Esther Perel: Rethinking infidelity ... a talk for anyone who has ever loved
Esther Perel: Rimendojmë pabesinë ... një fjalim për këdo që ka dashuruar ndonjëherë
Psychotherapist Esther Perel is changing the conversation on what it means to be in love and have a fulfilling sex life. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
what exactly do we mean?
çfarë nënkuptojmë saktësisht?
paid sex, a chat room,
seks me pagesë, një dhomë chat-i,
out of boredom and fear of intimacy,
mërzija dhe frika e intimitetit,
and hunger for intimacy?
dhe etja për intimitet?
the end of a relationship?
fundin e një marrëdhënie?
I have traveled the globe
kam udhëtuar nëpër botë
with hundreds of couples
me qindra çifte
shpartalluar nga tradhëtia.
of their relationship,
një çifti marrëdhënien e tyre,
very identity: an affair.
e identitetit të tyre: një aferë.
act is so poorly understood.
i zakonshëm është kaq pak i kuptuar.
who has ever loved.
që ka dashuruar ndonjeherë.
since marriage was invented,
që kur u shpik martesa,
that marriage can only envy,
martesa mund vetëm ta ketë zili,
the only commandment
kjo është urdhëresa e vetme
just for thinking about it.
vetëm për të menduarit.
what is universally forbidden,
ndalohet universalisht,
practically had a license to cheat
kishin licensë për të tradhetuar
of biological and evolutionary theories
biologjike dhe evolucionare
për të bredhur,
is as old as adultery itself.
i vjetër sa dhe vetë adulteria.
under the sheets there, right?
atje nën ҫarҫafë, apo jo?
is to boast and to exaggerate,
është që të mburren dhe ta egzagjerojnë,
is to hide, minimize and deny,
minimizojnë dhe mohojnë,
that there are still nine countries
ka ende nëntë shtete
për shmangje nga e duhura.
one person for life.
një person për gjithë jetën.
një person në një kohë.
marrëdhëniet e mia."
had nothing to do with love.
të bënte fare me dashurinë.
besnikërinë e grave
i përkisnin fëmijët,
kur të vdes unë.
since I arrived at this conference.
që kur kam ardhur në këtë konferencë.
keeps on expanding:
vazhdon të zgjerohet
secretly active on dating apps.
fshehurazi në aplikacionet e takimeve.
universally agreed-upon definition
të rënë dakord universalisht
from 26 percent to 75 percent.
nga 26 deri në 75 përqind.
walking contradictions.
ne jemi kontradikta vetë.
that it is terribly wrong
është tmerrësisht e gabuar
about having an affair,
në lidhje me pasjen e një afere,
amount of us will say
prej nesh do të thonë
would do if we were having one.
po të kishim vetë një aferë.
of an affair --
which is the core structure of an affair;
është struktura kryesore e një afere;
to one degree or another;
the kiss that you only imagine giving,
puthja që vetëm e imagjinon të japësh,
dhe aq e këndshme
for love, not the other person.
për dashurinë, dhe jo personi tjetër.
të tradhëtohet,
difficult to keep a secret.
për të ruajtur një sekret.
such a psychological toll.
një taksë të tillë psikologjike.
një ndërmarrje ekonomike,
our economic security.
sigurinë tonë ekonomike.
is a romantic arrangement,
një marrëveshje romantike,
our emotional security.
we sought pure love.
dashurinë e pastër.
në martesë,
infidelity hurts differently today.
se pabesia lëndon ndryshe sot.
in which we turn to one person
të të cilit i drejtohemi një personi
të pafund nevojash:
miku im më i mirë,
my intellectual equal.
i barabarti im intelektual.
unë jam i zgjedhuri, unë jam i veçantë,
unë jam i pazëvendësueshëm,
the grand ambition of love.
ambicien e madhe të dashurisë.
infidelity has always been painful,
tradhëtia ka qenë gjithmonë e dhimbshme,
"Mendoja se e njihja jetën time.
who we were as a couple, who I was.
se kush ishim ne si çift, kush isha unë.
a crisis of identity.
një krizë identiteti.
besoj sërisht tek ty?" pyet ai.
dikë tjetër përsëri?"
