Suzanne Talhouk: Don't kill your language
Сюзанна Талхуқ: Өз тіліңді өлтірме!
Suzanne Talhouk is an advocate for the Arabic language as a tool of power, pride and unity. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
but I wanted to ask you,
сұрайын деп едім.
on the tag in Arabic?
арабша жазғандар бар ма?
All right, no problem.
Жақсы. Түсінікті.
ordering food.
тамаққа тапсырыс беріп отыр едік.
thinking that he misheard.
"The menu (Arabic), please."
(арабша).
"Don't you know what they call it?"
білмейсіз бе?" деп жауап берді.
or "menu" (French)."
ағылшынша. Немесе "меню" (французша)
said the waiter.
деді даяшы.
as if he was saying to himself,
I wouldn't look at her!"
қарамас едім" дегендей.
of saying "menu" in Arabic?
астарында не бар?
judge a girl as being backward
ливиялық жігіт үшін
ұмыта алмадым.
my own language in my own country?
тиым салып отыр ма?
there are many people like me,
where they involuntarily give up
that has happened to them in the past,
we have of the war!
өміріміздің ең қымбат тарихы.
I learned in Arabic, just to conform?
күллі арабшамды ұмытайын ба?
I tried to understand him.
түсінуге тырыстым.
with the same cruelty that he judged me.
оған кінә артқым келмеді.
doesn't satisfy today's needs.
жауап бере алмайды.
an advanced research project,
араб тілін қолданбаймыз,
we use at the airport.
қолданбаймыз.
they'd strip us of our clothes.
бізге таңырқап қарайды.
We could all ask this question!
Осы сұраққа жауап іздейікші.
Where are we to do so?
Бірақ қай жерде?
that we ought to think about.
of other languages
жетік білуі
байланысты дейді.
for creative expression in other languages.
өзге тілде еркін сөйлей аламыз.
he used Arabic.
танымы
in the village
баланың
smelling a specific smell,
he had enough baggage.
оның сүйенер білімі болды.
you smell the same smell,
араб тілінің
writing in English,
адам
From a village on Mount Lebanon.
туып өскен бала екенін білесіз.
no one can argue with.
that if you want to kill a nation,
that developed societies are aware of.
бұдан хабардар.
all these nations are aware of this.
және қытайлар бұны біледі.
to protect their language.
тілдерін қорғау үшін заң шығарады.
they pay a lot of money to develop it.
сол үшін ақша жұмсайды.
hasn't reached us yet,
with the civilized world.
қуып жеткіміз келеді.
but decided to strive for development,
кезінде
және тағы басқа елдер.
as they were climbing the ladder,
тілдерін сақтап қалды,
from Turkey or elsewhere
басқа елден алған затыңызда
емес деген сөз.
деп күдіктене бастайсыз.
сатып алушы орнына қойды.
most of the time.
дөрекі сатып алушы көрді.
they had to protect their language.
тілдерін қорғап жатыр.
independence (Arabic),"
"Еркіндік. Тәуелсіздік. Егемендік"
неге айтқанына қарамастан
just words coming out of our mouths.
дыбыстар шығу үшін
in our lives,
that is linked to our emotions.
көрсетеді
"Freedom, sovereignty, independence,"
көңіл-күйімізді көрсетеді.
in their own mind,
ұғым пайда болады.
in a specific historical period.
or three words or letters put together.
еске түсіреді.
that relates to how we think,
әріптер жиынтығы емес.
and how others see us.
бір-бірімізді, өзгелерді
көрсетеді.
whether this guy understands or not?
independence (English),"
Independence" десем
the freedom (English) slogan?"
өмір сүрдіңіз бе?" десе
осы жерден доғарып,
and stop talking in vain.
кете берейін.
remind us of a specific thing.
қасиетті мән үстейді.
who's married to a French man.
"Everything is fine,
asking and trying to translate
'toqborni' for him."
