TEDMED 2014
Jeff Iliff: One more reason to get a good night's sleep
Jeff Iliff: Kolejny powód, by porządnie sie wysypiać
Filmed:
Readability: 4.3
5,135,628 views
Mózg zużywa 25% zapasów energetycznych całego ciała, chociaż zajmuje około 2% jego masy. Jak więc ten wyjątkowy narząd otrzymuje i, co być może ważniejsze, pozbywa się składników odżywczych? Nowe badania sugerują, że ma to coś wspólnego ze snem.
Jeff Iliff - Neuroscientist
Jeff Iliff is a neuroscientist who explores the unique functions of the brain. Full bio
Jeff Iliff is a neuroscientist who explores the unique functions of the brain. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Sleep.
0
741
1642
Sen.
00:14
It's something we spend about
a third of our lives doing,
a third of our lives doing,
1
2383
2821
Spędzamy na nim
niemal jedną trzecią życia,
niemal jedną trzecią życia,
00:17
but do any of us really understand what it's all about?
2
5204
3321
ale czy ktoś rozumie,
o co w nim chodzi?
o co w nim chodzi?
00:20
Two thousand years ago, Galen,
3
8525
2215
Dwa tysiące lat temu Galen,
00:22
one of the most prominent medical researchers
4
10740
2140
jeden z najważniejszych
badaczy medycznych
badaczy medycznych
00:25
of the ancient world,
5
12880
1059
świata starożytnego,
00:26
proposed that while we're awake,
6
13939
2319
wysunął teorię, że na jawie
00:28
our brain's motive force, its juice,
7
16258
3362
cała siła napędowa mózgu, jego "sok",
00:31
would flow out to all the other parts of the body,
8
19620
2570
spływa do pozostałych części ciała,
00:34
animating them but leaving the brain all dried up,
9
22190
4014
napędzając je, ale wysuszając mózg.
00:38
and he thought that when we sleep,
10
26204
1616
Myślał, że gdy śpimy,
00:40
all this moisture that filled the rest of the body
11
27820
2538
cały ten płyn wypełniający ciało
00:42
would come rushing back,
12
30358
1744
gna z powrotem,
00:44
rehydrating the brain
13
32102
1811
ponownie nawilżając mózg
00:46
and refreshing the mind.
14
33913
2546
i odświeżając umysł.
00:48
Now, that sounds completely ridiculous to us now,
15
36459
2421
Dzisiaj brzmi to całkowicie niedorzecznie,
00:51
but Galen was simply trying to explain
16
38880
2041
jednak Galen chciał w prosty sposób
00:53
something about sleep
17
40921
1607
wyjaśnić zjawisko snu,
00:54
that we all deal with every day.
18
42528
2657
z którym spotykamy się każdego dnia.
00:57
See, we all know based on our own experience
19
45185
1924
Wszyscy wiemy z doświadczenia,
00:59
that when you sleep, it clears your mind,
20
47109
2712
że sen oczyszcza umysł,
01:02
and when you don't sleep,
21
49821
1462
a przez brak snu
01:03
it leaves your mind murky.
22
51283
2927
umysł robi się mulisty.
01:06
But while we know a great deal more about sleep now
23
54210
2512
Chociaż wiemy o niebo więcej o śnie
01:08
than when Galen was around,
24
56722
1804
niż w czasach Galena,
01:10
we still haven't understood why it is that sleep,
25
58526
2880
nadal nie rozumiemy, dlaczego sen,
01:13
of all of our activities, has this incredible
26
61406
2629
ze wszystkich czynności,
ma tę niesamowitą zdolność
odświeżania umysłu.
odświeżania umysłu.
01:16
restorative function for the mind.
27
64035
2719
01:18
So today I want to tell you about
28
66754
1500
Chciałbym dzisiaj opowiedzieć
01:20
some recent research
29
68254
1356
o niedawnych badaniach,
01:21
that may shed new light on this question.
