ABOUT THE SPEAKER
Juan Enriquez - Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society.

Why you should listen

A broad thinker who studies the intersections of these fields, Enriquez has a talent for bridging disciplines to build a coherent look ahead. He is the managing director of Excel Venture Management, a life sciences VC firm. He recently published (with Steve Gullans) Evolving Ourselves: How Unnatural Selection and Nonrandom Mutation Are Shaping Life on Earth. The book describes a world where humans increasingly shape their environment, themselves and other species.

Enriquez is a member of the board of Synthetic Genomics, which recently introduced the smallest synthetic living cell. Called “JCVI-syn 3.0,” it has 473 genes (about half the previous smallest cell). The organism would die if one of the genes is removed. In other words, this is the minimum genetic instruction set for a living organism.

More profile about the speaker
Juan Enriquez | Speaker | TED.com
TEDxSummit

Juan Enriquez: Will our kids be a different species?

Juan Enriquez: Có phải con cháu chúng ta sẽ là một loài khác biệt?

Filmed:
2,006,663 views

Trong suốt quá trình tiến hóa của loài người, nhiều phiên bản con người cùng tồn tại. Bây giờ chúng ta có thể nâng cấp giữa chừng không? Tại TEDxSummit, Juan Enriquez xuyên qua thời gian và không gian để đưa chúng ta về khoảnh khắc hiện tại - và chỉ ra cách thức công nghệ tiết lộ bằng chứng cho thấy quá trình tiến hóa nhanh chóng có thể diễn ra.
- Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
All right. So, like all good storiesnhững câu chuyện,
0
435
1983
Vâng. Cũng giống các câu chuyện hay khác,
00:18
this startsbắt đầu a long, long time agotrước
1
2418
1934
câu chuyện này có từ rất, rất lâu rồi
00:20
when there was basicallyvề cơ bản nothing.
2
4352
2149
khi trời đất chưa có có gì.
00:22
So here is a completehoàn thành picturehình ảnh of the universevũ trụ
3
6501
2400
Đây là bức tranh toàn cảnh vũ trụ
00:24
about 14-odd-dodd billiontỷ yearsnăm agotrước.
4
8901
3452
khoảng hơn 14 tỉ năm trước.
00:28
All energynăng lượng is concentratedtập trung into a singleĐộc thân pointđiểm of energynăng lượng.
5
12353
3084
Tất cả năng lượng tập trung ở một điểm.
00:31
For some reasonlý do it explodesphát nổ,
6
15437
1584
Vì một lý do nào đó nó bùng nổ,
00:32
and you beginbắt đầu to get these things.
7
17021
2116
và ta bắt đầu có được những vật này.
00:35
So you're now about 14 billiontỷ yearsnăm into this.
8
19137
2866
Thế là ta đã gắn bó với nó
gần 14 tỉ năm rồi đấy.
00:37
And these things expandmở rộng and expandmở rộng and expandmở rộng
9
22003
1896
Và những thứ này cứ ngày càng mở rộng
00:39
into these giantkhổng lồ galaxiesthiên hà,
10
23899
1699
thành những thiên hà khổng lồ,
00:41
and you get trillionshàng nghìn tỷ of them.
11
25598
1319
Có hàng tỉ thiên hà,
00:42
And withinbên trong these galaxiesthiên hà
12
26917
2148
Và trong những thiên hà đó
00:44
you get these enormousto lớn dustbụi bặm cloudsđám mây.
13
29065
2119
có những đám mây bụi khổng lồ.
00:47
And I want you to paytrả particularcụ thể attentionchú ý
14
31184
1765
Và tôi muốn bạn đặc biệt chú ý đến
00:48
to the threesố ba little prongsprongs
15
32949
1450
ba nhánh nhỏ
00:50
in the centerTrung tâm of this picturehình ảnh.
16
34399
1901
ngay trung tâm của bức tranh vũ trụ này.
00:52
If you take a close-upcận cảnh of those,
17
36300
1415
Nếu nhìn cận cảnh,
00:53
they look like this.
18
37715
1653
chúng trông như thế này.
00:55
And what you're looking at is columnscột of dustbụi bặm
19
39368
2850
Và những gì ta đang nhìn là những cột bụi
00:58
where there's so much dustbụi bặm --
20
42218
2047
có rất nhiều bụi --
01:00
by the way, the scaletỉ lệ of this is a trillionnghìn tỉ verticaltheo chiều dọc milesdặm --
21
44265
4333
độ lớn của nó lên đến hàng nghìn tỉ dặm
theo hướng thẳng đứng --
01:04
and what's happeningxảy ra is there's so much dustbụi bặm,
22
48598
2918
và vì có rất nhiều bụi,
01:07
it comesđến togethercùng với nhau and it fusescầu chì
23
51516
1934
chúng tụ lại với nhau và kết khối
01:09
and ignitesignites a thermonuclearnhiệt hạch reactionphản ứng.
24
53450
3459
rồi nóng chảy gây ra
phản ứng nhiệt hạch.
Điều bạn đang thấy
01:12
And so what you're watchingxem
25
56909
842
01:13
is the birthSinh of starssao.
26
57751
1985
là sự ra đời của các ngôi sao.
01:15
These are starssao beingđang bornsinh ra out of here.
27
59736
1657
Các ngôi sao sinh ra ở ngoài kia.
01:17
When enoughđủ starssao come out,
28
61393
2468
Khi số ngôi sao xuất hiện đủ,
01:19
they createtạo nên a galaxyThiên hà.
29
63861
1798
chúng tạo thành một thiên hà.
01:21
This one happensxảy ra to be a particularlyđặc biệt importantquan trọng galaxyThiên hà,
30
65659
3434
Dải thiên hà này lại đặc biệt quan trọng,
01:24
because you are here.
31
69093
2216
vì bạn đang ở trong nó.
01:27
(LaughterTiếng cười)
32
71309
1167
(Cười)
01:28
And as you take a close-upcận cảnh of this galaxyThiên hà,
33
72476
1651
Khi bạn nhìn kĩ thiên hà này,
01:30
you find a relativelytương đối normalbình thường,
34
74127
2065
bạn thấy một ngôi sao
khá là bình thường,
01:32
not particularlyđặc biệt interestinghấp dẫn starngôi sao.
35
76192
2368
không có gì đáng chú ý cả.
01:34
By the way, you're now about two-thirdshai phần ba of the way into this storycâu chuyện.
36
78560
4015
Đến đây, các bạn đã đi đến khoảng 2/3
câu chuyện rồi đó.
01:38
So this starngôi sao doesn't even appearxuất hiện
37
82575
2182
Ngôi sao này thậm chí chưa xuất hiện
01:40
untilcho đến about two-thirdshai phần ba of the way into this storycâu chuyện.
38
84757
2951
lúc 2/3 câu chuyện đã được kể.
