TEDSalon NY2013
Esther Perel: The secret to desire in a long-term relationship
Esther Perel: Uzun dönem ilişkilerde şehvet için sır
Filmed:
Readability: 3.5
15,997,886 views
Uzun dönem ilişkilerde sıklıkla sevdiğimizin hem en iyi arkadaşımız hemde erotik ortağımız olmasını bekleriz. Ama Esther Perel bunu tartışmaya açıyor, iyi ve bağlı olan seks iki çatışan ihtiyaç ortaya çıkarıyor: güvenliğimiz için olan ihtiyacımız ve sürpriz için olan ihtiyacımız. Öyle ise arzuyu nasıl sürekl, bir hale getirirsiniz? Zekâ ve belagat ile Perel erotik zekanın gizemlerini öğretiyor.
Esther Perel - Relationship therapist
Psychotherapist Esther Perel is changing the conversation on what it means to be in love and have a fulfilling sex life. Full bio
Psychotherapist Esther Perel is changing the conversation on what it means to be in love and have a fulfilling sex life. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
So, why does good sex so often fade,
0
1394
3048
Birbirlerini her zamanki kadar çok sevmeye devam eden çiftlerin bile
00:20
even for couples who continue to love each other as much as ever?
1
4442
4945
cinsel yaşamı neden çoğunlukla sönüyor?
00:25
And why does good intimacy not guarantee good sex,
2
9387
3143
Bir de neden inanılanın aksine tensel yakınlık
00:28
contrary to popular belief?
3
12530
2631
iyi bir cinsel yaşamı temin etmiyor?
00:31
Or, the next question would be,
4
15161
2194
Belki de bir sonraki meselemiz şu olabilir:
00:33
can we want what we already have?
5
17355
2573
Zaten sahip olduklarimizi isteyebilir miyiz?
00:35
That's the million-dollar question, right?
6
19928
2713
Milyonlarca lira değerindeki soru bu, değil mi?
00:38
And why is the forbidden so erotic?
7
22641
1713
Hem, neden yasaklanmış şeyler bu kadar erotiktir?
00:40
What is it about transgression that makes desire so potent?
8
24354
4261
Arzuyu bu kadar etkili kılan günaha ne demeli?
00:44
And why does sex make babies,
9
28615
1487
Bir de neden cinsel ilişki bebelerin doğumuna neden oluyor
00:46
and babies spell erotic disaster in couples?
10
30102
4113
ve bebekler çiftler için erotik felaket anlamına geliyor?
00:50
It's kind of the fatal erotic blow, isn't it?
11
34215
2687
Bu erotizme vurulan adeta ölümcül bir darbe, öyle değil mi?
00:52
And when you love, how does it feel?
12
36902
2449
Birini sevmek, bu nasıl bir duygu?
00:55
And when you desire, how is it different?
13
39351
3153
Peki birini arzuladığınızda bunun sevgiden farkı ne?
00:58
These are some of the questions
14
42504
1668
Bunlar benim modern aşklarda erotik arzunun
01:00
that are at the center of my exploration
15
44172
2588
ve beraberinde getirdiği ikilemlerin
01:02
on the nature of erotic desire
16
46760
2752
doğası üzerine yaptığım keşiflerin
01:05
and its concomitant dilemmas in modern love.
17
49512
3998
merkezinde olan sorulardan bazıları.
01:09
So I travel the globe,
18
53510
1802
Dünyayı dolaşıyorum
01:11
and what I'm noticing is that
19
55312
2194
ve fark ettiğim şey şu ki,
01:13
everywhere where romanticism has entered,
20
57506
2961
romantizmin girdiği her yerde
01:16
there seems to be a crisis of desire.
21
60467
2912
bir arzu krizi var gibi görünüyor.
01:19
A crisis of desire, as in owning the wanting --
22
63379
4781
Bir arzu krizi, isteğe sahip olmadaki gibi,
01:24
desire as an expression of our individuality,
23
68160
3010
- bireyselliğimizin,
01:27
of our free choice, of our preferences, of our identity --
24
71170
3701
özgürce yaptığımız seçimlerin, tercihlerimizin, kimliğimizin bir ifadesi olarak arzu -
01:30
desire that has become a central concept
25
74871
3279
bireyci toplumların ve modern aşkın bir parçası olarak
01:34
as part of modern love and individualistic societies.
26
78150
3559
temel bir kavram haline gelmiştir.
01:37
You know, this is the first time in the history of humankind
27
81709
3241
Bildiğiniz gibi, insanlık tarihinde ilk kez
01:40
where we are trying to experience sexuality in the long term,
28
84950
5783
uzun vadede cinsellik deneyimini bugünlerde tecrübe etmeye çalışıyoruz,
01:46
not because we want 14 children,
29
90733
4033
14 çocuk istediğimiz için değil.
01:50
for which we need to have even more because many of them won't make it,
30
94766
4196
Bu çocukların çoğu seks yapmayacağı için / hayatta kalmayacağı için daha çok seks yapmamız gerekiyor.
01:54
and not because it is exclusively a woman's marital duty.
31
98962
4169
Bu sadece kadının evlilik görevi olduğundan değil.
01:59
This is the first time that we want sex over time
32
103131
4519
İnsanlık tarihinde ilk kez arzunun temelindeki bağ kurmayla ve hazla ilgili
02:03
about pleasure and connection that is rooted in desire.
33
107650
4780
alakalı olarak seks yapmak istiyoruz.
02:08
So what sustains desire, and why is it so difficult?
34
112430
3412
Peki, arzuyu ne devam ettirir ve arzu neden bu kadar zordur?
02:11
And at the heart of sustaining desire in a committed relationship,
35
115842
5245
Ayrıca ciddi bir ilişkideki arzuyu devam ettirmenin temelinde yatan,
02:16
I think is the reconciliation of two fundamental human needs.
36
121087
5607
bana kalırsa iki temel insani ihtiyacı dengelemektir.
