TED2007
Richard Branson: Life at 30,000 feet
Richard Branson'un 30,000 feetteki hayatı
Filmed:
Readability: 3.7
1,891,168 views
Richard Branson, TED'den Chris Anderson'a kariyerindeki iniş çıkışlardan, multimilyarlık başarılarından ,bir çok kez ölüme yaklaştığı deneyimlerden bahsediyor, ve de bazı çok şaşırtıcı motivasyonlarını anlatıyor.
Richard Branson - Entrepreneur
Richard Branson bootstrapped his way from record-shop owner to head of the Virgin empire. Now he's focusing his boundless energy on saving our environment. Full bio
Richard Branson bootstrapped his way from record-shop owner to head of the Virgin empire. Now he's focusing his boundless energy on saving our environment. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
Chris Anderson: Welcome to TED.
0
0
1000
Chris Anderson: TED'e hoşgeldiniz.
00:26
Richard Branson: Thank you very much. The first TED has been great.
1
1000
4000
Richard Branson: Çok teşekkür ederim.İlk TED gayet iyi gidiyor.
00:30
CA: Have you met anyone interesting?
2
5000
2000
CA: İlginç birisi ile tanıştınız mı?
00:32
RB: Well, the nice thing about TED is everybody's interesting.
3
7000
3000
RB: TED'in güzel tarafı herkesin ilginç oluşu.
00:35
I was very glad to see Goldie Hawn,
4
10000
2000
Goldie Hawn'ı gördüğüm için çok memnun oldum,
00:37
because I had an apology to make to her.
5
12000
3000
çünkü ona özür diledim.
00:40
I'd had dinner with her about two years ago and I'd --
6
15000
5000
İki sene önce onunla yemekteydim ve
00:45
she had this big wedding ring and I put it on my finger and I couldn't get it off.
7
20000
4000
kendisi büyük evlilik yüzüğüne sahipti ben de o yüzüğü parmağıma takıp çıkaramadım.
00:50
And I went home to my wife that night
8
25000
3000
Ve eve karımın yanına gittim o gece
00:53
and she wanted to know why I had another woman's big,
9
28000
2000
ve neden başka bir kadının kocaman evlilik yüzüğünün
00:55
massive, big wedding ring on my finger.
10
30000
3000
benim parmağımda olduğunu bilmek istedi.
00:58
And, anyway, the next morning we had to go along to the jeweler
11
33000
2000
Ve, neyse, ertesi sabah mücevher mağazasına gidip
01:00
and get it cut off.
12
35000
2000
kestirdik yüzüğü.
01:02
So -- (Laughter) --
13
37000
4000
Yani, (Kahkahalar)
01:06
so apologies to Goldie.
14
41000
1000
Goldie'ye özürlerimi iletiyorum.
01:07
CA: That's pretty good.
15
42000
2000
CA:Bu çok iyi.
01:09
So, we're going to put up some slides
16
44000
3000
Şimdi sizin bazı şirketlerinizin
01:12
of some of your companies here.
17
47000
2000
isimlerini içeren slaytları göstereceğiz.
01:14
You've started one or two in your time.
18
49000
3000
Kendi zamanınızda bir veya ikisini başlattınız.
01:17
So, you know, Virgin Atlantic, Virgin Records --
19
52000
3000
Yani, biliyorsunuz, Virgin Atlantic, Virgin Records --
01:20
I guess it all started with a magazine called Student.
20
55000
3000
Tahminimce hepsi Öğrenci adlı bir dergi ile başladı.
01:23
And then, yes, all these other ones as well. I mean, how do you do this?
21
58000
5000
Ve sonra, evet, bunlar da diğerleri.Yani bunu nasıl yapıyorsunuz?
01:29
RB: I read all these sort of TED instructions:
22
64000
3000
RB:TED ile ilgili talimatların hepsini okudum--
01:32
you must not talk about your own business, and this,
23
67000
2000
kendi işiniz ile ilgili konuşmamanız gerekiyor ve bana
01:34
and now you ask me.
24
69000
1000
bunu soruyorsun.
01:35
So I suppose you're not going to be able to kick me off the stage,
25
70000
2000
Tahminimce soruyu sorduğun için
01:37
since you asked the question.
26
72000
2000
beni sahneden kovamayacaksın.
01:39
(Laughter)
27
74000
1000
(Kahkahalar)
01:40
CA: It depends what the answer is though.
28
75000
2000
CA:Cevabın ne olduğuna göre değişebilir.
01:43
RB: No, I mean, I think I learned early on that if you can run one company,
29
78000
6000
RB: Bence, çok eskiden öğrendiğime göre eğer bir şirketi idare edebiliyorsan,
01:49
you can really run any companies.
30
84000
1000
herhangi sayıdaki şirketi de yönetirsin.
01:50
I mean, companies are all about finding the right people,
31
85000
4000
Yani, şirketlerin bütün olayı doğru insanları bulmak,
01:54
inspiring those people, you know, drawing out the best in people.
32
89000
6000
bu insanlara ilham vermek, bilirsin, insanın içindeki en iyi çizmek
02:00
And I just love learning and I'm incredibly inquisitive
33
95000
5000
ve öğrenmeyi çok seviyorum ve inanılmaz derecede meraklıyım
02:05
and I love taking on, you know, the status quo
34
100000
4000
ve işleri sahiplenmeyi seviyorum bilirsin, olanı devam ettirmek
02:09
and trying to turn it upside down.
35
104000
2000
ve ters çevirmeyi denemek.
02:11
So I've seen life as one long learning process.
36
106000
4000
Hayatı bir bütün olarak uzunca bir öğrenme süreci olarak algılıyorum.
02:15
And if I see -- you know, if I fly on somebody else's airline
37
110000
4000
Ve eğer bilirsin işte eğer başkasının hava yolunda uçuyorsam
02:19
and find the experience is not a pleasant one, which it wasn't,
38
114000
4000
ve hoş bir deneyim yaşamazsam, ki yaşamadım --
02:23
21 years ago, then I'd think, well, you know, maybe I can create
39
118000
4000
21 sene önce, o zaman düşünürdüm, belki de uçmak isteyeceğim
02:27
the kind of airline that I'd like to fly on.
40
122000
3000
bir havayolu yaratabilirdim.
02:30
And so, you know, so got one secondhand 747 from Boeing and gave it a go.
41
125000
6000
Ve, Boeing'den ikinci el bir 747 alıp işi kurdum.
02:36
CA: Well, that was a bizarre thing,
42
131000
1000
CA:Bu biraz garip bir şey,
02:37
because you made this move that a lot of people advised you was crazy.
43
132000
5000
çünkü bunu yaptın ve birçok insan seni deli olarak adlandırdı.
02:42
And in fact, in a way, it almost took down your empire at one point.
44
137000
5000
Ve işin gerçeği, bir şekilde, bütün şirketler grubunu bir noktada aşağıya çekiyordu.
02:47
I had a conversation with one of the investment bankers who,
45
142000
3000
Yatırım brokerlarından birisi ile görüşüyordum,
02:50
at the time when you basically sold Virgin Records
46
145000
4000
o zaman sen basitçe Virgin Records'u sattın ve
02:54
and invested heavily in Virgin Atlantic,
47
149000
2000
büyük oranda Virgin Atlantic'e yatırım yaptın,
02:56
and his view was that you were trading, you know,
48
151000
3000
ve onun bakış açışı senin bu ticaretin, bilirsin,
02:59
the world's fourth biggest record company
49
154000
2000
dünyanın dördüncü büyük müzik firmasını
03:01
for the twenty-fifth biggest airline and that you were out of your mind.
50
156000
4000
yirmibeşinci büyük havayolu firması için takas etmek, ona göre aklını kaçırmıştın.
03:05
Why did you do that?
51
160000
2000
Bunu neden yaptın?
03:07
RB: Well, I think that there's a very thin dividing line between success and failure.
52
162000
6000
RB:Bence başarı ile başarısızlık arasında çok ince bir ayrım var.
03:13
And I think if you start a business without financial backing,
53
168000
4000
Ve finansal destek olmadan bir işe başlarsan,
03:17
you're likely to go the wrong side of that dividing line.
54
172000
3000
büyük ihtimalle o ince ayrımın kötü tarafına gidiyorsun.
03:20
We had -- we were being attacked by British Airways.
55
175000
7000
British Airways bize atak yapıyordu;
03:27
They were trying to put our airline out of business,
56
182000
3000
bizim işimizi bitirmeye çalışıyorlardı,
03:30
and they launched what's become known as the dirty tricks campaign.
57
185000
4000
ve kirli işler kampanyası olarak anılan şeyi ortaya attılar.
03:35
And I realized that the whole empire was likely to come crashing down
58
190000
5000
Ve farkına vardım ki bütün şirketler topluluğu çökmek üzereydi
03:40
unless I chipped in a chip.
59
195000
2000
para koymadığım sürece.
