TEDGlobal 2010
Julian Treasure: Shh! Sound health in 8 steps
Julian Treasure: Şşt! 8 adımda ses sağlığı
Filmed:
Readability: 3.5
1,675,552 views
Julian Treasure gittikçe artan gürültülü dünyamızın ruhsal sağlığımızı kemirdiğini hatta hayatlara son verdiğini söylüyor.Önümüze getirdiği 8-adımlık planı ile bu sonik saldırıyı (başlangıç olarak o ucuz kulaklıklar ) yumuşatmaya ve ses ile olan ilişkimizi yeniden kurmayı planlıyor.
Julian Treasure - Sound consultant
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The Hindus say, "Nada brahma,"
0
1000
2000
Hindular der ki, "Nada brahma,"
00:18
one translation of which is, "The world is sound."
1
3000
3000
bunun bir anlamı, "Dünya sestir."
00:21
And in a way, that's true, because everything is vibrating.
2
6000
3000
Ve, bir bakıma, bu doğrudur, çünkü her şey titreşir.
00:24
In fact, all of you as you sit here right now are vibrating.
3
9000
3000
Aslında, burada oturan her biriniz şu anda titreşmektesiniz.
00:27
Every part of your body is vibrating at different frequencies.
4
12000
3000
Vücudunuzun her bir parçası farklı frekanslarda titreşmekte.
00:30
So you are, in fact, a chord --
5
15000
2000
Aslında siz , bir akor
00:32
each of you an individual chord.
6
17000
2000
hepiniz ayrı birer akortsunuz.
00:34
One definition of health may be
7
19000
2000
Sağlığın bir tanımı da belki
00:36
that that chord is in complete harmony.
8
21000
2000
bu akorun tam bir uyum içinde olmasıdır.
00:38
Your ears can't hear that chord;
9
23000
2000
Sizin kulaklarınız bu akoru duymaz.
00:40
they can actually hear amazing things. Your ears can hear 10 octaves.
10
25000
3000
Aslında çok harika şeyler duyabilirler. Sizin kulaklarınız 10 oktava kadar duyabilir.
00:43
Incidentally, we see just one octave.
11
28000
3000
Aklıma gelmişken , sadece bir oktav görebiliyoruz.
00:46
Your ears are always on -- you have no ear lids.
12
31000
2000
Kulaklarınız her zaman çalışıyor. Kulak kapağınız yok.
00:48
They work even when you sleep.
13
33000
2000
Siz uykudayken bile çalışıyorlar.
00:50
The smallest sound you can perceive
14
35000
2000
Algılayabileceğiniz en düşük ses
00:52
moves your eardrum just four atomic diameters.
15
37000
3000
kulak zarınızı sadece dört atom çapında hareket ettirir.
00:55
The loudest sound you can hear
16
40000
2000
Duyabileceğiniz en yüksek ses
00:57
is a trillion times more powerful than that.
17
42000
2000
bundan bir trilyon kat daha güçlü.
00:59
Ears are made not for hearing,
18
44000
2000
Kulaklar duymak için yaratılmamıştır,
01:01
but for listening.
19
46000
2000
fakat dinlemek için yaratılmıştır.
01:03
Listening is an active skill,
20
48000
2000
Dinlemek aktif bir yetenektir.
01:05
whereas hearing is passive, listening is something that we have to work at --
21
50000
3000
Duymak pasif olsa dahi , dinlemek üzerinde calışmamızı gerektiren birşeydir.
01:08
it's a relationship with sound.
22
53000
2000
Ses ile ilişkidedir.
01:10
And yet it's a skill that none of us are taught.
23
55000
2000
Ve henüz hiçbirimize öğretilmeyen bir yetenek bu.
01:12
For example, have you ever considered that there are listening positions,
24
57000
3000
Örneğin, farklı açılardan dinleyebileceğiniz
01:15
places you can listen from?
