Global Witness
Robert Palmer: The Panama Papers exposed a huge global problem. What's next?
Robert Palmer: Hồ sơ Panama phanh phui một vấn đề lớn trên toàn cầu. Kế tiếp sẽ là gì?
Filmed:
Readability: 5
1,097,225 views
Vào ngày 03/04/2016 chúng ta chứng kiến sự rò rỉ thông tin lớn nhất lịch sử. Hồ sơ Panama hé lộ chuyện những người quyền lực và giàu có đang che dấu một khoản tiền khổng lồ trong tài khoản nước ngoài. Nhưng điều đó có nghĩa là gì? Chúng tôi đã gọi cho Robert Palmer của Global Witness để giải trình.
Robert Palmer - Campaign leader, Global Witness
Robert Palmer investigates how the financial system facilitates corruption and other crimes. Full bio
Robert Palmer investigates how the financial system facilitates corruption and other crimes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
[On April 3, 2016 we saw
the largest data leak in history.]
the largest data leak in history.]
0
1580
3681
[Vào ngày 3/4/2016, chúng ta chứng kiến vụ
rò rỉ thông tin lớn nhất trong lịch sử.]
rò rỉ thông tin lớn nhất trong lịch sử.]
[Hồ sơ Panama vạch trần việc
những người quyền lực và giàu có]
những người quyền lực và giàu có]
00:18
[The Panama Papers exposed
rich and powerful people]
rich and powerful people]
1
6061
2831
00:20
[hiding vast amounts of money
in offshore accounts.]
in offshore accounts.]
2
8932
2450
[đang giấu một khoản tiền lớn
trong tài khoản nước ngoài.]
trong tài khoản nước ngoài.]
00:23
[What does this mean?]
3
11828
2510
[Điều đó có ý nghĩa gì?]
00:27
[We called Robert Palmer
of Global Witness to explain.]
of Global Witness to explain.]
4
15312
2900
[Chúng tôi đã đề nghị Robert Palmer
của tổ chức Global Witness giải trình.]
của tổ chức Global Witness giải trình.]
00:32
This week, there have been
a whole slew and deluge of stories
a whole slew and deluge of stories
5
20852
4952
Tuần này, đã có một dòng chảy mạnh
mẽ, rối ren và xoay quanh những
mẽ, rối ren và xoay quanh những
00:37
coming out from the leak
of 11 million documents
of 11 million documents
6
25828
3296
câu chuyện phát ra từ
sự rò rỉ của 11 triệu tài liệu
sự rò rỉ của 11 triệu tài liệu
00:41
from a Panamanian-based law firm
called Mossack Fonseca.
called Mossack Fonseca.
7
29148
4424
từ một công ty luật ở nước Panama
gọi là Mosack Fonseca.
gọi là Mosack Fonseca.
00:45
The release of these papers from Panama
lifts the veil on a tiny piece
lifts the veil on a tiny piece
8
33596
5782
Việc phát tán các văn bản từ Panama
vén tấm màn che một phần rất nhỏ
vén tấm màn che một phần rất nhỏ
00:51
of the secretive offshore world.
9
39402
2238
của thế giới ngầm ngoài khơi
bí ẩn.
bí ẩn.
00:53
We get an insight into how clients
and banks and lawyers
and banks and lawyers
10
41664
5308
Ta cũng hiểu được cách các
khách hàng, ngân hàng hay luật sư
khách hàng, ngân hàng hay luật sư
00:58
go to companies like Mossack Fonseca
11
46996
2028
tìm đến các công ty như Mossack Fonseca
01:01
and say, "OK, we want
an anonymous company,
an anonymous company,
12
49048
2507
và yêu cầu: "OK, chúng tôi muốn
một công ty ma,
một công ty ma,
bạn có thể làm được không?"
01:03
can you give us one?"
13
51579
1392
01:04
So you actually get to see the emails,
14
52995
1810
Bạn thực sự có thể xem các emails,
01:06
you get to see the exchanges of messages,
15
54829
1963
các tin nhắn trao đổi,
01:08
you get to see the mechanics
of how this works,
of how this works,
16
56816
3075
và có thể nhìn thấy cơ chế làm việc
của quá trình này,
của quá trình này,
01:11
how this operates.