02:22
On the one hand, our need for security, for predictability,
37
126694
5162
Bir yanda, güvenliğe, öngörülebilirliğe
02:27
for safety, for dependability, for reliability, for permanence --
38
131856
7392
emniyete, bağımlılığa, güvenilirliğe ve sürekliliğe olan ihtiyacımız -
02:35
all these anchoring, grounding experiences of our lives
39
139248
3118
yani evimiz olarak nitelediğimiz,
02:38
that we call home.
40
142366
1659
hayatımız boyunca bağlandığımız ve başlıca bütün deneyimler var.
02:39
But we also have an equally strong need -- men and women --
41
144025
4443
Ancak bizim (erkeklerin de kadınların da) aynı zamanda bir o kadar güçlü başka bir ihtiyacımız var:
02:44
for adventure, for novelty, for mystery, for risk, for danger,
42
148468
5584
macera, yenilik, gizem, risk ve tehlike gereksinimi,
02:49
for the unknown, for the unexpected, surprise --
43
154052
3290
bilinmeyen, beklenmeyen, sürpriz niteliği taşıyan şeylere yönelik ihtiyacımız
02:53
you get the gist -- for journey, for travel.
44
157342
3906
meselenin özünü anladınız, yolculuk için, seyahat için...
02:57
So reconciling our need for security
45
161248
2158
Bu yüzden, güvenlik ihtiyacımızı
02:59
and our need for adventure into one relationship,
46
163406
2965
ve bir ilişkideki macera ihtiyacımızı
03:02
or what we today like to call a passionate marriage,
47
166371
2883
veya bugünlerde tutkulu evlilik olarak adlandırdığımız öğeyi dengelemek.
03:05
used to be a contradiction in terms.
48
169254
2574
Bunlar eskiden birbirleriyle çelişen ifadelerdi.
03:07
Marriage was an economic institution
49
171828
2768
Evlilik eskiden size çocuklar, sosyal statü,
03:10
in which you were given a partnership for life
50
174596
3716
ardıllık ve arkadaşlık bakımından
03:14
in terms of children and social status
51
178312
2744
hayat boyunca sürecek bir ortaklık sahibi olduğunuz
03:16
and succession and companionship.
52
181056
2402
ekonomik bir kurumdu.
03:19
But now we want our partner to still give us all these things,
53
183458
4434
Ancak şimdi eşimizden bize bunların tümünü vermesini,
03:23
but in addition I want you to be my best friend
54
187892
2452
ayriyetten en iyi arkadaşımız, güvenebileceğimiz sırdaşımız
03:26
and my trusted confidant and my passionate lover to boot,
55
190344
3234
ve tutkulu sevgilimiz olmasını istiyoruz.
03:29
and we live twice as long.
56
193578
1404
Ve eski insanlardan iki kat daha uzun yaşıyoruz.
03:30
(Laughter)
57
194982
2658
(Kahkahalar)
03:33
So we come to one person, and we basically are asking them
58
197640
4258
Bir kişiyi ele alalım ve esasen
03:37
to give us what once an entire village used to provide:
59
201898
3327
tüm bir kasabanın sağladığını, bize vermelerini isteyelim.
03:41
Give me belonging, give me identity, give me continuity,
60
205225
4148
Bana aidiyet ver, kimlik ve süreklilik ver
03:45
but give me transcendence and mystery and awe all in one.
61
209373
3899
fakat bana üstünlük ve gizem de ver ve hepsi bir arada.
03:49
Give me comfort, give me edge.
62
213272
1891
Bana rahat ver, sınırımı da ver.
03:51
Give me novelty, give me familiarity.
63
215163
1922
Yenilik ver, aşinalık da ver.
03:52
Give me predictability, give me surprise.
64
217085
2065
Tahmin edilebilirlik ver, şaşkınlık da ver.
03:55
And we think it's a given, and toys and lingerie are going to save us with that.
65
219150
4223
Oyuncak ve iç çamaşırı verilmesi bize yetecektir.
03:59
(Applause)
66
223373
5360
(Alkış)
04:04
So now we get to the existential reality of the story, right?
67
228733
4239
Şimdi hikayenin var olan gerçekliğini anladık, değil mi?
04:08
Because I think, in some way -- and I'll come back to that --
68
232972
5768
Çünkü bir şekilde öyle düşünüyorum-- ve buna geri döneceğim;
04:14
but the crisis of desire is often a crisis of the imagination.
69
238740
3574
ama arzu krizi çoğunlukla hayal gücünün krizidir.
04:18
So why does good sex so often fade?
70
242314
3623
Peki, neden iyi seks genellikle tükeniyor?
04:21
What is the relationship between love and desire?
71
245937
2548
Arzu ve aşk arasındaki bağıntı ne?
04:24
How do they relate, and how do they conflict?
72
248485
3124
Nasıl bir ilişki içindeler ve nasıl ters düşerler?
04:27
Because therein lies the mystery of eroticism.
73
251609
3148
Çünkü bu konunun altında erotizmin gizemi yatar.
04:30
So if there is a verb, for me, that comes with love, it's "to have."
74
254757
4250
Eğer burda aşkla anılan bir fiil varsa, bu bana göre "sahip olmak"tır.
04:34
And if there is a verb that comes with desire, it is "to want."
75
259007
4184
Ve eğer arzuyla anılan bir fiil varsa, "istemek"tir.
04:39
In love, we want to have, we want to know the beloved.
76
263191
3859
Aşkta sahip olmak ve sevgiliyi tanımak isteriz.
04:42
We want to minimize the distance. We want to contract that gap.
77
267050
4503
Mesafeyi azaltmak ve boşluğu daraltmak isteriz.
04:47
We want to neutralize the tensions. We want closeness.
78
271553
4044
Gerilimi nötürleştirmek ve yakınlık isteriz.
04:51
But in desire, we tend to not really want to go back to the places we've already gone.
79
275597
5409
Fakat arzuda, zaten gitmiş olduğumuz yerlere geri dönmeyi isteme eğiliminde olmayız.
