ABOUT THE SPEAKER
Peter Singer - Philosopher, ethicist
Sometimes controversial, always practical ethicist Peter Singer stirs public debate about morality, from animal welfare to global poverty.

Why you should listen

Peter Singer may be, as The New Yorker calls him, the planet’s “most influential living philosopher.” The Australian academic specializes in applied ethics, to which he takes a secular, utilitarian approach -- minimize suffering, maximize well-being. He gained recognition in the 1970s with his groundbreaking book Animal Liberation: A New Ethics for Our Treatment of Animals, which questions society’s tendency to put human needs above those of members of other species. And he draws fire from critics who object to his fascinating argument in favor of an obligation to help the global poor that sets the bar so high that it means we are almost all living unethically. His defense of euthanasia and infanticide, in some circumstances, has led to protests against his lectures and to teaching position at Princeton.

But Singer’s collective body of work is more acclaimed than controversial. He has written the classic text Practical Ethics and many other books, with more in progress. He lectures at Princeton, where he is professor of bioethics, and the University of Melbourne, where he is a laureate professor. You can find dozens of brief, brilliant essays at Project Syndicate, where Singer examines the philosophical questions surrounding current topics like Obamacare, computer piracy and obesity.

More profile about the speaker
Peter Singer | Speaker | TED.com
TED2013

Peter Singer: The why and how of effective altruism

პიტერ სინგერი: რატომ და როგორ დავკავდეთ ეფექტური ალტრუიზმით?

Filmed:
1,880,611 views

თუ თქვენ საკმარისად იღბლიანი ხართ და გყოფნით რაც გაქვთ, თქვენთვის ბუნერბივი იმპულსია იყოთ ალტრუისტი სხვების მიმართ. ფილოსოფოსი პიტერ სინგერი კითხულობს, რა არის გაცემის ყველაზე ეფექტური გზა? ის ჰყვება რამდენიმე საკვირველ გონებრივ ექსპერიმენტს, რომ დაგეხმაროთ ემოციის და პრაქტიკის დაბალანსებაში და იმისთვის, რომ მიიღოთ მაქსიმალური შედეგი იმით რისი გაღებაც შეგიძლიათ.
- Philosopher, ethicist
Sometimes controversial, always practical ethicist Peter Singer stirs public debate about morality, from animal welfare to global poverty. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
There's something that I'd like you to see.
0
868
3605
რაღაც მინდა გაჩვენოთ.
00:16
(Video) Reporter: It's a story that's deeply unsettled
1
4473
2484
[ვიდეო] წამყვანი:
ამ ისტორიამ ღრმად შეაშფოთა
00:18
millions in China:
2
6957
2054
მილიონობით ადამიანი ჩინეთში:
00:21
footage of a two-year-old girl
3
9011
1880
ვიდეო, რომელშიც ორი წლის გოგოს
00:22
hit by a van and left bleeding in the street by passersby,
4
10891
4552
ფუგრონი დაეჯახა და გასისხლიანებული
დარჩა გამვლელების ყურადღების მიღმა
00:27
footage too graphic to be shown.
5
15443
3240
ვიდეო ზედმეტად მძიმეა საჩვენებლად.
00:30
The entire accident is caught on camera.
6
18683
2680
მთელი უბედური შემთხვევა,
კამერაზე აღიბეჭდა.
00:33
The driver pauses after hitting the child,
7
21363
2808
მძღოლი აჩერებს მანქანას,
მას შემდეგ რაც ბავშვს დაეჯახა,
00:36
his back wheels seen resting on her for over a second.
8
24171
3912
მისი უკანა საბურავები ბავშვზეა
წამზე ცოტა მეტ ხანს.
00:40
Within two minutes, three people pass two-year-old Wang Yue by.
9
28083
3945
2 წუთის განმავლობაში, სამი გამვლელი
ჩაუვლის 2 წლის ვან იუს.
00:44
The first walks around the badly injured toddler completely.
10
32028
3684
პირველი შეუხედავად მოუვლის დაზარალებულ
მცირეწლოვანს.
00:47
Others look at her before moving off.
11
35712
3323
სხვები შეხედავენ და მერე მიდიან.
პიტერ სინგერი: იყო სხვა ხალხი
00:53
Peter Singer: There were other people
12
41540
1267
00:54
who walked past Wang Yue,
13
42807
2327
ვინც ჩაუარა ვან იუს
00:57
and a second van ran over her legs
14
45134
1719
და მეორე ფუგრონმა გადაუარა ფეხებზე,
00:58
before a street cleaner raised the alarm.
15
46853
3216
სანამ მეეზოვემ არ ატეხა განგაში.
01:02
She was rushed to hospital, but it was too late. She died.
16
50069
5201
ის გააქანეს საავადმყოფოში,
მაგრამ უკვე გვიანი იყო. ის მოკვდა.
01:07
I wonder how many of you, looking at that,
17
55270
3808
მაინტერესებს ამის შემხედვარე,
რამდენი თქვენგანმა უთხარით
01:11
said to yourselves just now, "I would not have done that.
18
59078
3683
საკუთარ თავებს: "მე ამას არ ვიზამდი.
01:14
I would have stopped to help."
19
62761
2204
მე გავჩერდებოდი დასახმარებლად"
01:16
Raise your hands if that thought occurred to you.
20
64965
3900
აწიეთ ხელი თუ ასე იფიქრეთ.
01:20
As I thought, that's most of you.
21
68865
2876
ასეც ვიცოდი, უმეტესობა თქვენგანი.
და მე მჯერა თქვენი. დარწმუნებული ვარ
მართლები ხართ,
01:23
And I believe you. I'm sure you're right.
22
71741
1967
01:25
But before you give yourself too much credit,
23
73708
3239
მაგრამ სანამ საკუთარ თავებს
ზემდეტად შეაქებდეთ,
01:28
look at this.
24
76947
1662
შეხედეთ ამას.
01:30
UNICEF reports that in 2011,
25
78609
4176
იუნისეფი იტყობინება რომ 2011 წელს,
01:34
6.9 million children under five
26
82785
3949
6.9 მილიონი 5 წლამდე ბავშვი
01:38
died from preventable, poverty-related diseases.
27
86734
5452
დაიღუპა პრევენცირებადი,
სიღარიბესთან დაკავშირებული დაავადებისგან.