30
69610
2758
które stawiają to pytanie w nowym świetle.
01:24
We've found that sleep may actually be
31
72368
3205
Odkryliśmy, że sen może być
01:27
a kind of elegant design solution
32
75573
2373
elegancko zaprojektowanym rozwiązaniem
01:30
to some of the brain's most basic needs,
33
77946
2577
podstawowych potrzeb mózgu,
01:32
a unique way that the brain
34
80523
1946
unikalnym sposobem, w jaki mózg
01:34
meets the high demands and the narrow margins
35
82469
2823
stawia czoła wysokiemu popytowi
i wąskim marginesom,
i wąskim marginesom,
01:37
that set it apart from all the other organs of the body.
36
85292
4999
które odróżniają go od innych narządów.
01:42
So almost all the biology that we observe
37
90291
3055
Prawie całą obserwowaną biologię
01:45
can be thought of as a series of problems
38
93346
2454
można potraktować jako serię problemów
01:48
and their corresponding solutions,
39
95800
2041
i odpowiednich rozwiązań.
01:50
and the first problem that every organ must solve
40
97841
3480
Podstawowym problemem każdego organu
01:53
is a continuous supply of nutrients to fuel
41
101321
2498
jest stałe zaopatrywanie
w składniki odżywcze
w składniki odżywcze
01:56
all those cells of the body.
42
103819
1741
wszystkich komórek ciała.
01:57
In the brain, that is especially critical;
43
105560
2578
Jest to szczególnie ważne w mózgu;
02:00
its intense electrical activity uses up
44
108138
2217
jego intensywna aktywność elektryczna
02:02
a quarter of the body's entire energy supply,
45
110355
2858
zużywa 25% zapotrzebowania całego ciała,
02:05
even though the brain accounts
46
113213
1630
mimo tego, że mózg stanowi
02:07
for only about two percent of the body's mass.
47
114843
3337
zaledwie 2% masy ciała.
02:10
So the circulatory system
48
118180
1612
Układ krwionośny
rozwiązuje problem
zaopatrzenia w składniki odżywcze,
zaopatrzenia w składniki odżywcze,
02:11
solves the nutrient delivery problem
49
119792
2431
02:14
by sending blood vessels to supply nutrients
50
122223
2540
wysyłając je przez naczynia krwionośne
02:16
and oxygen to every corner of our body.
51
124763
3343
wraz z tlenem do każdego zakamarka ciała.
02:20
You can actually see it in this video here.
52
128106
3014
Można to zobaczyć na tym filmie.
02:23
Here, we're imaging blood vessels
53
131120
1582
To obraz naczyń krwionośnych
02:24
in the brain of a living mouse.
54
132702
2895
w mózgu żywej myszy.
02:27
The blood vessels form a complex network
55
135597
2520
Naczynia te tworzą skomplikowaną sieć,
02:30
that fills the entire brain volume.
56
138117
2348
która wypełnia całą objętość mózgu.
02:32
They start at the surface of the brain,
57
140465
1801
Zaczynają się na powierzchni mózgu
02:34
and then they dive down into the tissue itself,
58
142266
2881
i ciągną aż do samej tkanki,
02:37
and as they spread out, they supply nutrients
59
145147
2361
a przez rozgałęzienia dostarczają pokarm
02:39
and oxygen to each and every cell in the brain.
60
147508
5765
i tlen do każdej komórki mózgowej.
02:45
Now, just as every cell requires
61
153276
2970
Tak jak każda komórka
02:48
nutrients to fuel it,
62
156246
1891
wymaga pokarmu do życia,
02:50
every cell also produces waste as a byproduct,
63
158137
3140
każda komórka produkuje też odpady,
02:53
and the clearance of that waste
64
161277
1546
zaś usunięcie tych odpadów
02:55
is the second basic problem
65
162823
2267
to drugi podstawowy problem,
02:57
that each organ has to solve.