04:56
Forgone conclusion does not keep our interest.
80
281006
3477
Sonuçtan vazgeçmek ilgimizi çekmez.
05:00
In desire, we want an Other, somebody on the other side that we can go visit,
81
284483
4984
Arzuda, diğerini isteriz, ziyaret edebileceğimiz,
05:05
that we can go spend some time with,
82
289467
2378
birlikte biraz zaman geçirebileceğimiz,
05:07
that we can go see what goes on in their red light district.
83
291845
4103
onların yasak bölgesinde neler olduğunu görmeye gidebileceğimiz diğer taraftaki biri.
05:11
In desire, we want a bridge to cross.
84
295948
3345
Arzuda, aşmak için bir köprü isteriz.
05:15
Or in other words, I sometimes say, fire needs air.
85
299293
3375
Ya da diğer bir deyişle, bazen söylediğim gibi, ateşin havaya ihtiyacı vardır.
05:18
Desire needs space.
86
302668
2255
Arzu boşluğa ihtiyaç duyar.
05:20
And when it's said like that, it's often quite abstract.
87
304923
3544
Ve bu şekilde söylendiğinde, çoğunlukla soyuttur.
05:24
But then I took a question with me.
88
308467
1601
Ama ardından bir soru gelir.
05:25
And I've gone to more than 20 countries in the last few years
89
310068
2475
Ve son bir kaç yılda "Mating in Captivity" kapsamında
05:28
with "Mating in Captivity," and I asked people,
90
312543
2932
20'den fazla ülkeye gittim
05:31
when do you find yourself most drawn to your partner?
91
315475
3305
ve insanlara, kendinizi ne zaman partnerinize karşı cezbedilmiş olarak buldunuz diye sordum.
05:34
Not attracted sexually, per se, but most drawn.
92
318780
3154
cinsel olarak etkilenmiş değil, kendiğilinden, ama çoğunlukla cezbedilmiş.
05:37
And across culture, across religion, and across gender --
93
321934
3414
Ve kültürün, dinin ve cinsiyetin karşısında, biri dışında,
05:41
except for one -- there are a few answers that just keep coming back.
94
325348
5386
--geri gelen bir kaç cevap var.
05:46
So the first group is: I am most drawn to my partner
95
330734
4538
İlk grup: Çoğunlukla, uzaktayken, ayrıldığımızda ya da tekrar birleştiğimizde
05:51
when she is away, when we are apart, when we reunite.
96
335272
6685
partnerime karşı cezbedilmiş oluyorum.
05:57
Basically, when I get back in touch
97
341957
3560
Temel olarak, kendimi partnerimle hayal etme yeteneğimle
06:01
with my ability to imagine myself with my partner,
98
345517
3711
tekrar iletişim kurduğumda
06:05
when my imagination comes back in the picture,
99
349228
2865
hayal gücüm resme dönüştüğünde
06:07
and when I can root it in absence and in longing,
100
352093
4947
ve arzunun en büyük unsuru olan
06:12
which is a major component of desire.
101
357040
2695
hasrette ve yoklukta resmi tuttuğumda.
06:15
But then the second group is even more interesting:
102
359735
3030
Fakat ikinci grup daha bir ilginçti:
06:18
I am most drawn to my partner
103
362765
1842
En çok onu stüdyoda gördüğümde, sahnedeyken,
06:20
when I see him in the studio, when she is onstage,
104
364607
3982
kendi işindeyken, tutkulu olduğu bir şeyi yaparken
06:24
when he is in his element, when she's doing something she's passionate about,
105
368589
4302
onu bir partide gördüğümde ve
06:28
when I see him at a party and other people are really drawn to him,
106
372891
3392
diğer insanları cezbettiğinde
06:32
when I see her hold court.
107
376283
2288
kendi alanında gördüğümde beni cezbediyor.
06:34
Basically, when I look at my partner radiant and confident,
108
378571
4448
Temel olarak, göz alıcı ve güvenilir partnerime baktığımda,
06:38
probably the biggest turn-on across the board.
109
383019
3094
muhtemelen cinsel hazzı açan en büyük şey.
06:42
Radiant, as in self-sustaining.
110
386113
2840
Kendi kendini geçindirebilmekte olduğu gibi göz alıcı olmak.
06:44
I look at this person -- by the way, in desire
111
388953
2912
Bu kişiye bakıyorum -- bu arada, biriyle kaynaştığımızda
06:47
people rarely talk about it, when we are blended into one,
112
391865
2630
arzuyla ilgili insanlara nadiren konuşur,
06:50
five centimeters from each other. I don't know in inches how much that is.
113
394495
3490
diğerinden 5 cm uzakta. İnç olarak bu ne kadar ediyor bilmiyorum.
06:53
But it's also not when the other person is that far apart
114
397985
3256
Ama diğer insan göremeyeceğiniz kadar
06:57
that you no longer see them.
115
401241
1392
uzakta ise de olmaz.
06:58
It's when I'm looking at my partner from a comfortable distance,
116
402633
4392
Partnerimin tanındığı bir yerde
07:02
where this person that is already so familiar, so known,
117
407025
4349
rahat bir mesafeden partnerime baktığımda
07:07
is momentarily once again somewhat mysterious, somewhat elusive.
118
411374
4839
bir anlığına bir şekilde gizemli, bir nebze akla gelmez olur.
07:12
And in this space between me and the other lies the erotic élan,
119
416213
4855
Ve bu alanda benim ve diğerlerinin arasında erotik hamle yatar,
07:16
lies that movement toward the other.
120
421068
2593
diğerlerine karşı hareket yer alır.
07:19
Because sometimes, as Proust says,
121
423661
2163
Çünkü bazen, Proust'un da söylediği gibi,
07:21
mystery is not about traveling to new places,
122
425824
2675
gizem yeni yerleri seyahat etmek değildir,
07:24
but it's about looking with new eyes.
