TED2009
Charles Moore: Seas of plastic
Charles Moore o oceanach plastyku
Filmed:
Readability: 4.8
1,361,667 views
Kapitan Charles Moore z fundacji Algalita Marine Research jako pierwszy odkrył "Wielki Pacyficzny Płat Śmieci" - niekończący się śmietnik dryfujących plastykowych odpadków. Teraz Moore zajmuje się zwracaniem społeczeństwa na problem śmieci w morzach i oceanach.
Charles Moore - Oceanographer
Charles Moore is founder of the Algalita Marine Research Foundation. He captains the foundation's research vessel, the Alguita, documenting the great expanses of plastic waste that now litter our oceans. Full bio
Charles Moore is founder of the Algalita Marine Research Foundation. He captains the foundation's research vessel, the Alguita, documenting the great expanses of plastic waste that now litter our oceans. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let's talk trash.
0
0
2000
Pogadajmy o śmieciach.
00:14
You know, we had to be taught
1
2000
3000
Musieliśmy nauczyć się, jak odrzucić
00:17
to renounce the powerful conservation ethic
2
5000
3000
silnie zakorzenioną etykę oszczędności,
00:20
we developed during the Great Depression and World War II.
3
8000
3000
nabytą podczas Wielkiego Kryzysu i II Wojny Światowej.
00:23
After the war, we needed to direct our enormous production capacity
4
11000
3000
Po wojnie nasza ogromna moc produkcyjna musiała objąć
00:26
toward creation of products for peacetime.
5
14000
3000
towary potrzebne w czasie pokoju.
00:29
Life Magazine helped in this effort
6
17000
3000
Magazyn Life pomógł w tych staraniach,
00:32
by announcing the introduction of throwaways
7
20000
3000
ogłaszając wprowadzenie jednorazówek,
00:35
that would liberate the housewife from the drudgery of doing dishes.
8
23000
3000
wyzwalających żony od obowiązku zmywania naczyń.
00:38
Mental note to the liberators:
9
26000
2000
Wiadomość do wyzwolicieli:
00:40
throwaway plastics take a lot of space and don't biodegrade.
10
28000
3000
jednorazówki zajmują sporo miejsca i nie są biodegradowalne.
00:43
Only we humans make waste that nature can't digest.
11
31000
5000
Tylko ludzie tworzą odpady, których przyroda nie potrafi przetrawić.
00:48
Plastics are also hard to recycle.
12
36000
3000
Plastyki też ciężko przetworzyć.
00:51
A teacher told me how to express the under-five-percent
13
39000
3000
Pewien nauczyciel powiedział mi, jak wyrazić
00:54
of plastics recovered in our waste stream.
14
42000
3000
procent plastyku odzyskiwanego z naszych śmieci:
00:57
It's diddly-point-squat.
15
45000
3000
Figa przecinek mak.
01:00
That's the percentage we recycle.
16
48000
2000
Tyle udaje się odzyskać.
01:06
Now, melting point has a lot to do with this.
17
54000
3000
Istotna jest temperatura topnienia.
01:09
Plastic is not purified by the re-melting process like glass and metal.
18
57000
3000
Inaczej niż szkło i metal, plastyk nie oczyszcza się podczas topnienia.
01:12
It begins to melt below the boiling point of water
19
60000
3000
Topi się w temperaturze niższej niż temp. wrzenia wody
01:15
and does not drive off the oily contaminants
20
63000
3000
i nie odpycha zanieczyszczeń oleistych,
01:18
for which it is a sponge.
21
66000
3000
tylko wchłania je niczym gąbka.
01:21
Half of each year's 100 billion pounds of thermal plastic pellets
22
69000
3000
Rocznie wytwarza się 100 miliardów granulek termoplastycznych,
01:24
will be made into fast-track trash.
23
72000
3000
z czego połowa zostanie zamieniona w "szybkie śmieci".
01:27
A large, unruly fraction of our trash
24
75000
3000
Duża, niekontrolowana porcja naszych odpadków
01:30
will flow downriver to the sea.