01:44
UNICEF thinks that that's good news
28
92186
2262
იუნისეფის აზრით ეს კარგი სიახლეა,
01:46
because the figure has been steadily coming down
29
94448
3178
რადგან რიცხვები სტაბილურად მცირდება
01:49
from 12 million in 1990. That is good.
30
97626
4053
1990 წლის 12 მილიონიდან. ეს კარგია,
01:53
But still, 6.9 million
31
101679
3104
მაგრამ მაინც 6.9 მილიონი,
01:56
is 19,000 children dying every day.
32
104783
5324
არის 19 000 ბავშვის სიკვდილი ყოველ დღე.
02:02
Does it really matter
33
110107
2786
აქვს კი იმას მნიშვნელობა,
02:04
that we're not walking past them in the street?
34
112893
2905
რომ ჩვენ არ ჩავუვლით ხოლმე მათ ქუჩაში?
02:07
Does it really matter that they're far away?
35
115798
5218
აქვს კი იმას მნიშვნელობა,
რომ ისინი შორს არიან?
02:13
I don't think it does make a morally relevant difference.
36
121016
3418
მე არ ვფიქრობ, რომ ამას
მორალური მნიშვნელობა აქვს.
02:16
The fact that they're not right in front of us,
37
124434
2408
ის ფაქტი, რომ ისინი ჩვენს წინაშე არ არიან,
02:18
the fact, of course, that they're of a different nationality
38
126842
2161
ის ფაქტი,
რომ ისინი სხვა ნაციონალობის არიან
02:21
or race, none of that seems morally relevant to me.
39
129003
3975
ან სხვა რასის, არცერთი ამ მიზეზთაგანი
არ მეჩვენება მორალურად რელევანტური.
02:24
What is really important is,
40
132978
1520
რაც მართლა მნიშვნელოვანია,
02:26
can we reduce that death toll? Can we save
41
134498
4265
შეგვიძლია თუ არა რომ შევაცმიროთ
სიკვდილიანობის ეს რიცხვი?
02:30
some of those 19,000 children dying every day?
42
138763
4966
შეგვიძლია გადავარჩინოთ იმ 19 000
ყოველდღიური სიკვდილიდან რამდენიმე?
02:35
And the answer is, yes we can.
43
143729
3618
და პასუხია - დიახ, ჩვენ შეგვიძლია.
02:39
Each of us spends money
44
147347
2543
ყოველი ჩვენგანი ხარჯავს ფულს
02:41
on things that we do not really need.
45
149890
2181
ისეთ რამეებზე,
რაც ნამდვილად არ გვჭირდება.
02:44
You can think what your own habit is,
46
152071
1932
შეგიძლიათ გაიხსენოთ
რა გაქვთ ჩვევაში.
02:46
whether it's a new car, a vacation
47
154003
2565
არის ეს ახალი მანქანა, მოგზაურობა,
02:48
or just something like buying bottled water
48
156568
2680
თუ ბოთლი წყლის ყიდვის მსგავსი რამ,
02:51
when the water that comes out of the tap
49
159248
2023
მაშინ როცა ონკანიდან მომავალი წყალი,
02:53
is perfectly safe to drink.
50
161271
2530
უსაფრთხოა დასალევად.
02:55
You could take the money you're spending
51
163801
1647
თქვენ შეგიძლიათ ეს ფული,
02:57
on those unnecessary things
52
165448
1895
რომელსაც არა საჭირო რამეებზე ხარჯავთ,
02:59
and give it to this organization,
53
167343
2366
მისცეთ ამ ორგანიზაციას,
03:01
the Against Malaria Foundation,
54
169709
2927
"მალარიის საწინააღმდეგო ფონდს",
03:04
which would take the money you had given
55
172636
2572
რომელიც თქვენს მიერ მიცემულ ფულს
03:07
and use it to buy nets like this one
56
175208
3703
გამოიყენებს
ამის მსგავსი ბადეების საყიდლად,
03:10
to protect children like this one,
57
178911
3539
იმისთვის რომ დაიცვას
ისეთი ბავშვები როგორც ეს.
03:14
and we know reliably that if we provide nets,
58
182450
4296
ჩვენ ვიცით,
რომ თუ მათ ბადეებით უზრუველვყოფთ
03:18
they're used, and they reduce the number of children
59
186746
3402
ეს ამცირებს მალარიისგან დაღუპული
03:22
dying from malaria,
60
190148
2456
ბავშვების რაოდენობას.
03:24
just one of the many preventable diseases
61
192604
2808
მხოლოდ ერთი
ბევრი პრევენცირებადი დაავადებიდან,
03:27
that are responsible for some of those 19,000 children
62
195412
3952
რომელიც პაუსიხმგებელია დღეში
იმ 19 000-დან
03:31
dying every day.
63
199364
3648
რაღაც რაოდენობის სიკვდილზე.
03:35
Fortunately, more and more people
64
203012
2184
საბედნიეროდ, სულ უფრო მეტი იზიარებს
03:37
are understanding this idea,
65
205196
2514
ამ აზრს
03:39
and the result is a growing movement:
66
207710
3318
და შედეგად გვაქვს მზარდი მოძრაობა:
03:43
effective altruism.
67
211028
2656
ეფექტური ალტრუიზმი.
03:45
It's important because it combines both the heart and the head.
68
213684
4384
ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ის იყენებს
ორივეს, გონებას და გულს.
03:50
The heart, of course, you felt.
69
218068
1711
გულით თქვენ რა თქმა უნდა იგრძენით.
03:51
You felt the empathy for that child.
70
219779
3143
თქვენ თანაგრძნობით განიმსჭვალეთ
იმ ბავშვის მიმართ,
03:54
But it's really important to use the head as well
71
222922
4034
მაგრამ ასევე მნიშვნელოვანია
გონების გამოყენებაც.
03:58
to make sure that what you do is effective and well-directed,
72
226956
4793
იმისთვის რომ დარმწუნდეთ, რასაც აკეთებთ
არის ეფექტური და სწორად მიმართული.