17
59915
1401
cách thức nó hoạt động.
01:13
Now, this has already started
to have pretty immediate repercussions.
to have pretty immediate repercussions.
18
61340
4053
Dĩ nhiên, điều này đã
có nhiều hậu quả ngay lập tức.
có nhiều hậu quả ngay lập tức.
01:17
The Prime Minister
of Iceland has resigned.
of Iceland has resigned.
19
65417
2601
Thủ tướng nước Iceland đã từ chức.
01:20
We've also had news
20
68042
1215
Chúng tôi cũng có thông tin rằng
01:21
that an ally of the brutal
Syrian dictator Bashar Al-Assad
Syrian dictator Bashar Al-Assad
21
69281
5043
một đồng minh của Bashar Al-Assad,
một nhà độc tài tàn bạo ở Syria,
một nhà độc tài tàn bạo ở Syria,
01:26
has also got offshore companies.
22
74348
2555
cũng có các công ty ma này.
01:28
There's been allegations
of a $2 billion money trail
of a $2 billion money trail
23
76927
5229
Gần đây, có một vài cáo buộc về
dấu vết khối lượng 2 tỷ USD
dấu vết khối lượng 2 tỷ USD
01:34
that leads back to President
Vladimir Putin of Russia
Vladimir Putin of Russia
24
82180
3903
dẫn đến Tổng thống Nga,
Vladimir Putin
Vladimir Putin
01:38
via his close childhood friend,
25
86107
2461
thông qua người bạn chí cốt của ông,
01:40
who happens to be a top cellist.
26
88592
2228
người đồng thời là
nghệ sĩ Cello hàng đầu.
nghệ sĩ Cello hàng đầu.
01:42
And there will be a lot
of rich individuals out there
of rich individuals out there
27
90844
2600
Và sẽ có rất nhiều
nhà tài phiệt ngoài kia
nhà tài phiệt ngoài kia
01:45
and others who will be nervous
about the next set of stories
about the next set of stories
28
93468
4318
và một số sẽ nơm nớp lo sợ
về những bộ thông tin tiếp theo
về những bộ thông tin tiếp theo
01:49
and the next set of leaked documents.
29
97810
2553
và tài liệu cơ mật sắp tới.
01:52
Now, this sounds like the plot
of a spy thriller
of a spy thriller
30
100387
4186
Điều này giống như cốt truyện
của một bộ phim gián điệp
của một bộ phim gián điệp
01:56
or a John Grisham novel.
31
104597
1663
hay tiểu thuyết John Grisham vậy.
01:58
It seems very distant
from you, me, ordinary people.
from you, me, ordinary people.
32
106284
4016
Nó rất là xa vời với tôi, bạn
và những thường dân khác.
và những thường dân khác.
02:02
Why should we care about this?
33
110324
2508
Tại sao ta lại nên quan tâm đến
sự kiện này?
sự kiện này?
02:04
But the truth is that if rich
and powerful individuals
and powerful individuals
34
112856
4243
Sự thật là nếu những
cá nhân giàu có và quyền lực ấy
cá nhân giàu có và quyền lực ấy
02:09
are able to keep their money offshore
35
117123
2654
có thể giữ tiền của họ ở những
thiên đường thuế
thiên đường thuế
02:11
and not pay the taxes that they should,
36
119801
2487
và không nộp các khoản thuế
đáng ra họ phải nộp,
đáng ra họ phải nộp,
02:14
it means that there is less money
for vital public services
for vital public services
37
122312
4094
nó đồng nghĩa là sẽ có ít ngân sách
hơn cho các dịch vụ công quan trọng
hơn cho các dịch vụ công quan trọng
02:18
like healthcare, education, roads.
38
126430
3353
như y tế, giáo dục, đường xá.
02:21
And that affects all of us.
39
129807
2321
Và chúng ảnh hưởng tới tất cả chúng ta.
02:24
Now, for my organization Global Witness,
40
132152
2716
Bây giờ, ở tổ chức của tôi --
Globle Witness,
Globle Witness,
02:26
this exposé has been phenomenal.
41
134892
4062
sự phơi bày này thật là phi thường.
