TEDxUSC
Scott Fraser: Why eyewitnesses get it wrong
Scott Fraser: Şahitler neden hata yapar?
Filmed:
Readability: 4.3
1,283,289 views
Scott Fraser insanların suçları nasıl hatırladığı üzerine çalışıyor ve onların tanıklığını üstleniyor. Gün batımında silahla meydana gelen bir cinayeti konu alan bu etkileyici konuşmasında, olaya çok yakın olan şahitlerin bile, görmeleri mümkün olmayan bazı olaylar ürettiğini ileri sürüyor. Niçin mi? Çünkü, beyin eksik parçalardan nefret eder.
Scott Fraser - Forensic psychologist, expert witness
Scott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence. Full bio
Scott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
The murder happened a little over 21 years ago,
0
2097
4472
Cinayet 21 yılı aşkın bir süre önce gerçekleşmişti,
00:22
January the 18th, 1991,
1
6569
4279
18 Ocak 1991'de,
00:26
in a small
2
10848
2261
küçük bir
00:29
bedroom community
3
13109
2374
banliyöde
00:31
of Lynwood, California, just a few miles
4
15483
2835
Lynwood California'da
00:34
southeast of Los Angeles.
5
18318
2498
Los Angeles'ın birkaç mil güneydoğusunda.
00:36
A father came out of his house
6
20816
2835
Bir baba, genç oğlu ve onun 5 arkadaşına
00:39
to tell his teenage son and his five friends
7
23651
3407
ön bahçede ve kaldırımda
00:42
that it was time for them to stop horsing around
8
27058
2779
oynamayı kesmelerini
00:45
on the front lawn and on the sidewalk,
9
29837
2910
ve ödevlerini bitirip
00:48
to get home, finish their schoolwork,
10
32747
2908
yatmaları için
00:51
and prepare themselves for bed.
11
35655
2746
evlerine gitmelerini söylemek için evinden dışarı çıktı.
00:54
And as the father was administering these instructions,
12
38401
3570
Baba bunları anlatırken,
00:57
a car drove by, slowly,
13
41971
3338
bir araba yavaşça geçti,
01:01
and just after it passed the father and the teenagers,
14
45309
2902
babanın ve gençlerin önünden geçtikten hemen sonra
01:04
a hand went out from the front passenger window,
15
48211
3988
ön yolcu camından bir el uzandı
01:08
and -- "Bam, Bam!" -- killing the father.
16
52199
5262
ve -- "bam, bam!" -- babayı öldürdü.
01:13
And the car sped off.
17
57461
3159
Sonra araba hızla uzaklaştı.
01:16
The police,
18
60620
1841
Polis,
01:18
investigating officers, were amazingly efficient.
19
62461
3830
sorgu memurları, inanılmaz müdahil oldu.
01:22
They considered all the usual culprits,
20
66291
2430
Tüm olası zanlıları incelediler
01:24
and in less than 24 hours, they had selected their suspect:
21
68721
4567
ve 24 saatten kısa bir sürede, şüpheliyi buldular:
01:29
Francisco Carrillo, a 17-year-old kid
22
73288
3578
Francisco Carrillo, 17 yaşında bir çocuk;
01:32
who lived about two or three blocks away
23
76866
2037
cinayetin olduğu yerden
01:34
from where the shooting occurred.
24
78903
2735
iki veya üç blok ötede yaşıyordu.
01:37
They found photos of him. They prepared a photo array,
25
81638
4648
Francisco'nun fotoğraflarını buldular ve bir dizi haline getirdiler
01:42
and the day after the shooting,
26
86286
3584
ve cinayetten bir sonraki gün,
01:45
they showed it to one of the teenagers, and he said,
27
89870
2893
olay yerindeki gençlerden birine gösterdiler ve o da;
01:48
"That's the picture.
28
92763
2319
"İşte bu.
01:50
That's the shooter I saw that killed the father."
29
95082
5387
Babayı öldüren, gördüğüm katil bu."
01:56
That was all a preliminary hearing judge had
30
100469
2577
Bu, hakimin Bay Carillo'yu
01:58
to listen to, to bind Mr. Carrillo over to stand trial
31
103046
5109
birinci dereceden cinayet şüphesiyle mahkemeye getirtmesi için
02:04
for a first-degree murder.
32
108155
2687
duymak zorunda olduğu bir cümleydi.
02:06
In the investigation that followed before the actual trial,
33
110842
3207
Mahkemeden önceki soruşturmada,
02:09
each of the other five teenagers was shown
34
114049
3411
diğer beş gencin hepsine, aynı fotoğraf dizisinden
02:13
photographs, the same photo array.
35
117460
4048
fotoğraflar gösterildi.
02:17
The picture that we best can determine was probably
36
121508
2824
En iyi tanımlayabildiğimiz resim,
02:20
the one that they were shown in the photo array
37
124332
2272
bu resim dizisindeki kimlik fotoğraflarından
02:22
is in your bottom left hand corner of these mug shots.