66
165090
2792
jaki musi rozwiązać każdy narząd.
03:00
This diagram shows the body's lymphatic system,
67
167882
2583
Ten diagram przedstawia układ limfatyczny,
03:02
which has evolved to meet this need.
68
170465
2430
który ewoluował, by rozwiązać ten problem.
03:05
It's a second parallel network of vessels
69
172895
2812
To druga, równoległa sieć naczyń,
03:07
that extends throughout the body.
70
175707
2014
rozciągająca się po całym ciele.
03:09
It takes up proteins and other waste
71
177721
1957
Zbiera białka i inne odpady
03:11
from the spaces between the cells,
72
179678
1924
z przestrzeni międzykomórkowej,
03:13
it collects them, and then dumps them into the blood
73
181602
2812
po czym kieruje je do krwi,
03:16
so they can be disposed of.
74
184414
2261
z której mogą zostać usunięte.
03:18
But if you look really closely at this diagram,
75
186675
1789
Gdy jednak przyjrzeć się temu schematowi,
03:20
you'll see something
76
188464
1394
widać, że coś nie ma sensu.
03:22
that doesn't make a lot of sense.
77
189858
2328
03:24
So if we were to zoom into this guy's head,
78
192186
2757
W zbliżeniu głowy tego człowieka widać,
03:27
one of the things that you would see there
79
194943
2193
że w mózgu nie ma naczyń limfatycznych.
03:29
is that there are no lymphatic vessels in the brain.
80
197136
4162
03:33
But that doesn't make a lot of sense, does it?
81
201298
3094
Nie ma to sensu, prawda?
03:36
I mean, the brain is this intensely active organ
82
204392
3205
Mózg to niezwykle aktywny organ,
03:39
that produces a correspondingly
large amount of waste
large amount of waste
83
207597
2565
który produkuje olbrzymie ilości odpadów,
03:42
that must be efficiently cleared.
84
210162
2577
których trzeba się wydajnie pozbywać.
03:44
And yet, it lacks lymphatic vessels, which means that
85
212739
2962
Mimo to nie ma naczyń limfatycznych,
03:47
the approach that the rest of the body takes
86
215701
1796
czyli że sposób pozbywania się odpadów
03:49
to clearing away its waste
87
217497
1985
stosowany przez resztę ciała
03:51
won't work in the brain.
88
219482
3009
nie zadziała w mózgu.
03:54
So how, then, does the brain solve
89
222491
2048
Jak więc mózg rozwiązał problem
03:56
its waste clearance problem?
90
224539
1754
pozbywania się odpadów?
03:58
Well, that seemingly mundane question
91
226293
3689
To z pozoru przyziemne pytanie
04:02
is where our group first jumped into this story,
92
229982
3408
to miejsce, w którym
nasza grupa wkroczyła do akcji.
nasza grupa wkroczyła do akcji.
04:05
and what we found
93
233390
2021
Odkryliśmy,
04:07
as we dove down into the brain,
94
235411
2335
głęboko w mózgu,
04:09
down among the neurons and the blood vessels,
95
237746
2891
między neuronami
i naczyniami krwionośnymi,
i naczyniami krwionośnymi,
04:12
was that the brain's solution
96
240637
2183
rozwiązanie problemu odpadów.
04:15
to the problem of waste clearance,
97
242820
2563
Było niespodziewane.
04:17
it was really unexpected.
98
245383
1817
04:19
It was ingenious,
99
247200
2850
Było genialne,
04:22
but it was also beautiful.
100
250050
3118
a jednocześnie piękne.
04:25
Let me tell you about what we found.
101
253168
1667
Opowiem, co odkryliśmy.
04:27
So the brain has this large pool
102
254835
2554
Mózg jest wypełniony czystą,
bezbarwną cieczą,
bezbarwną cieczą,
04:29
of clean, clear fluid called cerebrospinal fluid.