04:03
and not only that, but also I think reason helps us
73
231749
4334
რაციონალიზმი გვახმარება არა მხოლოდ ამაში,
არამედ იმის გაგებაშიც,
04:08
to understand that other people, wherever they are,
74
236083
3769
რომ სხვა ადამიანები,
სადაც არ უნდა იყვნენ ისინი,
04:11
are like us, that they can suffer as we can,
75
239852
3591
ჩვენნაირები არიან და რომ მათ
შეუძლიათ ისევე იტანჯონ, როგორც ჩვენ,
04:15
that parents grieve for the deaths of their children,
76
243443
2673
რომ მშობლები განიცდიან
მათი ბავშვების სიკვდილს
04:18
as we do,
77
246116
1803
ისევე როგორც ჩვენ
04:19
and that just as our lives and our well-being matter to us,
78
247919
4218
და ისევე როგორც ჩვენი სიცოცხლე
და კეთილდღეობაა მნიშვნელოვანია ჩვენთვის,
04:24
it matters just as much to all of these people.
79
252137
3243
ისევე მნიშვნელოვანია
ეს სხვა ადამიანებისთვის.
04:27
So I think reason is not just some neutral tool
80
255380
3068
ამიტომ ვფიქრობ, რომ რაციონალიზმი
არა მხოლოდ ნეიტრალური საშუალებაა
04:30
to help you get whatever you want.
81
258448
1495
სასურველის მისაღებად,
04:31
It does help us to put perspective on our situation.
82
259943
4630
არამედ ის გვეხმარება შევხედოთ
საკუთარ მდგომარეობას სხვა მხრიდან
04:36
And I think that's why
83
264573
1879
და ვფიქრობ სწორედ ამიტომ
04:38
many of the most significant people in effective altruism
84
266452
5006
ბევრი მნიშვნელოვანი ადამიანი
ეფექტურ ალტრუიზმში
04:43
have been people who have had backgrounds
85
271458
2384
იყო ფილოსოფიაში, ეკონომიკაში
04:45
in philosophy or economics or math.
86
273842
4738
და მათემატიკაში განსწავლული ხალხი.
04:50
And that might seem surprising,
87
278580
1465
შეიძლება ეს უჩვეულოდ გეჩვენოთ,
04:52
because a lot of people think,
88
280045
1333
რადგან ბევრი ფიქრობს,
04:53
"Philosophy is remote from the real world;
89
281378
3813
რომ ფილოსოფია განცალკევებულია
რეალური სამყაროსგან;
04:57
economics, we're told, just makes us more selfish,
90
285191
3943
ჩვენ გვეუბნებიან, რომ ეკონომიკა
მეტად ეგოისტს გვხდის
05:01
and we know that math is for nerds."
91
289134
3531
და მათემატიკა კი
ასოციალური "ტვინიკოსებისთვის" არის,
05:04
But in fact it does make a difference,
92
292665
2758
მაგრამ სინამდვილეში ასე არ არის.
05:07
and in fact there's one particular nerd
93
295423
1936
სინამდვილეში ერთი კონკრეტული "ტვინიკოსა"
05:09
who has been a particularly effective altruist
94
297359
4220
რომელიც
განსაკუთრებით ეფექტური ალტრუისტია,
05:13
because he got this.
95
301579
1917
რადგან მას ეს აქვს.
05:15
This is the website of the Bill & Melinda Gates Foundation,
96
303496
3279
ეს არის ბილ და მელინდა გეითსების
ფონდის ვებ გვერდი
05:18
and if you look at the words on the top right-hand side,
97
306775
3796
და თუ თქვენ შეხედავთ სიტყვებს
მარჯვენა მაღალ კუთხეში,
05:22
it says, "All lives have equal value."
98
310571
3927
იქ წერია:
"ყველა სიცოცხლეს თანაბარი ღირებულება აქვს"
05:26
That's the understanding,
99
314498
1869
ეს არის გააზრება,
05:28
the rational understanding of our situation in the world
100
316367
3622
მსოფლიოში ჩვენი მდგომარეობის
რაციონალური გაგება,
05:31
that has led to these people
101
319989
2261
რამაც ეს ხალხი,
05:34
being the most effective altruists in history,
102
322250
4681
ისტორიაში
ყველაზე ეფექტურ ალტრუისტებად აქცია.
05:38
Bill and Melinda Gates and Warren Buffett.
103
326931
2672
ბილ და მელინდა გეითსები და ვორენ ბაფეტი.
05:41
(Applause)
104
329603
6133
(აპლოდისმენტები)
05:47
No one, not Andrew Carnegie, not John D. Rockefeller,
105
335736
4169
არავის, არც ენდრიუ კარნეგის,
არც ჯონ როკფელერს,
05:51
has ever given as much to charity
106
339905
2658
არასდროს არ გაუციათ ამდენი
ქველმოქმედებისთვის,
05:54
as each one of these three,
107
342563
3248
რამდენიც იმ სამიდან თითოეულს
05:57
and they have used their intelligence
108
345811
2752
და მათ საკუთარი ინტელექტი გამოიყენეს
06:00
to make sure that it is highly effective.
109
348563
4080
იმისთვის, რომ დარწმუნებულიყვნენ
გაცემის ეფექტურობაში.
06:04
According to one estimate, the Gates Foundation
110
352643
3088
ერთი-ერთი მონაცემის თანახმად,
გეითსის ფონდმა
06:07
has already saved 5.8 million lives
111
355731
3808
უკვე 5.8 მილიონი სიცოცხლე გადაარჩინა
06:11
and many millions more, people, getting diseases
112
359539
3158
და ბევრად მეტი მილიონი ადამიანი გადაარჩინა
06:14
that would have made them very sick,
113
362697
1527
მძიმე, თუნდაც არასასიკვდილო
06:16
even if eventually they survived.
114
364224
3251
ავადმყოფობისგან.
06:19
Over the coming years, undoubtably the Gates Foundation
115
367475
2600
მომავალ წლებში გეითსის ფონდი
06:22
is going to give a lot more,
116
370075
2664
აპირებს უდავოდ ბევრად მეტის გაცემას
06:24
is going to save a lot more lives.
117
372739
3975
და ბევრად მეტი სიცოცხლის გადარჩენას.
06:28
Well, you might say, that's fine if you're a billionaire,
118
376714
4242
თქვენ შეიძლება თქვათ,
ეს არაფერია როცა მილიარდერი ხარ,
06:32
you can have that kind of impact.
119
380956
2424
შესაძლებელია ასეთი გავლენის მოხდენა,
06:35
But if I'm not, what can I do?