38
126604
3697
muhtemelen sol alttakidir.
02:26
The reason we're not sure absolutely is because
39
130301
3436
Tamamen emin olamama sebebimiz,
02:29
of the nature of evidence preservation
40
133737
4433
yargı sistemimizdeki kanıt korumasının
02:34
in our judicial system,
41
138170
2284
doğası gereğidir.
02:36
but that's another whole TEDx talk for later. (Laughter)
42
140454
4748
Tabii bu başka zaman konuşacağımız bir TEDx konusu. (gülüşmeler)
02:41
So at the actual trial,
43
145202
2906
Neyse, mahkemede
02:44
all six of the teenagers testified,
44
148108
3000
altı gencin tümü,
02:47
and indicated the identifications they had made
45
151108
3758
fotoğraf dizisinden kimlik tespitinde bulunup
02:50
in the photo array.
46
154866
3476
şahitlik ettiler.
02:54
He was convicted. He was sentenced to life imprisonment,
47
158342
4781
Adam suçlu bulundu. Müebbet hapis cezasına çarptırıldı
02:59
and transported to Folsom Prison.
48
163123
5459
ve Folsom Cezaevi'ne gönderildi.
03:04
So what's wrong?
49
168582
2089
Peki yanlış olan nedir?
03:06
Straightforward, fair trial, full investigation.
50
170671
4766
Açıkça, adil bir duruşma, eksiksiz sorgulama.
03:11
Oh yes, no gun was ever found.
51
175437
3541
Evet, hiçbir silah bulunamadı.
03:14
No vehicle was ever identified as being the one
52
178978
4154
Ateş eden adamın kolunu çıkardığı araba
03:19
in which the shooter had extended his arm,
53
183132
3224
olarak, herhangi bir araba tespit edilmedi,
03:22
and no person was ever charged with being the driver
54
186356
3285
kimse ateş edilen o arabanın sürücüsü
03:25
of the shooter's vehicle.
55
189641
3242
olarak suçlanmadı.
03:28
And Mr. Carrillo's alibi?
56
192883
3881
Peki Bay Carillo'nun olay yerinde olmadığına dair iddia?
03:32
Which of those parents here in the room might not lie
57
196764
5294
Buradaki hangi ebeveyn, bir cinayet soruşturmasında
03:37
concerning the whereabouts of your son or daughter
58
202058
2819
oğlunun veya kızının nerede olduğuna dair soruya
03:40
in an investigation of a killing?
59
204877
3897
yalan cevap vermez?
03:46
Sent to prison,
60
210874
2722
Hapse gönderildi,
03:49
adamantly insisting on his innocence,
61
213596
3498
kararlılıkla masum olduğunu iddia ederken,
03:52
which he has consistently for 21 years.
62
217094
4737
21 yılla cezalandırıldı.
03:57
So what's the problem?
63
221831
3471
Sorun nedir?
04:01
The problems, actually, for this kind of case
64
225302
2724
Sorunlar, aslında, bu gibi durumlarda
04:03
come manyfold from decades of scientific research
65
228026
3909
insan hafızasını ilgilendiren, onlarca yıllık
04:07
involving human memory.
66
231935
3902
çok çeşitli araştırmalardan geliyor.
04:11
First of all, we have all the statistical analyses
67
235837
2814
Her şeyden önce, sahip olduğumuz
04:14
from the Innocence Project work,
68
238651
2207
Masumiyet Projesi'nden edindiğimiz tüm
04:16
where we know that we have, what,
69
240858
2697
istatistiksel analizler var, buna göre
04:19
250, 280 documented cases now where people have
70
243555
3781
250, 280 kesin vaka var ki,
04:23
been wrongfully convicted and subsequently exonerated,
71
247336
4072
hatayla suçlu bulunmuş ve bazıları ölüm hücresindeyken
04:27
some from death row, on the basis of later DNA analysis,
72
251408
6346
DNA analizlerine dayanarak sonrasında aklanmış
04:33
and you know that over three quarters of all of those cases
73
257754
3661
ve tüm bu temize çıkma vakaların dörtte üçünde
04:37
of exoneration involved only eyewitness identification
74
261415
6271
suçlu bulundukları mahkemelerde, sadece
04:43
testimony during the trial that convicted them.
75
267686
3647
şahitlerin ifadelerine yer verilmiş.
04:47
We know that eyewitness identifications are fallible.
76
271333
5175
Biliyoruz ki, şahitlerin tespitleri yanıltıcı olabilir.
04:52
The other comes from an interesting aspect
77
276508
2220
[Sorunların] diğer kısmı da çeşitli beyin fonksiyonlarıyla ilgili
04:54
of human memory that's related to various brain functions
78
278728
3203
insan hafızasına ilişkin ilginç bir bakış açısından geliyor;
04:57
but I can sum up for the sake of brevity here
79
281931
2566
ama, kısaca, bir cümlede
05:00
in a simple line:
80
284497
2384
şöyle toparlayabilirim:
05:02
The brain abhors a vacuum.