Sau đó chuyện xảy ra là
01:43
And then what happensxảy ra
39
87708
1078
01:44
is there's enoughđủ dustbụi bặm left over
40
88786
1406
số bụi còn lại
01:46
that it doesn't igniteđốt cháy into a starngôi sao,
41
90192
1966
không phát sáng thành một ngôi sao,
01:48
it becomestrở thành a planethành tinh.
42
92158
2000
mà trở thành một hành tinh.
01:50
And this is about a little over fourbốn billiontỷ yearsnăm agotrước.
43
94158
4825
Và điều này đã xảy ra
khoảng hơn bốn tỉ năm trước.
01:54
And soonSớm thereaftersau đó
44
98983
1433
Và sau đó,
01:56
there's enoughđủ materialvật chất left over
45
100416
1917
vật chất còn lại đủ
01:58
that you get a primordialnguyên thủy soupSúp,
46
102333
4563
để nấu một nồi súp sơ khai,
02:02
and that createstạo ra life.
47
106896
1764
hình thành nên sự sống.
02:04
And life startsbắt đầu to expandmở rộng and expandmở rộng and expandmở rộng,
48
108660
3881
Và sự sống ngày càng
mở rộng thêm,
02:08
untilcho đến it goesđi kaputkaput.
49
112541
1751
cho đến khi nó bị hủy diệt.
02:10
(LaughterTiếng cười)
50
114292
3488
(Cười)
02:13
Now the really strangekỳ lạ thing
51
117780
1430
Và điều vô cùng kỳ lạ là
02:15
is life goesđi kaputkaput, not onceMột lần, not twicehai lần,
52
119210
2906
cuộc sống bị hủy diệt, không phải
một, hai lần
02:18
but fivesố năm timeslần.
53
122116
2216
mà những năm lần.
02:20
So almosthầu hết all life on EarthTrái đất
54
124332
2102
Vì thế hầu hết mọi sự sống trên Trái Đất
02:22
is wipedxóa sổ out about fivesố năm timeslần.
55
126434
2464
bị quét sạch khoảng 5 lần.
02:24
And as you're thinkingSuy nghĩ about that,
56
128898
1552
Và khi bạn đang nghĩ về điều đó,
02:26
what happensxảy ra is you get more and more complexityphức tạp,
57
130450
2432
mọi thứ càng ngày càng phức tạp,
02:28
more and more stuffđồ đạc
58
132882
1234
càng ngày càng phong phú
02:30
to buildxây dựng newMới things with.
59
134116
4118
để tiếp tục tạo ra cái mới.
02:34
And we don't appearxuất hiện
60
138234
1270
Và chúng ta chưa xuất hiện
02:35
untilcho đến about 99.96 percentphần trăm of the time into this storycâu chuyện,
61
139504
5648
tại thời điểm 99.96%
thời gian của câu chuyện này,
02:41
just to put ourselveschúng ta and our ancestorstổ tiên in perspectivequan điểm.
62
145152
3930
nói vậy để thấy vị trí con người, từ tổ
tiên đến chúng ta, trong toàn cảnh vũ trụ.
02:44
So withinbên trong that contextbối cảnh, there's two theorieslý thuyết of the casetrường hợp
63
149082
3459
Thế là trong toàn cảnh đó,
có hai thuyết
02:48
as to why we're all here.
64
152541
1689
lý giải vì sao chúng ta tồn tại.
02:50
The first theorylý thuyết of the casetrường hợp
65
154230
1589
Thuyết thứ nhất
02:51
is that's all she wroteđã viết.
66
155819
3409
được trình bày như sau.
02:55
UnderDưới that theorylý thuyết,
67
159228
1359
Theo thuyết này,
02:56
we are the be-allTất cả and end-allcuối tất cả
68
160587
1836
chúng ta là nguyên thủy và cùng đích
02:58
of all creationsự sáng tạo.
69
162423
1733
của tất cả tạo vật.
03:00
And the reasonlý do for trillionshàng nghìn tỷ of galaxiesthiên hà,
70
164156
2884
Lý do tồn tại của hàng nghìn tỉ thiên hà,
03:02
sextillionssextillions of planetsnhững hành tinh,
71
167040
2013
hàng tỉ tỉ hành tinh,
03:04
is to createtạo nên something that looksnhìn like that
72
169053
4710
là để tạo ra một cái gì đó
trông như thế này
03:09
and something that looksnhìn like that.
73
173763
3633
hoặc như thế này.
03:13
And that's the purposemục đích of the universevũ trụ;
74
177396
1541
Và đó là mục tiêu của vũ trụ;
03:14
and then it flat-linesdây chuyền phẳng,
75
178937
1284
và nó cứ như vậy,
03:16
it doesn't get any better.
76
180221
1311
không khá hơn được.
03:17
(LaughterTiếng cười)
77
181532
4480
(Cười)
03:21
The only questioncâu hỏi you mightcó thể want to askhỏi yourselfbản thân bạn is,
78
186012
2819
Câu hỏi duy nhất tôi muốn bạn tự vấn là,
03:24
could that be just mildlynhẹ arrogantkiêu ngạo?
79
188831
5235
có phải con người hơi tự cao không?
03:29
And if it is --
80
194066
1741
Và hình như vậy -
03:31
and particularlyđặc biệt givenđược the factthực tế that we cameđã đến very closegần to extinctionsự tuyệt chủng.
81
195807
5382
lại còn chuyện chúng ta suýt
bị diệt vong nữa chứ.
03:37
There were only about 2,000 of our speciesloài left.
82
201189
3367
Lúc đó chỉ còn khoảng
2,000 loài còn sót lại.
03:40
A fewvài more weekstuần withoutkhông có rainmưa,
83
204556
2083
Chỉ thêm vài tuần không mưa,
03:42
we would have never seenđã xem any of these.
84
206639
3084
thì có lẽ chúng ta không bao
giờ thấy được những vị này.
03:45
(LaughterTiếng cười)
85
209723
6699
(Cười)
03:52
(ApplauseVỗ tay)
86
216422
4634
(Vỗ tay)
03:56
So maybe you have to think about a secondthứ hai theorylý thuyết
87
221056
2966
Vậy, bạn có thể phải nghĩ tới
giả thuyết thứ hai
03:59
if the first one isn't good enoughđủ.
88
224022
2917
nếu giả thuyết thứ nhất không
đủ thuyết phục.
04:02
SecondThứ hai theorylý thuyết is: Could we upgradenâng cấp?
89
226939
1784
Giả thuyết hai: chúng ta có
thể nâng cấp không?
04:04
(LaughterTiếng cười)
90
228723
2899
(Cười)
04:07
Well, why would one askhỏi a questioncâu hỏi like that?
91
231622
3234
Tại sao lại hỏi một câu như thế?
04:10
Because there have been at leastít nhất 29 upgradesnâng cấp so farxa
92
234856
2465
Vì cho đến nay ta đã nâng cấp
29 lần
04:13
of humanoidshợm.
93
237321
2036
cho robot hình người.
04:15
So it turnslượt out that we have upgradednâng cấp.