103
257389
3461
zwaną płynem mózgowo-rdzeniowym.
04:33
We call it the CSF.
104
260850
1319
Nazywamy go CSF.
04:34
The CSF fills the space that surrounds the brain,
105
262169
3980
CSF wypełnia przestrzenie wokół mózgu,
04:38
and wastes from inside the brain
106
266149
1523
a odpady z wnętrza mózgu
04:39
make their way out to the CSF,
107
267672
2222
dostają się do CSF,
04:42
which gets dumped, along with
the waste, into the blood.
the waste, into the blood.
108
269894
3263
który spływa wraz z nimi do krwi.
04:45
So in that way, it sounds a lot like
109
273157
1120
Brzmi to podobnie
04:46
the lymphatic system, doesn't it?
110
274277
2592
do układu limfatycznego, prawda?
04:49
But what's interesting is that the fluid and the waste
111
276869
2756
Co ciekawe, płyn i odpady
04:51
from inside the brain,
112
279625
1732
z wnętrza mózgu
04:53
they don't just percolate their way randomly
113
281357
2407
nie przenikają do zbiorników z CSF
04:55
out to these pools of CSF.
114
283764
2374
w sposób losowy.
04:58
Instead, there is a specialized network of plumbing
115
286138
3723
Zamiast tego istnieje
specjalistyczna sieć kanalizacyjna,
specjalistyczna sieć kanalizacyjna,
05:02
that organizes and facilitates this process.
116
289861
3892
która organizuje i ułatwia ten proces.
05:05
You can see that in these videos.
117
293753
2149
Możecie to zobaczyć na tych nagraniach.
05:08
Here, we're again imaging into the brain
118
295902
3038
Ponownie oglądamy obraz mózgu
05:11
of living mice.
119
298940
1484
żywej myszy.
05:12
The frame on your left shows
120
300424
1923
Obraz po lewej pokazuje,
05:14
what's happening at the brain's surface,
121
302347
2059
co dzieje się na powierzchni mózgu,
05:16
and the frame on your right shows
122
304406
1564
z kolei obraz po prawej pokazuje
05:18
what's happening down below the surface of the brain
123
305970
1946
co dzieje się pod powierzchnią mózgu,
05:20
within the tissue itself.
124
307916
1723
wewnątrz samej tkanki.
Naczynia krwionośne
oznaczyliśmy kolorem czerwonym,
oznaczyliśmy kolorem czerwonym,
05:21
We've labeled the blood vessels in red,
125
309639
2259
05:24
and the CSF that's surrounding the brain
126
311898
2024
zaś CSF otaczający mózg
05:26
will be in green.
127
313922
1823
będzie miał kolor zielony.
05:27
Now, what was surprising to us
128
315745
1800
Zaskoczyło nas,
05:29
was that the fluid on the outside of the brain,
129
317545
3251
że płyn znajdujący się na zewnątrz mózgu
05:32
it didn't stay on the outside.
130
320796
2812
nie zostawał na zewnątrz.
05:35
Instead, the CSF was pumped back into
131
323608
3403
Zamiast tego CSF był pompowany
05:39
and through the brain
132
327011
1873
do mózgu i przez mózg,
05:41
along the outsides of the blood vessels,
133
328884
3032
na zewnątrz naczyń krwionośnych,
05:44
and as it flushed down into the brain
134
331916
2384
a gdy spływał w głąb mózgu
05:46
along the outsides of these vessels,
135
334300
1800
wzdłuż tych naczyń,
05:48
it was actually helping to clear away,
136
336100
2812
wspomagał proces oczyszczania,
05:51
to clean the waste from the spaces
137
338912
2441
usuwając odpady z przestrzeni
05:53
between the brain's cells.
138
341353
2846
pomiędzy komórkami mózgowymi.