123
428499
2179
ama yeni gözlerle bakmaktır.
07:26
And so, when I see my partner on his own or her own,
124
430678
3529
Ve bu yüzden, eşimi kuşatılmış bir şeyler yaparken
07:30
doing something in which they are enveloped,
125
434207
2709
kendi başına gördüğümde
07:32
I look at this person and I momentarily get a shift in perception,
126
436916
4863
o kişiye bakarım ve bir an için algıda bir değişim olur
07:37
and I stay open to the mysteries that are living right next to me.
127
441779
5272
ve yanımda yaşayan gizeme açık olurum.
07:42
And then, more importantly, in this description about the other
128
447051
4472
Ve daha önemlisi, diğeri ya da kendim hakkında bu tanım,
07:47
or myself -- it's the same -- what is most interesting
129
451523
3644
ikisi de aynı, en ilginç olan
07:51
is that there is no neediness in desire.
130
455167
2559
arzuda bir yokluk olmamasıydı.
07:53
Nobody needs anybody.
131
457726
2328
Kimsenin kimseye ihtiyacı yok.
07:55
There is no caretaking in desire.
132
460054
2241
Arzuda bakıcılık yoktur.
07:58
Caretaking is mightily loving. It's a powerful anti-aphrodisiac.
133
462295
5221
Bakıcılık çok fazla sevmektir. Güçlü bir anti-afrodizyaktır.
08:03
I have yet to see somebody who is so turned on
134
467516
2294
Şu ana kadar kendisine ihtiyaç duyan biri tarafından
08:05
by somebody who needs them.
135
469810
1702
heyecanlananlar gördüm.
08:07
Wanting them is one thing. Needing them is a shutdown,
136
471512
3493
Onları istemek bir şeydir. Onlara ihtiyaç duymak bir kapanıştır,
08:10
and women have known that forever,
137
475005
1543
ve kadınlar bunu hep bilirler,
08:12
because anything that will bring up parenthood
138
476548
2965
çünkü ebeveynlik getiren her şey
08:15
will usually decrease the erotic charge.
139
479513
3256
erotik sorumlulukla beraber genelde azalır.
08:18
For good reasons, right?
140
482769
2084
İyi sebepler için, doğru mu?
08:20
And then the third group of answers usually would be
141
484853
3253
Ve üçüncü cevap grubu,
08:24
when I'm surprised, when we laugh together,
142
488106
4545
genelde şaşırdığım, beraber güldüğümüz
08:28
as somebody said to me in the office today,
143
492651
2160
bugün birinin ofiste bana söylediği gibi,
08:30
when he's in his tux, so I said, you know,
144
494811
1808
smokininin içindeyken, söyledim işte, bilirsiniz.
08:32
it's either the tux or the cowboy boots.
145
496619
3063
smokin ya da kovboy çizmeleridir.
08:35
But basically it's when there is novelty.
146
499682
3691
Ama temel olarak yeniliğin olduğu zamandır.
08:39
But novelty isn't about new positions. It isn't a repertoire of techniques.
147
503373
4278
Fakat yenilik yeni durumların olması değildir. Tekniklerin bir repertuarı değildir.
08:43
Novelty is, what parts of you do you bring out?
148
507651
3535
Yenilik, hangi yönlerinizi ortaya çıkardığınızdır.
08:47
What parts of you are just being seen?
149
511186
3029
Hangi parçalarınız görülüyor?
08:50
Because in some way one could say
150
514215
1939
Çünkü bir şekilde biri
08:52
sex isn't something you do, eh?
151
516154
2003
seksin yaptığınız bir şey olmadığını söyleyebilir, hı?
08:54
Sex is a place you go. It's a space you enter
152
518157
3234
Seks gittiğiniz bir yerdir. Seks, sizin, bir diğeriyle
ya da diğerleriyle içinize girdiğiniz bir boşluktur.
08:57
inside yourself and with another, or others.
153
521391
3305
09:00
So where do you go in sex?
154
524696
2495
Peki, sekste nereye gidersiniz?
09:03
What parts of you do you connect to?
155
527191
2337
Hangi parçalarınızla bağlantı kurarsınız?
09:05
What do you seek to express there?
156
529528
2008
Ortaya koymak için ne ararsınız?
09:07
Is it a place for transcendence and spiritual union?
157
531536
3463
Üstünlük ve ruhsal birleşme için bir yer midir?
09:10
Is it a place for naughtiness and is it a place to be safely aggressive?
158
534999
4328
Yaramazlık için bir yer midir yoksa güvenli bir şekilde agresif olunan yer midir?
09:15
Is it a place where you can finally surrender
159
539327
2344
Sonunda kendinizi bırakabildiğiniz ve her şey için
09:17
and not have to take responsibility for everything?
160
541671
3000
sorumluluk almak zorunda olmadığınız bir yer midir?
09:20
Is it a place where you can express your infantile wishes?
161
544671
3008
Çocukça dileklerimizi açığa vurduğumuz yer mi?
09:23
What comes out there? It's a language.
162
547679
2416
Buradan ne anlarız? Seks bir dildir.
09:25
It isn't just a behavior.
163
550095
2344
Sadece bir davranış değildir.
09:28
And it's the poetic of that language that I'm interested in,
164
552439
2792
ve benim ilgilendiğim bu dilin şiiridir; erotik zekanın
09:31
which is why I began to explore this concept of erotic intelligence.
165
555231
4049
konseptini araştırmaya başlamamın sebebi.
09:35
You know, animals have sex.
166
559280
2095
Bilirsiniz, hayvanlar seks yapar.
09:37
It's the pivot, it's biology, it's the natural instinct.
167
561375
3431
Bu eksendir, biyolojidir, doğal içgüdüdür.
09:40
We are the only ones who have an erotic life,
168
564806
3280
erotik yaşamı olan tek varlıklar biziz,
09:43
which means that it's sexuality transformed by the human imagination.
169
568086
5918
bunun anlamı insan hayal gücünden dönüşen cinselliktir.
09:49
We are the only ones who can make love for hours,
170
574004
3762
saatlerce sevişebilen, mutlu zaman geçiren,
09:53
have a blissful time, multiple orgasms,
171
577766
2872
çoklu orgazm yaşayan tek varlıkları biziz,
09:56
and touch nobody, just because we can imagine it.
172
580638
3905
ve kimseye dokunmadan, sadece onu hayal ederek.
10:00
We can hint at it. We don't even have to do it.
173
584543
2910
Bunu ima edebiliriz. Yapmak zorunda bile değiliz.
10:03
We can experience that powerful thing called anticipation,
174
587453
3432
Arzu etmenin bir harcı olan, hayal etme yeteneği,
10:06
which is a mortar to desire,
175
590885
2447
beklenti denilen bu güçlü şeyi tecrübe edebiliriz,
10:09
the ability to imagine it, as if it's happening,
176
593332
3272
oluyormuş gibi, onu oluyormuş gibi yaşamak,
10:12
to experience it as if it's happening, while nothing is happening
177
596604
4280
Hiçbir şey olmuyorken
10:16
and everything is happening at the same time.
178
600884
2685
ve her şey aynı anda oluyorken.
10:19
So when I began to think about eroticism,
179
603569
2530
Erotizm hakkında düşünmeye başladığımda,
10:21
I began to think about the poetics of sex,
180
606099
3138
seksin şiirselliğini de düşünmeye başladım,
10:25
and if I look at it as an intelligence,
181
609237
2543
ve ona bir zeka olarak baktığımda,
10:27
then it's something that you cultivate.
182
611780
2303
bu geliştirmeniz gereken bir şey.
10:29
What are the ingredients? Imagination, playfulness,
183
614083
4137
İçindekiler ne? Hayal gücü, oyunculuk,
10:34
novelty, curiosity, mystery.
184
618220
3304
yenilik, merak, gizem,
10:37
But the central agent is really that piece called the imagination.
185
621524
4959
Fakat temel etkeni hayal gücü denilen parça.
10:42
But more importantly, for me to begin to understand
186
626483
3081
Ama daha önemlisi, benim için erotik kıvılcıma sahip olan
10:45
who are the couples who have an erotic spark,
187
629564
2758
çiftleri, arzuyu neyin devam ettirdiğini
10:48
what sustains desire, I had to go back
188
632322
2567
anlamaya başlamak, erotizmin orjinal tanımına,
10:50
to the original definition of eroticism,
189
634889
2673
gizemli açıklamasına
10:53
the mystical definition, and I went through it
190
637562
2651
dönmek gerek, ve baştan sona devam gittim
10:56
through a bifurcation by looking actually at trauma,
191
640213
3439
bir ikiye ayrılmaya gerçek bir travmaya
10:59
which is the other side, and I looked at it
192
643652
2658
ve güvensizken, başlarını kaldırıp
11:02
looking at the community that I had grown up in,
193
646310
2606
diğer tarafta olana ve ona
11:04
which was a community in Belgium, all Holocaust survivors,
194
648916
3612
içinde büyüdüğüm toplulukta, Belçika'da
11:08
and in my community there were two groups:
195
652528
2962
Holocaust'tan kurtulanlar arasında baktım
11:11
those who didn't die, and those who came back to life.
196
655490
3814
ve benim topluluğumda iki grup vardı:
11:15
And those who didn't die lived often very tethered to the ground,
197
659304
3322
ölmeyenler ve hayata dönenler.
11:18
could not experience pleasure, could not trust,
198
662626
3590
Ve bunlar gergin topraklarda yaşayıp
11:22
because when you're vigilant, worried, anxious,
199
666216
2761
güveni ve zevki deneyemlemeyenler
11:24
and insecure, you can't lift your head
200
668977
2629
Çünkü tedirgin endişeli
11:27
to go and take off in space and be playful and safe and imaginative.
201
671606
5464
uzaya bakıp yaratıcı güvende ve civelek olamazlardı.
11:32
Those who came back to life were those
202
677070
2482
Onlar ki hayatı geri gelip
11:35
who understood the erotic as an antidote to death.
203
679552
2661
erotizmi ölüme panzehir olarak görenler.
11:38
They knew how to keep themselves alive.
204
682213
3670
Kendilerini nasıl hayatta tutacaklarını biliyorlardı.
11:41
And when I began to listen to the sexlessness of the couples that I work with,
205
685883
3968
Ve birlikte çalıştığım çiftlerin sekssizliklerini dinlemeye başladığım zaman,
11:45
I sometimes would hear people say, "I want more sex,"
206
689851
2853
bazen insanların "Daha fazla seks istiyorum" duyuyordum,
11:48
but generally people want better sex,
207
692704
2862
ama genellikle insanlar daha iyi seks istiyor
11:51
and better is to reconnect with that quality of aliveness,
208
695566
3254
ve daha iyi onların sekste verebildiği
11:54
of vibrancy, of renewal, of vitality, of eros, of energy
209
698820
4129
coşkunluğun, yenilenmenin, canlılığın, aşk tanrısının,
11:58
that sex used to afford them, or that they've hoped
210
702949
2574
enerjinin kalitesini ifade eder
12:01
it would afford them.
211
705523
1894
veya verebileceklerini umdukları.
12:03
And so I began to ask a different question.
212
707417
3027
Böylece değişik sorular sormaya başladım.
12:06
"I shut myself off when ..." began to be the question.
213
710444
4847
"Ne zaman kendimi kapatırım..." soru olmaya başladım.
12:11
"I turn off my desires when ..." which is not the same question as,
214
715291
3280
"Arzularımı kapattığım zaman..." ki aynı soru değildi
12:14
"What turns me off is ..." and "You turn me off when ..."
215
718571
3946
"Beni tahrik eden şey ne..." ve "Ne olduğun da beni isteksizleştirirsin..."
12:18
And people began to say, "I turn myself off when
216
722517
3223
Ve insanlar " İçim ölmüş olduğum zaman,
12:21
I feel dead inside, when I don't like my body,
217
725740
2889
vücudum hoşuma gitmediği zaman,
12:24
when I feel old, when I haven't had time for myself,
218
728629
3224
yaşlı hissettiğim zaman, kendim için zamanım olmadığı zaman,
12:27
when I haven't had a chance to even check in with you,
219
731853
2624
seninle ilgilenecek bakacak zamanım olmadığı zaman,
12:30
when I don't perform well at work,
220
734477
1561
iş yerinde başarısız olduğum zaman,
12:31
when I feel low self esteem, when I don't have a sense of self-worth,
221
736038
3195
öz saygımı aşağıda hissedersem, kendimi değerli hissetmezsem,
12:35
when I don't feel like I have a right to want, to take,
222
739233
3228
zevk alma isteme veya alma hakkımın olmadığını hissedersem."
12:38
to receive pleasure."
223
742461
2440
isteksiz hissediyorum demeye başladılar.
12:40
And then I began to ask the reverse question.
224
744901
2365
Sonra ben ters bir soru sormaya başladım.
12:43
"I turn myself on when ..." Because most of the time,
225
747266
2771
"Ne zaman tahrik olurum..." Çünkü çoğu zaman
12:45
people like to ask the question, "You turn me on,
226
750037
2858
insanlar bu soruyu sormayı seviyor, "Beni tahrik ediyorsun,
12:48
what turns me on," and I'm out of the question. You know?
227
752895
3577
beni tahrik eden şey." ve sözün bittiği yerdeydim. Bilirsiniz?
12:52
Now, if you are dead inside, the other person can do a lot of things for Valentine's.
228
756472
4310
Şimdi eğer içinde bitikse, diğer kişi sevgililer günü için bir çok şey yapabilir.
12:56
It won't make a dent. There is nobody at the reception desk.
229
760782
2800
Bir işi yaramayacaktır. Resepsiyonda kimse yok.
12:59
(Laughter)
230
763582
1493
(Gülüşmeler)
13:00
So I turn myself on when,
231
765075
2402
Öyle ise ne zaman tahrik olurum,
13:03
I turn my desires, I wake up when ...
232
767477
4011
arzularım ne olduğunda uyanır...
13:07
Now, in this paradox between love and desire,
233
771488
4618
Şimdi aşk ve arzulama arasındaki bu çelişkide,
13:12
what seems to be so puzzling is that the very ingredients
234
776106
3881
karmaşık olarak gözüken bileşenler
13:15
that nurture love -- mutuality, reciprocity,
235
779987
4151
sevgi beslemek -- karşılıklılık, mütekabiliyet
13:20
protection, worry, responsibility for the other --
236
784138
4032
korumak, endişe, diğeri için sorumluluk --
13:24
are sometimes the very ingredients that stifle desire.
237
788170
4123
bazen arzuları bastıran bileşenlerdir.
13:28
Because desire comes with a host of feelings
238
792293
4229
Çünkü arzulamak aşkın pekte hoşuna gitmeyen
13:32
that are not always such favorites of love:
239
796522
3977
bir çok duygu ile gelir:
13:36
jealousy, possessiveness, aggression, power, dominance,
240
800499
4129
kıskançlık, sahiplenme, saldırganlık, güç, egemenlik,
13:40
naughtiness, mischief.
241
804628
1788
azgınlık, yaramazlık.
13:42
Basically most of us will get turned on at night
242
806416
3287
Basitçe bir çoğumuz geceleri
13:45
by the very same things that we will demonstrate against during the day.
243
809703
3902
gün boyunca bize gösterilenlere karşı durumda tahrik oluruz.
13:49
You know, the erotic mind is not very politically correct.
244
813605
3413
Bilirsiniz, erotik düşüce politik olarak doğru olmayabilir.
13:52
If everybody was fantasizing on a bed of roses,
245
817018
2655
Eğer herkes gül dolu bir yatağı hayal etseydi,
13:55
we wouldn't be having such interesting talks about this.
246
819673
3437
bunun hakkındaki ilginç konuşmayı yapmıyor olurduk.
13:59
But no, in our mind up there
247
823110
2813
Ama hayır, aklımızda bir yerlerde
14:01
are a host of things going on that we don't always know
248
825923
3747
sevdiğimiz diğer insana nasıl söyleyeceğimizi
14:05
how to bring to the person that we love,
249
829670
2087
bilmediğimiz şeylere sahibiz
14:07
because we think love comes with selflessness
250
831757
2813
çünkü aşkın hep bencil olmamakla geldiğini düşünürüz
14:10
and in fact desire comes with a certain amount of selfishness
251
834570
3712
ve aslında arzu kesinlikle bir takın bencilliklerle gelir
14:14
in the best sense of the word:
252
838282
1779
kelimenin tam anlamıyla:
14:15
the ability to stay connected to one's self
253
840061
3033
Bir başkasının varlığında, birine bağlı kalma
14:18
in the presence of another.
254
843094
1891
yeteneği.
14:20
So I want to draw that little image for you,
255
844985
2652
Peki sizin için küçük bir resim çizmek istiyorum
14:23
because this need to reconcile these two sets of needs,
256
847637
3709
çünkü birlikte doğduğumuz bu iki şeyi ayırmak için
14:27
we are born with that.
257
851346
1543
buna ihtiyacımız olacak.
14:28
Our need for connection, our need for separateness,
258
852889
2897
Bağlılık için olan ihtiyacımız, bağımsızlık için olan ihtiyacımız
14:31
or our need for security and adventure,
259
855786
2209
veya güvenlik ve macera için olan ihtiyacımız
14:33
or our need for togetherness and for autonomy,
260
857995
2696
veya birliktelik veya bireysellik için olan ihtiyacımız
14:36
and if you think about the little kid who sits on your lap
261
860691
2744
ve eğer kucağınızda oturan küçük çocuğu düşünecek olursanız
14:39
and who is cozily nested here and very secure and comfortable,
262
863435
4492
ki orada güvenli rahat ve iç içedir
14:43
and at some point all of us need to go out into the world
263
867927
3917
ve aynı noktada hepimiz dış dünyaya açılmaya
14:47
to discover and to explore.
264
871844
2492
ve keşfetmeye ihtiyaç duyarız.
14:50
That's the beginning of desire,
265
874336
1517
Bu arzunun başlangıcıdır ki
14:51
that exploratory needs curiosity, discovery.
266
875853
4495
keşifler merak ve araştırmaya ihtiyaç duyar.
14:56
And then at some point they turn around and they look at you,
267
880348
3892
Ve aynı noktada dönerler ve sana bakarlar
15:00
and if you tell them,
268
884240
2473
ve eğer onlara
15:02
"Hey kiddo, the world's a great place. Go for it.
269
886713
2352
"Hey ufaklık, dünya harika bir yer. Git ve keşfet.
15:04
There's so much fun out there,"
270
889065
1692
Dışarıda çok eğlence var,"
15:06
then they can turn away and they can experience
271
890757
2676
sonra arkalarını dönerler ve birlikteliği
15:09
connection and separateness at the same time.
272
893433
2205
ve ayrılığı aynı anda deneyimleyebilirler.
15:11
They can go off in their imagination, off in their body,
273
895638
3249
Geri döndüklerinde birisinin olacağını bilerek,
15:14
off in their playfulness, all the while knowing
274
898887
3082
düşlerini serbest bırakabilirler, bedenlerindekini,
15:17
that there's somebody when they come back.
275
901969
2593
oyunculuklarını serbest bırakabilirler.
15:20
But if on this side there is somebody who says,
276
904562
2311
Ama eğer bu tarafta şöyle diyen biri varsa,
15:22
"I'm worried. I'm anxious. I'm depressed.
277
906873
3827
"Endişeliyim, kaygılıyım moralim bozuk.
15:26
My partner hasn't taken care of me in so long.
278
910700
2034
Eşim uzu zamandır benimle ilgilenmiyor.
15:28
What's so good out there? Don't we have everything
279
912734
2516
Dışarıda daha iyi olan şey ne? Birlikte iken
15:31
you need together, you and I?"
280
915250
2183
her şeye sahip değil miyiz, sen ve ben?
15:33
then there are a few little reactions
281
917433
2113
sonra hepimizin kolayca bilebileceği
15:35
that all of us can pretty much recognize.
282
919546
3328
bir kaç ufak tepki.
15:38
Some of us will come back, came back a long time ago,
283
922874
4792
Bazılarımız geri dönecek, çok uzun zaman önce döndü
15:43
and that little child who comes back
284
927666
2208
ve bu küçük çocuk
15:45
is the child who will forgo a part of himself
285
929874
2833
bir tarafını diğer tarafını kaybetmemek için
15:48
in order not to lose the other.
286
932707
2416
diğer tarafını bırakan çocuk oldu.
15:51
I will lose my freedom in order not to lose connection.
287
935123
3925
Özgürlüğümü bağlılığımı kaybetmemek için kaybedeceğim.
15:54
And I will learn to love in a certain way
288
939048
2682
Ve kesin bir yolda sevmeyi öğreneceğim
15:57
that will become burdened with extra worry
289
941730
4200
ki bu yol aşırı endişe, aşırı sorumluluk,
16:01
and extra responsibility and extra protection,
290
945930
3544
ve aşırı korumacılıkla yüklü olacak
16:05
and I won't know how to leave you
291
949474
2464
ve oyun oynamak için, zevki deneyimlemek için,
16:07
in order to go play, in order to go experience pleasure,
292
951938
3544
keşfetmek için, kendi içime girebilmek için.
16:11
in order to discover, to enter inside myself.
293
955482
3240
seni nasıl bırakacağımı bilmiyor olacağım.
16:14
Translate this into adult language.
294
958722
2884
Bunu yetişkin diline tercüme edin.
16:17
It starts very young. It continues into our sex lives
295
961606
3620
Çok gençken başlıyor, Seks hayatımızla devam edip
16:21
up to the end.
296
965226
1515
sonuna kadar gidiyor.
16:22
Child number two comes back
297
966741
2520
iki numaralı çocuk geri dönüyor
16:25
but looks like that over their shoulder all the time.
298
969261
2805
ama omuzları hep yukarıda gibi gözüküyor.
16:27
"Are you going to be there?
299
972066
2040
"Orada olacak mısın?
16:30
Are you going to curse me? Are you going to scold me?
300
974106
1879
Bana hakaret mi edeceksin? Beni azarlayacak mısın?
16:31
Are you going to be angry with me?"
301
975985
1998
Bana sinirlenecek misin?"
16:33
And they may be gone, but they're never really away,
302
977983
3619
Belki gitmiş olacaklar ama asla çok uzağa değil
16:37
and those are often the people that will tell you,
303
981602
2087
ve bunlar genellikle size en başında
16:39
in the beginning it was super hot.
304
983689
2329
bunun çok seksi olduğunu söyleyen insanlar.
16:41
Because in the beginning, the growing intimacy
305
986018
3576
Çünkü başlangıçta, büyüyen mahremiyet
16:45
wasn't yet so strong
306
989594
1898
çok güçlü değildi ki
16:47
that it actually led to the decrease of desire.
307
991492
3063
bu arzuyu azalmaya götüren aşıl şey.
16:50
The more connected I became, the more responsible I felt,
308
994555
3719
Daha bağımlı oldukça daha da sorumluluk hissettikçe
16:54
the less I was able to let go in your presence.
309
998274
3258
daha az senin huzuruna gidebildim.
16:57
The third child doesn't really come back.
310
1001532
2814
Üçüncü çocuk aslında geri dönmez.