81
286881
4748
Beyin, eksik parçalardan nefret eder.
05:07
Under the best of observation conditions,
82
291629
3910
En iyi gözlem şartları altında,
05:11
the absolute best,
83
295539
1872
mutlak en iyi şartlar altında,
05:13
we only detect, encode and store in our brains
84
297411
3713
beynimiz, karşımızdaki tüm deneyimin parçalarını
05:17
bits and pieces of the entire experience in front of us,
85
301124
3695
sadece tespit edip, kodlayıp depolar
05:20
and they're stored in different parts of the brain.
86
304819
2329
ve bu parçalar beynin farklı kısımlarında depolanır.
05:23
So now, when it's important for us to be able to recall
87
307148
4155
Bizim için deneyimlediğimiz bir şeyi hatırlamanın
05:27
what it was that we experienced,
88
311303
3021
önemli olduğu bir noktada,
05:30
we have an incomplete, we have a partial store,
89
314324
5278
eksik ve kısmi bir depoya sahip olmuş oluruz
05:35
and what happens?
90
319602
2453
ve sonra ne olur?
05:37
Below awareness, with no requirement for any kind of
91
322055
2824
Bilinçaltında ve harekete geçiren hiç bir çeşit
05:40
motivated processing, the brain fills in information
92
324879
5171
süreç olmaksızın, beyin aradaki boşlukları
05:45
that was not there,
93
330050
2425
orada olmayan,
05:48
not originally stored,
94
332475
2450
ilk başta depolanmamış
05:50
from inference, from speculation,
95
334925
2544
çıkarımsal ve kurgusal
05:53
from sources of information that came to you,
96
337469
2812
bir takım kaynaklardan size, yani gözlemciye,
05:56
as the observer, after the observation.
97
340281
3135
gözlemden sonra gelen bilgilerle doldurur.
05:59
But it happens without awareness such that
98
343416
2074
Fakat bu tamamen bilinç dışında oluşur,
06:01
you don't, aren't even cognizant of it occurring.
99
345490
3634
siz bunun hiç farkında bile olmazsınız.
06:05
It's called reconstructed memories.
100
349124
2267
Buna yeniden inşa edilen anı denir.
06:07
It happens to us in all the aspects of our life, all the time.
101
351391
4299
Bu hayatımızın her alanında, hepimizin başına her zaman gelir.
06:11
It was those two considerations, among others --
102
355690
3264
Diğerleriyle birlikte bu iki durum --
06:14
reconstructed memory, the fact about the eyewitness fallibility --
103
358954
4505
yeniden inşa edilen ani, görgü tanığının yanılabilmesi gerçeği --
06:19
that was part of the instigation
104
363459
3056
Ellen Eggers adında muazzam bir avukatın
06:22
for a group of appeal attorneys
105
366515
2449
başı çektiği, yeteneklerini ve tecrübelerini bir araya getirip
06:24
led by an amazing lawyer named Ellen Eggers
106
368964
3472
bir üst mahkemeye dilekçe vererek tekrar bir duruşma düzenlenmesi ve
06:28
to pool their experience and their talents together
107
372436
4128
Francisco Carillo'nun tekrar yargılanmasını isteyen
06:32
and petition a superior court
108
376564
1837
bir grup temyiz avukatının
06:34
for a retrial for Francisco Carrillo.
109
378401
5070
araştırmasının bir parçasıydı.
06:39
They retained me, as a forensic neurophysiologist,
110
383471
4388
Beni de adli nörofizyolog olarak tuttular,
06:43
because I had expertise
111
387859
2142
çünkü bu konuyla açıkça ilgili olan
06:45
in eyewitness memory identification,
112
390001
2120
şahitlik hafıza tanımlaması
06:48
which obviously makes sense for this case, right?
113
392121
3195
üzerine uzmanlığım var.
06:51
But also because I have expertise and testify about
114
395316
3344
Uzmanlığımın yanında diğer bir sebep de
06:54
the nature of human night vision.
115
398660
4377
insanların gece görüşü ile ilgili kanıtlar ortaya koymamdı.
06:58
Well, what's that got to do with this?
116
403037
3033
Peki bunun konuyla ne ilgisi var?
07:01
Well, when you read through the case materials
117
406070
3302
Olayla ilgili delilleri baştan sona incelediğinizde,
07:05
in this Carrillo case,
118
409372
2722
bu Carillo davasında,
07:07
one of the things that suddenly strikes you is that
119
412094
2830
aniden dikkatinizi çeken bir şey de
07:10
the investigating officers said the lighting was good
120
414924
3490
incelemeci memurlarının, cinayet esnasında olay yerindeki
07:14
at the crime scene, at the shooting.
121
418414
3534
aydınlığın iyi olduğunu söylemeleri.
07:17
All the teenagers testified during the trial
122
421948
3457
Mahkemede tüm gençler
07:21
that they could see very well.
123
425405
3479
gayet iyi görebildiklerini ifade etmişler.