94
239357
2850
Và thực tế là con người chúng ta
đã nâng cấp.
Và chúng ta đã nâng cấp hết lần
này đến lần khác.
04:18
We'veChúng tôi đã upgradednâng cấp time and again and again.
95
242207
1915
04:20
And it turnslượt out that we keep discoveringkhám phá upgradesnâng cấp.
96
244122
2916
Thực tế là chúng ta liên tục tìm ra
chứng cứ của những lần nâng cấp.
04:22
We foundtìm this one last yearnăm.
97
247038
2184
Ta tìm ra cái sọ này vào năm ngoái.
04:25
We foundtìm anotherkhác one last monththáng.
98
249222
2617
Ta tìm ra một cái khác vào tháng trước.
04:27
And as you're thinkingSuy nghĩ about this,
99
251839
2199
Khi nghĩ về chuyện này,
04:29
you mightcó thể alsocũng thế askhỏi the questioncâu hỏi:
100
254038
2103
có thể bạn muốn đặt câu hỏi:
04:32
So why a singleĐộc thân humanNhân loại speciesloài?
101
256141
3097
Vậy tại sao chỉ có một loài người?
04:35
Wouldn'tSẽ không it be really oddlẻ
102
259238
1834
Có kỳ lạ không
04:36
if you wentđã đi to AfricaAfrica and AsiaAsia and AntarcticaAntarctica
103
261072
3784
nếu bạn đến châu Phi, châu Á và Nam Cực
04:40
and foundtìm exactlychính xác the sametương tự birdchim --
104
264856
2619
và chỉ tìm thấy đúng một loài chim --
04:43
particularlyđặc biệt givenđược that we co-existedcùng tồn tại at the sametương tự time
105
267475
3792
lại còn chuyện chúng ta cùng tồn tại
vào cùng thời điểm
04:47
with at leastít nhất eighttám other versionsphiên bản of humanoidHumanoid
106
271267
2786
của tối thiểu tám phiên sơ đẳng
mà mỗi phiên bản lại tồn tại nhiều nơi
cùng thời điểm trên hành tinh này?
04:49
at the sametương tự time on this planethành tinh?
107
274053
2468
04:52
So the normalbình thường statetiểu bang of affairsvấn đề
108
276521
1879
Theo lý lẽ thông thường thì
04:54
is not to have just a HomoHomo sapienssapiens;
109
278400
2510
không phải chỉ có một
loài vượn người Homo sapiens;
đúng ra,
04:56
the normalbình thường statetiểu bang of affairsvấn đề
110
280910
1021
04:57
is to have variousnhiều versionsphiên bản of humanscon người walkingđi dạo around.
111
281931
3829
phải có vài phiên bản người
khác nhau cùng tồn tại.
05:01
And if that is the normalbình thường statetiểu bang of affairsvấn đề,
112
285760
2817
Và nếu đó là tình huống hợp lý,
05:04
then you mightcó thể askhỏi yourselfbản thân bạn,
113
288577
2368
thì bạn có thể tự hỏi,
05:06
all right, so if we want to createtạo nên something elsekhác,
114
290945
2065
để có một loài người nào khác,
05:08
how biglớn does a mutationđột biến have to be?
115
293010
2868
thì sự biến đổi cần phải to lớn thế nào?
05:11
Well SvanteSvante PaaboPaabo has the answercâu trả lời.
116
295878
2632
Svante Paabo có câu trả lời.
05:14
The differenceSự khác biệt betweengiữa humanscon người and NeanderthalNgười Neanderthal
117
298510
2800
Sự khác biệt giữa người human
và người Neanderthal
05:17
is 0.004 percentphần trăm of genegen code.
118
301310
3299
là 0.004% trong mã gen.
05:20
That's how biglớn the differenceSự khác biệt is
119
304609
1700
Đó là sự khác biệt giữa
05:22
one speciesloài to anotherkhác.
120
306309
2217
loài này và loài khác.
05:24
This explainsgiải thích mostphần lớn contemporaryđồng thời politicalchính trị debatestranh luận.
121
308526
4400
Cho nên các đảng chính trị ngày nay cũng
chỉ nói khác nhau đến mức đó thôi.
05:28
(LaughterTiếng cười)
122
312926
1935
(Cười)
05:30
But as you're thinkingSuy nghĩ about this,
123
314861
3211
Nhưng khi bạn nghĩ về sự khác biệt,
một trong những điều làm ta chú ý
05:33
one of the interestinghấp dẫn things
124
318072
1358
là sự thay đổi quá nhỏ và
những bộ phận trên cơ thể có thay đổi.
05:35
is how smallnhỏ bé these mutationsđột biến are and where they take placeđịa điểm.
125
319430
3397
Sự khác biệt giữa chúng ta
và người Neanderthal
05:38
DifferenceSự khác biệt humanNhân loại/NeanderthalNgười Neanderthal
126
322827
1333
05:40
is spermtinh trùng and testistinh hoàn,
127
324160
1733
là tinh trùng và tinh hoàn,
05:41
smellmùi and skinda.
128
325893
1368
khứu giác và da.
05:43
And those are the specificriêng genesgen
129
327261
1486
Đó là những gen đặc thù
05:44
that differkhác nhau from one to the other.
130
328747
2680
tạo sự khác nhau giữa
loài này với loài khác.
05:47
So very smallnhỏ bé changesthay đổi can have a biglớn impactva chạm.
131
331427
3101
Vậy những sự thay đổi nhỏ
có thể gây ra tác động lớn.
Và khi nghĩ về chuyện này,
05:50
And as you're thinkingSuy nghĩ about this,
132
334528
1632
05:52
we're continuingtiếp tục to mutateđột biến.
133
336160
2516
chúng ta vẫn đang tiếp tục tiến hóa.
05:54
So about 10,000 yearsnăm agotrước by the BlackMàu đen SeaBiển,
134
338676
2901
Vậy khoảng 10 000 năm trước
tại Biển Đen,
chúng ta đã có một sự biến đổi
trong một gen
05:57
we had one mutationđột biến in one genegen
135
341577
2060
05:59
which led to bluemàu xanh da trời eyesmắt.
136
343637
2556
dẫn đến có màu mắt xanh.
06:02
And this is continuingtiếp tục and continuingtiếp tục and continuingtiếp tục.
137
346193
3884
Và biến đổi cứ liên tục xảy ra.
06:05
And as it continuestiếp tục,
138
350077
1434
Và khi nó tiếp diễn,
06:07
one of the things that's going to happenxảy ra this yearnăm
139
351511
1765
một trong những điều sẽ xảy ra vào năm nay
06:09
is we're going to discoverkhám phá the first 10,000 humanNhân loại genomesbộ gen,
140
353276
3333
là ta sẽ khám phá 10,000
bộ gen đầu tiên của người,
06:12
because it's gottennhận cheapgiá rẻ enoughđủ to do the genegen sequencingtrình tự.
141
356609
3269
nhờ vào chi phí thấp trong việc xác
định cấu trúc gen.