25
60000
2000
dinleme pozisyonları olduğunun farkına vardınız mı ?
01:17
Here are two of them.
26
62000
2000
İşte bunlardan iki tanesi.
01:19
Reductive listening is listening "for."
27
64000
2000
İndirgeyici dinleme "dinlemek" için.
01:21
It reduces everything down to what's relevant
28
66000
3000
Herşeyi alakalı olana indirgiyor,
01:24
and it discards everything that's not relevant.
29
69000
2000
ve alakasız olan herşeyi çıkartıyor.
01:26
Men typically listen reductively.
30
71000
2000
Erkekler genellikle indirgeyici dinleme yaparlar.
01:28
So he's saying, "I've got this problem."
31
73000
2000
Yani o diyor ki, "Benim problemim var"
01:30
He's saying, "Here's your solution. Thanks very much. Next."
32
75000
2000
O da diyor ki, " İşte senin çözümün. Çok teşekkürler. Sıradaki."
01:32
That's the way we talk, right guys?
33
77000
2000
Bu bizim konuşma şeklimiz, değil mi beyler?
01:34
Expansive listening, on the other hand,
34
79000
2000
Genişleyici dinleme, diğer tarafta,
01:36
is listening "with," not listening "for."
35
81000
2000
"ile" dinleme, dinlemek "için" dinleme değil.
01:38
It's got no destination in mind --
36
83000
2000
Akılda bir hedefi yok.
01:40
it's just enjoying the journey.
37
85000
2000
Sadece yolculuğun keyfini sürüyor.
01:42
Women typically listen expansively.
38
87000
2000
Bayanlar genellikle genişleyici dinleme yaparlar.
01:44
If you look at these two, eye contact, facing each other,
39
89000
2000
Eğer bu ikisine bakarsanız, göz temaslarını, yüz yüze gelmelerine,
01:46
possibly both talking at the same time.
40
91000
2000
muhtemelen ikisi de aynı anda konuşmaktalar.
01:48
(Laughter)
41
93000
3000
(Kahkahalar)
01:51
Men, if you get nothing else out of this talk,
42
96000
2000
Beyler, eğer bu konuşmadan bir şey elde edemiyorsanız,
01:53
practice expansive listening,
43
98000
2000
genişletilmiş dinlemeyi çalışın,
01:55
and you can transform your relationships.
44
100000
2000
ve ilişkilerinizi dönüştürün.
01:57
The trouble with listening is that so much of what we hear
45
102000
3000
Dinleme ile ilgili sorununun büyük bir kısmı,
02:00
is noise, surrounding us all the time.
46
105000
3000
etrafımızı kuşatan, duyduğumuz gürültü.
02:03
Noise like this, according to the European Union,
47
108000
3000
Böyle bir gürültü, Avrupa Birliği' ne göre,
02:06
is reducing the health and the quality of life
48
111000
2000
Avrupa nüfusunun
02:08
of 25 percent
49
113000
2000
yaşam sağlığı ve kalitesini
02:10
of the population of Europe.
50
115000
2000
yüzde 25 azaltmakta.
02:12
Two percent of the population of Europe --
51
117000
2000
Avrupa müfusunun yüzde ikilik kısmı --
02:14
that's 16 million people --
52
119000
2000
ki bu 16 milyon insan demek --
02:16
are having their sleep devastated
53
121000
2000
bu tür gürültüler nedeniyle
02:18
by noise like that.
54
123000
2000
uykuları mahvoluyor.
02:20
Noise kills
55
125000
2000
Her sene 200,000 insan
02:22
200,000 people a year in Europe.
56
127000
2000
gürültü nedeniyle ölmekte.
02:24
It's a really big problem.
57
129000
2000
Bu gerçekten büyük bir problem.
02:26
Now, when you were little, if you had noise and you didn't want to hear it,
58
131000
2000
Küçükken gürültü duyduğunuzda ve işitmek istemediğinizde
02:28
you'd stick your fingers in your ears and hum.