17:00
So what happens, if you want to sustain desire,
311
1004346
3432
Öyle ise eğer sürdürülebilir bir arzu istiyorsanız ne olur
17:03
it's that real dialectic piece.
312
1007778
2240
bu gerçekten bir mantık parçası
17:05
On the one hand you want the security in order to be able to go.
313
1010018
3681
Diğer taraftan gidebilmek için güvenlik istiyorsun
17:09
On the other hand if you can't go, you can't have pleasure,
314
1013699
3752
Diğer taraftan gidemezsen zevk alamazsın,
17:13
you can't culminate, you don't have an orgasm,
315
1017451
2980
sonuca ulaşamazsın, orgazm olamazsın,
17:16
you don't get excited because you spend your time
316
1020431
2483
heyecanlanmazsın çünkü senin değil başka birinin
17:18
in the body and the head of the other and not in your own.
317
1022914
3136
kafasında ve bedeninde vaktini harcıyorsun.
17:21
So in this dilemma about reconciling
318
1026050
3720
Öyle ise bu ikilemde uzlaşırmacı olan
17:25
these two sets of fundamental needs,
319
1029770
2513
iki temel gerekli ihtiyaç
Erotik çiftleri yapmalarını anladığım bir kaç şey var.
17:28
there are a few things that I've come to understand erotic couples do.
320
1032283
4385
Bir bir çok cinsel gizlilikleri var.
17:32
One, they have a lot of sexual privacy.
321
1036668
2982
17:35
They understand that there is an erotic space
322
1039650
2422
Her birine ait erotik bir mesafe var
ve bunu anlıyorlar.
17:37
that belongs to each of them.
323
1042072
2051
17:40
They also understand that foreplay is not something you do
324
1044123
3159
Aynı zamanda ön sevişmenin gerçek şeyden önce
yaptıkları 5 dakikalık bir şey olmadığını anlıyorlar.
17:43
five minutes before the real thing.
325
1047282
2104
17:45
Foreplay pretty much starts at the end of the previous orgasm.
326
1049386
3200
Ön sevişme yaklaşık olarak bir önceki orgazmın sonunda başlıyor.
17:48
They also understand that an erotic space
327
1052586
3220
Erotik boşluk-mesafenin başkaları ile
17:51
isn't about, you begin to stroke the other.
328
1055806
2189
yatmaya başlamak olmadığını da anlıyorlar.
17:53
It's about you create a space where you leave Management Inc.,
329
1057995
3555
Bu Yönetim A.Ş.'den ayrıldığınız bir yer yaratmak,
17:57
maybe where you leave the agile program,
330
1061550
2644
belkiden atik yazılım programından bıraktığınız yer.
18:00
(Laughter)
331
1064209
1795
(Gülüşmeler).
18:01
and you actually just enter that place
332
1066004
3088
ve aslında iyi bir vatandaş olmayı bırakıp
18:04
where you stop being the good citizen
333
1069092
2101
diğer şeylere dikkat eden ve sorumlu olmanın
18:07
who is taking care of things and being responsible.
334
1071193
2664
bırakıldığı yere girdiniz.
18:09
Responsibility and desire just butt heads.
335
1073857
3544
Sorumluluk ve arzu gerçekten göt kafaları.
18:13
They don't really do well together.
336
1077401
2632
Birlikte iyi geçinemiyorlar.
18:15
Erotic couples also understand that passion waxes and wanes.
337
1080033
4199
Erotik çiftler tutku mumlarını ve azalmalarını da anlıyor.
18:20
It's pretty much like the moon. It has intermittent eclipses.
338
1084232
3569
Hemen hemen ay gibi. Aralıklı tutulmaları var.
18:23
But what they know is they know how to resurrect it.
339
1087801
2623
Ama bildikleri şey onu nasıl dirilteceklerini bilmeleri.
18:26
They know how to bring it back,
340
1090424
1692
Onu nasıl geri getireceklerini biliyorlar
18:28
and they know how to bring it back
341
1092116
1233
ve nasıl geri getireceklerini biliyorlar
18:29
because they have demystified one big myth,
342
1093349
2532
çünkü büyük bir miti açıklığa kavuşturdular ki
18:31
which is the myth of spontaneity, which is
343
1095881
2638
bu kendiliğinden olan
18:34
that it's just going to fall from heaven while you're folding the laundry
344
1098519
3714
siz çamaşır katlarken cennet aşağı düşecek olan bir mit
18:38
like a deus ex machina, and in fact they understood
345
1102233
3112
makineden tanrı gibi ve aslında onlar
18:41
that whatever is going to just happen
346
1105345
2636
ilişkilerinde uzun dönemde olacak olanların
18:43
in a long-term relationship already has.
347
1107981
3086
halihazırda olduğunu anlıyorlar.
18:46
Committed sex is premeditated sex.
348
1111067
2664
Olmuş olan seks tasarlanmış sekstir.
18:49
It's willful. It's intentional.
349
1113731
2438
Bu bilinçli. bu kasıtlı.
18:52
It's focus and presence.
350
1116169
3220
Odak ve varlığı bulunuyor.
18:55
Merry Valentine's.
351
1119389
1719
Sevgililer Gününüz kutlu olsun.
18:57
(Applause)
352
1121108
7785
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Esther Perel - Relationship therapistPsychotherapist Esther Perel is changing the conversation on what it means to be in love and have a fulfilling sex life.
Why you should listen
For the first time in human history, couples aren’t having sex just to have kids; there’s room for sustained desire and long-term sexual relationships. But how? Perel, a licensed marriage and family therapist with a practice in New York, travels the world to help people answer this question. For her research she works across cultures and is fluent in nine languages. She coaches, consults and speaks regularly on erotic intelligence, trauma, sexual honesty and conflict resolution. She is the author of Mating in Captivity: Reconciling the Erotic and the Domestic. Her latest work focuses on infidelity: what it is, why happy people do it and how couples can recover from it. She aims to locate this very personal experience within a larger cultural context.
Esther Perel | Speaker | TED.com