ABOUT THE SPEAKER
Mike Velings - Entrepreneur and conservationist
Mike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems.

Why you should listen

Mike Velings is the co-founder and the driving force behind Aqua-Spark, a global investment fund for sustainable aquaculture, combining a healthy financial profit with environmental and social impact. A lifelong entrepreneur, Mike has spent decades jumpstarting a range of successful businesses. Among other ventures, he co-founded Connexie, which has helped catalyze a professional employment industry across the Netherlands. 

Mike naturally combines his business background with environmental and social engagement. He understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. With this in mind, Mike founded Aqua-Spark, an investment company that assists entrepreneurs across the globe in realizing their visions of a startup with a world-changing element. Through Aqua-Spark he has invested in a broad range of ventures over the years — both in the developed and developing world. 

Mike serves on several boards and is a member of the Conservation International’s Leadership Council as well as an Honorary Global Marine Fellow.

More profile about the speaker
Mike Velings | Speaker | TED.com
Mission Blue II

Mike Velings: The case for fish farming

Mike Velings: Balık Yetiştiriciliği Durumu

Filmed:
1,284,236 views

Küresel gıda krizine doğru ilerliyoruz: Neredeyse 3 milyar insanın beslenmesi okyanuslara dayanıyor ve şu an zaten okyanusun doğal olarak yerine koyabileceğinden daha fazla balığı okyanustan alıyoruz. Bu hızlı paketlenmiş, göz açıcı konuşmada, bir girişimci ve çevreci olan Mike Velings bir çözüm öneriyor: Balık yetiştiriciliği ya da balık çiftçiliği. "Okyanusu avlanmak için kullanmak yerine çiftçilik için kullanmalıyız." diyor Jacques Cousteau'yu tekrarlayarak. "İnsanların tabaklarında iyi ve sağlıklı yetiştirilmiş balık dışında bir şey istemeyeceği zamanlar gelecek."
- Entrepreneur and conservationist
Mike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So I come from the tallesten yüksek
people on the planetgezegen --
0
823
2368
Gezegendeki en uzun
insanların soyundan geliyorum--
00:15
the DutchHollanda dili.
1
3215
1150
Flemenkler.
00:17
It hasn'tdeğil sahiptir always been this way.
2
5383
1686
Bu hep böyle değildi.
00:19
In factgerçek, all acrosskarşısında the globeküre,
people have been gainingkazanma heightyükseklik.
3
7093
3214
Aslında, yerkürenin
her yerinde insanlar uzuyor.
00:22
In the last 150 yearsyıl,
4
10331
1563
Son 150 yılda,
00:23
in developedgelişmiş countriesülkeler,
5
11918
1161
gelişmiş ülkelerde,
00:25
on averageortalama, we have gottenkazanılmış
10 centimeterssantimetre tallerdaha uzun.
6
13103
2508
ortalamaya bakıldığında,
10 santimetre daha uzadık.
Bilim adamlarının neden böyle
olduğu ile ilgili bir sürü teorisi var
00:28
And scientistsBilim adamları have a lot
of theoriesteoriler about why this is,
7
16139
2779
00:30
but almostneredeyse all of them involvedahil nutritionbeslenme,
8
18942
2420
ama neredeyse hepsi beslenmeyi içeriyordu,
00:33
namelyyani the increaseartırmak of dairysüt and meatet.
9
21386
2284
yani süt ve etteki artış.
00:36
In the last 50 yearsyıl,
10
24432
1508
Son elli yılda,
00:37
globalglobal meatet consumptiontüketim
has more than quadrupleddört katına,
11
25964
2874
küresel et tüketimi
dört kattan fazla arttı,
00:40
from 71 millionmilyon tonston to 310 millionmilyon tonston.
12
28862
3327
71 milyon tondan 310 milyon tona çıktı.
00:44
Something similarbenzer has been going on
with milkSüt and eggsyumurta.
13
32705
3731
Benzer bir durum, süt ve
yumurtalarda da görülüyor.
00:48
In everyher societytoplum where incomesgelirleri have risenyükseldi,
so has proteinprotein consumptiontüketim.
14
36460
4569
Bütün toplumlarda gelirin artmasıyla
protein tüketimi de arttı.
00:53
And we know that globallyküresel,
we are gettingalma richerzengin.
15
41053
2929
Dünyaca biliyoruz ki,
gitgide zenginleşiyoruz.
00:56
And as the middleorta classsınıf is on the riseyükselmek,
so is our globalglobal populationnüfus,
16
44006
3205
Orta sınıf yükseldikçe,
dünya nüfusu da artıyor,
00:59
from 7 billionmilyar of us todaybugün
to 9.7 billionmilyar by 2050,
17
47235
4951
bugün 7 milyar olan nüfus,
2050'de 9.7 milyar olacak.
01:04
whichhangi meansanlamına geliyor that by 2050,
18
52210
1463
Bu da demek oluyor ki 2050'de,
01:05
we are going to need at leasten az
70 percentyüzde more proteinprotein
19
53697
2527
bugün sahip olduğumuzdan
en az yüzde 70 daha fazla
01:08
than what is availablemevcut to humankindinsanlık todaybugün.
20
56248
2433
proteine ihtiyaç duyacağız.
01:11
And the latestson predictiontahmin of the UNBM
putskoyar that populationnüfus numbernumara,
21
59322
3019
BM'nin son tahminlerine göre,
bu yüzyılın sonunda
01:14
by the endson of this centuryyüzyıl, at 11 billionmilyar,
22
62365
2460
dünya nüfusu 11 milyar olacak,
bu da çok daha fazla proteine
ihtiyaç duyacağımız anlamına geliyor.
01:16
whichhangi meansanlamına geliyor that we are going
to need a lot more proteinprotein.
23
64849
2960
01:21
This challengemeydan okuma is staggeringşaşırtıcı --
24
69027
1539
Bu zorluk endişe verici.
01:22
so much so, that recentlyson günlerde,
25
70590
1807
Anglia Ruskin Üniversitesi Evrensel
01:24
a teamtakım at AngliaAnglia RuskinRuskin
GlobalKüresel SustainabilitySürdürülebilirlik InstituteEnstitüsü suggestedönerdi
26
72421
3118
Sürdürülebilirlik Enstitüsü'nden
bir takıma göre,
01:27
that if we don't changedeğişiklik
our globalglobal policiespolitikaları
27
75563
2136
eğer küresel tutumumuzu ve
gıda üretim sistemimizi
değiştirmezsek,
01:29
and foodGıda productionüretim systemssistemler,
28
77723
1548
01:31
our societiestoplumlar mightbelki actuallyaslında collapseçöküş
in the nextSonraki 30 yearsyıl.
29
79295
3262
insanlık 30 yıl içinde çökebilir.
01:36
CurrentlyŞu anda, our oceanokyanus servesvermektedir