59
133000
2000
parmaklarınızlar kulaklarınızı kapatırdınız.
02:30
These days, you can do a similar thing, it just looks a bit cooler.
60
135000
3000
Şimdilerde aynı şeyin benzerini yapabiliyorsunuz , tek fark biraz havalı olması.
02:33
It looks a bit like this.
61
138000
2000
Bu biraz şuna benziyor.
02:35
The trouble with widespread headphone use
62
140000
2000
Yaygınlaşan kulaklık kullanımı
02:37
is it brings three really big health issues.
63
142000
3000
3 büyük sağlık problemini getiriyor.
02:40
The first really big health issue is a word that Murray Schafer coined:
64
145000
3000
İlk ve büyük öneme sahip bir deyim Murray Schafer tarafından uyduruldu:
02:43
"schizophonia."
65
148000
2000
"schizophania" ("sesleri kaynağından ayırma")
02:45
It's a dislocation
66
150000
2000
Duyduğunuz ile gördüğünüz arasındaki
02:47
between what you see and what you hear.
67
152000
2000
bozukluk.
02:49
So, we're inviting into our lives
68
154000
2000
Bundan dolayı, bizimle birlikte olmayan insanların seslerini
02:51
the voices of people who are not present with us.
69
156000
3000
kendi yaşamımıza davet ediyoruz.
02:54
I think there's something deeply unhealthy
70
159000
2000
Bence her zaman schizophonia yaşamanın altında
02:56
about living all the time in schizophonia.
71
161000
2000
derinde sağlıksız bir şey var.
02:58
The second problem that comes with headphone abuse
72
163000
2000
Kulaklık kullanmanın ikinci kötü tarafı ise
03:00
is compression.
73
165000
2000
sıkıştırma.
03:02
We squash music to fit it into our pocket
74
167000
2000
Cebimize girsin diye müziği sıkıştırıyoruz.
03:04
and there is a cost attached to this.
75
169000
2000
ve buna bağlı olarak bunun bir maliyeti var.
03:06
Listen to this -- this is an uncompressed piece of music.
76
171000
3000
Şunu dinleyin. Bu sıkıştırılmamış bir parça müzik.
03:09
(Music)
77
174000
3000
(Müzik)
03:15
And now the same piece of music with 98 percent of the data removed.
78
180000
3000
Ve şimdiyse aynı müzik parçasının yüzde 98 verisinin çıkarılmış hali.
03:18
(Music)
79
183000
4000
(Müzik)
03:22
I do hope that some of you at least
80
187000
2000
En azından bir kaçınızın
03:24
can hear the difference between those two.
81
189000
2000
arasındaki farkı duyabildiğini umuyorum.
03:26
There is a cost of compression.
82
191000
2000
Sıkıştırmanın bir bedeli var.
03:28
It makes you tired and irritable to have to make up all of that data.
83
193000
2000
Bu verileri meydana getirmek için sizi yorgun ve asabi yapar.
03:30
You're having to imagine it.
84
195000
2000
O'nu hayal etmelisiniz.
03:32
It's not good for you in the long run.
85
197000
2000
Uzun dönemde sizin için iyi değil.
03:34
The third problem with headphones is this: deafness --
86
199000
3000
Kulaklıklarla ilgili üçüncü problem ise : sağırlık --
03:37
noise-induced hearing disorder.
87
202000
2000
gürültü bazlı duyma bozukluğu.
03:39
Ten million Americans already have this for one reason or another,
88
204000
3000
10 milyon Amerikalı çoktan bu probleme sahip, bu veya başka bir nedenden ötürü,
03:42
but really worryingly,
89
207000
2000
fakat gerçekten endişelendirici ki,
03:44
16 percent --
90
209000
2000
yüzde 16,
03:46
roughly one in six -- of American teenagers
91
211000
2000
Amerikan gençlerinde kabaca altı kişiden biri,
03:48
suffer from noise-induced hearing disorder
92
213000
2000
kulaklık kullanımının bir sonucu olarak
03:50
as a result of headphone abuse.