дейді.
"toqborni,"
trying to explain it to him.
бір күнін жұмсапты.
"How could anyone be this cruel?
that word to her husband,
his way of thinking is different.
"He listens to Fairuz with me,
Файрузды тыңдайды.
I tried to translate for him
аударып бермек болдым.
I listen to Fairuz."
ұқсын дедім"
this for him:
аудармақшы болды:
and stole you --"
сені ұрламақшы болдым"
I returned my hands and left you."
қолымды қайтарып, қалдырдым"
the Arabic language?
не істедік?
of the civil society,
бастадық.
the Arabic language.
қолға алдық.
"Why do you bother?
and go have fun."
launched a slogan that says,
мынадай ұран қолдандық:
but you reply from the West."
Батыстан жауап бердің"
"No! We do not accept this or that."
that way, we wouldn't be understood.
қабылдамас та еді.
I hate the Arabic language.
our dreams, aspirations and day-to-day life.
and thinks like we do.
but you reply from the West"
Сен Батыстан жауап бересің"
ұнап қалды.
yet creative and persuasive.
жеңіл.
we launched another campaign
бастадық.
by black and yellow tape
қоршап
written on it.
деп жазып қойдық.
Seriously, don't kill your language.
Неге тіліңді өлтіріп жатырсың?
we'd have to find an identity.
жаңа болмыс табуымыз керек.
қайта ораламыз.
of being modern and civilized.
жоғалтамыз.
of guys and girls wearing the Arabic letter.
қыздар мен жігіттердің суреттерін шығардық
"Ha! You used an English word!"
сөз қосасыз ғой" дейтіндерге
"No! I adopt the word 'cool.'"
"Бар болғаны "cool" сөзін бейімдедім"
but give me a word that's nicer
суреттейтін
"I'm going to the world wide web"
демеймін.
We shouldn't kid ourselves.
Өзімізді алдап керек емес.
we all have to be convinced
who is bigger
when it comes to language,
мәселе тілге қатысты келгенде,
what they want.
шаруалары болмасын.
бола алады.
or build a rocket and so on,
кемесін құрастырмасақ та
ешкім тежей алмайды.
is a creative project.
шығармашылық жобасыз.
is the path.
ең даңғыл жол.
or produce a short film.
шағын кино түсірейік.
back to being number one.
бірінші тілге айналдыра алады.
there is a solution!
дейтіндердікі - өтірік.
that a solution exists,
бар екеніне, әрі сол шешімнің
to be part of that solution.
жауапты екенімізді мойындайық.
кім бар?
even though my time has finished,
or Chinese.
немесе қытайша жаз.
with Latin characters mixed with numbers!
және сандарымен жазбашы!
That's not a language.
Бұл тіл емес.
with a virtual language.
from such a place and rise.
қайта тұру оңай емес.
that we can do.
each other.
көндіру үшін келмедік.
to the necessity of preserving this language.
назар аударту үшін жиналдық.
"This is your father, honey (Arabic)."
мынау сенің әкең" дедім.
"This is your dad, honey (English)."
"This is your dad, honey" демедім.
I promise my daughter Noor,
қызым Нұрға уәде бердім.
"Thanks (Arabic),"
"Рахмет" десе,
and hope no one has heard her.
демеймін.
ABOUT THE SPEAKER
Suzanne Talhouk - Poet and language advocateSuzanne Talhouk is an advocate for the Arabic language as a tool of power, pride and unity.
Why you should listen
Raised in war-torn Lebanon, Suzanne Talhouk has a masters in physics and a passion for poetry; she has released two collections of poems. Dismayed by what she saw as a lack of power during the recent war in the Middle East, Talhouk saw the Arabic language as medium to unite and empower the Arab world. She launched Feil Amer, an organization that aims to preserve the Arabic language, and to reinstate the pride in young Arabs towards their language.
Suzanne Talhouk | Speaker | TED.com