ABOUT THE SPEAKER
Bill Gates - Philanthropist
A passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation.

Why you should listen

Bill Gates is the founder and former CEO of Microsoft. A geek icon, tech visionary and business trailblazer, Gates' leadership -- fueled by his long-held dream that millions might realize their potential through great software -- made Microsoft a personal computing powerhouse and a trendsetter in the Internet dawn. Whether you're a suit, chef, quant, artist, media maven, nurse or gamer, you've probably used a Microsoft product today.

In summer of 2008, Gates left his day-to-day role with Microsoft to focus on philanthropy. Holding that all lives have equal value (no matter where they're being lived), the Bill and Melinda Gates Foundation has now donated staggering sums to HIV/AIDS programs, libraries, agriculture research and disaster relief -- and offered vital guidance and creative funding to programs in global health and education. Gates believes his tech-centric strategy for giving will prove the killer app of planet Earth's next big upgrade.

Read a collection of Bill and Melinda Gates' annual letters, where they take stock of the Gates Foundation and the world. And follow his ongoing thinking on his personal website, The Gates Notes. His new paper, "The Next Epidemic," is published by the New England Journal of Medicine.

More profile about the speaker
Bill Gates | Speaker | TED.com
TED2015

Bill Gates: The next outbreak? We're not ready

Билл Гэйтс: Бид дараагийн тархалтанд бэлэн биш

Filmed:
3,303,597 views

Мянга мянган эрүүл мэндийн ажилтнуудын тусламжтайгаар бид 2014 онд дэлхийгээ эбола вирусын халдвараас сэргийлж чадсан. Дээрээс нь бидэнд аз тохиосонд талархах ёстой. Бүх зүйл болоод өнгөрсний дараагаар бид юуг илүү сайн хийж чадах байснаа ойлгосон. Тиймээс Билл Гэйтс бидэнд санаа бодлоо бодитоор хэрэгжүүлж, вакцин судлалаас эхлүүлэн эрүүл мэндийн ажилтнуудын сургалт, хөгжил зэргийг эн тэргүүнд тавих цаг болсныг сануулж байна. Тэрээр "Бид огт сандрах хэрэггүй... Харин үргэлжлүүлэх л хэрэгтэй" гэж хэлсэн юм.
- Philanthropist
A passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
When I was a kid,
0
5504
1894
Намайг бага байхад
00:19
the disaster we worried about most
was a nuclear war.
1
7398
3561
бидний хамгийн их айдаг зүйл бол
цөмийн дайн байлаа.
00:23
That's why we had a barrel like this
down in our basement,
2
11819
3266
Тиймээс бид байрныхаа зооринд
нуувч хамгаалалт хийж,
00:27
filled with cans of food and water.
3
15085
2571
лаазалсан хоол, ус нөөцөлж байлаа.
Хэрвээ цөмийн дайн эхэлбэл,
00:30
When the nuclear attack came,
4
18256
1645
00:31
we were supposed to go downstairs,
hunker down, and eat out of that barrel.
5
19901
4736
бид доош бууж,
нуувч хамгаалалтдаа орж,
нөөц хүнсээрээ хооллох ёстой байв.
(Инээд)
Тэгвэл өнөөгийн
дэлхийн хэмжээний гамшигт аюул
00:37
Today the greatest risk
of global catastrophe
6
25877
3720
00:41
doesn't look like this.
7
29597
2860
үүнээс огт өөр болсон байна.
Огт эсрэгээрээ ийм болсон байна.
00:44
Instead, it looks like this.
8
32457
2781
Дараагийн арван жилүүдэд
00:48
If anything kills over 10 million people
in the next few decades,
9
36438
5491
хэдэн арван сая хүний амийг
авч одож мэдэх аюул занал
00:53
it's most likely to be
a highly infectious virus
10
41929
3385