120
383380
2948
მაგრამ როცა არ მაქვს ამდენი,
რა უნდა ვქნა?
06:38
So I'm going to look at four questions that people ask
121
386328
3324
მაშ, შევხედოთ
ხალხის მიერ დასმულ ოთხ შეკითხვას,
06:41
that maybe stand in the way of them giving.
122
389652
3448
რომელიც შესაძლოა მათ გაცემაში უშლის ხელს.
06:45
They worry how much of a difference they can make.
123
393100
2367
ისინი დარდობენ, რომ მათი წვლილი
უმნიშვნელოა და არაფერს შეცვლის,
06:47
But you don't have to be a billionaire.
124
395467
3225
მაგრამ მილიარდერობა არ არის საჭირო.
06:50
This is Toby Ord. He's a research fellow in philosophy
125
398692
3664
ეს ტობი ორდია. ის ფილოსოფიის მკვლევარია
06:54
at the University of Oxford.
126
402356
2026
ოქსფორდის უნივერსიტეტში.
06:56
He became an effective altruist when he calculated
127
404382
3588
ის გახდა ეფექტური ალტრუისტი
როცა გამოთვალა,
06:59
that with the money that he was likely to earn
128
407970
2275
რომ იმ ფულით, რომელსაც ის თავისი
07:02
throughout his career, an academic career,
129
410245
2400
აკადემიური საქმიანობის მაძნილზე
გამოიმუშავებდა,
07:04
he could give enough to cure 80,000 people of blindness
130
412645
6667
შეეძლო განვითარებად ქვეყნებში
80 000 ადამიანი
07:11
in developing countries
131
419312
2046
უსინათლობისგან განეკურნა
07:13
and still have enough left
132
421358
2273
და მაინც დარჩებოდა საკმარისი ფული,
07:15
for a perfectly adequate standard of living.
133
423631
4724
საკმაოდ კარგი სტანდარტების ცხოვრებისთვის.
07:20
So Toby founded an organization
134
428355
1997
ამიტომ ტობიმ დააარსა ორგანიზაცია
07:22
called Giving What We Can to spread this information,
135
430352
4086
სახელად: "რისი გაცემაც შეგვიძლია"
ინფორმაციის გასავრცელებლად,
07:26
to unite people who want to share some of their income,
136
434438
3926
რომ გაეერთიანებინა ხალხი ვისაც უნდოდა
შემოსავლის გაზიარება
07:30
and to ask people to pledge to give 10 percent
137
438364
2713
და ეთხოვა ადამიანებისთვის გაეცათ იმის 10%,
07:33
of what they earn over their lifetime
138
441077
2111
რასაც ისინი
სიცოცხლის მანძილზე გამოიმუშავებენ,
07:35
to fighting global poverty.
139
443188
3321
გლობალურ სიღარიბესთან საბრძოლველად.
07:38
Toby himself does better than that.
140
446509
2439
თავად ტობი უფრო მეტს აკეთებს.
07:40
He's pledged to live on 18,000 pounds a year --
141
448948
4400
მან გადაწყვიტა ეცხოვრა
18 000 ფუნტზე წელიწადში.
07:45
that's less than 30,000 dollars --
142
453348
2744
ეს 30 000 დოლარზე ნაკლებია
07:48
and to give the rest to those organizations.
143
456092
3400
და დანარჩენი მიეცა
მსგავსი ორგანიზაციებისთვის.
07:51
And yes, Toby is married and he does have a mortgage.
144
459492
5574
დიახ, ტობი ქორწინებაშია
და მას აქვს იპოთეკური სესხი.
07:57
This is a couple at a later stage of life,
145
465066
3645
ეს ასაკოვანი წყვილი,
08:00
Charlie Bresler and Diana Schott,
146
468711
2996
ჩარლი ბრესლერი და დაიანა შოთი
როცა ისინი ახალგაზრდობაში
ერთმანეთს შეხვდნენ
08:03
who, when they were young, when they met,
147
471707
1527
08:05
were activists against the Vietnam War,
148
473234
3154
ვიეტნამის ომის საწინააღმდეგო
აქტივისტები იყვნენ.
08:08
fought for social justice,
149
476388
1979
სოციალური სამართლიანობისთვის იბრძოდნენ
08:10
and then moved into careers, as most people do,
150
478367
2884
და შემდეგ როგორც უმეტესობა
მიყვნენ კარიერას და
08:13
didn't really do anything very active about those values,
151
481251
3609
განსაკუთრებული აღარაფერი გაუკეთებიათ
ამ ფასეულობების სასარგებლოდ,
08:16
although they didn't abandon them.
152
484860
2839
თუმცა არც მიუტოვებიათ
08:19
And then, as they got to the age at which many people
153
487699
2379
და შემდეგ,
როცა საპენსიო ასაკს მიუახლოვდნენ
08:22
start to think of retirement, they returned to them,
154
490078
3406
დაუბრუნდნენ ამ ფასეულობებს
08:25
and they've decided to cut back on their spending,
155
493484
3164
და გადაწყვიტეს შეემცირებინათ დანახარჯი.
08:28
to live modestly, and to give both money and time
156
496648
5145
ეცხოვრათ მოკრძალებულად
და გაეცათ დრო და ფული,
08:33
to helping to fight global poverty.
157
501793
4878
გლობალურ სიღარიბესთან ბრძოლისთვის.
08:38
Now, mentioning time might lead you to think,
158
506671
3042
დროის ხსენებამ, შეიძლება გაფიქრებინოთ:
08:41
"Well, should I abandon my career and put all of my time
159
509713
3624
"რა, კარიერა უნდა მივატოვო
და მთელი ჩემი დრო,
08:45
into saving some of these 19,000 lives
160
513337
3205
ყველდღე 19 000 დაკარგული სიცოცხლიდან
08:48
that are lost every day?"
161
516542
1663
რაღაც ნაწილის გადარჩენას დავუთმო?"
08:50
One person who's thought quite a bit about this issue
162
518205
2702
ერთ-ერთი ადამიანი, რომელმაც
საკმაოდ იფიქრა ამ საკითხზე
08:52
of how you can have a career that will have
163
520907
2823
თუ როგორ მივყვეთ კარიერას,
08:55
the biggest impact for good in the world is Will Crouch.