25
78000
3000
popłynie rzekami do morza.
01:33
Here is the accumulation at Biona Creek next to the L.A. airport.
26
81000
3000
Oto odpadki w rzece Biona, zaraz przy lotnisku.
01:36
And here is the flotsam near California State University Long Beach
27
84000
5000
Tu śmieci niedaleko Uniwersytetu w Long Beach w Kalifornii,
01:41
and the diesel plant we visited yesterday.
28
89000
2000
koło stacji odsalania.
01:43
In spite of deposit fees,
29
91000
2000
Choć producenci napojów płacą
01:45
much of this trash leading out to the sea will be plastic beverage bottles.
30
93000
3000
za składowanie butelek, dużo z nich trafia do morza.
01:48
We use two million of them in the United States every five minutes,
31
96000
4000
W samych Stanach zużywamy ich ok. 2 mln w ciągu 5 minut.
01:52
here imaged by TED presenter Chris Jordan,
32
100000
3000
Dosadnie przedstawia to zdjęcie prezentera TED, Chrisa Jordana.
01:55
who artfully documents mass consumption and zooms in for more detail.
33
103000
4000
Możemy to powiększyć, aby zobaczyć więcej szczegółów.
02:01
Here is a remote island repository for bottles
34
109000
4000
Tu widzimy odległą wyspę u wybrzeży Kalifornii Dolnej,
02:05
off the coast of Baja California.
35
113000
3000
na której składowane są butelki.
02:08
Isla San Roque is an uninhabited bird rookery
36
116000
2000
Wyspa San Roque to niezamieszkany teren wylęgu ptaków.
02:10
off Baja's sparsely populated central coast.
37
118000
2000
Wyspa San Roque to niezamieszkany teren wylęgu ptaków.
02:12
Notice that the bottles here have caps on them.
38
120000
3000
Zauważcie, że butelki mają zakrętki.
02:15
Bottles made of polyethylene terephthalate, PET,
39
123000
4000
Butelki zrobione z politereftalanu etylenu, PET,
02:19
will sink in seawater and not make it this far from civilization.
40
127000
3000
utonęłyby i nie dotarłyby tak daleko od cywilizacji.
02:22
Also, the caps are produced in separate factories
41
130000
3000
Zakrętki powstają w osobnych fabrykach,
02:25
from a different plastic, polypropylene.
42
133000
3000
z innego tworzywa sztucznego, polipropylenu.
02:28
They will float in seawater,
43
136000
2000
Unoszą się na wodzie,
02:30
but unfortunately do not get recycled under the bottle bills.
44
138000
3000
a obowiązkowy recycling ich nie obejmuje.
02:34
Let's trace the journey of the millions of caps
45
142000
3000
Prześledźmy drogę milionów zakrętek,
02:37
that make it to sea solo.
46
145000
2000
trafiających do oceanu.
02:39
After a year the ones from Japan are heading straight across the Pacific,
47
147000
3000
Po roku, te z Japonii zmierzają prosto przez Pacyfik,
02:42
while ours get caught in the California current
48
150000
3000
gdy tymczasem te nasze łapie Prąd Kalifornijski,
02:45
and first head down to the latitude of Cabo San Lucas.
49
153000
3000
niosąc je w okolice Cabo San Lucas.
02:48
After ten years, a lot of the Japanese caps
50
156000
3000
Po 10 latach wiele japońskich nakrętek
02:51
are in what we call the Eastern Garbage Patch,
51
159000
2000
jest w "Zachodniej Łacie Śmieci",
02:53
while ours litter the Philippines.
52
161000
2000
a nasze zanieczyszczają Filipiny.
02:55
After 20 years, we see emerging the debris accumulation zone
53
163000
3000
Po 20 latach pojawia się strefa gromadząca odpadki,
02:58
of the North Pacific Gyre.
54
166000
3000
w obszarze Wiru Północnopacyficznego.
