TEDYouth 2015
Jill Heinerth: The mysterious world of underwater caves
Джыл Хайнэрт: Загадкавы свет падводных пячор
Filmed:
Readability: 4
1,921,342 views
Акваспелеолаг Джыл Хайнэрт даследуе падземныя воды, што бягуць па жылах нашай планеты. Працуючы з біёлагамі, кліматолагамі і археолагамі, яна раскрывае таямніцы арганізмаў, якія насяляюць адны з самых аддаленых месцаў Зямлі, і дапамагае даследчыкам прасачыць гісторыю змянення клімату. У гэтай кароткай прамове нырніце на глыбіню і даследуйце цуды ўнутранай прасторы нашай планеты.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I'm an underwater explorer,
0
1440
2600
Я даследчыца марскіх глыбінь,
калі дакладней — акваспелеолаг.
00:17
more specifically a cave diver.
1
5480
2800
00:21
I wanted to be an astronaut
when I was a little kid,
when I was a little kid,
2
9200
2616
У дзяцінстве я хацела стаць касманаўткай,
00:23
but growing up in Canada as a young girl,
that wasn't really available to me.
that wasn't really available to me.
3
11840
4600
але ў Канадзе, дзе я расла,
такі варыянт не праходзіў.
такі варыянт не праходзіў.
Але апынулася,
што нам больш вядома пра космас,
што нам больш вядома пра космас,
00:29
But as it turns out,
we know a lot more about space
we know a lot more about space
4
17680
3776
чым пра падземныя воды,
якія бягуць па жылах планеты, —
якія бягуць па жылах планеты, —
00:33
than we do about the underground waterways
coursing through our planet,
coursing through our planet,
5
21480
4336
крывяноснай сістэме нашай Маці Зямлі.
00:37
the very lifeblood of Mother Earth.
6
25840
2960
00:41
So I decided to do something
that was even more remarkable.
that was even more remarkable.
7
29720
3376
Таму я вырашыла заняцца
гэтай значна больш выключнай справай.
гэтай значна больш выключнай справай.
00:45
Instead of exploring outer space,
8
33120
2456
Замест даследванняў касмічнай прасторы
Я вырашыла даследваць цуды
падводнай марской прасторы.
падводнай марской прасторы.
00:47
I wanted to explore
the wonders of inner space.
the wonders of inner space.
9
35600
3160
Шмат хто можа сказаць,
00:51
Now, a lot of people will tell you
10
39920
1656
00:53
that cave diving is perhaps
one of the most dangerous endeavors.
one of the most dangerous endeavors.
11
41600
4120
што акваспелеалогія — адзін з
самых небяспечных заняткаў.
самых небяспечных заняткаў.
Уявіце, што вы седзіцё ў гэтай прасторы
00:58
I mean, imagine yourself
here in this room,
here in this room,
12
46560
2896
01:01
if you were suddenly
plunged into blackness,
plunged into blackness,
13
49480
2896
і раптам усё паглыбляецца ў цемру,
а вашая адзіная задача — знайсці выйсце,
01:04
with your only job to find the exit,
14
52400
2416
прытым часам трэба плыць
скрозь шырокія прасветы,
скрозь шырокія прасветы,
01:06
sometimes swimming
through these large spaces,
through these large spaces,
15
54840
2336
а часам — паўзці пад крэсламі,
01:09
and at other times
crawling beneath the seats,
crawling beneath the seats,
16
57200
3336
кіруючыся тонкай накіравальнай ніткай,
01:12
following a thin guideline,
17
60560
2536
01:15
just waiting for the life support
to provide your very next breath.
to provide your very next breath.
18
63120
4736
спадзеючыся на сістэму жаццязабяспечання,
каб зрабіць наступны ўдых.
каб зрабіць наступны ўдых.
01:19
Well, that's my workplace.
19
67880
1720
Вось дзе я працую.
01:22
But what I want to teach you today
20
70760
1976
Сёння я хачу падзяліцца сваім веданнем,
што наш свет — не вялікі цвёрды камень.
01:24
is that our world
is not one big solid rock.
is not one big solid rock.
21
72760
4376
Ён больш падобны да губкі.
01:29
It's a whole lot more like a sponge.