Và khi xác định được những cấu trúc này,
06:15
And when we find these,
142
359878
1588
06:17
we mayTháng Năm find differencessự khác biệt.
143
361466
2494
có thể chúng ta còn tìm thấy
nhiều khác biệt.
06:19
And by the way, this is not a debatetranh luận that we're readysẳn sàng for,
144
363960
3076
Thật ra, chúng ta chưa sẵn sàng
cho cuộc tranh luận này,
06:22
because we have really misusedlạm dụng the sciencekhoa học in this.
145
367036
3376
vì ở đây chúng ta có lạm dụng khoa học.
Ở thập niên 1920, chúng ta đã nghĩ rằng
có nhiều khác biệt giữa người với người.
06:26
In the 1920s, we thought there were majorchính differencessự khác biệt betweengiữa people.
146
370412
3683
06:29
That was partlytừng phần baseddựa trên on FrancisFrancis Galton'sCủa Galton work.
147
374095
3798
Một phần là do dựa vào
tác phẩm của Francis Galton.
06:33
He was Darwin'sDarwin cousinanh chị em họ.
148
377893
2136
Ông là em họ của Darwin.
06:35
But the U.S., the CarnegieCarnegie InstituteHọc viện,
149
380029
2315
Nhưng nước Mỹ, Viện Carnegie,
06:38
StanfordStanford, AmericanNgười Mỹ NeurologicalThần kinh AssociationHiệp hội
150
382344
2582
Stanford, Hiệp Hội thần kinh Hoa Kỳ
06:40
tooklấy this really farxa.
151
384926
1868
tiến hành nghiên sâu về vấn đề đó.
06:42
That got exportedxuất khẩu and was really misusedlạm dụng.
152
386794
3599
Lạm dụng khoa học đã bị phát hiện.
Thực tế, sự lạm dụng đó dẫn đến
cách thức
06:46
In factthực tế, it led to some absolutelychắc chắn rồi horrendouskhủng khiếp
153
390393
2685
điều trị khủng khiếp đối với con người.
06:48
treatmentđiều trị of humanNhân loại beingschúng sanh.
154
393078
2013
Vậy là từ những thập niên 40, chúng ta đã
kết luận không có sự khác biệt,
06:50
So sincekể từ the 1940s, we'vechúng tôi đã been sayingnói there are no differencessự khác biệt,
155
395091
2594
06:53
we're all identicalgiống nhau.
156
397685
1320
chúng ta hoàn toàn giống nhau.
06:54
We're going to know at yearnăm endkết thúc if that is truethật.
157
399005
3277
Vào cuối năm chúng ta sẽ biết
liệu điều đó có đúng hay không.
06:58
And as we think about that,
158
402282
1732
trong khi đó,
06:59
we're actuallythực ra beginningbắt đầu to find things
159
404014
1518
chúng ta sẽ bắt đầu
tìm kiếm những điều
07:01
like, do you have an ACEACE genegen?
160
405532
3466
như là, bạn có một gen ACE không?
07:04
Why would that mattervấn đề?
161
408998
1978
Tại sao điều đó quan trọng?
07:06
Because nobody'skhông ai ever climbedleo lên an 8,000-meter-đồng hồ peakcao điểm withoutkhông có oxygenôxy
162
410976
4038
Vì không ai leo lên đến đỉnh cao
8 000 mét mà không cần oxy
07:10
that doesn't have an ACEACE genegen.
163
415014
2750
mà không có gen ACE.
Và nếu bạn muốn biết cụ thể hơn,
07:13
And if you want to get more specificriêng,
164
417764
1869
07:15
how about a 577R genotypekiểu gen?
165
419633
3015
thì tìm hiểu kiểu di truyền 577R xem sao?
07:18
Well it turnslượt out that everymỗi maleNam giới OlympicThế vận hội powerquyền lực atheleteathelete ever testedthử nghiệm
166
422648
4700
Thực tế là mỗi nam vận động viên Olympic
từng được kiểm tra
07:23
carriesmang at leastít nhất one of these variantsbiến thể.
167
427348
3250
đều mang theo ít nhất một trong số
các biến thể này.
07:26
If that is truethật,
168
430598
1654
Nếu đúng là như vậy,
07:28
it leadsdẫn to some very complicatedphức tạp questionscâu hỏi
169
432252
2158
sẽ dẫn đến một vài nghi vấn phức tạp
07:30
for the LondonLondon OlympicsThế vận hội.
170
434410
1801
cho kỳ Olympic ở London,
07:32
ThreeBa optionslựa chọn:
171
436211
1519
Có ba sự lựa chọn:
07:33
Do you want the OlympicsThế vận hội to be a showcasegiới thiệu
172
437730
2832
Bạn có muốn Olympic
trở thành tủ trưng bày
07:36
for really hardworking mutantsngười đột biến?
173
440562
2700
những cá nhân đột biến đã qua
luyện tập chăm chỉ hay không?
07:39
(LaughterTiếng cười)
174
443262
1733
(Cười)
07:40
OptionTùy chọn numbercon số two:
175
444995
2735
Lựa chọn số hai:
07:43
Why don't we playchơi it like golfgolf or sailingthuyền buồm?
176
447730
3398
Sao chúng ta chơi gôn mà
không thuyền buồm?
07:47
Because you have one and you don't have one,
177
451128
2474
Vì bạn có đột biến này và bạn không
có đột biến khác,
07:49
I'll give you a tenththứ mười of a secondthứ hai headcái đầu startkhởi đầu.
178
453602
3995
nên tôi sẽ cho bạn chạy trước 1/10 giây.
07:53
VersionPhiên bản numbercon số threesố ba:
179
457597
1071
Lựa chọn số ba:
07:54
Because this is a naturallymột cách tự nhiên occurringxảy ra genegen
180
458668
2069
Vì đây là gen tự nhiên
07:56
and you've got it and you didn't pickchọn the right parentscha mẹ,
181
460737
2782
bạn có nó mà bạn không thừa hưởng
từ bố mẹ mình,
07:59
you get the right to upgradenâng cấp.
182
463519
3949
vậy bạn là điểm nâng cấp trong
chuỗi các thế hệ.
Ba sự lựa chọn khác nhau.
08:03
ThreeBa differentkhác nhau optionslựa chọn.
183
467468
1751
Vậy những khác biệt này có
phải là khác biệt
08:05
If these differencessự khác biệt are the differenceSự khác biệt
184
469219
1622
08:06
betweengiữa an OlympicThế vận hội medalHuy chương and a non-Olympickhông thế vận hội medalHuy chương.
185
470841
3378
giữa huy chương Olympic
và huy chương về gen hay không.
08:10
And it turnslượt out that as we discoverkhám phá these things,
186
474219
2834
Thật ra khi chúng ta khám phá
những điều này,
08:12
we humanNhân loại beingschúng sanh really like to changethay đổi
187
477053
3335
ta sẽ thay đổi
cách ta nhìn nhận, cách ta hành động,
08:16
how we look, how we acthành động,
188
480388
1694
08:17
what our bodiescơ thể do.