07:24
But this occurred in mid-January,
124
428884
2840
Ancak olay ocak ayı ortasında,
07:27
in the Northern Hemisphere, at 7 p.m. at night.
125
431724
5999
kuzey yarımkürede, akşam saat 7'de meydana gelmişti.
07:33
So when I did the calculations
126
437723
3025
Ay ve güneşle ilgili
07:36
for the lunar data and the solar data
127
440748
2212
hesaplamaları, yeryüzünün o noktasında,
07:38
at that location on Earth at the time of the incident
128
442960
3179
cinayet zamanına
07:42
of the shooting, all right,
129
446139
2048
göre yaptığımda,
07:44
it was well past the end of civil twilight
130
448187
2617
olayın gün batımının epey sonrasında olduğunu
07:46
and there was no moon up that night.
131
450804
2256
ve ay ışığının o gece görünmediğini farkettim.
07:48
So all the light in this area from the sun and the moon
132
453060
2279
Yani, o an güneş ve aydan gelen ışıklar
07:51
is what you see on the screen right here.
133
455339
2584
tıpkı şu ekranda gördüğünüz kadardı.
07:53
The only lighting in that area had to come
134
457923
2914
Civardaki ışık kaynakları
07:56
from artificial sources,
135
460837
3270
sadece yapay olanlardı
08:00
and that's where I go out and I do the actual reconstruction
136
464107
2768
ve ben de oraya gidip olayın canlandırmasını yaptım.
08:02
of the scene with photometers, with various measures
137
466875
2797
Işıkölçerler, aydınlığı ölçen çeşitli
08:05
of illumination and various other measures of
138
469672
1974
ölçütler, renk algılarını ölçen çeşitli ölçütler,
08:07
color perception, along with special cameras
139
471646
4467
bazı özel kameralar ve
08:12
and high-speed film, right?
140
476113
2129
hassas filmler kullandım.
08:14
Take all the measurements and record them, right?
141
478242
2929
Tüm sonuçları kaydettim.
08:17
And then take photographs, and this is what the scene
142
481171
2157
Fotoğrafları çektikten sonra, olay yeri
08:19
looked like at the time of the shooting
143
483328
1435
bu şekilde görünüyordu.
08:20
from the position of the teenagers
144
484763
2466
Tam ateşleme anında, tam da gençlerin
08:23
looking at the car going by and shooting.
145
487229
3822
giden arabaya baktığı açıdan.
08:26
This is looking directly across the street
146
491051
2305
Bu da, durdukları yerden
08:29
from where they were standing.
147
493356
2328
sokağın karşı kısmına bakış açıları.
08:31
Remember, the investigating officers' report said
148
495684
2353
Hatırlarsanız incelemeci memurların raporunda
08:33
the lighting was good.
149
498037
2233
aydınlatmanın iyi olduğu yazılıydı.
08:36
The teenagers said they could see very well.
150
500270
2434
Gençler gayet iyi gördüklerini söylüyordu.
08:38
This is looking down to the east,
151
502704
3251
Bu, doğuya doğru,
08:41
where the shooting vehicle sped off,
152
505955
3696
ateş edilen arabanın uzaklaştığı yön
08:45
and this is the lighting directly behind the father
153
509651
4892
ve bu gençler ve babanın arkasındaki
08:50
and the teenagers.
154
514543
2341
ışık kaynakları.
08:52
As you can see, it is at best poor.
155
516884
3911
Gördüğünüz gibi, en kötü halinde.
08:56
No one's going to call this well-lit, good lighting,
156
520795
3873
Kimse buraya ışığı iyi alan, aydınlık diyemez
09:00
and in fact, as nice as these pictures are,
157
524668
3194
ve bunları çekme sebebimiz
09:03
and the reason we take them is I knew I was going to have to testify in court,
158
527862
3461
güzel oldukları kadar, mahkemede ifade vermek zorunda oluşum.
09:07
and a picture is worth more than a thousand words
159
531323
3192
Bir resim bin kelimeden daha değerlidir
09:10
when you're trying to communicate numbers,
160
534515
2400
özellikle, lüks (aydınlanma şiddetinin uluslararası birimi)
09:12
abstract concepts like lux, the international measurement
161
536915
3272
gibi teorik kavramlarla
09:16
of illumination, the Ishihara color perception test values.
162
540187
5176
Ishihara renk testi değerleri gibi rakamlarla anlaşmaya çalışırken.
09:21
When you present those to people who are not well-versed
163
545363
3161
Bunları bilimsel anlamda çok bilgisi olmayan
09:24
in those aspects of science and that, they become
164
548524
3116
insanlara sunduğunuzda
09:27
salamanders in the noonday sun. It's like
165
551640
2379
ayışığındaki kertenkele gibi oluyorlar.
09:29
talking about the tangent of the visual angle, all right?
166
554019
2914
optik açıdan tanjanttan bahsetmeye benziyor.
09:32
Their eyes just glaze over, all right?
167
556933
2785
Anlamsızca bakıyorlar.