05:56
If you think about it,
139
344199
1912
Gdy się nad tym zastanowić,
05:58
using the outsides of these blood vessels like this
140
346111
3477
takie użytkowanie zewnętrznej
strony naczyń krwionośnych
strony naczyń krwionośnych
06:01
is a really clever design solution,
141
349588
2519
to bardzo sprytne rozwiązanie,
06:04
because the brain is enclosed
142
352107
2722
ponieważ mózg jest zamknięty
06:07
in a rigid skull
143
354829
1823
w sztywnej czaszce
06:08
and it's packed full of cells,
144
356652
2103
i jest całkowicie wypełniony komórkami.
06:10
so there is no extra space inside it
145
358755
2745
Nie ma więc w nim miejsca
06:13
for a whole second set of vessels
like the lymphatic system.
like the lymphatic system.
146
361500
3600
na dodatkowy system naczyń,
jak w układzie limfatycznym.
jak w układzie limfatycznym.
06:17
Yet the blood vessels,
147
365100
1259
Jednak naczynia krwionośne
06:18
they extend from the surface of the brain
148
366359
1958
ciągną się od powierzchni mózgu
06:20
down to reach every single cell in the brain,
149
368317
2609
do każdej komórki,
06:23
which means that fluid
150
370926
1238
co oznacza, że płyn płynący
06:24
that's traveling along the outsides of these vessels
151
372164
3296
wzdłuż tych naczyń
06:27
can gain easy access to the entire brain's volume,
152
375460
3800
ma łatwy dostęp do całej objętości mózgu.
06:31
so it's actually this really clever way
153
379260
2184
Jest to więc zmyślny sposób
06:33
to repurpose one set of vessels, the blood vessels,
154
381444
3765
na przekwalifikowanie
zestawu naczyń krwionośnych,
zestawu naczyń krwionośnych,
06:37
to take over and replace the function
155
385209
2789
do przejęcia roli
06:40
of a second set of vessels, the lymphatic vessels,
156
387998
3183
zestawu naczyń limfatycznych,
06:43
to make it so you don't need them.
157
391181
2411
żeby nie były już potrzebne.
06:45
And what's amazing is that no other organ
158
393592
2317
Co niezwykłe, żaden inny narząd
06:48
takes quite this approach
159
395909
1641
nie ma takiego podejścia
06:49
to clearing away the waste from between its cells.
160
397550
3060
do usuwania odpadów spomiędzy komórek.
06:52
This is a solution that is entirely unique to the brain.
161
400610
5820
To rozwiązanie
całkowicie unikalne dla mózgu.
całkowicie unikalne dla mózgu.
06:58
But our most surprising finding
162
406430
2268
Ale najbardziej zaskoczyło nas odkrycie,
07:00
was that all of this,
163
408698
2103
że wszystko, o czym mówiłem,
07:03
everything I just told you about,
164
410801
2350
07:05
with all this fluid rushing through the brain,
165
413151
3318
ten przepływ płynu przez mózg,
07:08
it's only happening in the sleeping brain.
166
416469
4184
dzieje się wyłącznie podczas snu.
07:12
Here, the video on the left
167
420653
1450
Nagranie po lewej pokazuje
07:14
shows how much of the CSF is moving
168
422103
2261
jak dużo CSF przepływa
07:16
through the brain of a living mouse while it's awake.
169
424364
3606
przez mózg żywej myszy na jawie.
07:20
It's almost nothing.
170
427970
1873
Prawie nic.
07:22
Yet in the same animal,
171
429843
1575
Jednak gdy to samo zwierzę zaśnie,
07:23
if we wait just a little while until it's gone to sleep,
172
431418
3205
widać, że CSF zalewa cały mózg.