Heather is telling me,
dhe pacientja ime Heather,
about her story with Nick.
për historinë e saj me Nick.
në një udhëtim pune,
on his iPad with the boys,
në iPad e tij me djemtë,
appear on the screen:
që shfaqet në ekran:
we just saw each other.
that her father had affairs,
babai i saj kishte afera,
one little receipt in the pocket,
një faturë të vogël në xhep,
on the collar.
and desires expressed.
dhe dëshira të shprehura.
of Nick's two-year affair
dy-vjeçare të Nick
are death by a thousand cuts.
vdekje prej një mijë thikash.
that we're dealing with these days.
me të cilin përballemi këto kohë.
fidelity with a unique fervor.
me një entuziazëm të veçantë.
been more inclined to stray,
më të prirur se tani për të devijuar,
entitled to pursue our desires,
jonë të ndjekim dëshirat tona,
where I deserve to be happy.
ku unë e meritoj të jem i/e lumtur.
because we were unhappy,
sepse ishim të palumtur,
because we could be happier.
sepse mund të jemi edhe më të lumtur.
kur mund të ikësh
të flasë me miqtë e saj,
will judge her for still loving Nick,
se pse e dashuron ende Nick,
she gets the same advice:
merr të njëjtën këshillë:
Nick would be in the same situation.
Nick do të ish në të njëjtën situatë.
is that if someone cheats,
në qoftë se dikush mashtron,
in your relationship or wrong with you.
ose me marrëdhënien tuaj ose me ty.
can't all be pathological.
nuk mund të jenë të gjithë patologjikë.
have everything you need at home,
Nëse ke gjithçka që të duhet në shtëpi,
to go looking elsewhere,
të kërkosh diku tjetër,
a thing as a perfect marriage
si martesa perfekte
së shfrenuar për bredhje.
has a finite shelf life?
një jetëzgjatje të limituar?
that even a good relationship
as edhe një marrëdhënie e mirë
that I actually work with
me të cilët punoj
deeply monogamous in their beliefs,
monogame në besimet e tyre,
actually been faithful for decades,
kanë qëndruar besnik për dekada të tëra,
of longing and loss.
e mallit dhe humbjes.
you will often find
for an emotional connection,
për një lidhje emocionale,
for autonomy, for sexual intensity,
për intensitet seksual,
lost parts of ourselves
pjesë të humbura të vetvetes
vitality in the face of loss and tragedy.
vitalitet përballë humbjes e tragjedisë.
another patient of mine, Priya,
Priya,
what was expected of her:
atë që pritej prej saj:
who removed the tree from her yard
që hoqi pemën nga oborri i saj,
he's quite the opposite of her.
ai është krejt e kundërta e saj.
the adolescence that she never had.
me adoleshencën që ajo s'e pati kurrë.
that when we seek the gaze of another,
kur kërkojmë vështrimin e një tjetri,
that we are turning away from,
largimin nga partneri jonë,
we have ourselves become.
looking for another person,
jemi duke kërkuar për një person tjetër,
looking for another self.
kërkuar për një vete tjetër.
who have affairs always tell me.
që kanë afera ma thonë gjithmonë.
stories of recent losses --
të humbjeve të fundit -
in the shadow of an affair,
jetojnë nën hijen e një afere,
25 years like this?
për 25 vjet të tjera?
that perhaps these questions
ndoshta këto janë pyetjet
people to cross the line,
an attempt to beat back deadness,
për të mposhtur asgjësinë,
atë që mund të mendoni,
and a lot more about desire:
dhe shumë më tepër me dëshirën:
desire to feel special,
dëshirë për t'u ndjerë i veçantë,
never have your lover,
that which you can't have.
in open relationships,
në marrëdhëniet e hapura,
about monogamy is not the same
nuk është e njëjtë
that even when we have
partnerë të tjerë seksualë,
by the power of the forbidden,
nga fuqia e së ndaluarës,
we are not supposed to do,
doing what we want to.
duke bërë atë që duam.
quite a few of my patients
ju kam thënë
into their relationships
the imagination and the verve
imagjinatën dhe entuziazmin
të më takonin.
already dying on the vine.
kanë qenë duke vdekur.
into new possibilities.
hedhin në mundësi të reja.
affairs stay together.
aferë qëndrojnë bashkë.
thjesht do të mbijetojnë,
to turn a crisis into an opportunity.
ta kthejnë krizën në oportunitet.
into a generative experience.
këtë në një përvojë rigjeneruese.
more so for the deceived partner,
për partnerin e mashtruar,
të kërkojnë më tepër,
to uphold the status quo
mbështesin status quo-në
for them that well, either.
dhe aq mirë as për ta.
pas një afere,
that may actually lead to a new order,
që në fakt mund të sjellë një rend të ri,
with honesty and openness
të hapura dhe të ndershme
sexually indifferent
indiferent seksualisht
so lustfully voracious,
kaq të pangopur në epsht,
of loss will rekindle desire,
që e rindez dëshirën,
new kind of truth.
krejt të ri të vërtete.
that couples can do?
që mund të bëjnë çiftet?
acknowledges their wrongdoing.
important act of expressing
dhe i rëndësishëm i shprehjes
për lëndimin gruas së tij.
of people who have affairs
shumë njerëz që kanë afera
for hurting their partner,
që kanë lënduar partnerin,
for the experience of the affair itself.
për përjetimin e aferës në vetvete.
vigil for the relationship.
të mbrojtur marrëdhënien.
the protector of the boundaries.
të bëhet, mbrojtës i kufijve.
të kujdeset për të,
nga obsesioni,
that the affair isn't forgotten,
që afera ende nuk është harruar,
begins to restore trust.
fillon të rivendosë besimin.
that bring back a sense of self-worth,
përsëri një ndjenjë vetë-vlerësimi,
and with friends and activities
me miq dhe aktivitete
and meaning and identity.
to mine for the sordid details --
për të gërmuar në detajet e pista -
than me in bed? --
A është më mirë se unë në shtrat?-
më shumë dhimbje,
the investigative questions,
ato që unë i quaj pyetje hetimore,
the meaning and the motives --
kuptimin dhe motivet -
or experience there
ose përjetoje atje
when you came home?
në lidhjen tonë?
and they're not going away.
dhe nuk kanë për të ikur.
of black and white and good and bad,
bardh ose zi, të mira ose të këqija,
comes in many forms.
vjen në disa forma.
that we betray our partner:
ne e tradhtojmë partnerin:
one way to hurt a partner.
e të lënduarit të një partneri.
she must be pro-affair.
ajo duhet të jetë pro-aferave.
can come out of an affair,
të vijnë të mira nga një aferë,
this very strange question:
shumë të çuditshme:
recommend you have an affair
që të kishit një kancer,
who have been ill
që kanë qenë sëmurë
has yielded them a new perspective.
u ka dhënë një perspektivë të re.
since I arrived at this conference
që kur kam ardhur në këtë konferencë,
about infidelity is, for or against?
ishte: pro apo kundër?
perspektivë e dyfishtë:
nga ana tjetër –
and what it meant for me.
dhe çfarë kuptimi kish për mua.
in the aftermath of an affair
në periudhën pasi një aferë
two or three relationships
dy ose tre marrëdhënie
to do it with the same person.
me të njëjtin person.
a second one together?
një të dytë së bashku?
ABOUT THE SPEAKER
Esther Perel - Relationship therapistPsychotherapist Esther Perel is changing the conversation on what it means to be in love and have a fulfilling sex life.
Why you should listen
For the first time in human history, couples aren’t having sex just to have kids; there’s room for sustained desire and long-term sexual relationships. But how? Perel, a licensed marriage and family therapist with a practice in New York, travels the world to help people answer this question. For her research she works across cultures and is fluent in nine languages. She coaches, consults and speaks regularly on erotic intelligence, trauma, sexual honesty and conflict resolution. She is the author of Mating in Captivity: Reconciling the Erotic and the Domestic. Her latest work focuses on infidelity: what it is, why happy people do it and how couples can recover from it. She aims to locate this very personal experience within a larger cultural context.
Esther Perel | Speaker | TED.com