03:01
It so happens that millions of albatross
55
169000
2000
Atole Kure i Midway na Hawajach
03:03
nesting on Kure and Midway atolls
56
171000
2000
Atole Kure i Midway na Hawajach
03:05
in the Northwest Hawaiian Islands National Monument
57
173000
3000
zasiedlają miliony albatrosów,
03:08
forage here and scavenge whatever they can find
58
176000
3000
które zakładają tu gniazda i poszukują pokarmu dla piskląt.
03:11
for regurgitation to their chicks.
59
179000
2000
które zakładają tu gniazda i poszukują pokarmu dla piskląt.
03:13
A four-month old Laysan Albatross chick
60
181000
3000
4-miesięczne pisklę albatrosa ciemnolicego
03:16
died with this in its stomach.
61
184000
3000
zdechło, mając to w żołądku.
03:19
Hundreds of thousands of the goose-sized chicks are dying
62
187000
5000
Setki tysięcy piskląt wielkości gęsi zdycha
03:24
with stomachs full of bottle caps and other rubbish,
63
192000
3000
z żołądkami pełnymi nakrętek i innych śmieci,
03:27
like cigarette lighters ...
64
195000
3000
takich jak zapalniczki,
03:30
but, mostly bottle caps.
65
198000
3000
ale to przede wszystkim nakrętki.
03:33
Sadly, their parents mistake bottle caps for food
66
201000
3000
Ich rodzice niestety mylą nakrętki pływające w oceanie z pokarmem.
03:36
tossing about in the ocean surface.
67
204000
3000
Ich rodzice niestety mylą nakrętki pływające w oceanie z pokarmem.
03:39
The retainer rings for the caps
68
207000
2000
Uszczelki zakrętek to także zagrożenie dla zwierząt wodnych.
03:41
also have consequences for aquatic animals.
69
209000
3000
Uszczelki zakrętek to także zagrożenie dla zwierząt wodnych.
03:44
This is Mae West,
70
212000
2000
To Mae West,
03:46
still alive at a zookeeper's home in New Orleans.
71
214000
3000
wciąż żyje w domu swojego opiekuna w Nowym Orleanie.
03:49
I wanted to see what my home town of Long Beach was contributing to the problem,
72
217000
4000
Ciekawy, jak do problemu dokłada moje rodzinne miasto Long Beach,
03:53
so on Coastal Clean-Up Day in 2005
73
221000
3000
w Dniu Sprzątania Wybrzeża w 2005 roku
03:56
I went to the Long Beach Peninsula, at the east end of our long beach.
74
224000
3000
udałem się na wschodni koniec Półwyspu Long Beach.
03:59
We cleaned up the swaths of beach shown.
75
227000
3000
Sprzątnęliśmy ogromną połać plaży.
04:02
I offered five cents each for bottle caps.
76
230000
3000
Płaciłem 5 centów od nakrętki.
04:05
I got plenty of takers.
77
233000
2000
Znalazło się wielu chętnych.
04:07
Here are the 1,100 bottle caps they collected.
78
235000
3000
Tutaj widać 1100 nakrętek, które zebrali.
04:10
I thought I would spend 20 bucks.
79
238000
3000
Myślałem, że wydam 20 dolarów,
04:13
That day I ended up spending nearly 60.
80
241000
3000
tymczasem skończyło się na 60.
04:16
I separated them by color
81
244000
2000
Posegregowałem je kolorami
04:18
and put them on display the next Earth Day
82
246000
2000
i pokazałem na wystawie podczas Dnia Ziemi
04:20
at Cabrillo Marine Aquarium in San Pedro.
83
248000
2000
w Delfinarium Cabrillo w San Pedro.
04:22
Governor Schwarzenegger and his wife Maria stopped by to discuss the display.
84
250000
4000
Gubernator Scharzenegger i jego żona Maria zatrzymali się, aby omówić wystawę.