164
523730
3721
რომელსაც უდიდესი
სასიკეთო გავლენა ექნება მსოფლიოში,
08:59
He's a graduate student in philosophy,
165
527451
2656
არის ვილ კრაუჩი.
ის ფილოსოფიის კურსდამთავრებულია.
09:02
and he's set up a website called 80,000 Hours,
166
530107
4352
მან შექმნა ვებ გვერდი
სახელად 80 000 საათი,
09:06
the number of hours he estimates
167
534459
1674
საათების რაოდენობა
რომელსაც ადამიანი
09:08
most people spend on their career,
168
536133
2372
საკუთარ კარიერაზე ხარჯავს,
მისი გათვლებით.
09:10
to advise people on how to have the best,
169
538505
2212
იმისთვის რომ ურჩიოს ხალხს,
09:12
most effective career.
170
540717
1980
ყველაზე ეფექტური კარიერა.
09:14
But you might be surprised to know
171
542697
2214
ალბათ გაგიკვირდებათ,
09:16
that one of the careers that he encourages people to consider,
172
544911
3021
რომ ერთ-ერთი კარიერა, რომელსაც ის ურჩევს,
09:19
if they have the right abilities and character,
173
547932
2265
შესაბამისი უნარების და მახასიათებლების
მქონეებს,
09:22
is to go into banking or finance.
174
550197
4667
არის ფინანსები და საბანკო საქმე.
09:26
Why? Because if you earn a lot of money,
175
554864
3811
რატომ? იმიტომ რომ თუ ბევრს გამოიმუშავებთ,
09:30
you can give away a lot of money,
176
558675
2339
შეგიძლიათ ბევრი გაიღოთ
09:33
and if you're successful in that career,
177
561014
2046
და თუ თქვენ წარმატებული ხართ ამ სფეროში,
09:35
you could give enough to an aid organization
178
563060
2614
თქვენ შეძლებთ მისცეთ საკმარისი დახმარება
ორგანიზაციას
09:37
so that it could employ, let's say, five aid workers
179
565674
4930
იმისთვის რომ მან, მაგალითად 5 დამხმარე
თანამშრომელი აიყვანოს
09:42
in developing countries, and each one of them
180
570604
3292
განვითარებადი ქვეყნიდან და ყოველი მათგანი
09:45
would probably do about as much good
181
573896
1844
სავარუდოდ გააკეთებს დაახლოებით
09:47
as you would have done.
182
575740
1534
იმდენ კარგს, რამდენსაც თქვენ იზამდით.
09:49
So you can quintuple the impact
183
577274
3010
მაშ, თქვენ შეგიძლიათ გაახუთმაგოთ გავლენა,
09:52
by leading that kind of career.
184
580284
4121
ამ კარიერული გზის გაყოლით.
09:56
Here's one young man who's taken this advice.
185
584405
2520
აი, ადამიანი რომელმაც ეს რჩევა მიიღო.
09:58
His name is Matt Weiger.
186
586925
1341
მისი სახელია მეტ ვაინგერი
10:00
He was a student at Princeton in philosophy and math,
187
588266
3762
ის იყო პრინსტონის ფილოსფიის
და მათემატიკის სტუდენტი.
10:04
actually won the prize for the best undergraduate philosophy thesis
188
592028
3719
შარშან, როცა ამთავრებდა
მან მოიგო
10:07
last year when he graduated.
189
595747
2379
ბაკალავრის საუკეთესო
ფილოსფიური თეზისის პრიზი.
10:10
But he's gone into finance in New York.
190
598126
3226
მაგრამ ის გაჰყვა ფინანსებს ნიუ იორკში.
10:13
He's already earning enough
191
601352
1605
ის უკვე საკმარისს გამოიმუშავებს
10:14
so that he's giving a six-figure sum to effective charities
192
602957
4266
იმისთვის რომ 6 ნიშნა თანხა გასცეს
ეფექტურ ქველმოქმედებაზე
10:19
and still leaving himself with enough to live on.
193
607223
3729
და თან საკმარისი დარჩეს
საკუთარი ცხოვრებისთვის.
10:22
Matt has also helped me to set up an organization
194
610952
3871
მეტი ასევე მეც დამეხმარა
ორგანიზაციის შექმნაში,
10:26
that I'm working with that has the name taken
195
614823
3053
რომელსაც სახელად ჰქვია
10:29
from the title of a book I wrote,
196
617876
1627
სათაური ჩემი დაწერილი წიგნიდან
10:31
"The Life You Can Save,"
197
619503
1898
"სიცოცხლე რომლის გადარჩენაც შეგიძლია".
10:33
which is trying to change our culture
198
621401
2741
რომელიც ცდილობს შეცვალოს ჩვენი კულტურა,
10:36
so that more people think that
199
624142
3733
ისე რომ უფრო მეტმა ხალხმა გაიაზროს,
10:39
if we're going to live an ethical life,
200
627875
1717
თუ თქვენ გინდათ ეთიკურად იცხოვროთ
10:41
it's not enough just to follow the thou-shalt-nots
201
629592
3831
საკმარისი არ არის "არა კაც ჰკლა,
არა იმრუშო,
10:45
and not cheat, steal, maim, kill,
202
633423
2380
არა იპარო" და ა.შ.
10:47
but that if we have enough, we have to share some of that
203
635803
2887
არამედ თუ საკმარისზე მეტი გვაქვს,
10:50
with people who have so little.
204
638690
3353
უნდა გავუზიაროთ უქონელთ.
10:54
And the organization draws together people
205
642043
2779
ორგანიზაცია სხვადასხვა თაობის
10:56
of different generations,
206
644822
1684
ხალხს ერთად უყრის თავს.
10:58
like Holly Morgan, who's an undergraduate,
207
646506
1845
როგორც ჰოლი მორგანი,
რომელიც ბაკალავრია
11:00
who's pledged to give 10 percent
208
648351
1517
და გასცემს
11:01
of the little amount that she has,
209
649868
1949
თავისი შესაძლებლობის 10 პროცენტს
11:03
and on the right, Ada Wan,
210
651817
2053
და ეიდა ვანი,
11:05
who has worked directly for the poor, but has now
211
653870
2727
ვინც უშუალოდ ღარიბებთან მუშაობდა,
მაგრამ ახლა იელშია
11:08
gone to Yale to do an MBA to have more to give.