халдварт вирус байх магадлал
илүү өндөр болсон.
00:57
rather than a war.
11
45314
2478
Дайны хор уршгаас илүү.
00:59
Not missiles, but microbes.
12
47792
3887
Пуужин зэвсэг биш.
Микроб.
Тэгвэл үүний шалтгаан нь,
01:03
Now, part of the reason for this is that
13
51679
2199
бид цөмийн дайны аюулаас хамгаалахын тулд
01:05
we've invested a huge amount
in nuclear deterrents.
14
53878
4203
маш их хөрөнгө зарсан бол,
үнэндээ халдварт тахлаас сэргийлэх системд
01:10
But we've actually invested very little
in a system to stop an epidemic.
15
58081
5098
төдийлөн ихийг зарцуулсангүй.
Бид дараагийн тахалд бэлэн биш байна.
01:16
We're not ready for the next epidemic.
16
64129
2964
Эболаг хараад үз л дээ.
01:20
Let's look at Ebola.
17
68023
1735
Та бүхнийг өдөр бүр сонин хэвлэлээр
01:21
I'm sure all of you read about it
in the newspaper,
18
69758
3857
тахалтай холбоотой таагүй мэдээ
01:25
lots of tough challenges.
19
73615
1606
уншиж байгаа гэдэгт огт эргэлзэхгүй байна.
01:27
I followed it carefully
through the case analysis tools
20
75221
3655
Энэ бүх мэдээлэл дундаас
халдвартай хэрхэн тэмцэж буйг
01:30
we use to track polio eradication.
21
78876
4845
анхааралтайгаар судалж үзлээ.
Тэгтэл аюул учраад буйн гол шалтгаан нь
01:35
And as you look at what went on,
22
83721
1852
01:37
the problem wasn't that there was a system
that didn't work well enough,
23
85573
4508
асуудлыг шийдвэрлэх систем
муу ажиллаж байгаад бус,
01:42
the problem was that we
didn't have a system at all.
24
90081
3568
харин ч эсрэгээрээ хамгаалах систем огт
байхгүй байгаад оршиж байна.
Үнэндээ, хамгийн чухал хүчин зүйлс
илэрхий байхгүй байна.
01:46
In fact, there's some pretty obvious
key missing pieces.
25
94589
4439
01:51
We didn't have a group of epidemiologists
ready to go, who would have gone,
26
99028
4912
Бидэнд тахлыг тодорхойлж,
цаг хүрээг нь үнэн бодитоор дамжуулж хэлэх
01:55
seen what the disease was,
seen how far it had spread.
27
103940
3756
тахал судлаачид огт байсангүй.
Гамшгийн мэдээ сонинд нийтлэгдэв.
01:59
The case reports came in on paper.
28
107696
2756
Нэгдүгээрт мэдээ онлайнаар олны хүртээл
болох хүртлээ хугацаа алдсан.
02:02
It was very delayed
before they were put online
29
110452
2356
02:04
and they were extremely inaccurate.
30
112808
1974
Мөн бодит байдлаас хол зөрүүтэй байлаа.
Бидэнд илгээх эмчилгээний баг байсангүй.
02:07
We didn't have a medical team ready to go.
31
115492
2366
02:09
We didn't have a way of preparing people.
32
117858
2595
Бидэнд хүн бэлдэх арга зам байсангүй.
02:12
Now, Médecins Sans Frontières
did a great job orchestrating volunteers.
33
120453
5331
"Médecins Sans Frontières" байгууллага
сайн дурынхан элсүүлэх тал дээр
сайн ажиллаж байна.
02:17
But even so, we were far slower
than we should have been
34
125784
3096
Гэвч бид мянга мянган эмч илгээх ёстой
02:20
getting the thousands of workers
into these countries.
35
128880
3142
цаг хугацаанаас маш их хоцорч байна.
02:24
And a large epidemic would require us
to have hundreds of thousands of workers.
36
132022
6985
Өргөн цар хүрээ хамарсан тахалд хэдэн зуу,
мянган мянган эмч шаардлагатай байна.
Тэнд тохирсон эмчилгээ хийх чадвартай
нэг ч хүн байсангүй.
02:32
There was no one there
to look at treatment approaches.
37
140752
4403
Хэн ч оношлогоог анхаарч харсангүй.
02:37
No one to look at the diagnostics.
38
145155