as the mainana sourcekaynak of animalhayvan proteinprotein.
30
84143
4320
Hâlihazırda denizlerimiz, hayvan protein
kaynaklarının ana kısmını oluşturuyor.
01:40
Over 2.6 billionmilyar people
dependbağımlı on it everyher singletek day.
31
88487
3682
Her gün, 2,6 milyardan fazla insan
denizlere bel bağlıyor.
01:45
At the sameaynı time,
32
93177
1183
Aynı zamanda,
01:46
our globalglobal fisheriesBalıkçılık
are two-and-a-halfiki-ve-bir buçuk timeszamanlar largerdaha büyük
33
94384
2651
dünyadaki balıkçılık,
denizlerimizin sürdürülebilir
bir şeklide karşılayabileceği miktardan
2,5 kat daha fazla.
01:49
than what our oceansokyanuslar
can sustainablysürdürülebilir supportdestek,
34
97059
2524
01:51
meaninganlam that humansinsanlar take
faruzak more fishbalık from the oceanokyanus
35
99607
2722
Bunun anlamı, insanlar,
denizlerin doğal yollarla
kendini yenileyebileceği
miktardan daha fazla avlanıyor.
01:54
than the oceansokyanuslar can naturallydoğal olarak replacedeğiştirmek.
36
102353
2304
01:56
WWFWWF recentlyson günlerde publishedyayınlanan a reportrapor
showinggösterme that just in the last 40 yearsyıl,
37
104681
4792
WWF'in son raporuna göre,
son 40 yılda, denizlerimizdeki
02:01
our globalglobal marineDeniz life
has been slashedindirim in halfyarım.
38
109497
2590
canlı türleri yarı yarıya azaldı.
02:04
And anotherbir diğeri recentson reportrapor suggestsanlaşılacağı
that of our largesten büyük predatoryyırtıcı speciesTürler,
39
112595
4703
Yakın zamandaki bir diğer rapora göre,
kılıç balığı, istavrit gibi
02:09
suchböyle as swordfishKılıç balığı and bluefinmavi yüzgeçli tunaton balığı,
40
117322
2348
en büyük yırtıcı türlerinin,
1950'den bu yana
02:11
over 90 percentyüzde has disappearedkayboldu
sincedan beri the 1950s.
41
119694
3250
yüzde 90'ından fazlasının
yok olduğu bildirildi.
02:15
And there are a lot of great, sustainablesürdürülebilir
fishingBalık tutma initiativesgirişimler acrosskarşısında the planetgezegen
42
123653
3773
Bunun yanında, denizlerde
avlanmayı iyileştirmeye yönelik
02:19
workingçalışma towardskarşı better practicesuygulamaları
and better-manageddaha iyi yönetilen fisheriesBalıkçılık.
43
127450
3606
dünyada birçok sürdürülebilir
girişimler var.
02:23
But ultimatelyen sonunda,
44
131080
1151
Fakat sonuçta,
02:24
all of these initiativesgirişimler are workingçalışma
towardskarşı keepingkoruma currentşimdiki catchyakalamak constantsabit.
45
132255
3602
bu girişimler, günümüzdeki avlanmanın
devamı dikkate alınarak yapılıyor.
En başarılı işletilen
02:28
It's unlikelyolası olmayan,
46
136564
1151
balıkçılıkla bile,
gelecekte okyanustan bugün aldığımız
02:29
even with the best-managedEn iyi yönetilen fisheriesBalıkçılık,
47
137739
1790
02:31
that we are going to be ableyapabilmek to take
much more from the oceanokyanus
48
139553
2963
balıktan daha fazlasını
alabileceğimiz olası değil.
02:34
than we do todaybugün.
49
142540
1155
Denizlerimizi yağmalamaktan vazgeçmeliyiz.
02:35
We have to stop plunderingyağma
our oceansokyanuslar the way we have.
50
143719
2745
Üzerindeki bu baskıyı hafifletmeliyiz.
02:38
We need to alleviatehafifletmek the pressurebasınç on it.
51
146488
2158
02:40
And we are at a pointpuan
52
148670
1318
Geldiğimiz noktada,
02:42
where if we pushit much harderDaha güçlü
for more produceüretmek,
53
150012
2765
eğer daha fazla üretim için zorlarsak,
02:44
we mightbelki faceyüz totalGenel Toplam collapseçöküş.
54
152801
1699
toptan bir çöküşle yüzleşebiliriz.
02:47
Our currentşimdiki systemssistemler are not going to feedbesleme
a growingbüyüyen globalglobal populationnüfus.
55
155226
4643
Şu anki sistemlerimiz, artan global
nüfusumuzu besleyemeyecek.
Öyleyse, bunu nasıl çözeriz?
02:52
So how do we fixdüzeltmek this?
56
160860
1269
02:54
What's the worldDünya going to look like
in just 35 shortkısa yearsyıl
57
162153
2738
35 kısa yıl içinde, 2,7 milyar insan daha,
02:56
when there's 2.7 billionmilyar more of us
sharingpaylaşım the sameaynı resourceskaynaklar?
58
164915
3599
aynı kaynakları paylaşacağı zaman
dünya nasıl gözükecek?
Hepimiz vegan olabiliriz,
03:01
We could all becomeolmak veganvegan.
59
169059
1872
kulağa iyi bir fikir gibi geliyor
03:02
SoundsSesler like a great ideaFikir,
60
170955
1753
ama gerçekçi değil
03:04
but it's not realisticgerçekçi
61
172732
1304
ve bunu küresel olarak zorunlu
hâle getirmek imkansız.
03:06
and it's impossiblyİnanılmayacak kadar hardzor
to mandatemanda globallyküresel.
62
174060
2345
03:08
People are eatingyemek yiyor animalhayvan proteinprotein
whetherolup olmadığını we like it or not.
63
176977
3036
Biz sevsek de sevmesek de,
insanlar hayvan proteini yiyor.
Yöntemlerimizi değiştirmeyi
başaramadığımızı
03:12
And supposevarsaymak we failbaşarısız to changedeğişiklik our waysyolları
64
180564
1832
03:14
and continuedevam et on the currentşimdiki pathyol,
65
182420
2126
ve şu anki yolda devam ettiğimizi,
talebi karşılayamadığımızı varsayalım.
03:16
failinghata to meetkarşılamak demandstalepler.
66
184570
1834
03:18
The WorldDünya HealthSağlık OrganizationOrganizasyon
recentlyson günlerde reportedrapor
67
186428
2222
Yakın zamanda Dünya Sağlık Örgütü,
03:20
that 800 millionmilyon people are sufferingçile
from malnutritionyetersiz beslenme and foodGıda shortagesıkıntısı,
68
188674
4162
büyüyen küresel nüfus ve su,
enerji, toprak gibi
03:24
whichhangi is duenedeniyle to that sameaynı
growingbüyüyen, globalglobal populationnüfus
69
192860
3411
kaynaklara ulaşımın azalmasından dolayı
03:28
and the decliningazalan accesserişim to resourceskaynaklar
like waterSu, energyenerji and landarazi.
70
196295
4022
800 milyon insanın dengesiz beslenme ve
gıda kıtlığından mağdur olduğunu açıkladı.
03:33
It takes very little imaginationhayal gücü
71
201212
2060
Küresel kargaşa, isyanlar ve daha
fazla dengesiz beslenme olan bir dünya
03:35
to pictureresim a worldDünya of globalglobal unresthuzursuzluk,
riotsayaklanmalar and furtherayrıca malnutritionyetersiz beslenme.