212
656597
4502
ბიზნესის ადმინისტრირებაზე, იმისთვის
რომ მეტის გაცემის შესაძლებლობა ჰქონდეს.
11:13
Many people will think, though,
213
661099
1525
ბევრი იფიქრებს,
11:14
that charities aren't really all that effective.
214
662624
3982
რომ ქველმოქმედება არც ისე ეფექტურია.
11:18
So let's talk about effectiveness.
215
666606
1793
მაშ ვილაპარაკოთ ეფექტურობაზე.
11:20
Toby Ord is very concerned about this,
216
668399
1990
ტობი ორდი ძალიან დაინტერესებულია ამით
11:22
and he's calculated that some charities
217
670389
2887
და მან გამოთვალა, რომ ზოგი საქველმოქმედო
11:25
are hundreds or even thousands of times
218
673276
2789
ასჯერ და ათასჯერაც კი უფრო ეფექტურია,
11:28
more effective than others,
219
676065
2058
ვიდრე სხვები.
11:30
so it's very important to find the effective ones.
220
678123
2836
ასე რომ ძალიან მნიშვნელოვანია
ვიპოვოთ ეფექტურები.
11:32
Take, for example, providing a guide dog for a blind person.
221
680959
5031
ავიღოთ მაგალითად, გზამკვლევი ძაღლის
შოვნა უსინათლოსთვის.
11:37
That's a good thing to do, right?
222
685990
2812
ეს კარგი საქმეა არა?
11:40
Well, right, it is a good thing to do,
223
688802
2022
დიახ, ეს კარგი საქმეა.
11:42
but you have to think what else you could do with the resources.
224
690824
2917
მაგრამ უნდა იფიქროთ კიდევ
რისი გაკეთება შიეძლებოდა ამ რესურსით.
11:45
It costs about 40,000 dollars to train a guide dog
225
693741
4244
ასეთი ძაღლის გაწვრთნა
და უსინათლოსთვის მისი
გამოყენების სწავლება
11:49
and train the recipient so that the guide dog
226
697985
2496
11:52
can be an effective help to a blind person.
227
700481
3384
დაახლოებით
40 000 დოლარი ჯდება.
11:55
It costs somewhere between 20 and 50 dollars
228
703865
4272
უსინათლოს განკურნება
განვითარებად ქვეყანაში,
12:00
to cure a blind person in a developing country
229
708137
3006
თუ მას ტრაქომა აქვს
12:03
if they have trachoma.
230
711143
2010
დაახლოებით 20 დოლარიდან 50 დოლარამდე ჯდება
12:05
So you do the sums, and you get something like that.
231
713153
3071
ამიტომ თუ დავაჯამებთ, ასეთ რამეს მივიღებთ.
12:08
You could provide one guide dog
232
716224
1746
შეგიძლიათ გზამკვლევი ძაღლით
12:09
for one blind American,
233
717970
2345
უზრუნველყოთ ერთი უსინათლო ამერიკელი,
12:12
or you could cure between 400
234
720315
2876
ან შეგიძლიათ 400-დან 2000-მდე
12:15
and 2,000 people of blindness.
235
723191
3771
უსინათლო განკურნოთ.
12:18
I think it's clear what's the better thing to do.
236
726962
3597
მე ვფიქრობ ცხადია, რისი გაკეთება სჯობს.
12:22
But if you want to look for effective charities,
237
730559
3515
თუ თქვენ ეძებთ ეფექტურ ქველმოქმედებას,
12:26
this is a good website to go to.
238
734074
2232
ამ ვებ გვერდზე უნდა შეხვიდეთ.
12:28
GiveWell exists to really assess the impact of charities,
239
736306
4884
გაეცი-კარგად(GiveWell) აფასებს
ქველმოქმედი ორგანიზაციების გავლენას
12:33
not just whether they're well-run,
240
741190
1965
და არა მხოლოდ მმართველობის ეფექტურობას.
12:35
and it's screened hundreds of charities
241
743155
2300
მათ გააანალიზეს ასობით
საქველმოქმედო ორგანიზაცია
12:37
and currently is recommending only three,
242
745455
3299
და ამჟამად მხოლოდ სამზე იძლევიან
რეკომენდაციას,
12:40
of which the Against Malaria Foundation is number one.
243
748754
4233
რომელთაგან
მალარიის საწინააღმდეგო ფონდი პირველია.
12:44
So it's very tough. If you want to look for other recommendations,
244
752987
2623
ასე რომ ეს მაგარი ორგანიზაციაა.
სხვა რეკომენდაციები
12:47
thelifeyoucansave.com and Giving What We Can
245
755610
3010
თუ გაინტერესებთ
thelifeyoucansave.com და GivingWhatWeCan,
12:50
both have a somewhat broader list,
246
758620
2366
ორივეზე არის უფრო ფართე სია,
12:52
but you can find effective organizations,
247
760986
3336
სადაც შეგიძლიათ ეფექტური საქველმოქმედოები
იპოვოთ
12:56
and not just in the area of saving lives from the poor.
248
764322
4176
და არა მხოლოდ გაჭირვებულების
სიცოცხლის გადასარჩენად.
13:00
I'm pleased to say that there is now also a website
249
768498
2576
მოხარული ვარ,
რომ უკვე არსებობს
13:03
looking at effective animal organizations.
250
771074
3432
ცხოველების დამხმარე ორგანიზაციების
ეფექტურობის შემფასებელი ვებ გვერდი
13:06
That's another cause that I've been concerned about
251
774506
2004
ეს კიდევ ერთი პრობლემაა, რომელიც მაწუხებს
13:08
all my life, the immense amount of suffering
252
776510
2604
მთელი ცხოვრება. განუზომელი ტანჯვა,
13:11
that humans inflict
253
779114
1526
რომელსაც ადამიანები
13:12
on literally tens of billions of animals every year.
254
780640
4257
ათობით მილიარდ ცხოველს აყენებენ
ყოველწლიურად.
13:16
So if you want to look for effective organizations
255
784897
2326
და თუ თქვენ გინდათ იპოვოთ
ეფექტური ორგანიზაციები,
13:19
to reduce that suffering,
256
787223
2073
იმისთვის რომ ეს ტანჯვა შეამციროთ,
13:21
you can go to Effective Animal Activism.