04:26
In spite of my "girly man" hat, crocheted from plastic shopping bags,
85
254000
3000
Pomimo mojego babskiego kapelusika ze sklepowych reklamówek
04:29
they shook my hand. (Laughter)
86
257000
2000
uścisnęli mi dłoń.
04:33
I showed him and Maria a zooplankton trawl
87
261000
3000
Pokazałem im włok z zooplanktonem
04:36
from the gyre north of Hawaii
88
264000
3000
z wiru na północ od Hawajów,
04:39
with more plastic than plankton.
89
267000
2000
gdzie było więcej plastyku niż planktonu.
04:41
Here's what our trawl samples from the plastic soup our ocean has become look like.
90
269000
5000
Tak wyglądają próbki plastykowej zupy, jaką stał się nasz ocean.
04:46
Trawling a zooplankton net on the surface for a mile
91
274000
3000
Przeciągnięcie włoka przez jedną milę
04:49
produces samples like this.
92
277000
3000
pozwala zebrać takie oto próbki.
04:52
And this.
93
280000
3000
I takie.
04:55
Now, when the debris washes up on the beaches of Hawaii
94
283000
3000
Gdy odpadki zostają wyrzucone na plaże Hawajów,
04:58
it looks like this.
95
286000
2000
wyglądają tak.
05:00
And this particular beach is Kailua Beach,
96
288000
2000
To plaża Kailua, gdzie
05:02
the beach where our president and his family vacationed before moving to Washington.
97
290000
3000
wczasy spędzał prezydent, przed przeprowadzką do Waszyngtonu.
05:05
Now, how do we analyze samples like this one
98
293000
3000
Jak analizujemy takie próbki,
05:08
that contain more plastic than plankton?
99
296000
3000
gdzie więcej jest tworzyw sztucznych, niż planktonu?
05:11
We sort the plastic fragments into different size classes,
100
299000
3000
Segregujemy plastykowe fragmenty według 3 rozmiarów,
05:14
from five millimeters to one-third of a millimeter.
101
302000
3000
od 5 milimetrów do 1/3 milimetra.
05:17
Small bits of plastic concentrate persistent organic pollutants
102
305000
4000
Małe fragmenty skupiają trwałe organiczne zanieczyszczenia,
05:21
up to a million times their levels in the surrounding seawater.
103
309000
3000
w ilości milion razy przekraczającej ich stężenie w oceanie.
05:25
We wanted to see if the most common fish in the deep ocean,
104
313000
3000
Chcieliśmy sprawdzić, czy najpospolitsza ryba na dnie oceanu,
05:28
at the base of the food chain,
105
316000
2000
z samego dna łańcucha pokarmowego,
05:30
was ingesting these poison pills.
106
318000
2000
spożywa te trucizny.
05:32
We did hundreds of necropsies,
107
320000
3000
Po setkach autopsji okazało się, że ponad 1/3
05:35
and over a third had polluted plastic fragments in their stomachs.
108
323000
3000
badanych ryb miała w żołądkach zanieczyszczony plastik.
05:38
The record-holder, only two-and-a-half inches long,
109
326000
3000
Rekordzistą jest 6-centymetrowy okaz,
05:41
had 84 pieces in its tiny stomach.
110
329000
3000
który miał w żołądku 84 fragmenty plastyku.
05:44
Now, you can buy certified organic produce.
111
332000
3000
Są ekologiczne owoce i warzywa z certyfikatem,
05:47
But no fishmonger on Earth
112
335000
3000
ale żaden rybak na Ziemi
05:50
can sell you a certified organic wild-caught fish.
113
338000
5000
nie ma certyfikatu ekologiczności na ryby z połowu morskiego.
05:55
This is the legacy we are leaving to future generations.
114
343000
5000
To spadek, jaki zostawiamy przyszłym pokoleniom.
06:00
The throwaway society cannot be contained --
115
348000
3000
Społeczeństwo jednorazówek nie może zostać ograniczone,
06:03
it has gone global.
116
351000
3000
bo stało się globalne.