02:30
We have the world's media
and political leaders
and political leaders
42
138978
4488
Các phương tiện truyền thông
và các nhà lãnh đạo chính trị
và các nhà lãnh đạo chính trị
02:35
talking about how individuals
can use offshore secrecy
can use offshore secrecy
43
143490
4655
đang bàn về cách cá nhân
dùng các tài khoản bí mật nước ngoài
dùng các tài khoản bí mật nước ngoài
02:40
to hide and disguise their assets --
44
148169
2395
che dấu và ngụy trang tài sản của mình--
02:42
something we have been talking about
and exposing for a decade.
and exposing for a decade.
45
150588
4784
vấn đề mà chúng tôi đã lên tiếng
và phanh phui suốt thập kỷ qua.
và phanh phui suốt thập kỷ qua.
02:47
Now, I think a lot of people find
this entire world baffling and confusing,
this entire world baffling and confusing,
46
155396
4635
Tôi nghĩ chắc rất nhiều người sẽ thất
vọng và bổi rối bởi thế giới này,
vọng và bổi rối bởi thế giới này,
02:52
and hard to understand how
this sort of offshore world works.
this sort of offshore world works.
47
160055
4465
và khó hiểu về cách mà
thế giới ngầm bên ngoài hoạt động.
thế giới ngầm bên ngoài hoạt động.
02:56
I like to think of it a bit
like a Russian doll.
like a Russian doll.
48
164544
2832
Tôi thích ví nó như một con búp bê Nga.
02:59
So you can have one company
stacked inside another company,
stacked inside another company,
49
167400
3459
Bạn có một công ty ẩn
bên trong một công ty khác,
bên trong một công ty khác,
03:02
stacked inside another company,
50
170883
2111
bên trong một công ty khác nữa,
03:05
making it almost impossible
to really understand
to really understand
51
173018
4411
với mục đích là che đậy và làm cho nó
hầu như là không thể để lần ra
hầu như là không thể để lần ra
03:09
who is behind these structures.
52
177453
2227
thân phận thật sự của
người đằng sau chúng.
người đằng sau chúng.
03:11
It can be very difficult
for law enforcement
for law enforcement
53
179704
2913
Và rất khó cho những cơ quan
thi hành pháp luật
thi hành pháp luật
03:14
or tax authorities,
journalists, civil society
journalists, civil society
54
182641
2963
hay cơ quan thuế, các nhà báo,
các tổ chức xã hội
các tổ chức xã hội
03:17
to really understand what's going on.
55
185628
2262
hiểu rõ việc đang diễn ra.
03:20
I also think it's interesting
56
188318
1437
Nhưng điều này cũng hay ho
03:21
that there's been less coverage
of this issue in the United States.
of this issue in the United States.
57
189779
3207
là có rất ít thông tin về vấn nạn này
ở Hoa Kì.
ở Hoa Kì.
03:25
And that's perhaps because
some prominent US people
some prominent US people
58
193010
3763
Phải chăng là vì những người Mỹ nổi tiếng
03:28
just haven't figured
in this exposé, in this scandal.
in this exposé, in this scandal.
59
196797
4538
chưa bị nêu tên trong sự kiện,
trong vụ bê bối lần này?
trong vụ bê bối lần này?
03:33
Now, that's not because
there are no rich Americans
there are no rich Americans
60
201359
3935
Không phải là vì
các nhà tài phiệt Mỹ
các nhà tài phiệt Mỹ
03:37
who are stashing their assets offshore.
61
205318
2810
không cố gắng che dấu
tài sản của mình bên ngoài.
tài sản của mình bên ngoài.
03:40
It's just because of the way
in which offshore works,
in which offshore works,
62
208152
3822
Chỉ là bởi đây là cách mà
thiên đường thuế hoạt động,
thiên đường thuế hoạt động,
03:43
Mossack Fonseca has fewer
American clients.
American clients.
63
211998
3490
Mossack Fonseca có rất ít khách hàng Mỹ.