03:42
And in order to protect the jobs of the people who worked for the airline,
60
197000
4000
Ve hayayolları için çalışan insanların işlerini korumak için,
03:46
and protect the jobs of the people who worked for the record company,
61
201000
4000
ve de müzik şirketi için çalışan insanların işlerini korumak için,
03:50
I had to sell the family jewelry to protect the airline.
62
205000
6000
Aile mücevherini satmak zorundaydım ki havayollarını koruyayım.
03:56
CA: Post-Napster, you're looking like a bit of a genius, actually,
63
211000
3000
CA: Napster-sonrası, bir dahi olarak gözüktün,
03:59
for that as well.
64
214000
1000
zaten.
04:00
RB: Yeah, as it turned out, it proved to be the right move.
65
215000
6000
RB: Evet, daha sonra anlaşıldı ki bu doğru karardı.
04:06
But, yeah, it was sad at the time, but we moved on.
66
221000
6000
Ama, evet, o zaman üzücüydü, ama ilerledik.
04:12
CA: Now, you use the Virgin brand a lot
67
227000
2000
CA:Şimdi, Virgin markasını çok kullanıyorsun
04:14
and it seems like you're getting synergy from one thing to the other.
68
229000
3000
ve görünüyor ki bir tanesinden diğerine sinerji elde ediyorsun.
04:17
What does the brand stand for in your head?
69
232000
3000
Marka kafanda nasıl duruyor?
04:20
RB: Well, I like to think it stands for quality,
70
235000
2000
RB:Kalite için durduğunu düşünmeyi seviyorum,
04:22
that you know, if somebody comes across a Virgin company, they --
71
237000
4000
biliyorsun ki,birisi bir Vrigin firması ile karşılaşırsa onlar--
04:26
CA: They are quality, Richard. Come on now, everyone says quality. Spirit?
72
241000
2000
CA:Evet kalite ile karşılaşırlar, Richard yapma şimdi, herkes kalite diyor-- ruh?
04:28
RB: No, but I was going to move on this.
73
243000
2000
RB:Hayır, ama devam edecektim.
04:30
We have a lot of fun and I think the people who work for it enjoy it.
74
245000
6000
Çok eğleniyoruz ve çalışanlar bundan zevk alıyorlar.
04:36
As I say, we go in and shake up other industries,
75
251000
3000
Biz, diyebildiğim kadarı ile, diğer endüstrilere girip ortalığı karıştırıyoruz
04:39
and I think, you know, we do it differently
76
254000
4000
ve düşünüyorum, bilirsin, biz farklı yapıyoruz
04:43
and I think that industries are not quite the same
77
258000
2000
ve Virgin'in ataklarından sonra endüstriler
04:45
as a result of Virgin attacking the market.
78
260000
2000
eskisi gibi olmuyor.
04:47
CA: I mean, there are a few launches you've done
79
262000
3000
CA:Demek istediğim, daha önce açıkladığınız işlerden
04:50
where the brand maybe hasn't worked quite as well.
80
265000
2000
birkaçında marka iyi iş çıkaramadı.
04:52
I mean, Virgin Brides -- what happened there?
81
267000
3000
Demek istediğim, Virgin Gelinler (Bakire gelinler) orada neler oldu?
04:55
(Laughter)
82
270000
2000
(Kahkahalar)
04:57
RB: We couldn't find any customers.
83
272000
2000
RB:Müşteri bulamadık.
04:59
(Laughter)
84
274000
3000
(Kahkahalar)
05:02
(Applause)
85
277000
1000
(Alkışlar)
05:03
CA: I was actually also curious why --
86
278000
2000
CA:Aynı zamanda açıkladığınız condom markası ile bir fırsatı
05:05
I think you missed an opportunity with your condoms launch. You called it Mates.
87
280000
3000
kaçırdığınızı düşünüyorum, eşler adını verdiniz.
05:08
I mean, couldn't you have used the Virgin brand for that as well?
88
283000
4000
Yani buna da Virgin markasını kullanamaz mıydınız?
05:12
Ain't virgin no longer, or something.
89
287000
3000
Artık bakire değil veya onun gibi.
05:15
RB: Again, we may have had problems finding customers.
90
290000
2000
RB:Yine, müşteri bulmakta sorun çekebilirdik.
05:17
I mean, we had -- often, when you launch a company and you get customer complaints,
91
292000
6000
Yani, genelde şirketi açtığınızda ve müşteri şikayetleri geldiğinde,
05:23
you know, you can deal with them.
92
298000
2000
bilirsiniz, onlarla başa çıkabilirsiniz.
05:25
But about three months after the launch of the condom company,
93
300000
2000
Ama condom şirketini oluşturduktan üç ay sonra
05:27
I had a letter, a complaint,
94
302000
3000
bir mektup aldım, bir şikayet,
05:30
and I sat down and wrote a long letter back to this lady apologizing profusely.
95
305000
4000
ve oturdum ve o kadına uzun bir detaylı özür mektubu yazdım.
05:34
But obviously, there wasn't a lot I could do about it.
96
309000
2000
Ama açıkca bu hakkında yapabilecek çok bir şeyim yoktu.
05:37
And then six months later, or nine months after the problem had taken,
97
312000
6000
Ve altı ay sonra, ya da probleme el attıktan dokuz ay sonra,
05:43
I got this delightful letter with a picture of the baby
98
318000
3000
Bebeğin fotoğrafı ile beraber çok güzel bir mektup aldım
05:46
asking if I'd be godfather, which I became.
99
321000
5000
vaftiz babası olur muydum diye soruyorlardı ve oldum.
05:51
So, it all worked out well.
100
326000
2000
Yani işler yolunda gitti.
05:53
CA: Really? You should have brought a picture. That's wonderful.
101
328000
3000
CA:Gerçekten mi?Fotoğrafı getirmeliydin.Bu harika.
05:56
RB: I should have.
102
331000
1000
RB:Keşke getirseymişim.
05:57
CA: So, just help us with some of the numbers.
103
332000
2000
CA:Sayılar ile ilgili bize yardımcı ol.
05:59
I mean, what are the numbers on this?
104
334000
2000
Bu işle ilgili sayılar nedir?
06:01
I mean, how big is the group overall?
105
336000
2000
Yani, grup olarak ne kadar büyüksünüz?
06:03
How much -- what's the total revenue?
106
338000
2000
Toplam gelir ne kadar?
06:05
RB: It's about 25 billion dollars now, in total.
107
340000
3000
RB:25 milyar dolar civarında toplam.
06:08
CA: And how many employees?
108
343000
1000
CA:Ve ne kadar çalışan?
06:09
RB: About 55,000.
109
344000
3000
RB:55,000 civarı.
06:12
CA: So, you've been photographed in various ways at various times
110
347000
4000
CA:Değişik zamanlarda değişik yollarla birçok kez fotoğraflandın
06:16
and never worrying about putting your dignity on the line or anything like that.
111
351000
8000
ve asla çizginin önüne kimliğini koymaktan endişe etmedin.
06:24
What was that? Was that real?
112
359000
4000
Bu ne?Bu gerçekten oldu mu?
06:28
RB: Yeah. We were launching a megastore in Los Angeles, I think.
113
363000
3000
RB:Evet.Los Angeles'taki büyük mağaza açılışıydı galiba.
06:31
No, I mean, I think --
114
366000
1000
Yani
06:32
CA: But is that your hair?
115
367000
1000
CA:Bu senin saçın mı?
06:33
RB: No.
116
368000
1000
RB:Hayır.
06:37
CA: What was that one?
117
372000
2000
CA:Bu olay nedir?
06:39
RB: Dropping in for tea.
118
374000
1000
RB:Çay için aşağı inme.
06:40
CA: OK.
119
375000
1000
CA:Tamam.
06:41
(Laughter)
120
376000
3000
(Kahkahalar)
06:44
RB: Ah, that was quite fun. That was a wonderful car-boat in which --
121
379000
3000
CA:Ah bu çok eğlenceli.Bu gerçekten çok güzel bir otomobil, bot--
06:47
CA: Oh, that car that we -- actually we --
122
382000
2000
RB:Oh o araba --
06:49
it was a TEDster event there, I think.
123
384000
3000
TEDster olayıydı galiba.
06:52
Is that -- could you still pause on that one actually, for a minute?
124
387000
2000
Bu-- biraz durdurabilir misin?
06:54
(Laughter)
125
389000
1000
(Kahkahalar)
06:55
RB: It's a tough job, isn't it?
126
390000
1000
RB:Bu zor bir iş değil mi?
06:56
CA: I mean, it is a tough job.
127
391000
2000
CA:Yani, evet -- zor bir iş.
06:58
(Laughter)
128
393000
1000
(Kahkahalar)
06:59
When I first came to America, I used to try this with employees as well
129
394000
4000
Amerika'ya ilk geldiğimde ben de çalışanlara bu gibi şeyler yapıyordum
07:03
and they kind of -- they have these different rules over here,
130
398000
2000
ve burada farklı kurallar var,
07:05
it's very strange.
131
400000
1000
bu çok garip.
07:06
RB: I know, I have -- the lawyers say you mustn't do things like that, but --
132
401000
5000
RB:Biliyorum, avukatlarım bu tür şeyler yapmamalısın diyorlar ama--
07:11
CA: I mean, speaking of which, tell us about --
133
406000
1000
CA:Yani, lafı geçmişken bize biraz--
07:12
RB: "Pammy" we launched, you know --
134
407000
2000
RB:Pammy'yi lanse ettik biliyorsun,
07:14
mistakenly thought we could take on Coca-Cola,
135
409000
2000
hatalı bir biçimde Coca-Cola ile böy ölçüşebileceğimizi düşündük,
07:16
and we launched a cola bottle called "The Pammy"
136
411000
5000
ve ''Pammy'' adında bir Cola şişesi çıkardık,
07:21
and it was shaped a bit like Pamela Anderson.
137
416000
3000
ve şekli oldukça Pamela Anderson gibiydi.
07:24
But the trouble is, it kept on tipping over, but --
138
419000
3000
Ama sorun sürekli onu devirmemdi, ama
07:27
(Laughter)
139
422000
3000
(Kahkahalar)
07:30
CA: Designed by Philippe Starck perhaps?
140
425000
2000
CA:Philippe Starck tarafından tasarlandı herhalde?
07:32
RB: Of course.
141
427000
1000
RB:Tabiki.
07:34
CA: So, we'll just run a couple more pictures here. Virgin Brides. Very nice.
142
429000
5000
CA:Burada birkaç fotoğraf daha göstereceğiz.Virgin gelinler.Harika.
07:39
And, OK, so stop there. This was -- you had some award I think?
143
434000
6000
Ve, tamam, burada durun.Bu -- bir ödülün var herhalde burada?
07:46
RB: Yeah, well, 25 years earlier, we'd launched the Sex Pistols'
144
441000
5000
RB:Evet, 25 sene önce Sex Pistols'ı yayınladık
07:51
"God Save The Queen," and I'd certainly never expected
145
446000
3000
''Tanrı Kraliçeyi Korusun'' ve kesinlikle
07:54
that 25 years later -- that she'd actually knight us.
146
449000
3000
25 sene sonra onun bizi böyle onurlandıracağını beklemiyordum.
07:57
But somehow, she must have had a forgetful memory, I think.
147
452000
4000
Ama bir şekilde unutkan bir hafızası var herhalde.
08:01
CA: Well, God saved her and you got your just reward.
148
456000
3000
CA:Yani Tanrı onu korudu o da size ödülünüzü verdi.
08:04
Do you like to be called Sir Richard, or how?
149
459000
3000
Sir Richard olarak anılmayı seviyor musun, ya da nasıl oluyor?
08:07
RB: Nobody's ever called me Sir Richard.
150
462000
2000
RB:Bana hiç kimse Sir Richard demedi.
08:09
Occasionally in America, I hear people saying Sir Richard
151
464000
3000
Amerika'da, insanların Sir Richard dediklerini duyuyorum
08:12
and think there's some Shakespearean play taking place.
152
467000
4000
ve orada bir çeşit Şekspircilik oynanıyor gibi oluyor.
08:16
But nowhere else anyway.
153
471000
3000
Ama başka yerde olmuyor.
08:20
CA: OK. So can you use your knighthood for anything or is it just ...
154
475000
4000
CA:Tamam.Bu ödülü herhangi bir şey için kullanıyor musun?
08:25
RB: No. I suppose if you're having problems
155
480000
4000
RB:Hayır.Tahminimce eğer restoranlarda veya onun gibi yerlerde
08:29
getting a booking in a restaurant or something,
156
484000
2000
rezervasyon yaptırmak sıkıntı oluyorsa denemeye
08:31
that might be worth using it.
157
486000
1000
değer diye düşünüyorum.
08:32
CA: You know, it's not Richard Branson. It's Sir Richard Branson.
158
487000
4000
CA:Richard Branson değil, Sir Richard Branson.
08:37
RB: I'll go get the secretary to use it.
159
492000
3000
RB:Sekreterime söyleyeceğim ki kullansın.
08:40
CA: OK. So let's look at the space thing.
160
495000
3000
CA:Tamam.Hadi uzay olayına bakalım.
08:43
I think, with us, we've got a video that shows what you're up to,
161
498000
4000
Neler yapmak üzere olduğunuzu ve Virgin Galactic'in
08:47
and Virgin Galactic up in the air. (Video)
162
502000
3000
havada neler yapabileceğini gösteren bir videomuz var.
08:54
So that's the Bert Rutan designed spaceship?
163
509000
3000
Uzay gemisin Bert Rutan tasarladı değil mi?
08:57
RB: Yeah, it'll be ready in -- well, ready in 12 months
164
512000
5000
RB:Evet, 12 ay içinde hazır olacak,
09:02
and then we do 12 months extensive testing.
165
517000
3000
sonra ki 12 ayda testleri yapılacak
09:05
And then 24 months from now,
166
520000
2000
ve şu andan 24 ay sonra
09:07
people will be able to take a ride into space.
167
522000
5000
insanlar uzaya gidebilecekler.
09:14
CA: So this interior is Philippe Starcke designed?
168
529000
3000
CA:İç tasarım Philippe Starcke'ye mi ait?
09:17
RB: Philippe has done the -- yeah, quite a bit of it:
169
532000
5000
RB:Philippe, evet baya bir kısmı ona ait--
09:22
the logos and he's building the space station in New Mexico.
170
537000
5000
logolar falan ve New Mexico'da uzay istasyonunu inşa ediyor,
09:27
And basically, he's just taken an eye
171
542000
3000
ve basitçe bir göz tarafından takip ediliyor
09:30
and the space station will be one giant eye,
172
545000
5000
uzay istasyonu büyük kocaman bir göz gibi olacak
09:35
so when you're in space,
173
550000
2000
ve uzaydayken bu kocaman gözün
09:37
you ought to be able to see this massive eye looking up at you.
174
552000
3000
size baktığını görmelisiniz.
09:40
And when you land, you'll be able to go back into this giant eye.
175
555000
6000
Ve indiğinizde, bu büyük göze tekrar geri dönme şansınız olacak.
09:46
But he's an absolute genius when it comes to design.
176
561000
4000
Ama iş tasarıma geldiğinde kendisi kesinlikle bir dahi.
09:50
CA: But you didn't have him design the engine?
177
565000
3000
CA:Ama motoru ona tasarlatmadın değil mi?
09:53
RB: Philippe is quite erratic,
178
568000
2000
RB:Philippe oldukça değişken birisi,
09:55
so I think that he wouldn't be the best person to design the engine, no.
179
570000
4000
bence motoru tasarlamak için en iyi kişi o değil.Hayır.
09:59
CA: He gave a wonderful talk here two days ago.
180
574000
2000
CA:İki gün önce burada çok güzel bir konuşma yaptı.
10:01
RB: Yeah? No, he is a --
181
576000
1000
RB:Gerçekten mi?o --
10:02
CA: Well, some people found it wonderful,
182
577000
2000
CA:Yani, bazı insanlar harika buldu,
10:04
some people found it completely bizarre.
183
579000
2000
bazıları ise tamamen garip buldu.
10:06
But, I personally found it wonderful.
184
581000
2000
Ama, kişisel olarak harika buldum.
10:08
RB: He's a wonderful enthusiast, which is why I love him. But ...
185
583000
5000
RB:O çok coşku dolu birisi ki onu bu yüzden seviyorum.Ama --
10:14
CA: So, now, you've always had this exploration bug in you.
186
589000
5000
CA:Herzaman sende keşfetme sıkıntısı var.
10:20
Have you ever regretted that?
187
595000
2000
Bundan hiç pişman oldun mu?
10:22
RB: Many times.
188
597000
1000
RB:Bİrçok kere.
10:23
I mean, I think with the ballooning and boating expeditions we've done in the past.
189
598000
7000
Yani, geçmişte yaptığımız balonla gezme ve botla gezme keşiflerinde
10:30
Well, I got pulled out of the sea I think six times by helicopters, so --
190
605000
4000
yani, 6 kere denizden helikopterler ile kurtarıldım, yani --
10:34
and each time, I didn't expect to come home to tell the tale.
191
609000
4000
her seferinde hikayeyi anlatmak için eve gelemeyeceğim diye düşündüm.
10:38
So in those moments,
192
613000
2000
O anlarda
10:40
you certainly wonder what you're doing up there or --
193
615000
3000
kesinlikle orada ne işin var diye düşünüyorsun
10:43
CA: What was the closest you got to --
194
618000
2000
CA:En yakın olduğun an --
10:45
when did you think, this is it, I might be on my way out?
195
620000
4000
yani ne zaman işte bitti gidiyorum dedin?
10:49
RB: Well, I think the balloon adventures were -- each one was,
196
624000
5000
RB:Balon maceraları --her birisi--
10:54
each one, actually, I think we came close.
197
629000
3000
gerçekten öyleydi.Çok yaklaştık.