06:06
We simply cannot store and maintain or recycle all our stuff.
117
354000
3000
Nie można używać wciąż tych samych rzeczy, czy je przetwarzać.
06:09
We have to throw it away.
118
357000
2000
Musimy je wyrzucać.
06:11
Now, the market can do a lot for us,
119
359000
3000
Rynek może zrobić dla nas naprawdę wiele,
06:14
but it can't fix the natural system in the ocean we've broken.
120
362000
3000
ale nie naprawi ekosystemu oceanów, który zniszczyliśmy.
06:17
All the king's horses and all the king's men ...
121
365000
3000
Ocean jest jak Humpty Dumpty w dziecięcej rymowance.
06:20
will never gather up all the plastic and put the ocean back together again.
122
368000
4000
Nie uda nam się zebrać całego plastyku i złożyć go do kupy.
06:26
Narrator (Video): The levels are increasing,
123
374000
2000
Film: Poziom wzrasta,
06:28
the amount of packaging is increasing,
124
376000
2000
wzrasta ilość opakowań,
06:30
the "throwaway" concept of living is proliferating,
125
378000
3000
styl życia oparty na jednorazówkach upowszechnia się,
06:33
and it's showing up in the ocean.
126
381000
3000
co widać po oceanie.
06:36
Anchor: He offers no hope of cleaning it up.
127
384000
3000
Prowadzący: I ponoć nie ma nadziei na poprawę sytuacji.
06:39
Straining the ocean for plastic
128
387000
3000
Oczyszczenie oceanów z plastyku wykracza
06:42
would be beyond the budget of any country
129
390000
3000
jest poza możliwościami budżetowymi jakiegokolwiek kraju.
06:45
and it might kill untold amounts of sea life in the process.
130
393000
3000
Ponadto zabiłoby to przy okazji ogromne ilości zwierząt.
06:48
The solution, Moore says, is to stop the plastic at its source:
131
396000
3000
Moore twierdzi, że rozwiązaniem jest zatrzymanie plastyku u źródła:
06:51
stop it on land before it falls in the ocean.
132
399000
4000
zatrzymanie go na lądzie, zanim dotrze do oceanu.
06:58
And in a plastic-wrapped and packaged world,
133
406000
3000
Ale w świecie opartym na plastykowych opakowaniach,
07:01
he doesn't hold out much hope for that, either.
134
409000
3000
nawet na to nie ma zbyt wielkich nadziei.
07:04
This is Brian Rooney for Nightline,
135
412000
2000
Mówił Brian Rooney dla programu Nightline,
07:06
in Long Beach, California.
136
414000
2000
z Long Beach w Kalifornii.
07:12
Charles Moore: Thank you.
137
420000
2000
Charles Moore: Dziękuję.
ABOUT THE SPEAKER
Charles Moore - OceanographerCharles Moore is founder of the Algalita Marine Research Foundation. He captains the foundation's research vessel, the Alguita, documenting the great expanses of plastic waste that now litter our oceans.
Why you should listen
A yachting competition across the Pacific led veteran seafarer Charles Moore to discover what some have since deemed the world's largest "landfill" -- actually a huge water-bound swath of floating plastic garbage the size of two Texases. Trapped in an enormous slow whirlpool called the Pacific Gyre, a mostly stagnant, plankton-rich seascape spun of massive competing air currents, this Great Pacific Garbage Patch in some places outweighs even the surface waters' biomass six-to-one.
Moore said after his return voyage, "There were shampoo caps and soap bottles and plastic bags and fishing floats as far as I could see. Here I was in the middle of the ocean, and there was nowhere I could go to avoid the plastic."
Since his discovery, Moore has been analyzing the giant litter patch and its disastrous effects on ocean life. Through the Algalita Marine Research Foundation, he hopes to raise awareness about the problem and find ways to restrict its growth. He's now leading several expeditions to sample plastic fragments across thousands of miles of the Pacific.
Charles Moore | Speaker | TED.com