1791
02:38
No one to figure out
what tools should be used.
39
146946
3297
Ямар багаж хэрэгсэл ашиглах ёстойг
мэддэг хүн байсангүй.
02:42
As an example, we could have
taken the blood of survivors,
40
150243
3480
Энгийн жишээ авахад, амьд үлдэгсдийн
цусны дээжийг авч боловсруулан,
02:45
processed it, and put that plasma
back in people to protect them.
41
153723
5435
тэднийг хамгаалах ёстой хүмүүст
илгээх боломж байж л байсан.
Гэтэл энэ алхмыг ч огт хийсэнгүй.
02:51
But that was never tried.
42
159158
2606
02:53
So there was a lot that was missing.
43
161764
1756
Энд маш олон дутагдал байсан.
02:55
And these things
are really a global failure.
44
163520
3895
Энэ бол дэлхий нийтийн алдаа.
Тахлыг хянах төслийг САНХҮҮЖҮҮЛЭГЧИД,
миний хэлсэн зүйлсэд огт анхаарсангүй.
03:00
The WHO is funded to monitor epidemics,
but not to do these things I talked about.
45
168305
5568
Тэгвэл кинонд энэ арай л өөрөөр гардаг.
03:07
Now, in the movies it's quite different.
46
175049
2793
03:09
There's a group of handsome
epidemiologists ready to go,
47
177842
4832
Олон царайлаг халдвар судлаачид
аюул осолд хэзээд бэлэн
(Инээлдэв)
03:14
they move in, they save the day,
but that's just pure Hollywood.
48
182674
5772
тэгээд нисч очоод л хүмүүсийг авардаг.
Харамсалтай нь зөвхөн дэлгэцийн цаана.
Энэ бэлтгэлгүй байдал дараагийн тахлыг
03:22
The failure to prepare
could allow the next epidemic
49
190177
3710
03:25
to be dramatically
more devastating than Ebola
50
193887
3808
Эболагаас илүү гамшигт байдалд хүргэнэ.
Эболагийн энэ жилийн өсөлтийг харцгаая.
03:30
Let's look at the progression
of Ebola over this year.
51
198735
4796
Бараг 10,000 хүн нас барсан байна.
03:36
About 10,000 people died,
52
204311
2838
03:39
and nearly all were in the three
West African countries.
53
207149
4697
Эдгээр тохиолдлууд бараг бүгд
баруун африкийн 3 улсад бүртгэгдсэн.
03:43
There's three reasons why
it didn't spread more.
54
211846
2587
Харин цаашид тархаагүйн 3 шалтгаан бий.
03:46
The first is that there was a lot
of heroic work by the health workers.
55
214433
4441
Эхнийх нь зуу зуун эрүүл мэндийн
ажилтнуудын баатарлаг хүчин зүтгэл.
03:50
They found the people and they
prevented more infections.
56
218874
3262
Тэд хүмүүсийг олж,
халдварыг тархахаас хамгаалсан.
03:54
The second is the nature of the virus.
57
222136
2485
Хоёр дахь нь, вирусын өөрийн шинж чанар.
03:56
Ebola does not spread through the air.
58
224621
3076
Эбола вирус агаараар халдварладаггүй.
03:59
And by the time you're contagious,
59
227697
2113
Халдвар авсан хүн ихэнхдээ хүндээр өвдөж,
04:01
most people are so sick
that they're bedridden.
60
229810
2740
орноосоо босох чадваргүй болдог.
04:06
Third, it didn't get
into many urban areas.
61
234220
4191
Гурав дахь нь,
тахал төв суурин газруудад хүрээгүй.
04:10
And that was just luck.
62
238411
1704
Эдгээр нь зөвхөн аз тохиосон хэрэг.
04:12
If it had gotten into a lot
more urban areas,
63
240115
2240
Хэрвээ олон төв суурин газар хүрсэн бол,
04:14
the case numbers
would have been much larger.
64
242355
3522
дээрх тоо илүү олон болох байлаа.
04:17
So next time, we might not be so lucky.
65
245877
3589
Дараагийн удаад бидэнд
аз тохиохгүй л болов уу.
04:21
You can have a virus where people
feel well enough while they're infectious
66
249466
5064
Халдвар авсан ч эхэн үедээ
мэдэхгүй байж болно.