257
789296
3001
შეგიძლიათ მიმართოთ
Effective Animal Activism-ს.
13:24
And some effective altruists think it's very important
258
792297
3039
ზოგი ეფექტური ალტრუისტი
ამას ძალიან მნიშვნელოვნად თვლის,
13:27
to make sure that our species survives at all.
259
795336
3757
იმისთვის რომ ჩვენი სახეობა გადარჩეს.
13:31
So they're looking at ways to reduce the risk of extinction.
260
799093
3430
ამიტომ ისინი ეძებენ გადაშენების
რისკის შემცირების საშუალებებს.
13:34
Here's one risk of extinction that we all became aware of
261
802523
2643
ერთ-ერთი გადაშენების რისკზე
ცოტა ხნის წინ შევიტყვეთ,
13:37
recently, when an asteroid passed close to our planet.
262
805166
4157
როცა ჩვენს პლანეტას ახლოს
ასტეროიდმა ჩაუფრინა.
13:41
Possibly research could help us not only to predict
263
809323
3006
შეიძლება ამ საკითხის შესწავლა
დაგვეხმაროს არა მხოლოდ
13:44
the path of asteroids that might collide with us,
264
812329
1971
ასტეროიდების ტრაექტორიების შესწავლაში,
13:46
but actually to deflect them.
265
814300
2792
რომლებიც შეიძლება ჩვენ დაგვეჯახოს,
არამედ მათ შეცვლაშიც.
13:49
So some people think that would be a good thing to give to.
266
817092
2664
ამიტომ ზოგი ადამიანი ცდილობს
მსგავს პროექტებს დაეხმაროს.
13:51
There's many possibilities.
267
819756
2242
ბევრი შესაძლებლობა არსებობს.
13:53
My final question is,
268
821998
1711
ჩემი ბოლო კითხვა
13:55
some people will think it's a burden to give.
269
823709
3031
ზოგი ადამიანი თვლის,
რომ გაცემა მძიმე ხვედრია,
13:58
I don't really believe it is.
270
826740
1633
მე ასე არ ვფიქრობ.
14:00
I've enjoyed giving all of my life
271
828373
2180
მე მთელი ცხოვრება ამას
სიამოვნებით ვაკეთებ,
14:02
since I was a graduate student.
272
830553
1318
უნივერსიტეტის დამთავრებიდან
14:03
It's been something fulfilling to me.
273
831871
2833
და ეს ყოველთვის სიამოვნებას მანიჭებდა.
14:06
Charlie Bresler said to me that he's not an altruist.
274
834704
2431
ჩარლი ბრესლერმა მითხრა,
რომ ის ალტრუისტი არ არის.
14:09
He thinks that the life he's saving is his own.
275
837135
3374
ის თვლის, რომ სიცოცხლე, რომელსაც შველის
მისი საკუთარი სიცოცხლეა.
14:12
And Holly Morgan told me that she used to battle depression
276
840509
3927
ჰოლი მორგანმა მითხრა, რომ ის
დეპრესიას ებრძოდა,
14:16
until she got involved with effective altruism,
277
844436
2232
სანამ ეფექტურ ალტრუიზმში არ ჩაერთო
14:18
and now is one of the happiest people she knows.
278
846668
3546
და ახლა ის თავს ერთ-ერთ
უბედნიერეს ადამიანად თვლის.
14:22
I think one of the reasons for this
279
850214
1773
მე ვფიქრობ, რომ ამის ერთ-ერთი
მიზეზი
14:23
is that being an effective altruist helps to overcome
280
851987
3267
არის ის, რომ ალტრუიზმი
გვეხმარება დავძლიოთ
14:27
what I call the Sisyphus problem.
281
855254
2871
ის რასაც მე სიზიფეს პრობლემას ვუწოდებ.
14:30
Here's Sisyphus as portrayed by Titian,
282
858125
3193
აი ტიციანის ტილო, რომელიც
ღმერთებისგან დაწყევლილ
14:33
condemned by the gods to push a huge boulder
283
861318
3023
სიზიფეს გამოსახავს
მან უზარმაზარი ლოდი უნდა ააგოროს
14:36
up to the top of the hill.
284
864341
1679
მთის მწვერვალზე.
14:38
Just as he gets there, the effort becomes too much,
285
866020
3050
როგორც კი ის მწვერვალს აღწევს
სიმძიმე გაუსაძლისი ხდება,
14:41
the boulder escapes, rolls all the way down the hill,
286
869070
3241
ლოდი წყდება და ქვემოთ
მთის სულ ძირში გორდება.
14:44
he has to trudge back down to push it up again,
287
872311
3304
მას უწევს ქვემოთ ჩასვლა,
რომ კვლავ ააგოროს ლოდი მთაზე
14:47
and the same thing happens again and again
288
875615
2419
და ეს მეორდება ისევ და ისევ
14:50
for all eternity.
289
878034
2382
უსასრულოდ.
14:52
Does that remind you of a consumer lifestyle,
290
880416
3015
ხომ არ გაგონებთ ეს მომხმარებლის ცხოვრებას?
14:55
where you work hard to get money,
291
883431
2682
როცა თქვენ მუხლჩაუხრელად შრომობთ
ფულის გამოსამუშავებლად.
14:58
you spend that money on consumer goods
292
886113
2245
შემდეგ კი ხარჯავთ სამომხმარებლო ნივთებზე
15:00
which you hope you'll enjoy using?
293
888358
3572
და იმედი გაქვთ,
რომ ეს სიხარულს მოგანიჭებთ.
15:03
But then the money's gone, you have to work hard
294
891930
2731
მაგრამ ფული იხარჯება
და თქვენ ისევ უნდა იშრომოთ,
15:06
to get more, spend more, and to maintain
295
894661
2900
რომ მეტი გამოიმუშავოთ
15:09
the same level of happiness, it's kind of a hedonic treadmill.
296
897561
3007
და შეინარჩუნოთ სიხარულის იგივე დონე
ეს ჰედონური სარბენივით არის.
15:12
You never get off, and you never really feel satisfied.
297
900568
3366
თქვენ ვერასდროს ჩერდებით და
ნამდვილ კმაყოფილებასაც ვერასდროს გრძნობთ.