09:35
A good forensic expert also has to be a good educator,
168
559718
4359
İyi bir adli uzman, aynı zamanda iyi de bir eğitici,
09:39
a good communicator, and that's part of the reason
169
564077
2159
iyi bir iletişimci olmalı. Zaten bu da fotoğraf
09:42
why we take the pictures, to show not only
170
566236
2295
çekmemizin sebeplerinden biri; sadece ışık kaynaklarının
09:44
where the light sources are, and what we call the spill,
171
568531
2800
yerini göstermek değil, ışık hüzmesinin ve yayılımının
09:47
the distribution, but also so that it's easier
172
571331
2629
ne olduğunu da göstermekti. Aynı zamanda böylece,
09:49
for the trier of fact to understand the circumstances.
173
573960
4035
gerçeğin peşinde olanlar olarak, şartları anlama açısından işimiz kolaylaşmıştı.
09:53
So these are some of the pictures that, in fact,
174
577995
2873
İşte ifadem esnasında kullandığım bazı resimleri
09:56
I used when I testified,
175
580868
2415
burada görebilirsiniz.
09:59
but more importantly were, to me as a scientist,
176
583283
1865
Ancak daha önemlisi, bir bilim adamı olarak bence,
10:01
are those readings, the photometer readings,
177
585148
1983
o şartlar altında
10:03
which I can then convert into actual predictions
178
587131
4600
insan gözünün görsel kapasitesine göre
10:07
of the visual capability of the human eye
179
591731
3520
asıl görüntülere dönüştürülebildiğim
10:11
under those circumstances,
180
595251
2376
bu değerler, ışıkölçer değerleri.
10:13
and from my readings that I recorded at the scene
181
597627
3648
Olay yerinde kaydettiğim değerlere göre,
10:17
under the same solar and lunar conditions
182
601275
2240
aynı güneş ve ay ışığı şartlarında,
10:19
at the same time, so on and so forth, right,
183
603515
2992
aynı saatlerde vesaire,
10:22
I could predict
184
606507
1406
tahmin ediyorum ki,
10:23
that there would be no reliable color perception,
185
607913
2192
yüz tanınması açısından hayati olan
10:26
which is crucial for face recognition,
186
610105
2314
güvenilir bir ışık algısı yoktu
10:28
and that there would be only scotopic vision,
187
612419
2312
ve sadece karanlık görüş vardı.
10:30
which means there would be very little resolution,
188
614731
1960
Bunun anlamı, sınır veya kenarların algılanması dediğimiz
10:32
what we call boundary or edge detection,
189
616691
2248
çözünürlüğün çok düşük olmasıdır.
10:34
and that furthermore, because the eyes would have been
190
618939
2315
Ayrıca, göz bebekleri az ışıkta olabildiğince
10:37
totally dilated under this light, the depth of field,
191
621254
3805
genişlediği için; görüntü derinliği,
10:40
the distance at which you can focus and see details,
192
625059
3158
yani gözün odaklanıp ayrıntıları fark edebileceği mesafe,
10:44
would have been less than 18 inches away.
193
628217
5394
45 santimetreden azdı.
10:49
I testified to that to the court,
194
633611
2504
Mahkemeye ifademi verdim
10:52
and while the judge was very attentive,
195
636115
2433
ve hakim çok ayrıntıcı olduğu için
10:54
it had been a very, very long hearing
196
638548
2607
dilekçeyle tekrarlanan o duruşma
10:57
for this petition for a retrial, and as a result,
197
641155
4744
gerçekten çok uzun sürmüştü ve sonuç olarak,
11:01
I noticed out of the corner of my eye
198
645899
1760
göz ucuyla, hakimin
11:03
that I thought that maybe the judge was going to need
199
647659
4145
rakamlardan ziyade, biraz daha
11:07
a little more of a nudge
200
651804
2063
ikna edilmeye ihtiyacı olduğunu
11:09
than just more numbers.
201
653867
2508
fark ettim.
11:12
And here I became a bit audacious,
202
656375
2292
O anda bir cesaret gösterdim,
11:14
and I turned
203
658667
1520
döndüm,
11:16
and I asked the judge,
204
660187
2392
ve hakime sordum,
11:18
I said, "Your Honor, I think you should go out
205
662579
2408
"Efendim, bence olay yerini gidip
11:20
and look at the scene yourself."
206
664987
2704
kendi gözlerinizle görmelisiniz."
11:23
Now I may have used a tone which was more like a dare
207
667691
3141
Bir ricadan ziyade cüretli bir ses tonu
11:26
than a request — (Laughter) —
208
670832
2404
kullanmış olabilirim --(gülüşmeler) --
11:29
but nonetheless, it's to this man's credit and his courage
209
673236
4447
Ancak, bu adamın itibarı ve cesareti sayesinde
11:33
that he said, "Yes, I will."
210
677683
3616
"Peki, gideceğim." dedi.
11:37
A shocker in American jurisprudence.
211
681299
3992
Amerikan hukukunda şok bir gelişme.
