TEDIndia 2009
Ananda Shankar Jayant: Fighting cancer with dance
Ananda Shankur Jayant zwalcza raka tańcem.
Filmed:
Readability: 4.2
806,887 views
U słynnej indyjskiej tancerki Anandy Shankar Jayant, w 2008 r. zdiagnozowano raka. Opowiada nam nie tylko jak stawiła czoło chorobie ale także jak ją "przetańczyła". Zaprezentuje taniec będący metaforą siły, która pomogła jej wyzdrowieć.
Ananda Shankar Jayant - Dancer and choreographer
With precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi. Full bio
With precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
(Music)
0
1000
10000
(Muzyka)
00:58
[Sanskrit]
1
43000
3000
[sanskryt]
01:05
This is an ode to the mother goddess,
2
50000
2000
To oda do bogini matki,
01:07
that most of us in India learn when we are children.
3
52000
3000
o której uczą się dzieci w Indiach.
01:13
I learned it when I was four
4
58000
2000
Ja poznałam ją kiedy miałam 4 lata
01:15
at my mother's knee.
5
60000
3000
siedząc u mamy na kolanach.
01:20
That year she introduced me to dance,
6
65000
3000
Wtedy to wprowadziła mnie w świat tańca.
01:23
and thus began
7
68000
2000
Tak więc zaczęła się
01:25
my tryst with classical dance.
8
70000
3000
przygoda z tańcem klasycznym.
01:28
Since then -- it's been four decades now --
9
73000
3000
Od tamtej pory, przez 40 lat,
01:32
I've trained with the best in the field,
10
77000
2000
trenowałam z najlepszymi z branży
01:34
performed across the globe,
11
79000
2000
występowałam na cały świecie,
01:36
taught young and old alike,
12
81000
3000
uczyłam młodszych i starszych,
01:39
created, collaborated,
13
84000
2000
tworzyłam, współpracowałam,
01:41
choreographed,
14
86000
2000
robiłam choreografie
01:43
and wove a rich tapestry
15
88000
2000
i wiodłam bogate życie
01:45
of artistry, achievement and awards.
16
90000
3000
pełne sztuki, osiągnięć i nagród.
01:49
The crowning glory was in 2007,
17
94000
3000
Ukoronowaniem był rok 2007
01:52
when I received this country's
18
97000
2000
kiedy zdobyłam czwarte w kraju
01:54
fourth highest civilian award, the Padma Shri,
19
99000
2000
najwyższe indyjskie odznaczenie cywilne, Padmashri
01:56
for my contribution to art.
20
101000
2000
za mój wkład w sztukę.
01:58
(Applause)
21
103000
3000
(Brawa)
02:02
But nothing, nothing prepared me
22
107000
3000
Ale nic, nic nie przygotowało mnie
02:05
for what I was to hear
23
110000
3000
na to co miałam usłyszeć
02:08
on the first of July 2008.
24
113000
3000
pierwszego lipca 2008r.
02:11
I heard the word "carcinoma."
25
116000
3000
Usłyszałam słowo "rak".
02:14
Yes, breast cancer.
26
119000
3000
Tak, rak piersi.
02:17
As I sat dumbstruck in my doctor's office,
27
122000
3000
Kiedy siedziałam oniemiała w gabinecie lekarskim,
02:22
I heard other words:
28
127000
2000
Usłyszałam te słowa,
02:24
"cancer," "stage," "grade."
29
129000
3000
"rak", "stadium(też:scena)", "stopień".
02:27
Until then, Cancer was the zodiac
30
132000
2000
Do tej pory rak był dla mnie znakiem
02:29
sign of my friend,
31
134000
2000
zodiaku mojego kolegi
02:31
stage was what I performed on,
32
136000
3000
scena to miejsce, na którym występowałam,
02:34
and grades were what I got in school.
33
139000
3000
a stopnie dostawałam w szkole.
02:39
That day, I realized
34
144000
2000
Tego dnia zrozumiałam
02:41
I had an unwelcome, uninvited,
35
146000
3000
że mam niechcianego, nieproszonego,
02:44
new life partner.
36
149000
3000
nowego partnera.
02:47
As a dancer,
37
152000
2000
Jako tancerka,
02:49
I know the nine rasas or the navarasas:
38
154000
3000
Znam dziewięć rasas (stanów ducha) i navarasas
02:52
anger, valor,
39
157000
2000
gniew, waleczność,
02:54
disgust, humor
40
159000
2000
odraza, nastrój
02:56
and fear.
41
161000
2000
i strach.
02:58
I thought I knew what fear was.
42
163000
2000
Myślałam, że wiem co to strach.
03:00
That day, I learned what fear was.