22
77160
1960
Я магу праплыць скрозь большасць пор
нашай губкі-Зямлі,
нашай губкі-Зямлі,
01:31
I can swim through a lot of the pores
in our earth's sponge,
in our earth's sponge,
23
79960
3856
а там, дзе гэта недасягальна для мяне,
01:35
but where I can't,
24
83840
1416
іншыя формы жыцця і рэчывы
працягваюць сваю вандроўку без мяне.
працягваюць сваю вандроўку без мяне.
01:37
other life-forms and other materials
can make that journey without me.
can make that journey without me.
25
85280
5016
І менавіта мой голас раскажа вам
01:42
And my voice is the one
that's going to teach you
that's going to teach you
26
90320
3016
01:45
about the inside of Mother Earth.
27
93360
2920
пра ўнутраны свет Маці Зямлі.
Ніякіх даведнікаў не існавала ў тыя дні,
01:50
There was no guidebook available to me
28
98640
2976
01:53
when I decided to be the first person
to cave dive inside Antarctic icebergs.
to cave dive inside Antarctic icebergs.
29
101640
6056
калі я вырашыла стаць першым чалавекам,
які нырнуў у пячоры айсбергаў Антарктыды.
які нырнуў у пячоры айсбергаў Антарктыды.
У 2000 годзе ён быў самымі вялікім
аб'ектам на Зямлі, які рухаўся.
аб'ектам на Зямлі, які рухаўся.
01:59
In 2000, this was the largest
moving object on the planet.
moving object on the planet.
30
107720
4416
02:04
It calved off the Ross Ice Shelf,
31
112160
2016
Гэта быў аскепак
шэльфавага ледніка Роса,
шэльфавага ледніка Роса,
і мы паглыбіліся ў яго для даследвання
экалогіі лядовага бар'еру
экалогіі лядовага бар'еру
02:06
and we went down there
to explore ice edge ecology
to explore ice edge ecology
32
114200
2936
02:09
and search for life-forms beneath the ice.
33
117160
2640
і пошуку існуючых пад лёдам формаў жыцця.
02:12
We use a technology called rebreathers.
34
120440
3176
Мы карыстаемся рэбрызерамі
[ізалюючымі дыхальнымі апаратамі].
[ізалюючымі дыхальнымі апаратамі].
02:15
It's an awful lot like the same technology
that is used for space walks.
that is used for space walks.
35
123640
4216
Гэта практычна тая ж тэхналогія,
як для выйсця ў адкрыты космас.
як для выйсця ў адкрыты космас.
02:19
This technology enables us to go deeper
36
127880
2456
Гэта тэхналогія дазваляе
нам пагружацца глыбей,
нам пагружацца глыбей,
02:22
than we could've imagined
even 10 years ago.
even 10 years ago.
37
130360
2736
чым мы маглі б сабе ўявіць
нават 10 год таму.
нават 10 год таму.
02:25
We use exotic gases,
38
133120
2056
Мы прымяняем газы з экзатычнымі назвамі,
02:27
and we can make missions
even up to 20 hours long underwater.
even up to 20 hours long underwater.
39
135200
5200
а нашы падводныя заходы
могуць цягнуцца да 20 гадзін.
могуць цягнуцца да 20 гадзін.
02:33
I work with biologists.
40
141160
2176
Я працую з біёлагамі.
02:35
It turns out that caves
are repositories of amazing life-forms,
are repositories of amazing life-forms,
41
143360
4536
Апынулася, пячоры —
сховішчы дзіўных форм жыцця,
сховішчы дзіўных форм жыцця,
відаў, пра існаванне якіх
мы ніколі і не ведалі.
мы ніколі і не ведалі.
02:39
species that we never knew existed before.
42
147920
2800
02:43
Many of these life-forms
live in unusual ways.
live in unusual ways.
43
151760
3296
Многія з іх жывуць досыць незвычайна.
02:47
They have no pigment
and no eyes in many cases,
and no eyes in many cases,
44
155080
3936
У іх няма колеру, часам няма вачэй,
02:51
and these animals
are also extremely long-lived.
are also extremely long-lived.
45
159040
4496
а яшчэ яны неверагодныя доўгажыхары.
02:55
In fact, animals swimming
in these caves today
in these caves today
46
163560
3456
Арганізмы, якімі населеныя
гэтыя пячоры сёння,
гэтыя пячоры сёння,
02:59
are identical in the fossil record
47
167040
2496
ідэнтычныя выкапнёвым рэшткам відаў,
03:01
that predates the extinction
of the dinosaurs.
of the dinosaurs.