11:41
So in fact, we found the same identical conditions,
212
685291
2472
Sonra, özdeş şartlara sahip bir yer bulduk
11:43
we reconstructed the entire thing again,
213
687763
2041
ve her şeyi tekrar canlandırdık.
11:45
he came out with an entire brigade of sheriff's officers
214
689804
4010
toplum içinde kendisini korumak üzere, yanında
11:49
to protect him in this community, all right? (Laughter)
215
693814
5157
polis memurlarından oluşan tam bir ekiple geldi. (gülüşmeler)
11:54
We had him stand actually slightly in the street,
216
698971
5054
Hakimin caddeye yakın bir noktada ayakta beklemesini istedik,
11:59
so closer to the suspect vehicle, the shooter vehicle,
217
704025
3180
böylece şüpheli araca ve ateş eden kişiye,
12:03
than the actual teenagers were,
218
707205
2742
genç tanıklardan daha yakın olacaktı.
12:05
so he stood a few feet from the curb
219
709947
2224
Kaldırım kenarından birkaç adım geride durdu,
12:08
toward the middle of the street.
220
712171
2612
yüzü caddeye dönüktü.
12:10
We had a car that came by,
221
714783
2917
Genç tanıkların tariflediğinin aynısı olan
12:13
same identical car as described by the teenagers, right?
222
717700
4951
bir arabayı önünden geçirdik.
12:18
It had a driver and a passenger,
223
722651
1937
Arabanın bir şoförü, bir de yolcusu vardı
12:20
and after the car had passed the judge by,
224
724588
3823
ve araba hakimi geçtikten hemen sonra
12:24
the passenger extended his hand,
225
728411
3514
ön koltuktaki yolcu kolunu çıkardı,
12:27
pointed it back to the judge as the car continued on,
226
731925
4574
araba gitmeye devam ederken hakimi nişan aldı,
12:32
just as the teenagers had described it, right?
227
736499
2219
tıpkı gençlerin anlattığı gibi, değil mi?
12:34
Now, he didn't use a real gun in his hand,
228
738718
2853
Tabii, elinde gerçek bir silah yoktu,
12:37
so he had a black object in his hand that was similar
229
741571
2418
tarif edilen silaha benzer şekilde siyah bir
12:39
to the gun that was described.
230
743989
1979
nesne tutuyordu.
12:41
He pointed by, and this is what the judge saw.
231
745968
2846
Nişan aldı ve işte hakimin gördüğü şey.
12:44
This is the car 30 feet away from the judge.
232
748814
7099
Bu, arabanın hakimden 10 metre uzaklıktaki görüntüsü.
12:51
There's an arm sticking out of the passenger side
233
755913
2912
Yolcu camından uzanmış bir kol,
12:54
and pointed back at you.
234
758825
2373
size nişan almış vaziyette.
12:57
That's 30 feet away.
235
761198
1965
İşte 10 metre uzaklıkta.
12:59
Some of the teenagers said that in fact the car
236
763163
2192
Gençlerden birkaçı, arabanın aslında
13:01
was 15 feet away when it shot.
237
765355
2576
5 metre uzaklıkta olduğunu söylemişti.
13:03
Okay. There's 15 feet.
238
767931
3664
Pekala. İşte 5 metre.
13:07
At this point, I became a little concerned.
239
771595
4170
Bu noktada, biraz endişelendim.
13:11
This judge is someone you'd never want to play poker with.
240
775765
4734
O hakim, oyun oynamaya gelmeyecek biri.
13:16
He was totally stoic. I couldn't see a twitch of his eyebrow.
241
780499
4288
Duygularını asla belli etmiyordu. Kaşının biraz bile hareket ettiğini görmedim.
13:20
I couldn't see the slightest bend of his head.
242
784787
3269
Başını en ufak derecede eğdiğini de görmedim.
13:23
I had no sense of how he was reacting to this,
243
788056
3501
Olaya nasıl bir tepki verdiğini hiç anlayamıyordum
13:27
and after he looked at this reenactment,
244
791557
3040
ve bu canlandırmayı gördükten sonra
13:30
he turned to me and he says,
245
794597
1080
bana dönüp;
13:31
"Is there anything else you want me to look at?"
246
795677
3258
"Görmemi istediğin başka bir şey var mı?" dedi.
13:34
I said, "Your honor," and I don't know whether I was
247
798935
4495
Ben de "Efendim," dedim ve
13:39
emboldened by the scientific measurements that I had
248
803430
2957
cebimdeki bilimsel ölçülerin veya
13:42
in my pocket and my knowledge that they are accurate,
249
806387
3696
bilgimin kesinliğinden mi cesaret aldım,
13:45
or whether it was just sheer stupidity,
250
810083
2255
yoksa sadece saf bir salaklıktan dolayı mı bilmiyorum,
13:48
which is what the defense lawyers thought — (Laughter) —
251
812338
2825
ki müdafa avukatları böyle düşünüyordu, --(gülüşmeler)
13:51
when they heard me say,
252
815163
1752
devam ettim;
13:52
"Yes, Your Honor, I want you stand right there
253
816915
2704
"Evet efendim, tam orada durmanızı,
13:55
and I want the car to go around the block again
254
819619
4336
arabanın binanın etrafından dönüp
13:59
and I want it to come and I want it to stop
255
823955
3354
tekrar gelmesini,
14:03
right in front of you, three to four feet away,
256
827309
4190
sizin tam 1-2 metre önünüzde durmasını,
14:07
and I want the passenger to extend his hand
257
831499
3456
yolcunun kolunu camdan çıkarmasını,
14:10
with a black object and point it right at you,
258
834955
2016
elindeki siyah nesne ile size nişan almasını
14:12
and you can look at it as long as you want."