43
165000
3000
Tego dnia nauczyłam się czym jest.
03:04
Overcome with the enormity of it all
44
169000
3000
Owładnięta jego ogromem
03:07
and the complete feeling of loss of control,
45
172000
2000
i uczuciem całkowitej utraty kontroli,
03:09
I shed copious tears
46
174000
2000
zalewałam się łzami
03:11
and asked my dear husband, Jayant.
47
176000
3000
i pytałam ukochanego męża, Jayanta
03:14
I said, "Is this it? Is this the end of the road?
48
179000
3000
"To koniec? Czy to kres mojej drogi?
03:17
Is this the end of my dance?"
49
182000
3000
Koniec z tańcem?"
03:20
And he, the positive soul that he is,
50
185000
3000
Wtedy on ze swoim optymizmem
03:23
said, "No, this is just a hiatus,
51
188000
3000
powiedział, "Nie to tylko pauza,
03:26
a hiatus during the treatment,
52
191000
2000
przerwa na leczenie,
03:28
and you'll get back to doing what you do best."
53
193000
3000
później wrócisz do tego co robisz najlepiej"
03:32
I realized then
54
197000
2000
Zdałam sobie sprawę
03:34
that I, who thought I had complete control of my life,
55
199000
3000
że ja, która myślałam, że panuję nad swoim życiem,
03:37
had control of only three things:
56
202000
3000
panuję tylko nad trzema rzeczami:
03:40
My thought, my mind --
57
205000
3000
Myślami, umysłem
03:43
the images that these thoughts created --
58
208000
2000
obrazami tworzonymi przez te myśli
03:45
and the action that derived from it.
59
210000
3000
oraz działaniami pochodzącymi od nich.
03:48
So here I was wallowing
60
213000
2000
Znajdowałam się
03:50
in a vortex of emotions
61
215000
2000
w wirze emocji
03:52
and depression and what have you,
62
217000
2000
i depresji skąd ktoś,
03:54
with the enormity of the situation,
63
219000
3000
z natłokiem problemów,
03:57
wanting to go to a place of healing, health and happiness.
64
222000
3000
chciałby przenieść się do kojącej krainy zdrowia i szczęścia.
04:01
I wanted to go from where I was
65
226000
2000
Chciałam się przenieść
04:03
to where I wanted to be,
66
228000
2000
tam, gdzie chciałam być,
04:05
for which I needed something.
67
230000
3000
dlatego potrzebowałam czegoś.
04:08
I needed something that would pull me out of all this.
68
233000
3000
Czegoś co wyciągnęłoby mnie z tego wszystkiego.
04:11
So I dried my tears,
69
236000
2000
Więc osuszyłam łzy,
04:13
and I declared to the world at large ...
70
238000
3000
i zadeklarowałam światu
04:16
I said, "Cancer's only one page in my life,
71
241000
3000
mówiąc: "Rak to tylko jedna strona biografii
04:19
and I will not allow this page to impact the rest of my life."
72
244000
3000
i nie pozwolę aby miała wpływ na resztę mojego życia."
04:23
I also declared to the world at large
73
248000
2000
Zobowiązałam się także światu,
04:25
that I would ride it out,
74
250000
2000
że stawie temu czoło
04:27
and I would not allow cancer to ride me.
75
252000
2000
i nie pozwolę aby to rak mnie pokonał.
04:29
But to go from where I was
76
254000
2000
Jednak aby wyjść z tego
04:31
to where I wanted to be,
77
256000
2000
i znaleźć się tam gdzie chciałam być
04:33
I needed something.
78
258000
2000
potrzebowałam czegoś.
04:35
I needed an anchor, an image,
79
260000
2000
Potrzebowałam kotwicy, wzoru,
04:37
a peg
80
262000
2000
uchwytu
04:39
to peg this process on,
81
264000
2000
o który mogę się zaczepić
04:41
so that I could go from there.
82
266000
3000
abym mogła się wydostać.
04:44
And I found that in my dance,
83
269000
3000
Odnalazłam to w tańcu
04:48
my dance, my strength, my energy, my passion,
84
273000
2000
moim tańcu, w sile, energii, pasji,
04:50
my very life breath.
85
275000
2000
moim oddechu życia.
04:53
But it wasn't easy.
86
278000
2000
Nie było to łatwe.
04:55
Believe me, it definitely wasn't easy.
87
280000
3000
Uwierzcie, z pewnością nie było.
04:58
How do you keep cheer
88
283000
2000
Jak zachować entuzjazm
05:00
when you go from beautiful
89
285000
2000
kiedy z pięknej kobiety
05:02
to bald in three days?
