long as we can solveoplossen the problemsproblemen of automobilesauto's,
22
75000
4000
Als we de problemen van automobielen kunnen oplossen,
01:44
and I believe we can, with fuelbrandstof cellscellen or hydrogenwaterstof, like BMWBMW is really hipheup on,
23
79000
4000
- en ik geloof dat we dat kunnen, met brandstofcellen of waterstof, waar BMW kien op is -
01:48
and lots of other things, then I think we can look pastverleden that
24
83000
3000
en vele andere dingen, dan denk ik dat we verder kunnen kijken
01:51
and try and understandbegrijpen why this hookhaak is in manyveel of us --
25
86000
4000
en proberen te begrijpen waarom zovelen van ons
01:55
of this car-y-nessauto-y-ness -- and what that meansmiddelen, what we can learnleren from it.
26
90000
4000
een auto-obsessie hebben, en wat dat betekent, wat we ervan kunnen leren.
01:59
That's what I want to get to. CarsAuto 's are not a suitpak of clotheskleren;
27
94000
3000
Dat is waar ik toe wil komen. Auto's zijn geen koffer vol kleren,
02:02
carsauto's are an avataravatar. CarsAuto 's are an expansionuitbreiding of yourselfjezelf:
28
97000
4000
auto's zijn een avatar. Auto's zijn een verlengstuk van jezelf:
02:06
they take your thoughtsgedachten, your ideasideeën, your emotionsemoties, and they multiplyvermenigvuldigen it --
29
101000
4000
ze nemen je gedachten, je ideeën, je gevoelens,
02:10
your angerboosheid, whateverwat dan ook. It's an avataravatar.
30
105000
3000
je woede, en vermenigvuldigen die.
02:13
It's a super-waldosuper-Waldo that you happengebeuren to be insidebinnen of, and if you feel sexysexy,
31
108000
3000
Het is een super-Wally waarin je je toevallig bevindt. Als jij je sexy voelt,
02:16
the carauto is sexysexy. And if you're fullvol of roadweg ragewoede,
32
111000
2000
dan is de auto sexy. Zit je vol agressie,
02:18
you've got a "ChevyChevy: Like a RockRock," right?
33
113000
3000
dan heb je een "Chevy: hard als steen".
02:21
CarsAuto 's are a sculpturebeeldhouwwerk -- did you know this?
34
116000
3000
Auto's zijn beeldhouwwerken. Wist je dat
02:24
That everyelk carauto you see out there is sculptedgebeeldhouwd by handhand-.
35
119000
3000
elke auto die je ziet met de hand gevormd werd?
02:27
ManyVeel people think, "Well, it's computerscomputers,
36
122000
2000
Vele mensen denken: "Het zijn computers,
02:29
and it's donegedaan by machinesmachines and stuffspul like that."
37
124000
2000
en het wordt gedaan door machines."
02:31
Well, they reproducereproduceren it, but the originalsoriginelen are all donegedaan by handhand-.
38
126000
3000
Ze maken ze na, maar de originelen worden allemaal met de hand gemaakt.
02:34
It's donegedaan by menmannen and womenvrouw who believe a lot in theirhun craftambacht.
39
129000
4000
Door mannen en vrouwen die geloven in hun ambacht.
02:38
And they put that samedezelfde kindsoort of tensionspanning into the sculptingbeeldhouwen of a carauto
40
133000
4000
Ze leggen dezelfde spanning in het vormen van een auto
02:42
that you do in a great sculpturebeeldhouwwerk that you would go and look at in a museummuseum.
41
137000
3000
die je in een museum in een geweldig beeldhouwwerk terugvindt.
02:45
That tensionspanning betweentussen the need to expressuitdrukken, the need to discoverontdekken,
42
140000
4000
Die spanning tussen de nood zich uit te drukken, de nood om te ontdekken,
02:49
then you put something newnieuwe into it,
43
144000
2000
je legt er iets nieuws in,
02:51
and at the samedezelfde time you have boundsbounds of craftsmanshipvakmanschap.
44
146000
3000
en tegelijk heb je de grenzen van het ambacht.
02:54
RulesRegels that say, this is how you handlehandvat surfacesoppervlakken;
45
149000
3000
Regels die zeggen: dit is hoe je met oppervlakken omgaat,
02:57
this is what controlcontrole is all about; this is how you showtonen you're a mastermeester of your craftambacht.
46
152000
4000
dat is waar controle om draait, dit is hoe je toont dat je een meester bent in je ambacht.
03:01
And that tensionspanning, that discoveryontdekking, that pushDuwen for something newnieuwe --
47
156000
3000
Die spanning, die ontdekking, het zoeken naar iets nieuws --
03:04
and at the samedezelfde time, that sensezin of obligationverplichting
48
159000
2000
en op hetzelfde moment dat gevoel van verplichting
03:06
to the regardsvriendelijke groeten of craftsmanshipvakmanschap --
49
161000
2000
met betrekking tot het vak --
03:08
that's as strongsterk in carsauto's as it is in anything.
50
163000
2000
is net zo sterk aanwezig bij auto's als bij alle andere zaken.
03:10
We work in clayklei, whichwelke hasn'theeft niet changedveranderd much
51
165000
2000
We werken met klei, wat niet veel veranderd is
03:12
sincesinds MichelangeloMichelangelo startedbegonnen screwingschroeven around with it,
52
167000
3000
sinds Michelangelo ermee begon te prutsen.
03:15
and there's a very interestinginteressant analogyanalogie to that too.
53
170000
3000
Dat is een zeer interessante analogie.
03:18
RealEchte quicklysnel -- MichelangeloMichelangelo onceeen keer said he's there to "discoverontdekken the figurefiguur withinbinnen," OK?
54
173000
6000
Michelangelo zei ooit dat hij er is om "de figuur binnenin te ontdekken".
03:24
There we go, the automobileauto-.
55
179000
2000
Daar gaan we, de automobiel.
03:26
That was 100 yearsjaar right there -- did you catchvangst that?
56
181000
2000
Dat was 100 jaar geschiedenis.
03:28
BetweenTussen that one there, and that one there, it changedveranderd a lot didn't it?
57
183000
3000
Tussen de ene en de andere is er veel veranderd.
03:31
OK, it's not marketingafzet; there's a very interestinginteressant carauto conceptconcept here,
58
186000
4000
Het is geen marketing. Dit is een zeer interessante conceptwagen,
03:35
but the marketingafzet partdeel is not what I want to talk about here.
59
190000
2000
maar marketing is niet waar ik over wil praten.
03:37
I want to talk about this.
60
192000
2000
Ik wil over het volgende praten.
03:39
Why it meansmiddelen you have to washwassen a carauto, what is it, that sensualitysensualiteit
61
194000
2000
Waarom moet je een auto wassen? Wat is die sensualiteit
03:41
you have to touchaanraken about it? That's the sculpturebeeldhouwwerk that goesgaat into it. That sensualitysensualiteit.
62
196000
5000
die je moet aanraken? Die sensualiteit is het beeldhouwwerk dat erin zit.
03:46
And it's donegedaan by menmannen and womenvrouw workingwerkend just like this, makingmaking carsauto's.
63
201000
5000
Het is het werk van mannen en vrouwen die auto's maken op deze manier.