07:26
what we see is that the CSF
173
434623
2757
07:29
is rushing through the brain,
174
437380
2418
07:31
and we discovered that at the same time
175
439798
2160
Odkryliśmy, że w momencie,
07:34
when the brain goes to sleep,
176
441958
2612
gdy mózg zapada w sen,
07:36
the brain cells themselves seem to shrink,
177
444570
2663
komórki się kurczą,
07:39
opening up spaces in between them,
178
447233
2037
zostawiając puste przestrzenie,
07:41
allowing fluid to rush through
179
449270
2137
pozwalające na przepływ płynu
07:43
and allowing waste to be cleared out.
180
451407
2733
i usunięcie odpadów.
07:46
So it seems that Galen may actually have been
181
454140
2514
W pewnym sensie Galen
07:48
sort of on the right track when he wrote about
182
456654
2256
mógł być na dobrym tropie,
07:51
fluid rushing through the brain
183
458910
2700
gdy pisał o płynie płynącym przez mózg
07:53
when sleep came on.
184
461610
1642
w czasie snu.
07:55
Our own research, now it's 2,000 years later,
185
463252
3453
Nasze badania, 2000 lat później,
07:58
suggests that what's happening is that
186
466705
2070
sugerują, co naprawdę się dzieje.
08:00
when the brain is awake
187
468775
2059
Gdy mózg nie śpi
08:03
and is at its most busy,
188
470834
2114
i intensywnie pracuje,
08:05
it puts off clearing away the waste
189
472948
2362
odkłada odpady między komórkami.
08:07
from the spaces between its cells until later,
190
475310
3071
08:10
and then, when it goes to sleep
191
478381
1859
Potem, w czasie snu,
08:12
and doesn't have to be as busy,
192
480240
2348
kiedy pracuje mniej,
08:14
it shifts into a kind of cleaning mode
193
482588
2577
przechodzi w tryb oczyszczania.
08:17
to clear away the waste
194
485165
1687
Z przestrzeni między komórkami
08:19
from the spaces between its cells,
195
486852
1508
usuwa wtedy odpady,
08:20
the waste that's accumulated throughout the day.
196
488360
2417
które zebrały się przez cały dzień.
08:22
So it's actually a little bit like how you or I,
197
490777
2408
Działamy podobnie,
08:25
we put off our household chores during the work week
198
493185
3082
gdy przez cały tydzień
odkładamy domowe obowiązki
odkładamy domowe obowiązki
08:28
when we don't have time to get to it,
199
496267
1462
z braku czasu,
08:29
and then we play catch up on all
the cleaning that we have to do
the cleaning that we have to do
200
497729
3261
by wziąć się do sprzątania,
08:33
when the weekend rolls around.
201
500990
2758
gdy przychodzi weekend.
08:35
Now, I've just talked a lot about waste clearance,
202
503748
3272
Mówiłem o usuwaniu odpadów,
08:39
but I haven't been very specific
203
507020
1452
jednak nie określiłem,
08:40
about the kinds of waste
204
508472
1394
jakiego rodzaju odpady
08:42
that the brain needs to be clearing
205
509866
2295
trzeba usunąć z mózgu podczas snu,
08:44
during sleep in order to stay healthy.
206
512161
2543
aby utrzymać go w dobrej kondycji.
08:46
The waste product that these recent studies
207
514704
1597
Odpadem, na którym
skupiły się ostatnie badania
skupiły się ostatnie badania
08:48
focused most on is amyloid-beta,
208
516301
2418
jest amyloid-beta,
08:50
which is a protein that's made
in the brain all the time.
in the brain all the time.
209
518719
3195
białko produkowane
w mózgu przez cały czas.
w mózgu przez cały czas.
08:54
My brain's making amyloid-beta right now,
210
521914
1858
Mój mózg właśnie tworzy amyloid-beta,
08:55
and so is yours.
211
523772
2158
wasze mózgi również.