Онгоцонд сууж, дэлгүүр ч хэсэж болно.
04:26
that they get on a plane
or they go to a market.
67
254530
3312
Энэ вирусын гарал нь Эбола шиг байгалийн
шалтгаантай ч байж болно.
04:29
The source of the virus could be
a natural epidemic like Ebola,
68
257842
3004
04:32
or it could be bioterrorism.
69
260846
1980
Эсвэл био терроризм ч байж мэднэ.
Энэ нөхцөл байдлыг 1000 дахин муутгах ч
хүчин зүйлс бий.
04:34
So there are things that would literally
make things a thousand times worse.
70
262826
4648
04:39
In fact, let's look at a model
of a virus spread through the air,
71
267474
6001
Тэгвэл агаараар дамждаг вирусыг
авч үзье л дээ.
04:45
like the Spanish Flu back in 1918.
72
273475
3595
1918 онд болсон "Испанийн хамрын ханиад".
Тэгвэл ийм зүйл болно.
04:49
So here's what would happen:
73
277630
1930
04:51
It would spread throughout the world
very, very quickly.
74
279560
3998
Энэ тахал дэлхий даяар маш хурдан тархана.
04:55
And you can see over 30 million people
died from that epidemic.
75
283558
5125
Энэ тахлаар 30 сая хүн нас барсныг
та нар сайн мэдэж байгаа.
Энэ бол ноцтой асуудал.
05:00
So this is a serious problem.
76
288683
1813
05:02
We should be concerned.
77
290496
1761
Бид анхаарлаа хандуулах ёстой.
05:04
But in fact, we can build
a really good response system.
78
292257
4435
Бид үүний эсрэг тэмцэх
маш сайн систем бүтээж чадна.
05:08
We have the benefits of all the science
and technology that we talk about here.
79
296692
5144
Бидэнд маш хөгжсөн шинжлэх ухаан,
технологи бий.
05:13
We've got cell phones
80
301836
1047
Бидэнд олон нийтээс мэдээллийг хурдан
авч чадах, мөн түгээж чадах
05:14
to get information from the public
and get information out to them.
81
302883
3257
гар утас байна.
05:18
We have satellite maps where we can see
where people are and where they're moving.
82
306140
4179
Хүмүүсийн байрлал хөдөлгөөнийг тодорхойлж
чадах хиймэл дагуулын зураг байна.
Өвчин үүсгэгчийн уг гарлыг тогтоож,
05:22
We have advances in biology
83
310319
2308
05:24
that should dramatically change
the turnaround time to look at a pathogen
84
312627
3826
түүнээс хамгаалан, эм бэлдмэл,
вакцин үйлдвэрлэж
гамшгийг бодитоор бууруулах хэмжээнд
биологийн салбар хөгжөөд байгаа.
05:28
and be able to make drugs and vaccines
that fit for that pathogen.
85
316453
4869
05:33
So we can have tools,
86
321322
1566
Бидэнд гамшигтай тэмцэх зэвсэг бий.
05:34
but those tools need to be put
into an overall global health system.
87
322888
4612
Зөвхөн үүнийг дэлхий нийтийн хэмжээнд
системд оруулах л хэрэгтэй байна.
05:39
And we need preparedness.
88
327500
2293
Бидэнд бэлэн байдал хэрэгтэй байна.
05:41
The best lessons, I think,
on how to get prepared
89
329793
2464
Бэлэн байхыг бидэнд сайтар заасан зүйл бол
05:44
are again, what we do for war.
90
332257
2501
миний бодлоор, дайн.
Цэргүүд хэзээд бэлэн байж,
тулаанд орохоо хүлээж байдаг.
05:46
For soldiers, we have full-time,
waiting to go.
91
334758
4247
05:51
We have reserves that can scale
us up to large numbers.
92
339005
3311
Бидэнд дайнд зориулж хураасан
маш их хэмжээний нөөц бий.
05:54
NATO has a mobile unit
that can deploy very rapidly.
93
342316
3689
НАТО-д маш хурдан даалгавар гүйцэтгэх
явуулын нэгж бий.
НАТО өнөөг хүртэл маш олон
дайны даалгавар гүйцэтгэсэн.
05:58
NATO does a lot of war games
to check, are people well trained?
94
346005
3450
Тэд хангалттай бэлтгэгдсэн.
06:01
Do they understand
about fuel and logistics
95
349455
2428
Тэд шатахуун хэрхэн зарцуулах,
тээвэр зохицуулалт хийх,
06:03
and the same radio frequencies?
96
351883
2358
радио суваг тохируулах талаар
маш сайн мэдлэгтэй.
06:06
So they are absolutely ready to go.
97
354241
2538
Тэд туйлын бэлэн байж чаддаг.
06:08
So those are the kinds of things
we need to deal with an epidemic.
98
356779
4355
Бидэнд тахалтай тэмцэхэд
эдгээр зүйлс л хэрэгтэй.
06:13
What are the key pieces?
99
361134
2167
Хамгийн чухал зүйл юу вэ?
06:15
First, we need strong health systems
in poor countries.
100
363301
5290
Нэгдүгээрт, дорой хөгжилтэй орнуудад
хүчирхэг эрүүл мэндийн систем хэрэгтэй.
06:20
That's where mothers
can give birth safely,
101
368591
3187
Эх аюулгүй амаржиж, хүүхдүүд бүгд
вакцинд хамрагдаж чаддаг байх ёстой.
06:23
kids can get all their vaccines.
102
371778
1517
06:25
But, also where we'll see
the outbreak very early on.
103
373295
4339
Мөн тахлын тархалтыг
урьтаж мэдэх боломжтой байх ёстой.
Бидэнд эмчилгээний бэлэн баг хэрэгтэй.
06:30
We need a medical reserve corps:
104
378154
1781
06:31
lots of people who've got
the training and background
105
379935
2566
Мэргэжлийн түвшинд бэлтгэгдсэн,
хэзээд бэлэн байж чадах
06:34
who are ready to go, with the expertise.
106
382501
3352
олон хүн, хүчирхэг баг хэрэгтэй.
06:37
And then we need to pair those
medical people with the military.
107
385853
4413
Эдгээр эмчилгээний багийг цэргийн хүчинд
дагалдуулан бэлдэх хэрэгтэй.
06:42
taking advantage of the military's ability
to move fast, do logistics
108
390266
4151
Цэргийн хүчний хурд хүч, аюулгүй болгох
чадварын давуу талыг
эмчилгээтэй холбох хэрэгтэй.
06:46
and secure areas.
109
394417
1803
06:48
We need to do simulations,
110
396220
2909
Бидэнд дайны бэлтгэл сургууль биш,
06:51
germ games, not war games,
so that we see where the holes are.
111
399129
4798
тахлын бэлтгэл сургууль хэрэгтэй.
Тэгж байж бид хаана аюул байгааг
харж сурна.
06:55
The last time a germ game
was done in the United States
112
403927
2796
Тахлын сургуулилалтыг
Америкт 2001 онд нэг удаа хэрэгжүүлсэн.
06:58
was back in 2001,
and it didn't go so well.
113
406723
3720
Харамсалтай амжилт олоогүй.
Тахал 1, хүмүүс 0.
(Инээд)
07:02
So far the score is germs: 1, people: 0.
114
410453
5037
Эцэст нь хэлэхэд вакцин, оношлогооны
талбарт хүчирхэг судалгаа хэрэгтэй.
07:07
Finally, we need lots of advanced R&D
in areas of vaccines and diagnostics.
115
415490
6119
07:13
There are some big breakthroughs,
like the Adeno-associated virus,
116
421609
3637
Бидэнд гаргасан амжилт бий,
Адено хам шинжийн вирусын жишээ.
07:17
that could work very, very quickly.
117
425246
3983
Маш хурдан хэрэгжсэн.
Яг одоогоор надад энэ төсөлд хэр хэмжээний
төсөв орох талаар ойлголт алга.
07:21
Now I don't have an exact budget
for what this would cost,
118
429229
3370
07:24
but I'm quite sure it's very modest
compared to the potential harm.
119
432599
4496
Гэхдээ магадлалт хөнөөлтэй харьцуулахад
энэ зардал маш бага байх нь тодорхой.
07:29
The World Bank estimates that
if we have a worldwide flu epidemic,
120
437095
4645
Дэлхийн хэмжээний тахал дэгдэхэд
ойролцоогоор дэлхийн баялаг
3 триллион доллараар буурна гэсэн
баримжааг Дэлхийн Банк гаргасан.
07:33
global wealth will go down
by over three trillion dollars
121
441740
3725