03:51
Now this little quotecitaat about sculpturebeeldhouwwerk from HenryHenry MooreMoore,
64
206000
2000
Een klein citaat over beeldhouwkunst van Henry Moore.
03:53
I believe that that "pressuredruk withinbinnen" that Moore'sMoore's talkingpratend about --
65
208000
3000
Ik geloof dat die "spanning binnenin" waar Moore over spreekt --
03:56
at leastminst when it comeskomt to carsauto's --
66
211000
2000
ten minste wanneer het over auto's gaat --
03:58
comeskomt right back to this ideaidee of the mean.
67
213000
3000
terugkomt op het idee van het doel.
04:01
It's that will to liveleven, that need to surviveoverleven, to expressuitdrukken itselfzelf,
68
216000
3000
Het is die levensdrang, die drang om te overleven, om zich te uiten,
04:04
that comeskomt in a carauto, and takes over people like me.
69
219000
2000
die zich manifesteert in een auto, waarin mensen zoals ik zich verliezen.
04:06
And we tell other people, "Do this, do this, do this," untiltot this thing comeskomt alivelevend.
70
221000
4000
We zeggen anderen "Doe dit, doe dat", totdat dit ding tot leven komt.
04:10
We are completelyhelemaal infectedbesmet. And beautyschoonheid can be the resultresultaat
71
225000
4000
We zijn volledig besmet. En schoonheid kan het resultaat zijn
04:14
of this infectiousnessbesmettelijkheid; it's quiteheel wonderfulprachtig.
72
229000
2000
van deze besmettelijkheid. Het is wonderbaar.
04:16
This sculpturebeeldhouwwerk is, of courseCursus, at the hearthart- of all of it,
73
231000
3000
Dit beeldhouwwerk is het hart van dit alles,
04:19
and it's really what putsputs the craftsmanshipvakmanschap into our carsauto's.
74
234000
3000
en dat is wat het vakmanschap in onze auto's brengt.
04:22
And it's not a wholegeheel lot differentverschillend, really, when they're workingwerkend like this,
75
237000
4000
Er is niet veel verschil wanneer ze zo werken,
04:26
or when somebodyiemand workswerken like this.
76
241000
2000
of wanneer iemand zo werkt.
04:28
It's that samedezelfde kindsoort of commitmentinzet, that samedezelfde kindsoort of beautyschoonheid.
77
243000
3000
Het is dezelfde soort toewijding, dezelfde soort schoonheid.
04:31
Now, now I get to the pointpunt. I want to talk about carsauto's as artkunst.
78
246000
3000
Ik kom tot de kern. Ik wil praten over auto's als kunst.
04:34
ArtKunst, in the PlatonicPlatonische sensezin, is truthwaarheid; it's beautyschoonheid, and love.
79
249000
4000
Kunst in de platonische betekenis is waarheid, het is schoonheid en liefde.
04:38
Now this is really where designersontwerpers in carauto businessbedrijf divergeafwijken from the engineersingenieurs.
80
253000
4000
Dat is waar ontwerpers in de auto-industrie echt afwijken van de ingenieurs.
04:42
We don't really have a problemprobleem talkingpratend about love.
81
257000
2000
We hebben niet echt een probleem met spreken over liefde.
04:44
We don't have a problemprobleem talkingpratend about truthwaarheid or beautyschoonheid in that sensezin.
82
259000
3000
We hebben geen probleem om te spreken over waarheid of schoonheid in die zin.
04:47
That's what we're searchingzoeken for --
83
262000
2000
Dat is wat we zoeken --
04:49
when we're workingwerkend our craftambacht, we are really tryingproberen to find that truthwaarheid out there.
84
264000
3000
wanneer we ons ambacht beoefenen, proberen we echt die waarheid te vinden.
04:52
We're not tryingproberen to find vanityijdelheid and beautyschoonheid.
85
267000
2000
We proberen niet om ijdelheid en schoonheid te vinden.
04:54
We're tryingproberen to find the beautyschoonheid in the truthwaarheid.
86
269000
2000
We proberen de schoonheid te vinden in de waarheid.
04:56
HoweverEchter, engineersingenieurs tendde neiging hebben to look at things a little bitbeetje more NewtonianNewtoniaanse,
87
271000
4000
Ingenieurs daarentegen kijken vaak een beetje meer newtoniaans naar de dingen,
05:00
insteadin plaats daarvan of this quantumquantum approachnadering.
88
275000
2000
in plaats van deze quantumaanpak.
05:02
We're dealingomgang with irrationalismsirrationalisms,
89
277000
2000
We gaan om met irrationaliteiten,
05:04
and we're dealingomgang with paradoxesparadoxen that we admittoegeven existbestaan,
90
279000
2000
en we gaan om met paradoxen, waarvan we het bestaan toegeven,
05:06
and the engineersingenieurs tendde neiging hebben to look things a little bitbeetje more like
91
281000
2000
en de ingenieurs kijken een beetje meer naar de dingen als
05:08
two and two is fourvier, and if you get 4.0 it's better, and 4.000 is even better.
92
283000
5000
"Twee en twee is vier, en als je 4.0 krijgt, is dat beter en 4.0000 is nog beter."
05:13
And that sometimessoms leadsleads to bitbeetje of a divergenceafwijking
93
288000
4000
Dat leidt soms tot een beetje divergentie
05:17
in why we're doing what we're doing.
94
292000
2000
in waarom we doen wat we doen.
05:19
We'veWe hebben prettymooi much acceptedaanvaard the factfeit, thoughhoewel,
95
294000
2000
We hebben zowat het feit geaccepteerd
05:21
that we are the womenvrouw in the organizationorganisatie at BMWBMW --
96
296000
2000
dat we de vrouwen zijn in de organisatie bij BMW --
05:23
BMWBMW is a very manlymannelijk typetype businessbedrijf, -- menmannen, menmannen, menmannen; it's engineersingenieurs.
97
298000
3000
BMW is een zeer mannelijk type organisatie, -- mannen, mannen, mannen, het zijn ingenieurs.
05:26
And we're kindsoort of the femalevrouw sidekant to that. That's OK,
98
301000
3000
Wij zetten daar een soort van vrouwelijke kant tegenover.
05:29
that's coolkoel. You go off and be manlymannelijk. We're going to be a little bitbeetje more femalevrouw.
99
304000
3000
Dat is cool, jullie doen daar maar mannelijk, wij gaan hier een beetje vrouwelijk zijn.
05:32
Because what we're interestedgeïnteresseerd in is findingbevinding formformulier that's more than just a functionfunctie.
100
307000
7000
Want wij zijn op zoek naar vorm die meer is dan functie.
05:39
We're interestedgeïnteresseerd in findingbevinding beautyschoonheid that's more than just an aestheticaesthetisch;
101
314000
3000
We zijn op zoek naar schoonheid die meer is dan enkel esthetiek.
05:42
it's really a truthwaarheid.
102
317000
2000
Het is echt een waarheid.
05:44
And I think this ideaidee of soulziel, as beingwezen at the hearthart- of great carsauto's,
103
319000
3000
Het idee dat er zich een ziel in geweldige auto's bevindt, is volgens mij
05:47
is very applicabletoepasselijk. You all know it. You know a carauto when you've seengezien it,
104
322000
3000
zeer toepasselijk. Een auto met een ziel herken je
05:50
with soulziel. You know how strongsterk this is.
105
325000
2000
op zicht. Je weet hoe sterk dit is.
05:52
Well, this experienceervaring of love, and the experienceervaring of designontwerp, to me,
106
327000
4000
Voor mij zijn deze ervaring van liefde en de ervaring van ontwerp
05:56
are interchangeableverwisselbare. And now I'm comingkomt eraan to my storyverhaal.
107
331000
3000
uitwisselbaar. Nu kom ik tot mijn verhaal.
05:59
I discoveredontdekt something about love and designontwerp throughdoor a projectproject calledriep DeepDiep BlueBlauw.
108
334000
5000
Ik ontdekte iets over liefde en ontwerp door een project met de naam Deep Blue.
06:04
And first of all, you have to go with me for a secondtweede, and say,
109
339000
4000
Eerst moet je me even volgen.
06:08
you know, you could take the wordwoord "love" out of a lot of things in our societymaatschappij,
110
343000
3000
Je kan het woord 'liefde' uit heel wat dingen in onze maatschappij weghalen
06:11
put the wordwoord "designontwerp" in, and it still workswerken,
111
346000
2000
en vervangen door 'design', en het werkt nog steeds,
06:13
like this quotecitaat here, you know. It kindsoort of workswerken, you know?
112
348000
3000
zoals dit citaat hier, het werkt.
06:16
You can understandbegrijpen that. It workswerken in truismsgemeenplaatsen.
113
351000
3000
Je kan dat begrijpen. Het werkt in gemeenplaatsen.
06:19
"All is faireerlijk in designontwerp and waroorlog."
114
354000
2000
"Alles is eerlijk in ontwerp en oorlog."
06:21
CertainlyZeker we liveleven in a competitivecompetitief societymaatschappij.
115
356000
2000
We leven zeker in een competitieve samenleving.
06:23
I think this one here, there's a popknal songlied
116
358000
2000
Er is een popliedje
06:25
that really describesbeschrijft PhilippePhilippe StarckStarck for me, you know, this is like
117
360000
4000
dat echt Philippe Starck voor me beschrijft.
06:29
you know, this is like puppypuppy love, you know, this is coolkoel right?
118
364000
3000
Dit is zoals puppyliefde.
06:32
ToothbrushTandenborstel, coolkoel.
119
367000
2000
Tandenborstel, cool.
06:34
It really only getskrijgt seriousernstig when you look at something like this. OK?
120
369000
3000
Het wordt pas serieus wanneer je kijkt naar iets als dit.
06:37
(LaughterGelach)
121
372000
2000
(Gelach)
06:39
This is one substitutionvervanging that I believe
122
374000
2000
Dit is een vervanging waaraan volgens mij
06:41
all of us, in designontwerp managementbeheer, are guiltyschuldig of.
123
376000
2000
elk van ons in design management schuldig is.
06:43
And this ideaidee that there is more to love,
124
378000
4000
Het idee dat er is meer is om van te houden,
06:47
more to designontwerp, when it getskrijgt down to your neighborbuurman, your other,
125
382000
6000
meer te ontwerpen, wanneer het op je buurman aankomt,
06:53
it can be physicalfysiek like this, and maybe in the futuretoekomst it will be.
126
388000
3000
het kan fysiek zijn zoals dit, en misschien zal het in de toekomst zo zijn.
06:56
But right now it's in dealingomgang with our owneigen people,
127
391000
2000
Maar nu gaat het om onze eigen mensen,
06:58
our owneigen teamsteams who are doing the creatinghet creëren van. So, to my storyverhaal.
128
393000
4000
onze eigen teams die creëren.Terug naar mijn verhaal.
07:03
The ideaidee of people-workmensen-work is what we work with here,
129
398000
3000
Dit idee van mensen-werk is waarmee we hier werken.
07:06
and I have to make a bondobligatie with my designersontwerpers when we're creatinghet creëren van BMWsBMW 's.
130
401000
4000
Ik moet een band creëren met mijn ontwerpers wanneer we BMW's creëren.
07:10
We have to have a sharedgedeelde intimacyvertrouwelijkheid, a sharedgedeelde visionvisie --
131
405000
3000
We moeten intimiteit en visie delen.
07:13
that meansmiddelen we have to work as one familyfamilie;
132
408000
2000
Dat betekent dat we moeten werken als één familie.
07:15
we have to understandbegrijpen ourselvesonszelf that way.
133
410000
2000
We moeten onszelf begrijpen op die manier.
07:17
There's good timestijden; there's interestinginteressant timestijden;
134
412000
3000
Er zijn goede momenten, er zijn interessante momenten,
07:20
and there's some stressspanning timestijden too.
135
415000
2000
en er zijn ook enkele momenten van stress.
07:22
You want to do carsauto's, you've got to go outsidebuiten.
136
417000
2000
Wie auto's wil doen, moet buiten komen.
07:24
You've got to do carsauto's in the rainregen; you've got to do carsauto's in the snowsneeuw.
137
419000
3000
Je moet auto's doen in de regen, je moet ze doen in de sneeuw.
07:27
That's, by the way, is a presentationpresentatie we madegemaakt to our boardboord of directorsbestuurders.
138
422000
3000
Dat is een presentatie die we gemaakt hebben voor onze raad van bestuur.
07:30
We haultrek theirhun buttsbutts out in the snowsneeuw, too. You want to know carsauto's outsidebuiten?
139
425000
3000
We sleuren hen ook tot buiten in de sneeuw. Wil je weten hoe auto's buiten zijn?
07:33
Well, you've got to standstand outsidebuiten to do this.
140
428000
2000
Dan moet je buiten staan.
07:35
And because these are artistskunstenaars, they have very artisticartistiek temperamentstemperamenten.
141
430000
5000
Omdat het artiesten zijn, hebben ze zeer artistieke temperamenten.
07:40
All right? Now one thing about artkunst is, artkunst is discoveryontdekking,
142
435000
5000
Kunst is ontdekking,
07:45
and artkunst is discoveringontdekken yourselfjezelf throughdoor your artkunst. Right?
143
440000
3000
en kunst is jezelf ontdekken door je kunst.
07:48
And one thing about carsauto's is we're all a little bitbeetje like PygmalionPygmalion,
144
443000
4000
Wat auto's betreft, zijn we allemaal een beetje zoals Pygmalion,
07:52
we are completelyhelemaal in love with our owneigen creationscreaties.
145
447000
3000
we zijn diep verliefd op onze creaties.
07:55
This is one of my favoritefavoriete paintingsschilderijen, it really describesbeschrijft our relationshipverhouding with carsauto's.
146
450000
5000
Dat is een van mijn favoriete schilderijen, het beschrijft echt onze relatie met auto's.
08:00
This is sickziek beyondvoorbij beliefgeloof.
147
455000
2000
Dat is zieker dan je kan geloven.
08:02
(LaughterGelach)
148
457000
2000
(Gelach)
08:04
But because of this, the intimacyvertrouwelijkheid with whichwelke we work togethersamen as a teamteam
149
459000
4000
Maar daardoor krijgt de intimiteit waarmee we als team samenwerken,
08:08
takes on a newnieuwe dimensiondimensie, a newnieuwe meaningbetekenis.
150
463000
3000
een nieuwe dimensie, een nieuwe betekenis.
08:12
We have a sharedgedeelde centercentrum; we have a sharedgedeelde focusfocus --
151
467000
3000
We hebben een gedeeld centrum, we hebben een gedeelde focus.
08:15
that carauto staysverblijven at the middlemidden- of all our relationshipsrelaties.
152
470000
4000
Die auto blijft het centrum van al onze relaties.
08:19
And it's my jobbaan, in the competitivecompetitief processwerkwijze, to narrowsmal this down.
153
474000
5000
Het is mijn job, in het competitieve proces, om dit te vernauwen.
08:24
I heardgehoord todayvandaag about Joseph'sJozefs deathdood genesgenen
154
479000
4000
Ik heb vandaag gehoord over Josephs doodsgenen
08:28
that have to go in and killdoden cellcel reproductionreproduktie.
155
483000
3000
die celvermenigvuldiging van binnenuit moeten stoppen.
08:31
You know, that's what I have to do sometimessoms.
156
486000
3000
Dat is wat ik soms moet doen.
08:34
We startbegin out with 10 carsauto's; we narrowsmal it down to fivevijf carsauto's,
157
489000
3000
We beginnen met 10 auto's, we slanken het af naar vijf auto's,
08:37
down to threedrie carsauto's, down to two carsauto's, down to one carauto,
158
492000
3000
naar drie auto's, naar twee auto's, naar een auto.
08:40
and I'm in the middlemidden- of that killingdoden, basicallyeigenlijk.
159
495000
4000
Ik sta in het midden van al dat doden.
08:44
Someone'sIemands love, someone'siemands babybaby.
160
499000
2000
Iemands liefde, iemands baby.
08:46
This is very difficultmoeilijk, and you have to have a bondobligatie with your teamteam
161
501000
3000
Dat is zeer moeilijk, en je moet een band hebben met je team
08:49
that permitsvergunningen you to do this, because theirhun life is wrappedverpakt up in that too.
162
504000
4000
die toelaat dat je dit doet, omdat hun leven er zo mee verweven is.
08:53
They'veZe hebben got that genegen infectedbesmet in them as well,
163
508000
3000
Ze hebben ook die genetische afwijking in zich,
08:56
and they want that to liveleven, more than anything elseanders.
164
511000
4000
en ze willen die laten leven, meer dan al de rest.
09:00
Well, this projectproject, DeepDiep BlueBlauw, put me in contactcontact with my teamteam
165
515000
3000
Dit project, Deep Blue, heeft me in contact gebracht met mijn team
09:03
in a way that I never expectedverwacht, and I want to passslagen voor it on to you,
166
518000
3000
op een manier die ik nooit verwachtte. Ik wil dit delen met jullie,
09:06
because I want you to reflectreflecteren on this, perhapsmisschien in your owneigen relationshipsrelaties.
167
521000
2000
omdat ik wil dat je erover nadenkt, misschien in jullie eigen relaties.
09:08
We wanted to a do a carauto whichwelke was a completecompleet leapsprong of faithgeloof for BMWBMW.
168
523000
5000
We wilden een auto maken die een volledige stap in het duister was voor BMW.
09:13
We wanted to do a teamteam whichwelke was so removedverwijderd from the way we'dwij hadden donegedaan it,
169
528000
4000
We wilden een team maken dat zo ver verwijderd was van de oude manier van werken,
09:17
that I only had a phonetelefoon numberaantal that connectedaangesloten me to them.
170
532000
3000
dat ik alleen een telefoonnummer had dat me met hen in verbinding bracht.
09:20
So, what we did was: insteadin plaats daarvan of havingmet a staffpersoneel of artistskunstenaars that are just your wristpols,
171
535000
5000
In plaats van een hele groep artiesten te hebben die enkel je pols zijn
09:25
we decidedbeslist to freegratis up a teamteam of creativecreatief designersontwerpers and engineersingenieurs
172
540000
4000
besloten we een team vrij te maken van creatieve ontwerpers en ingenieurs
09:29
to find out what's the successoropvolger to the SUVSUV phenomenonfenomeen in AmericaAmerika.
173
544000
4000
om de opvolger van het SUV-fenomeen in Amerika te ontdekken.
09:33
This is 1996 we did this projectproject. And so we sentverzonden them off with this teamteam namenaam,
174
548000
6000
In 1996 deden we dit project. We stuurden hen op weg met de teamnaam,
09:39
DeepDiep BlueBlauw. Now manyveel people know DeepDiep BlueBlauw from IBMIBM --
175
554000
2000
Deep Blue. Meeste mensen kennen Deep Blue van IBM.
09:41
we actuallywerkelijk stolestal it from them because we figuredbedacht
176
556000
2000
We hebben het van hen gejat omdat we dachten:
09:43
if anybodyiemand readlezen our faxesfaxen they'dze zouden think we're talkingpratend about computerscomputers.
177
558000
3000
als iemand onze faxen leest, zullen ze denken dat het over computers gaat.
09:46
It turnedgedraaid out it was quiteheel cleverknap because DeepDiep BlueBlauw,
178
561000
2000
Het bleek ook erg slim omdat Deep Blue,
09:48
in a companybedrijf like BMWBMW, has a hookhaak -- "DeepDiep BlueBlauw," wowWauw, coolkoel namenaam.
179
563000
4000
voor een bedrijf zoals BMW, iets heeft -- Deep Blue, gave naam
09:52
So people get wrappedverpakt up in it. And we tooknam a teamteam of designersontwerpers,
180
567000
3000
Dus mensen raakten in de ban. We stuurden een team ontwerpers.
09:55
and we sentverzonden them off to AmericaAmerika. And we gavegaf them a budgetbegroting,
181
570000
3000
naar Amerika. We gaven ze een budget,
09:58
what we thought was a setreeks of deliverablesdeliverables,
182
573000
2000
iets waarvan wij dachten dat het specificaties waren,
10:00
a timetablerooster, and nothing elseanders.
183
575000
2000
een tijdschema en verder niks.
10:02
Like I said, I just had a phonetelefoon numberaantal that connectedaangesloten me to them.
184
577000
2000
Mijn enige verbinding met hen was een telefoonnummer.
10:04
And a groupgroep of engineersingenieurs workedwerkte in GermanyDuitsland,
185
579000
3000
Een groep ingenieurs werkte in Duitsland,
10:07
and the ideaidee was they would work separatelyafzonderlijk
186
582000
2000
en het idee was dat ze gescheiden zouden werken
10:09
on this problemprobleem of what's the successoropvolger to the SUVSUV.
187
584000
3000
aan het vraagstuk van de opvolger van SUV's.
10:12
They would come togethersamen, comparevergelijken notesaantekeningen. Then they would work apartdeel,
188
587000
3000
Ze zouden samenkomen, notities vergelijken. Dan zouden ze gescheiden werken,
10:15
come togethersamen, and they would produceproduceren togethersamen
189
590000
2000
samenkomen, en samen zouden ze
10:17
a monumentalmonumentaal setreeks of diverseverschillend opinionsmeningen that didn't polluteverontreinigen eachelk other'selkaars ideasideeën --
190
592000
4000
een monumentale set van diverse opinies ontwerpen die elkaars idee niet vervuilen--
10:21
but at the samedezelfde time camekwam togethersamen and resolvedopgelost the problemsproblemen.
191
596000
3000
maar op hetzelfde moment samenkomen en de problemen oplossen.
10:24
HopefullyHopelijk, really understandbegrijpen the customerklant at its hearthart-,
192
599000
3000
De consument hopelijk echt begrijpen in zijn hart,
10:27
where the customerklant is, liveleven with them in AmericaAmerika. So -- sentverzonden the teamteam off,
193
602000
6000
terwijl je woont waar de klant is, in Amerika. Team werd weggestuurd,
10:33
and actuallywerkelijk something differentverschillend happenedgebeurd. They wentgegaan other placesplaatsen.
194
608000
4000
en er gebeurde iets anders. Ze gingen naar andere plaatsen.
10:37
(LaughterGelach)
195
612000
3000
(Gelach)
10:40
They disappearedverdwenen, quiteheel honestlyeerlijk, and all I got was postcardsansichtkaarten.
196
615000
6000
Ze verdwenen en al wat ik kreeg, was postkaartjes.
10:47
Now, I got some postcardsansichtkaarten of these guys in LasLas VegasVegas,
197
622000
3000
Ik kreeg enkele postkaartjes van deze jongens in Las Vegas,
10:50
and I got some postcardsansichtkaarten of these guys in the GrandGrand CanyonCanyon,
198
625000
2000
en ik kreeg enkele kaartjes uit de Grand Canyon,
10:52
and I got these postcardsansichtkaarten of NiagaraNiagara FallsFalls,
199
627000
2000
ik kreeg deze kaartjes van de Niagara-waterval,
10:54
and prettymooi soonspoedig they're in NewNieuw YorkYork, and I don't know where elseanders.
200
629000
3000
en al snel zijn ze in New York, en ik weet niet waar nog.
10:57
And I'm tellingvertellen myselfmezelf, "This is going to be a great carauto,
201
632000
4000
Ik zeg tegen mezelf: "Dit zal een zalige auto worden,
11:01
they're doing researchOnderzoek that I've never even thought about before."
202
636000
5000
ze doen onderzoek waar ik eerder zelfs nooit heb aan gedacht."
11:06
Right? And they decidedbeslist that insteadin plaats daarvan of, like, havingmet a studiostudio,
203
641000
7000
Ze beslisten dat het, in de plaats van een studio te hebben
11:13
and sixzes or sevenzeven apartmentsappartementen,
204
648000
3000
en zes of zeven appartementen,
11:16
it was cheapergoedkoper to renthuur ElizabethElizabeth Taylor'sTaylors ex-houseex-house in MalibuMalibu.
205
651000
4000
goedkoper was om het voormalige huis van Elizabeth Taylor te huren in Malibu.
11:20
And -- at leastminst they told me it was her househuis,
206
655000
3000
En -- ze zeiden me toch dat het haar huis was,
11:23
I guessraden it was at one time, she had a partyfeest there or something.
207
658000
3000
Volgens mij hield ze daar op een bepaald moment een feestje of zo.
11:26
But anywayin ieder geval, this was the househuis, and they all livedleefden there.
208
661000
5000
In elk geval, dit was het huis, en ze woonden daar allemaal samen.
11:31
Now this is 24/7 livingleven, half-a-dozeneen half dozijn people who'dwie had left theirhun --
209
666000
5000
Dit is 24/7 samenwonen, een half dozijn mensen.
11:36
some had left theirhun wivesvrouwen behindachter and familiesgezinnen behindachter,
210
671000
3000
Sommigen hadden hun vrouw en familie achtergelaten.
11:39
and they literallyletterlijk livedleefden in this househuis
211
674000
2000
Ze woonden letterlijk in dit huis
11:41
for the entiregeheel sixzes monthsmaanden the projectproject was in AmericaAmerika,
212
676000
3000
gedurende de volle zes maanden dat het project in Amerika liep.
11:44
but the first threedrie monthsmaanden were the mostmeest intensiveintensief.
213
679000
3000
De eerste drie maanden waren de meest intensieve.
11:47
And one of the youngjong womenvrouw in the projectproject,
214
682000
2000
Eén van de jonge vrouwen in het project,
11:49
she was a fantasticfantastisch ladydame, she actuallywerkelijk builtgebouwd her roomkamer in the bathroombadkamer.
215
684000
4000
een fantastische dame, had haar kamer in de badkamer.
11:53
The bathroombadkamer was so biggroot, she builtgebouwd the bedbed over the bathtubbad --
216
688000
3000
De badkamer was zo groot dat ze een bed bouwde over het bad --
11:56
it's quiteheel fascinatingfascinerend.
217
691000
2000
het is fascinerend.
11:58
On the other handhand-, I didn't know anything about this. OK?
218
693000
4000
Aan de andere kant wist ik hier helemaal niets van.
12:02
Nothing. This is all going on, and all I'm gettingkrijgen is postcardsansichtkaarten
219
697000
3000
Niets. Dit gaat maar door en al wat ik krijg zijn postkaarten.
12:05
of these guys in LasLas VegasVegas, or whateverwat dan ook,
220
700000
2000
van deze jongens in Las Vegas, of waar dan ook:
12:07
sayinggezegde, "Don't worryzorgen ChrisChris, this is really going to be good." OK?
221
702000
3000
"Maak je geen zorgen Chris, dit zal erg goed zijn."
12:10
So my conceptconcept of what a designontwerp studiostudio was probablywaarschijnlijk --
222
705000
3000
Dus mijn concept van wat een designstudio was, was waarschijnlijk --
12:13
I wasn'twas niet up to speedsnelheid on where these guys were.
223
708000
3000
ik zat niet op dezelfde golflengte als deze jongens.
12:16
HoweverEchter, the engineersingenieurs back in MunichMünchen
224
711000
3000
In elk geval, de ingenieurs in Munchen
12:19
had takeningenomen on this kindsoort of NewtonianNewtoniaanse solutionoplossing,
225
714000
4000
hadden een Newtoniaanse oplossing gevonden,
12:23
and they were tryingproberen to find how manyveel cupkop holdershouders
226
718000
2000
en probeerden uit te vissen hoeveel bekerhouders
12:25
can dancedans on the headhoofd of a pinpin, and, you know,
227
720000
2000
op de kop van een spijker kunnen dansen --
12:27
these really seriousernstig questionsvragen that are confrontingconfronteren the modernmodern consumerklant.
228
722000
5000
het soort serieuze vragen waar de moderne consument mee wordt geconfronteerd.
12:32
And one was hopinghoop that these two teamsteams would get togethersamen,
229
727000
3000
Je hoopte dat deze twee teams samen zouden komen,
12:35
and this collusiongeheime verstandhouding of incredibleongelooflijk creativitycreativiteit,
230
730000
2000
en dat de collusie van ongelooflijke creativiteit,
12:37
underonder these incredibleongelooflijk surroundingsomgeving,
231
732000
2000
in deze ongelooflijke omgeving,
12:39
and these incrediblyongelooflijk stressed-outgestrest engineersingenieurs,
232
734000
3000
met ongelooflijk uitgeruste ingenieurs,
12:42
would createcreëren some incredibleongelooflijk solutionsoplossingen.
233
737000
3000
enkele ongelooflijke oplossingen zouden opleveren.
12:45
Well, what I didn't know was, and what we foundgevonden out was --
234
740000
3000
Wat ik niet wist, en wat we ontdekten, was --,
12:48
these guys, they can't even like talk to eachelk other underonder those conditionsvoorwaarden.
235
743000
5000
deze jongens kunnen zelfs niet met elkaar praten onder deze omstandigheden.
12:53
You get a divergenceafwijking of NewtonianNewtoniaanse and quantumquantum thinkinghet denken at that pointpunt,
236
748000
4000
Je krijgt op dat ogenblik een opsplitsing van Newtoniaans en quantumdenken.
12:57
you have a splitspleet in your dialogdialoog that is so deepdiep, and so farver,
237
752000
6000
Je hebt een splitsing in je dialoog die zo diep reikt, en zo ver,
13:03
that they cannotkan niet bringbrengen this togethersamen at all.
238
758000
4000
dat ze dit op geen enkele manier kunnen samenbrengen.
13:07
And so we had our first meetingvergadering, after threedrie monthsmaanden, in TiburonTiburon,
239
762000
4000
Dus hadden we onze eerste samenkomst, na drie maanden, in Tiburon,
13:11
whichwelke is just up the roadweg from here -- you know TiburonTiburon?
240
766000
3000
dat is maar een straat ver -- ken je Tiburon?
13:14
And the ideaidee was after the first threedrie monthsmaanden of this independentonafhankelijk researchOnderzoek
241
769000
3000
Het idee was dat ze na drie maanden onafhankelijk onderzoek
13:17
they would presentaanwezig it all to DrDr. GoschelGoschel --
242
772000
2000
alles zouden voorstellen aan Dr. Goschel --
13:19
who is now my bossbaas, and at that time he was co-mentorco-mentor on the projectproject --
243
774000
3000
die nu mijn baas is, en op dat moment co-mentor van het project was --
13:22
and they would presentaanwezig theirhun resultsuitslagen.
244
777000
2000
en dat ze hun resultaten zouden moeten meedelen.
13:24
We would see where we were going,
245
779000
2000
We zouden zien waar we naartoe gingen,
13:26
we would see the first indicationaanwijzing of what could be
246
781000
2000
we zouden de eerste indicaties zien van de mogelijke
13:28
the successiveopeenvolgende phenomenonfenomeen to the SUVSUV in AmericaAmerika.
247
783000
4000
opvolger van het fenomeen van de SUV in Amerika.
13:32
And so I had these ideasideeën in my headhoofd, that this is going to be great.
248
787000
3000
Dus ik had me in het hoofd gestoken dat dit geweldig zou worden.
13:35
I mean, I'm going to see so much work, it's so intenseintens --
249
790000
2000
Ik zou zoveel werk zien, zo intens --
13:37
I know probablywaarschijnlijk LasLas VegasVegas meantbedoelde a lot about it,
250
792000
3000
Ik weet dat Las Vegas waarschijnlijk veel heeft betekend,
13:40
and I'm not really sure where the GrandGrand CanyonCanyon camekwam in eithereen van beide --
251
795000
2000
en ik weet niet zeker wat de Grand Canyon heeft bijgedragen --
13:42
but somehowhoe dan ook all this is going to come togethersamen,
252
797000
3000
maar op de één of andere manier zal alles samenkomen,
13:45
and I'm going to see some really great productartikel.
253
800000
2000
en ik zal een echt ongelooflijk product gaan zien.
13:47
So we wentgegaan to TiburonTiburon, after threedrie monthsmaanden,
254
802000
2000
Dus gingen we naar Tiburon, na drie maanden.
13:49
and the teamteam had gottengekregen togethersamen the weekweek before,
255
804000
3000
Het team was een week eerder samengekomen,
13:52
manyveel daysdagen aheadverder of time.
256
807000
3000
vele dagen voor op schema.
13:55
The engineersingenieurs flewvlogen over, and designersontwerpers got togethersamen with them,
257
810000
4000
De ingenieurs vlogen er naartoe. Ze ontmoetten de designers
13:59
and they put theirhun presentationpresentatie togethersamen.
258
814000
3000
en stelden een presentatie samen.
14:02
Well, it turnsbochten out that the engineersingenieurs hadn'thad niet donegedaan anything.
259
817000
6000
Het bleek dat de ingenieurs niets hadden gedaan.
14:08
And they hadn'thad niet donegedaan anything because --
260
823000
3000
Ze hadden niets gedaan omdat --
14:11
kindsoort of, like in carauto businessbedrijf, engineersingenieurs are there to solveoplossen problemsproblemen,
261
826000
5000
In de autoindustrie zijn ingenieurs er om problemen op te lossen.
14:16
and we were askingvragen them to createcreëren a problemprobleem.
262
831000
3000
Wij vroegen hen om een probleem te creëren.
14:19
And the engineersingenieurs were waitingaan het wachten for the designersontwerpers to say,
263
834000
3000
De ingenieurs wachtten tot de designers zeiden:
14:22
"This is the problemprobleem that we'vewij hebben createdaangemaakt, now help us solveoplossen it."
264
837000
4000
"Dit is het probleem dat we hebben bedacht, help ons nu met het op te lossen."
14:26
And they couldn'tkon het niet talk about it. So what happenedgebeurd was,
265
841000
4000
Ze konden er niet over spreken. Dus wat er was gebeurd,
14:30
the engineersingenieurs showedtoonden up with nothing.
266
845000
3000
was dat de ingenieurs met lege handen kwamen.
14:33
And the engineersingenieurs told the designersontwerpers,
267
848000
2000
De ingenieurs zeiden tegen de designers:
14:35
"If you go in with all your stuffspul, we'llgoed walklopen out,
268
850000
4000
"Als je durft binnen te gaan met al je dingen, zijn we weg,
14:39
we'llgoed walklopen right out of the projectproject."
269
854000
3000
we stappen gewoon uit het project."
14:42
So I didn't know any of this,
270
857000
2000
Ik wist daar niets van.
14:44
and we got a presentationpresentatie that had an agendaagenda, lookedkeek like this.
271
859000
2000
We kregen een presentatie met een agenda die er zo uit zag.
14:46
There was a wholegeheel lot of dialogdialoog.
272
861000
3000
Er was veel dialoog.
14:49
We spentdoorgebracht fourvier hoursuur beingwezen told all about vocabularywoordenschat
273
864000
3000
We brachten vier uur door met praten over de woordenschat
14:52
that needsbehoefte aan to be builtgebouwd betweentussen engineersingenieurs and designersontwerpers.
274
867000
4000
die moet afgesproken worden tussen ingenieurs en designers.
14:56
And here I'm expectingervan uitgaand at any momentmoment, "OK, they're going to turnbeurt the pagepagina,
275
871000
3000
Hier verwacht ik op elk moment: "Nu slaan ze de bladzijde om,
14:59
and I'm going to see the carsauto's, I'm going to see the sketchesschetsen,
276
874000
2000
ik zal de auto's zien, de schetsen,
15:01
I'm going to see maybe some ideaidee of where it's going."
277
876000
3000
ik zal een idee krijgen van waar het heengaat."
15:04
DialogDialoogvenster keptgehouden on going, with mentalgeestelijk mapskaarten of wordstekst, and prettymooi soonspoedig
278
879000
5000
De dialoog bleef maar duren, met mentale woordenmappen, en al snel
15:09
it was becomingworden obviousduidelijk that insteadin plaats daarvan of beingwezen dazzledverblind with brillianceglans,
279
884000
3000
werd het duidelijk dat ik niet omver geblazen werd door briljante ideeën,
15:12
I was seriouslyernstig beingwezen baffledverbijsterd with bullshitbullshit.