189
482082
1594
điều cơ thể chúng ta làm.
08:19
And we had about 10.2 milliontriệu plasticnhựa surgeriesca phẫu thuật in the UnitedVương StatesTiểu bang,
190
483676
4374
Chúng ta có khoảng 10.2 triệu
cuộc phẫu thuật chỉnh hình ở Mỹ,
08:23
exceptngoại trừ that with the technologiescông nghệ that are comingđang đến onlineTrực tuyến todayhôm nay,
191
488050
3317
ngoài ra với những công nghệ trực
tuyến như ngày nay,
08:27
today'sngày nay correctionschỉnh sửa, deletionsxóa,
192
491367
2701
những giải phẫu hiện đại để
chỉnh sửa, cắt bỏ,
08:29
augmentationsaugmentations and enhancementscải tiến
193
494068
1919
làm lớn hơn và làm đẹp hơn
08:31
are going to seemhình như like child'scủa trẻ em playchơi.
194
495987
2913
dễ như trò chơi trẻ con.
08:34
You alreadyđã saw the work by TonyTony AtalaAtala on TEDTED,
195
498900
3701
Bạn đã xem diễn thuyết của
Tony Atala tại TED,
08:38
but this abilitycó khả năng to startkhởi đầu fillingđổ đầy
196
502601
3567
về khả năng tạo ra
08:42
things like inkjetmáy in phun cartridgeshộp mực with cellstế bào
197
506168
2933
mọi thứ giống như bơm đầy các
hộp mực của máy in phun
08:45
are allowingcho phép us to printin skinda, organsbộ phận cơ thể
198
509101
4674
cho phép chúng ta làm ra da, các cơ quan
08:49
and a wholetoàn thể seriesloạt of other bodythân hình partscác bộ phận.
199
513775
2750
và các bộ phận khác của cơ thể.
08:52
And as these technologiescông nghệ go forwardphía trước,
200
516525
1884
Và khi những công nghệ này phát triển,
08:54
you keep seeingthấy this, you keep seeingthấy this, you keep seeingthấy things --
201
518409
3784
bạn cứ thế quan sát, quan sát
và quan sát --
08:58
2000, humanNhân loại genomebộ gen sequencetrình tự --
202
522193
2774
vào năm 2000, cấu trúc gen người -
09:00
and it seemsdường như like nothing'scủa không có gì happeningxảy ra,
203
524967
3782
và dường như không có chuyện gì xảy ra
09:04
untilcho đến it does.
204
528749
3112
cho đến khi nó xảy ra.
09:07
And we mayTháng Năm just be in some of these weekstuần.
205
531861
3524
Rồi chúng ta sẽ có thể làm những quan
sát đó chỉ trong vài tuần.
09:11
And as you're thinkingSuy nghĩ about
206
535385
1599
Bạn biết
09:12
these two guys sequencingtrình tự a humanNhân loại genomebộ gen in 2000
207
536984
3451
hai người sắp xếp
bộ gen người vào năm 2000
09:16
and the PublicKhu vực ProjectDự án sequencingtrình tự the humanNhân loại genomebộ gen in 2000,
208
540435
3553
và Dự Án Cộng Đồng về việc
thiết lập bộ gen người năm 2000,
09:19
then you don't hearNghe a lot,
209
543988
3164
sau đó bạn không còn nghe
nói đến nhiều nữa,
09:23
untilcho đến you hearNghe about an experimentthí nghiệm last yearnăm in ChinaTrung Quốc,
210
547152
3984
cho tới khi bạn nghe về cuộc thí nghiệm
vào năm ngoái tại Trung Quốc,
09:27
where they take skinda cellstế bào from this mousechuột,
211
551136
4017
họ lấy những tế bào da
từ con chuột này,
09:31
put fourbốn chemicalshóa chất on it,
212
555153
1733
tiêm bốn chất hóa học vào,
09:32
turnxoay those skinda cellstế bào into stemthân cây cellstế bào,
213
556886
3566
biến những tế bào da đó thành tế bào gốc,
09:36
let the stemthân cây cellstế bào growlớn lên
214
560452
1465
để những tế bào gốc này phát triển
09:37
and createtạo nên a fullđầy copysao chép of that mousechuột.
215
561917
3087
và tạo ra một bản sao đầy đủ
của con chuột đó.
09:40
That's a biglớn dealthỏa thuận.
216
565004
3247
Đó là một công trình lớn.
09:44
Because in essenceBản chất
217
568251
1016
Vì về cơ bản
09:45
what it meanscó nghĩa is you can take a celltế bào,
218
569267
2148
điều đó có nghĩa là bạn
có thể lấy một tế bào,
09:47
which is a pluripotentpluripotent stemthân cây celltế bào,
219
571415
2286
một tế bào gốc đa năng,
09:49
which is like a skiervận động viên at the tophàng đầu of a mountainnúi,
220
573701
2684
cũng tương tự người đi trượt tuyết
trên đỉnh núi,
09:52
and those two skiersTrượt tuyết becometrở nên two pluripotentpluripotent stemthân cây cellstế bào,
221
576385
3817
rồi nhân lên thành hai người, giống như
hai tế bào gốc đa năng,
09:56
fourbốn, eighttám, 16,
222
580202
1782
rồi thành 4, 8, 16,
09:57
and then it getsđược so crowdedĐông người
223
581984
1668
và sau đó nó tăng lên rất nhiều
09:59
after 16 divisionsđơn vị
224
583652
1800
sau 16 lần phân chia
10:01
that those cellstế bào have to differentiatephân biệt.
225
585452
2502
những tế bào đó định hướng
phát triển khác nhau.
10:03
So they go down one sidebên of the mountainnúi,
226
587954
1433
Vì vậy nhóm người này đi xuống
sườn núi này,
10:05
they go down anotherkhác.
227
589387
1233
nhóm còn lại đi xuống sườn bên kia.
10:06
And as they pickchọn that,
228
590620
1534
Cũng vậy, khi chọn đường,
10:08
these becometrở nên bonekhúc xương,
229
592154
2250
các tế bào trở thành xương,
10:10
and then they pickchọn anotherkhác roadđường and these becometrở nên plateletstiểu cầu,
230
594404
2932
nhóm khác trở thành tiểu cầu,
10:13
and these becometrở nên macrophagesđại thực bào,
231
597336
2117
thành đại thực bào,
số tế bào này thành lympho bào T.
10:15
and these becometrở nên T cellstế bào.
232
599453
1267
Nhưng một khi trượt xuống rồi,
thì rất khó
10:16
But it's really hardcứng, onceMột lần you skitrượt tuyết down,
233
600720
1952
10:18
to get back up.
234
602672
1523
để quay lại đỉnh núi.
10:20
UnlessTrừ khi, of coursekhóa học, if you have a skitrượt tuyết liftthang máy.
235
604195
5412
Trừ phi, dĩ nhiên, nếu có
cáp treo đưa bạn lên.