03:47
I think if we saw leaks
from the Cayman Islands
from the Cayman Islands
64
215512
3256
Tôi nghĩ nếu ta thấy sự rò rỉ này
phát ra từ Vùng đảo Cayman,
phát ra từ Vùng đảo Cayman,
03:50
or even from Delaware
or Wyoming or Nevada,
or Wyoming or Nevada,
65
218792
3651
hay thậm chí từ Delaware,
Wyoming hay Nevada,
Wyoming hay Nevada,
03:54
you would see many more cases
and examples linking back to Americans.
and examples linking back to Americans.
66
222467
5792
bạn sẽ thấy vô số trường hợp và ví dụ
dẫn đến người Mỹ.
dẫn đến người Mỹ.
04:00
In fact, in a number of US states
you need less information,
you need less information,
67
228283
5918
Sự thật là trong số các bang của Mỹ,
bạn chỉ cần ít thông tin,
bạn chỉ cần ít thông tin,
04:06
you need to provide less
information to get a company
information to get a company
68
234225
4174
cung cấp ít thông tin hơn cả
thông tin để làm thẻ thư viện
thông tin để làm thẻ thư viện
04:10
than you do to get a library card.
69
238423
2793
là bạn đã có một công ty.
04:13
That sort of secrecy in America
has allowed employees of school districts
has allowed employees of school districts
70
241240
5782
Loại bí mật đó ở nước Mỹ đã cho
phép nhân vụ ở các trường học
phép nhân vụ ở các trường học
04:19
to rip off schoolchildren.
71
247046
1906
chặt chém học sinh rất nhiều.
04:20
It has allowed scammers
to rip off vulnerable investors.
to rip off vulnerable investors.
72
248976
4896
Nó cho phép những kẻ lừa đảo hút máu
các nhà đầu tư còn non nớt.
các nhà đầu tư còn non nớt.
04:26
This is the sort of behavior
that affects all of us.
that affects all of us.
73
254452
3690
Nó là một chuỗi hành động
ảnh hưởng đến toàn chúng ta.
ảnh hưởng đến toàn chúng ta.
04:30
Now, at Global Witness,
74
258166
1871
Tại Global Witness,
04:32
we wanted to see what this
actually looked like in practice.
actually looked like in practice.
75
260061
3261
chúng tôi muốn thấy điều này
diễn ra trong thực tế.
diễn ra trong thực tế.
04:35
How does this actually work?
76
263346
2413
Nó thực sự diễn ra như thế nào?
04:37
So what we did
77
265783
1175
Vì thế chúng tôi đã gửi một điều tra viên
04:38
is we sent in an undercover investigator
to 13 Manhattan law firms.
to 13 Manhattan law firms.
78
266982
6237
làm gián điệp tới 13 hãng luật
ở Manhattan.
ở Manhattan.
04:45
Our investigator posed
as an African minister
as an African minister
79
273763
3774
Anh ta giả làm như một
thủ tướng châu Phi
thủ tướng châu Phi
04:49
who wanted to move suspect funds
into the United States
into the United States
80
277561
4127
có nhu cầu chuyển quỹ đen tới Mỹ
04:53
to buy a house, a yacht, a jet.
81
281712
3139
để mua nhà, du thuyền, máy bay phản lực.
04:57
Now, what was truly shocking
was that all but one of those lawyers
was that all but one of those lawyers
82
285288
5061
Và điều bất ngờ là hầu hết họ,
trừ duy nhất một hãng ra
trừ duy nhất một hãng ra
05:02
provided our investigator with suggestions
83
290373
4593
đã đề xuất điều tra viên của chúng tôi
05:06
on how to move those suspect funds.
84
294990
1964
những cách thức để
di chuyển quỹ đen này.
di chuyển quỹ đen này.
05:08
These were all preliminary meetings,
85
296978
1812
Đây là tất cả các cuộc họp sơ bộ,
05:10
and none of the lawyers
took us on as a client
took us on as a client
86
298814
2272
và không ai
coi chúng tôi là khách hàng,
coi chúng tôi là khách hàng,
05:13
and of course no money moved hands,
87
301110
2289
và dĩ nhiên là không tiền, không bạn,
05:15
but it really shows the problem
with the system.
with the system.
88
303423
3458
nhưng nó cho thấy trở ngại của
hệ thống này.
hệ thống này.
05:18
It's also important
89
306905
1919
Nó cũng quan trọng
05:20
to not just think about this
as individual cases.
as individual cases.
90
308848
3366
khi ta thôi nghĩ toàn bộ đều là
vấn đề cá nhân.
vấn đề cá nhân.
05:24
This is not just about
an individual lawyer
an individual lawyer
91
312238
2213
Đây không chỉ là về một cá nhân
luật sư,
luật sư,
05:26
who's spoken to our undercover
investigator and provided suggestions.
investigator and provided suggestions.
92
314475
3854
người gặp gỡ gián điệp của chúng tôi
và đưa ra đề xuất.
và đưa ra đề xuất.
05:30
It's not just about
a particular senior politician
a particular senior politician
93
318353
2855
Cũng không là về một
chính trị gia cấp cao cụ thể
chính trị gia cấp cao cụ thể
05:33
who's been caught up in a scandal.
94
321232
1629
người bị khơi ra trong vụ bê bối.
05:34
This is about how a system works,
95
322885
3056
Đây là về cách một hệ thống hoạt động,
05:37
that entrenches corruption,
tax evasion, poverty and instability.
tax evasion, poverty and instability.
96
325965
5943
mà dung túng sự tham nhũng, trốn
thuế, nghèo nàn và mất cân bằng.
thuế, nghèo nàn và mất cân bằng.
05:43
And in order to tackle this,
97
331932
1815
Để giải quyết vấn nạn này,
05:45
we need to change the game.
98
333771
1671
chúng ta cần thay đổi luật chơi.
05:47
We need to change the rules of the game
99
335466
2522
Ta cần thay đổi quy tắc của trò chơi
05:50
to make this sort of behavior harder.
100
338012
1992
để làm quá trình này khó khăn hơn.
05:52
This may seem like doom and gloom,
101
340028
2944
Nó có thể khá là u ám và mờ mịt,
05:54
like there's nothing we can do about it,
102
342996
1921
như ta không thể làm được gì,
05:56
like nothing has ever changed,
103
344941
1630
như chẳng có gì thay đổi,
05:58
like there will always be rich
and powerful individuals.
and powerful individuals.
104
346595
3336
và như thể các tài phiệt quyền lực
vẫn còn tồn tại.
vẫn còn tồn tại.
06:01
But as a natural optimist,
105
349955
2447
Nhưng tự nhiên là một người
lạc quan,
lạc quan,
06:04
I do see that we are starting
to get some change.
to get some change.
106
352426
3478
tôi cho rằng chúng tôi
đang bắt đầu tạo ra sự thay đổi.
đang bắt đầu tạo ra sự thay đổi.
06:07
Over the last couple of years,
107
355928
1875
Vài năm vừa qua,
06:09
we've seen a real push towards
greater transparency
greater transparency
108
357827
3668
ta đã chứng kiến một sự thúc đẩy
mạnh hơn hướng tới sự minh bạch
mạnh hơn hướng tới sự minh bạch
06:13
when it comes to company ownership.
109
361519
1834
khi nói tới quyền sở hữu công ty.
06:15
This issue was put on the political agenda
110
363755
2337
Nó đã được đề cập ở
buổi nghị sự chính trị
buổi nghị sự chính trị
06:18
by the UK Prime Minister David Cameron
111
366116
2494
bởi thủ tướng Anh -- David Cameron
06:20
at a big G8 Summit that was held
in Northern Ireland in 2013.
in Northern Ireland in 2013.
112
368634
4760
tại Hội nghị Thượng đỉnh G8
tổ chức ở Bắc Ireland năm 2013.
tổ chức ở Bắc Ireland năm 2013.
06:25
And since then, the European Union
is going to be creating
is going to be creating
113
373872
4350
Và từ đó, liên minh châu Âu đang tạo ra
06:30
central registers at a national level
114
378246
2157
những trung tâm đăng ký
cấp quốc gia
cấp quốc gia
06:32
of who really owns and controls
companies across Europe.
companies across Europe.
115
380427
3407
cho những chủ thực sự sở hữu và
điều hành công ty khắp Châu Âu .
điều hành công ty khắp Châu Âu .
06:35
One of the things that is sad is that,
actually, the US is lagging behind.
actually, the US is lagging behind.