48
169560
3336
якія жылі да вымірання дыназаўраў.
03:04
So imagine that: these are
like little swimming dinosaurs.
like little swimming dinosaurs.
49
172920
3736
Так што ўявіце: вы глядзіцё на дыназаўра,
які плавае.
які плавае.
03:08
What can they teach us
about evolution and survival?
about evolution and survival?
50
176680
3440
Што можна па іх даведацца
аб эвалюцыі і выжыванні?
аб эвалюцыі і выжыванні?
03:13
When we look at an animal
like this remipede swimming in the jar,
like this remipede swimming in the jar,
51
181120
4016
Паглядзім на гэтага рачка ў слоіку.
У яго ёсць велізарны атрутны зуб.
03:17
he has giant fangs with venom.
52
185160
2856
03:20
He can actually attack something
40 times his size and kill it.
40 times his size and kill it.
53
188040
4256
Ён здольны напасці на жывёлу
ў 40 раз большую за яго і забіць яе.
ў 40 раз большую за яго і забіць яе.
Будзь ён памерам з кошку,
03:24
If he were the size of a cat,
54
192320
1776
гэты рачок быў бы
самым небяспечным відам на планеце.
самым небяспечным відам на планеце.
03:26
he'd be the most dangerous
thing on our planet.
thing on our planet.
55
194120
2600
Гэтыя жывёлы жывуць
у надзвычай прыгожых мясцінах,
у надзвычай прыгожых мясцінах,
03:29
And these animals live
in remarkably beautiful places,
in remarkably beautiful places,
56
197920
3256
03:33
and in some cases,
caves like this, that are very young,
caves like this, that are very young,
57
201200
4616
часам вось у такіх пячорах,
зусім маладых,
зусім маладых,
03:37
yet the animals are ancient.
58
205840
1736
але іх жыхары — старажытныя істоты.
03:39
How did they get there?
59
207600
1280
Як жа яны сюды патрапілі?
Я таксама працую з фізікамі,
03:41
I also work with physicists,
60
209880
2176
03:44
and they're interested oftentimes
in global climate change.
in global climate change.
61
212080
3616
якія часта зацікаўлены пытаннямі
глабальных зменаў клімату.
глабальных зменаў клімату.
03:47
They can take rocks within the caves,
62
215720
2296
Яны збіраюць камяні ў пячорах,
разразаюць іх і вывучаюць пласты,
03:50
and they can slice them
and look at the layers within with rocks,
and look at the layers within with rocks,
63
218040
3056
03:53
much like the rings of a tree,
64
221120
1936
як колы на зрэзе дрэва.
03:55
and they can count back in history
65
223080
2016
Па іх яны могуць зазірнуць у мінулае
і даведацца пра клімат на нашай планеце
ў розныя гістарычныя эпохі.
ў розныя гістарычныя эпохі.
03:57
and learn about the climate on our planet
at very different times.
at very different times.
66
225120
3696
04:00
The red that you see in this photograph
67
228840
2496
Чырвонае рэчыва на малюнку —
пыл з пустыні Сахара.
04:03
is actually dust from the Sahara Desert.
68
231360
3336
04:06
So it's been picked up by wind,
blown across the Atlantic Ocean.
blown across the Atlantic Ocean.
69
234720
4096
То бок пыл адтуль, падняты ветрам,
перасёк увесь Атлантычны акіян.
перасёк увесь Атлантычны акіян.
У гэтым выпадку ён выпаў з дажджом
на востраве Абака на Багамах.
на востраве Абака на Багамах.
04:10
It's rained down in this case
on the island of Abaco in the Bahamas.
on the island of Abaco in the Bahamas.
70
238840
4376
Яго ўвабрала глеба,
04:15
It soaks in through the ground
71
243240
1616
04:16
and deposits itself
in the rocks within these caves.
in the rocks within these caves.
72
244880
3976
і пыл асеў на камянях ўнутры пячоры.
Гледзячы на пласты ўнутры каменняў,
мы можам адшукаць перыяды,
мы можам адшукаць перыяды,
04:20
And when we look back in the layers
of these rocks, we can find times
of these rocks, we can find times
73
248880
3816
калі клімат на планеце быў вельмі сухім,
04:24
when the climate
was very, very dry on earth,
was very, very dry on earth,
74
252720
2776
сотні тысяч год таму.