10:25
And what those fourbốn chemicalshóa chất do
236
609607
2449
Bốn chất hóa học đó đưa
10:27
is they take any celltế bào
237
612056
2069
bất kì tế nào
10:30
and take it way back up the mountainnúi
238
614125
1932
lên lại đỉnh núi
thế là nó lại có cơ hội trở thành
bất kì bộ phận nào của cơ thể.
10:31
so it can becometrở nên any bodythân hình partphần.
239
616057
2033
10:33
And as you think of that,
240
618090
1728
Thực tế,
10:35
what it meanscó nghĩa is potentiallycó khả năng
241
619818
1980
điều đó có nghĩa là
10:37
you can rebuildxây dựng lại a fullđầy copysao chép
242
621798
2175
bạn có khả năng tái tạo một bản sao đầy đủ
10:39
of any organismcơ thể
243
623973
1867
của bất kì cơ quan nào
10:41
out of any one of its cellstế bào.
244
625840
2586
từ bất kỳ tế bào nào.
10:44
That turnslượt out to be a biglớn dealthỏa thuận
245
628426
2531
Thực sự đây là một công trình lớn
10:46
because now you can take, not just mousechuột cellstế bào,
246
630957
2566
vì bây giờ bạn không chỉ
có thể lấy tế bào của chuột,
10:49
but you can humanNhân loại skinda cellstế bào
247
633523
2318
mà còn có thể là tế bào da của người
10:51
and turnxoay them into humanNhân loại stemthân cây cellstế bào.
248
635841
3650
rồi biến chúng thành tế bào gốc.
10:55
And then what they did in OctoberTháng mười
249
639491
3198
Và sau đó, vào tháng 10, điều họ đã làm
10:58
is they tooklấy skinda cellstế bào, turnedquay them into stemthân cây cellstế bào
250
642689
3400
là họ đã lấy những tế bào da,
chuyển thành tế bào gốc
11:01
and beganbắt đầu to turnxoay them into liverGan cellstế bào.
251
646089
3673
và bắt đầu chuyển chúng thành
những tế bào gan.
11:05
So in theorylý thuyết,
252
649762
1044
Theo lý thuyết
11:06
you could growlớn lên any organđàn organ from any one of your cellstế bào.
253
650806
5184
bạn có thể phát triển bất kỳ cơ quan nào
từ bất kỳ tế bào nào trong bạn.
11:11
Here'sĐây là a secondthứ hai experimentthí nghiệm:
254
655990
1718
Đây là thí nghiệm thứ hai:
11:13
If you could photocopysao chụp your bodythân hình,
255
657708
3133
Nếu bạn có thể sao chép cơ thể của mình,
11:16
maybe you alsocũng thế want to take your mindlí trí.
256
660841
3052
có lẽ bạn cũng muốn tạo ra não của mình.
Một trong những diễn thuyết
bạn đã xem ở TED
11:19
And one of the things you saw at TEDTED
257
663893
1565
11:21
about a yearnăm and a halfmột nửa agotrước
258
665458
1250
khoảng một năm rưỡi trước
11:22
was this guy.
259
666708
1435
của chàng trai này.
11:24
And he gaveđưa ra a wonderfulTuyệt vời technicalkỹ thuật talk.
260
668143
2600
Anh ấy đã làm bài diễn thuyết tuyệt vời
11:26
He's a professorGiáo sư at MITMIT.
261
670743
1599
Anh là một giáo sư tại MIT.
11:28
But in essenceBản chất what he said
262
672342
1916
Nhưng về cơ bản, điều anh nói
11:30
is you can take retrovirusesretroviruses,
263
674258
1700
là bạn có thể lấy retrovirus gây ung thư
11:31
which get insidephía trong brainóc cellstế bào of micechuột.
264
675958
2800
ở bên trong tế bào não của lũ chuột.
11:34
You can tagtừ khóa them with proteinsprotein
265
678758
2440
Bạn có thể gắn chúng với protein
11:37
that lightánh sáng up when you lightánh sáng them.
266
681198
2094
sẽ phát sáng khi bạn chiếu sáng chúng.
11:39
And you can mapbản đồ the exactchính xác pathwayscon đường
267
683292
3716
Và bạn có thể vẽ đường truyền thần kinh
11:42
when a mousechuột seesnhìn, feelscảm thấy, toucheschạm vào,
268
687008
3483
khi một con chuột nhìn, ngửi, chạm,
11:46
remembersghi nhớ, lovesyêu.
269
690491
2183
ghi nhớ, yêu thích.
11:48
And then you can take a fiberchất xơ opticquang cablecáp
270
692674
2373
Rồi bạn có thể lấy một sợi cáp quang
11:50
and lightánh sáng up some of the sametương tự things.
271
695047
3819
và chiếu sáng vài thứ tương tự.
11:54
And by the way, as you do this,
272
698866
1832
Và lúc bạn làm như vậy,
11:56
you can imagehình ảnh it in two colorsmàu sắc,
273
700698
2017
bạn có thể tưởng tượng nó theo hai màu,
11:58
which meanscó nghĩa you can downloadtải về this informationthông tin
274
702715
2399
có nghĩa là bạn có thể lấy thông tin
12:01
as binarynhị phân code directlytrực tiếp into a computermáy vi tính.
275
705114
4740
thông qua mã nhị phân rồi đưa
trực tiếp vào máy tính.
12:05
So what's the bottomđáy linehàng on that?
276
709854
2473
Vậy thì kết luận là gì?
12:08
Well it's not completelyhoàn toàn inconceivablephi thường
277
712327
2200
À điều này không hẳn là
không tưởng tượng được
12:10
that somedaymột ngày nào đó you'llbạn sẽ be ablecó thể to downloadtải về your ownsở hữu memorieskỷ niệm,
278
714527
4495
một ngày nào đó bạn có thể
tải về những kí ức của riêng mình,
12:14
maybe into a newMới bodythân hình.
279
719022
2387
rồi đưa vào trong một cơ thể mới.
12:17
And maybe you can uploadtải lên other people'sngười memorieskỷ niệm as well.
280
721409
5085
Và có lẽ bạn cũng có thể tải lên
những kí ức của người khác.
12:22
And this mightcó thể have just one or two
281
726494
2514
Và điều này có thể chỉ có một hoặc hai
12:24
smallnhỏ bé ethicalđạo đức, politicalchính trị, moralđạo đức implicationshàm ý.
282
729008
3520
vấn đề nhỏ về đạo đức,
chính trị, luân lý.
12:28
(LaughterTiếng cười)
283
732528
1531
(Cười)
12:29
Just a thought.
284
734059
2991
Đó chỉ là một ý tưởng thôi mà.
12:32
Here'sĐây là the kindloại of questionscâu hỏi
285
737050
1528
Còn đây là vấn đề
12:34
that are becomingtrở thành interestinghấp dẫn questionscâu hỏi
286
738578
1980
đang trở thành những câu hỏi thú vị
12:36
for philosophersnhà triết học, for governingquản people,
287
740558
2484
cho những triết gia,
nhân viên chính phủ,
12:38
for economistsnhà kinh tế học, for scientistscác nhà khoa học.