72
203296
4950
hayal etmek çok da zor değil.
03:40
People are hungry,
73
208270
1626
İnsanlar aç ve doğal kaynaklarımız
03:41
and we are runningkoşu dangerouslytehlikeli lowdüşük
on naturaldoğal resourceskaynaklar.
74
209920
3038
tehlikeli bir şekilde azalıyor.
03:45
For so, so manyçok reasonsnedenleri,
75
213328
1556
Pek çok sebep dolayısıyla,
03:46
we need to changedeğişiklik our globalglobal
foodGıda productionüretim systemssistemler.
76
214908
2754
küresel gıda üretim sistemimizi
değiştirmek zorundayız.
03:50
We mustşart do better
77
218255
1424
Daha iyisini yapmalıyız
03:51
and there is a solutionçözüm.
78
219703
1165
ve bir çözüm var.
03:52
And that solutionçözüm liesyalanlar in aquaculturesu ürünleri --
79
220892
2585
Bu çözüm yetiştiricilikte yatıyor --
balık yetiştiriciliği, yumuşakçalar
yosun gibi bitkiler ve kabuklular.
03:55
the farmingtarım of fishbalık, plantsbitkiler like seaweedDeniz yosunu,
shellfishkabuklu deniz ürünleri and crustaceanskabuklular.
80
223501
3946
Büyük Okyanus kahramanı Jacques
Cousteau'nun da bir zamanlar dediği gibi,
03:59
As the great oceanokyanus herokahraman
JacquesJacques CousteauCousteau oncebir Zamanlar said,
81
227861
2429
04:02
"We mustşart startbaşlama usingkullanma the oceanokyanus
as farmersçiftçiler insteadyerine of huntersavcılar.
82
230314
2874
"Okyanusu, avlanmak yerine
çiftçilik için kullanmalıyız.
04:05
That's what civilizationmedeniyet is all about --
farmingtarım insteadyerine of huntingavcılık."
83
233212
3530
Medeniyet tamamen bununla alakalı
-- avlanmak yerine yetiştirmek."
Balık, avladığımız son hayvan.
04:09
FishBalık is the last foodGıda that we huntav.
84
237402
2428
Peki, neden sürekli, adeta hakkında
hiçbir şey bilmediğimiz balıklarla ilgili,
04:12
And why is it that we keep
hearingişitme phrasesifadeler like,
85
240374
3308
04:15
"Life'sHayatın too shortkısa for farmedçiftlik fishbalık,"
86
243706
1683
"Hayat yetiştirilmiş balık için çok kısa"
04:17
or, "Wild-caughtVahşi caught, of coursekurs!"
87
245413
1588
ya da "Tabii ki de yabandan avlanmış" gibi
04:19
over fishbalık that we know
virtuallyfiilen nothing about?
88
247025
2349
vecizeler duyuyoruz?
04:21
We don't know what it ateyemek yedi
duringsırasında its lifetimeömür,
89
249398
2211
Yaşamı boyunca ne yedi bilmiyoruz,
04:23
and we don't know what
pollutionkirlilik it encountersBuluşmaları.
90
251633
2192
ne tür bir kirlilikle karşılaştı
bilmiyoruz.
04:25
And if it was a largegeniş predatoryyırtıcı speciesTürler,
91
253829
1910
Eğer bir yırtıcı bir tür olsaydı,
dün Fukuşima kıyılarına
gitmiş bile olabilirdi.
04:27
it mightbelki have gonegitmiş throughvasitasiyla the coastsahil
of FukushimaFukushima yesterdaydün.
92
255773
2829
Bunları bilmiyoruz.
04:30
We don't know.
93
258626
1344
Balıkçılıkta izlenebilirliğin,
04:31
Very fewaz people realizegerçekleştirmek
94
259994
1343
04:33
the traceabilityİzlenebilirlik in fisheriesBalıkçılık
never goesgider beyondötesinde the hunteravcı
95
261361
3642
yabani hayvanı avlayan avcıdan daha
ileri gidemediğinin
04:37
that caughtyakalandı the wildvahşi animalhayvan.
96
265027
1515
çok az insan farkındadır.
Ama hadi bir saniye geriye gidip,
04:38
But let's back up for a secondikinci
97
266566
1437
04:40
and talk about why fishbalık
is the besten iyi foodGıda choiceseçim.
98
268027
2587
neden balığın en iyi yiyecek
seçimi olduğunu konuşalım.
04:42
It's healthysağlıklı,
99
270638
1151
Sağlıklı,
04:43
it preventsengeller heartkalp diseasehastalık,
100
271813
1256
kalp hastalıklarını önlüyor,
04:45
it providessağlar keyanahtar aminoamino acidsasitler
101
273093
1443
anahtar amino asitler sağlıyor
04:46
and keyanahtar fattyyağlı acidsasitler like Omega-Omega-3s,
102
274560
2753
ve neredeyse diğer tüm et
çeşitlerinden farklı olarak
04:49
whichhangi is very differentfarklı from almostneredeyse
any other typetip of meatet.
103
277337
2877
Omega-3 gibi anahtar
yağ asitleri sağlıyor.
04:52
And asidebir kenara from beingolmak healthysağlıklı,
104
280238
1610
Sağlıklı olmanın yanı sıra,
04:53
it's alsoAyrıca a lot more excitingheyecan verici and diverseçeşitli.
105
281872
2597
çok daha heyecan verici ve çeşitli.
04:56
Think about it -- mostçoğu animalhayvan farmingtarım
is prettygüzel monotonousmonoton.
106
284493
3183
Bir düşünün
-- çoğu hayvan çiftçiliği tekdüzedir,
04:59
Cowİnek is cowinek, sheepkoyun is sheepkoyun, pig'sdomuzun pigdomuz,
107
287700
2651
inek inektir, koyun koyundur,
domuz domuzdur
05:02
and poultrykümes hayvanları -- turkeyTürkiye, duckördek, chickentavuk --
prettygüzel much sumstoplamları it up.
108
290375
4077
ve kümes hayvancılığı -- hindi,
ördek, tavuk -- aşağı yukarı özetliyor.
05:06
And then there's 500 speciesTürler of fishbalık
beingolmak farmedçiftlik currentlyşu anda.
109
294476
4815
Öte yandan, hâlihazırda yetiştirilen
500 çeşit balık var.
Batı süpermarketleri bunu raflara
yansıtmasa da
05:11
not that WesternWestern supermarketssüpermarketler
reflectyansıtmak that on theironların shelvesraflar,
110
299315
2928
ama bu konumuzun dışında.
05:14
but that's besideyanında that pointpuan.
111
302267
1397
Balığı bizim için, gezegen için
ve balık için iyi olacak şekilde,
05:15
And you can farmÇiftlik fishbalık
in a very healthysağlıklı mannertavır
112
303688
2751
05:18
that's good for us, good for the planetgezegen
and good for the fishbalık.
113
306479
3000
oldukça sağlıklı bir biçimde
yetiştirebilirsiniz.
Biliyorum kulağa kafayı balıklara
takmışım gibi geliyor.
05:22
I know I soundses fish-obsessedBalık-takıntılı --
114
310062
1936
05:24
(LaughterKahkaha)
115
312022
2126
(Gülüşmeler)
05:26
Let me explainaçıklamak:
116
314172
1151
Açıklayayım:
05:27
My brilliantparlak partnerortak and wifekadın eş,
AmyAmy NovograntzNovograntz, and I got involvedilgili
117
315347
3159
Birkaç yıl önce muhteşem partnerim
ve eşim Amy Novograntz ile
05:30
in aquaculturesu ürünleri a coupleçift of yearsyıl agoönce.
118
318530
1951
balık yetiştiriciliğine katıldık.