08:58
But in patients with Alzheimer's disease,
212
525930
2002
U pacjentów z Alzheimerem
09:00
amyloid-beta builds up and aggregates
213
527932
2599
osad amyloidu-beta tworzy agregaty
09:02
in the spaces between the brain's cells,
214
530531
2013
w przestrzeni między komórkami mózgu,
09:04
instead of being cleared away
like it's supposed to be,
like it's supposed to be,
215
532544
3426
zamiast prawidłowo zostać usunięty.
09:08
and it's this buildup of amyloid-beta
216
535970
2010
To właśnie osad amyloidu-beta
09:10
that's thought to be one of the key steps
217
537980
2213
uważa się za jeden z kluczowych etapów
09:12
in the development of that terrible disease.
218
540193
2621
rozwoju tej strasznej choroby.
09:15
So we measured how fast amyloid-beta is cleared
219
542814
3094
Zmierzyliśmy, jak szybko amyloid-beta
09:18
from the brain when it's awake
220
545908
1732
jest usuwany z mózgu na jawie,
09:19
versus when it's asleep,
221
547640
1778
w porównaniu z mózgiem podczas snu.
09:21
and we found that indeed,
222
549418
1878
Okazało się, że faktycznie,
09:23
the clearance of amyloid-beta
223
551296
1890
usuwanie amyloidu-beta
09:25
is much more rapid from the sleeping brain.
224
553186
4519
jest o wiele szybsze podczas snu.
09:29
So if sleep, then,
225
557705
1679
Jeżeli więc sen jest sposobem,
09:31
is part of the brain's solution
226
559384
1958
w jaki mózg rozwiązuje
09:33
to the problem of waste clearance,
227
561342
2010
problem usuwania odpadów,
09:35
then this may dramatically change how we think
228
563352
2376
nasze myślenie o związku
09:37
about the relationship between sleep,
229
565728
2235
między snem, amyloidem-beta
09:40
amyloid-beta, and Alzheimer's disease.
230
567963
3356
oraz chorobą Alzheimera
może ulec zmianie.
może ulec zmianie.
09:43
A series of recent clinical studies
231
571319
1958
Szereg niedawnych badań klinicznych
09:45
suggest that among patients
232
573277
1833
sugeruje, że wśród pacjentów,
09:47
who haven't yet developed Alzheimer's disease,
233
575110
3094
u których nie doszło jeszcze
do rozwoju choroby Alzheimera,
do rozwoju choroby Alzheimera,
09:50
worsening sleep quality and sleep duration
234
578204
3066
pogorszenie jakości i długości snu
09:53
are associated with a greater amount
235
581270
2018
wiąże się z większą ilością
09:55
of amyloid-beta building up in the brain,
236
583288
2812
amyloidu-beta gromadzonego w mózgu.
09:58
and while it's important to point out
237
586100
1867
Warto zwrócić uwagę,
10:00
that these studies don't prove
238
587967
1710
że badania nie udowadniają,
10:01
that lack of sleep or poor sleep
239
589677
2189
że krótszy sen lub niższa jego jakość
10:04
cause Alzheimer's disease,
240
591866
2407
powoduje chorobę Alzheimera.
10:06
they do suggest that the failure of the brain
241
594273
2610
Sugerują one tylko, że zaburzenia
10:09
to keep its house clean
242
596883
1912
w oczyszczaniu mózgu
10:10
by clearing away waste like amyloid-beta
243
598795
2756
i nagromadzenie odpadów
takich jak amyloid-beta
takich jak amyloid-beta
10:13
may contribute to the development
244
601551
1902
może przyczynić się do rozwoju
10:15
of conditions like Alzheimer's.
245
603453
3617
chorób w rodzaju Alzheimera.
10:19
So what this new research tells us, then,
246
607070
1905
Nowe badania mówią nam,
10:21
is that the one thing that all of you
247
608975
2327
że ta jedna rzecz,
10:23
already knew about sleep,
248
611302
1408
którą wszyscy wiedzą o śnie,
10:24
that even Galen understood about sleep,
249
612710
2653
o której wiedział nawet Galen,
10:27
that it refreshes and clears the mind,
250
615363
3071
ten fakt, że sen
odświeża i oczyszcza umysł,
odświeża i oczyszcza umysł,
10:30
may actually be a big part
251
618434
1541
może mieć duży związek z tym,
10:32
of what sleep is all about.
252
619975
2317
czym właściwie jest sen.
10:34
See, you and I, we go to sleep
253
622292
1518
Idziemy spać każdej nocy,
10:36
every single night,
254
623810
1733
jednak nasz mózg nigdy nie odpoczywa.
10:37
but our brains, they never rest.
255
625543
3003
10:40
While our body is still
256
628546
1834
Gdy ciało jest nieruchome,
10:42
and our mind is off walking in dreams somewhere,
257
630380
3071
a umysł wędruje gdzieś w snach,
10:45
the elegant machinery of the brain
258
633451
1676
zgrabna maszyneria mózgu
10:47
is quietly hard at work
259
635127
1980
po kryjomu ciężko pracuje
10:49
cleaning and maintaining
260
637107
2193
nad czystością i sprawnością
10:51
this unimaginably complex machine.
261
639300
2835
tej niesamowicie złożonej maszyny.
Zupełnie jak domowe porządki.
10:54
Like our housework,
262
642135
1041
10:55
it's a dirty and a thankless job,
263
643176
2749
To brudna i niewdzięczna robota,
10:58
but it's also important.
264
645925
2255
ale bardzo ważna.
11:00
In your house, if you stop cleaning your kitchen
265
648180
2403
Jeśli przestaniecie sprzątać kuchnię
11:02
for a month,
266
650583
1908
przez miesiąc,
11:04
your home will become completely unlivable
267
652491
2439
dom bardzo szybko przestanie
nadawać się do życia.
nadawać się do życia.
11:07
very quickly.
268
654930
1607
W mózgu takie zaniedbanie
11:08
But in the brain, the consequences
269
656537
2088
11:10
of falling behind may be much greater
270
658625
2931
może mieć dużo większe konwekwencje
11:13
than the embarrassment of dirty countertops,
271
661556
2728
niż wstyd z powodu brudnego blatu.
11:16
because when it comes to cleaning the brain,
272
664284
2564
Gdy chodzi o oczyszczanie mózgu,
11:19
it is the very health and function
273
666848
2376
stawką jest zdrowie
i prawidłowe funkcjonowanie
i prawidłowe funkcjonowanie
11:21
of the mind and the body that's at stake,
274
669224
2945
umysłu i ciała,
11:24
which is why understanding these
275
672169
2241
dlatego zrozumienie podstawowych funkcji,
11:26
very basic housekeeping functions of the brain today
276
674410
4272
utrzymujących porządek w mózgu,
11:30
may be critical for preventing and treating
277
678682
2993
może mieć krytyczne znaczenie
11:33
diseases of the mind tomorrow.
278
681675
3028
w zapobieganiu i leczeniu chorób umysłu.
11:36
Thank you.
279
684703
2048
Dziękuję.
11:38
(Applause)
280
686751
1767
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Jeff Iliff - NeuroscientistJeff Iliff is a neuroscientist who explores the unique functions of the brain.
Why you should listen
Neuroscientist Jeff Iliff 's research follows two main paths. The first is the exploration of how the brain’s support cells, called glia, contribute to maintaining the proper environment for neuronal function and how their failure in conditions like vascular dementia, stroke, and traumatic brain injury leads to neurodegeneration. The second seeks to define the basic cellular mechanisms by which brain blood flow is coordinated up and down the vascular tree. Now an Assistant Professor of Anesthesiology and Perioperative Medicine at Oregon Health & Science University, Jeff was a part of a University of Rochester Medical Center team that discovered a brain cleansing system, which they dubbed the “glymphatic system.”
More profile about the speakerJeff Iliff | Speaker | TED.com