288
743042
3366
nhà kinh tế học, những nhà khoa học.
12:42
Because these technologiescông nghệ are movingdi chuyển really quicklyMau.
289
746408
3284
Vì những công nghệ này đang
phát triển rất nhanh.
12:45
And as you think about it,
290
749692
1500
Bây giờ,
12:47
let me closegần with an examplethí dụ of the brainóc.
291
751192
3082
tôi xin đưa một ví dụ về não.
12:50
The first placeđịa điểm where you would expectchờ đợi
292
754274
1683
Cơ quan nào của cơ thể
12:51
to see enormousto lớn evolutionarytiến hóa pressuresức ép todayhôm nay,
293
755957
3051
phải chịu áp lực tiến hóa lớn
12:54
bothcả hai because of the inputsđầu vào,
294
759008
2265
vì tín hiệu đầu vào
12:57
which are becomingtrở thành massiveto lớn,
295
761273
1552
đang ngày càng trở nên khổng lồ
12:58
and because of the plasticityđộ dẻo of the organđàn organ,
296
762825
1782
và vì áp lực phải làm việc,
13:00
is the brainóc.
297
764607
2534
đó chính là bộ não.
13:03
Do we have any evidencechứng cớ that that is happeningxảy ra?
298
767141
3318
Chúng ta có bằng chứng để chứng minh
điều đó đang diễn ra hay không?
13:06
Well let's take a look at something like autismtự kỷ incidencetỷ lệ permỗi thousandnghìn.
299
770459
4731
À hãy nhìn vào vài việc như
tỉ lệ mắc bệnh tự kỉ.
13:11
Here'sĐây là what it looksnhìn like in 2000.
300
775190
2502
Đây là những gì xảy ra trong năm 2000.
13:13
Here'sĐây là what it looksnhìn like in 2002,
301
777692
2082
trong năm 2002,
13:15
2006, 2008.
302
779774
4618
2006, 2008.
13:20
Here'sĐây là the increasetăng in lessít hơn than a decadethập kỷ.
303
784392
4082
Đây là sự gia tăng trong vòng chưa
tới một thập kỉ trở lại đây.
13:24
And we still don't know why this is happeningxảy ra.
304
788474
4417
Và chúng ta vẫn không biết
tại sao điều này lại diễn ra.
13:28
What we do know is, potentiallycó khả năng,
305
792891
2485
Điều chúng ta biết là, có lẽ
13:31
the brainóc is reactingphản ứng in
306
795376
2032
não đang phản ứng
13:33
a hyperactivehiếu động, hyper-plasticHyper-nhựa way,
307
797408
2134
theo hướng tăng động, tăng số lượng,
13:35
and creatingtạo individualscá nhân that are like this.
308
799542
2950
và đang tạo ra những cá nhân như thế này.
13:38
And this is only one of the conditionsđiều kiện that's out there.
309
802492
2757
Và đó chỉ là một trong những điều kiện
môi trường.
13:41
You've alsocũng thế got people with who are extraordinarilyphi thường smartthông minh,
310
805249
3540
Bạn cũng biết những người
thông minh xuất chúng,
13:44
people who can remembernhớ lại everything they'vehọ đã seenđã xem in theirhọ livescuộc sống,
311
808789
2397
người có thể nhớ mọi thứ
họ từng thấy trong đời
13:47
people who'veai đã got synesthesiasynesthesia,
312
811186
1385
người có giác quan thứ phát,
13:48
people who'veai đã got schizophreniatâm thần phân liệt.
313
812571
1331
người mắc bệnh tâm thần phân liệt.
13:49
You've got all kindscác loại of stuffđồ đạc going on out there,
314
813902
2534
Có những thứ đang diễn ra
13:52
and we still don't understandhiểu không
315
816436
1218
và ta vẫn không hiểu
13:53
how and why this is happeningxảy ra.
316
817654
2233
chuyện này diễn ra như thế nào
và lí do tại sao.
13:55
But one questioncâu hỏi you mightcó thể want to askhỏi is,
317
819887
2682
Nhưng một câu hỏi bạn có thể
muốn hỏi đó là,
13:58
are we seeingthấy a rapidnhanh evolutionsự phát triển of the brainóc
318
822569
2628
chúng ta có đang thấy sự tiến hóa
nhanh chóng của não
14:01
and of how we processquá trình datadữ liệu?
319
825197
1825
và cách chúng ta truyền tải
dữ liệu không?
14:02
Because when you think of how much data'scủa dữ liệu comingđang đến into our brainsnão,
320
827022
3063
Bởi vì khi bạn nghĩ về số lượng
dữ liệu đi vào não,
14:05
we're tryingcố gắng to take in as much datadữ liệu in a day
321
830085
3484
chúng ta đang cố gắng tiếp nhận
nhiều dữ liệu trong một ngày
14:09
as people used to take in in a lifetimecả đời.
322
833569
2551
như nhiều người từng tiếp nhận
trong cả đời mình.
14:12
And as you're thinkingSuy nghĩ about this,
323
836120
2632
Và thực tế
có bốn thuyết giải thích tại sao
điều này diễn ra,
14:14
there's fourbốn theorieslý thuyết as to why this mightcó thể be going on,
324
838752
2342
14:16
plusthêm a wholetoàn thể seriesloạt of othersKhác.
325
841094
1327
còn có thêm các thứ khác.
14:18
I don't have a good answercâu trả lời.
326
842421
1649
Tôi không có một đáp án thỏa đáng.
14:19
There really needsnhu cầu to be more researchnghiên cứu on this.
327
844070
3616
Thật sự cần có nhiều
cuộc nghiên cứu hơn nữa.
14:23
One optionTùy chọn is the fastNhanh foodmón ăn fetishFetish.
328
847686
2235
Một sự lựa chọn là tín đồ
của thức ăn nhanh.
14:25
There's beginningbắt đầu to be some evidencechứng cớ
329
849921
2449
Khởi đầu với vài bằng chứng
14:28
that obesitybéo phì and dietchế độ ăn
330
852370
2251
cho rằng chứng béo phì và ăn kiêng
14:30
have something to do
331
854621
1631
có liên quan đến
14:32
with genegen modificationsSửa đổi,
332
856252
1768
những biến đổi gen,
14:33
which mayTháng Năm or mayTháng Năm not have an impactva chạm
333
858020
2350
có hay không có tác động
14:36
on how the brainóc of an infanttrẻ sơ sinh workscông trinh.
334
860370
3517
trên hoạt động não
của một bé sơ sinh.
14:39
A secondthứ hai optionTùy chọn is the sexysexy geekgeek optionTùy chọn.
335
863887
3955
Sự lựa chọn thứ hai là lựa chọn
dành cho người lập dị đầy quyến rũ.
