TEDxMidwest
William Ury: The walk from "no" to "yes"
William Ury: Cuộc đi bộ từ "không" đến "có"
Filmed:
Readability: 3.3
2,393,780 views
William Ury, tác giả của quyển "Getting to Yes", đưa ra một hướng hay, đơn giản (nhưng không dễ) để tạo nên sự đồng thuận trong những trường hợp khó nhất -- từ mâu thuẫn gia đình cho đến, có thể, xung đột ở Trung Đông.
William Ury - Mediator
William Ury is a mediator, writer and speaker, working with conflicts ranging from family feuds to boardroom battles to ethnic wars. He's the author of "Getting to Yes." Full bio
William Ury is a mediator, writer and speaker, working with conflicts ranging from family feuds to boardroom battles to ethnic wars. He's the author of "Getting to Yes." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Well, the subject of difficult negotiation
0
0
3000
Chủ đề về cuộc đàm phán khó khăn
00:18
reminds me of one of my favorite stories
1
3000
2000
gợi cho tôi về một trong những câu chuyện yêu thích của tôi
00:20
from the Middle East,
2
5000
2000
từ Trung Đông,
00:22
of a man who left to his three sons 17 camels.
3
7000
3000
về một người đàn ông để lại cho ba đứa con trai của ông ta 17 con lạc đà.
00:25
To the first son, he left half the camels.
4
10000
3000
Ông ta để lại cho người con cả phân nửa số lạc đà;
00:28
To the second son, he left a third of the camels,
5
13000
2000
cho người con thứ một phần ba số lạc đà;
00:30
and to the youngest son, he left a ninth of the camels.
6
15000
2000
và cho người con út một phần chín số lạc đà.
00:32
Well three sons got into a negotiation.
7
17000
2000
Và ba người con trai cùng nhau đàm phán.
00:34
Seventeen doesn't divide by two.
8
19000
2000
17 không chia hết hai.
00:36
It doesn't divide by three.
9
21000
2000
Nó cũng không chia hết cho ba.
00:38
It doesn't divide by nine.
10
23000
2000
Cũng như không chia hết cho chín.
00:40
Brotherly tempers started to get strained.
11
25000
2000
Tình hình bắt đầu căng thẳng.
00:42
Finally, in desperation,
12
27000
2000
Cuối cùng, không biết phải làm sao,
00:44
they went and they consulted a wise old woman.
13
29000
3000
họ đến gặp và hỏi ý kiến một bà lão thông thái.
00:47
The wise old woman thought about their problem for a long time,
14
32000
2000
Bà lão thông tháo nghĩ về vấn đề đó một lúc lâu,
00:49
and finally she came back and said,
15
34000
2000
và cuối cùng bà ta quay lại và nói,
00:51
"Well, I don't know if I can help you,
16
36000
2000
"Thực sự ta cũng không biết là có thể giúp cho các người không,
00:53
but at least, if you want, you can have my camel."
17
38000
2000
nhưng ít nhất, nếu các người muốn, các ngươi có thể lấy con lạc đà của ta."
00:55
So then they had 18 camels.
18
40000
2000
Vậy là họ có 18 con lạc đà.
00:57
The first son took his half -- half of 18 is nine.
19
42000
3000
Người con cả lấy phân nửa -- phân nửa của 18 là chín.
01:00
The second son took his third -- a third of 18 is six.
20
45000
3000
Người con thứ lấy một phần ba -- một phần ba của 18 là sáu.
01:03
The youngest son took his ninth --
21
48000
2000
Người con út lấy một phần chín --
01:05
a ninth of 18 is two.
22
50000
2000
một phần chín của 18 là hai.
01:07
You get 17.
23
52000
2000
Và tổng cộng là 17.
01:09
They had one camel left over.
24
54000
2000
Họ còn một con lạc đà sót lại.
01:11
They gave it back to the wise old woman.
25
56000
2000
Họ trả nó cho bà lão thông thái.
01:13
(Laughter)
26
58000
2000
(Tiếng cười)
01:15
Now if you think about that story for a moment,
27
60000
2000
Và nếu các bạn nghĩ về câu chuyện đó,
01:17
I think it resembles
28
62000
2000
Tôi nghĩ nó giống với
01:19
a lot of the difficult negotiations we get involved in.
29
64000
3000
nhiều cuộc đàm phán khó khăn mà chúng ta tham gia.
01:22
They start off like 17 camels -- no way to resolve it.
30
67000
2000
Chúng bắt đầu như là 17 con lạc đà -- không có cách nào để giải quyết.
01:24
Somehow, what we need to do
31
69000
2000
Bằng cách nào đó, cái chúng ta cần phải làm
01:26
is step back from those situations, like that wise old woman,
32
71000
3000
là lùi một bước, giống như bà lão thông thái,
01:29
look at the situation through fresh eyes
33
74000
2000
nhìn vấn đề thông qua con mắt trong sáng
01:31
and come up with an 18th camel.
34
76000
3000
và nghĩ tới con lạc đà thứ 18
01:35
Now finding that 18th camel in the world's conflicts
35
80000
2000
Bây giờ, tìm con lạc đà thứ 18 trong các cuộc xung động trên thế giới
01:37
has been my life passion.
36
82000
3000
đã trở thành đam mê của cuộc đời tôi.
01:40
I basically see humanity a bit like those three brothers.
37
85000
3000
Tôi cơ bản thấy con người chút nào đó giống ba anh em kia;
01:43
We're all one family.
38
88000
2000
chúng ta là một gia đình.
01:45
We know that scientifically,
39
90000
2000
Chúng ta biết rằng một cách khoa học,
01:47
thanks to the communications revolution,
40
92000
2000
cảm ơn những cuộc cách mạng truyền thông
01:49
all the tribes on the planet, all 15,000 tribes,
41
94000
3000
tất cả các bộ lạc trên hành tinh, tất cả 15000 bộ lạc,
01:52
are in touch with each other.
42
97000
3000
liên lạc với nhau.
01:55
And it's a big family reunion,
43
100000
2000
Và nó là một cuộc họp mặt gia đình lớn.
01:57
and yet, like many family reunions,
44
102000
2000
Và giống như nhiều cuộc họp mặt gia đình,
01:59
it's not all peace and light.
45
104000
2000
nó không phải lúc nào cũng bình yên và tươi sáng cả.
02:01
There's a lot of conflict,
46
106000
2000
Có nhiều mẫu thuẫn.
02:03
and the question is,
47
108000
2000
Và câu hỏi là,
02:05
how do we deal with our differences?
48
110000
2000
chúng ta giải quyết các vấn đề của chúng ta như thế nào?
02:07
How do we deal with our deepest differences,
49
112000
2000
Chúng ta giải quyết những sự khác biệt sâu thẳm nhất như thế nào,
02:09
given the human propensity for conflict
50
114000
2000
dựa vào bản chất mang xu hướng xung đột
02:11
and the human genius
51
116000
2000
và trí thông minh của con người
02:13
at devising weapons of enormous destruction?
52
118000
3000
trong việc chế tao vũ khí hủy diệt hàng loạt?
02:16
That's the question.
53
121000
2000
Đó là câu hỏi.
02:18
As I've spent the last better part of three decades,
54
123000
3000
Tôi đã dùng phần tươi đẹp của ba thập kỷ mới đây --
02:21
almost four,
55
126000
2000
gần như bốn --
02:23
traveling the world,
56
128000
2000
du lịch thế giới,
02:25
trying to work, getting involved in conflicts
57
130000
3000
cố gắng làm việc, tham gia vào các mâu thuẫn
02:28
ranging from Yugoslavia to the Middle East
58
133000
3000
từ Yugoslavia đến Trung Đông
02:31
to Chechnya to Venezuela,
59
136000
2000
đến Chechnya đến Venezuela,
02:33
some of the most difficult conflicts on the face of the planet,
60
138000
3000
một vài trong những xung đột khó khăn nhất trên hành tinh,
02:36
I've been asking myself that question.
61
141000
2000
Tôi đã tự đặt câu hỏi đó.
02:38
And I think I've found, in some ways,
62
143000
2000
Và nghĩ rằng tôi đã tìm thấy, trong một số cách nào đó,
02:40
what is the secret to peace.
63
145000
2000
bí mật của hòa bình.
02:42
It's actually surprisingly simple.
64
147000
3000
Nó thật sự đơn giản một cách bất ngờ.
02:45
It's not easy, but it's simple.
65
150000
3000
Nó không dễ, nhưng đơn giản.
02:48
It's not even new.
66
153000
2000
Nó thậm chí không mới.
02:50
It may be one of our most ancient human heritages.
67
155000
2000
Nó có thể là một trong những di sản xưa nhất của con người.
02:52
The secret to peace is us.
68
157000
3000
Bí mật của hòa bình là chúng ta.
02:55
It's us who act
69
160000
2000
Nó là chúng ta, những người hoạt động
02:57
as the surrounding community
70
162000
2000
như là một cộng đồng vây quanh
02:59
around any conflict,
71
164000
2000
xung đột,
03:01
who can play a constructive role.
72
166000
2000
những người tham gia với vai trò xây dựng.
03:03
Let me give you just a story, an example.
73
168000
3000
Để tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện, một ví dụ.
03:07
About 20 years ago, I was in South Africa
74
172000
2000
Khoảng 20 năm trước, tôi ở Nam Phi (South Africa)
03:09
working with the parties in that conflict,
75
174000
2000
làm việc với các nhóm trong cuộc xung đột,
03:11
and I had an extra month,
76
176000
2000
và tôi đã có thêm một tháng,
03:13
so I spent some time living
77
178000
2000
vì vậy tôi dùng nó để sống
03:15
with several groups of San Bushmen.
78
180000
2000
với vài nhóm ở San Bushmen.
03:17
I was curious about them and about the way in which they resolve conflict.
79
182000
3000
Tôi đã tò mò về họ và cách họ giải quyết xung đột.
03:21
Because, after all, within living memory,
80
186000
2000
Bởi vì, sau cùng, trong ký ức cuộc sống,
03:23
they were hunters and gatherers,
81
188000
2000
họ là những thợ săn và người thu lượm,
03:25
living pretty much like our ancestors lived
82
190000
2000
sống giống như là tổ tiên của chúng ta
03:27
for maybe 99 percent of the human story.
83
192000
3000
khoảng 99% lịch sử con người.
03:30
And all the men have these poison arrows that they use for hunting --
84
195000
3000
Và tất cả đàn ông có các mũi tên độc dùng để săn bắn --
03:33
absolutely fatal.
85
198000
2000
cực kỳ chết người.
03:35
So how do they deal with their differences?
86
200000
2000
Vậy, họ giải quyết những sự khác nhau của họ như thế nào?
03:37
Well what I learned
87
202000
2000
Cái mà tôi học được
03:39
is whenever tempers rise in those communities,
88
204000
3000
là mỗi khi sự căng thẳng xảy ra trong cộng đồng,
03:42
someone goes and hides the poison arrows out in the bush,
89
207000
3000
một ai đó đi giấu các mũi tên độc trong bụi rậm,
03:45
and then everyone sits around in a circle like this,
90
210000
4000
và rồi mọi người ngồi thành vòng tròn như thế này,
03:49
and they sit, and they talk, and they talk.
91
214000
3000
và họ ngồi, họ nói chuyện, và họ nói.
03:52
It may take two days, three days, four days,
92
217000
2000
Có thể mất đến 2 ngày, 3 ngày, 4 ngày,
03:54
but they don't rest
93
219000
2000
nhưng họ không ngừng nghỉ
03:56
until they find a resolution,
94
221000
2000
tới khi họ tìm ra được cách giải quyết
03:58
or better yet, a reconciliation.
95
223000
2000
hay là một cách hòa giải tốt hơn.
04:00
And if tempers are still too high,
96
225000
2000
Và nếu không khí căng thẳng vẫn cao,
04:02
then they send someone off to visit some relatives
97
227000
2000
họ cử một ai đó đi thăm vài người thân
04:04
as a cooling-off period.
98
229000
2000
như là một giai đoạn làm nguội.
04:06
Well that system
99
231000
2000
Hệ thống đó
04:08
is, I think, probably the system that kept us alive to this point,
100
233000
3000
tôi nghĩ rằng là hệ thống mà giữ cho chúng ta sống sót để thời điểm này,
04:11
given our human tendencies.
101
236000
2000
căn cứ vào các khuynh hướng của con người.
04:13
That system, I call the "third side."
102
238000
3000
Hệ thống đó, tôi gọi nó là phía thứ ba.
04:16
Because if you think about it,
103
241000
2000
Bởi vì nếu bạn nghĩ về nó,
04:18
normally when we think of conflict, when we describe it,
104
243000
3000
bình thường khi chúng ta nghĩ về mâu thuẫn, khi chúng ta mô tả nó,
04:21
there's always two sides --
105
246000
2000
thì luôn có hai phía.
04:23
it's Arabs versus Israelis, labor versus management,
106
248000
2000
Ả Rập với Israel, công nhân với quản lý,
04:25
husband versus wife, Republicans versus Democrats.
107
250000
3000
chồng với vợ, Dân Chủ với Cộng Hòa,
04:28
But what we don't often see
108
253000
2000
nhưng cái mà chúng ta không thường thấy
04:30
is that there's always a third side,
109
255000
2000
là luôn có một phía thứ ba.
04:32
and the third side of the conflict is us,
110
257000
2000
Và bên phía thứ ba của mâu thuẫn là chúng ta,
04:34
it's the surrounding community,
111
259000
2000
đó là cộng đồng xung quanh,
04:36
it's the friends, the allies,
112
261000
2000
đó là những bạn, là những đồng minh,
04:38
the family members, the neighbors.
113
263000
2000
là những thành viên trong gia đình, là những người hàng xóm.
04:40
And we can play an incredibly constructive role.
114
265000
3000
Và chúng ta có thể đóng một vai trò xây dựng cực kỳ to lớn.
04:43
Perhaps the most fundamental way
115
268000
2000
Có thể cách cơ bản nhất
04:45
in which the third side can help
116
270000
3000
mà bên thứ ba có thể giúp
04:48
is to remind the parties of what's really at stake.
117
273000
3000
là nhắc nhở các bên cái gì thật sự là vấn đề.
04:51
For the sake of the kids, for the sake of the family,
118
276000
2000
Cho lợi ích của bon trẻ, cho lợi ích của gia đình,
04:53
for the sake of the community, for the sake of the future,
119
278000
3000
cho lợi ích của cộng đồng, cho lợi ích của tương lai,
04:56
let's stop fighting for a moment and start talking.
120
281000
3000
Hãy dừng tranh cãi một chút và bắt đầu nói chuyện.
04:59
Because, the thing is,
121
284000
2000
Vì, vấn đề lề,
05:01
when we're involved in conflict,
122
286000
2000
khi chúng ta ở trong một cuộc xung đột,
05:03
it's very easy to lose perspective.
123
288000
2000
rất dễ mất đi tầm nhìn,
05:05
It's very easy to react.
124
290000
2000
nó rất dễ để phản ứng lại.
05:07
Human beings -- we're reaction machines.
125
292000
3000
Con người: chúng ta là những cổ máy phản ứng.
05:10
And as the saying goes,
126
295000
2000
Và như câu nói đó,
05:12
when angry, you will make the best speech
127
297000
2000
khi tức giận, bạn sẽ nói bài nói tuyệt vời nhất
05:14
you will ever regret.
128
299000
3000
mà bạn sẽ phải hối hận.
05:17
And so the third side reminds us of that.
129
302000
3000
Và vì vậy bên thứ ba nhắc nhở chúng ta điều đó.
05:20
The third side helps us go to the balcony,
130
305000
2000
Bên thứ ba giúp chúng ta đi tới ban công,
05:22
which is a metaphor for a place of perspective,
131
307000
3000
đây là một ẩn dụ cho một nơi
05:25
where we can keep our eyes on the prize.
132
310000
3000
mà chúng ta có thể chú ý tới vấn đề chính.
05:28
Let me tell you a little story from my own negotiating experience.
133
313000
3000
Tôi kể cho các bạn một câu chuyện nhỏ từ kinh nghiệm đàm phán của chính tôi.
05:31
Some years ago, I was involved as a facilitator
134
316000
3000
Vài năm trước, tôi tham gia với tư cách là người hòa giải
05:34
in some very tough talks
135
319000
2000
trong vài cuộc đàm phán rất hóc búa
05:36
between the leaders of Russia
136
321000
2000
giữa các lãnh tụ của Nga
05:38
and the leaders of Chechnya.
137
323000
2000
và các lãnh tụ của Chechnya
05:40
There was a war going on, as you know.
138
325000
2000
Có một cuộc chiến đang diễn ra, như các bạn biết.
05:42
And we met in the Hague,
139
327000
2000
Và chúng tôi họp ở Tòa Án Quốc Tế (The Hague),
05:44
in the Peace Palace,
140
329000
2000
trong Cung Điện Hòa Bình (Peace Palace),
05:46
in the same room where the Yugoslav war crimes tribunal
141
331000
3000
trong cùng một phòng, nơi mà tòa án tội ác chiến tranh Yugoslav
05:49
was taking place.
142
334000
2000
đã được xét xử.
05:51
And the talks got off to a rather rocky start
143
336000
2000
Và cuộc nói chuyện khởi đầu rất khó chịu
05:53
when the vice president of Chechnya
144
338000
2000
khi mà phó tổng thống của Chechnya
05:55
began by pointing at the Russians and said,
145
340000
3000
bắt đầu bằng cách chỉ vào bên Nga và nói,
05:58
"You should stay right here in your seats,
146
343000
2000
"Các người nên ngồi yên trên ghế,
06:00
because you're going to be on trial for war crimes."
147
345000
2000
vì các người sẽ bị xét xử vì tội ác chiến tranh."
06:02
And then he went on, and then he turned to me and said,
148
347000
2000
Và rồi ông ta tiếp tục, và quay sang tôi và nói,
06:04
"You're an American.
149
349000
2000
"Ông là người Mỹ.
06:06
Look at what you Americans are doing in Puerto Rico."
150
351000
3000
Nhìn lại xem người Mỹ đang làm gì ở Puerto Rico."
06:09
And my mind started racing, "Puerto Rico? What do I know about Puerto Rico?"
151
354000
3000
Và đầu óc tôi bắt đầu chạy, "Puerto Rico? Tôi biết gì về Puerto Rico?"
06:12
I started reacting,
152
357000
2000
Tôi bắt đầu phản ứng lại,
06:14
but then I tried to remember to go to the balcony.
153
359000
3000
nhưng rồi tôi cố gắng nhớ là đi lên ban công.
06:17
And then when he paused,
154
362000
2000
Và rồi khi ông ta dừng lại,
06:19
and everyone looked at me for a response,
155
364000
2000
và mọi người nhìn tôi chờ đợi phản hồi,
06:21
from a balcony perspective, I was able to thank him for his remarks
156
366000
3000
từ cái nhìn từ ban công, tôi đã có thể cảm ơn vì sự lưu ý của ông ta
06:24
and say, "I appreciate your criticism of my country,
157
369000
3000
và nói, "Tôi thật sự biết ơn vì sự phê bình của ông cho đất nước tôi,
06:27
and I take it as a sign that we're among friends
158
372000
2000
và tôi nhận nó như là dấu hiệu chúng ta là bạn
06:29
and can speak candidly to one another.
159
374000
3000
và có thể nói chuyện thẳng thắn với nhau.
06:32
And what we're here to do is not to talk about Puerto Rico or the past.
160
377000
3000
Và cái mà chúng ta đang bàn ở đây không phải là về Puerto Rico hay là quá khứ.
06:35
What we're here to do is to see if we can figure out a way
161
380000
3000
Cái mà chúng ta đang bàn ở đây là tìm cách
06:38
to stop the suffering and the bloodshed in Chechnya."
162
383000
3000
dừng lại sự đau khổ và đổ máu ở Chechnya."
06:41
The conversation got back on track.
163
386000
3000
Và cuộc đối thoại quay lại chủ đề chính.
06:44
That's the role of the third side,
164
389000
2000
Đó chính là vai trò của phía thứ ba,
06:46
is to help the parties to go to the balcony.
165
391000
2000
là để giúp cho các bên có thể đi tới ban công.
06:48
Now let me take you for a moment
166
393000
3000
Và bây giờ để tôi nói một chút
06:51
to what's widely regarded as the world's most difficult conflict,
167
396000
2000
và mà được đa số coi là xung đột khó khăn nhất trên thế giới,
06:53
or the most impossible conflict,
168
398000
2000
hay là cuộc xung đột gần như không thể giải quyết,
06:55
is the Middle East.
169
400000
2000
đó là vấn đề Trung Đông (Middle East).
06:57
Question is: where's the third side there?
170
402000
3000
Câu hỏi là: Ở đó thì phía thứ ba là ai?
07:00
How could we possibly go to the balcony?
171
405000
2000
Làm thế nào để chúng ta đi đến ban công?
07:02
Now I don't pretend to have an answer
172
407000
2000
Bây giờ tôi không giả bộ là có một câu trả lời
07:04
to the Middle East conflict,
173
409000
2000
cho vấn đề ở Trung Đông,
07:06
but I think I've got a first step,
174
411000
2000
nhưng tôi nghĩ tôi biết bước đầu tiên,
07:08
literally, a first step,
175
413000
2000
cơ bản là bước đầu tiên,
07:10
something that any one of us could do as third-siders.
176
415000
3000
thứ mà ai trong chúng ta cũng có thể làm trong vai trò là phía thứ ba.
07:13
Let me just ask you one question first.
177
418000
2000
Để tôi hỏi các bạn một câu hỏi trước.
07:15
How many of you
178
420000
2000
Bao nhiêu trong các bạn
07:17
in the last years
179
422000
2000
trong các năm gần đây
07:19
have ever found yourself worrying about the Middle East
180
424000
3000
từng thấy mình quan tâm đến vấn đề ở Trung Đông
07:22
and wondering what anyone could do?
181
427000
2000
và tự hỏi ai có thể làm gì?
07:24
Just out of curiosity, how many of you?
182
429000
2000
Chỉ tò mò thôi, bao nhiêu người?
07:26
Okay, so the great majority of us.
183
431000
3000
Ok, vậy là hầu hết mọi người.
07:29
And here, it's so far away.
184
434000
2000
Và đây, điều này rất xa vời.
07:31
Why do we pay so much attention to this conflict?
185
436000
3000
Tại sao chúng ta lại phải quan tâm đến cuộc xung đột này?
07:34
Is it the number of deaths?
186
439000
2000
Có phải là vì số người chết?
07:36
There are a hundred times more people who die
187
441000
2000
Số lượng người chết gấp hàng trăm lần
07:38
in a conflict in Africa than in the Middle East.
188
443000
2000
trong một cuộc xung đột ở Châu Phi hơn là ở Trung Đông.
07:40
No, it's because of the story,
189
445000
2000
Không phải vì số người chết, nó là vì câu chuyện ở đó,
07:42
because we feel personally involved
190
447000
2000
vì mỗi cá nhân chúng ta cảm thấy liên quan
07:44
in that story.
191
449000
2000
đến câu chuyện đó.
07:46
Whether we're Christians, Muslims or Jews,
192
451000
2000
Dù chúng ta là Đạo Thiên Chúa, Đạo Hồi hay là Đạo Do Thái,
07:48
religious or non-religious,
193
453000
2000
theo đạo hay không theo đạo,
07:50
we feel we have a personal stake in it.
194
455000
2000
chúng ta cảm thấy chúng ta có liên quan đến nó.
07:52
Stories matter. As an anthropologist, I know that.
195
457000
3000
Những câu chuyện mang tầm quan trọng lớn. Tôi biết điều đó với cương vị là một nhân chủng học.
07:55
Stories are what we use to transmit knowledge.
196
460000
3000
Những câu chuyện mà chúng ta dùng để truyền tải kiến thức.
07:58
They give meaning to our lives.
197
463000
2000
Chúng mang đến ý nghĩa cho cuộc sống.
08:00
That's what we tell here at TED, we tell stories.
198
465000
2000
Điều mà chúng ta làm ở TED - chúng ta kể chuyện.
08:02
Stories are the key.
199
467000
2000
Các câu chuyện là chìa khóa.
08:04
And so my question is,
200
469000
3000
Và vì vậy câu hỏi của tôi là,
08:07
yes, let's try and resolve the politics
201
472000
2000
Vâng, thử giải quyết chính trị
08:09
there in the Middle East,
202
474000
2000
ở Trung Đông,
08:11
but let's also take a look at the story.
203
476000
3000
nhưng hãy cũng nhìn vào câu chuyện.
08:14
Let's try to get at the root of what it's all about.
204
479000
2000
Thử nhìn vào gốc rễ của tất cả mọi chuyện.
08:16
Let's see if we can apply the third side to it.
205
481000
2000
Thử xem nếu chúng ta có thể áp dụng bên thứ ba vào.
08:18
What would that mean? What is the story there?
206
483000
3000
Điều đó nghĩa là gì? Và câu chuyện ở đây là gì?
08:21
Now as anthropologists, we know
207
486000
2000
Bây giờ, với tư cách là những nhà nhân chủng học, chúng ta biết
08:23
that every culture has an origin story.
208
488000
3000
rằng mọi nền văn hóa đều có một câu chuyện về nguồn gốc của nó.
08:26
What's the origin story of the Middle East?
209
491000
2000
Câu chuyện về nguồn gốc của Trung Đông là gì?
08:28
In a phrase, it's:
210
493000
2000
Trong một mệnh đề, nó như thế này:
08:30
4,000 years ago, a man and his family
211
495000
3000
4.000 năm trước, một người đàn ông và gia đình ông ta
08:33
walked across the Middle East,
212
498000
2000
đi xuyên qua Trung Đông,
08:35
and the world has never been the same since.
213
500000
3000
và thế giới lúc đó chưa như bây giờ.
08:38
That man, of course,
214
503000
2000
Người đàn ông đó, tất nhiên,
08:40
was Abraham.
215
505000
2000
là Abraham.
08:42
And what he stood for was unity,
216
507000
2000
Và cái mà ông ta đi là vì sự đoàn kết,
08:44
the unity of the family.
217
509000
2000
sự kết gia đình.
08:46
He's the father of us all.
218
511000
2000
Ông ta là cha của tất cả chúng ta.
08:48
But it's not just what he stood for, it's what his message was.
219
513000
2000
Nhưng không phải chỉ là cái mà ông ta đai diện, nó là thông điệp của ông ta.
08:50
His basic message was unity too,
220
515000
3000
Thông điệp ban sơ của ông ta cũng là đoàn kết,
08:53
the interconnectedness of it all, the unity of it all,
221
518000
3000
sự liên hệ của nó và sự đoàn kết của nó.
08:56
and his basic value was respect,
222
521000
3000
Và giá trị cơ bản của ông ta là sự tôn trọng,
08:59
was kindness toward strangers.
223
524000
2000
là lòng tốt với những người lạ.
09:01
That's what he's known for, his hospitality.
224
526000
3000
Đó là cái mà ông ta nổi tiếng, lòng hiếu khách của ông ta.
09:04
So in that sense,
225
529000
2000
Vì vậy,
09:06
he's the symbolic third side
226
531000
2000
ông ta là phía thứ ba tượng trưng
09:08
of the Middle East.
227
533000
2000
của Trung Đông.
09:10
He's the one who reminds us
228
535000
3000
Ông ta là người nhắc nhở chúng ta
09:13
that we're all part of a greater whole.
229
538000
2000
rằng chúng ta là một phần của một tập thể lớn hơn.
09:15
Now how would you --
230
540000
2000
Bây giờ, các bạn hãy --
09:17
now think about that for a moment.
231
542000
2000
bây giờ nghĩ về điều đó một chút.
09:19
Today we face the scourge of terrorism.
232
544000
3000
Hiện tại, chúng ta đối mặt với khủng bố.
09:22
What is terrorism?
233
547000
2000
Khủng bố là gì?
09:24
Terrorism is basically taking an innocent stranger
234
549000
3000
Khủng bố cơ bản là lấy người lạ
09:27
and treating them as an enemy whom you kill
235
552000
3000
và đối xử với họ như là kẻ thù mà bạn muốn tiêu diệt
09:30
in order to create fear.
236
555000
2000
để gây ra sợ hãi.
09:32
What's the opposite of terrorism?
237
557000
2000
Cái gì là đối lập của chủ nghĩa khủng bố?
09:34
It's taking an innocent stranger
238
559000
2000
Đó là lấy người lạ
09:36
and treating them as a friend
239
561000
2000
và đối xử với họ như là bạn bè
09:38
whom you welcome into your home
240
563000
3000
người mà bạn chào đón ở nhà mình
09:41
in order to sow and create understanding,
241
566000
2000
để kết giao bằng hữu và tạo sự hiểu biết,
09:43
or respect, or love.
242
568000
3000
hay kính trọng, hay tình yêu thương.
09:46
So what if then
243
571000
2000
Vậy chuyện gì xảy ra nếu
09:48
you took the story of Abraham,
244
573000
3000
bạn lấy câu chuyện của Abraham,
09:51
which is a third side story,
245
576000
2000
là câu chuyện của phía thứ ba,
09:53
what if that could be --
246
578000
2000
chuyện gì nếu điều đó có thể là --
09:55
because Abraham stands for hospitality --
247
580000
3000
vì Abraham tượng trưng cho lòng hiếu khách --
09:58
what if that could be an antidote to terrorism?
248
583000
3000
chuyện gì xảy ra nếu đó là liều thuốc cho chủ nghĩa khủng bố?
10:01
What if that could be a vaccine
249
586000
2000
Chuyện gì xảy ra nếu đó là liều vắc-xin
10:03
against religious intolerance?
250
588000
2000
chống lại phân biệt tôn giáo?
10:05
How would you bring that story to life?
251
590000
3000
Làm cách nào bạn đem câu chuyện đó vào đời sống?
10:08
Now it's not enough just to tell a story --
252
593000
2000
Bây giờ nó không đủ khi chỉ kể một câu chuyện --
10:10
that's powerful --
253
595000
2000
đó là mạnh mẽ --
10:12
but people need to experience the story.
254
597000
2000
nhưng người ta cần trải nghiệm câu chuyện.
10:14
They need to be able to live the story. How would you do that?
255
599000
3000
Họ cần phải có thể sống như câu chuyện. Làm cách nào bạn làm được điều đó?
10:17
And that was my thinking of how would you do that.
256
602000
3000
Và đó là suy nghĩ của tôi làm cách nào mà để làm được điều đó.
10:20
And that's what comes to the first step here.
257
605000
2000
Và đó là điều dẫn đến bước đầu tiên.
10:22
Because the simple way to do that
258
607000
2000
Vì cách đơn giản để thực hiện điều đó là
10:24
is you go for a walk.
259
609000
3000
đi bộ.
10:27
You go for a walk in the footsteps of Abraham.
260
612000
3000
Bạn đi bộ theo hành trình của Abraham.
10:30
You retrace the footsteps of Abraham.
261
615000
3000
Bạn men theo hành trình của Abraham.
10:33
Because walking has a real power.
262
618000
3000
Vì đi bộ có một sức mạnh thực sự.
10:36
You know, as an anthropologist, walking is what made us human.
263
621000
3000
Các bạn biết, là một nhà nhân chủng học, đi bộ là cái mà làm cho chúng là là con người.
10:39
Walking, it's funny, when you walk,
264
624000
2000
Nó buồn cười, khi bạn đi bộ,
10:41
you walk side-by-side
265
626000
2000
bạn đi kề bên nhau
10:43
in the same common direction.
266
628000
3000
về cùng một hướng.
10:46
Now if I were to come to you face-to-face
267
631000
2000
Bây giờ, nếu tôi đi đến bạn mặt đối mặt
10:48
and come this close to you,
268
633000
3000
và đi đến gần bạn thế này,
10:51
you would feel threatened.
269
636000
3000
bạn sẽ cảm thấy bị đe dọa.
10:54
But if I walk shoulder-to-shoulder,
270
639000
2000
Nhưng nếu tôi đi bộ vai kề vai,
10:56
even touching shoulders,
271
641000
2000
thậm chí chạm vai,
10:58
it's no problem.
272
643000
2000
thì không vấn đề gì cả.
11:00
Who fights while they walk?
273
645000
2000
Ai chiến đâu khi đi bộ?
11:02
That's why in negotiations, often, when things get tough,
274
647000
3000
Đó là lý do tại sao trong đàm phá, thường khi mọi thứ trở nên căng thẳng,
11:05
people go for walks in the woods.
275
650000
2000
người ta đi bô trong rừng.
11:07
So the idea came to me
276
652000
2000
Vì vậy ý tưởng đến với tôi
11:09
of what about inspiring
277
654000
2000
về cái mà truyền cảm hứng
11:11
a path, a route --
278
656000
2000
một lối đi, một con đường --
11:13
think the silk route, think the Appalachian trail --
279
658000
3000
nghĩ về con đường tơ lụa, nghĩ về con đường Appalachian --
11:16
that followed in the footsteps
280
661000
2000
đã đi theo bước chân
11:18
of Abraham.
281
663000
2000
của Abraham
11:20
People said, "That's crazy. You can't.
282
665000
2000
Người ta nói: "Thật điên rồi. Không thể làm được.
11:22
You can't retrace the footsteps of Abraham. It's too insecure.
283
667000
3000
Không thể nào đi lại con đường của Abraham được. Nó quá nguy hiểm.
11:25
You've got to cross all these borders.
284
670000
2000
Các bạn phải đi qua tất cả các biên giới.
11:27
It goes across 10 different countries in the Middle East,
285
672000
2000
Nó đi ngang qua 10 quốc gia khác nhau ở Trung Đông,
11:29
because it unites them all."
286
674000
2000
bởi vì nó thống nhất tất cả."
11:31
And so we studied the idea at Harvard.
287
676000
2000
Và vì vậy chúng tôi nghiên cứu ý tưởng đó ở Harvard.
11:33
We did our due diligence.
288
678000
2000
Chúng tôi chuẩn bị.
11:35
And then a few years ago, a group of us,
289
680000
2000
Và rồi một vài năm trước, nhóm chúng tôi,
11:37
about 25 of us from about 10 different countries,
290
682000
2000
khoảng 25 người từ 10 quốc gia khác nhau,
11:39
decided to see if we could retrace the footsteps of Abraham,
291
684000
2000
quyết định thử xem chúng tôi có thể đi lại hành trình của Abraham không,
11:41
going from his initial birthplace in the city of Urfa
292
686000
3000
đi từ nới ông ấy sinh ra ở thành phố Urfa
11:44
in Southern Turkey, Northern Mesopotamia.
293
689000
3000
ở phía nam Thổ Nhĩ Kỳ, phía bắc Mesopotamia.
11:47
And we then took a bus and took some walks
294
692000
3000
Và chúng tôi đi xe buýt và đi bộ
11:50
and went to Harran,
295
695000
2000
và đi tới Harran,
11:52
where, in the Bible, he sets off on his journey.
296
697000
3000
nơi, theo kinh thánh, ông bắt đầu cuộc hành trình.
11:55
Then we crossed the border into Syria, went to Aleppo,
297
700000
2000
Rồi chúng tôi đi qua biên giới vào Syria, đi tới Aleppo,
11:57
which, turns out, is named after Abraham.
298
702000
2000
nơi mà hóa ra có tên được đặt theo Abraham.
11:59
We went to Damascus,
299
704000
2000
Chúng tôi đi tới Damascus,
12:01
which has a long history associated with Abraham.
300
706000
2000
nơi mà có một lịch sử lâu đời liên quan đến Abraham.
12:03
We then came to Northern Jordan,
301
708000
3000
Chúng tôi đến phía bắc Jordan,
12:06
to Jerusalem,
302
711000
2000
tới Jerusalem,
12:08
which is all about Abraham, to Bethlehem,
303
713000
3000
nơi mà mọi thức về Abraham, tới Bethlehem,
12:11
and finally to the place where he's buried
304
716000
2000
và cuối cùng tới nơi mà ông ta được chôn cất
12:13
in Hebron.
305
718000
2000
ở Hebron.
12:15
So effectively, we went from womb to tomb.
306
720000
2000
Thật hiệu quả, chúng tôi đã đi từ nơi sinh ra đến nơi chết đi.
12:17
We showed it could be done. It was an amazing journey.
307
722000
3000
Chúng tôi đã chứng minh nó có thể làm được. Nó là một cuộc hành trình tuyệt vời.
12:20
Let me ask you a question.
308
725000
2000
Tôi hỏi các bạn một câu.
12:22
How many of you have had the experience
309
727000
2000
Bao nhiêu người trong các bạn đã từng có kinh nghiệm
12:24
of being in a strange neighborhood,
310
729000
2000
ở trong một khu phố lạ,
12:26
or strange land,
311
731000
2000
hay là một miền đất lạ,
12:28
and a total stranger, perfect stranger,
312
733000
3000
và một người hoàn toàn xa lạ, một người xa lạ hoàn hảo,
12:31
comes up to you and shows you some kindness,
313
736000
3000
đi đến bạn và cho bạn thấy sự tốt bụng,
12:34
maybe invites you into their home, gives you a drink,
314
739000
2000
có thể là mời bạn đến nhà họ, mời bạn ly nước,
12:36
gives you a coffee, gives you a meal?
315
741000
2000
mời bạn cà phê, mời bạn một bữa ăn?
12:38
How many of you have ever had that experience?
316
743000
2000
Bao nhiêu người trong các bạn đã từng có kinh nghiệm đó?
12:40
That's the essence
317
745000
2000
Đó chính là bản chất
12:42
of the Abraham path.
318
747000
2000
của con đường Abraham.
12:44
But that's what you discover, is you go into these villages in the Middle East
319
749000
2000
Nhưng cái mà bạn khám phá, là bạn đi tới những ngôi làng ở Trung Đông
12:46
where you expect hostility,
320
751000
2000
nơi mà bạn mong đợi sự hiếu khách,
12:48
and you get the most amazing hospitality,
321
753000
2000
và bạn nhận được sự hiếu khách tuyệt vời nhất,
12:50
all associated with Abraham.
322
755000
2000
tất cả liên quan đến Abraham.
12:52
"In the name of father Abraham,
323
757000
2000
"Nhân danh cha Abraham,
12:54
let me offer you some food."
324
759000
2000
tôi mang cho bạn một ít thức ăn."
12:56
So what we discovered
325
761000
2000
Vì vậy cái mà chúng tôi đã khám phá
12:58
is that Abraham is not just a figure out of a book for those people.
326
763000
3000
là Abraham không phải chỉ là một hình tượng trong sách đối với những người ở đó,
13:01
He's alive; he's a living presence.
327
766000
3000
Ông ta sống, ông ta là một hình tượng sống.
13:04
And to make a long story short,
328
769000
2000
Và để làm một câu chuyện dài ngắn lại,
13:06
in the last couple of years now,
329
771000
2000
trong vài năm gần đây,
13:08
thousands of people
330
773000
2000
hàng ngàn người
13:10
have begun to walk parts of the path of Abraham
331
775000
2000
đã bắt đầu đi bộ từng phần của con đường Abraham
13:12
in the Middle East,
332
777000
2000
ở Trung Đông,
13:14
enjoying the hospitality of the people there.
333
779000
3000
tận hưởng lòng hiếu khách của người dân ở đó.
13:17
They've begun to walk
334
782000
2000
Họ bắt đầu đi bộ
13:19
in Israel and Palestine,
335
784000
2000
ở Israel và Palestine,
13:21
in Jordan, in Turkey, in Syria.
336
786000
2000
ở Jordan, ở Thổ Nhĩ Kỳ, ở Syria.
13:23
It's an amazing experience.
337
788000
2000
Nó là một trải nghiệm tuyệt vời.
13:25
Men, women, young people, old people --
338
790000
2000
Đàn ông, phụ nữ, thanh niên, người già --
13:27
more women than men, actually, interestingly.
339
792000
3000
nhiều phụ nữ hơn đàn ông, thật sự, một cách thú vị.
13:30
For those who can't walk,
340
795000
2000
Những người không thể đi,
13:32
who are unable to get there right now,
341
797000
2000
những người mà không thể tới đó bây giờ,
13:34
people started to organize walks
342
799000
2000
người ta bắt đầu tổ chức các cuộc đi bộ đồng hành
13:36
in cities, in their own communities.
343
801000
2000
ở các thành phố, trong chính cộng đồng của họ.
13:38
In Cincinnati, for instance, that organized a walk
344
803000
2000
Cụ thể là ở Cincinmati, người ta tổ chức một cuộc đi bộ
13:40
from a church to a mosque to a synagogue
345
805000
2000
từ một nhà thờ Thiên Chúa tới một nhà thờ Hồi giáo rồi tới một nhà thờ Do Thái
13:42
and all had an Abrahamic meal together.
346
807000
2000
và tất cả có một bữa ăn Abraham cùng nhau.
13:44
It was Abraham Path Day.
347
809000
2000
Nó là ngày con đường Abraham.
13:46
In Sao Paulo, Brazil, it's become an annual event
348
811000
2000
Ở Sao Paulo, Brazil, nó trở thành một sự kiện thường niên
13:48
for thousands of people to run
349
813000
2000
cho hàng ngàn người chạy
13:50
in a virtual Abraham Path Run,
350
815000
2000
trong một con đường Abraham tưởng tượng,
13:52
uniting the different communities.
351
817000
2000
kết nối nhiều cộng đồng khác nhau.
13:54
The media love it; they really adore it.
352
819000
3000
Các phương tiện truyền thông yêu thích và quý mến nó.
13:57
They lavish attention on it
353
822000
2000
Họ chú rất nhiều đến nó
13:59
because it's visual,
354
824000
2000
vì nó bắt mắt,
14:01
and it spreads the idea,
355
826000
2000
và nó truyền bá tư tưởng,
14:03
this idea of Abrahamic hospitality
356
828000
2000
tư tưởng về lòng hiếu khách của Abraham
14:05
of kindness towards strangers.
357
830000
2000
về lòng tốt đối với những người xa lạ.
14:07
And just a couple weeks ago,
358
832000
2000
Và mới chỉ vài tuần trước,
14:09
there was an NPR story on it.
359
834000
2000
có một câu chuyện trên đài phát thanh quốc gia (NPR) về nó.
14:11
Last month,
360
836000
2000
Tháng trước,
14:13
there was a piece in the Guardian,
361
838000
2000
có một mẫu chuyện trong tờ Guardian,
14:15
in the Manchester Guardian, about it --
362
840000
3000
trong tờ Manchester Guardian, về nó --
14:18
two whole pages.
363
843000
3000
hẳn hai trang.
14:21
And they quoted a villager
364
846000
3000
Và họ trích dẫn một người dân làng
14:24
who said, "This walk connects us to the world."
365
849000
3000
rằng, "Cuộc đi bộ này kết nối chúng tôi với thế giới."
14:27
He said it was like a light that went on in our lives.
366
852000
3000
Ông ta nói nó giống như là một tia sáng lóe lên trong cuộc đời chúng tôi.
14:30
It brought us hope.
367
855000
2000
Nó mang chúng tôi hy vọng.
14:32
And so that's what it's about.
368
857000
2000
Và nó là như vậy.
14:34
But it's not just about psychology;
369
859000
3000
Nhưng nó không phải chỉ là về tâm lý,
14:37
it's about economics,
370
862000
2000
nó còn về kinh tế,
14:39
because as people walk they spend money.
371
864000
2000
vì khi người ta đi bộ người ta tiêu tiền.
14:41
And this woman right here, Um Ahmad,
372
866000
3000
Và người phụ nữ này, Um Ahmad,
14:44
is a woman who lives on a path in Northern Jordan.
373
869000
3000
là một phụ nữ sống ở trên đường ở Bắc Jordan.
14:47
She's desperately poor.
374
872000
2000
Bà ta cực kỳ nghèo.
14:49
She's partially blind, her husband can't work,
375
874000
3000
Bà ta mù một bên, chồng bà ta mất sức lao động,
14:52
she's got seven kids.
376
877000
3000
Bà ta có bảy đứa con.
14:55
But what she can do is cook,
377
880000
2000
Nhưng cái mà ba ta có thể làm là nấu ăn.
14:57
and so she's begun to cook for some groups of walkers
378
882000
3000
Và vì vậy bà ta bắt đầu nấu ăn cho vài nhóm những người đi bộ
15:00
who come through the village and have a meal in her home.
379
885000
3000
đi ngang qua làng và có một bữa ăn trong nhà bà ta.
15:03
They sit on the floor.
380
888000
2000
Họ ngồi dưới sàn.
15:05
She doesn't even have a tablecloth.
381
890000
2000
Bà ta thậm chí không có khăn trải.
15:07
She makes the most delicious food
382
892000
2000
Bà ta nấu đồ ăn ngon nhất
15:09
that's fresh from the herbs in the surrounding countryside.
383
894000
3000
từ thảo mộc tươi có sẵn ở vùng quê này.
15:12
And so more and more walkers have come,
384
897000
2000
Và vì vậy ngày càng nhiều người đi bộ đến.
15:14
and lately she's begun to earn an income
385
899000
2000
Và mới đây bà ta bắt đầu có thu nhập
15:16
to support her family.
386
901000
2000
để hỗ trợ gia đình.
15:18
And so she told our team there, she said,
387
903000
3000
Và vì vậy bà ta kể với nhóm chúng tôi, bà ta nói,
15:21
"You have made me visible
388
906000
3000
"Các bạn đã làm cho tôi được nhìn nhận
15:24
in a village where people were once ashamed
389
909000
2000
trong một ngôi làng mà mọi người từng mất mặt
15:26
to look at me."
390
911000
2000
khi nhìn tôi."
15:28
That's the potential of the Abraham path.
391
913000
3000
Đó là tiềm năng của con đường Abraham.
15:31
There are literally hundreds of those kinds of communities
392
916000
2000
Có hàng trăm cộng đồng kiểu như vậy
15:33
across the Middle East, across the path.
393
918000
3000
ở Trung Đông, dọc theo con đường.
15:37
The potential is basically to change the game.
394
922000
3000
Cái tiềm năng cơ bản là thay đổi trò chơi.
15:40
And to change the game, you have to change the frame,
395
925000
2000
Và để đổi trò chơi này, bạn phải thay đổi cái khung,
15:42
the way we see things --
396
927000
2000
cái cách mà chúng ta nhìn sự việc ==
15:44
to change the frame
397
929000
2000
để thay đổi cái khung
15:46
from hostility to hospitality,
398
931000
3000
từ thù địch sang hiếu khách,
15:49
from terrorism to tourism.
399
934000
3000
từ khủng bố sang du lịch,
15:52
And in that sense, the Abraham path
400
937000
2000
Và với tư tưởng đó, con đường Abraham
15:54
is a game-changer.
401
939000
2000
là nhân tố thay đổi cuộc chơi.
15:56
Let me just show you one thing.
402
941000
2000
Để tôi cho các bạn xem một thứ.
15:58
I have a little acorn here
403
943000
2000
Tôi có một trái sồi nhỏ ở đây
16:00
that I picked up while I was walking on the path
404
945000
2000
mà tôi đã nhặt được trong khi tôi đi bộ
16:02
earlier this year.
405
947000
2000
vào đầu năm đây.
16:04
Now the acorn is associated with the oak tree, of course --
406
949000
2000
Bây giờ quả sồi thì gắn với cây sồi, tất nhiên rồi --
16:06
grows into an oak tree,
407
951000
2000
lớn lên thành một cây sồi,
16:08
which is associated with Abraham.
408
953000
2000
cái mà gắn với Abraham.
16:10
The path right now is like an acorn;
409
955000
2000
Con đường bây giờ thì giống như một trái sồi;
16:12
it's still in its early phase.
410
957000
2000
Nó vẫn chỉ mới ở giai đoạn đầu.
16:14
What would the oak tree look like?
411
959000
2000
Cây sồi sẽ trông như thế nào?
16:16
Well I think back to my childhood,
412
961000
2000
Tôi nghĩ về thời thơ ấu của tôi
16:18
a good part of which I spent, after being born here in Chicago,
413
963000
2000
một khoảng thời gian đẹp, sau khi tôi sinh ra ở Chicago.
16:20
I spent in Europe.
414
965000
2000
Tôi ở Châu Âu.
16:22
If you had been
415
967000
2000
Nếu bạn đã từng
16:24
in the ruins of, say, London
416
969000
2000
ở trong một đống hoang tàn, như là, Luân Đôn
16:26
in 1945, or Berlin,
417
971000
3000
vào năm 1945, hay Berlin,
16:29
and you had said,
418
974000
2000
và bạn nói,
16:31
"Sixty years from now,
419
976000
2000
"60 năm sau,
16:33
this is going to be the most peaceful, prosperous part of the planet,"
420
978000
2000
đây sẽ là phần thanh bình, giàu có nhất của hành tinh,"
16:35
people would have thought
421
980000
2000
người ta sẽ nghĩ
16:37
you were certifiably insane.
422
982000
2000
bạn thật điên rồ.
16:39
But they did it thanks to a common identity -- Europe --
423
984000
4000
Nhưng họ làm được, cảm ơn đại diện chung -- Châu Âu --
16:43
and a common economy.
424
988000
2000
và nền kinh tế chung.
16:45
So my question is, if it can be done in Europe,
425
990000
3000
Vì vậy câu hỏi của tôi là, nếu người ta làm được ở Châu Âu,
16:48
why not in the Middle East?
426
993000
2000
thì tại sao không ở Trung Đông?
16:50
Why not, thanks to a common identity,
427
995000
2000
Tại sao không, cảm ơn đại diện chung --
16:52
which is the story of Abraham,
428
997000
2000
chính là câu chuyện về Abraham --
16:54
and thanks to a common economy
429
999000
2000
và cảm ơn nền kinh tế chung
16:56
that would be based in good part on tourism?
430
1001000
3000
có thể dựa trên phần tốt của du lịch?
17:00
So let me conclude then
431
1005000
2000
Vì vậy tôi kết luận
17:02
by saying that in the last 35 years,
432
1007000
3000
với tư cách là trong 35 năm vừa qua,
17:05
as I've worked
433
1010000
2000
tôi làm việc
17:07
in some of the most dangerous, difficult and intractable
434
1012000
2000
trong những nơi nguy hiểm, khó khăn và nan giải
17:09
conflicts around the planet,
435
1014000
2000
về xung đột nhất hành tinh,
17:11
I have yet to see one conflict
436
1016000
3000
Tôi chưa từng thấy một xung đột nào
17:14
that I felt could not be transformed.
437
1019000
3000
mà tôi cảm thấy không thể nào thay đổi được.
17:17
It's not easy, of course,
438
1022000
2000
Nó không dễ, tất nhiên,
17:19
but it's possible.
439
1024000
2000
nhưng nó có thể.
17:21
It was done in South Africa.
440
1026000
2000
Nó đã từng thành công ở Nam Phi.
17:23
It was done in Northern Ireland.
441
1028000
2000
Nó đã từng thành công ở Bắc Ireland.
17:25
It could be done anywhere.
442
1030000
2000
Nó có thể thành công ở bất cứ nơi nào.
17:27
It simply depends on us.
443
1032000
2000
Nó chỉ đơn giản là dựa vào chúng ta.
17:29
It depends on us taking the third side.
444
1034000
3000
Nó dựa vào chúng ta như là phía thứ ba.
17:32
So let me invite you
445
1037000
2000
Vì vậy để tôi mời bạn
17:34
to consider taking the third side,
446
1039000
2000
xem xét làm bên thứ ba
17:36
even as a very small step.
447
1041000
2000
dù chỉ với một bước rất nhỏ.
17:38
We're about to take a break in a moment.
448
1043000
2000
Chúng ta sắp đến giờ giải lao.
17:40
Just go up to someone
449
1045000
2000
Các bạn hãy gặp một ai đó
17:42
who's from a different culture, a different country,
450
1047000
3000
người có một nền văn hóa khác, một đất nước khác,
17:45
a different ethnicity, some difference,
451
1050000
2000
một chủng tộc khác, và sự khác biệt,
17:47
and engage them in a conversation; listen to them.
452
1052000
3000
và nói chuyện với họ; lắng nghe họ,
17:50
That's a third side act.
453
1055000
2000
Đó là hành động của bên thứ ba.
17:52
That's walking Abraham's path.
454
1057000
2000
Đó là đi theo con đường Abraham.
17:54
After a TEDTalk,
455
1059000
2000
Sau một buổi nói chuyện của TED (TEDTalk),
17:56
why not a TEDWalk?
456
1061000
2000
tại sao không là một cuộc đi bộ của TED (TEDWalk)?
17:58
So let me just leave you
457
1063000
2000
Vì vậy tôi để cho các bạn
18:00
with three things.
458
1065000
2000
ba điều.
18:02
One is, the secret to peace
459
1067000
3000
Một là, bí mật của hòa bình
18:05
is the third side.
460
1070000
3000
là bên thứ ba.
18:08
The third side is us.
461
1073000
2000
Bên thứ ba là chúng ta,
18:10
Each of us,
462
1075000
2000
mỗi chúng ta,
18:12
with a single step,
463
1077000
2000
với một chỉ bước,
18:14
can take the world, can bring the world
464
1079000
3000
có thể mang thế giới
18:17
a step closer to peace.
465
1082000
3000
một bước gần hơn tới hòa bình,
18:20
There's an old African proverb that goes:
466
1085000
2000
Có một câu tục ngữ cổ của Châu Phi rằng:
18:22
"When spider webs unite,
467
1087000
2000
"Khi các lưới nhện kết hợp,
18:24
they can halt even the lion."
468
1089000
3000
chúng có thể cản cả một con sư tử."
18:27
If we're able to unite
469
1092000
2000
Nếu chúng ta có thể kết hợp
18:29
our third-side webs of peace,
470
1094000
2000
những cái lưới bên thứ ba của hòa bình,
18:31
we can even halt the lion of war.
471
1096000
3000
chúng ta có thể cản cả con sư tử chiến tranh.
18:34
Thank you very much.
472
1099000
2000
Cảm ơn rất nhiều.
18:36
(Applause)
473
1101000
2000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
William Ury - MediatorWilliam Ury is a mediator, writer and speaker, working with conflicts ranging from family feuds to boardroom battles to ethnic wars. He's the author of "Getting to Yes."
Why you should listen
William L. Ury co-founded Harvard's Program on Negotiation and is currently a Senior Fellow of the Harvard Negotiation Project. He is the author of The Power of a Positive No: How to Say No & Still Get to Yes, and co-author (with Roger Fisher) of Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In, translated into 30+ languages. He is also author of the award-winning Getting Past No: Negotiating with Difficult People and Getting To Peace (released in paperback under the title The Third Side).
Over the last 30 years, Ury has served as a negotiation adviser and mediator in conflicts ranging from corporate mergers to wildcat strikes in a Kentucky coal mine to ethnic wars in the Middle East, the Balkans, and the former Soviet Union. With former president Jimmy Carter, he co- founded the International Negotiation Network, a non-governmental body seeking to end civil wars around the world. During the 1980s, he helped the US and Soviet governments create nuclear crisis centers designed to avert an accidental nuclear war. In that capacity, he served as a consultant to the Crisis Management Center at the White House. More recently, Ury has served as a third party in helping to end a civil war in Aceh, Indonesia, and helping to prevent one in Venezuela.
Ury has taught negotiation to tens of thousands of corporate executives, labor leaders, diplomats and military officers around the world. He helps organizations try to reach mutually profitable agreements with customers, suppliers, unions, and joint-venture partners.
William Ury | Speaker | TED.com