Дээрээс нь сая сая хүнээ алдах болно.
07:37
and we'd have millions
and millions of deaths.
122
445465
3867
07:41
These investments
offer significant benefits
123
449332
2985
Энэхүү хөрөнгө оруулалт тахлын эсрэг
зөвхөн бэлэн байх төдийгөөр зогсохгүй
07:44
beyond just being ready for the epidemic.
124
452317
2201
олон чухал үр дүнг авчирч чадна.
07:46
The primary healthcare, the R&D,
125
454518
2464
Анхан шатны эмнэлгийн тусламж,
судалгаа хөгжлийн төвийг сайжруулж
07:48
those things would reduce
global health equity
126
456982
2830
дэлхийн эрүүл мэндийн байдалд
тэнцвэртэй байдлыг хангаж
07:51
and make the world more just
as well as more safe.
127
459812
3690
илүү аюулгүй дэлхийг бүтээж чадна.
Үүнийг маш чухал асуудал гэж
би бодож байна.
07:55
So I think this should absolutely
be a priority.
128
463502
3362
Гэхдээ бидэнд сандрах шаардлага байхгүй.
07:59
There's no need to panic.
129
467514
1466
08:00
We don't have to hoard cans of spaghetti
or go down into the basement.
130
468980
4489
Бид лаазалсан хүнс нөөцлөх,
нуувч зоориндоо орох хэрэггүй.
08:05
But we need to get going,
because time is not on our side.
131
473469
3840
Гэхдээ бид яаравчлах хэрэгтэй.
Цаг хугацаа бидний талд биш байна.
08:09
In fact, if there's one positive thing
that can come out of the Ebola epidemic,
132
477309
6215
Үнэндээ Эболад ганцхан л эерэг зүйл байна.
Биднийг нойрноосоо сэрж,
бэлэн байх ёстойг санууллаа.
08:15
it's that it can serve as an early
warning, a wake-up call, to get ready.
133
483524
5806
Хэрвээ бид яг одооноос эхлэн бэлдвэл
дараагийн аюулд бэлэн байж чадна.
08:21
If we start now, we can be ready
for the next epidemic.
134
489330
5648
08:26
Thank you.
135
494978
1596
Баярлалаа.
(Алга ташилт)
08:28
(Applause)
136
496574
3294
Translated by Chinzorig Enkhtaivan
Reviewed by Indra Ganzorig

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Bill Gates - Philanthropist
A passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation.

Why you should listen

Bill Gates is the founder and former CEO of Microsoft. A geek icon, tech visionary and business trailblazer, Gates' leadership -- fueled by his long-held dream that millions might realize their potential through great software -- made Microsoft a personal computing powerhouse and a trendsetter in the Internet dawn. Whether you're a suit, chef, quant, artist, media maven, nurse or gamer, you've probably used a Microsoft product today.

In summer of 2008, Gates left his day-to-day role with Microsoft to focus on philanthropy. Holding that all lives have equal value (no matter where they're being lived), the Bill and Melinda Gates Foundation has now donated staggering sums to HIV/AIDS programs, libraries, agriculture research and disaster relief -- and offered vital guidance and creative funding to programs in global health and education. Gates believes his tech-centric strategy for giving will prove the killer app of planet Earth's next big upgrade.

Read a collection of Bill and Melinda Gates' annual letters, where they take stock of the Gates Foundation and the world. And follow his ongoing thinking on his personal website, The Gates Notes. His new paper, "The Next Epidemic," is published by the New England Journal of Medicine.

More profile about the speaker
Bill Gates | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee