TEDIndia 2009
Ananda Shankar Jayant: Fighting cancer with dance
Ananda Shankar vecht tegen kanker met dans
Filmed:
Readability: 4.2
806,887 views
Bij de bekende klassiek Indiase danseres Ananda Shankar Jayant werd kanker vastgesteld in 2008. Ze vertelt haar persoonlijke verhaal, hoe ze de ziekte niet alleen confronteerde, maar zich erdoorheen danste, en ze geeft een uitvoering waarin ze de metafoor van kracht toont die het haar hielp doen.
Ananda Shankar Jayant - Dancer and choreographer
With precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi. Full bio
With precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
(Music)
0
1000
10000
(Muziek)
00:58
[Sanskrit]
1
43000
3000
[Sanskriet]
01:05
This is an ode to the mother goddess,
2
50000
2000
Dit is een ode aan de moedergodin,
01:07
that most of us in India learn when we are children.
3
52000
3000
die de meesten van ons in India leren als kind.
01:13
I learned it when I was four
4
58000
2000
Ik leerde het toen ik vier was
01:15
at my mother's knee.
5
60000
3000
op mijn moeders knie.
01:20
That year she introduced me to dance,
6
65000
3000
Dat jaar liet ze me kennis maken met dans.
01:23
and thus began
7
68000
2000
En zo begon
01:25
my tryst with classical dance.
8
70000
3000
mijn affaire met klassieke dans.
01:28
Since then -- it's been four decades now --
9
73000
3000
Sindsdien -- al vier decennia nu --
01:32
I've trained with the best in the field,
10
77000
2000
ben ik opgeleid door de besten in het vakgebied,
01:34
performed across the globe,
11
79000
2000
heb opgetreden over de hele wereld,
01:36
taught young and old alike,
12
81000
3000
les gegeven aan zowel jongeren als ouderen,
01:39
created, collaborated,
13
84000
2000
gecreëerd, samengewerkt,
01:41
choreographed,
14
86000
2000
gechoreografeerd,
01:43
and wove a rich tapestry
15
88000
2000
en een rijk paneel gecreëerd
01:45
of artistry, achievement and awards.
16
90000
3000
van kunstenaarschap, succes, en onderscheidingen.
01:49
The crowning glory was in 2007,
17
94000
3000
De kroon op mijn werk was in 2007,
01:52
when I received this country's
18
97000
2000
toen ik de op drie na hoogste
01:54
fourth highest civilian award, the Padma Shri,
19
99000
2000
burgeronderscheiding in dit land, de Padmashri, ontving,
01:56
for my contribution to art.
20
101000
2000
voor mijn bijdrage aan de kunst.
01:58
(Applause)
21
103000
3000
(Applaus)
02:02
But nothing, nothing prepared me
22
107000
3000
Maar niets, niets bereidde me voor
02:05
for what I was to hear
23
110000
3000
op wat ik zou horen
02:08
on the first of July 2008.
24
113000
3000
op 1 july, 2008.
02:11
I heard the word "carcinoma."
25
116000
3000
Ik hoorde het woord "carcinoma."
02:14
Yes, breast cancer.
26
119000
3000
Ja, borstkanker.
02:17
As I sat dumbstruck in my doctor's office,
27
122000
3000
Terwijl ik met stomheid geslagen in de spreekkamer van de arts zat,
02:22
I heard other words:
28
127000
2000
hoorde ik andere woorden,
02:24
"cancer," "stage," "grade."
29
129000
3000
"kanker", "stadium", "graad".
02:27
Until then, Cancer was the zodiac
30
132000
2000
Tot dan toe was kanker [cancer, kreeft], het sterrenbeeld
02:29
sign of my friend,
31
134000
2000
van mijn vriendin,
02:31
stage was what I performed on,
32
136000
3000
stadium [stage, podium] was waar ik op optrad,
02:34
and grades were what I got in school.
33
139000
3000
en een graad [grade, cijfer] was wat ik op school kreeg.
02:39
That day, I realized
34
144000
2000
Die dag, realiseerde ik me
02:41
I had an unwelcome, uninvited,
35
146000
3000
dat ik een onwelkome, onuitgenodigde
02:44
new life partner.
36
149000
3000
nieuwe levenspartner had.
02:47
As a dancer,
37
152000
2000
Als danseres,
02:49
I know the nine rasas or the navarasas:
38
154000
3000
ken ik de negen rasas ofwel de navarasas:
02:52
anger, valor,
39
157000
2000
woede, moed,
02:54
disgust, humor
40
159000
2000
walging, humor
02:56
and fear.
41
161000
2000
en angst.
02:58
I thought I knew what fear was.
42
163000
2000
En ik dacht dat ik wist wat angst was.
03:00
That day, I learned what fear was.
43
165000
3000
Die dag leerde ik wat angst was.
03:04
Overcome with the enormity of it all
44
169000
3000
Overweldigd door de afschuwelijkheid ervan
03:07
and the complete feeling of loss of control,
45
172000
2000
en het totale gevoel van controleverlies,
03:09
I shed copious tears
46
174000
2000
vergoot ik vele tranen
03:11
and asked my dear husband, Jayant.
47
176000
3000
en ik vroeg mijn lieve echtgenoot, Jayant.
03:14
I said, "Is this it? Is this the end of the road?
48
179000
3000
Ik zei, "Is dit het? Is dit het einde van de weg?
03:17
Is this the end of my dance?"
49
182000
3000
Is dit het einde van mijn dans?"
03:20
And he, the positive soul that he is,
50
185000
3000
En hij, positieve geest dat hij is,
03:23
said, "No, this is just a hiatus,
51
188000
3000
zei, "Nee, dit is slechts een pauze,
03:26
a hiatus during the treatment,
52
191000
2000
een pauze voor zo long as de behandeling duurt,
03:28
and you'll get back to doing what you do best."
53
193000
3000
en je zult weer terugkeren om te doen wat jij het beste doet."
03:32
I realized then
54
197000
2000
Ik realiseerde me toen
03:34
that I, who thought I had complete control of my life,
55
199000
3000
dat ik, die dacht dat ik volledige controle had over mijn leven,
03:37
had control of only three things:
56
202000
3000
slechts controle had over drie dingen:
03:40
My thought, my mind --
57
205000
3000
Mijn gedachten, mijn geest --
03:43
the images that these thoughts created --
58
208000
2000
de beelden die opgeroepen werden door deze gedachten --
03:45
and the action that derived from it.
59
210000
3000
en de daden die er hun oorsprong in vonden.
03:48
So here I was wallowing
60
213000
2000
Hier was ik dan, zwelgend
03:50
in a vortex of emotions
61
215000
2000
in een draaikolk van emoties
03:52
and depression and what have you,
62
217000
2000
en depressie en wat al niet meer,
03:54
with the enormity of the situation,
63
219000
3000
met de afschuwelijkheid van de situatie,
03:57
wanting to go to a place of healing, health and happiness.
64
222000
3000
en ik wilde naar een plaats van genezing, gezondheid, en geluk.
04:01
I wanted to go from where I was
65
226000
2000
Ik wilde weg van waar ik was
04:03
to where I wanted to be,
66
228000
2000
naar daar waar ik wilde zijn,
04:05
for which I needed something.
67
230000
3000
en daarvoor had ik iets nodig.
04:08
I needed something that would pull me out of all this.
68
233000
3000
Ik had iets nodig dat me van dit alles weg zou trekken.
04:11
So I dried my tears,
69
236000
2000
Dus ik droogde mijn tranen,
04:13
and I declared to the world at large ...
70
238000
3000
en kondigde aan, aan de hele wereld ...
04:16
I said, "Cancer's only one page in my life,
71
241000
3000
Ik zei, "Kanker is maar één pagina in mijn leven,
04:19
and I will not allow this page to impact the rest of my life."
72
244000
3000
en ik sta niet toe dat deze pagina invloed heeft op de rest van mijn leven."
04:23
I also declared to the world at large
73
248000
2000
Ik verkondigde ook, aan de hele wereld,
04:25
that I would ride it out,
74
250000
2000
dat ik het uit zou zitten,
04:27
and I would not allow cancer to ride me.
75
252000
2000
en dat de kanker mij niet zou laten overheersen.
04:29
But to go from where I was
76
254000
2000
Maar om te gaan van waar ik was
04:31
to where I wanted to be,
77
256000
2000
naar waar ik wilde zijn,
04:33
I needed something.
78
258000
2000
had ik iets nodig.
04:35
I needed an anchor, an image,
79
260000
2000
Ik had een anker nodig, een beeld,
04:37
a peg
80
262000
2000
een haak
04:39
to peg this process on,
81
264000
2000
om dit proces aan op te hangen,
04:41
so that I could go from there.
82
266000
3000
zodat ik van daaruit kon beginnen.
04:44
And I found that in my dance,
83
269000
3000
En ik ontdekte dat in mijn dansen,
04:48
my dance, my strength, my energy, my passion,
84
273000
2000
mijn dans, mijn kracht, mijn energie, mijn passie,
04:50
my very life breath.
85
275000
2000
mijn levensadem zelf.
04:53
But it wasn't easy.
86
278000
2000
Maar het was niet makkelijk.
04:55
Believe me, it definitely wasn't easy.
87
280000
3000
Geloof me, het was zeker niet makkelijk.
04:58
How do you keep cheer
88
283000
2000
Hoe bewaar je vrolijkheid
05:00
when you go from beautiful
89
285000
2000
wanneer je van prachtig
05:02
to bald in three days?
90
287000
3000
naar kaal gaat in drie dagen?
05:05
How do you not despair
91
290000
3000
Hoe voel je geen wanhoop
05:08
when, with the body ravaged by chemotherapy,
92
293000
3000
wanneer, het lichaam aangetast door chemotherapie,
05:11
climbing a mere flight of stairs was sheer torture,
93
296000
3000
gewoonweg een trap oplopen een pure martelgang is,
05:14
that to someone like me who could dance for three hours?
94
299000
3000
voor iemand zoals ik, die drie uur lang kon dansen?
05:19
How do you not get overwhelmed
95
304000
2000
Hoe word je niet overweldigd
05:21
by the despair and the misery of it all?
96
306000
3000
door de wanhoop en ellende ervan?
05:24
All I wanted to do was curl up and weep.
97
309000
3000
Het enige dat ik wilde doen was me opkrullen en huilen.
05:27
But I kept telling myself fear and tears
98
312000
2000
Maar ik bleef mezelf zeggen dat angst en tranen
05:29
are options I did not have.
99
314000
3000
opties waren die ik niet had.
05:32
So I would drag myself into my dance studio --
100
317000
3000
Dus ik sleepte mezelf naar mijn dansstudio,
05:35
body, mind and spirit -- every day into my dance studio,
101
320000
3000
lichaam, geest en ziel, elke dag de dansstudio in,
05:38
and learn everything I learned
102
323000
2000
en al die dingen leren die ik leerde
05:40
when I was four, all over again,
103
325000
2000
toen ik vier was, helemaal opnieuw,
05:42
reworked, relearned, regrouped.
104
327000
3000
herwerkt, herleerd, hergegroepeerd.
05:45
It was excruciatingly painful, but I did it.
105
330000
3000
Het was ondraaglijk pijnlijk, maar ik deed het.
05:48
Difficult.
106
333000
2000
Moeilijk.
05:51
I focused on my mudras,
107
336000
3000
Ik richtte me op mijn mudras,
05:54
on the imagery of my dance,
108
339000
2000
op de beeldspraak van mijn dans,
05:56
on the poetry and the metaphor
109
341000
2000
op de poezie en de metafoor
05:58
and the philosophy of the dance itself.
110
343000
2000
en de filosofie van de dans zelf.
06:00
And slowly, I moved out
111
345000
2000
En langzaam bewoog ik weg
06:02
of that miserable state of mind.
112
347000
3000
van die ellendige gemoedstoestand.
06:06
But I needed something else.
113
351000
2000
Maar ik had nog iets anders nodig.
06:08
I needed something to go that extra mile,
114
353000
3000
Ik had iets nodig om nog net iets verder te kunnen gaan.
06:11
and I found it in that metaphor
115
356000
2000
En ik vond het in die metafoor
06:13
which I had learned from my mother when I was four.
116
358000
3000
die ik had geleerd van mijn moeder toen ik vier was.
06:16
The metaphor of Mahishasura Mardhini,
117
361000
3000
De metafoor Mahishasura Mardhini,
06:19
of Durga.
118
364000
2000
van Durga.
06:21
Durga, the mother goddess, the fearless one,
119
366000
3000
Durga, de moedergodin, zij zonder angst,
06:24
created by the pantheon of Hindu gods.
120
369000
3000
gemaakt door het pantheon van Hindoegoden.
06:27
Durga, resplendent, bedecked, beautiful,
121
372000
3000
Durga, schitterend, versierd, prachtig,
06:31
her 18 arms
122
376000
2000
haar 18 armen
06:33
ready for warfare,
123
378000
2000
klaar voor oorlog,
06:35
as she rode astride her lion
124
380000
3000
terwijl ze schrijlings haar leeuw bereed
06:38
into the battlefield to destroy Mahishasur.
125
383000
3000
naar het slagveld om Mahishasur te vernietigen.
06:42
Durga, the epitome
126
387000
2000
Durga, het toppunt
06:44
of creative feminine energy,
127
389000
2000
van creatieve vrouwelijke energie,
06:46
or shakti.
128
391000
2000
ofwel shakti.
06:48
Durga, the fearless one.
129
393000
2000
Durga, zij zonder angst.
06:50
I made that image of Durga
130
395000
2000
Ik maakte dat beeld van Durga
06:52
and her every attribute, her every nuance,
131
397000
2000
en al haar attributen, alle nuances,
06:54
my very own.
132
399000
2000
mijn eigen beeld.
06:56
Powered by the symbology of a myth
133
401000
3000
Door de kracht van de symboliek van een mythe
06:59
and the passion of my training,
134
404000
3000
en de passie van mijn opleiding,
07:02
I brought laser-sharp focus into my dance,
135
407000
3000
bracht ik een vlijmscherpe focus aan in mijn dans.
07:05
laser-sharp focus to such an extent
136
410000
2000
Vlijmscherpe focus die zo ver ging
07:07
that I danced a few weeks after surgery.
137
412000
3000
dat ik een paar weken na de operatie al danste.
07:10
I danced through chemo and radiation cycles,
138
415000
3000
Ik danste door rondes van chemo en bestraling,
07:13
much to the dismay of my oncologist.
139
418000
3000
tot groot ongenoegen van mijn oncoloog.
07:16
I danced between chemo and radiation cycles
140
421000
2000
Ik danste tussen rondes van chemo en bestraling
07:18
and badgered him to fit it
141
423000
2000
en kreeg hem zo ver dat hij het inpaste
07:20
to my performing dance schedule.
142
425000
3000
in mijn schema van dansoptredens.
07:25
What I had done
143
430000
2000
Wat ik had gedaan
07:27
is I had tuned out of cancer
144
432000
2000
was ik was weggeschakeld van de kanker
07:29
and tuned into my dance.
145
434000
3000
en ingeschakeld in mijn dans.