259
836971
5720
ve istediğiniz kadar ona bakmanızı istiyorum."
14:18
And that's what he saw. (Laughter)
260
842691
4427
İşte gördüğü şey. (gülüşmeler)
14:23
You'll notice, which was also in my test report,
261
847118
3840
Fark ettiğiniz gibi, benim de raporumda olduğu üzere,
14:26
all the dominant lighting is coming from the north side,
262
850958
2645
ortamdaki ışığın büyük kısmı kuzeyden geliyordu,
14:29
which means that the shooter's face would
263
853603
1743
bu da ateş eden kişinin yüzünün
14:31
have been photo-occluded. It would have been backlit.
264
855346
2616
karanlıkta kalması anlamına gelir.
14:33
Furthermore, the roof of the car
265
857962
1902
Ayrıca, arabanın tavanı
14:35
is causing what we call a shadow cloud inside the car
266
859864
4274
arabanın içini gölge bulutu dediğimiz bir duruma sokar,
14:40
which is making it darker.
267
864138
3330
ki bu da daha karanlık bir ortam demektir.
14:43
And this is three to four feet away.
268
867468
4112
İşte bu da 1-2 metre uzaklıkta.
14:47
Why did I take the risk?
269
871580
3128
Bu riski neden aldım?
14:50
I knew that the depth of field was 18 inches or less.
270
874708
4229
Görüş derinliğinin 45 santimetreden az olduğunu biliyordum.
14:54
Three to four feet, it might as well have been
271
878937
1667
1-2 metre, bir futbol sahası kadar
14:56
a football field away.
272
880604
4472
uzaklıktaymış gibi gelir.
15:00
This is what he saw.
273
885076
2208
İşte bu gördüğü şey.
15:03
He went back, there was a few more days of evidence
274
887284
3800
Hakim geri döndü, birkaç gün daha toplanan
15:06
that was heard. At the end of it,
275
891084
2304
delilleri dinledi. Sonunda,
15:09
he made the judgment that he was going to grant
276
893388
2628
duruşmanın tekrarı için verilen dilekçeyi kabul ettiğine dair
15:11
the petition for a retrial.
277
896016
3078
kararını verdi.
15:14
And furthermore, he released Mr. Carrillo
278
899094
2478
Sonrasında, Bay Carillo'yu serbest bıraktı,
15:17
so that he could aid in the preparation of his own defense
279
901572
2987
böylece savcılık tekrar duruşma düzenlerse
15:20
if the prosecution decided to retry him.
280
904559
6019
o da kendi savunması için hazırlanabilecekti,
15:26
Which they decided not to.
281
910578
2310
ki düzenlemediler.
15:28
He is now a freed man. (Applause)
282
912888
5061
Artık o özgür bir insan. (Alkışlar)
15:33
(Applause)
283
917949
3943
(Alkışlar)
15:37
This is him embracing his grandmother-in-law.
284
921892
5104
Bu eşinin büyükannesine sarıldığı an.
15:42
He -- His girlfriend was pregnant when he went to trial,
285
926996
4075
Sevgilisi, o duruşmada iken hamileydi.
15:46
right? And she had a little baby boy.
286
931071
4085
Bir erkek çocuğu dünyaya getirdi.
15:51
He and his son are both attending Cal State, Long Beach
287
935156
2681
Oğluyla birlikte California Üniversitesi'ne gidiyor
15:53
right now taking classes. (Applause)
288
937837
6188
ve halen ders almaktalar. (Alkışlar)
15:59
And what does this example --
289
944025
3963
Bu örnek bizlere --
16:03
what's important to keep in mind for ourselves?
290
947988
4344
kendimiz için neyin önemli olduğunu hatırlattı?
16:08
First of all, there's a long history of antipathy
291
952332
3696
Her şeyden önce, Amerikan hukukunda
16:11
between science and the law
292
956028
2080
bilim ve kanunlar arasında uzun süredir var olan
16:14
in American jurisprudence.
293
958108
2400
bir hoşnutsuzluğun var olduğunu.
16:16
I could regale you with horror stories of ignorance
294
960508
3448
Bilimi mahkeme salonuna sokmaya çalışan bir adli uzman olarak
16:19
over decades of experience as a forensic expert
295
963956
4336
onlarca yıllık tecrübemde karşılaştığım cehaletin
16:24
of just trying to get science into the courtroom.