93
215000
3000
gürültü bazlı duyma bozukluğundan zarar görmekte.
03:53
One study at an American university
94
218000
2000
Amerikan Üniversitesindeki bir çalışma göstermektedir ki
03:55
found that 61 percent of college freshmen
95
220000
3000
birinci sınıf öğrencilerinin yüzde 61' i
03:58
had damaged hearing
96
223000
2000
yanlış kulaklık kullanımı sebebiyle
04:00
as a result of headphone abuse.
97
225000
2000
duyma rahatsızlığı yaşamaktadır.
04:02
We may be raising an entire generation of deaf people.
98
227000
3000
Belki de tümü sağır bir nesil yetiştiriyoruz.
04:05
Now that's a really serious problem.
99
230000
2000
Şimdilerde bu gerçekten ciddi bir problem.
04:07
I'll give you three quick tips to protect your ears
100
232000
2000
Kulaklarınızı korumak için size üç hızlı numara vereceğim,
04:09
and pass these on to your children, please.
101
234000
2000
ve lütfen bunu çocuklarınıza da gösterin.
04:11
Professional hearing protectors are great;
102
236000
2000
Profesyonel kulak koruyucuları mükemmel;
04:13
I use some all the time.
103
238000
2000
ben bunları her zaman kullanıyorum.
04:15
If you're going to use headphones, buy the best ones you can afford
104
240000
3000
Eğer kulaklık alacaksanız, alabildiğinizin en iyisini alın,
04:18
because quality means you don't have to have it so loud.
105
243000
2000
çünkü kalite demek yüksek sesli dinlemek demek değildir.
04:20
If you can't hear somebody talking to you in a loud voice,
106
245000
2000
Eğer birisi size yüksek sesle konuşurken duymuyorsanız,
04:22
it's too loud.
107
247000
2000
çok yüksek sesli demektir.
04:24
And thirdly, if you're in bad sound,
108
249000
2000
Ve üçüncü olarak, eğer kötü sesin içindeyseniz,
04:26
it's fine to put your fingers in your ears or just move away from it.
109
251000
2000
en iyisi parmaklarınızı kulağınıza koymak veya hemen oradan uzaklaşmak.
04:28
Protect your ears in that way.
110
253000
2000
Kulaklarınızı bu şekilde koruyun.
04:30
Let's move away from bad sound and look at some friends that I urge you to seek out.
111
255000
3000
Haydi kötü sesten uzaklaşalım ve arayıp bulmanızı istediğim birkaç arkadaşa bakalım.
04:33
WWB:
112
258000
2000
WWB:
04:35
Wind, water, birds --
113
260000
3000
Rüzgar , su , kuşlar --
04:38
stochastic natural sounds
114
263000
2000
rastgele doğa sesleri
04:40
composed of lots of individual random events,
115
265000
2000
rasgele gerçekleşen olaylardan bestelenir
04:43
all of it very healthy,
116
268000
2000
hepsi oldukça sağlıklıdır,
04:45
all of it sound that we evolved to over the years.
117
270000
2000
hepsi yıllar içinde evrim geçirdi.
04:47
Seek those sounds out; they're good for you and so it this.
118
272000
3000
Bu sesleri arayın ; sizin için iyiler.
04:53
Silence is beautiful.
119
278000
2000
Sessizlik güzeldir.
04:55
The Elizabethans described language
120
280000
2000
Elizabethan dönemine ait insanlar dil'i
04:57
as decorated silence.
121
282000
2000
süslü sessizlik olarak tanımlıyordu.
04:59
I urge you to move away from silence with intention
122
284000
3000
Sizi sessizlikten bir amaç için uzaklaşmaya davet ediyorum
05:02
and to design soundscapes just like works of art.
123
287000
3000
ve ses ortamlarını sanat işiymiş gibi tasarlamaya.
05:05
Have a foreground, a background, all in beautiful proportion.
124
290000
3000
Önplanınız olsun , arkaplanınız olsun , hepsi güzel oranlarda olsun.
05:08
It's fun to get into designing with sound.
125
293000
2000
Ses ile tasarım oldukça eğlenceli.
05:10
If you can't do it yourself, get a professional to do it for you.
126
295000
3000
Eğer siz yapamıyorsanız sizin için yapıcak bir profesyonel bulun.
05:13
Sound design is the future,
127
298000
2000
Ses tasarımı gelecektir ,
05:15
and I think it's the way we're going to change the way the world sounds.
128
300000
3000
ve bana göre biz dünyanın seslerini değiştireceğiz.
05:18
I'm going to just run quickly through eight modalities,
129
303000
2000
Hızlıca sekiz usullerin üstünden geçiceğim,
05:20
eight ways sound can improve health.
130
305000
3000
sekiz yolla ses , sağlığınızı iyileştirebilir.
05:23
First, ultrasound: we're very familiar with it from physical therapy;
131
308000
3000
İlkolarak, ultrason : fizik tedaviden oldukça tanıdık.
05:26
it's also now being used to treat cancer.
132
311000
2000
Şimdilerde kanseri tedavi etmek için kullanılıyor.
05:28
Lithotripsy -- saving thousands of people a year from the scalpel
133
313000
3000
Litotripsi -- her yıl binlerce insanı bıçak altına yatmaktan kurtarıyor,
05:31
by pulverizing stones with high-intensity sound.
134
316000
3000
taşları yüksek-yoğunluklu ses kullanarak toz haline getiriyor.
05:34
Sound healing is a wonderful modality.
135
319000
2000
Sesle tedavi mükemmel bir usuldür.
05:36
It's been around for thousands of years.
136
321000
2000
Binlerce yıldır etrafımızda bulunan bir şey.
05:38
I do urge you to explore this.
137
323000
2000
Sizi bunu araştırmaya çağrıyorum.
05:40
There are great things being done there, treating now autism,
138
325000
2000
Şu anda çok büyük şeyler başarılmakta ,
05:42
dementia and other conditions.
139
327000
2000
otizm , demans ve benzeri hastalıklara çare bulmakta.
05:44
And music, of course. Just listening to music is good for you,
140
329000
3000
Ve müzik, tabiki. Sadece müzik dinlemek bile sizin için yararlı,
05:47
if it's music that's made with good intention,
141
332000
2000
eğer bu müzik iyi niyetlerle yapılmış ise,
05:49
made with love, generally.
142
334000
2000
aşk ile, genellikle.
05:51
Devotional music, good -- Mozart, good.
143
336000
2000
İlahi müzik, iyidir. Mozart, iyidir.
05:53
There are all sorts of types of music
144
338000
2000
Burada birçok çeşit müzik var
05:55
that are very healthy.
145
340000
2000
ki bunlar çok sağlıklı.
05:57
And four modalities where you need to take some action
146
342000
2000
Ve harekete geçmeniz gereken ve işin içine girmeniz gereken
05:59
and get involved.
147
344000
2000
dört usul.
06:01
First of all, listen consciously.
148
346000
2000
İlk olarak, bilinçli olarak dinleyin.
06:03
I hope that that after this talk you'll be doing that.
149
348000
2000
Bu konuşmadan sonra bunu yapacağınızı ümit ediyorum.
06:05
It's a whole new dimension to your life and it's wonderful to have that dimension.
150
350000
3000
Hayatınız için yeni bir boyut, ve bu boyuta sahip olmak müthiş bir şey.
06:08
Secondly, get in touch with making some sound --
151
353000
3000
İkinci olarak, birkaç ses çıkarmak için iletişim halinde olun.