14:43
These conditionsđiều kiện are highlycao rarehiếm.
336
867842
4243
Những điều kiện này thì vô cùng hiếm.
14:47
(LaughterTiếng cười)
337
872085
3038
(Cười)
14:51
(ApplauseVỗ tay)
338
875123
5300
(Vỗ tay)
14:56
But what's beginningbắt đầu to happenxảy ra
339
880423
1633
Nhưng điều đang bắt đầu diễn ra
14:57
is because these geekschuyên viên máy tính are all gettingnhận được togethercùng với nhau,
340
882056
2534
đó là vì tất cả những người lập dị này
tập hợp lại,
15:00
because they are highlycao qualifiedđủ điều kiện for computermáy vi tính programminglập trình
341
884590
2897
vì họ đủ tiêu chuẩn để lập trình máy tính
15:03
and it is highlycao remuneratedremunerated,
342
887487
2318
và điều này được trả thù lao rất cao
15:05
as well as other very detail-orientedchi tiết theo định hướng tasksnhiệm vụ,
343
889805
3150
cũng như những nhiệm vụ
hướng dẫn chi tiết khác,
15:08
that they are concentratingtập trung geographicallyvề mặt địa lý
344
892955
2449
họ đang tập trung
về mặt địa lý
15:11
and findingPhát hiện like-mindedgiống như matesbạn tình.
345
895404
2967
và tìm những người bạn cùng chung ý tưởng.
15:14
So this is the assortativeassortative matinggiao phối hypothesisgiả thuyết
346
898371
3568
Vì vậy đây là giả thuyết
giao phối tương xứng
15:17
of these genesgen reinforcingtăng cường one anotherkhác
347
901939
2700
của những bộ gen tương hỗ nhau
15:20
in these structurescấu trúc.
348
904639
2117
trong những cấu trúc này.
15:22
The thirdthứ ba, is this too much informationthông tin?
349
906756
2950
Lựa chọn thứ ba,
có phải có quá nhiều thông tin?
Chúng ta càng cố gắng
truyền tải nhiều thứ
15:25
We're tryingcố gắng to processquá trình so much stuffđồ đạc
350
909706
1497
15:27
that some people get synestheticsynesthetic
351
911203
2352
để những người có giác quan thứ phát
15:29
and just have hugekhổng lồ pipesđường ống that remembernhớ lại everything.
352
913555
2600
và chỉ có những cái ống khổng lồ
để ghi nhớ tất cả.
15:32
Other people get hyper-sensitivesiêu nhạy cảm to the amountsố lượng of informationthông tin.
353
916155
2669
Nhiều người lại nhạy cảm
với khối lượng lớn thông tin.
15:34
Other people reactphản ứng with variousnhiều psychologicaltâm lý conditionsđiều kiện
354
918824
3982
Nhiều người lại phản ứng
với những điều kiện tâm lí đa dạng
hoặc phản ứng trước thông tin này.
15:38
or reactionsphản ứng to this informationthông tin.
355
922806
1632
15:40
Or maybe it's chemicalshóa chất.
356
924438
2702
Hoặc có thể là do những chất hóa học.
15:43
But when you see an increasetăng
357
927140
1765
Nhưng khi bạn thấy sự gia tăng
15:44
of that ordergọi món of magnitudeđộ lớn in a conditionđiều kiện,
358
928905
2351
trật tự của âm lượng trong một điều kiện,
15:47
eitherhoặc you're not measuringđo lường it right
359
931256
1565
hoặc bạn không đo được chính xác
15:48
or there's something going on very quicklyMau,
360
932821
2518
hoặc có thứ gì đó đang
diễn ra vô cùng nhanh,
15:51
and it mayTháng Năm be evolutionsự phát triển in realthực time.
361
935339
4032
và có lẽ là sự tiến hóa trong thực tại.
15:55
Here'sĐây là the bottomđáy linehàng.
362
939371
2503
Đây là kết luận.
15:57
What I think we are doing
363
941874
2181
Điều tôi nghĩ chúng ta đang làm
15:59
is we're transitioningchuyển tiếp as a speciesloài.
364
944055
1716
đó là chúng ta đang
chuyển hóa như loài vật.
16:01
And I didn't think this when SteveSteve GullansGullans and I startedbắt đầu writingviết togethercùng với nhau.
365
945771
5484
Tôi không nghĩ về điều này khi
Steve Gullans và tôi cùng bắt đầu viết.
Tôi nghĩ chúng ta đang
chuyển hóa thành Homo evolutis
16:07
I think we're transitioningchuyển tiếp into HomoHomo evolutisevolutis
366
951255
2451
16:09
that, for better or worsetệ hơn,
367
953706
1399
dù tốt hơn hay tệ hơn
16:11
is not just a hominidHominid that's consciouscó ý thức of his or her environmentmôi trường,
368
955105
4182
điều đó không chỉ là người Hominid ý thức
được môi trường xung quanh mình,
16:15
it's a hominidHominid that's beginningbắt đầu to directlytrực tiếp and deliberatelythong thả
369
959287
3219
đó là người Hominid đang bắt đầu
trực tiếp và liều lĩnh
16:18
controlđiều khiển the evolutionsự phát triển of its ownsở hữu speciesloài,
370
962506
3198
điều khiển sự tiến hóa của
chính loài của mình,
16:21
of bacteriavi khuẩn, of plantscây, of animalsđộng vật.
371
965704
3834
của vi khuẩn
của thực vật và động vật.
16:25
And I think that's suchnhư là an ordergọi món of magnitudeđộ lớn changethay đổi
372
969538
2835
Và tôi nghĩ đó là trật tự
của sự thay đổi lớn
16:28
that your grandkidscon cháu or your great-grandkidsTuyệt vời, con cháu
373
972373
3103
mà chắt của bạn hoặc cháu cố của bạn
16:31
mayTháng Năm be a speciesloài very differentkhác nhau from you.
374
975476
3045
có lẽ sẽ là một loài vô cùng
khác biệt với bạn.
16:34
Thank you very much.
375
978521
1586
Cảm ơn rất nhiều.
16:36
(ApplauseVỗ tay)
376
980107
5331
(Vỗ tay)
Translated by Hong Khanh LE

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Juan Enriquez - Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society.

Why you should listen

A broad thinker who studies the intersections of these fields, Enriquez has a talent for bridging disciplines to build a coherent look ahead. He is the managing director of Excel Venture Management, a life sciences VC firm. He recently published (with Steve Gullans) Evolving Ourselves: How Unnatural Selection and Nonrandom Mutation Are Shaping Life on Earth. The book describes a world where humans increasingly shape their environment, themselves and other species.

Enriquez is a member of the board of Synthetic Genomics, which recently introduced the smallest synthetic living cell. Called “JCVI-syn 3.0,” it has 473 genes (about half the previous smallest cell). The organism would die if one of the genes is removed. In other words, this is the minimum genetic instruction set for a living organism.

More profile about the speaker
Juan Enriquez | Speaker | TED.com