04:27
and we can go back
many hundreds of thousands of years.
many hundreds of thousands of years.
75
255520
3759
04:32
Paleoclimatologists are also interested
76
260560
2256
Палеакліматолагам таксама цікава ведаць,
04:34
in where the sea level stands were
at other times on earth.
at other times on earth.
77
262840
3296
якім быў узровень акіяну на планеце
ў розныя перыяды часу.
ў розныя перыяды часу.
Тут, на Бермудах,
я і мая каманда здзейснілі
я і мая каманда здзейснілі
04:38
Here in Bermuda, my team and I embarked
78
266160
2216
самае глыбокае пагружэнне,
прадпрынятае чалавекам у гэтым рэгіёне.
прадпрынятае чалавекам у гэтым рэгіёне.
04:40
on the deepest manned dives
ever conducted in the region,
ever conducted in the region,
79
268400
3056
04:43
and we were looking for places
80
271480
1616
Мы шукалі месцы,
дзе ўзровень акіяну раней
супадаў з узроўнем берагавой лініі,
супадаў з узроўнем берагавой лініі,
04:45
where the sea level
used to lap up against the shoreline,
used to lap up against the shoreline,
81
273120
3536
на многія сотні метраў ніжэй
за сучасны ўзровень.
за сучасны ўзровень.
04:48
many hundreds of feet
below current levels.
below current levels.
82
276680
2840
Я таксама працую
з палеантолагамі і археолагамі.
з палеантолагамі і археолагамі.
04:52
I also get to work with paleontologists
and archaeologists.
and archaeologists.
83
280880
3496
04:56
In places like Mexico,
in the Bahamas, and even in Cuba,
in the Bahamas, and even in Cuba,
84
284400
4376
У пячорах Мексікі,
Багамскіх выспаў і нават Кубы
Багамскіх выспаў і нават Кубы
мы шукаем скамянеласці і чалавечыя рэшткі.
05:00
we're looking at cultural remains
and also human remains in caves,
and also human remains in caves,
85
288800
4696
05:05
and they tell us a lot
86
293520
1256
Яны шмат што раскрываюць
05:06
about some of the earliest
inhabitants of these regions.
inhabitants of these regions.
87
294800
3080
пра самых ранніх жыхароў гэтых месцаў.
05:10
But my very favorite project of all
was over 15 years ago,
was over 15 years ago,
88
298760
3496
Але маім самым любімым праектам быў той,
які мы ладзілі 15 год таму,
які мы ладзілі 15 год таму,
калі я была ў складзе каманды,
05:14
when I was a part of the team
that made the very first
that made the very first
89
302280
2524
распрацаваўшай першую дакладную
трохвымерную мапу падземнай паверхні.
трохвымерную мапу падземнай паверхні.
05:16
accurate, three-dimensional map
of a subterranean surface.
of a subterranean surface.
90
304828
3308
05:20
This device that I'm
driving through the cave
driving through the cave
91
308160
2376
Вось гэта прылада,
якую я вяду па пячоры,
якую я вяду па пячоры,
05:22
was actually creating
a three-dimensional model as we drove it.
a three-dimensional model as we drove it.
92
310560
4456
па меры прасоўвання
стварала трохвымерную мадэль.
стварала трохвымерную мадэль.
Мы таксама выкарыстоўвалі радыё
на ўльтранізкіх частотах
на ўльтранізкіх частотах
05:27
We also used ultra low frequency radio
93
315040
2056
05:29
to broadcast back to the surface
our exact position within the cave.
our exact position within the cave.
94
317120
4680
для перадачы на паверхню інфармацыі
пра наша дакладнае становішча ў пячоры.
пра наша дакладнае становішча ў пячоры.
Так я праплывала пад дамамі і офісамі,
кегельбанамі і палямі для гольфу,
кегельбанамі і палямі для гольфу,
05:34
So I swam under houses and businesses
and bowling alleys and golf courses,
and bowling alleys and golf courses,
95
322320
4816
нават пад рэстарацыяй Sonny's BBQ.