116
383858
4679
Một trong những điều đáng buồn là,
Hoa Kì đang bị tụt lại phía sau.
Hoa Kì đang bị tụt lại phía sau.
06:40
There's bipartisan legislation
that had been introduced
that had been introduced
117
388958
2700
Đã có một luật ban hành của hai Đảng
được giới thiệu
được giới thiệu
06:43
in the House and the Senate,
118
391682
1903
trong Hạ viện và Thượng viện,
06:45
but it isn't making as much progress
as we'd like to see.
as we'd like to see.
119
393609
3157
nhưng nó chẳng có hiệu quả nhiều
như chúng ta trông đợi.
như chúng ta trông đợi.
06:48
So we'd really want to see
the Panama leaks,
the Panama leaks,
120
396790
3087
Vì thể chúng tôi thực mong là
sự rò rỉ của Hồ sơ Panama,
sự rò rỉ của Hồ sơ Panama,
06:51
this huge peek into the offshore world,
121
399901
3794
với cái nhìn rõ hơn về thiên đường thuế,
06:55
be used as a way of opening up
in the US and around the world.
in the US and around the world.
122
403719
5052
sẽ đóng vai trò vạch trần trong
Hoa Kì và khắp thế giới.
Hoa Kì và khắp thế giới.
07:00
For us at Global Witness,
this is a moment for change.
this is a moment for change.
123
408795
4790
Đối với chúng tôi tại Global Witness,
đây là thời điểm để thay đổi.
đây là thời điểm để thay đổi.
07:05
We need ordinary people to get angry
124
413950
3748
Chúng tôi cần sự tức giận của
thường dân
thường dân
07:09
at the way in which people
can hide their identity
can hide their identity
125
417722
3253
về việc những người che dấu
danh tính của họ
danh tính của họ
07:12
behind secret companies.
126
420999
1913
đằng sau các công ty ma.
07:14
We need business leaders
to stand up and say,
to stand up and say,
127
422936
3587
Chúng tôi cần những nhà lãnh đạo kinh tế
lên tiếng --
lên tiếng --
07:18
"Secrecy like this is not
good for business."
good for business."
128
426547
3284
"Bí mật như thế này là
gây bất lợi cho kinh tế."
gây bất lợi cho kinh tế."
07:21
We need political leaders
to recognize the problem,
to recognize the problem,
129
429855
4380
Chúng tôi cần những nhà
cầm quyền chính trị nhận ra vấn đề,
cầm quyền chính trị nhận ra vấn đề,
07:26
and to commit to changing the law
to open up this sort of secrecy.
to open up this sort of secrecy.
130
434259
5007
và cam đoan thay đổi luật lệ
để phanh phui bí mật này.
để phanh phui bí mật này.
07:31
Together, we can end the secrecy
131
439639
3279
Cùng nhau, ta có thể
chuỗi hoạt động ngầm này
chuỗi hoạt động ngầm này
mà đang tạo cơ hội cho sự trốn thuế,
07:34
that is currently allowing tax evasion,
132
442942
3057
tham nhũng và rửa tiền để phồn vinh hơn.
07:38
corruption, money laundering to flourish.
133
446023
3191
ABOUT THE SPEAKER
Robert Palmer - Campaign leader, Global WitnessRobert Palmer investigates how the financial system facilitates corruption and other crimes.
Why you should listen
Robert Palmer is the Banks and Corruption Campaign Leader for Global Witness, whose founder Charmian Gooch won the TED Prize in 2014. The Nobel-prize nominated organization is dedicated to breaking the links between natural resources, conflict and corruption.
Palmer has led a number of high profile investigations. These include exposing how corrupt Nigerian politicians used British high street banks to move bribe money; uncovering which global banks held $65 billion of Libyan government funds; and organizing an undercover sting to show how corrupt officials can move suspect funds into the U.S. with the help of New York lawyers.
Palmer is an expert in the global anti-money laundering framework and helps to develop practical policy solutions to improve its effectiveness. He helps to lead a global coalition of civil society groups campaigning for an end to the abuse of the financial system by corrupt officials. This has led to new transparency laws in the UK and EU to tackle anonymously owned companies.
Robert Palmer | Speaker | TED.com