15:15
Becoming an effective altruist gives you
298
903934
2992
ეფექტური ალტრუიზმი კი მნიშვნელობას
15:18
that meaning and fulfillment.
299
906926
1490
და კმაყოფილებას გაგრძნობინებთ.
15:20
It enables you to have a solid basis for self-esteem
300
908416
4191
ის გაძლევთ თავმოყვარეობის მყარ საფუძველს,
15:24
on which you can feel your life was really worth living.
301
912607
4125
რომელიც თქვენ გაგრძნობინებთ,
რომ ცხოვრება ნამდვილად ღირს.
15:28
I'm going to conclude by telling you
302
916732
2556
ბოლოს მინდა დავასრულო
წერილზე მოყოლით,
15:31
about an email that I received
303
919288
2133
რომელიც მივიღე დაახლოებით ერთი თვის წინ.
15:33
while I was writing this talk just a month or so ago.
304
921421
4924
ამ გამოსვლის მომზადებისას.
15:38
It's from a man named Chris Croy, who I'd never heard of.
305
926345
3027
ეს წერილი იყო კრის კროისგან,
რომელზეც არასდროს მსმენია.
15:41
This is a picture of him showing him recovering from surgery.
306
929372
4419
ამ ფოტოზე ის ოპერაციის შემდეგ,
გამოჯანმრთელების გზაზეა.
15:45
Why was he recovering from surgery?
307
933791
2534
რატომ გაიკეთა ოპერაცია?
15:48
The email began, "Last Tuesday,
308
936325
3557
წერილი იწყებოდა ასე:
"წინა სამშაბათს,
15:51
I anonymously donated my right kidney to a stranger.
309
939882
3858
მე ანონიმურად გავეცი
ჩემი მარჯვენა თირკმელი უცნობ ადამიანზე.
15:55
That started a kidney chain
310
943740
2085
ამან გამოიწვია ქველმოქმედების მთელი ჯაჭვი,
15:57
which enabled four people to receive kidneys."
311
945825
4669
შედეგად ოთხმა ადამიანმა მიიღო თირკმელი"
16:02
There's about 100 people each year in the U.S.
312
950494
2439
აშშ-ში 100-მდე და სხვა ქვეყნებში
მეტი ადამიანი
16:04
and more in other countries who do that.
313
952933
2718
აკეთებს ამას ყოველ წელს.
16:07
I was pleased to read it. Chris went on to say
314
955651
2164
მე ნასიამოვნები ვიყავი. შემდეგ კრისი წერს.
16:09
that he'd been influenced by my writings in what he did.
315
957815
3372
რომ მას ამისკენ,
ჩემმა ნაწერებმა უბიძგეს.
16:13
Well, I have to admit, I'm also somewhat embarrassed by that,
316
961187
3423
უნდა ვაღიარო,
ამან ცოტა არ იყოს შემაცბუნა,
16:16
because I still have two kidneys.
317
964610
6262
რადგან მე თავად დღემდე ორი თირკმელი მაქვს.
16:22
But Chris went on to say that he didn't think
318
970872
2266
მაგრამ შემდეგ კრისმა მაცნობა,
რომ ის არ ფიქრობს,
16:25
that what he'd done was all that amazing,
319
973138
2680
რომ რაც მან გააკეთა,
ასეთი განსაკუთრებული იყო,
16:27
because he calculated that the number of life-years
320
975818
3507
რადგან მან გამოთვალა, რომ წლების
ის რაოდენობა, რამდენითაც მან
16:31
that he had added to people, the extension of life,
321
979325
2548
ადამიანებს სიცოცხლე გაუხანგრძლივა,
16:33
was about the same that you could achieve
322
981873
2809
დაახლოებით იმდენია,
რამდენსაც მიაღწევდით
16:36
if you gave 5,000 dollars to the Against Malaria Foundation.
323
984682
5836
5000 დოლარი რომ შეგეწირათ
მალარიასთან ბრძოლის ფონდში.
16:42
And that did make me feel a little bit better,
324
990518
4076
ამან მე შედარებით კარგად მაგრძნობინა თავი,
16:46
because I have given more than 5,000 dollars
325
994594
3554
რადგან მე 5000 დოლარზე მეტი გავეცი
16:50
to the Against Malaria Foundation
326
998148
2847
მალარიასთან ბრძოლის ფონდისთვის
16:52
and to various other effective charities.
327
1000995
4903
და სხვა
ეფექტური საქველმოქმედო ორგანიზაციებისთვის.
16:57
So if you're feeling bad
328
1005898
1434
ამიტომ თუ თქვენც
16:59
because you still have two kidneys as well,
329
1007332
4082
ცუდად გრძნობთ თავს,
იმისგან რომ ჯერ კიდევ ორი თირკმელი გაქვთ,
17:03
there's a way for you to get off the hook.
330
1011414
2634
არსებობს ამის გადაწყვეტის
ძალიან კარგი მეთოდი.
17:06
Thank you.
331
1014048
1200
მადლობა.
17:07
(Applause)
332
1015248
6154
(აპლოდისმენტები)
Translated by Levan Lashauri
Reviewed by Mate Kobalia

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Peter Singer - Philosopher, ethicist
Sometimes controversial, always practical ethicist Peter Singer stirs public debate about morality, from animal welfare to global poverty.

Why you should listen

Peter Singer may be, as The New Yorker calls him, the planet’s “most influential living philosopher.” The Australian academic specializes in applied ethics, to which he takes a secular, utilitarian approach -- minimize suffering, maximize well-being. He gained recognition in the 1970s with his groundbreaking book Animal Liberation: A New Ethics for Our Treatment of Animals, which questions society’s tendency to put human needs above those of members of other species. And he draws fire from critics who object to his fascinating argument in favor of an obligation to help the global poor that sets the bar so high that it means we are almost all living unethically. His defense of euthanasia and infanticide, in some circumstances, has led to protests against his lectures and to teaching position at Princeton.

But Singer’s collective body of work is more acclaimed than controversial. He has written the classic text Practical Ethics and many other books, with more in progress. He lectures at Princeton, where he is professor of bioethics, and the University of Melbourne, where he is a laureate professor. You can find dozens of brief, brilliant essays at Project Syndicate, where Singer examines the philosophical questions surrounding current topics like Obamacare, computer piracy and obesity.

More profile about the speaker
Peter Singer | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee