Mission Blue II
Mike Velings: The case for fish farming
Mike Velings: Balık Yetiştiriciliği Durumu
Filmed:
Readability: 4.1
1,284,236 views
Küresel gıda krizine doğru ilerliyoruz: Neredeyse 3 milyar insanın beslenmesi okyanuslara dayanıyor ve şu an zaten okyanusun doğal olarak yerine koyabileceğinden daha fazla balığı okyanustan alıyoruz. Bu hızlı paketlenmiş, göz açıcı konuşmada, bir girişimci ve çevreci olan Mike Velings bir çözüm öneriyor: Balık yetiştiriciliği ya da balık çiftçiliği. "Okyanusu avlanmak için kullanmak yerine çiftçilik için kullanmalıyız." diyor Jacques Cousteau'yu tekrarlayarak. "İnsanların tabaklarında iyi ve sağlıklı yetiştirilmiş balık dışında bir şey istemeyeceği zamanlar gelecek."
Mike Velings - Entrepreneur and conservationist
Mike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. Full bio
Mike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I come from the tallest
people on the planet --
people on the planet --
0
823
2368
Gezegendeki en uzun
insanların soyundan geliyorum--
insanların soyundan geliyorum--
00:15
the Dutch.
1
3215
1150
Flemenkler.
00:17
It hasn't always been this way.
2
5383
1686
Bu hep böyle değildi.
00:19
In fact, all across the globe,
people have been gaining height.
people have been gaining height.
3
7093
3214
Aslında, yerkürenin
her yerinde insanlar uzuyor.
her yerinde insanlar uzuyor.
00:22
In the last 150 years,
4
10331
1563
Son 150 yılda,
00:23
in developed countries,
5
11918
1161
gelişmiş ülkelerde,
00:25
on average, we have gotten
10 centimeters taller.
10 centimeters taller.
6
13103
2508
ortalamaya bakıldığında,
10 santimetre daha uzadık.
10 santimetre daha uzadık.
Bilim adamlarının neden böyle
olduğu ile ilgili bir sürü teorisi var
olduğu ile ilgili bir sürü teorisi var
00:28
And scientists have a lot
of theories about why this is,
of theories about why this is,
7
16139
2779
00:30
but almost all of them involve nutrition,
8
18942
2420
ama neredeyse hepsi beslenmeyi içeriyordu,
00:33
namely the increase of dairy and meat.
9
21386
2284
yani süt ve etteki artış.
00:36
In the last 50 years,
10
24432
1508
Son elli yılda,
00:37
global meat consumption
has more than quadrupled,
has more than quadrupled,
11
25964
2874
küresel et tüketimi
dört kattan fazla arttı,
dört kattan fazla arttı,
00:40
from 71 million tons to 310 million tons.
12
28862
3327
71 milyon tondan 310 milyon tona çıktı.
00:44
Something similar has been going on
with milk and eggs.
with milk and eggs.
13
32705
3731
Benzer bir durum, süt ve
yumurtalarda da görülüyor.
yumurtalarda da görülüyor.
00:48
In every society where incomes have risen,
so has protein consumption.
so has protein consumption.
14
36460
4569
Bütün toplumlarda gelirin artmasıyla
protein tüketimi de arttı.
protein tüketimi de arttı.
00:53
And we know that globally,
we are getting richer.
we are getting richer.
15
41053
2929
Dünyaca biliyoruz ki,
gitgide zenginleşiyoruz.
gitgide zenginleşiyoruz.
00:56
And as the middle class is on the rise,
so is our global population,
so is our global population,
16
44006
3205
Orta sınıf yükseldikçe,
dünya nüfusu da artıyor,
dünya nüfusu da artıyor,
00:59
from 7 billion of us today
to 9.7 billion by 2050,
to 9.7 billion by 2050,
17
47235
4951
bugün 7 milyar olan nüfus,
2050'de 9.7 milyar olacak.
2050'de 9.7 milyar olacak.
01:04
which means that by 2050,
18
52210
1463
Bu da demek oluyor ki 2050'de,
01:05
we are going to need at least
70 percent more protein
70 percent more protein
19
53697
2527
bugün sahip olduğumuzdan
en az yüzde 70 daha fazla
en az yüzde 70 daha fazla
01:08
than what is available to humankind today.
20
56248
2433
proteine ihtiyaç duyacağız.
01:11
And the latest prediction of the UN
puts that population number,
puts that population number,
21
59322
3019
BM'nin son tahminlerine göre,
bu yüzyılın sonunda
bu yüzyılın sonunda
01:14
by the end of this century, at 11 billion,
22
62365
2460
dünya nüfusu 11 milyar olacak,
bu da çok daha fazla proteine
ihtiyaç duyacağımız anlamına geliyor.
ihtiyaç duyacağımız anlamına geliyor.
01:16
which means that we are going
to need a lot more protein.
to need a lot more protein.
23
64849
2960
01:21
This challenge is staggering --
24
69027
1539
Bu zorluk endişe verici.
01:22
so much so, that recently,
25
70590
1807
Anglia Ruskin Üniversitesi Evrensel
01:24
a team at Anglia Ruskin
Global Sustainability Institute suggested
Global Sustainability Institute suggested
26
72421
3118
Sürdürülebilirlik Enstitüsü'nden
bir takıma göre,
bir takıma göre,
01:27
that if we don't change
our global policies
our global policies
27
75563
2136
eğer küresel tutumumuzu ve
gıda üretim sistemimizi
değiştirmezsek,
değiştirmezsek,
01:29
and food production systems,
28
77723
1548
01:31
our societies might actually collapse
in the next 30 years.
in the next 30 years.
29
79295
3262
insanlık 30 yıl içinde çökebilir.
01:36
Currently, our ocean serves
as the main source of animal protein.
as the main source of animal protein.
30
84143
4320
Hâlihazırda denizlerimiz, hayvan protein
kaynaklarının ana kısmını oluşturuyor.
kaynaklarının ana kısmını oluşturuyor.
01:40
Over 2.6 billion people
depend on it every single day.
depend on it every single day.
31
88487
3682
Her gün, 2,6 milyardan fazla insan
denizlere bel bağlıyor.
denizlere bel bağlıyor.
01:45
At the same time,
32
93177
1183
Aynı zamanda,
01:46
our global fisheries
are two-and-a-half times larger
are two-and-a-half times larger
33
94384
2651
dünyadaki balıkçılık,
denizlerimizin sürdürülebilir
denizlerimizin sürdürülebilir
bir şeklide karşılayabileceği miktardan
2,5 kat daha fazla.
2,5 kat daha fazla.
01:49
than what our oceans
can sustainably support,
can sustainably support,
34
97059
2524
01:51
meaning that humans take
far more fish from the ocean
far more fish from the ocean
35
99607
2722
Bunun anlamı, insanlar,
denizlerin doğal yollarla
denizlerin doğal yollarla
kendini yenileyebileceği
miktardan daha fazla avlanıyor.
miktardan daha fazla avlanıyor.
01:54
than the oceans can naturally replace.
36
102353
2304
01:56
WWF recently published a report
showing that just in the last 40 years,
showing that just in the last 40 years,
37
104681
4792
WWF'in son raporuna göre,
son 40 yılda, denizlerimizdeki
son 40 yılda, denizlerimizdeki
02:01
our global marine life
has been slashed in half.
has been slashed in half.
38
109497
2590
canlı türleri yarı yarıya azaldı.
02:04
And another recent report suggests
that of our largest predatory species,
that of our largest predatory species,
39
112595
4703
Yakın zamandaki bir diğer rapora göre,
kılıç balığı, istavrit gibi
kılıç balığı, istavrit gibi
02:09
such as swordfish and bluefin tuna,
40
117322
2348
en büyük yırtıcı türlerinin,
1950'den bu yana
1950'den bu yana
02:11
over 90 percent has disappeared
since the 1950s.
since the 1950s.
41
119694
3250
yüzde 90'ından fazlasının
yok olduğu bildirildi.
yok olduğu bildirildi.
02:15
And there are a lot of great, sustainable
fishing initiatives across the planet
fishing initiatives across the planet
42
123653
3773
Bunun yanında, denizlerde
avlanmayı iyileştirmeye yönelik
avlanmayı iyileştirmeye yönelik
02:19
working towards better practices
and better-managed fisheries.
and better-managed fisheries.
43
127450
3606
dünyada birçok sürdürülebilir
girişimler var.
girişimler var.
02:23
But ultimately,
44
131080
1151
Fakat sonuçta,
02:24
all of these initiatives are working
towards keeping current catch constant.
towards keeping current catch constant.
45
132255
3602
bu girişimler, günümüzdeki avlanmanın
devamı dikkate alınarak yapılıyor.
devamı dikkate alınarak yapılıyor.
En başarılı işletilen
02:28
It's unlikely,
46
136564
1151
balıkçılıkla bile,
gelecekte okyanustan bugün aldığımız
gelecekte okyanustan bugün aldığımız
02:29
even with the best-managed fisheries,
47
137739
1790
02:31
that we are going to be able to take
much more from the ocean
much more from the ocean
48
139553
2963
balıktan daha fazlasını
alabileceğimiz olası değil.
02:34
than we do today.
49
142540
1155
Denizlerimizi yağmalamaktan vazgeçmeliyiz.
02:35
We have to stop plundering
our oceans the way we have.
our oceans the way we have.
50
143719
2745
Üzerindeki bu baskıyı hafifletmeliyiz.
02:38
We need to alleviate the pressure on it.
51
146488
2158
02:40
And we are at a point
52
148670
1318
Geldiğimiz noktada,
02:42
where if we push much harder
for more produce,
for more produce,
53
150012
2765
eğer daha fazla üretim için zorlarsak,
02:44
we might face total collapse.
54
152801
1699
toptan bir çöküşle yüzleşebiliriz.
02:47
Our current systems are not going to feed
a growing global population.
a growing global population.
55
155226
4643
Şu anki sistemlerimiz, artan global
nüfusumuzu besleyemeyecek.
nüfusumuzu besleyemeyecek.
Öyleyse, bunu nasıl çözeriz?
02:52
So how do we fix this?
56
160860
1269
02:54
What's the world going to look like
in just 35 short years
in just 35 short years
57
162153
2738
35 kısa yıl içinde, 2,7 milyar insan daha,
02:56
when there's 2.7 billion more of us
sharing the same resources?
sharing the same resources?
58
164915
3599
aynı kaynakları paylaşacağı zaman
dünya nasıl gözükecek?
dünya nasıl gözükecek?
Hepimiz vegan olabiliriz,
03:01
We could all become vegan.
59
169059
1872
kulağa iyi bir fikir gibi geliyor
03:02
Sounds like a great idea,
60
170955
1753
ama gerçekçi değil
03:04
but it's not realistic
61
172732
1304
ve bunu küresel olarak zorunlu
hâle getirmek imkansız.
hâle getirmek imkansız.
03:06
and it's impossibly hard
to mandate globally.
to mandate globally.
62
174060
2345
03:08
People are eating animal protein
whether we like it or not.
whether we like it or not.
63
176977
3036
Biz sevsek de sevmesek de,
insanlar hayvan proteini yiyor.
insanlar hayvan proteini yiyor.
Yöntemlerimizi değiştirmeyi
başaramadığımızı
başaramadığımızı
03:12
And suppose we fail to change our ways
64
180564
1832
03:14
and continue on the current path,
65
182420
2126
ve şu anki yolda devam ettiğimizi,
talebi karşılayamadığımızı varsayalım.
03:16
failing to meet demands.
66
184570
1834
03:18
The World Health Organization
recently reported
recently reported
67
186428
2222
Yakın zamanda Dünya Sağlık Örgütü,
03:20
that 800 million people are suffering
from malnutrition and food shortage,
from malnutrition and food shortage,
68
188674
4162
büyüyen küresel nüfus ve su,
enerji, toprak gibi
enerji, toprak gibi
03:24
which is due to that same
growing, global population
growing, global population
69
192860
3411
kaynaklara ulaşımın azalmasından dolayı
03:28
and the declining access to resources
like water, energy and land.
like water, energy and land.
70
196295
4022
800 milyon insanın dengesiz beslenme ve
gıda kıtlığından mağdur olduğunu açıkladı.
gıda kıtlığından mağdur olduğunu açıkladı.
03:33
It takes very little imagination
71
201212
2060
Küresel kargaşa, isyanlar ve daha
fazla dengesiz beslenme olan bir dünya
fazla dengesiz beslenme olan bir dünya
03:35
to picture a world of global unrest,
riots and further malnutrition.
riots and further malnutrition.
72
203296
4950
hayal etmek çok da zor değil.
03:40
People are hungry,
73
208270
1626
İnsanlar aç ve doğal kaynaklarımız
03:41
and we are running dangerously low
on natural resources.
on natural resources.
74
209920
3038
tehlikeli bir şekilde azalıyor.
03:45
For so, so many reasons,
75
213328
1556
Pek çok sebep dolayısıyla,
03:46
we need to change our global
food production systems.
food production systems.
76
214908
2754
küresel gıda üretim sistemimizi
değiştirmek zorundayız.
değiştirmek zorundayız.
03:50
We must do better
77
218255
1424
Daha iyisini yapmalıyız
03:51
and there is a solution.
78
219703
1165
ve bir çözüm var.
03:52
And that solution lies in aquaculture --
79
220892
2585
Bu çözüm yetiştiricilikte yatıyor --
balık yetiştiriciliği, yumuşakçalar
yosun gibi bitkiler ve kabuklular.
yosun gibi bitkiler ve kabuklular.
03:55
the farming of fish, plants like seaweed,
shellfish and crustaceans.
shellfish and crustaceans.
80
223501
3946
Büyük Okyanus kahramanı Jacques
Cousteau'nun da bir zamanlar dediği gibi,
Cousteau'nun da bir zamanlar dediği gibi,
03:59
As the great ocean hero
Jacques Cousteau once said,
Jacques Cousteau once said,
81
227861
2429
04:02
"We must start using the ocean
as farmers instead of hunters.
as farmers instead of hunters.
82
230314
2874
"Okyanusu, avlanmak yerine
çiftçilik için kullanmalıyız.
çiftçilik için kullanmalıyız.
04:05
That's what civilization is all about --
farming instead of hunting."
farming instead of hunting."
83
233212
3530
Medeniyet tamamen bununla alakalı
-- avlanmak yerine yetiştirmek."
-- avlanmak yerine yetiştirmek."
Balık, avladığımız son hayvan.
04:09
Fish is the last food that we hunt.
84
237402
2428
Peki, neden sürekli, adeta hakkında
hiçbir şey bilmediğimiz balıklarla ilgili,
hiçbir şey bilmediğimiz balıklarla ilgili,
04:12
And why is it that we keep
hearing phrases like,
hearing phrases like,
85
240374
3308
04:15
"Life's too short for farmed fish,"
86
243706
1683
"Hayat yetiştirilmiş balık için çok kısa"
04:17
or, "Wild-caught, of course!"
87
245413
1588
ya da "Tabii ki de yabandan avlanmış" gibi
04:19
over fish that we know
virtually nothing about?
virtually nothing about?
88
247025
2349
vecizeler duyuyoruz?
04:21
We don't know what it ate
during its lifetime,
during its lifetime,
89
249398
2211
Yaşamı boyunca ne yedi bilmiyoruz,
04:23
and we don't know what
pollution it encounters.
pollution it encounters.
90
251633
2192
ne tür bir kirlilikle karşılaştı
bilmiyoruz.
bilmiyoruz.
04:25
And if it was a large predatory species,
91
253829
1910
Eğer bir yırtıcı bir tür olsaydı,
dün Fukuşima kıyılarına
gitmiş bile olabilirdi.
gitmiş bile olabilirdi.
04:27
it might have gone through the coast
of Fukushima yesterday.
of Fukushima yesterday.
92
255773
2829
Bunları bilmiyoruz.
04:30
We don't know.
93
258626
1344
Balıkçılıkta izlenebilirliğin,
04:31
Very few people realize
94
259994
1343
04:33
the traceability in fisheries
never goes beyond the hunter
never goes beyond the hunter
95
261361
3642
yabani hayvanı avlayan avcıdan daha
ileri gidemediğinin
ileri gidemediğinin
04:37
that caught the wild animal.
96
265027
1515
çok az insan farkındadır.
Ama hadi bir saniye geriye gidip,
04:38
But let's back up for a second
97
266566
1437
04:40
and talk about why fish
is the best food choice.
is the best food choice.
98
268027
2587
neden balığın en iyi yiyecek
seçimi olduğunu konuşalım.
seçimi olduğunu konuşalım.
04:42
It's healthy,
99
270638
1151
Sağlıklı,
04:43
it prevents heart disease,
100
271813
1256
kalp hastalıklarını önlüyor,
04:45
it provides key amino acids
101
273093
1443
anahtar amino asitler sağlıyor
04:46
and key fatty acids like Omega-3s,
102
274560
2753
ve neredeyse diğer tüm et
çeşitlerinden farklı olarak
çeşitlerinden farklı olarak
04:49
which is very different from almost
any other type of meat.
any other type of meat.
103
277337
2877
Omega-3 gibi anahtar
yağ asitleri sağlıyor.
yağ asitleri sağlıyor.
04:52
And aside from being healthy,
104
280238
1610
Sağlıklı olmanın yanı sıra,
04:53
it's also a lot more exciting and diverse.
105
281872
2597
çok daha heyecan verici ve çeşitli.
04:56
Think about it -- most animal farming
is pretty monotonous.
is pretty monotonous.
106
284493
3183
Bir düşünün
-- çoğu hayvan çiftçiliği tekdüzedir,
-- çoğu hayvan çiftçiliği tekdüzedir,
04:59
Cow is cow, sheep is sheep, pig's pig,
107
287700
2651
inek inektir, koyun koyundur,
domuz domuzdur
domuz domuzdur
05:02
and poultry -- turkey, duck, chicken --
pretty much sums it up.
pretty much sums it up.
108
290375
4077
ve kümes hayvancılığı -- hindi,
ördek, tavuk -- aşağı yukarı özetliyor.
ördek, tavuk -- aşağı yukarı özetliyor.
05:06
And then there's 500 species of fish
being farmed currently.
being farmed currently.
109
294476
4815
Öte yandan, hâlihazırda yetiştirilen
500 çeşit balık var.
500 çeşit balık var.
Batı süpermarketleri bunu raflara
yansıtmasa da
yansıtmasa da
05:11
not that Western supermarkets
reflect that on their shelves,
reflect that on their shelves,
110
299315
2928
ama bu konumuzun dışında.
05:14
but that's beside that point.
111
302267
1397
Balığı bizim için, gezegen için
ve balık için iyi olacak şekilde,
ve balık için iyi olacak şekilde,
05:15
And you can farm fish
in a very healthy manner
in a very healthy manner
112
303688
2751
05:18
that's good for us, good for the planet
and good for the fish.
and good for the fish.
113
306479
3000
oldukça sağlıklı bir biçimde
yetiştirebilirsiniz.
yetiştirebilirsiniz.
Biliyorum kulağa kafayı balıklara
takmışım gibi geliyor.
takmışım gibi geliyor.
05:22
I know I sound fish-obsessed --
114
310062
1936
05:24
(Laughter)
115
312022
2126
(Gülüşmeler)
05:26
Let me explain:
116
314172
1151
Açıklayayım:
05:27
My brilliant partner and wife,
Amy Novograntz, and I got involved
Amy Novograntz, and I got involved
117
315347
3159
Birkaç yıl önce muhteşem partnerim
ve eşim Amy Novograntz ile
ve eşim Amy Novograntz ile
05:30
in aquaculture a couple of years ago.
118
318530
1951
balık yetiştiriciliğine katıldık.
05:32
We were inspired by Sylvia Earle,
119
320505
2272
2009'da TED ödülü'nü kazanan
05:34
who won the TED Prize in 2009.
120
322801
2296
Sylvia Earle'den ilham almıştık.
Hatta kendisiyle de Galapagos'ta
Mission Blue I'da tanıştık.
Mission Blue I'da tanıştık.
05:37
We actually met on Mission Blue I
in the Galapagos.
in the Galapagos.
121
325121
3134
Amy orada TED Ödül Direktörü
olarak aradaydı,
olarak aradaydı,
05:41
Amy was there as the TED Prize Director;
122
329157
1937
ben de Hollanda'dan bir girişimci,
dalmayı seven, okyanuslara tutkulu
dalmayı seven, okyanuslara tutkulu
05:43
me, an entrepreneur from the Netherlands
and concerned citizen,
and concerned citizen,
123
331118
3190
05:46
love to dive, passion for the oceans.
124
334332
2373
ve kaygılı bir vatandaş olarak oradaydım.
05:49
Mission Blue truly changed our lives.
125
337292
2334
Mission Blue, gerçekten
hayatlarımızı değiştirdi.
hayatlarımızı değiştirdi.
05:51
We fell in love,
126
339650
1151
Aşık olduk,
05:52
got married
127
340825
1476
evlendik
05:54
and we came away really inspired,
128
342325
2241
ve oradan okyanusları korumakla ilgili
05:56
thinking we really want to do something
about ocean conservation --
about ocean conservation --
129
344590
3209
gerçekten bir değişiklik yaratabilecek ve
05:59
something that was meant to last,
130
347823
1735
sürecek ve beraber yapabileceğimiz
06:01
that could make a real difference
131
349582
2556
bir şeyi gerçekleştirmek için
06:04
and something that we could do together.
132
352162
2626
ilham alarak ayrıldık.
06:07
Little did we expect that that would
lead us to fish farming.
lead us to fish farming.
133
355741
3290
Bu şeyin bizi balık yetiştiriciliğine
ileteceğini aklımızdan bile geçirmemiştik.
ileteceğini aklımızdan bile geçirmemiştik.
06:11
But a few months after
we got off the boat,
we got off the boat,
134
359741
2098
Ama bottan indikten birkaç ay sonra,
06:13
we got to a meeting
at Conservation International,
at Conservation International,
135
361863
2534
Uluslararası Koruma'da,
WorldFish Genel Müdürü'nün,
WorldFish Genel Müdürü'nün,
06:16
where the Director General of WorldFish
was talking about aquaculture,
was talking about aquaculture,
136
364421
4027
bir oda dolusu çevreciye
balık çiftliklerinden söz ettiği,
balık çiftliklerinden söz ettiği,
06:20
asking a room full of environmentalists
to stop turning from it,
to stop turning from it,
137
368472
3746
buna sırtlarını dönmekten vazgeçmeleri
gerektiğini ve ne olup bittiğini
gerektiğini ve ne olup bittiğini
fark edip buna katılmaları gerektiğini,
06:24
realize what was going on
138
372242
1761
çünkü balık yetiştiriciliğinin tam olarak
06:26
and to really get involved
139
374027
1421
06:27
because aquaculture has the potential
140
375472
2112
okyanusların ve toplumların
06:29
to be just what our oceans
and populations need.
and populations need.
141
377608
3086
ihtiyacı olan şey olduğunu
anlattığı bir toplantısına gittik.
anlattığı bir toplantısına gittik.
06:33
We were stunned when we heard the stats
142
381184
1883
İstatistikleri duyduğumuzdaysa,
bu endüstriyle ilgili hâlâ çok şey
bilmediğimize afalladık
bilmediğimize afalladık
06:35
that we didn't know more
about this industry already
about this industry already
143
383091
2536
06:37
and excited about the chance
to help get it right.
to help get it right.
144
385651
2907
ve bir şeyleri düzeltme şansımız
olduğu için de heyecanlandık.
olduğu için de heyecanlandık.
06:41
And to talk about stats --
145
389042
1747
İstatistiklerden söz edecek olursak,
06:42
right now, the amount of fish
consumed globally,
consumed globally,
146
390813
2776
şu anda küresel olarak tüketilen
06:45
wild catch and farmed combined,
147
393613
2056
yaban ve çiftlik balığının toplamı,
06:47
is twice the tonnage
of the total amount of beef
of the total amount of beef
148
395693
2332
geçen yıl dünyada üretilen
06:50
produced on planet earth last year.
149
398049
1873
toplam sığır etinin iki katı.
06:52
Every single fishing vessel combined,
150
400439
2307
Tüm dünyadaki küçük, büyük
06:54
small and large, across the globe,
151
402770
1931
balıkçı tekneleri, toplamda
06:56
together produce about 65 million tons
of wild-caught seafood
of wild-caught seafood
152
404725
3877
65 milyon ton avlanmış deniz ürününü
insanlığın tüketimine sunuyor.
07:00
for human consumption.
153
408626
1397
07:02
Aquaculture this year,
154
410623
1306
Şu an, tarihte ilk defa
07:03
for the first time in history,
155
411953
1579
balık yetiştiriciliği yılı,
07:05
actually produces more
than what we catch from the wild.
than what we catch from the wild.
156
413556
2857
aslında avladığımızdan daha fazla
balık yetiştiriyoruz.
balık yetiştiriyoruz.
07:08
But now this:
157
416874
1151
Ama şu anda:
07:10
Demand is going to go up.
158
418049
1354
Talep artacak.
07:12
In the next 35 years,
159
420157
1509
Gelecekteki 35 yıl içinde,
07:13
we are going to need an additional
85 million tons to meet demand,
85 million tons to meet demand,
160
421690
4995
talebi karşılayabilmek için
ekstra 85 milyon tona ihtiyacımız olacak,
ekstra 85 milyon tona ihtiyacımız olacak,
07:18
which is one-and-a-half times
as much, almost,
as much, almost,
161
426709
2595
neredeyse küresel olarak
07:21
as what we catch globally
out of our oceans.
out of our oceans.
162
429328
2559
okyanuslardan avladığımızın
1,5 katı fazla.
1,5 katı fazla.
Devasa bir sayı.
07:25
An enormous number.
163
433140
1326
07:26
It's safe to assume that that's not
going to come from the ocean.
going to come from the ocean.
164
434812
3099
Bunun okyanustan gelmeyeceğini
varsayabiliriz.
varsayabiliriz.
07:29
It needs to come from farming.
165
437935
1669
Yetiştiricilikten gelmesi gerekiyor.
Yetiştiricilikten bahsedersek,
07:32
And talk about farming --
166
440163
1315
07:33
for farming you need resources.
167
441502
1967
yetiştiricilik için kaynaklara
ihtiyacınız var.
ihtiyacınız var.
07:36
As a human needs to eat
to grow and stay alive,
to grow and stay alive,
168
444313
2929
Bir insanın büyümek ve
hayatta kalmak için yemeğe
hayatta kalmak için yemeğe
ihtiyacı olduğu gibi hayvanların da var.
07:39
so does an animal.
169
447266
1473
07:40
A cow needs to eat
eight to nine pounds of feed
eight to nine pounds of feed
170
448763
2895
Bir ineğin yarım kilo et üretebilmesi için
07:43
and drink almost 8,000 liters of water
171
451682
2451
4-5 kilo yem yemesi
ve neredeyse 8.000 litre
su içmesi gerekiyor.
su içmesi gerekiyor.
07:46
to create just one pound of meat.
172
454157
1880
07:48
Experts agree that it's impossible
173
456535
2043
Uzmanlar, bu gezegenin tüm sakinleri için
07:50
to farm cows for every
inhabitant on this planet.
inhabitant on this planet.
174
458602
3152
inek yetiştirmenin imkânsız olduğu
konusunda hemfikir.
konusunda hemfikir.
07:53
We just don't have enough feed or water.
175
461778
2738
Yeterince yemimiz ya da suyumuz yok.
07:56
And we can't keep cutting down
rain forests for it.
rain forests for it.
176
464540
2754
Bunun için yağmur ormanlarını
kesmeye devam edemeyiz.
kesmeye devam edemeyiz.
07:59
And fresh water -- planet earth
has a very limited supply.
has a very limited supply.
177
467318
3509
Tatlı su kaynaklarımız sınırlı.
08:02
We need something more efficient
178
470851
2111
İnsan ırkını bu gezegende
hayatta tutmak için
hayatta tutmak için
08:04
to keep humankind alive on this planet.
179
472986
2881
daha sürdürülebilir bir şeye
ihtiyacımız var.
ihtiyacımız var.
08:08
And now let's compare
that with fish farming.
that with fish farming.
180
476517
2147
Şimdi de bunu balık çiftçiliğiyle
kıyaslayalım.
kıyaslayalım.
08:11
You can farm one pound of fish
with just one pound of feed,
with just one pound of feed,
181
479164
3938
Yarım kilo balığı, yarım kilo yemle
yetiştirebilirsiniz,
yetiştirebilirsiniz,
08:15
and depending on species, even less.
182
483126
2332
hatta balığın türüne bağlı olarak
daha az da.
daha az da.
08:17
And why is that?
183
485845
1230
Peki, neden böyle?
08:20
Well, that's because fish,
first of all, float.
first of all, float.
184
488099
2769
Çünkü her şeyden önce,
balık, su üzerinde duruyor.
balık, su üzerinde duruyor.
08:22
They don't need to stand around all day
resisting gravity like we do.
resisting gravity like we do.
185
490892
3586
Bizim gibi tüm gün yerçekimine karşı
ayakta durmaya ihtiyaçları yok
ayakta durmaya ihtiyaçları yok
08:26
And most fish are cold-blooded --
186
494806
1754
ve çoğu balık soğuk kanlıdır,
kendilerini ısıtmaya ihtiyaçları yok.
08:28
they don't need to heat themselves.
187
496584
1680
08:30
Fish chills.
188
498288
1168
Balıklar üşüyor.
08:31
(Laughter)
189
499480
1621
(Gülüşmeler)
08:33
And it needs very little water,
190
501125
1540
Son olarak, sezgilere aykırı ama
çok az suya ihtiyaç duyuyorlar.
08:34
which is counterintuitive,
191
502689
1278
08:35
but as we say,
192
503991
1387
Dediğimiz gibi,
08:37
it swims in it but it hardly drinks it.
193
505402
2394
içinde yüzüyorlar ama
neredeyse hiç içmiyorlar.
neredeyse hiç içmiyorlar.
08:39
Fish are the most resource-efficient
animal protein available to humankind,
animal protein available to humankind,
194
507820
4413
Balık, böcekler dışında insanın
erişebileceği en kaynak-verimli
erişebileceği en kaynak-verimli
08:44
aside from insects.
195
512257
1435
hayvan proteini.
08:47
How much we've learned since.
196
515297
1614
O zamandan beri ne kadar şey öğrendik.
08:49
For example, on top of that
65 million tons that's annually caught
65 million tons that's annually caught
197
517482
3437
Mesela, o insan tüketimi için avlanan
08:52
for human consumption,
198
520943
1610
65 milyon tonun dışında,
08:54
there's an additional 30 million tons
caught for animal feed,
caught for animal feed,
199
522577
3987
hayvan besini için de ekstra
30 milyon ton yakalanıyor,
30 milyon ton yakalanıyor,
08:58
mostly sardines and anchovies
for the aquaculture industry
for the aquaculture industry
200
526588
3541
balık unu ve balık yağı endüstrisine
dönen balık yetiştiriciliği için
dönen balık yetiştiriciliği için
09:02
that's turned into fish meal and fish oil.
201
530153
2037
çoğunlukla sardalye ve hamsiler.
09:04
This is madness.
202
532602
1347
Bu delilik.
09:06
Sixty-five percent of these fisheries,
globally, are badly managed.
globally, are badly managed.
203
534548
3572
Küresel olarak bu balıkçılığın
%65'i kötü işletiliyor.
%65'i kötü işletiliyor.
09:10
Some of the worst issues
of our time are connected to it.
of our time are connected to it.
204
538144
2710
Çağımızın en kötü sorunlarından
bazıları bununla ilişkili.
bazıları bununla ilişkili.
09:12
It's destroying our oceans.
205
540878
1298
Okyanuslarımızı yok ediyor.
09:14
The worst slavery issues
imaginable are connected to it.
imaginable are connected to it.
206
542200
3018
Hayal edilebilir en kötü kölelik
sorunları bununla ilgili.
sorunları bununla ilgili.
09:17
Recently, an article came out of Stanford
207
545702
2810
Yakın zamanda, Stanford'ın yayınladığı
bir makaleye göre,
bir makaleye göre,
09:20
saying that if 50 percent
of the world's aquaculture industry
of the world's aquaculture industry
208
548536
2873
dünyadaki su kültürü endüstrisinin %50'si,
balık ununu kullanmayı bırakırsa,
09:23
would stop using fish meal,
209
551433
1302
09:24
our oceans would be saved.
210
552759
1650
okyanuslarımızı kurtarabileceğiz.
09:26
Now think about that for a minute.
211
554837
1655
Şimdi bunun üzerine bir dakika düşünün.
09:28
Now, we know that the oceans
have far more problems --
have far more problems --
212
556516
3020
Okyanusların çok daha fazla problemi var;
09:31
they have pollution,
there's acidification,
there's acidification,
213
559560
2785
su kirliliği var, asidifikasyon var,
mercan resiflerinin yok edilmesi
var ve devamı.
var ve devamı.
09:34
coral reef destruction and so on.
214
562369
1583
09:35
But it underlines the impact
of our fisheries,
of our fisheries,
215
563976
2537
Ama bu, balıkçılığımızın etkisini
ve her şeyin birbirine ne kadar bağlı
olduğunun altını çiziyor.
olduğunun altını çiziyor.
09:38
and it underlines how
interconnected everything is.
interconnected everything is.
216
566537
2575
09:41
Fisheries, aquaculture, deforestation,
217
569608
3616
Balıkçılık, yetiştiricilik, orman tahribi,
09:45
climate change, food security and so on.
218
573248
3034
iklim değişikliği, gıda güvenliği vb.
09:48
In the search for alternatives,
219
576834
1502
Endüstri, alternatif arayışlarında,
09:50
the industry, on a massive scale,
220
578360
2055
büyük ölçekte soya
09:52
has reverted to plant-based alternatives
221
580439
2163
gibi bitkisel alternatiflere,
09:54
like soy, industrial chicken waste,
222
582626
2853
endüstriyel tavuk atığına,
09:57
blood meal from slaughterhouses
223
585503
1842
mezbahadan kan ununa
09:59
and so on.
224
587369
1255
döndü.
10:00
And we understand where
these choices come from,
these choices come from,
225
588648
2464
Bu seçimlerin nereden geldiğini
anlayabiliyoruz
anlayabiliyoruz
10:03
but this is not the right approach.
226
591136
2129
ama bu doğru bir yaklaşım değil.
10:05
It's not sustainable,
227
593289
1255
Sürdürülebilir değil.
10:06
it's not healthy.
228
594568
1174
Sağlıklı değil.
10:07
Have you ever seen a chicken
at the bottom of the ocean?
at the bottom of the ocean?
229
595766
2663
Siz hiç okyanusun dibinde
bir tavuk gördünüz mü?
bir tavuk gördünüz mü?
Tabii ki görmediniz.
10:10
Of course not.
230
598453
1351
10:11
If you feed salmon soy with nothing else,
231
599828
2196
Eğer somonu, soya dışında başka
bir şeyle beslemezseniz,
bir şeyle beslemezseniz,
10:14
it literally explodes.
232
602048
1762
kelimenin tam anlamıyla patlar.
10:16
Salmon is a carnivore,
233
604463
1152
Somon bir etoburdur,
10:17
it has no way to digest soy.
234
605639
1895
soyayı sindirmesinin hiçbir yolu yok.
Bugün balık çiftçiliği, insan ırkı için
10:21
Now, fish farming is by far
235
609049
2122
açık ara mevcut en iyi
hayvan çiftçiliğidir.
hayvan çiftçiliğidir.
10:23
the best animal farming
available to humankind.
available to humankind.
236
611195
2317
10:25
But it's had a really bad reputation.
237
613536
2372
Ama gerçekten kötü bir şöhrete sahipti.
10:28
There's been excessive use of chemicals,
238
616373
2179
Geçmişte, kimyasalların aşırı kullanımı,
10:30
there's been virus and disease
transfered to wild populations,
transfered to wild populations,
239
618576
3180
virüs ve hastalıkların yabani
popülasyona aktarımı,
popülasyona aktarımı,
10:33
ecosystem destruction and pollution,
240
621780
2329
ekosistem tahribatı ve kirlilik,
10:36
escaped fish breeding
with wild populations,
with wild populations,
241
624133
2214
kaçan balığın yabani soylarla karışması,
10:38
altering the overall genetic pool,
242
626371
2000
genel itibariyle genetik
havuzunun değişimi
havuzunun değişimi
10:40
and then of course, as just mentioned,
243
628395
2466
ve tabii ki demin bahsettiğimiz gibi
10:42
the unsustainable feed ingredients.
244
630885
2079
sürdürülemez yem içeriği.
10:45
How blessed were the days
245
633396
1243
Ne olursa olsun,
10:46
when we could just enjoy
food that was on our plate,
food that was on our plate,
246
634663
2447
tabağımızdaki yemekten
zevk alabildiğimiz günler,
zevk alabildiğimiz günler,
10:49
whatever it was.
247
637134
1205
ne kadar da kutsaldı.
10:50
Once you know, you know.
248
638825
1539
Bir kere bildiğini bilirsen,
10:52
You can't go back.
249
640388
1206
geri dönemezsin.
10:53
It's not fun.
250
641618
1151
Bu eğlenceli değil.
Gerçekten sağlıklı yiyecekler üreten,
güvenebileceğimiz,
güvenebileceğimiz,
10:54
We really need a transparent food
system that we can trust,
system that we can trust,
251
642793
3189
saydam bir gıda sistemine ihtiyacımız var.
10:58
that produces healthy food.
252
646006
1674
11:00
But the good news is
253
648726
1199
Ama iyi haber şu ki,
11:01
that decades of development and research
254
649949
2913
yıllardır süren araştırma ve
geliştirme çalışmalarımız,
geliştirme çalışmalarımız,
11:04
have led to a lot of new
technologies and knowledge
technologies and knowledge
255
652886
2462
daha iyisini yapmamıza izin veren
11:07
that allow us to do a lot better.
256
655372
1812
teknoloji ve bilgiye ulaştırdı.
11:09
We can now farm fish
without any of these issues.
without any of these issues.
257
657208
2646
Artık bu sorunların hiçbiri olmadan
balık yetiştirebiliriz.
balık yetiştirebiliriz.
11:12
I think of agriculture
before the green revolution --
before the green revolution --
258
660548
2881
Yeşil Devrim'den önceki
tarımı düşünüyorum,
tarımı düşünüyorum,
11:15
we are at aquaculture
and the blue revolution.
and the blue revolution.
259
663453
3023
biz de "Mavi Devrim"den önceki
balıkçılığı yaşıyoruz.
balıkçılığı yaşıyoruz.
11:19
New technologies means
260
667817
1237
Yeni teknolojiler demek,
11:21
that we can now produce a feed
that's perfectly natural,
that's perfectly natural,
261
669078
3568
mikropları, böcekleri, deniz yosunlarını
ve mikro algleri içeren
ve mikro algleri içeren
minimum kullanım alanıyla,
11:24
with a minimal footprint
262
672670
1184
mükemmel doğallıkta yem üretmek demek.
11:25
that consists of microbes, insects,
seaweeds and micro-algae.
seaweeds and micro-algae.
263
673878
3945
11:30
Healthy for the people,
264
678689
1303
İnsanlar için sağlıklı,
11:32
healthy for the fish,
265
680016
1151
balıklar için sağlıklı,
11:33
healthy for the planet.
266
681191
1321
gezegen için sağlıklı.
11:35
Microbes, for example,
267
683293
1150
Örneğin mikroplar,
11:36
can be a perfect alternative
for high-grade fish meal --
for high-grade fish meal --
268
684467
2849
skalada, yüksek kalite balık unu için
harika alternatifler olabilir.
11:39
at scale.
269
687340
1155
11:40
Insects are the --
270
688801
2083
Böcekler --
pekâlâ, öncelikle,
geri dönüşüm için harikalar
geri dönüşüm için harikalar
11:42
well, first of all, the perfect recycling
271
690908
1961
çünkü yiyecek artığıyla büyüyorlar,
11:44
because they're grown on food waste;
272
692893
1730
ama ikinci olarak,
11:46
but second,
273
694647
1152
sinek balıkçılığını düşünün.
11:47
think of fly-fishing,
274
695823
1151
11:48
and you know how logical
it actually is to use it as fish feed.
it actually is to use it as fish feed.
275
696998
3313
Gerçekten de sineği, balık yemi olarak
kullanmak çok mantıklı.
kullanmak çok mantıklı.
11:52
You don't need large tracts of land for it
276
700712
2023
Bunun için geniş arazilere ihtiyacınız yok
11:54
and you don't need
to cut down rain forests for it.
to cut down rain forests for it.
277
702759
2410
ve yağmur ormanlarını
kesmenize de gerek olmuyor.
kesmenize de gerek olmuyor.
11:57
And microbes and insects are actually
net water producers.
net water producers.
278
705870
3089
Mikroplar ve böcekler aslında
net su üreticileridirler.
net su üreticileridirler.
12:01
This revolution is starting as we speak,
279
709509
2229
Biz konuşurken devrim başlıyor,
12:03
it just needs scale.
280
711762
1477
sadece büyütülmesi gerekli.
12:06
We can now farm far more
species than ever before
species than ever before
281
714492
3067
Artık eskiden hiç olmadığı kadar
çok çeşitli balık yetiştirebiliyoruz;
çok çeşitli balık yetiştirebiliyoruz;
12:09
in controlled, natural conditions,
creating happy fish.
creating happy fish.
282
717583
3637
kontrollü, doğal koşullarında
ve mutlu balıklar.
ve mutlu balıklar.
12:13
I imagine, for example,
283
721897
1284
Örneğin, az ya da sıfır atık maddeyle,
12:15
a closed system that's performing
more efficiently than insect farming,
more efficiently than insect farming,
284
723205
5608
neredeyse hiç enerji ve su harcamadan,
minimal kullanım alanıyla
üretilmiş doğal yemle,
üretilmiş doğal yemle,
12:20
where you can produce
healthy, happy, delicious fish
healthy, happy, delicious fish
285
728837
3244
sağlıklı, mutlu ve lezzetli balıklar
yetiştirebileceğimiz,
yetiştirebileceğimiz,
12:24
with little or no effluent,
286
732105
1372
12:25
almost no energy and almost no water
287
733501
2460
böcek yetiştiriciliğinden daha verimli
12:27
and a natural feed
with a minimal footprint.
with a minimal footprint.
288
735985
2309
çalışan bir kapalı sistem hayal ediyorum.
12:31
Or a system where you grow
up to 10 species next to each other --
up to 10 species next to each other --
289
739084
3227
Ya da 10'a yakın türü birbirinin yanında -
12:34
off of each other,
290
742335
1376
ayrı olarak, doğayı taklit
12:35
mimicking nature.
291
743735
1440
ederek yetiştirildiğini.
12:37
You need very little feed,
292
745918
1370
Çok az yeme ihtiyacınız var,
12:39
very little footprint.
293
747312
1222
çok az kullanım alanına.
12:40
I think of seaweed growing
off the effluent of fish, for example.
off the effluent of fish, for example.
294
748558
3901
Mesela, balık atığından deniz yosunu
yetiştirdiğinizi düşünün.
yetiştirdiğinizi düşünün.
12:46
There's great technologies
popping up all over the globe.
popping up all over the globe.
295
754453
2795
Tüm dünyada aniden ortaya çıkan
çok güzel teknolojiler var.
çok güzel teknolojiler var.
12:49
From alternatives to battle disease
296
757574
2179
Hastalıklarla savaşmak için
alternatiflere,
alternatiflere,
12:51
so we don't need antibiotics
and chemicals anymore,
and chemicals anymore,
297
759777
2865
böylece antibiyotik ve kimyasallara
daha fazla ihtiyaç duymayacağız,
daha fazla ihtiyaç duymayacağız,
12:54
to automated feeders that feel
when the fish are hungry,
when the fish are hungry,
298
762666
3656
balıkların ne zaman acıktıklarını
hisseden otomatik besleyicilere,
hisseden otomatik besleyicilere,
12:58
so we can save on feed
and create less pollution.
and create less pollution.
299
766346
3291
böylece yemden tasarruf yapıp
çevreyi de daha az kirletiriz.
çevreyi de daha az kirletiriz.
13:02
Software systems that gather
data across farms,
data across farms,
300
770016
2603
Yazılım sistemimiz çiftliklerden
veri topluyor,
veri topluyor,
böylece tarım uygulamalarını
geliştirebileceğiz.
geliştirebileceğiz.
13:04
so we can improve farm practices.
301
772643
1886
13:07
There's really cool stuff
happening all over the globe.
happening all over the globe.
302
775127
2856
Dünyada gerçekten havalı şeyler oluyor.
13:10
And make no mistake --
all of these things are possible
all of these things are possible
303
778670
2643
Tabii şüphesiz ki, tüm bunlar,
bugün çiftçilerin
bugün çiftçilerin
13:13
at a cost that's competitive
to what a farmer spends today.
to what a farmer spends today.
304
781337
3135
harcamalarına rakip bir maliyetle
mümkün oluyor.
mümkün oluyor.
13:17
Tomorrow, there will be no excuse
for anyone to not do the right thing.
for anyone to not do the right thing.
305
785024
3947
Yarın, doğru olanı yapmadığı için
kimsenin bir bahanesi olmayacak.
kimsenin bir bahanesi olmayacak.
13:22
So somebody needs to connect the dots
306
790164
2259
Dolayısıyla, birinin noktaları
birleştirmesi ve bu gelişmelere
cesaret vermesi gerekiyor
cesaret vermesi gerekiyor
13:24
and give these developments
a big kick in the butt.
a big kick in the butt.
307
792447
2583
13:27
And that's what we've been working on
the last couple of years,
the last couple of years,
308
795054
3017
ve son birkaç yıldır üzerinde
çalıştığımız konu bu.
çalıştığımız konu bu.
13:30
and that's what we need
to be working on together --
to be working on together --
309
798095
2486
Kollektif bir bakışı paylaşmaya hevesli
büyük girişimcilerle,
büyük girişimcilerle,
dünya genelinde her şeyi birleştirerek
13:33
rethinking everything from the ground up,
310
801049
2351
13:35
with a holistic view
across the value chain,
across the value chain,
311
803424
2519
ve değerler zincirinde bütünsel
bir bakış açısıyla,
bir bakış açısıyla,
13:37
connecting all these things
across the globe,
across the globe,
312
805967
2134
her şeyi baştan ayağa yeniden düşünüp
13:40
alongside great entrepreneurs
313
808125
2048
beraber çalışmaya
13:42
that are willing to share
a collective vision.
a collective vision.
314
810197
2573
ihtiyacımız var.
13:45
Now is the time to create
change in this industry
change in this industry
315
813474
2833
Artık, bu endüstride değişim yaratma
ve daha sürdürülebilir
ve daha sürdürülebilir
13:48
and to push it into
a sustainable direction.
a sustainable direction.
316
816331
2211
bir yöne itmenin vakti geldi.
13:50
This industry is still young,
317
818566
1422
Endüstri hâlâ genç ve gelişiminin
13:52
much of its growth is still ahead.
318
820012
1692
büyük çoğunluğu hâlâ ileride.
13:54
It's a big task, but not
as far-fetched as you might think.
as far-fetched as you might think.
319
822041
2834
Bu büyük bir görev ama
düşündüğünüz gibi imkânsız değil.
düşündüğünüz gibi imkânsız değil.
13:56
It's possible.
320
824899
1150
Mümkün.
13:59
So we need to take pressure off the ocean.
321
827032
2177
Okyanustan baskıyı çekmemiz gerekiyor.
14:01
We want to eat good and healthy.
322
829233
1547
İyi ve sağlıklı yemek istiyoruz.
14:02
And if we eat an animal,
it needs to be one
it needs to be one
323
830804
2072
Eğer bir hayvan yiyeceksek,
mutlu ve sağlıklı
mutlu ve sağlıklı
14:04
that had a happy and healthy life.
324
832900
1658
bir hayatı olan biri olmalı.
14:06
We need to have a meal that we can trust,
325
834582
2207
Güvenebileceğimiz bir yemeğe
ihtiyacımız var,
ihtiyacımız var,
14:08
live long lives.
326
836813
1213
uzun hayatlar yaşamaya.
14:10
And this is not just for people
in San Francisco or Northern Europe --
in San Francisco or Northern Europe --
327
838577
3899
Bu sadece San Francisco ya da
Kuzey Avrupa'daki
Kuzey Avrupa'daki
14:14
this is for all of us.
328
842500
1846
insanlar için değil, hepimiz için.
14:16
Even in the poorest countries,
329
844370
1660
En fakir ülkelerde bile
14:18
it's not just about money.
330
846054
1510
bu sadece parayla ilgili değil.
14:19
People prefer something fresh
and healthy that they can trust
and healthy that they can trust
331
847588
3816
İnsanlar, uzaktan gelen ve hakkında
hiçbir şey bilmedikleri yemeğe,
hiçbir şey bilmedikleri yemeğe,
14:23
over something that comes from far away
that they know nothing about.
that they know nothing about.
332
851428
3792
taze, sağlıklı ve güvenebilecekleri
yemeği tercih ediyorlar.
yemeği tercih ediyorlar.
14:27
We're all the same.
333
855244
1316
Hepimiz aynıyız.
14:30
The day will come
334
858267
1151
Gün gelecek, insanlar,
14:31
where people will realize -- no, demand --
farmed fish on their plate
farmed fish on their plate
335
859442
3241
tabaklarındaki yetiştirilmiş balığı
fark edecekler --
fark edecekler --
14:34
that's farmed well
and that's farmed healthy --
and that's farmed healthy --
336
862727
2357
hayır, bunu talep edecek --
iyi ve sağlıklı
iyi ve sağlıklı
yetiştirilmiş balığı
ve de daha azını reddedecekler.
ve de daha azını reddedecekler.
14:38
and refuse anything less.
337
866204
1254
Bunu hızlandırmaya yardım edebilirsiniz.
14:39
You can help speed this up.
338
867482
1369
14:41
Ask questions when you order seafood.
339
869163
2358
Deniz ürünü sipariş ettiğinizde
sorular sorun.
sorular sorun.
14:43
Where does my fish come from?
340
871545
1857
Balığım nereden geliyor?
14:45
Who raised it,
341
873426
1515
Kim yetiştirdi
14:46
and what did it eat?
342
874965
1365
ve ne yedi?
14:49
Information about where your fish
comes from and how it was produced
comes from and how it was produced
343
877008
3659
Balığınızın nereden geldiği ve
nasıl üretildiği
nasıl üretildiği
14:52
needs to be much more readily available.
344
880691
2142
hakkındaki bilgi kolayca
ulaşılabilir olmalı.
ulaşılabilir olmalı.
14:55
And consumers need to put pressure
on the aquaculture industry
on the aquaculture industry
345
883663
3184
Tüketiciler, endüstriye doğru
olanı yapması
olanı yapması
14:58
to do the right thing.
346
886871
1292
konusunda baskı uygulamalı.
15:00
So every time you order,
347
888653
2043
Bu yüzden, her sipariş verdiğinizde
15:02
ask for detail
348
890720
1967
detayları sorun
15:04
and show that you really care
about what you eat
about what you eat
349
892711
2482
ve ne yediğinize ve size ne verildiğine
15:07
and what's been given to you.
350
895217
1430
değer verdiğinizi gösterin.
15:08
And eventually, they will listen.
351
896999
2344
Zamanla sizi dinleyecekler
15:11
And all of us will benefit.
352
899367
1797
ve hepimiz yarar göreceğiz.
15:13
Thank you.
353
901575
1151
Teşekkür ederim.
15:14
(Applause)
354
902750
2583
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Mike Velings - Entrepreneur and conservationistMike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems.
Why you should listen
Mike Velings is the co-founder and the driving force behind Aqua-Spark, a global investment fund for sustainable aquaculture, combining a healthy financial profit with environmental and social impact. A lifelong entrepreneur, Mike has spent decades jumpstarting a range of successful businesses. Among other ventures, he co-founded Connexie, which has helped catalyze a professional employment industry across the Netherlands.
Mike naturally combines his business background with environmental and social engagement. He understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. With this in mind, Mike founded Aqua-Spark, an investment company that assists entrepreneurs across the globe in realizing their visions of a startup with a world-changing element. Through Aqua-Spark he has invested in a broad range of ventures over the years — both in the developed and developing world.
Mike serves on several boards and is a member of the Conservation International’s Leadership Council as well as an Honorary Global Marine Fellow.
Mike Velings | Speaker | TED.com