06:11
create sound.
152
356000
2000
Sesi yaratın.
06:13
The voice is the instrument we all play,
153
358000
2000
Ses hepimizin kullandığı bir enstrüman,
06:15
and yet how many of us are trained in using our voice? Get trained;
154
360000
3000
ve şimdiye kadar hangimiz sesimizi kullanmanın eğitimini aldık? Eğitimini alın.
06:18
learn to sing, learn to play an instrument.
155
363000
2000
Şarkı söylemeyi öğrenin. Enstrüman çalmayı öğrenin.
06:20
Musicians have bigger brains -- it's true.
156
365000
3000
Müzisyenlerin beyni daha büyüktür -- bu doğru.
06:23
You can do this in groups as well.
157
368000
2000
Bunu aynı zamanda grup olarak da yapabilirsiniz.
06:25
It's a fantastic antidote to schizophonia;
158
370000
2000
Sesleri kaynağından ayırmanın müthiş bir yolu,
06:27
to make music and sound in a group of people,
159
372000
2000
bir grup insanla müzik ve ses yapmak,
06:29
whichever style you enjoy particularly.
160
374000
3000
özellikle hangi stilden hoşlanıyor olursa olsun.
06:32
And let's take a stewarding role for the sound around us.
161
377000
2000
Ve şimdi etrafımızdaki ses için önemli bir rol oynayalım.
06:34
Protect your ears? Yes, absolutely.
162
379000
2000
Kulaklarınızı koruyun? Evet, kesinlikle.
06:36
Design soundscapes to be beautiful around you
163
381000
2000
Ses ortamlarını güzel olucak şekilde tasarlıyın
06:38
at home and at work.
164
383000
2000
evinizde ve işinizde.
06:40
And let's start to speak up
165
385000
2000
Ve insanlar bize , daha önce ki gürültü gibi
06:42
when people are assailing us
166
387000
2000
sözlü saldırıda bulunduklarında
06:44
with the noise that I played you early on.
167
389000
2000
konuşmaya başlayalım.
06:46
So I'm going to leave you with seven things you can do right now
168
391000
3000
Şuanda sizi ,sesle sağlığınızı kazanmak için yapabileceğiniz
06:49
to improve your health with sound.
169
394000
2000
yedi şeyle bırakıyorum.
06:51
My vision is of a world that sounds beautiful
170
396000
3000
Benim vizyonum güzel duyulan bir dünya,
06:54
and if we all start doing these things,
171
399000
2000
ve eğer hepimiz bunları yapmaya başlarsak,
06:56
we will take a very big step in that direction.
172
401000
2000
bu yolda çok büyük bir adım atmış oluruz.
06:58
So I urge you to take that path.
173
403000
3000
Bundan dolayı sizi bu yolu izlemeye çağrıyorum.
07:01
I'm leaving you with a little more birdsong, which is very good for you.
174
406000
2000
Sizi biraz daha kuş sesiyle bıakıyorum, ki bu sizin için oldukça iyi.
07:03
I wish you sound health.
175
408000
2000
Umarım sağlık duyarsınız.
07:05
(Applause)
176
410000
3000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Julian Treasure - Sound consultantJulian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it.
Why you should listen
Julian Treasure is the chair of the Sound Agency, a firm that advises worldwide businesses -- offices, retailers, airports -- on how to design sound in their physical spaces and communication. He asks us to pay attention to the sounds that surround us. How do they make us feel: productive, stressed, energized, acquisitive?
Treasure is the author of the book Sound Business, a manual for effective sound use in every aspect of business. His most recent book, How to be Heard: Secrets for Powerful Speaking and Listening, based on his TED Talk, offers practical exercises to improve communication skills and an inspiring vision for a sonorous world of effective speaking, conscious listening and understanding. He speaks globally on this topic.
Julian Treasure | Speaker | TED.com