90
287000
3000
w 3 dni zmieniasz się w łysą?
05:05
How do you not despair
91
290000
3000
Jak nie zwątpić
05:08
when, with the body ravaged by chemotherapy,
92
293000
3000
kiedy ciało wykańcza chemioterapia,
05:11
climbing a mere flight of stairs was sheer torture,
93
296000
3000
gdy wchodzenie po schodach staje się torturą,
05:14
that to someone like me who could dance for three hours?
94
299000
3000
dla kogoś kto mógł tańczyć przez 3 godziny?
05:19
How do you not get overwhelmed
95
304000
2000
Jak nie zostać przytłoczonym
05:21
by the despair and the misery of it all?
96
306000
3000
przez cierpienie i rozpacz?
05:24
All I wanted to do was curl up and weep.
97
309000
3000
Chciałam tylko zwinąć się i płakać.
05:27
But I kept telling myself fear and tears
98
312000
2000
Ale mówiłam sobie, że o strachu i łzach
05:29
are options I did not have.
99
314000
3000
nie może być mowy.
05:32
So I would drag myself into my dance studio --
100
317000
3000
Więc będę zapędzać do mojego studia,
05:35
body, mind and spirit -- every day into my dance studio,
101
320000
3000
moje ciało, umysł i ducha, co dzień do studia,
05:38
and learn everything I learned
102
323000
2000
i uczyć się tego czego uczyłam się
05:40
when I was four, all over again,
103
325000
2000
kiedy miałam 4 lata, od nowa,
05:42
reworked, relearned, regrouped.
104
327000
3000
odmieniona, nauczona, przemieniona.
05:45
It was excruciatingly painful, but I did it.
105
330000
3000
To było bardzo bolesne, ale udało mi się.
05:48
Difficult.
106
333000
2000
Trudne.
05:51
I focused on my mudras,
107
336000
3000
Skupiłam się na moich mudrach,
05:54
on the imagery of my dance,
108
339000
2000
na symbolice tańca,
05:56
on the poetry and the metaphor
109
341000
2000
na poetyckości i metaforze
05:58
and the philosophy of the dance itself.
110
343000
2000
oraz filozofii samego tańca.
06:00
And slowly, I moved out
111
345000
2000
I powoli ruszyłam
06:02
of that miserable state of mind.
112
347000
3000
z nieszczęśliwego stanu umysłu.
06:06
But I needed something else.
113
351000
2000
Ale potrzebowałam czegoś innego.
06:08
I needed something to go that extra mile,
114
353000
3000
Aby móc pokonać olbrzymi dystans.
06:11
and I found it in that metaphor
115
356000
2000
I odnalazłam to w metaforze
06:13
which I had learned from my mother when I was four.
116
358000
3000
której nauczyła mnie mama gdy miałam 4 lata.
06:16
The metaphor of Mahishasura Mardhini,
117
361000
3000
Metafora Mahishasura Mardhini,
06:19
of Durga.
118
364000
2000
Durgi.
06:21
Durga, the mother goddess, the fearless one,
119
366000
3000
Durga to bogini matka, nieustraszona,
06:24
created by the pantheon of Hindu gods.
120
369000
3000
powstała przez zjednoczenie hinduskich bogów.
06:27
Durga, resplendent, bedecked, beautiful,
121
372000
3000
Durga, wspaniała, barwna, piękna,
06:31
her 18 arms
122
376000
2000
jej 18 ramion
06:33
ready for warfare,
123
378000
2000
gotowych do walki,
06:35
as she rode astride her lion
124
380000
3000
pędząca na lwie
06:38
into the battlefield to destroy Mahishasur.
125
383000
3000
aby zniszczyć w walce Mahishasura.
06:42
Durga, the epitome
126
387000
2000
Durga to przykład
06:44
of creative feminine energy,
127
389000
2000
kreatywnej kobiecej energii,
06:46
or shakti.
128
391000
2000
lub shakti.
06:48
Durga, the fearless one.
129
393000
2000
Niezwyciężona Durga.
06:50
I made that image of Durga
130
395000
2000
Uczyniłam z obrazu Durgi
06:52
and her every attribute, her every nuance,
131
397000
2000
z każdej cechy, każdego odcienia,
06:54
my very own.
132
399000
2000
obraz siebie.
06:56
Powered by the symbology of a myth
133
401000
3000
Umocniona symboliką tego mitu
06:59
and the passion of my training,
134
404000
3000
oraz pasją czerpaną z treningu,
07:02
I brought laser-sharp focus into my dance,
135
407000
3000
Skupiłam intensywną uwagę na tańcu.
07:05
laser-sharp focus to such an extent
136
410000
2000
Wyostrzoną do tego stopnia
07:07
that I danced a few weeks after surgery.