280
887000
4000
maar gepaaid werd met lulkoek.
15:16
And if you can imaginestel je voor what this is like,
281
891000
2000
Stel je even voor hoe het voelt
15:18
to have these monthsmaanden of postcardansichtkaart indicationaanwijzing of how great this teamteam is workingwerkend,
282
893000
4000
om maanden postkaarten te ontvangen met indicaties hoe fantastisch dit team werkt.
15:22
and they're out there spendinguitgaven all this moneygeld, and they're learningaan het leren,
283
897000
2000
Ze geven al dat geld uit, ze leren,
15:24
and they're doing all this stuffspul.
284
899000
3000
en ze doen al die dingen.
15:27
I wentgegaan fuckingneuken ballisticballistisch, right? I wentgegaan nutsnoten.
285
902000
6000
Ik werd gewoon gek.
15:33
You can probablywaarschijnlijk rememberonthouden TiburonTiburon, it used to look like this.
286
908000
5000
Je herinnert je waarschijnlijk dat Tiburon er zo uitzag.
15:38
After fourvier hoursuur of this, I stoodstond up, and I tooknam this teamteam apartdeel.
287
913000
5000
Na vier uur van dattum stond ik op. Ik nam het team terzijde.
15:43
I screamedschreeuwde at them, I yelledschreeuwde at them, "What the hellhel are you doing?
288
918000
4000
Ik riep tegen hen, schreeuwde: "Wat zijn jullie aan het doen?
15:47
You're lettingverhuur me down, you're my designersontwerpers,
289
922000
2000
Je stelt me teleur. Jullie zijn mijn ontwerpers.
15:49
you're supposedvermeend to be the creativecreatief onesdegenen,
290
924000
2000
Jullie zouden de creatievelingen moeten zijn.
15:51
what the hellhel is going on around here?"
291
926000
2000
Wat is hier allemaal aan de hand?"
15:53
It was probablywaarschijnlijk one of my better tiradestirades, I have some good onesdegenen,
292
928000
3000
Het was wellicht één van mijn betere tirades. Ik heb er soms goede,
15:56
but this was probablywaarschijnlijk one of my better onesdegenen. And I wentgegaan into these people;
293
931000
3000
maar dit was één van mijn betere. Ik ging voluit in de aanval.
15:59
how could they take BMW'sBMW's moneygeld,
294
934000
2000
Hoe durfden ze het geld van BMW nemen,
16:01
how could they have a holidayvakantie for threedrie monthsmaanden and produceproduceren nothing, nothing?
295
936000
6000
hoe durfden ze drie maanden op vakantie gaan en niets produceren, niets?
16:07
Because of courseCursus they didn't tell us that they had threedrie stationstation wagonswagons
296
942000
5000
Natuurlijk vertelden ze ons niet dat ze drie auto's
16:12
fullvol of drawingstekeningen, modelmodel- conceptsconcepten, picturesafbeeldingen -- everything I wanted,
297
947000
7000
volgeladen hadden met tekeningen, modelontwerpen, foto's -- alles wat ik wou.
16:19
they'dze zouden lockedopgesloten up in the carsauto's, because they had showngetoond solidaritysolidariteit with the engineersingenieurs --
298
954000
5000
Het zat achter slot en grendel in de auto omdat ze solidair waren met de ingenieurs.
16:24
and they'dze zouden decidedbeslist not to showtonen me anything,
299
959000
3000
Ze hadden beslist me niets te laten zien,
16:27
in orderbestellen to give the chancekans for problemprobleem solvingoplossen a chancekans to startbegin,
300
962000
3000
om het probleem-oplossend denken een kans te geven om te ontluiken.
16:30
because they hadn'thad niet realizedrealiseerde, of courseCursus,
301
965000
2000
Ze hadden natuurlijk niet beseft
16:32
that they couldn'tkon het niet do problemprobleem creatinghet creëren van.
302
967000
2000
dat de ingenieurs geen problemen konden creëren.
16:34
So we wentgegaan to lunchlunch --
303
969000
2000
Dus gingen we uit eten --
16:36
(LaughterGelach)
304
971000
5000
(Gelach)
16:41
And I've got to tell you, this was one seriouslyernstig quietrustig lunchlunch.
305
976000
3000
Ik moet het toegeven, het was een serieus stille maaltijd.
16:44
The engineersingenieurs all satza at one endeinde of the tabletafel,
306
979000
2000
De ingenieurs aan de ene kant van de tafel,
16:46
the designersontwerpers and I satza at the other endeinde of the tabletafel, really quietrustig.
307
981000
3000
de designers en ikzelf aan de andere kant van de tafel, stilletjes.
16:49
And I was just fuckingneuken furiouswoedend, furiouswoedend. OK?
308
984000
7000
Ik was echt furieus, furieus.
16:56
ProbablyWaarschijnlijk because they had all the funpret and I didn't, you know.
309
991000
2000
Waarschijnlijk omdat zij alle plezier hadden gehad en ik niet.
16:58
That's what you get furiouswoedend about right?
310
993000
2000
Daar word je woest van.
17:00
And somebodyiemand askedgevraagd me about CatherineCatherine, my wifevrouw, you know,
311
995000
2000
Iemand vroeg me naar Catherine, mijn vrouw,
17:02
did she flyvlieg out with me or something?
312
997000
2000
of ze met me was meegekomen.
17:04
I said, "No," and it triggeredveroorzaakt a setreeks of thoughtsgedachten about my wifevrouw.
313
999000
4000
Ik zei "Neen" en ik begon aan mijn vrouw te denken.
17:08
And I recalledteruggeroepen that when CatherineCatherine and I were marriedgetrouwd,
314
1003000
4000
Ik herinnerde mij dat toen Catherine en ik trouwden,
17:12
the priestpriester gavegaf a very niceleuk sermonpreek, and he said something very importantbelangrijk.
315
1007000
5000
de priester een mooie preek gaf. Hij zei iets heel belangrijks.
17:17
He said, "Love is not selfishegoïstisch," he said,
316
1012000
3000
Hij zei: "Liefde is niet egoïstisch.
17:20
"Love does not mean countingtelling how manyveel timestijden I say, 'I' Ik love you.'
317
1015000
4000
Liefde betekent niet tellen hoeveel keer ik zeg 'Ik hou van je'.
17:24
It doesn't mean you had sexseks this manyveel timestijden this monthmaand,
318
1019000
3000
Het betekent niet: hoeveel keer had je sex deze maand --
17:27
and it's two timestijden lessminder than last monthmaand,
319
1022000
2000
twee keer minder dan vorige maand,
17:29
so that meansmiddelen you don't love me as much.
320
1024000
2000
dus dat betekent dat je me niet meer zo graag ziet.
17:31
Love is not selfishegoïstisch." And I thought about this, and I thought,
321
1026000
5000
Liefde is niet egoïstisch." Daar dacht ik aan, en ik bedacht:
17:36
"You know, I'm not showingtonen love here. I'm seriouslyernstig not showingtonen love.
322
1031000
8000
"Ik toon hier geen liefde. Ik toon hier allesbehalve liefde.
17:44
I'm in the airlucht, I'm in the airlucht withoutzonder trustvertrouwen.
323
1039000
4000
Ik hang in de lucht zonder vertrouwen.