10:57
And, I mean, first of all we --
198
632000
3000
Ve, her şeyden önce--
11:00
nobody had actually crossed the Atlantic in a hot air balloon before,
199
635000
4000
Atlantiği daha önce kimse sıcak hava balonu ile geçmedi,
11:04
so we had to build a hot air balloon that was capable of flying in the jet stream,
200
639000
7000
biz de jet akıntılarında gidebilecek bir sıcak hava balonu yaptık,
11:11
and we weren't quite sure,
201
646000
2000
jet akıntısına kapıldığında hayatta kalıp kalamayacağından
11:13
when a balloon actually got into the jet stream,
202
648000
2000
emin değildik.
11:15
whether it would actually survive the 200, 220 miles an hour winds that you can find up there.
203
650000
6000
Rüzgar hızı saatte 200, 220 mil civarında olacaktı çünkü.
11:21
And so, just the initial lift off from Sugarloaf to cross the Atlantic,
204
656000
6000
Ve bizde Atlantiği geçmek için ilk kalkışı Sugarloaf'dan yaptık
11:27
as we were pushing into the jet stream, this enormous balloon --
205
662000
3000
jet akıntısı tarafından çekiliyorduk, kocaman balon --
11:30
the top of the balloon ended up going at a couple of hundred miles an hour,
206
665000
5000
balon tepesi saatte bir kaç yüz mil ile giderken buldu kendisini,
11:35
the capsule that we were in at the bottom was going at maybe two miles an hour,
207
670000
4000
kapsül kısmı ki bizde oradaydık balonun altında, belki de saatte iki mil ile gidiyorduk,
11:39
and it just took off.
208
674000
2000
ve aldı götürdü.
11:41
And it was like holding onto a thousand horses.
209
676000
4000
Ve bu sanki bin tane atı tutmak gibiydi.
11:45
And we were just crossing every finger,
210
680000
3000
Ve biz her parmağımızı çapraz yapıp,
11:48
praying that the balloon would hold together, which, fortunately, it did.
211
683000
5000
balonun bir arada durması için dua ediyorduk ve çok şükür durdu.
11:54
But the ends of all those balloon trips were, you know --
212
689000
5000
Ama bütün o balon gezilerinden sonra, bilirsin --
11:59
something seemed to go wrong every time,
213
694000
2000
her seferinde bir şey ters gitti.
12:01
and on that particular occasion, the more experienced balloonist who was with me
214
696000
6000
ve anlattığım olayda benle beraber gelen daha deneyimli baloncu,
12:07
jumped, and left me holding on for dear life.
215
702000
5000
atladı ve beni ölümle baş başa bıraktı.
12:12
(Laughter)
216
707000
3000
(Kahkahalar)
12:15
CA: Did he tell you to jump, or he just said, "I'm out of here!" and ...
217
710000
3000
CA:Sana atla dedi mi, yoksa sadece ''Ben gidiyorum'' mu dedi
12:18
RB: No, he told me jump, but once his weight had gone,
218
713000
4000
RB: Hayır, bana atla dedi, ama kendi ağırlığı bir kere gidince,
12:22
the balloon just shot up to 12,000 feet and I ...
219
717000
6000
balon 12,000 feet e fırladı ve ben
12:28
CA: And you inspired an Ian McEwan novel I think with that.
220
723000
3000
CA:Ve sen Ian McEwan romanından ilham aldın herhalde.
12:31
RB: Yeah. No, I put on my oxygen mask and stood on top of the balloon,
221
726000
4000
RB:Evet.Hayır, oksijen maskemi taktım ve balonun tepesinde ayakta durdum,
12:35
with my parachute, looking at the swirling clouds below,
222
730000
3000
paraşütümle, aşağıdaki girdaplı bulutlara bakıyordum,
12:38
trying to pluck up my courage to jump into the North Sea, which --
223
733000
5000
Kuzey denizine atlamak için cesaret topluyordum,
12:43
and it was a very, very, very lonely few moments.
224
738000
2000
ve bu çok, çok yalnız anlardı.
12:45
But, anyway, we managed to survive it.
225
740000
2000
Ama, neyse, hayatta kalmayı başardık.
12:47
CA: Did you jump? Or it came down in the end?
226
742000
2000
CA:Atladın mı yoksa aşağıya indi mi?
12:49
RB: Well, I knew I had about half an hour's fuel left,
227
744000
6000
RB:Yarım saatlik yakıt kaldığını biliyordum,
12:55
and I also knew that the chances were that if I jumped,
228
750000
4000
ve aynı zamanda atlarsam sadece birkaç dakika
12:59
I would only have a couple of minutes of life left.
229
754000
3000
daha hayatta kalabileceğimi biliyordum.
13:02
So I climbed back into the capsule and just desperately tried
230
757000
4000
Bende kapsüle geri tırmandım ve çaresizce
13:06
to make sure that I was making the right decision.
231
761000
3000
doğru kararı verdiğimi düşündüm.
13:09
And wrote some notes to my family. And then climbed back up again,
232
764000
4000
Ve aileme bazı notlar yazdım.Ama sonra tekrar yukarı tırmandım,
13:13
looked down at those clouds again,
233
768000
1000
aşağıdaki bulutlara tekrar baktım,
13:14
climbed back into the capsule again.
234
769000
2000
kapsüle tekrar döndüm.
13:16
And then finally, just thought, there's a better way.
235
771000
3000
Ve sonunda, daha iyi bir yol var dedim.
13:19
I've got, you know, this enormous balloon above me,
236
774000
3000
Biliyorsun, tepemde kocaman balon vardı.
13:22
it's the biggest parachute ever, why not use it?
237
777000
5000
Yapılmış en büyük paraşüt, neden kullanmayayım?
13:27
And so I managed to fly the balloon down through the clouds,
238
782000
4000
Ve bulutların içinden aşağıya doğru balona tırmanmayı başardım
13:32
and about 50 feet, before I hit the sea, threw myself over.
239
787000
4000
ve denize çarpmadan 50 feet önce denize atladım.
13:36
And the balloon hit the sea
240
791000
2000
Ve balon denize çarptı
13:38
and went shooting back up to 10,000 feet without me.
241
793000
4000
be bensiz 10,000 feete doğru fırladı.
13:42
But it was a wonderful feeling being in that water and --
242
797000
3000
Ama o suda olmak harika bir duyguydu ve --
13:45
CA: What did you write to your family?
243
800000
3000
CA:Ailene ne yazdın?
13:48
RB: Just what you would do in a situation like that:
244
803000
4000
RB:Aynı durumda kalsan ne yazmak istersen onları yazdım,
13:52
just I love you very much. And
245
807000
3000
onları çok sevdiğimi ve --
13:55
I'd already written them a letter before going on this trip, which --
246
810000
5000
zaten onlara geziye gitmeden önce bir mektup yazmıştım --
14:00
just in case anything had happened.
247
815000
2000
eğer bir şey olursa diye.
14:02
But fortunately, they never had to use it.
248
817000
5000
Ama çok şükür hiç kullanmadım o mektubu.
14:07
CA: Your companies have had incredible PR value out of these heroics.
249
822000
6000
CA:Şirketlerin inanılmaz bir PR (Public Relations-halkla ilişkiler) değerine sahip bu kahramanlıklar ile beraber.
14:14
The years -- and until I stopped looking at the polls,
250
829000
5000
Anketlere bakmayı bırakmadan önce,
14:19
you were sort of regarded as this great hero in the U.K. and elsewhere.
251
834000
4000
Birleşik krallık ve geri kalan her yerde büyük bir kahraman olarak addediliyordun.
14:23
And cynics might say, you know, this is just a smart business guy
252
838000
4000
Ve kötümser insanlar diyebilir ki, bu sadece akıllı bir işadamı
14:27
doing what it takes to execute his particular style of marketing.
253
842000
5000
kendi pazarlamasını yapmak için ne gerekiyorsa yapıyor.
14:32
How much was the PR value part of this?
254
847000
5000
Bunun ne kadarı PR değeri için oluyor?
14:37
RB: Well, of course, the PR experts said that as an airline owner,
255
852000
7000
RB:Tabi ki, PR uzmanları diyor ki bir havayolu şirketi sahibi olarak,
14:44
the last thing you should be doing is heading off in balloons and boats,
256
859000
5000
yapılması gereken son iş balonlarla ve botlara kalkışlar yapmak,
14:49
and crashing into the seas.
257
864000
3000
ve denizlere çarpmak.
14:52
(Laughter)
258
867000
4000
(Kahkahalar)
14:56
CA: They have a point, Richard.
259
871000
2000
CA:Gerçekten öyle, Richard.
14:58
RB: In fact, I think our airline took a full page ad at the time saying,
260
873000
4000
RB:Aslında, bizim havayolu şirketi tam sayfa ilan yayınlayıp,
15:02
you know, come on, Richard,
261
877000
2000
Richard yapma, atlantiği geçmek için
15:04
there are better ways of crossing the Atlantic.
262
879000
3000
daha iyi yollar var, diyebilir.
15:07
(Laughter)
263
882000
1000
(Kahkahalar)
15:08
CA: To do all this,
264
883000
2000
CA:Bütün bunları yapmak için,
15:10
you must have been a genius from the get-go, right?
265
885000
3000
başından beri bir dahi olmak lazım, doğru mu?
15:14
RB: Well, I won't contradict that.
266
889000
3000
RB:Bunun aksini iddia etmeyeceğim.
15:17
(Laughter)
267
892000
1000
(Kahkahalar)
15:18
CA: OK, this isn't exactly hardball. OK.
268
893000
4000
CA:Tamam, bu tam olarak , tamam mı?
15:22
Didn't -- weren't you just terrible at school?
269
897000
4000
CA:Okulda çok kötüydün değil mi?
15:26
RB: I was dyslexic. I had no understanding of schoolwork whatsoever.
270
901000
8000
RB:Disleksik biriydim,okulda anlatılanlar her ne ise anlamıyordum.
15:37
I certainly would have failed IQ tests.
271
912000
3000
Kesinlikle IQ testlerinden kalırdım.
15:40
And it was one of the reasons I left school when I was 15 years old.
272
915000
6000
Ve bu 15 yaşında okulu bırakmamın sebeplerinden biriydi.
15:47
And if I -- if I'm not interested in something, I don't grasp it.
273
922000
8000
Ve eğer bir şey ile ilgilenmiyorsam, anlamıyorum.
15:55
As somebody who's dyslexic,
274
930000
1000
Disleksik biri olarak,
15:56
you also have some quite bizarre situations.
275
931000
2000
aynı zamanda çok garip durumlarla da karşılaşırsın.
15:58
I mean, for instance, I've had to -- you know,
276
933000
5000
Mesela, Avrupa'nın en büyük
16:03
I've been running the largest group of private companies in Europe,
277
938000
3000
özel şirketler grubunu yönetiyorum
16:06
but haven't been able to know the difference between net and gross.
278
941000
3000
ama net ile brüt arasındaki farkı bilmiyorum.
16:12
And so the board meetings have been fascinating.
279
947000
2000
Ve yönetim toplantıları muhteşem oluyor.
16:15
(Laughter)
280
950000
1000
(Kahkahalar)
16:16
And so, it's like, good news or bad news?
281
951000
2000
Ve şöyle oluyor, iyi haberler mi kötü haberler mi?
16:18
And generally, the people would say, oh, well that's bad news.
282
953000
3000
Ve genelde insanlar kötü haberler diyor.
16:21
CA: But just to clarify, the 25 billion dollars is gross, right? That's gross?
283
956000
3000
CA:Netleştirmek için, 25 milyar brüt değil mi?
16:24
(Laughter)
284
959000
1000
(Kahkahalar)
16:25
RB: Well, I hope it's net actually, having --
285
960000
3000
RB:Umarım nettir.
16:28
(Laughter) --
286
963000
3000
(Kahkahalar)
16:31
I've got it right.
287
966000
2000
Hallettim.
16:33
CA: No, trust me, it's gross.
288
968000
2000
CA:Hayır inan bana, bu brüt.
16:35
(Laughter)
289
970000
3000
(Kahkahalar)
16:38
RB: So, when I turned 50, somebody took me outside the boardroom and said,
290
973000
4000
RB:50 yaşına gelince birisi beni yönetim odasından dışarıya çıkardı ve dedi ki.
16:42
"Look Richard, here's a -- let me draw on a diagram.
291
977000
3000
Bak Richard, işte --senin için çizeyim--
16:45
Here's a net in the sea,
292
980000
2000
işte denizde bir ağ var,
16:47
and the fish have been pulled from the sea into this net.
293
982000
4000
ve denizden çıkardığımız balık bu ağda.
16:51
And that's the profits you've got left over in this little net,
294
986000
3000
Ve bu küçük ağda kalanlar bizim karımız oluyor,
16:54
everything else is eaten."
295
989000
2000
geri kalanlar yenenler.
16:56
And I finally worked it all out.
296
991000
3000
Ve sonunda anladım.
16:59
(Laughter)
297
994000
1000
(Kahkahalar)
17:00
(Applause)
298
995000
2000
(Alkışlar)
17:02
CA: But, I mean, at school -- so as well as being,
299
997000
3000
CA:Okulda gayet
17:05
you know, doing pretty miserably academically,
300
1000000
2000
sefil bir akademik duruma rağmen,
17:07
but you were also the captain of the cricket and football teams.
301
1002000
3000
aynı zamanda okulun kriket ve futbol takımlarının kaptanıydın,
17:10
So you were kind of a -- you were a natural leader,
302
1005000
2000
yani bir çeşit doğuştan liderdin,
17:12
but just a bit of a ... Were you a rebel then, or how would you ...
303
1007000
4000
ama biraz isyancımıydın, ya da nasıl
17:18
RB: Yeah, I think I was a bit of a maverick and -- but I ... And I was,
304
1013000
8000
RB:Evet, biraz başına buyruktum ve ama aynı
17:26
yeah, I was fortunately good at sport,
305
1021000
2000
zamanda çok şükür sporda iyiydim
17:28
and so at least I had something to excel at, at school.
306
1023000
5000
ve en azından diğerlerinden sıyrılabileceğim bir şeyim vardı okulda.
17:33
CA: And some bizarre things happened just earlier in your life.
307
1028000
2000
CA:Ve hayatının henüz başlarında başına çok garip olaylar geldi.
17:35
I mean, there's the story about your mother
308
1030000
2000
Yani, annenle ilgili şu hikaye var
17:37
allegedly dumping you in a field, aged four, and saying "OK, walk home."
309
1032000
5000
iddialara göre sen dört yaşındayken seni bir tarlada bırakmış ve ''Tamam, eve yürü'' demiş.
17:42
Did this really happen?
310
1037000
1000
Bu cidden oldu mu?
17:43
RB: She was, you know,
311
1038000
2000
RB:Kendisi,
17:45
she felt that we needed to stand on our own two feet from an early age.
312
1040000
3000
erken yaşta ayaklarımızın üstünde durmamız gerektiğine inanırdı.
17:48
So she did things to us, which now she'd be arrested for,
313
1043000
4000
O da bu tür şeyleri bize yaptı, bunun için şu an tutuklanabilir,
17:52
such as pushing us out of the car,
314
1047000
4000
bizi arabadan atıp anneannemlere
17:56
and telling us to find our own way to Granny's,
315
1051000
2000
giden yolu daha oraya varmaya
17:58
about five miles before we actually got there.
316
1053000
4000
5 mil varken bulmamızı isterdi.
18:02
And making us go on wonderful, long bike rides.
317
1057000
3000
Ve uzun bisiklet gezileri yaptırırdı.
18:05
And we were never allowed to watch television and the like.
318
1060000
3000
Ve kesinlikle televizyon izleyemezdik ve bunun gibi.
18:08
CA: But is there a risk here?
319
1063000
1000
CA:Ama bunda bir risk yok mu?
18:09
I mean, there's a lot of people in the room who are wealthy, and they've got kids,
320
1064000
3000
Yani, bu odadaki herkesin refah seviyesi çok iyi, ve çocukları var,
18:12
and we've got this dilemma about how you bring them up.
321
1067000
3000
ve onları nasıl yetiştirmemiz gerektiği ile ilgili ikilemimiz var.
18:15
Do you look at the current generation of kids coming up and think
322
1070000
3000
Şu an ki nesilde çocuklara bakıp çok el bebek gül bebek büyütülüyorlar
18:18
they're too coddled, they don't know what they've got,
323
1073000
2000
nelere sahip olduklarını bilmiyorlar,
18:20
we're going to raise a generation of privileged ...
324
1075000
2000
ayrıcalıklı bir nesil yetiştiriyoruz gibi şeyler düşünüyor musun?
18:22
RB: No, I think if you're bringing up kids,
325
1077000
3000
RB:Hayır, eğer çocuk yetiştiriyorsanız,
18:25
you just want to smother them with love and praise and enthusiasm.
326
1080000
7000
onları sevgiye boğmak övmek ve coşku dolu yapmak istersiniz.
18:32
So I don't think you can mollycoddle your kids too much really.
327
1087000
6000
onları çok fazla hanım evladı yapabileceğinizi düşünmüyorum gerçekten.
18:38
CA: You didn't turn out too bad, I have to say, I'm ...
328
1093000
3000
CA:Çok kötü olmadın sen de, söylemeliyim, --
18:41
Your headmaster said to you --
329
1096000
2000
Okul müdürün sana--
18:43
I mean he found you kind of an enigma at your school --
330
1098000
3000
O seni bir tür gizem olarak gördü okulda
18:46
he said, you're either going to be a millionaire or go to prison,
331
1101000
3000
dedi ki, ya milyoner olacaksın ya da hapse gireceksin,
18:49
and I'm not sure which.
332
1104000
2000
ve emin değilim hangisi.
18:51
Which of those happened first?
333
1106000
3000
Hangisi daha önce oldu?
18:54
(Laughter)
334
1109000
1000
(Kahkahalar)
18:55
RB: Well, I've done both. I think I went to prison first.
335
1110000
4000
RB:İkisini de yaptım.Galiba önce hapse girdim.
18:59
I was actually prosecuted under two quite ancient acts in the U.K.
336
1114000
6000
Birleşik krallıkta iki eski suçtan dolayı dava edildim.
19:05
I was prosecuted under the 1889 Venereal Diseases Act
337
1120000
4000
1889 Zührevi hastalık yasasından dava edildim
19:09
and the 1916 Indecent Advertisements Act.
338
1124000
2000
ve 1916 edepsiz reklamcılık yasasından dava edildim.
19:11
On the first occasion, for mentioning the word venereal disease in public, which --
339
1126000
6000
İlk durumda halk arasında zührevi hastalık denmesi yüzünden oldu,
19:17
we had a center where we would help young people who had problems.
340
1132000
4000
sorunları olan genç insanlara yardım ediyorduk.
19:21
And one of the problems young people have is venereal disease.
341
1136000
3000
Ve genç insanlarla ilgili problemlerden biri de zührevi hastalıklardır.
19:24
And there's an ancient law that says
342
1139000
1000
Ve çok eski bir yasa var
19:25
you can't actually mention the word venereal disease or print it in public.
343
1140000
4000
zührevi hastalık cümlesini halk arasında söyleyemezsiniz ya da basamazsınız.
19:29
So the police knocked on the door, and told us they were going to arrest us
344
1144000
3000
Polis kapıyı çaldı ve bizi tutuklamak üzere olduklarını söyledi
19:32
if we carried on mentioning the word venereal disease.
345
1147000
2000
eğer zührevi hastalık demeye devam edersek.
19:34
We changed it to social diseases
346
1149000
2000
Bunu sosyal hastalık olarak değiştirdik
19:36
and people came along with acne and spots,
347
1151000
2000
ve insanlar sadece akneler ve benekler için gelmeye başladı,
19:38
but nobody came with VD any more.
348
1153000
2000
ama ZH ile ilgili gelen olmuyordu.
19:40
So, we put it back to VD and promptly got arrested.
349
1155000
4000
Biz de ZH demeye tekrar başladık ve hemen tutuklandık.
19:44
And then subsequently, "Never Mind the Bollocks, Here's the Sex Pistols,"
350
1159000
4000
Ve sonra,''Hayaları boşver,işte Sex Pistols''
19:48
the word bollocks, the police decided was a rude word and so we were arrested
351
1163000
7000
haya kelimesi, polis bunun kaba olduğunu düşündü ve Sex Pistols
19:55
for using the word bollocks on the Sex Pistols' album.
352
1170000
3000
albümünde bu kelimeyi kullandığımız için tutuklandık.
19:58
And John Mortimer, the playwright, defended us.
353
1173000
4000
Ve John Mortimer,oyun yazarı, bizi savundu.
20:02
And he asked if I could find a linguistics expert
354
1177000
5000
Ve benden bir dil uzmanı bulmamı istedi
20:07
to come up with a different definition of the word bollocks.
355
1182000
4000
haya kelimesinin başka bir anlamı ile gelsin diye.
20:11
And so I rang up Nottingham University,
356
1186000
2000
Bende Nottingham Üniversitesine gittim,
20:13
and I asked to talk to the professor of linguistics.
357
1188000
2000
ve dilbilim profesörü ile görüşmek istediğimi söyledim.
20:15
And he said, "Look, bollocks is not a -- has nothing to do with balls whatsoever.
358
1190000
5000
Ve dedi ki ''Bak, haya -- artık senin hayalarınla ilgili bir kelime değil.
20:20
It's actually a nickname given to priests in the eighteenth century."
359
1195000
4000
Aslına 18.yy da papazlara verilen bir takma isim.''
20:24
(Laughter)
360
1199000
3000
(Kahkahalar)
20:27
And he went, "Furthermore, I'm a priest myself."
361
1202000
4000
Ve ''Bundan sonra ben bir papazım.''
20:31
And so I said, "Would you mind coming to the court?"
362
1206000
2000
Ve ben de ''Davaya gelir misin?'' dedim.
20:33
And he said he'd be delighted. And I said --
363
1208000
2000
O da mutlu olacağını söyledi.Bende--
20:35
and he said, "Would you like me to wear my dog collar?"
364
1210000
2000
ve dedi ki ''Köpek tasmamı da takayım mı?''dedi
20:37
And I said, "Yes, definitely. Please."
365
1212000
2000
Bende ''Evet, bu kesinlikle-- lütfen...''
20:39
(Laughter)
366
1214000
2000
(Kahkahalar)
20:41
CA: That's great.
367
1216000
1000
CA:Bu harika.
20:42
RB: So our key witness argued that it was actually
368
1217000
2000
RB:Asıl şahidimiz--bunun aslında
20:44
"Never Mind the Priest, Here's the Sex Pistols."
369
1219000
2000
''Papazı boşver, işte Sex Pistols''
20:46
(Laughter)
370
1221000
2000
(Kahkahalar)
20:48
And the judge found us -- reluctantly found us not guilty, so ...
371
1223000
2000
Ve hakim bizi istemeyerek suçsuz buldu --
20:51
(Laughter)
372
1226000
1000
(Kahkahalar)
20:52
CA: That is outrageous.
373
1227000
2000
CA:Bu çok insafsız.
20:55
(Applause)
374
1230000
2000
(Alkışlar)
20:57
So seriously, is there a dark side?
375
1232000
5000
Ciddi olarak, bu işin karanlık tarafı var mı?
21:02
A lot of people would say there's no way
376
1237000
2000
Bir çok insan der ki
21:04
that someone could put together this incredible collection of businesses
377
1239000
3000
bir insanın bu kadar büyük hacimdeki şirketler grubunu
21:07
without knifing a few people in the back,
378
1242000
3000
bir kaç insanı sırtından bıçaklamadan oluşturması ve yürütmesi
21:10
you know, doing some ugly things.
379
1245000
2000
imkansız.bazı çirkin işler yapmak falan.
21:12
You've been accused of being ruthless.
380
1247000
2000
Acımasız olmakla suçlandın.
21:14
There was a nasty biography written about you by someone.
381
1249000
2000
Senin hakkında birinin yazdığı hiç de hoş olmayan bir biyografi var.
21:16
Is any of it true? Is there an element of truth in it?
382
1251000
4000
Bunlardan doğru olanlar var mı?
21:20
RB: I don't actually think that the stereotype
383
1255000
3000
RB:Ben iş adamının insanlara tepeye ulaşabilmek adına
21:23
of a businessperson treading all over people to get to the top,
384
1258000
5000
davranışlar sergilemesi klişesine inanmıyorum,
21:28
generally speaking, works.
385
1263000
2000
genel olarak.
21:30
I think if you treat people well,
386
1265000
2000
Eğer insanlara iyi davranırsanız,
21:32
people will come back and come back for more.
387
1267000
5000
insanlar geri gelir ve daha fazlası için tekrar gelir.
21:37
And I think all you have in life is your reputation
388
1272000
3000
Ve hayatınızda sahip olduğunuz tek şey ününüzdür
21:40
and it's a very small world.
389
1275000
4000
ve bu çok küçük bir kelime.
21:45
And I actually think that the best way
390
1280000
4000
Ve başarılı bir iş lideri olmak için en iyi yok insanlara
21:49
of becoming a successful business leader is dealing with people fairly and well,
391
1284000
7000
adil ve iyi davranmaktır,
21:56
and I like to think that's how we run Virgin.
392
1291000
4000
ve biz Virgin'de bunu böyle yapıyoruz.
22:01
CA: And what about the people who love you and who see you spending --
393
1296000
4000
CA:Ve seni seven ve seni
22:05
you keep getting caught up in these new projects,
394
1300000
2000
yeni projelerin heyecanına kapılırken yakalayan insanlar hakkında
22:07
but it almost feels like you're addicted to launching new stuff.
395
1302000
3000
ne düşünüyorsun, yeni bir şeyler lanse etmeye bağımlı gibisin.
22:10
You get excited by an idea and, kapow!
396
1305000
2000
Bir fikir seni heyecanlandırıyor ve kapow!
22:12
I mean, do you think about life balance?
397
1307000
3000
Yani, hayat dengesi denen kavramı düşünüyor musun?
22:15
How do your family feel about
398
1310000
2000
Ailen her yeni ve büyük bir
22:17
each time you step into something big and new?
399
1312000
2000
işe giriştiğinde ne hissediyor?
22:20
RB: I also believe that being a father's incredibly important,
400
1315000
4000
RB:Baba olmanın inanılmaz önemli olduğuna inanıyorum,
22:24
so from the time the kids were very young,
401
1319000
3000
çocukların çok küçük oldukları andan itibaren,
22:27
you know, when they go on holiday, I go on holiday with them.
402
1322000
3000
tatillere gittiklerinde onlarla ben de gidiyorum.
22:31
And so we spend a very good sort of three months away together.
403
1326000
6000
Ve yaklaşık üç ayı beraber geçiriyoruz.
22:37
Yes, I'll, you know, be in touch. We're very lucky,
404
1332000
3000
Evet, onlarla iletişim halinde kalacağım.Biz çok şanslıyız,
22:40
we have this tiny little island in the Caribbean and we can --
405
1335000
4000
Karayipler'de minik bir adamız var ve
22:44
so I can take them there and we can bring friends,
406
1339000
4000
onları oraya götürebiliyorum ve arkadaşları çağırıyoruz,
22:48
and we can play together,
407
1343000
2000
ve beraber oynuyoruz,
22:50
but I can also keep in touch with what's going on.
408
1345000
4000
ama neler olduğu hakkında onlarla hep iletişimdeyim.
22:54
CA: You started talking in recent years
409
1349000
2000
CA:Son bir kaç sene içinde
22:56
about this term capitalist philanthropy.
410
1351000
2000
kapitalist filantropi ile ilgili konuşmaya başladın.
22:58
What is that?
411
1353000
2000
Bu nedir?
23:00
RB: Capitalism has been proven to be a system that works.
412
1355000
4000
RB:Kapitalizm çalıştığı kanıtlanan bir sistem.
23:04
You know, the alternative, communism, has not worked.
413
1359000
5000
Alternatifi komunizm ise çalışmadı.
23:09
But the problem with capitalism is
414
1364000
2000
Ama kapitalizmin problemi
23:11
extreme wealth ends up in the hands of a few people,
415
1366000
3000
inanılmaz refah çok az kişinin elinde kalıyor,
23:14
and therefore extreme responsibility, I think, goes with that wealth.
416
1369000
5000
ve bu yüzden inanılmaz bir sorumluluk, bu refahla beraber gidiyor.
23:19
And I think it's important that the individuals,
417
1374000
4000
Ve varlıklı konumdaki bireylerin
23:23
who are in that fortunate position, do not end up competing
418
1378000
5000
daha büyük arabalar ya da yatlar için yarışmalarına
23:28
for bigger and bigger boats, and bigger and bigger cars,
419
1383000
2000
son vermesinde değilim ama o parayı
23:30
but, you know, use that money to either create new jobs
420
1385000
6000
ya yeni iş alanları açmak için ya da
23:36
or to tackle issues around the world.
421
1391000
3000
dünya çapındaki sorunlara müdahele için kullanmalılar.
23:40
CA: And what are the issues that you worry about most, care most about,
422
1395000
3000
CA:Ve en çok endişe ettiğin olay nedir?En çok ilgilendiğin,
23:43
want to turn your resources toward?
423
1398000
3000
kaynaklarını oraya yönlendirmek istediğin?
23:47
RB: Well, there's -- I mean there's a lot of issues.
424
1402000
3000
RB:Bir çok sorun var.
23:50
I mean global warming certainly is a massive threat to mankind
425
1405000
7000
Küresel ısınma kesinlikle insanlık için muazzam bir tehdit
23:57
and we are putting a lot of time and energy into,
426
1412000
4000
ve biz bu işe çok fazla zaman ve enerji aktarıyoruz
24:01
A, trying to come up with alternative fuels
427
1416000
4000
alternatif yakıtlar bulmak için çalışıyoruz
24:05
and, B, you know, we just launched this prize, which is really a prize
428
1420000
9000
ve B, biz bir ödül belirledik
24:14
in case we don't get an answer on alternative fuels,
429
1429000
4000
alternatif yakıtlar konusunda bir cevap alamazsak,
24:18
in case we don't actually manage to get the carbon emissions
430
1433000
3000
karbon emisyonlarını çabukca düşürmek için başarılı olamazsak
24:21
cut down quickly, and in case we go through the tipping point.
431
1436000
3000
ve devrilme noktasına gelirsek,
24:24
We need to try to encourage people to come up with a way
432
1439000
4000
insanları dünyanın atmosferinden karbonu atacak
24:28
of extracting carbon out of the Earth's atmosphere.
433
1443000
3000
bir yok için teşvik etmeliyiz.
24:31
And we just -- you know, there weren't really people
434
1446000
3000
Ve bu konu ile ilgili çok fazla çalışan insan yoktu
24:34
working on that before, so we wanted people to try to --
435
1449000
4000
bizde insanlardan denemelerini istedik
24:38
all the best brains in the world to start thinking about that,
436
1453000
3000
dünyanın en iyi beyinlerini bu hakkında düşünmeye teşvik etmek,
24:41
and also to try to extract the methane
437
1456000
2000
ve dünyanın atmosferinden metanı çıkarmak
24:43
out of the Earth's atmosphere as well.
438
1458000
3000
aynı zamanda.
24:46
And actually, we've had about 15,000 people fill in the forms
439
1461000
5000
Ve gerçekte 15,000 insan formları doldurdu
24:51
saying they want to give it a go.
440
1466000
2000
ve denemek istediklerini söylediler.
24:53
And so we only need one, so we're hopeful.
441
1468000
3000
Ve bize sadece bir tanesi lazım, yani umutluyuz.
24:56
CA: And you're also working in Africa on a couple of projects?
442
1471000
4000
CA:Ve aynı zamanda Afrika'da bir kaç proje üzerinde çalışıyorsun değil mi?
25:00
RB: Yes, I mean, we've got -- we're setting up something called
443
1475000
4000
RB:Evet,savaş odası adını verdiğimiz birşey kuruyoruz
25:04
the war room, which is maybe the wrong word.
444
1479000
2000
belki de ismi yanlış
25:06
We're trying to -- maybe we'll change it -- but anyway, it's a war room
445
1481000
4000
deniyoruz--belki değiştireceğiz--ama neyse,bu savaş odası
25:10
to try to coordinate all the attack that's going on in Africa,
446
1485000
4000
Afrika'daki bütün saldırıları koordine edecek,
25:14
all the different social problems in Africa,
447
1489000
3000
Afrikadaki bütün farklı sosyal problemler için
25:17
and try to look at best practices.
448
1492000
4000
ve en iyi uygulama için çalışacak.
25:21
So, for instance,
449
1496000
3000
Mesela
25:24
there's a doctor in Africa that's found that
450
1499000
3000
Afrikada bir doktor
25:27
if you give a mother antiretroviral drugs at 24 weeks, when she's pregnant,
451
1502000
6000
eğer anneye 24 aylık hamile iken retrovirüs engelleyici ilaç verirseniz
25:33
that the baby will not have HIV when it's born.
452
1508000
7000
bebek doğduğunda HIV taşımayacak keşfini yaptı.
25:40
And so disseminating that information to
453
1515000
5000
Ve bu bilgiyi yaymak --
25:45
around the rest of Africa is important.
454
1520000
2000
Afrikanın gerisinde çok önemli.
25:47
CA: The war room sounds, it sounds powerful and dramatic.
455
1522000
3000
CA:Savaş odası, güçlü ve dramatik geliyor kulağa.
25:50
And is there a risk that the kind of the business heroes of the West
456
1525000
5000
Ve bir de batının iş kahramanlarının çok heyecan yapma
25:55
get so excited about -- I mean, they're used to having an idea,
457
1530000
4000
riskleri var-- yani bir fikre kapılıyorlar
25:59
getting stuff done, and they believe profoundly
458
1534000
3000
işleri hallediyorlar, içten içe inanıyorlar
26:02
in their ability to make a difference in the world.
459
1537000
2000
dünyada değişiklik yapabileceklerine.
26:04
Is there a risk that we go to places like Africa and say,
460
1539000
3000
Afrika gibi yerlere gidip,
26:07
we've got to fix this problem and we can do it,
461
1542000
3000
bu problemi halledeceğiz bunu başarabiliriz,
26:10
I've got all these billions of dollars, you know, da, da, da --
462
1545000
3000
milyar dolarlarım var,bilirsin da, da, da -- demelerinin riski var mı?
26:13
here's the big idea. And kind of take a much more complex situation
463
1548000
4000
işte büyük fikir.Ve daha da karışık bir şey ortaya çıkıyor
26:17
and actually end up making a mess of it. Do you worry about that?
464
1552000
5000
ve sonunda gerçekten dağınıklık çıkıyor ortaya.Bunun için endişeleniyor musun?
26:22
RB: Well, first of all, on this particular situation, we're actually --
465
1557000
7000
RB:Öncelikle bu özel durumda, gerçekten
26:29
we're working with the government on it.
466
1564000
2000
hükümet ile beraber çalışıyoruz.
26:31
I mean, Thabo Mbeki's had his problems with accepting
467
1566000
4000
Yani, Thabo Mbeki'nin HIV ve AIDS ilintili kabul ettiği
26:35
HIV and AIDS are related, but this is a way, I think,
468
1570000
5000
problemler var,ama bu bir yol,düşünüyorum,
26:40
of him tackling this problem and instead of the world criticizing him,
469
1575000
6000
bu soruna yaklaşımı ve dünyanın onu eleştirmesi yerine,
26:46
it's a way of working with him, with his government.
470
1581000
3000
onunla çalışmak bir yol, onun hükümeti ile beraber.
26:49
It's important that if people do go to Africa and do try to help,
471
1584000
2000
Eğer insanlar Afrikaya gider ve yardım etmeyi denerse,
26:51
they don't just go in there and then leave after a few years.
472
1586000
3000
bir kaç sene içinde ayrılmıyorlar.
26:54
It's got to be consistent.
473
1589000
2000
Israrlı olunmak zorunda.
26:56
But I think business leaders can bring their entrepreneurial know-how
474
1591000
6000
Ama iş liderleri girişimci bilgilerini oraya iletebilir
27:02
and help governments approach things slightly differently.
475
1597000
4000
ve hükümetlere olaylara yaklaşım konusunda farklılaşma konusunda yardım edebilir.
27:06
For instance, we're setting up clinics in Africa
476
1601000
3000
Mesela, Afrikada klinikler kuruyoruz
27:09
where we're going to be giving
477
1604000
2000
insanlara bedava retrovirüs engelleyici ilaçlar
27:11
free antiretroviral drugs, free TB treatment
478
1606000
2000
vereceğiz, bedava Tüberküloz tedavisi olacak
27:13
and free malaria treatment.
479
1608000
3000
ve bedava sıtma tedavisi.
27:16
But we're also trying to make them self-sustaining clinics,
480
1611000
3000
Ama aynı zamanda kendi kendini devam ettirecek klinikler yapmaya çalışıyoruz
27:19
so that people pay for some other aspects.
481
1614000
4000
bu sayede insanlar başka şeyler için para harcayabilir.
27:23
CA: I mean a lot of cynics say about someone like yourself, or Bill Gates,
482
1618000
4000
CA:Bir çok art niyetli insan senin gibi veya Bill Gates gibilerin
27:27
or whatever, that this is really being -- it's almost driven by
483
1622000
3000
gerçekten,yani tamamen bir çeşit düzgün
27:30
some sort of desire again, you know, for the right image,
484
1625000
3000
imaj tarafından, kabahat engelleyici olarak
27:33
for guilt avoidance and not like a real philanthropic instinct.
485
1628000
5000
ve gerçek bir filantropik içgüdü olmadan teşviklendiğinizi düşünüyor.
27:38
What would you say to them?
486
1633000
1000
Onlara ne dersin?
27:39
RB: Well, I think that everybody --
487
1634000
2000
RB:Bence herkes
27:41
people do things for a whole variety of different reasons
488
1636000
4000
bir çok farklı sebep yüzünden bir şeyler yapar
27:45
and I think that, you know, when I'm on me deathbed,
489
1640000
2000
ve ölüm döşeğinde olduğum zaman
27:47
I will want to feel that I've made a difference
490
1642000
3000
başka insanların hayatlarında bir
27:50
to other people's lives.
491
1645000
2000
farklılık yarattığımı hissetmek istiyorum.
27:52
And that may be a selfish thing to think,
492
1647000
3000
Ve bu düşünmek için belki bencilce,
27:55
but it's the way I've been brought up.
493
1650000
2000
ama bu yetiştirildiğim düşünce tarzı.
27:57
I think if I'm in a position to
494
1652000
2000
Bence başka insanların hayatlarını
27:59
radically change other people's lives for the better,
495
1654000
3000
radikal olarak daha iyiye dönüştürebilecek bir pozisyondayım,
28:02
I should do so.
496
1657000
2000
öyle yapmalıyım.
28:04
CA: How old are you?
497
1659000
1000
CA:Kaç yaşındasın?
28:05
RB: I'm 56.
498
1660000
1000
RB:56
28:06
CA: I mean, the psychologist Erik Erikson says that -- as I understand him
499
1661000
5000
CA:Psikolog Erik Erikson der ki, anladığım kadarıyla
28:11
and I'm a total amateur -- but that during 30s, 40s people are driven by
500
1666000
6000
ve ben tamamen bir amatörüm, ama 30lu 40lı yaşlarında
28:17
this desire to grow and that's where they get their fulfillment.
501
1672000
5000
insanlar gelişmek ister bu sayede bir şeyler başarmanın verdiği hazzı yaşarlar,
28:22
50s, 60s, the mode of operation shifts more to the quest for wisdom
502
1677000
4000
50ler ve 60larda, işletim biraz daha bilgelik istemeye doğru döner
28:26
and a search for legacy.
503
1681000
2000
ve miras arayışına girer.
28:28
I mean, it seems like you're still
504
1683000
2000
görünüyor ki sen hala
28:30
a little bit in the growth phases,
505
1685000
2000
gelişim sürecindesin,
28:32
you're still doing these incredible new plans.
506
1687000
2000
hala inanılmaz yeni planlar yapıyorsun.
28:34
How much do you think about legacy,
507
1689000
2000
Bunun ne kadarının miras olarak kalacağını düşünüyorsun,
28:36
and what would you like your legacy to be?
508
1691000
2000
ve mirasın ne olacak?
28:41
RB: I don't think I think too much about legacy.
509
1696000
3000
RB:Miras ile ilgili çok düşündüğümü söyleyemem.
28:44
I mean, I like to -- you know, my grandmother lived to 101,
510
1699000
6000
Yani anneannem 101 yaşını gördü,
28:50
so hopefully I've got another 30 or 40 years to go.
511
1705000
3000
bende umarım bir 30 veya 40 yıl daha yaşarım.
28:54
No, I just want to live life to its full.
512
1709000
6000
Hayır, sadece yaşamımı tam olarak yaşamış istiyorum.
29:00
You know, if I can make a difference,
513
1715000
2000
Eğer bir fark yaratabiliyorsam,
29:02
I hope to be able to make a difference.
514
1717000
2000
bir fark yaratabilecek bir durumda olmayı düşlüyorum.
29:04
And I think one of the positive things at the moment is
515
1719000
3000
Ve şu an ki pozitif şeylerden birisi de
29:07
you've got Sergey and Larry from Google, for instance,
516
1722000
4000
Sergey ve Larry var mesela Google'dan,
29:11
who are good friends.
517
1726000
2000
iyi arkadaşlar.
29:13
And, thank God, you've got two people
518
1728000
3000
Ve Tanrıya şükür,içten gelerek
29:16
who genuinely care about the world and with that kind of wealth.
519
1731000
4000
o refahta dünyayı umursayan iki insanımız var.
29:20
If they had that kind of wealth and they didn't care about the world,
520
1735000
3000
Eğer o imkanlara sahip oldukları halde dünyayı umursamasalardı,
29:23
it would be very worrying.
521
1738000
2000
çok endişe verici olurdu.
29:25
And you know they're going to make a hell of a difference to the world.
522
1740000
3000
Ve biliyorsunuz ki dünyayı tamamen değişik bir yer haline getiriyorlar.
29:28
And I think it's important
523
1743000
2000
Ve bu bence önemli
29:30
that people in that kind of position do make a difference.
524
1745000
4000
o pozisyondaki insanların fark yaratması.
29:34
CA: Well, Richard, when I was starting off in business,
525
1749000
1000
CA:Richard, iş hayatına başlarken
29:35
I knew nothing about it and I also was sort of --
526
1750000
3000
hiç bir şey bilmiyordum be aynı zamanda
29:38
I thought that business people were supposed to just be ruthless
527
1753000
2000
iş adamlarının acımasız olması gerektiğini düüşünüyordum
29:40
and that that was the only way you could have a chance of succeeding.
528
1755000
4000
ve başarı için bu tek yoldu.
29:44
And you actually did inspire me. I looked at you, I thought,
529
1759000
2000
Ama gerçekten beni çok etkiledin.Sana baktım
29:46
well, he's made it. Maybe there is a different way.
530
1761000
2000
o yaptı, belki de farklı bir yol daha vardır.
29:48
So I would like to thank you for that inspiration,
531
1763000
3000
O yüzden bu ilham için sana teşekkür etmek istiyorum
29:51
and for coming to TED today. Thank you.
532
1766000
2000
ve aynı zamanda bugün TED'e geldiğin içinde.Teşekkürler.
29:53
Thank you so much.
533
1768000
1000
Çok teşekkürler.
29:54
(Applause)
534
1769000
7000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Richard Branson - EntrepreneurRichard Branson bootstrapped his way from record-shop owner to head of the Virgin empire. Now he's focusing his boundless energy on saving our environment.
Why you should listen
He's ballooned across the Atlantic, floated down the Thames with the Sex Pistols, and been knighted by the Queen. His megabrand, Virgin, is home to more than 250 companies, from gyms, gambling houses and bridal boutiques to fleets of planes, trains and limousines. The man even owns his own island.
And now Richard Branson is moving onward and upward into space (tourism): Virgin Galactic's Philippe Starck-designed, The first Burt Rutan-engineered spacecraft, The Enterprise, completed its first captive carry in early 2010 and is slated to start carrying passengers into the thermosphere in 2012, at $200,000 a ticket.
Branson also has a philanthropic streak. He's pledged the next 10 years of profits from his transportation empire (an amount expected to reach $3 billion) to the development of renewable alternatives to carbon fuels. And then there's his Virgin Earth Challenge, which offers a $25 million prize to the first person to come up with an economically viable solution to the greenhouse gas problem.
Richard Branson | Speaker | TED.com