07:33
Yes, cancer has just been one page in my life.
146
438000
3000
Ja, de kanker had slechts één pagina in mijn leven beslagen.
07:38
My story
147
443000
2000
Mijn verhaal
07:40
is a story of overcoming setbacks,
148
445000
2000
is een verhaal over het overwinnen van tegenslagen,
07:42
obstacles and challenges
149
447000
2000
obstakels en uitdagingen
07:44
that life throws at you.
150
449000
2000
die het leven op je pad gooit.
07:46
My story is the power of thought.
151
451000
3000
Mijn verhaal is de kracht van de gedachte.
07:49
My story is the power of choice.
152
454000
3000
Mijn verhaal is de kracht van de keuze.
07:52
It's the power of focus.
153
457000
2000
Het is de kracht van focus.
07:54
It's the power of bringing ourselves
154
459000
3000
Het is de kracht van het onszelf
07:57
to the attention of something that so animates you,
155
462000
3000
onder de aandacht brengen van iets dat je zo beweegt,
08:00
so moves you,
156
465000
2000
zo ontroert,
08:02
that something even like cancer becomes insignificant.
157
467000
3000
dat zelfs iets als kanker onbelangrijk wordt.
08:05
My story is the power of a metaphor.
158
470000
2000
Mijn verhaal is de kracht van een metafoor.
08:07
It's the power of an image.
159
472000
2000
Het is de kracht van een beeld.
08:09
Mine was that of Durga,
160
474000
2000
Mijn beeld was dat van Durga,
08:11
Durga the fearless one.
161
476000
3000
Durga, zij zonder angst.
08:14
She was also called Simhanandini,
162
479000
2000
Ze werd ook Simhanandini genoemd,
08:16
the one who rode the lion.
163
481000
2000
zij die de leeuw bereed.
08:20
As I ride out,
164
485000
2000
Terwijl ik wegrijd,
08:22
as I ride my own inner strength,
165
487000
2000
mijn eigen innerlijke kracht berijd,
08:24
my own inner resilience,
166
489000
2000
mijn eigen innerlijke veerkracht,
08:26
armed as I am with what medication can provide
167
491000
3000
gewapend als ik ben met wat medicijnen kunnen doen
08:29
and continue treatment,
168
494000
2000
en doorga met de behandeling,
08:31
as I ride out into the battlefield of cancer,
169
496000
2000
terwijl ik het kankerslagveld oprijd,
08:33
asking my rogue cells to behave,
170
498000
3000
mijn opstandige cellen vragend zich te gedragen,
08:38
I want to be known not as a cancer survivor,
171
503000
3000
wil ik bekend staan, niet als iemand die kanker overleefd heeft,
08:41
but as a cancer conqueror.
172
506000
2000
maar als iemand die kanker verslagen heeft.
08:43
I present to you an excerpt of that work
173
508000
2000
Ik presenteer u een deel van dat werk
08:45
"Simhanandini."
174
510000
3000
"Simhanandini."
08:48
(Applause)
175
513000
3000
(Applaus)
08:51
(Music)
176
516000
9000
(Muziek)
15:24
(Applause)
177
909000
35000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Ananda Shankar Jayant - Dancer and choreographerWith precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi.
Why you should listen
Ananda Shankar Jayant is trained in two traditional forms of classical Indian dance, Bharatanatyam and Kuchipudi. Both forms require long training and precise timing to express their essence -- and both forms, in Shankar Jayant's hands, are capable of exploring deep truths.
As a choreographer and performer, she uses dance to talk about gender issues (as in 1999's What About Me?), mythology and philosophy, setting these carefully handed-down forms of dance onto a modern stage. She leads the Shankarananda Kalakshetra school in Hyderabad and Secunderabad, and is a scholar of dance and art, lecturing frequently on both throughout India.
Ananda Shankar Jayant | Speaker | TED.com