296
968292
4506
korkunç hikayelerini anlatarak sizleri güldürebilirim.
16:28
The opposing council always fight it and oppose it.
297
972798
4934
Muhalif kurul her zaman savaşıp buna karşı çıkıyor.
16:33
One suggestion is that all of us become much more
298
977732
3387
Mahkemelerde bilime daha çok yer verilmesi adına,
16:37
attuned to the necessity, through policy,
299
981119
2869
zaruret haline, gerek politika
16:39
through procedures,
300
983988
2056
gerekse protokollerle
16:41
to get more science in the courtroom,
301
986044
3184
hepimiz daha alışkın olmalıyız.
16:45
and I think one large step toward that
302
989228
2311
Buna yönelik büyük bir adım için
16:47
is more requirements,
303
991539
1842
gereklilikler fazla;
16:49
with all due respect to the law schools,
304
993381
2559
hukuk fakültelerinin affına sığınarak,
16:51
of science, technology, engineering, mathematics
305
995940
5111
bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik
16:56
for anyone going into the law,
306
1001051
1977
hukuka başlayan biri için çok önemli,
16:58
because they become the judges.
307
1003028
3624
çünkü onlar hakim olacaklar.
17:02
Think about how we select our judges in this country.
308
1006652
3048
Bu ülkede hakimleri nasıl seçtiğimizi düşünün.
17:05
It's very different than most other cultures. All right?
309
1009700
3360
Diğer birçok kültürden daha farklı değil mi?
17:08
The other one that I want to suggest,
310
1013060
2410
İkinci önerim;
17:11
the caution that all of us have to have,
311
1015470
2430
hepimizin edinmesi gereken bir tedbir,
17:13
I constantly have to remind myself,
312
1017900
1840
kendime sürekli hatırlatmak zorunda olduğum;
17:15
about just how accurate are the memories
313
1019740
3103
doğruluğundan emin olduğumuz, inandığımız
17:18
that we know are true, that we believe in?
314
1022843
5369
olayların ne kadar gerçek olduğu.
17:24
There is decades of research,
315
1028212
3384
Bu davada olduğu gibi
17:27
examples and examples of cases like this,
316
1031596
4168
insanların gerçekten doğru söylediğine inandığı
17:31
where individuals
317
1035764
1968
birçok örnek olan
17:33
really, really believe. None of those teenagers
318
1037732
3512
onlarca yıllık çalışmalar var. Carillo'nun kimliğini
17:37
who identified him
319
1041244
1832
saptayan o gençlerin hiçbiri
17:38
thought that they were picking the wrong person.
320
1043076
3276
yanlış kişiyi işaret ettiklerini düşünmüyordu.
17:42
None of them thought they couldn't see the person's face.
321
1046352
3354
Hiçbiri o insanın yüzünü göremediğini düşünmüyordu.
17:45
We all have to be very careful.
322
1049706
2132
Çok dikkatli olmalıyız.
17:47
All our memories are reconstructed memories.
323
1051838
3640
Tüm anılarımız, yeniden inşa edilmiş haldeler.
17:51
They are the product of what we originally experienced
324
1055478
2398
Onlar gerçekte tecrübe ettiklerimiz ve
17:53
and everything that's happened afterwards.
325
1057876
2733
arkasından olan her şeyin bir ürünü.
17:56
They're dynamic.
326
1060609
2051
Çok değişkenler.
17:58
They're malleable. They're volatile,
327
1062660
2488
Şekillendirilebilirler. Kolayca farklılaşabilirler.
18:01
and as a result, we all need to remember to be cautious,
328
1065148
4024
Sonuç olarak, hepimiz dikkatli olmalıyız,
18:05
that the accuracy of our memories
329
1069172
3320
zira anılarımızın kesinliği
18:08
is not measured in how vivid they are
330
1072492
3504
ne kadar canlı olduğuyla
18:11
nor how certain you are that they're correct.
331
1075996
5131
veya bizim doğru olduklarından ne kadar emin olduğumuzla ölçülmüyor.
18:17
Thank you. (Applause)
332
1081127
149090
Teşekkürler. (Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Scott Fraser - Forensic psychologist, expert witnessScott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence.
Why you should listen
When it comes to witnesses in criminal trials, the accuracy of human memory can mean the difference between life and death. Scott Fraser is an expert witness who researches what’s real and what’s selective when it comes to human memory and crime. His areas of expertise include human night vision, neuropsychopharmacology, and the effect of stress and other factors on the human mind. He has testified in criminal and civil cases throughout the U.S. in state and federal courts.
In 2011 Fraser was involved in the retrial of a 1992 murder case in which Francisco Carrillo was found guilty and sentenced to two life sentences in prison. Fraser and the team that hired him staged a dramatic reenactment of the night of the murder in question and showed the testimonies that had put Carrillo in jail were unreliable. After 20 years in jail for a crime he didn't commit, Carrillo was freed.
Scott Fraser | Speaker | TED.com