17:48
This cannotkan niet be. This cannotkan niet be that I'm expectingervan uitgaand a certainzeker numberaantal of sketchesschetsen,
324
1043000
5000
Dit kan niet zijn. Het kan niet zijn dat ik een bepaald aantal schetsen verwacht,
17:53
and to me that's my quantificationkwantificatie methodmethode for qualifyingin aanmerking komende a teamteam.
325
1048000
5000
en dat dit mijn maatstaf is om een team te beoordelen.
17:58
This cannotkan niet be."
326
1053000
2000
Dit kan niet zijn."
18:00
So I told them this storyverhaal. I said, "Guys, I'm thinkinghet denken about something here,
327
1055000
3000
Dus ik vertelde hen dit verhaal. Ik zei: "Jongens, ik denk aan iets,
18:03
this isn't right. I can't have a relationshipverhouding with you guys
328
1058000
4000
dit is niet juist. Ik kan geen relatie met jullie hebben
18:07
basedgebaseerde on a premisepremisse that is a quantifiablekwantificeerbare one.
329
1062000
3000
gebaseerd op een voorwaarde die je moet kunnen tellen.
18:10
BasedOp basis on a dictatedicteren premisepremisse that sayszegt, 'I'm' Ik ben a bossbaas, you do what I say, withoutzonder trustvertrouwen.'"
330
1065000
8000
Een dictaat dat zegt: "Ik ben je baas, je doet wat ik zeg, zonder vertrouwen.
18:18
I said "This can't be."
331
1073000
2000
Dit kan niet zijn."
18:20
ActuallyEigenlijk, we all brokekapot gegaan down into tearstranen, to be quiteheel honesteerlijk about it,
332
1075000
6000
We barstten allemaal in tranen uit, om eerlijk te zijn,
18:26
because they still could not tell me how much frustrationfrustratie they had builtgebouwd up
333
1081000
5000
omdat ze me nog steeds niet konden vertellen hoeveel frustratie zich had opgestapeld
18:31
insidebinnen of them, not beingwezen ablein staat to showtonen me what I wanted,
334
1086000
4000
in hun binnenste. Ze konden niet tonen wat ik wou,
18:35
and merelyalleen havingmet to askvragen me to trustvertrouwen them that it would come.
335
1090000
5000
en moesten me gewoon vragen om hen te vertrouwen dat het er zou komen.
18:40
And I think we feltvoelde much closerdichterbij that day,
336
1095000
3000
We kwamen die dag veel dichter bij elkaar.
18:43
we cutbesnoeiing a lot of stringsstrings that didn't need to be there,
337
1098000
3000
We sneden touwen door die daar niet hoefden te zijn,
18:46
and we forgednagemaakt the conceptconcept for what realecht teamteam and creativitycreativiteit is all about.
338
1101000
5000
en we smeedden het concept van een hecht team en creativiteit.
18:51
We put the carauto back at the centercentrum of our thoughtsgedachten, and we put love,
339
1106000
4000
We zetten de auto opnieuw in het midden van onze gedachten. We stelden liefde
18:55
I think, trulywerkelijk back into the centercentrum of the processwerkwijze.
340
1110000
4000
opnieuw centraal in het proces.
18:59
By the way, that teamteam wentgegaan on to createcreëren sixzes differentverschillend conceptsconcepten
341
1114000
3000
Trouwens, dat team ging door en ontwierp zes verschillende concepten
19:02
for the nextvolgende modelmodel- of what would be the proposalvoorstel
342
1117000
3000
voor het volgend model van voorstel
19:05
for the nextvolgende generationgeneratie after SUVsSUV 's in AmericaAmerika.
343
1120000
3000
voor de volgende generatie na de SUV's in Amerika.
19:08
One of those was the ideaidee of a crossovercrossover coupescoupes --
344
1123000
4000
Eén van deze ideeën was een crossover coupé --
19:12
you see it downstairsbeneden, the X CoupeCoupe -- they had a lot of funpret with that.
345
1127000
5000
je ziet het beneden, de X Coupé -- ze hadden daar veel plezier mee.
19:17
It was the renditionvertolking of our motorcyclemotorfiets,
346
1132000
3000
Dit was de weergave van onze motorfiets,
19:20
the GSGS, as CarlCarl MagnussonMagnusson sayszegt, "brute-ifulbrute-iful,"
347
1135000
4000
de GS, met de woorden van Carl Magnusson, "Brute-iful",
19:24
as the ideaidee of what could be a motorcyclemotorfiets, if you addtoevoegen two more wheelswielen.
348
1139000
5000
wat een motorfiets kan zijn als je twee wielen er aan toevoegt.
19:29
And so, in conclusionconclusie, my lessonles that I wanted to passslagen voor on to you,
349
1144000
4000
Tot slot, de les die ik aan jullie wou doorgeven,
19:33
was this one here. I'm alsoook going to stealstelen a little quotecitaat out of "Little PrincePrins."
350
1148000
4000
was deze hier. Ik steel een citaatje uit "De Kleine Prins".
19:37
There's a lot to be said about trustvertrouwen and love,
351
1152000
3000
Er kan veel gezegd worden over vertrouwen en liefde,
19:40
if you know that those two wordstekst are synonymoussynoniem for designontwerp.
352
1155000
3000
als je weet dat deze twee woorden synoniem staan voor ontwerp.
19:43
I had a very, very meaningfulbelangrijk relationshipverhouding with my teamteam that day,
353
1158000
4000
Ik had een echt betekenisvolle relatie met mijn team die dag,
19:47
and it's stayedverbleef that way ever sincesinds.
354
1162000
2000
en het is sindsdien zo gebleven.
19:49
And I hopehoop that you too find that there's more to designontwerp,
355
1164000
4000
Hopelijk ben je het met me eens dat ontwerpen méér is,
19:53
and more towardsnaar the artkunst of the designontwerp, than doing it yourselfjezelf.
356
1168000
4000
dat de kunst van het ontwerpen méér is dan het zelf doen.
19:57
It's truewaar that the trustvertrouwen and the love, that makesmerken it worthwhilede moeite waard.
357
1172000
4000
Het vertrouwen en de liefde maken het de moeite.
20:01
ThanksBedankt so much.
358
1176000
2000
Hartelijk bedankt.
20:03
(ApplauseApplaus)
359
1178000
2000
(Applaus)
Translated by Dries Demeulemeester
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chris Bangle - Car designer
Car design is a ubiquitous but often overlooked art form. As chief of design for the BMW Group, Chris Bangle has overseen cars that have been seen the world over, including BMW 7 Series and the Z4 roadster.

Why you should listen

American designer Chris Bangle understands that it can be difficult to see a car in terms of Art with a capital A. As such, he separates his work into issues of "automobiles" (unemotional products, causing problems such as pollution and congestion) and "car-iness" (an expansion of the human, and ultimately a truly artistic expression). Satisfying the tensions between these problems -- and the tensions between engineers and designers -- is, for him, the essence of his work.

Offering radical forms and ideas, Bangle has been a polarizing figure within the industry; he has overseen all of the brands within the BMW family, including Mini and Rolls-Royce. In 2009, Bangle left BMW to pursue his own personal design interests and develop his consulting firm, Chris Bangle Associates.

More profile about the speaker
Chris Bangle | Speaker | TED.com