05:32
We were inspiredyaratıcı by SylviaSylvia EarleEarle,
119
320505
2272
2009'da TED ödülü'nü kazanan
05:34
who wonwon the TEDTED PrizeÖdülü in 2009.
120
322801
2296
Sylvia Earle'den ilham almıştık.
Hatta kendisiyle de Galapagos'ta
Mission Blue I'da tanıştık.
05:37
We actuallyaslında metmet on MissionMisyon BlueMavi I
in the GalapagosGalapagos.
121
325121
3134
Amy orada TED Ödül Direktörü
olarak aradaydı,
05:41
AmyAmy was there as the TEDTED PrizeÖdülü DirectorYönetmen;
122
329157
1937
ben de Hollanda'dan bir girişimci,
dalmayı seven, okyanuslara tutkulu
05:43
me, an entrepreneurgirişimci from the NetherlandsHollanda
and concernedilgili citizenvatandaş,
123
331118
3190
05:46
love to divedalış, passiontutku for the oceansokyanuslar.
124
334332
2373
ve kaygılı bir vatandaş olarak oradaydım.
05:49
MissionMisyon BlueMavi trulygerçekten changeddeğişmiş our liveshayatları.
125
337292
2334
Mission Blue, gerçekten
hayatlarımızı değiştirdi.
05:51
We felldüştü in love,
126
339650
1151
Aşık olduk,
05:52
got marriedevli
127
340825
1476
evlendik
05:54
and we camegeldi away really inspiredyaratıcı,
128
342325
2241
ve oradan okyanusları korumakla ilgili
05:56
thinkingdüşünme we really want to do something
about oceanokyanus conservationkoruma --
129
344590
3209
gerçekten bir değişiklik yaratabilecek ve
05:59
something that was meantdemek to last,
130
347823
1735
sürecek ve beraber yapabileceğimiz
06:01
that could make a realgerçek differencefark
131
349582
2556
bir şeyi gerçekleştirmek için
06:04
and something that we could do togetherbirlikte.
132
352162
2626
ilham alarak ayrıldık.
06:07
Little did we expectbeklemek that that would
leadöncülük etmek us to fishbalık farmingtarım.
133
355741
3290
Bu şeyin bizi balık yetiştiriciliğine
ileteceğini aklımızdan bile geçirmemiştik.
06:11
But a fewaz monthsay after
we got off the boattekne,
134
359741
2098
Ama bottan indikten birkaç ay sonra,
06:13
we got to a meetingtoplantı
at ConservationKoruma InternationalUluslararası,
135
361863
2534
Uluslararası Koruma'da,
WorldFish Genel Müdürü'nün,
06:16
where the DirectorYönetmen GeneralGenel of WorldFishWorldFish
was talkingkonuşma about aquaculturesu ürünleri,
136
364421
4027
bir oda dolusu çevreciye
balık çiftliklerinden söz ettiği,
06:20
askingsormak a roomoda fulltam of environmentalistsçevreciler
to stop turningdöndürme from it,
137
368472
3746
buna sırtlarını dönmekten vazgeçmeleri
gerektiğini ve ne olup bittiğini
fark edip buna katılmaları gerektiğini,
06:24
realizegerçekleştirmek what was going on
138
372242
1761
çünkü balık yetiştiriciliğinin tam olarak
06:26
and to really get involvedilgili
139
374027
1421
06:27
because aquaculturesu ürünleri has the potentialpotansiyel
140
375472
2112
okyanusların ve toplumların
06:29
to be just what our oceansokyanuslar
and populationspopülasyonları need.
141
377608
3086
ihtiyacı olan şey olduğunu
anlattığı bir toplantısına gittik.
06:33
We were stunnedhayrete when we heardduymuş the statsistatistikleri
142
381184
1883
İstatistikleri duyduğumuzdaysa,
bu endüstriyle ilgili hâlâ çok şey
bilmediğimize afalladık
06:35
that we didn't know more
about this industrysanayi alreadyzaten
143
383091
2536
06:37
and excitedheyecanlı about the chanceşans
to help get it right.
144
385651
2907
ve bir şeyleri düzeltme şansımız
olduğu için de heyecanlandık.
06:41
And to talk about statsistatistikleri --
145
389042
1747
İstatistiklerden söz edecek olursak,
06:42
right now, the amounttutar of fishbalık
consumedtüketilen globallyküresel,
146
390813
2776
şu anda küresel olarak tüketilen
06:45
wildvahşi catchyakalamak and farmedçiftlik combinedkombine,
147
393613
2056
yaban ve çiftlik balığının toplamı,
06:47
is twiceiki defa the tonnagetonaj
of the totalGenel Toplam amounttutar of beefsığır eti
148
395693
2332
geçen yıl dünyada üretilen
06:50
producedüretilmiş on planetgezegen earthtoprak last yearyıl.
149
398049
1873
toplam sığır etinin iki katı.
06:52
EveryHer singletek fishingBalık tutma vesseldamar combinedkombine,
150
400439
2307
Tüm dünyadaki küçük, büyük
06:54
smallküçük and largegeniş, acrosskarşısında the globeküre,
151
402770
1931
balıkçı tekneleri, toplamda
06:56
togetherbirlikte produceüretmek about 65 millionmilyon tonston
of wild-caughtvahşi caught seafoodDeniz ürünleri
152
404725
3877
65 milyon ton avlanmış deniz ürününü
insanlığın tüketimine sunuyor.
07:00
for humaninsan consumptiontüketim.
153
408626
1397
07:02
AquacultureSu ürünleri this yearyıl,
154
410623
1306
Şu an, tarihte ilk defa
07:03
for the first time in historytarih,
155
411953
1579
balık yetiştiriciliği yılı,
07:05
actuallyaslında producesüretir more
than what we catchyakalamak from the wildvahşi.
156
413556
2857
aslında avladığımızdan daha fazla
balık yetiştiriyoruz.
07:08
But now this:
157
416874
1151
Ama şu anda:
07:10
Demandİsteğe bağlı is going to go up.
158
418049
1354
Talep artacak.
07:12
In the nextSonraki 35 yearsyıl,
159
420157
1509
Gelecekteki 35 yıl içinde,
07:13
we are going to need an additionalek
85 millionmilyon tonston to meetkarşılamak demandtalep,
160
421690
4995
talebi karşılayabilmek için
ekstra 85 milyon tona ihtiyacımız olacak,
07:18
whichhangi is one-and-a-halfbir buçuk timeszamanlar
as much, almostneredeyse,
161
426709
2595
neredeyse küresel olarak
07:21
as what we catchyakalamak globallyküresel
out of our oceansokyanuslar.
162
429328
2559
okyanuslardan avladığımızın
1,5 katı fazla.
Devasa bir sayı.
07:25
An enormousmuazzam numbernumara.
163
433140
1326
07:26
It's safekasa to assumeüstlenmek that that's not
going to come from the oceanokyanus.
164
434812
3099
Bunun okyanustan gelmeyeceğini
varsayabiliriz.
07:29
It needsihtiyaçlar to come from farmingtarım.
165
437935
1669
Yetiştiricilikten gelmesi gerekiyor.
Yetiştiricilikten bahsedersek,
07:32
And talk about farmingtarım --
166
440163
1315
07:33
for farmingtarım you need resourceskaynaklar.
167
441502
1967
yetiştiricilik için kaynaklara