05:39
and even under a Sonny's BBQ Restaurant,
96
327160
3160
05:43
Pretty remarkable, and what that taught me
97
331080
2096
Гэта было неверагодна
і навучыла мяне таму,
і навучыла мяне таму,
05:45
was that everything we do
on the surface of our earth
on the surface of our earth
98
333200
2896
што ўся нашая дзейнасць на паверхні
05:48
will be returned to us to drink.
99
336120
2416
вяртаецца да нас у пітной вадзе.
05:50
Our water planet is not just
rivers, lakes and oceans,
rivers, lakes and oceans,
100
338560
4776
Воды нашай планеты —
гэта не толькі рэкі, вазёры і акіяны,
гэта не толькі рэкі, вазёры і акіяны,
але і шырокая сетка падземных вод,
якая звязвае нас усіх.
якая звязвае нас усіх.
05:55
but it's this vast network of groundwater
that knits us all together.
that knits us all together.
101
343360
4776
Гэта агульная крыніца, з якой п'ем мы ўсе.
06:00
It's a shared resource
from which we all drink.
from which we all drink.
102
348160
3856
І як толькі мы ўсведамляем
нашу сувязь з падземнымі водамі
нашу сувязь з падземнымі водамі
06:04
And when we can understand
our human connections with our groundwater
our human connections with our groundwater
103
352040
4296
06:08
and all of our water resources
on this planet,
on this planet,
104
356360
2656
і ўсімі воднымі рэсурсамі на планеце,
06:11
then we'll be working on the problem
105
359040
1736
тады мы пачынаем вырашаць,
06:12
that's probably the most important
issue of this century.
issue of this century.
106
360800
3360
напэўна, самую складаную праблему
гэтага стагоддзя.
гэтага стагоддзя.
Мне так і не давялося стаць касманаўткай,
як я марыла,
як я марыла,
06:17
So I never got to be that astronaut
that I always wanted to be,
that I always wanted to be,
107
365040
3416
06:20
but this mapping device,
designed by Dr. Bill Stone, will be.
designed by Dr. Bill Stone, will be.
108
368480
3616
але гэтай прыладзе для стварэння мапаў,
створанай Білам Стоўнам, давядзецца.
створанай Білам Стоўнам, давядзецца.
06:24
It's actually morphed.
109
372120
1416
Яна ператварылася.
Зараз гэта аўтаномны робат
06:25
It's now a self-swimming autonomous robot,
110
373560
3296
06:28
artificially intelligent,
111
376880
1656
са штучным інтэлектам,
асноўная мэта якога —
выправіцца на спадарожнік Юпіцера, Эўропу,
выправіцца на спадарожнік Юпіцера, Эўропу,
06:30
and its ultimate goal
is to go to Jupiter's moon Europa
is to go to Jupiter's moon Europa
112
378560
3576
і даследваць акіяны
пад змёрзлай паверхняй нябеснага цела.
пад змёрзлай паверхняй нябеснага цела.
06:34
and explore oceans beneath
the frozen surface of that body.
the frozen surface of that body.
113
382160
4600
Гэта так цудоўна.
06:39
And that's pretty amazing.
114
387480
1920
(Апладысменты)
06:42
(Applause)
115
390160
5720
ABOUT THE SPEAKER
Jill Heinerth - Cave diverJill Heinerth explores underwater caves deep inside the earth.
Why you should listen
More people have walked on the moon than have been to some of the places that Jill's exploration has taken her right here on the earth. From the most dangerous technical dives deep inside underwater caves, to searching for never-before-seen ecosystems inside giant Antarctic icebergs, to the lawless desert border area between Egypt and Libya while a civil war raged around her, Jill's curiosity and passion about our watery planet is the driving force in her life.
Jill’s accolades include induction into the Explorer's Club and the inaugural class of the Women Diver's Hall of Fame. She received the Wyland ICON Award, an honor she shares with several of her underwater heroes including Jacques Cousteau, Robert Ballard and Dr. Sylvia Earle. She was named a "Living Legend" by Sport Diver Magazine and selected as Scuba Diving Magazine's "Sea Hero of the Year 2012."
In recognition of her lifetime achievement, Jill was awarded the inaugural Sir Christopher Ondaatje Medal for Exploration. Established by the Royal Canadian Geographical Society in 2013, the medal recognizes singular achievements and the pursuit of excellence by an outstanding Canadian explorer.
Jill Heinerth | Speaker | TED.com