137
412000
3000
że tańczyłam parę tygodni po operacji.
07:10
I danced through chemo and radiation cycles,
138
415000
3000
Tańczyłam przez chemio i radioterapie,
07:13
much to the dismay of my oncologist.
139
418000
3000
ku przerażeniu mojego onkologa.
07:16
I danced between chemo and radiation cycles
140
421000
2000
Tańczyłam między chemio i radioterapią
07:18
and badgered him to fit it
141
423000
2000
i dręczyłam aby przystał
07:20
to my performing dance schedule.
142
425000
3000
na terminarz moich występów.
07:25
What I had done
143
430000
2000
To co zrobiłam
07:27
is I had tuned out of cancer
144
432000
2000
to odwróciłam się od choroby
07:29
and tuned into my dance.
145
434000
3000
w stronę tańca.
07:33
Yes, cancer has just been one page in my life.
146
438000
3000
Owszem, rak jest jedną stroną mojego życia.
07:38
My story
147
443000
2000
Moja opowieść
07:40
is a story of overcoming setbacks,
148
445000
2000
to historia o pokonaniu trudności,
07:42
obstacles and challenges
149
447000
2000
przeszkód i wyzwań
07:44
that life throws at you.
150
449000
2000
które niesie życie.
07:46
My story is the power of thought.
151
451000
3000
Moja historia to siła myśli
07:49
My story is the power of choice.
152
454000
3000
Siła wyboru
07:52
It's the power of focus.
153
457000
2000
Siła skupienia.
07:54
It's the power of bringing ourselves
154
459000
3000
To siła przeniesienia swojej
07:57
to the attention of something that so animates you,
155
462000
3000
uwagi na rzecz, która tak cię ożywia,
08:00
so moves you,
156
465000
2000
tak pobudza,
08:02
that something even like cancer becomes insignificant.
157
467000
3000
że nawet takie coś jak rak staje się nieistotne.
08:05
My story is the power of a metaphor.
158
470000
2000
Moja historia to siła metafory.
08:07
It's the power of an image.
159
472000
2000
Siła obrazu.
08:09
Mine was that of Durga,
160
474000
2000
Moim była Durga,
08:11
Durga the fearless one.
161
476000
3000
Niezwyciężona Durga.
08:14
She was also called Simhanandini,
162
479000
2000
Była także nazywana Simhanandini,
08:16
the one who rode the lion.
163
481000
2000
ta, która jeździła na lwie.
08:20
As I ride out,
164
485000
2000
Jak jak jeździłam,
08:22
as I ride my own inner strength,
165
487000
2000
pokonując wewnętrzną siłą,
08:24
my own inner resilience,
166
489000
2000
moją wewnętrzną przemianą,
08:26
armed as I am with what medication can provide
167
491000
3000
uzbrojona tak jak ja w lekarstwa, dzięki którym
08:29
and continue treatment,
168
494000
2000
kontynuowałam leczenie,
08:31
as I ride out into the battlefield of cancer,
169
496000
2000
przetrwałam moją walkę z rakiem,
08:33
asking my rogue cells to behave,
170
498000
3000
prosząc buntownicze komórki o spokój,
08:38
I want to be known not as a cancer survivor,
171
503000
3000
Chcę być uważana nie za ocalałą z choroby,
08:41
but as a cancer conqueror.
172
506000
2000
ale za jej pogromcę.
08:43
I present to you an excerpt of that work
173
508000
2000
Przedstawię wam fragment tej pracy
08:45
"Simhanandini."
174
510000
3000
"Simhanandini."
08:48
(Applause)
175
513000
3000
Brawa
08:51
(Music)
176
516000
9000
Muzyka
15:24
(Applause)
177
909000
35000
Brawa
ABOUT THE SPEAKER
Ananda Shankar Jayant - Dancer and choreographerWith precision and sparkling grace, Ananda Shankar Jayant performs and teaches the classical dance styles of Bharatanatyam and Kuchipudi.
Why you should listen
Ananda Shankar Jayant is trained in two traditional forms of classical Indian dance, Bharatanatyam and Kuchipudi. Both forms require long training and precise timing to express their essence -- and both forms, in Shankar Jayant's hands, are capable of exploring deep truths.
As a choreographer and performer, she uses dance to talk about gender issues (as in 1999's What About Me?), mythology and philosophy, setting these carefully handed-down forms of dance onto a modern stage. She leads the Shankarananda Kalakshetra school in Hyderabad and Secunderabad, and is a scholar of dance and art, lecturing frequently on both throughout India.
Ananda Shankar Jayant | Speaker | TED.com