ihtiyacınız var.
07:36
As a humaninsan needsihtiyaçlar to eatyemek
to growbüyümek and staykalmak alivecanlı,
168
444313
2929
Bir insanın büyümek ve
hayatta kalmak için yemeğe
ihtiyacı olduğu gibi hayvanların da var.
07:39
so does an animalhayvan.
169
447266
1473
07:40
A cowinek needsihtiyaçlar to eatyemek
eightsekiz to ninedokuz poundspound of feedbesleme
170
448763
2895
Bir ineğin yarım kilo et üretebilmesi için
07:43
and drinkiçki almostneredeyse 8,000 literslitre of waterSu
171
451682
2451
4-5 kilo yem yemesi
ve neredeyse 8.000 litre
su içmesi gerekiyor.
07:46
to createyaratmak just one poundpound of meatet.
172
454157
1880
07:48
ExpertsUzmanlar agreeanlaşmak that it's impossibleimkansız
173
456535
2043
Uzmanlar, bu gezegenin tüm sakinleri için
07:50
to farmÇiftlik cowsinekler for everyher
inhabitantsakini on this planetgezegen.
174
458602
3152
inek yetiştirmenin imkânsız olduğu
konusunda hemfikir.
07:53
We just don't have enoughyeterli feedbesleme or waterSu.
175
461778
2738
Yeterince yemimiz ya da suyumuz yok.
07:56
And we can't keep cuttingkesim down
rainyağmur forestsormanlar for it.
176
464540
2754
Bunun için yağmur ormanlarını
kesmeye devam edemeyiz.
07:59
And freshtaze waterSu -- planetgezegen earthtoprak
has a very limitedsınırlı supplyarz.
177
467318
3509
Tatlı su kaynaklarımız sınırlı.
08:02
We need something more efficientverimli
178
470851
2111
İnsan ırkını bu gezegende
hayatta tutmak için
08:04
to keep humankindinsanlık alivecanlı on this planetgezegen.
179
472986
2881
daha sürdürülebilir bir şeye
ihtiyacımız var.
08:08
And now let's comparekarşılaştırmak
that with fishbalık farmingtarım.
180
476517
2147
Şimdi de bunu balık çiftçiliğiyle
kıyaslayalım.
08:11
You can farmÇiftlik one poundpound of fishbalık
with just one poundpound of feedbesleme,
181
479164
3938
Yarım kilo balığı, yarım kilo yemle
yetiştirebilirsiniz,
08:15
and dependingbağlı on speciesTürler, even lessaz.
182
483126
2332
hatta balığın türüne bağlı olarak
daha az da.
08:17
And why is that?
183
485845
1230
Peki, neden böyle?
08:20
Well, that's because fishbalık,
first of all, floatkayan nokta.
184
488099
2769
Çünkü her şeyden önce,
balık, su üzerinde duruyor.
08:22
They don't need to standdurmak around all day
resistingdirençli gravityyerçekimi like we do.
185
490892
3586
Bizim gibi tüm gün yerçekimine karşı
ayakta durmaya ihtiyaçları yok
08:26
And mostçoğu fishbalık are cold-bloodedsoğuk kanlı --
186
494806
1754
ve çoğu balık soğuk kanlıdır,
kendilerini ısıtmaya ihtiyaçları yok.
08:28
they don't need to heatsıcaklık themselveskendilerini.
187
496584
1680
08:30
FishBalık chillstitreme.
188
498288
1168
Balıklar üşüyor.
08:31
(LaughterKahkaha)
189
499480
1621
(Gülüşmeler)
08:33
And it needsihtiyaçlar very little waterSu,
190
501125
1540
Son olarak, sezgilere aykırı ama
çok az suya ihtiyaç duyuyorlar.
08:34
whichhangi is counterintuitivecounterintuitive,
191
502689
1278
08:35
but as we say,
192
503991
1387
Dediğimiz gibi,
08:37
it swimsyüzüyor in it but it hardlyzorlukla drinksiçecekler it.
193
505402
2394
içinde yüzüyorlar ama
neredeyse hiç içmiyorlar.
08:39
FishBalık are the mostçoğu resource-efficientKaynak tasarruflu
animalhayvan proteinprotein availablemevcut to humankindinsanlık,
194
507820
4413
Balık, böcekler dışında insanın
erişebileceği en kaynak-verimli
08:44
asidebir kenara from insectshaşarat.
195
512257
1435
hayvan proteini.
08:47
How much we'vebiz ettik learnedbilgili sincedan beri.
196
515297
1614
O zamandan beri ne kadar şey öğrendik.
08:49
For exampleörnek, on topüst of that
65 millionmilyon tonston that's annuallyHer yıl caughtyakalandı
197
517482
3437
Mesela, o insan tüketimi için avlanan
08:52
for humaninsan consumptiontüketim,
198
520943
1610
65 milyon tonun dışında,
08:54
there's an additionalek 30 millionmilyon tonston
caughtyakalandı for animalhayvan feedbesleme,
199
522577
3987
hayvan besini için de ekstra
30 milyon ton yakalanıyor,
08:58
mostlyçoğunlukla sardinessardalya and anchoviesHamsi
for the aquaculturesu ürünleri industrysanayi
200
526588
3541
balık unu ve balık yağı endüstrisine
dönen balık yetiştiriciliği için
09:02
that's turneddönük into fishbalık mealyemek and fishbalık oilsıvı yağ.
201
530153
2037
çoğunlukla sardalye ve hamsiler.
09:04
This is madnessMadness.
202
532602
1347
Bu delilik.
09:06
Sixty-five65 percentyüzde of these fisheriesBalıkçılık,
globallyküresel, are badlykötü managedyönetilen.
203
534548
3572
Küresel olarak bu balıkçılığın
%65'i kötü işletiliyor.
09:10
Some of the worsten kötü issuessorunlar
of our time are connectedbağlı to it.
204
538144
2710
Çağımızın en kötü sorunlarından
bazıları bununla ilişkili.
09:12
It's destroyingtahrip our oceansokyanuslar.
205
540878
1298
Okyanuslarımızı yok ediyor.
09:14
The worsten kötü slaverykölelik issuessorunlar
imaginablehayal are connectedbağlı to it.
206
542200
3018
Hayal edilebilir en kötü kölelik
sorunları bununla ilgili.
09:17
RecentlySon zamanlarda, an articlemakale camegeldi out of StanfordStanford
207
545702
2810
Yakın zamanda, Stanford'ın yayınladığı
bir makaleye göre,
09:20
sayingsöz that if 50 percentyüzde
of the world'sDünyanın en aquaculturesu ürünleri industrysanayi
208
548536
2873
dünyadaki su kültürü endüstrisinin %50'si,
balık ununu kullanmayı bırakırsa,
09:23
would stop usingkullanma fishbalık mealyemek,
209
551433
1302
09:24
our oceansokyanuslar would be savedkaydedilmiş.
210
552759
1650
okyanuslarımızı kurtarabileceğiz.
09:26
Now think about that for a minutedakika.
211
554837
1655
Şimdi bunun üzerine bir dakika düşünün.
09:28
Now, we know that the oceansokyanuslar
have faruzak more problemssorunlar --
212
556516
3020
Okyanusların çok daha fazla problemi var;
09:31
they have pollutionkirlilik,
there's acidificationasitleştirme,
213
559560
2785
su kirliliği var, asidifikasyon var,
mercan resiflerinin yok edilmesi
var ve devamı.
09:34
coralmercan reefresif destructionimha and so on.
214
562369
1583
09:35
But it underlinesalt çizgiler the impactdarbe
of our fisheriesBalıkçılık,
215
563976
2537
Ama bu, balıkçılığımızın etkisini
ve her şeyin birbirine ne kadar bağlı
olduğunun altını çiziyor.
09:38
and it underlinesalt çizgiler how
interconnectedbirbirine bağlı everything is.
216
566537
2575
09:41
FisheriesBalıkçılık, aquaculturesu ürünleri, deforestationorman açma,
217
569608
3616
Balıkçılık, yetiştiricilik, orman tahribi,
09:45
climateiklim changedeğişiklik, foodGıda securitygüvenlik and so on.
218
573248
3034
iklim değişikliği, gıda güvenliği vb.
09:48
In the searcharama for alternativesalternatifleri,
219
576834
1502
Endüstri, alternatif arayışlarında,
09:50
the industrysanayi, on a massivemasif scaleölçek,
220
578360
2055
büyük ölçekte soya
09:52
has reverteddöndürüldü to plant-basedbitkisel kökenli alternativesalternatifleri
221
580439
2163
gibi bitkisel alternatiflere,
09:54
like soysoya, industrialSanayi chickentavuk wasteatık,
222
582626
2853
endüstriyel tavuk atığına,
09:57
bloodkan mealyemek from slaughterhousesmezbahalarda
223
585503
1842
mezbahadan kan ununa
09:59
and so on.
224
587369
1255
döndü.
10:00
And we understandanlama where
these choicesseçimler come from,
225
588648
2464
Bu seçimlerin nereden geldiğini
anlayabiliyoruz
10:03
but this is not the right approachyaklaşım.
226
591136
2129
ama bu doğru bir yaklaşım değil.
10:05
It's not sustainablesürdürülebilir,
227
593289
1255
Sürdürülebilir değil.
10:06
it's not healthysağlıklı.
228
594568
1174
Sağlıklı değil.
10:07
Have you ever seengörüldü a chickentavuk
at the bottomalt of the oceanokyanus?
229
595766
2663
Siz hiç okyanusun dibinde
bir tavuk gördünüz mü?
Tabii ki görmediniz.
10:10
Of coursekurs not.
230
598453
1351
10:11
If you feedbesleme salmonSomon soysoya with nothing elsebaşka,
231
599828
2196
Eğer somonu, soya dışında başka
bir şeyle beslemezseniz,
10:14
it literallyharfi harfine explodespatlar.
232
602048
1762
kelimenin tam anlamıyla patlar.
10:16
SalmonSomon is a carnivoreetobur,
233
604463
1152
Somon bir etoburdur,
10:17
it has no way to digestözet soysoya.
234
605639
1895
soyayı sindirmesinin hiçbir yolu yok.
Bugün balık çiftçiliği, insan ırkı için
10:21
Now, fishbalık farmingtarım is by faruzak
235
609049
2122
açık ara mevcut en iyi
hayvan çiftçiliğidir.
10:23
the besten iyi animalhayvan farmingtarım
availablemevcut to humankindinsanlık.
236
611195
2317
10:25
But it's had a really badkötü reputationitibar.
237
613536
2372
Ama gerçekten kötü bir şöhrete sahipti.
10:28
There's been excessiveaşırı use of chemicalskimyasallar,
238
616373
2179
Geçmişte, kimyasalların aşırı kullanımı,
10:30
there's been virusvirüs and diseasehastalık
transferedtransfer to wildvahşi populationspopülasyonları,
239
618576
3180
virüs ve hastalıkların yabani
popülasyona aktarımı,
10:33
ecosystemekosistem destructionimha and pollutionkirlilik,
240
621780
2329
ekosistem tahribatı ve kirlilik,
10:36
escapedkaçtı fishbalık breedingüreme
with wildvahşi populationspopülasyonları,
241
624133
2214
kaçan balığın yabani soylarla karışması,
10:38
alteringdeğiştirme the overalltüm geneticgenetik poolhavuz,
242
626371
2000
genel itibariyle genetik
havuzunun değişimi
10:40
and then of coursekurs, as just mentionedadı geçen,
243
628395
2466
ve tabii ki demin bahsettiğimiz gibi
10:42
the unsustainablesürdürülemez feedbesleme ingredientsmalzemeler.
244
630885
2079
sürdürülemez yem içeriği.
10:45
How blessedmübarek were the daysgünler
245
633396
1243
Ne olursa olsun,
10:46
when we could just enjoykeyfini çıkarın
foodGıda that was on our plateplaka,
246
634663
2447
tabağımızdaki yemekten
zevk alabildiğimiz günler,
10:49
whateverher neyse it was.
247
637134
1205
ne kadar da kutsaldı.
10:50
OnceBir kez you know, you know.
248
638825
1539
Bir kere bildiğini bilirsen,
10:52
You can't go back.
249
640388
1206
geri dönemezsin.
10:53
It's not funeğlence.
250
641618
1151
Bu eğlenceli değil.
Gerçekten sağlıklı yiyecekler üreten,
güvenebileceğimiz,
10:54
We really need a transparentşeffaf foodGıda
systemsistem that we can trustgüven,
251
642793
3189
saydam bir gıda sistemine ihtiyacımız var.
10:58
that producesüretir healthysağlıklı foodGıda.
252
646006
1674
11:00
But the good newshaber is
253
648726
1199
Ama iyi haber şu ki,
11:01
that decadeson yıllar of developmentgelişme and researchAraştırma
254
649949
2913
yıllardır süren araştırma ve
geliştirme çalışmalarımız,
11:04
have led to a lot of newyeni
technologiesteknolojiler and knowledgebilgi
255
652886
2462
daha iyisini yapmamıza izin veren
11:07
that allowizin vermek us to do a lot better.
256
655372
1812
teknoloji ve bilgiye ulaştırdı.
11:09
We can now farmÇiftlik fishbalık
withoutolmadan any of these issuessorunlar.
257
657208
2646
Artık bu sorunların hiçbiri olmadan
balık yetiştirebiliriz.
11:12
I think of agriculturetarım
before the greenyeşil revolutiondevrim --
258
660548
2881
Yeşil Devrim'den önceki
tarımı düşünüyorum,
11:15
we are at aquaculturesu ürünleri
and the bluemavi revolutiondevrim.
259
663453
3023
biz de "Mavi Devrim"den önceki
balıkçılığı yaşıyoruz.
11:19
NewYeni technologiesteknolojiler meansanlamına geliyor
260
667817
1237
Yeni teknolojiler demek,
11:21
that we can now produceüretmek a feedbesleme
that's perfectlykusursuzca naturaldoğal,
261
669078
3568
mikropları, böcekleri, deniz yosunlarını
ve mikro algleri içeren
minimum kullanım alanıyla,
11:24
with a minimalen az footprintayak izi
262
672670
1184
mükemmel doğallıkta yem üretmek demek.
11:25
that consistsoluşur of microbesmikroplar, insectshaşarat,
seaweedsyosunlar and micro-algaemikro-alg.
263
673878
3945
11:30
HealthySağlıklı for the people,
264
678689
1303
İnsanlar için sağlıklı,
11:32
healthysağlıklı for the fishbalık,
265
680016
1151
balıklar için sağlıklı,
11:33
healthysağlıklı for the planetgezegen.
266
681191
1321
gezegen için sağlıklı.
11:35
MicrobesMikroplar, for exampleörnek,
267
683293
1150
Örneğin mikroplar,
11:36
can be a perfectmükemmel alternativealternatif
for high-gradeyüksek dereceli fishbalık mealyemek --
268
684467
2849
skalada, yüksek kalite balık unu için
harika alternatifler olabilir.
11:39
at scaleölçek.
269
687340
1155
11:40
InsectsBöcekler are the --
270
688801
2083
Böcekler --
pekâlâ, öncelikle,
geri dönüşüm için harikalar
11:42
well, first of all, the perfectmükemmel recyclinggeri dönüşüm
271
690908
1961
çünkü yiyecek artığıyla büyüyorlar,
11:44
because they're grownyetişkin on foodGıda wasteatık;
272
692893
1730
ama ikinci olarak,
11:46
but secondikinci,
273
694647
1152
sinek balıkçılığını düşünün.
11:47
think of fly-fishinganIayamadım,
274
695823
1151
11:48
and you know how logicalmantıksal
it actuallyaslında is to use it as fishbalık feedbesleme.
275
696998
3313
Gerçekten de sineği, balık yemi olarak
kullanmak çok mantıklı.
11:52
You don't need largegeniş tractsyolları of landarazi for it
276
700712
2023
Bunun için geniş arazilere ihtiyacınız yok
11:54
and you don't need
to cutkesim down rainyağmur forestsormanlar for it.
277
702759
2410
ve yağmur ormanlarını
kesmenize de gerek olmuyor.
11:57
And microbesmikroplar and insectshaşarat are actuallyaslında
net waterSu producersüreticileri.
278
705870
3089
Mikroplar ve böcekler aslında
net su üreticileridirler.
12:01
This revolutiondevrim is startingbaşlangıç as we speakkonuşmak,
279
709509
2229
Biz konuşurken devrim başlıyor,
12:03
it just needsihtiyaçlar scaleölçek.
280
711762
1477
sadece büyütülmesi gerekli.
12:06
We can now farmÇiftlik faruzak more
speciesTürler than ever before
281
714492
3067
Artık eskiden hiç olmadığı kadar
çok çeşitli balık yetiştirebiliyoruz;
12:09
in controlledkontrollü, naturaldoğal conditionskoşullar,
creatingoluşturma happymutlu fishbalık.
282
717583
3637
kontrollü, doğal koşullarında
ve mutlu balıklar.
12:13
I imaginehayal etmek, for exampleörnek,
283
721897
1284
Örneğin, az ya da sıfır atık maddeyle,
12:15
a closedkapalı systemsistem that's performingicra
more efficientlyverimli biçimde than insectböcek farmingtarım,
284
723205
5608
neredeyse hiç enerji ve su harcamadan,
minimal kullanım alanıyla
üretilmiş doğal yemle,
12:20
where you can produceüretmek
healthysağlıklı, happymutlu, deliciouslezzetli fishbalık
285
728837
3244
sağlıklı, mutlu ve lezzetli balıklar
yetiştirebileceğimiz,
12:24
with little or no effluentatık,
286
732105
1372
12:25
almostneredeyse no energyenerji and almostneredeyse no waterSu
287
733501
2460
böcek yetiştiriciliğinden daha verimli
12:27
and a naturaldoğal feedbesleme
with a minimalen az footprintayak izi.
288
735985
2309
çalışan bir kapalı sistem hayal ediyorum.
12:31
Or a systemsistem where you growbüyümek
up to 10 speciesTürler nextSonraki to eachher other --
289
739084
3227
Ya da 10'a yakın türü birbirinin yanında -
12:34
off of eachher other,
290
742335
1376
ayrı olarak, doğayı taklit
12:35
mimickingtaklit naturedoğa.
291
743735
1440
ederek yetiştirildiğini.
12:37
You need very little feedbesleme,
292
745918
1370
Çok az yeme ihtiyacınız var,
12:39
very little footprintayak izi.
293
747312
1222
çok az kullanım alanına.
12:40
I think of seaweedDeniz yosunu growingbüyüyen
off the effluentatık of fishbalık, for exampleörnek.
294
748558
3901
Mesela, balık atığından deniz yosunu
yetiştirdiğinizi düşünün.
12:46
There's great technologiesteknolojiler
poppinghaşhaş up all over the globeküre.
295
754453
2795
Tüm dünyada aniden ortaya çıkan
çok güzel teknolojiler var.
12:49
From alternativesalternatifleri to battlesavaş diseasehastalık
296
757574
2179
Hastalıklarla savaşmak için
alternatiflere,
12:51
so we don't need antibioticsantibiyotikler
and chemicalskimyasallar anymoreartık,
297
759777
2865
böylece antibiyotik ve kimyasallara
daha fazla ihtiyaç duymayacağız,
12:54
to automatedotomatikleştirilmiş feedersbesleyiciler that feel
when the fishbalık are hungry,
298
762666
3656
balıkların ne zaman acıktıklarını
hisseden otomatik besleyicilere,
12:58
so we can savekayıt etmek on feedbesleme
and createyaratmak lessaz pollutionkirlilik.
299
766346
3291
böylece yemden tasarruf yapıp
çevreyi de daha az kirletiriz.
13:02
SoftwareYazılım systemssistemler that gathertoplamak
dataveri acrosskarşısında farmsçiftlikleri,
300
770016
2603
Yazılım sistemimiz çiftliklerden
veri topluyor,
böylece tarım uygulamalarını
geliştirebileceğiz.
13:04
so we can improveiyileştirmek farmÇiftlik practicesuygulamaları.
301
772643
1886
13:07
There's really coolgüzel stuffşey
happeningolay all over the globeküre.
302
775127
2856
Dünyada gerçekten havalı şeyler oluyor.
13:10
And make no mistakehata --
all of these things are possiblemümkün
303
778670
2643
Tabii şüphesiz ki, tüm bunlar,
bugün çiftçilerin
13:13
at a costmaliyet that's competitiverekabetçi
to what a farmerçiftçi spendsharcıyor todaybugün.
304
781337
3135
harcamalarına rakip bir maliyetle
mümkün oluyor.
13:17
TomorrowYarın, there will be no excusebahane
for anyonekimse to not do the right thing.
305
785024
3947
Yarın, doğru olanı yapmadığı için
kimsenin bir bahanesi olmayacak.
13:22
So somebodybirisi needsihtiyaçlar to connectbağlamak the dotsnoktalar
306
790164
2259
Dolayısıyla, birinin noktaları
birleştirmesi ve bu gelişmelere
cesaret vermesi gerekiyor
13:24
and give these developmentsgelişmeler
a bigbüyük kicktekme in the buttpopo.
307
792447
2583
13:27
And that's what we'vebiz ettik been workingçalışma on
the last coupleçift of yearsyıl,
308
795054
3017
ve son birkaç yıldır üzerinde
çalıştığımız konu bu.
13:30
and that's what we need
to be workingçalışma on togetherbirlikte --
309
798095
2486
Kollektif bir bakışı paylaşmaya hevesli
büyük girişimcilerle,
dünya genelinde her şeyi birleştirerek
13:33
rethinkingtekrar düşünme everything from the groundzemin up,
310
801049
2351
13:35
with a holisticbütünsel viewgörünüm
acrosskarşısında the valuedeğer chainzincir,
311
803424
2519
ve değerler zincirinde bütünsel
bir bakış açısıyla,
13:37
connectingbağlantı all these things
acrosskarşısında the globeküre,
312
805967
2134
her şeyi baştan ayağa yeniden düşünüp
13:40
alongsideyanında great entrepreneursgirişimciler
313
808125
2048
beraber çalışmaya
13:42
that are willingistekli to sharepay
a collectivetoplu visionvizyon.
314
810197
2573
ihtiyacımız var.
13:45
Now is the time to createyaratmak
changedeğişiklik in this industrysanayi
315
813474
2833
Artık, bu endüstride değişim yaratma
ve daha sürdürülebilir
13:48
and to pushit it into
a sustainablesürdürülebilir directionyön.
316
816331
2211
bir yöne itmenin vakti geldi.
13:50
This industrysanayi is still younggenç,
317
818566
1422
Endüstri hâlâ genç ve gelişiminin
13:52
much of its growthbüyüme is still aheadönde.
318
820012
1692
büyük çoğunluğu hâlâ ileride.
13:54
It's a bigbüyük taskgörev, but not
as far-fetchedzoraki as you mightbelki think.
319
822041
2834
Bu büyük bir görev ama
düşündüğünüz gibi imkânsız değil.
13:56
It's possiblemümkün.
320
824899
1150
Mümkün.
13:59
So we need to take pressurebasınç off the oceanokyanus.
321
827032
2177
Okyanustan baskıyı çekmemiz gerekiyor.
14:01
We want to eatyemek good and healthysağlıklı.
322
829233
1547
İyi ve sağlıklı yemek istiyoruz.
14:02
And if we eatyemek an animalhayvan,
it needsihtiyaçlar to be one
323
830804
2072
Eğer bir hayvan yiyeceksek,
mutlu ve sağlıklı
14:04
that had a happymutlu and healthysağlıklı life.
324
832900
1658
bir hayatı olan biri olmalı.
14:06
We need to have a mealyemek that we can trustgüven,
325
834582
2207
Güvenebileceğimiz bir yemeğe
ihtiyacımız var,
14:08
livecanlı long liveshayatları.
326
836813
1213
uzun hayatlar yaşamaya.
14:10
And this is not just for people
in SanSan FranciscoFrancisco or NorthernKuzey EuropeEurope --
327
838577
3899
Bu sadece San Francisco ya da
Kuzey Avrupa'daki
14:14
this is for all of us.
328
842500
1846
insanlar için değil, hepimiz için.
14:16
Even in the poorestyoksul countriesülkeler,
329
844370
1660
En fakir ülkelerde bile
14:18
it's not just about moneypara.
330
846054
1510
bu sadece parayla ilgili değil.
14:19
People prefertercih etmek something freshtaze
and healthysağlıklı that they can trustgüven
331
847588
3816
İnsanlar, uzaktan gelen ve hakkında
hiçbir şey bilmedikleri yemeğe,
14:23
over something that comesgeliyor from faruzak away
that they know nothing about.
332
851428
3792
taze, sağlıklı ve güvenebilecekleri
yemeği tercih ediyorlar.
14:27
We're all the sameaynı.
333
855244
1316
Hepimiz aynıyız.
14:30
The day will come
334
858267
1151
Gün gelecek, insanlar,
14:31
where people will realizegerçekleştirmek -- no, demandtalep --
farmedçiftlik fishbalık on theironların plateplaka
335
859442
3241
tabaklarındaki yetiştirilmiş balığı
fark edecekler --
14:34
that's farmedçiftlik well
and that's farmedçiftlik healthysağlıklı --
336
862727
2357
hayır, bunu talep edecek --
iyi ve sağlıklı
yetiştirilmiş balığı
ve de daha azını reddedecekler.
14:38
and refuseçöp anything lessaz.
337
866204
1254
Bunu hızlandırmaya yardım edebilirsiniz.
14:39
You can help speedhız this up.
338
867482
1369
14:41
AskSormak questionssorular when you ordersipariş seafoodDeniz ürünleri.
339
869163
2358
Deniz ürünü sipariş ettiğinizde
sorular sorun.
14:43
Where does my fishbalık come from?
340
871545
1857
Balığım nereden geliyor?
14:45
Who raisedkalkık it,
341
873426
1515
Kim yetiştirdi
14:46
and what did it eatyemek?
342
874965
1365
ve ne yedi?
14:49
InformationBilgi about where your fishbalık
comesgeliyor from and how it was producedüretilmiş
343
877008
3659
Balığınızın nereden geldiği ve
nasıl üretildiği
14:52
needsihtiyaçlar to be much more readilykolayca availablemevcut.
344
880691
2142
hakkındaki bilgi kolayca
ulaşılabilir olmalı.
14:55
And consumerstüketicilerin need to put pressurebasınç
on the aquaculturesu ürünleri industrysanayi
345
883663
3184
Tüketiciler, endüstriye doğru
olanı yapması
14:58
to do the right thing.
346
886871
1292
konusunda baskı uygulamalı.
15:00
So everyher time you ordersipariş,
347
888653
2043
Bu yüzden, her sipariş verdiğinizde
15:02
asksormak for detaildetay
348
890720
1967
detayları sorun
15:04
and showgöstermek that you really carebakım
about what you eatyemek
349
892711
2482
ve ne yediğinize ve size ne verildiğine
15:07
and what's been givenverilmiş to you.
350
895217
1430
değer verdiğinizi gösterin.
15:08
And eventuallysonunda, they will listen.
351
896999
2344
Zamanla sizi dinleyecekler
15:11
And all of us will benefityarar.
352
899367
1797
ve hepimiz yarar göreceğiz.
15:13
Thank you.
353
901575
1151
Teşekkür ederim.
15:14
(ApplauseAlkış)
354
902750
2583
(Alkışlar)
Translated by Elif Oluk
Reviewed by Yunus Aşık

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mike Velings - Entrepreneur and conservationist
Mike Velings understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems.

Why you should listen

Mike Velings is the co-founder and the driving force behind Aqua-Spark, a global investment fund for sustainable aquaculture, combining a healthy financial profit with environmental and social impact. A lifelong entrepreneur, Mike has spent decades jumpstarting a range of successful businesses. Among other ventures, he co-founded Connexie, which has helped catalyze a professional employment industry across the Netherlands. 

Mike naturally combines his business background with environmental and social engagement. He understands the potential for business to create durable solutions to complex world problems. With this in mind, Mike founded Aqua-Spark, an investment company that assists entrepreneurs across the globe in realizing their visions of a startup with a world-changing element. Through Aqua-Spark he has invested in a broad range of ventures over the years — both in the developed and developing world. 

Mike serves on several boards and is a member of the Conservation International’s Leadership Council as well as an Honorary Global Marine Fellow.

More profile about the speaker
Mike Velings | Speaker | TED.com